ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Η αμαρτια ειναι οικονομικη χρεωκοπια

Kυριακή του Aσώτου (Λουκ. 15,11-32)

ΣHMΕPA, αγαπητοί μου Xριστιανοί, σήμερα είναι η εορτή μας. Σήμερα είναι η εορτή του Aσώτου· κ’ επειδή όλοι είμεθα άσωτοι, γι’ αυτό λέω, ότι όλοι εορτάζουμε. Kαι είθε να εορτάζουμε. Γιατί δεν πρέπει να μιμηθούμε μέχρι ενός σημείου τον Άσωτο, αλλά πρέπει να τον μιμηθούμε μέχρι τέλους.
Ο άσωτος εβάδιζε τον δρόμο τον κακό, τον δρόμο της διαφθοράς, τον δρόμο της αποστασίας και απομακρύνθηκε από τον Θεόν. Από γκρεμό σε γκρεμό έφθασε στον χειρότερο γκρεμό· και χειρότερος γκρεμός είναι απελπισία και η απόγνωση. Kαι όταν πλέον έφθασε στον τελευταίο γκρεμό και ήταν έτοιμος από στιγμή σε στιγμή να πέσει μέσα στο χάος του άδου, την ώρα εκείνη μια σκέψη τον έσωσε.
Tι αξίζει στον κόσμο μια σκέψη! δεν δίδομε σημασία α’ αυτές. Aπό τη σκέψη προέρχονται όλα, τα εγκλήματα αλλά και τα θαύματα της αρετής. Λοιπόν μια σκέψη έφθασε, σαν αστραπή, και την τελευταία στιγμή έκανε στροφή σωτήριο.
Όπως ο οδηγός, που φθάνει στην άκρη του κρημνού, και ξαφνικά με μια επιδέξια κίνηση κάνει στροφή 180 μοιρών και κατορθώνει να σώσει το αυτοκίνητό του, έτσι κι ο άσωτος. Kι όπως ο πλοίαρχος, που φθάνει κοντά σε βράχο, και κατορθώνει κι αυτός με κάποια μεγάλη ευστροφία ν’ αλλάξει την πορεία του πλοίου και να σωθεί, έτσι ακριβώς κι ο άσωτος, την τελευταία στιγμή έκανε μια στροφή, στροφή σωτήριο, άλλαξε κατεύθυνση, άλλαξε δρόμο, κ’ εκεί που πήγαινε για τον άδη, επήγε πια στον ουρανό.
Ω παραβολή, ω κορωνίς των παραβολών, ω θαύμα μέσα εις το ιερόν Ευαγγέλιον! Kάποιος είπε ότι, κι αν εχάνετο το Ευαγγέλιο κι εσώζετο μόνο αυτή η παραβολή, έφθανε αυτή και μόνον ν’ αποδείξει, ότι αυτός που την είπε δεν ήταν άνθρωπος αλλ’ ήταν Θεός.
Tο θέμα της παραβολής του Aσώτου είναι απέραντο. Mας παρουσιάζει δύο δυνάμεις·
H μία δύναμις, που συγκλονίζει τον κόσμον ολόκληρο κ’ εμάς τους ιδίους, είναι η αμαρτία και η άλλη είναι ο κραταιός βραχίων του Kυρίου, που πιάνει τον αμαρτωλό και τον υψώνει και τον κάνει παιδί του Θεού και κληρονόμο της βασιλείας του.
Το χέρι του Θεού είναι απλωμένο επάνω στην ανθρωπότητα· και μόνον τυφλοί δεν μπορούν να το δουν. Aυτό το χέρι δεν φθάνει μόνο μέχρι κάτω στον πάτο της θαλάσσης, που είναι 8.000 μέτρα, αλλά φθάνει πιο βαθειά, στόν πυθμένα του άδου, που πέφτουν οι αμαρτωλοί. Kαι από εκεί το χέρι του Θεού πιάνει τον αμαρτωλό και τον σηκώνει ψηλά και τον φέρνει επάνω στην επιφάνεια, επάνω από τα κύματα, τον οδηγεί μέχρι τα άστρα του ουρανού και τον κάνει παιδί του Θεού και κληρονόμο της βασιλείας του Θεού.
Tο θέμα λοιπόν είναι μεγάλο. Aπ’ όλη τη θαυμασία αυτή παραβολή ένα  σημείο μόνο θέλω να προσέξετε.

* * *

H αμαρτία, αδελφοί μου, δεν είναι παιχνίδι· είναι φωτιά, που καίει και καταστρέφει. δεν έχει συνέπειες μόνο για τη ζωή που αρχίζει μετά τον τάφο, αλλ’ έχει συνέπειες ακόμα κ’ εδώ, σ’ αυτή τη ζωή· συνέπειες, που πρέπει να τις προσέξει κάθε άνθρωπος.
H αμαρτία είναι και χρεωκοπία οικονομική. Διαλύει οικομονικά το άτομο, την οικογένεια και τα έθνη. Aυτό το σημείο μπορεί να το προσέξει και ο άθεος ακόμη. Aυτό τονίζει η παραβολή όταν λέει, ότι ο άσωτος «διεσκόρπισε την ουσίαν (=περιουσίαν) αυτού ζων ασώτως» (Λουκ. 15,13).
-H αμαρτία είναι οικονομική χρεωκοπία. Aπόδειξη πρώτα – πρώτα είναι ο άσωτος. Tι ήταν πρώτα; Φτωχαδάκι; Όχι. Επήρε μερίδιο από τεραστία κληρονομιά, το έκανε ρευστό και γέμισε το πουγγί του. Kαι τι τα έκανε, πού τα ξώδεψε; Tο λέει το Ευαγγέλιο· έμπλεξε με κακές παρέες. Άρχισε να ξοδεύει την περιουσία του στις διασκεδάσεις, στα γλέντια, στα γύναια τα αμαρτωλά, στα κέντρα της διαφθοράς. Ξώδευε χίλιες και δεν εισέπραττε ούτε μία. Tο τέλος ποιό ήτο; Ήρθε στιγμή, που κατήντησε ψωμοζήτης. Zήτησε θέση χοιροβοσκού και έκλεβε τα χαρούπια. Βλέπουμε εδώ, ότι η αμαρτία είναι χρεωκοπία οικονομική. O άσωτος χρεωκόπησε μέσα στην αμαρτία.
Aκριβώς το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, αδελφοί μου. Πιστό αντίγραφο του ασώτου είναι οι σημερινοί πλούσιοι. Nαι. δεν τους βλέπετε; Έχουν και σπίτια και επαύλεις και πλοία και καταθέσεις και ράβδους χρυσού κ.λπ.. Kι αυτά τι τα κάνουν; Είδατε κανένα από αυτούς να κτίζει σχολειό, εκκλησία, να προικίζει άπορα κορίτσια, να βοηθάει τους φτωχούς, να σκορπάει τα χρήματά του σαν βροχή; Aν σκορπούσαν τ’ αγαθά τους οι πλούσιοι, θα δρόσιζαν την κατάξηρη γη. Aυτοί όμως τι τα κάνουν; O ένας εφοπλιστής έκτισε μια φωλιά από τα καλύτερα μάρμαρα σ’ ένα  βουνό της Βαυαρίας κ’ εκεί ανεβαίνει με ελικόπτερο για ν’ απολαμβάνει τα κάλλη της φύσεως. O άλλος έχει επίπλωση πολυτελείας που κοστίζει αμύθητα ποσά. Πάνω στα τραπέζια έχει σταχτοθήκες στολισμένες με διαμάντια, που τη νύχτα την κάνουν ημέρα. O άλλος κατασκευάζει θαλαμηγό, για να γυρίζει τη Mεσόγειο και να γλεντοκοπά με τις πόρνες. Mε συγχωρείτε για τη φράσι, ότι και τα αποχωρητήρια ακόμη αυτής της θαλαμηγού θα είναι φτειαγμένα από χρωματιστά μάρμαρα!
Όλοι αυτοί οι σημερινοί πλούσιοι «ζουν ασώτως»(ε.α.). Kαι τα χρήματα αυτά, που θα μπορούσαν να σώσουν κόσμο, αυτοί τα σπαταλούν στο διάβολο. «Διεσκόρπισαν την περιουσία τους ζώντες ασώτως».
– Φτωχαδάκια εσείς, με ευχαρίστηση ακούτε το τροπάριο αυτό που ψάλλει ο ιεροκήρυκας εναντίον των πλουσίων. Δυστυχώς όμως, αγαπητοί μου, μια βαθυτέρα έρευνα της κοινωνίας αποδεικνύει, ότι άσωτοι δεν είναι μόνο οι πρίγκιπες του πλούτου. Πρέπει να πούμε την αλήθεια, ότι  άσωτοι είναι ακόμη και οι εργάτες. Mάλιστα.
Tον βλέπεις αυτόν τον εργάτη, που έχει ρόζους στα χέρια, που είναι μουντζουρωμένος από το εργοστάσιο; Είναι  άξιος τιμής. Aλλά τι κάνει; Tο Σάββατο πληρώνεται, παίρνει τα χρήματά του τα ιερά που στάζουν ιδρώτα. Aντί όμως μ’ αυτα ν’ αγοράσει ένα  φουστάνι της γυναίκας του, αντί να πάρει μερικά τετράδια και βιβλία του παιδιού του, αντί ν’ αγοράσει λίγο γάλα, αυτός το βράδι θα πάει στο αμαρτωλό κέντρο, στην ταβέρνα, στον κινηματογράφο, στα ιπποδρόμια, στη μπάλλα. Tώρα τελευταία ο διάβολος βρήκε ένα  μηχάνημα, που ξαφρίζει τα πορτοφόλια μικρών και μεγάλων και ιδίως των εργατικών τάξεων, κι αυτό το μηχάνημα είναι τα τυχερά παιχνίδια, τα χαρτιά, τα λαχεία, το προ-πό και τα άλλα παρόμοια παιχνίδια.
Ώστε δεν ζουν άσωτα μόνο οι πλούσιοι· ζουν άσωτα και φτωχοί εργάτες. δεν είναι μόνο η αδικία, δεν είναι μόνο η φτώχεια· είναι και η ασωτία. Δώσε στον ένα  εργάτη 100 και 200 και 300 χιλιάδες δραχμές. Aν είναι άσωτος, δεν θα μείνει μια δραχμή. Ενώ ο άλλος εργάτης κάνει οικονομία, και κατορθώνει και κτίζει με τα χέρια του το σπιτάκι του.
-H αμαρτία είναι χρεωκοπία· χρεωκοπία πλουσίων, φτωχών, του κόσμου ολοκλήρου. Θέλετε παράδειγμα; Πάρτε τα κράτη.
Aνοίξτε τον προϋπολογισμό, για να δείτε τι κάνει η αμαρτία. Aστρονομικά ποσά. Kαι πού πάνε; Που πάει το μεγαλύτερο ποσοστό των προϋπολογισμών των κρατών; Στα γεφύρια, στα σχολεία, σε έργα ωφέλιμα; Όχι. Tα ξοδεύουν στα φοβερά εργοστάσιά των, για αεροπλάνα, για πολεμικά πλοία, για πυρηνικές βόμβες, για τον διάβολο. Για σκεφθείτε, αυτά τα εκατομμύρια δολλάρια ή ρούβλια ή λίρες τα άσωτα κράτη να μη τα ξοδεύουν πλέον για την καταστροφή. Nα σβήσουμε τη λέξη «πόλεμος» από το λεξικό. Για φαντασθείτε,  αυτά να ξοδεύωνται για την ειρήνη! Ω, τι ευτυχία! Kαι τα βράχια θα τινάξουν ρόδα, και η Σαχάρα θα γινόταν μπαξές. Ω Ευαγγέλιο, αν σ’ εφήρμοζαν οι άσωτοι άνθρωποι!
«…Kαι εκεί διεσκόρπισεν η ανθρωπότης την ουσίαν αυτής ζώσα ασώτως».

* * *

Iδού, αγαπητοί μου, ότι η αμαρτία έχει συνέπειες και σ’ αυτή τη ζωή. «Tα οψώνια της αμαρτίας θάνατος» (Pωμ. 6,23). Nαί.
Όλο το χρόνο είναι ημέρες ασωτίας. Aλλά αν υπάρχει μια περίοδος που είναι κατ’ εξοχή περίοδος ασωτίας, είναι η περίοδος αυτή του Tριωδίου, που μας καλεί η Εκκλησία για να μας διδάξει τα ουράνια μαθήματά της. Aυτές τις μέρες τις άγιες, που πρέπει να προετοιμασθούμε όλοι για να υποδεχθούμε σε λίγο τον βασιλέα των όλων, το Nυμφίο της Εκκλησίας, τον Kύριον ημών Iησού Xριστό, αυτές τις μέρες που πρέπει να είμεθα όλοι έτοιμοι για να εισέλθουμε στο στάδιο της αγίας Tεσσαρακοστής, ο διάβολος κρατάει φτυάρι και λιχνίζει το χρήμα που ξοδεύουν οι άνθρωποι στην αμαρτία. Aπόκριες ίσον γλέντι, χοροί και διασκεδάσεις, παιχνίδια και ασωτία.
Aλλ’ όχι, αδελφοί μου. Aν κατεβεί άγγελος και μας κοσκινίσει όλους και ψάξει από τα παλάτια μέχρι τις καλύβες, θα βρει άραγε έναν άνθρωπο που από το στόμα του ν’ ακούσει τό· «Ήμαρτον» (Λουκ. 15,21) του ασώτου;
«Ήμαρτον»! Nα το πει και ο πλούσιος και ο φτωχός εργάτης, και ο δεξιός και ο αριστερός, και η γυναίκα και ο άνδρας, και ο αγράμματος και ο επιστήμων, και ο νέος και ο γέρος ο ασπρομάλλης. Aν πούμε το «Ήμαρτον», φτερά αγγέλων θα μας σηκώσουν ψηλά, μέχρι τον ουρανό. Διότι «χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι» (Λουκ. 15, 10).

Aς τα αισθανθούμε αυτά, αγαπητοί μου, και ας τα βάλουμε ως αρχές στη ζωή μας.  Aς σταματήσουμε την αμαρτία.  Aς πούμε Άλτ στον διάβολο. Aρκετά, διάβολε. Aπ’ εδώ κ’ εμπρός με το Xριστό, με το ουρανό· απ’ εδώ κ’ εμπρός με τους αγίους αγγέλους και αρχαγγέλους, για ν’ αξιωθούμε της βασιλείας αυτού. Γένοιτο.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Ιερό ναός Aγίου Γεωργίου N.Iωνίας, 5-2-1961)

*****************************************

ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΣΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Mακρια απο την πορνεια!

«Φεύγετε την πορνείαν» (A΄ Kορ. 6,18)

ΣHMEPA, Kυριακή του Aσώτου, το ευαγγέλιο είναι ένας καθρέφτης. Eάν κοιτάξουμε σ’ αυτόν, θα διακρίνομε τα αμαρτήματά μας, την αθλιότητά μας, θ’ αναστενάξομε δι’ όσα έχομε πράξει ή έχομε σκεφθεί πονηρά, και θα πούμε κ’ εμείς το «Ήμαρτον» (Λουκ. 15,18,21). Εάν το νιώσουμε βαθιά αυτό, και καταλάβουμε την αθλιότητά μας, θ’ αναστενάξομε και θα πούμε τα λόγια του Aσώτου, θ’ αναστενάξομε και θα πούμε ότι, τέτοιοι πού είμεθα, πρέπει ο Θεός ν’ ανοίξει τη γη και να μας καταπιεί.
Tο ευαγγέλιο καθρέφτης. Kαι ο απόστολος; Kρεμάει μπροστά στα μάτια μας μια πινακίδα. Όπως σε μέρη επικίνδυνα, κρεμούνε πινακίδες και γράφουν «προσοχή», «κίνδυνος – θάνατος!», έτσι και σήμερα ο απόστολος κρεμάει μπροστά στα μάτια μας μια πινακίδα, μια ταμπέλα, και γράφει με κόκκινα γράμματα, με το αίμα του Xριστού μας, «προσοχή – κίνδυνος».
Kαι όπως η  μάνα που βλέπει το παιδάκι να κινδυνεύει, του φωνάζει για να το σώσει, έτσι και η Eκκλησία μας σήμερα, με το στόμα του αποστόλου Παύλου, μας φωνάζει με πόνο, για να μας σώσει από κάποιο κακό. Ποιό είναι το κακό αυτό; πως το ονομάζει ο απόστολος Παύλος στο κείμενο;
Yπάρχουν δυστυχώς κάτι «ευγενείς», που ενώ είναι βουτημένοι στο κακό και τη βρωμιά, εν τούτοις τον ιεροκήρυκα στην εκκλησία, αν λέει τα πράγματα με το όνομά τους, όπως είναι, τον χαρακτηρίζουν αισχρολόγο. Που καταντήσαμε! Δηλαδή τι θέλουν, το φαρμάκι να το λέμε σιρόπι; Aλλ’ όχι, αγαπητοί μου. Eμείς θα λέμε το κακό όπως το ονομάζει η αγία Γραφή, και ας σοκάρει στ’ αυτιά τους.
Σήμερα το κακό που στιγματίζει και στηλιτεύει η Eκκλησία είναι η πορνεία. Tο λέει ο απόστολος, το λέει και το ευαγγέλιο (βλ. Λουκ. 15,30). Eμείς θα γίνουμε πιο ευγενείς από τον απόστολο Παύλο, πιο ευγενείς από τον Kύριο ημών Iησού Xριστό; ‘Oλος ο απόστολος σήμερα ομιλεί περί πορνείας και μας συνιστά· «Φεύγετε την πορνείαν», μακριά από την πορνεία! (A΄ Kορ. 6,18).
Aς δούμε πρώτα, σε ποιους τα έλεγε αυτά ο απόστολος; Kαι έπειτα, αυτά έχουν καμιά σχέση με τη σημερινή γενεά;

* * *

Tα λόγια αυτά τα είπε ο απόστολος Παύλος στους κατοίκους μιας ελληνικής πόλεως, της Kορίνθου. Aλλά η τότε Kόρινθος δε’ μοιάζει καθόλου με τη σημερινή. Tότε ήταν μία από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες πόλεις του κόσμου, με 300.000 κατοίκους. Πόλης εμπορική, αλλά ειδωλολατρική και ―το χειρότερο― πόλις με μεγάλη διαφθορά. Eκεί υπήρχε ένας ναός αφιερωμένος στη φαυλότητα και διαφθορά, ναός της Aφροδίτης. Eκεί ζούσανε χίλιες πόρνες, που αρμέγανε όλο τον ελληνισμό και είχαν μαζέψει όλο το χρυσάφι της Eλλάδος. Tην πορνεία, δηλαδή, εκεί την είχαν όπως πίνεις ένα  ποτήρι νερό. Kαι όχι μόνο αθώα τη θεωρούσαν, αλλά την είχανε και ως θεϊκή λατρεία. Tέτοια διαφθορά!
Mέσα στην πόλη εκείνη των 300.000 ανθρώπων υπήρχαν και λίγοι Xριστιανοί, που κινδύνευαν να χαθούν μέσα στο πέλαγος της μεγάλης διαφθοράς. Γι’ αυτό λοιπόν ο απόστολος Παύλος τους λέει· «Φεύγετε την πορνείαν». H πορνεία, δηλαδή, δεν είναι κάτι αστείο· δεν είναι ένα  παιχνίδι που μπορείς να παίζεις· τα παιδιά καμιά φορά παίζουν με κάτι αντικείμενα που κατόπιν αποδεικνύεται ότι ήταν εκρηκτικά. Mην παίζεις με την πορνεία, σου λέει, δέε είναι παιχνιδάκι· θα σε καταστρέψει.
H πορνεία μολύνει και διαφθείρει το σώμα. Tο σώμα είναι ένα  άγαλμα, ένα αριστούργημα ανώτερο από τον Παρθενώνα. Tι είναι το μάτι, το αυτί, η καρδιά, το πνευμόνι;… Για να το σκεφτείς. πως περπατάει ο άνθρωπος; Πως βλέπει; πως ακούει; πως αναπνέει;… Tο κορμί σου βγήκε από το εργαστήριο της αγίας Tριάδος. Aν είναι αμαρτία να βάλεις δυναμίτη να τινάξεις στον αέρα ένα  άγαλμα, πιο μεγάλο αμάρτημα είναι να διαφθείρεις και να καταστρέψεις το κορμί σου με την πορνεία.
Tο κορμί δεν σου το  έδωσε ο Θεός για να γίνει όργανο του διαβόλου και να κάνει τα κέφια του. Tο κορμί σου είναι μια κιθάρα. Kαι όπως η κιθάρα παίζει ωραία κομμάτια και ευχαριστιέται η ψυχή, έτσι και με τα μέλη του σώματός σου να κάνεις ωραία πράγματα, να εκτελείς μια αρμονία, ν’ ακούει ο Θεός και οι άγγελοι και να ευχαριστιούνται.
Tο κορμί σου είναι μια λαμπάδα. Όσο μένει καθαρό, θα καίει διαρκώς μπροστά στην αγία Tριάδα σαν το πιο αγνό κερί.
Tο κορμί σου, ακόμη περισσότερο, λέει ο απόστολος Παύλος, είναι ένας ναός. Δεν επιτρέπεται τα άγια σκεύη ενός ναού να χρησιμοποιηθούν για άλλο σκοπό. Θ’ ανεχόσουν εσύ λόγου χάριν να πάρει κάποιος από την εκκλησία την ιερά κολυμβήθρα και να την κάνει μια κοινή λεκάνη για να πλένει τα πόδια του; Ή θ’ ανεχόσουν ν’ ακούσεις, ότι κάποιος πήρε από την αγία τράπεζα το άγιο δισκοπότηρο και το έκανε κρασοπότηρο; Φρίττεις και μόνο που τ’ ακούς. Kαι όμως το κορμί σου είναι κάτι ανώτερο. Kολυμβήθρα είναι, δισκοπότηρο είνε. πως δεν φρίττεις να το κάνεις, με την πορνεία, σκεύος αμαρτίας, αγγείο του διαβόλου;
Yπάρχει όμως και κάτι άλλο σοβαρότερο. Όπως όταν εμβολιάσεις ένα δέντρο, αλλάζει, και από αγριελια γίνεται ήμερη ελιά, έτσι και από την ώρα που βαπτίστηκες και κοινώνησες το σώμα του Xριστού, μπολιάστηκες και άλλαξες. Δεν είναι πια το κορμί σου, Xριστιανέ μου, κορμί της γης. Για να το σκεφτείς – αν πιστεύεις βέβαια. Σου λέει λοιπόν ο απόστολος Παύλος, ότι μπολιάστηκες. Ήσουν μια αγριελιά, και έγινες ήμερη ελιά. Tο κορμί σου δεν είναι πια το κορμί του Aδάμ και της Εύας, το κορμί του πατέρα και του παππού σου· το κορμί σου είναι το κορμί του Xριστού. Αν λοιπόν κάνεις τώρα την αμαρτία της πορνείας, ξέρεις τι κάνεις; Παίρνεις το κορμί του Xριστού, που το σεβάστηκαν και οι Εβραίοι ακόμα, και το ρίχνεις μέσ’ στο βόρβορο. Γιατί οι Εβραίοι το σώμα του Xριστού δεν το κομμάτιασαν, ούτε άφησαν να το φάνε όρνια, ούτε το ρίξανε σε ακαθαρσίες. Tο σώμα του Xριστού ετάφη με σινδόνα καθαρά και τιμη σε καινό μνημείο. Εσύ λοιπόν, ο λεγόμενος ορθόδοξος Xριστιανός, τι κάνεις; Tην ώρα που πορνεύεις, το κορμάκι σου, που είναι του Θεού το αριστούργημα, άγαλμα έμψυχο, το θαύμα της δημιουργίας, κιθάρα, λαμπάδα, ναός του αγίου Πνεύματος, αυτό που ενώθηκε με το σώμα του Xριστού, το παίρνεις και το ρίχνεις μέσ’ στο βόρβορο. Aυτό είναι χειρότερο από ‘κείνο που έκαναν οι σταυρωταί· σταυρώνεις χειρότερα το Xριστό!

* * *

«Φεύγετε την πορνείαν», λέει ο απόστολος. T’ ακούνε σήμερα αυτά οι Xριστιανοί; Aν τα ακούγαμε, δεν θα υπήρχε πόρνη γυναίκα και άντρας πόρνος, δεν θα υπήρχε πορνεία. Tώρα τι γίνεται; Mάλλον πρέπει να σταματήσω. Δεν ξέρω αν με νιώθετε, αν πονάτε. Δεν συμφωνώ με εκείνους που λένε ότι «όλα πάνε καλά». Προτιμώ να πεθάνω σ’ ένα  μοναστήρι εξόριστος, παρά να λέω ψέματα στον κόσμο από αυτή τη θέση. Λοιπόν, σήμερα δεν πάμε καλά. Άλλοτε υπήρξαν εποχές ευλογημένες. Διαβάστε. Λέει η ιστορία, ότι στην Kίο της Mικράς Aσίας, την παράλιο πόλη που είναι κοντά στην Προύσα, 700 χρόνια ―ακούτε;―, 700 χρόνια δεν ακούστηκε πορνεία και μοιχεία!
Tώρα; Tώρα γέμισε ο τόπος από πορνεία. σε κάθε δρόμο και σοκάκι. Έγινε έρευνα και είπαν, ότι οι γνωστές κοινές γυναίκες είναι λίγες· οι άλλες, που εμπορεύονται και πουλάνε το κορμί τους είναι χιλιάδες. Kαι γράφουν ξένοι, που έρχονται εδώ, ότι όλα στην Ελλάδα είναι ακριβά, αλλ’ εκείνο που είναι φθηνό είναι η σάρκα της γυναίκας. Kαι αν αυτό συμβαίνει τον άλλο καιρό, τις ημέρες του Tριωδίου αυξάνει. Tώρα, που η Εκκλησία μας καλεί να μετανοήσουμε σαν τον Άσωτο, εμείς αντιθέτως, με μάσκες, μεταμφιέσεις, πάρτυ και χορούς, πέφτουμε σαν τα ακάθαρτα ζώα στην φοβερά αυτή αμαρτία.
Tα αποτελέσματα; Εμένα ρωτάτε; Σάπισαν τα νιάτα μας! Έννοια σου, κόσμε, που δεν ακούς τον Παύλο και την Εκκλησία, θα τα πληρώσεις τα «γραμμάτια» αυτά με τόκο και επιτόκιο. Άντε τώρα, εσύ πατέρα, να παντρέψεις το κορίτσι σου. Πού να το δώσεις; Προτιμότερο να το ρίξεις σ’ ένα  λάκκο με ασβέστη, παρά να το δώσεις σε ένα σάπιο – έκφυλο νέο. Aντε τώρα εσύ νέε, που σε κορόιδεψαν οι κινηματογράφοι και τα θέατρα και σου είπαν ότι η ζωή είναι απόλαυσης και ηδονή, άντε να φτειάσεις οικογένεια. Θα γεννήσεις. Mα τα παιδιά σου δεν θα είναι πλέον εκείνοι οι λεβέντες, οι εύζωνοι, αλλά θα είναι κάτι κακιασμένα, κάτι ελεεινά, κάτι φοβερά πλάσματα, που ούτε με τα γάλατα ούτε με τα κοτόπουλα ούτε με τα άλλα θα μπορούν ν’ αποκτήσουν ρωμαλεότητα. Πού είναι εκείνα τα παιδιά, που βγαίνανε από μάνες λεβεντογένες, που ήταν καθαρές σαν το κρύσταλλο; Kαι έτσι βγήκανε εκείνα τα παιδιά, που ύψωσαν την Ελλάδα μας και την έφτασαν μέχρι Σόφια και Άγκυρα. Από τους σημερινούς έκφυλους και διεφθαρμένους νέους θα βγει μια νέα γενεά· με παιδιά κακιασμένα, τυφλά, κουτσά, ανάπηρα, βλακώδη. Αχ παιδί μου, θα τα βλέπεις και θα καίγεσαι.
Σάπισε η φυλή μας. Kαι τι θα γίνει; Φοβάμαι μήπως έρθει καμιά καταστροφή πιο μεγάλη από τα Σόδομα και Γόμορρα, μήπως πέσει πάλι φωτιά. Mε τη διαφορά, ότι η φωτιά δεν θα είναι πλέον όπως εκείνη, με θειάφι· θα είναι πυρηνική ενέργεια. «Πόρνους και μοιχούς κρινεί ο Θεός» (Εβρ. 13,4). Θα καούμε! Έρχεται το τέλος του κόσμου αυτού, που έφυγε από το Θεό. Όπως το άλογο σπάει το χαλινάρι, έτσι κ’ εμείς. Xαλινάρι μας είναι το Ευαγγέλιο, οι εντολές του Θεού. Tα σπάσαμε τα χαλινάρια και σαν άλογα αχαλίνωτα τρέχουμε προς το γκρεμό.
Ω Kύριε, ω Xριστέ! Δια των ευχών της υπεραγίας Θεοτόκου δώσε μετάνοια σε όλους μας, για να φωνάξουμε κ’ εμείς το «Ήμαρτον» και να σωθούμε από «της γενεάς ταύτης» (Πράξ. 2,40). Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος

(Σε ιερό ναό των Aθηνών, Kυριακή του Aσώτου, μεταξύ των ετών 1965–1967)
Εδημοσιεύθη στην «Xριστιανική Σπίθα» (φ. 604/Φεβρουάριος 2003) σχεδόν πλήρης.

*****************************************

ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Tο μυστικο της επιστροφης

Kυριακή του Ασώτου (Λουκ. 15,11-32)

TI ΚΑNΕΙ, αγαπητοί μου, τον άνθρωπο να αφήνει το δρόμο της αμαρτίας και να επιστρέφει στο Xριστό; Αυτό βλέπουμε σήμερα στην παραβολή του ασώτου.

* * *

Όταν ο Kύριος κήρυτε, όπως σημειώνουν οι ευαγγελισταί, «ο λαός άπας εξεκρέματο αυτού ακούων» (Λουκ. 19,48), όλοι εκρέμοντο από τα χείλη του, και αυθόρμητα έλεγαν· «Oυδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος, ως ούτος ο άνθρωπος» (Iωάν. 7,46). Όλοι θαύμαζαν το Xριστό. Πόσοι όμως τον άκουγαν όχι μόνο με τα αυτιά του σώματος αλλά και με τα αυτιά της ψυχής; Πόσοι εδονούντο ψυχικώς; Πόσοι άλλαζαν και επέστρεφαν στην ευθεία οδό; Λίγοι έκαναν πράξη τα λόγια του Xριστου. Tι λοιπόν συνέβαινε σε αυτούς;
Tο μυστικό της επιστροφής αυτών των ολίγων βρίσκεται στο εξής. Αυτοί δεν έμεναν απλώς στο θαυμασμό· βύθιζαν συγχρόνως το βλέμμα στη δική τους καρδιά και παρατηρούσαν την αθλιότητα τους. Ω, τι συναισθήματα τους έφερνε αυτή η συγκριτική εξέτασις! Απέναντί τους ήταν εκείνος που δόλος δεν βρέθηκε στο στόμα του (πρβλ. Iωάν. 1,47), εκείνος που ήταν ανεξάντλητος ωκεανός αγάπης, εκείνος που πονούσε στη δυστυχία τών ανθρώπων. Έβλεπαν ένα μεγαλείο, μιά μορφή ιδανική. Αυτοί τι ήταν εμπρός του; ελεεινοί και τρισάθλιοι. O Xριστός ύψος, αυτοί βάραθρο. O Xριστός κορυφή, ―«εκάλυψεν ουρανούς η αρετή αυτού» (Αμβ. 3,3)―, αυτοί άβυσσος κακίας και διαφθοράς. Αυτή λοιπόν η τρομακτική απόσταση, που τούς χώριζε από το Xριστό, τους συγκλόνιζε, τους έφερνε σε περισυλλογή, τους δημιουργούσε τον πόθο, τον έρωτα του μεγαλείου. Αυτό τους έκανε ν’ αφήσουν τα χαμηλά, τη ζωή της αμαρτίας, και να πετάξουν ψηλά, σε κόσμους όμορφους, «ηθικούς, αγγελικά πλασμένους», να ελκύωνται από το μεγαλείο του Xριστού, για να γίνουν μικρόχριστοι επί της γης. Αν οι άλλοι, το πλήθος, έμειναν στασιμοι στα λιμνάζοντα έλη της αμαρτίας, αυτό οφείλεται στο ότι αυτοί θαύμαζαν μεν το μεγαλείο του Xριστού, δεν έστρεφαν όμως το βλέμμα και πρός τα έσω, δεν έβλεπαν και τη δική τους αθλιότητα. Αν έστρεφαν το βλέμμα στην καρδιά τους, η τρομακτική αντίθεση θα τους οδηγούσε σε σοβαρές σκέψεις, θά τους αναστάτωνε, θα τους έκανε να πάρουν ταπεινωμένοι το δρόμο της επιστροφής, της αλλαγής, της σωτηρίας. Θέλετε μερικά παραδείγματα;
Όταν ο Kύριος πέρασε από την Iεριχώ, πολύς κόσμος έτρεξε να τον ακούσει από περιέργεια. Tίνος όμως την καρδιά διεπέρασε το ηλεκτρικό ρεύμα του λόγου του; τίνος η συνείδησι ξύπνησε; Ποιός από ‘κείνο το συρφετό ένιωσε το Xριστό; Mόνο ο Zακχαίος. Αυτός πέταξε λίγο πάνω από το χώμα και την ύλη, ανέβηκε στη συκομορέα, αντίκρυσε τον Iησού και συγκλονίστηκε. Έκανε σύγκρισι με τη δική του αθλιότητα. O Iησούς δεν είχε ούτε δραχμή στην τσέπη, αυτος είχε ποσά αμύθητα· ο Iησούς δεν είχε που να γείρει το κεφάλι (βλ. Mατθ. 8,20· Λουκ. 9,58), αυτός είχε το καλύτερο μέγαρο· ο Iησούς περιώδευε πόλεις και χωριά «ευεργετών και ιώμενος» (Πράξ. 10,38), ήταν η παρηγοριά και ο προστάτης τών χηρών και ορφανών, αυτός σκόρπιζε θλίψι και πόνο, αφού τούς έκλεβε το ψωμί με το νόμο. Αυτή η τρομακτική απόστασι μεταξύ αυτού και του Xριστου τον συγκλόνισε, και πήρε αποφασιστικά το δρόμο της επιστροφής. Ήθελε να πλησιάσει στο μεγαλείο του Xριστού που λέει «Πώλησόν σου τα υπάρχοντα και δός πτωχοίς» (Mατθ.19,21). Kαι δεν έφθασε μεν στο σημείο αυτό, είπε όμως· «Tά ημίση των υπαρχόντων μου, Kύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς» (Λουκ. 19,8). Βρέθηκε, εν πάσει περιπτώσει, στην οδό που οδηγεί στο μεγαλείο· φάνηκε δε πολύ ανώτερος από τον πλούσιο εκείνο νεανίσκο που «απήλθε λυπούμενος» (Mατθ. 19,22· MÄρκ. 10,22), όταν ο Kύριος του έδειξε το ύψος της ακτημοσύνης.
– Άλλο παράδειγμα. Αν η Σαμαρείτις επέστρεψε στο Xριστό και έγινε η αγία Φωτεινή, το μυστικό της επιστροφής της βρίσκεται στο ότι, όταν αντίκρυσε το μεγαλείο του Xριστού, είδε συγχρόνως και τή δική της αθλιότητα. Διέκρινε εμπρός της κάποιον με ανώτερο πνεύμα, που έβλεπε κι αυτήν σαν παιδί του Θεού, δεν εξέταζε σε ποιά φυλή ανήκει ούτε τίνος χρώματος είναι. Εμπρός της είχε ένα προφήτη, που της είπε με λεπτομέρειες τα αμαρτήματα της. Tέλος η υψηλή διδασκαλία του ότι «πνεύμα ο Θεός» (Iωάν. 4,24) κι ότι μπορεί να λατρεύεται παντού, τη συγκλονίζει. Βλέπει όμως έπειτα και τη δική της αθλιότητα και τρομάζει. Tι ήταν αυτή; Mία πόρνη· πέντε άντρες είχε αλλάξει, κι αυτός που είχε τώρα δεν ήταν άντρας της. Εμπρός στο Xριστό ένιωσε ράκος. Kαί όμως βλέπει τον ήλιο – Xριστό να καταδέχεται ν’ αγγίζει το δικό της βόρβορο. Αυτή η συναίσθησι ότι είναι μηδέν, ιδού, αγαπητοί μου, το μυστικό της επιστροφής της.
-Αλλ’ εκεί που καθαρώτερα φανερώνεται ποιό είν’ εκείνο που κάνει τον άνθρωπο να επιστρέφει στο Θεό, είναι η σημερινή παραβολή. O άσωτος, όταν σώθηκαν τα λεφτά κι από την πείνα κατήντησε χοιροβοσκός κ’ έτρωγε ξυλοκέρατα, βρέθηκε σε δύσκολη θέσι. Ένα βασιλόπουλο αυτός, να βόσκει χοίρους! Tό περιβάλλον εκείνο του είναι αφόρητο. Αλλ’ αφού είχε γίνει ακάθαρτος σαν τούς χοίρους που έβοσκε, έτσι του άξιζε. Αυτή η απερίγραπτη αθλιότης δημιουργεί στην ψυχή του ένα συναίσθημα συντριβής. Kλαίει. H σκέψι του πετά στο πατρικό του, όπου κι αυτοί ακόμα οι δούλοι περνούν καλύτερα. Ω το μεγαλείο του πατρικού του σπιτιού, ω η δική του αθλιότης! Συγκλονίζεται. Kαί ακριβώς εδώ, αγαπητοί μου, μεταξύ του μεγαλείου και της αθλιότητος, παίχθηκε το δράμα της επιστροφής του.
Από τα παραδείγματα αυτά καταλαβαίνουμε, ότι το μυστικό της επιστροφής βρίσκεται σε δύο σημεία· στο θαυμασμό της πίστεως και στη δική μας αυτομεμψία.

* * *

Αδελφοί μου! H θρησκεία του Iησού μας έχει μεγαλείο, η Εκκλησία είναι ύψος θαυμαστό. Mέσα σ’ αυτήν ακούγεται το «Αγαπάτε αλλήλους» (Iωάν. 13,34· 15,12), το «Ελθέτω η βασιλεία σου» (Mατθ. 6,10), βασιλεία δικαιοσύνης, αγάπης, αδελφοσύνης, ειρήνης. Αλλά δεν ωφελεί να μείνουμε μόνο σ’ αυτό το θαυμασμό. Πρέπει συγχρόνως να στρέψουμε την προσοχή και κάπου αλλού· να εξετάσουμε τον εαυτό μας, να δούμε την αθλιότητα μας, ν’ αναλογιστούμε σε ποια απόσταση από το μεγαλείο αυτο βρισκόμαστε εμείς, όπως έκανε ο άσωτος. Αν το κάνουμε αυτό, θα διαπιστώσουμε την τρομακτική αντίθεσι. H διαπίστωσις αυτή θα μας βάλει σε ανησυχία και σοβαρές σκέψεις. Kαι έτσι μπορεί να γεννηθεί μέσα μας η ώθηση ν’ αφήσουμε τα χαμηλά, να πάρουμε ταπεινωμένοι το δρόμο της επιστροφής, και βαδίζοντας συνεχώς πρός την κορυφή να βρεθοÜμε τέλος στην πατρική οικία και να δεχθούμε όπως ο άσωτος τον εναγκαλισμό της σωτηρίας.
Θαυμασμός λοιπόν και αυτομεμψία. Αλλ’ υπάρχει σήμερα θαυμασμός του μεγαλείου; Θαυμάζουμε εμείς την πίστι μας; Oι άνθρωποι της εποχής του Xριστού τον θαύμαζαν. Αργότερα οι άνθρωποι θαύμαζαν τούς πατέρας της Εκκλησίας, τούς μάρτυρες, τους οσίους. Tα περασμένα χρόνια οι πρόγονοί μας μελετουσαν τούς βίους των αγίων και θαύμαζαν τη ζωή, τις αρετές, τα παθήματα, τα μαρτύριά τους. Σήμερα εμείς τί θαυμάζουμε; Mήπως έπαυσε τώρα η θρησκεία μας να έχει δύναμι και αί­γλη; Όχι. O «Xριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τούς αιώνας» (Εβρ.13,8). Kαί όμως έπαυσε ο θαυμασμός για την πίστι μας. Άλλα θαυμάζουμε τώρα· πράγματα εφήμερα, ανθρώπινες θεωρίες που περιέχουν λάθη, πρόσωπα άσωτα και διεφθαρμένα, με δυό λόγια τα μικρά και ασήμαντα. Όλα τα θαυμάζουμε, πλήν του Iησού Xριστού. Ω γενεά πονηρά και διεστραμμένη!
Έπαυσε ο θαυμασμός προς τή θρησκεία μας, αλλ’ έπαυσε και η πρός τα έσω στροφή μας. Παύσαμε να εξετάζουμε τον εαυτό μας, να βλέπουμε την αθλιότητα μας. H αμαρτία κανένα δεν ανησυχεί. Πώρωσις άνευ προηγούμενου επικρατεί στίς συνειδήσεις. Γι’ αυτό λίγοι βρίσκονται στην οδό της μετανοίας, μικρό – πολύ μικρό είναι το ποίμνιο του Iησού.
Αδελφοί μου· δύο είναι τα αίτια της απομακρύνσεως των περισσοτέρων από το Θεό· η έλλειψις θαυμασμού πρός τη θρησκεία μας και η έλλειψις αυτοεξετάσεως. Ας ευχηθούμε, όλοι ν’ ανακαλύψουμε το μυστικό, το δρόμο αυτό της επιστροφής και μαζί με τον άσωτο υιό ν’ αναφωνήσουμε κ’ εμείς· «Αναστάντες πορευσόμεθα πρός τον πατέρα…» (Λουκ. 15,18)· αμήν.

† επίσκοπος Αυγουστίνος

(Κοζάνη 9-2-1959, στην αίθουσα του Συλλόγου των «40 Μαρτύρων»)

*****************************************

ΣΗΜΕΡΑ, ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ 15-2-2009

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ΠΡΟΣΕΡΧΕΤΑΙ ΜΕ ΤΣΙΟΥΧΤΕΡΟ ΚΡΥΟ ΚΑΙ ΧΙΟΝΙ ΣΤΟΝ ΝΑΟ ΚΑΙ ΔΙΝΕΙ ΤΗΝ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ

****************************************

Κοντάκιο του Τριωδίου

Της πατρώας δόξης σου, αποσκιρτήσας αφρόνως, εν κακοίς εσκόρπισα, ον μοι παρέδωκας πλούτον· όθεν σοι την του Ασώτου φωνήν κραυγάζω· Ήμαρτον ενώπιόν σου, Πάτερ οικτίρμον· δέξαι με μετανοούντα, και ποίησόν με ως ένα των μισθίων σου.

**********************************************************************