Β΄ Κυριακὴ Νηστειῶν (Μᾶρκ. 2,1-12)
Toυ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΤΟ ΟΡΑΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΟΡΑΤΟ ΘΑΥΜΑ

ΤΟ εὐαγγέλιο, ἀγαπητοί μου, σήμερα διηγεῖ­ται ἕνα θαῦμα. Ἕνα θαῦμα; λάθος κάνεις, δύο θαύματα ἔχει. Ἕνα ἢ δύο εἶνε; Ἐγὼ λέω ὅτι εἶνε δυὸ θαύματα. Τὸ ἕνα εἶνε μικρό, τὸ ἄλλο εἶνε μεγάλο· τὸ ἕνα εἶνε ὁρατό, τὸ ἄλ­λο ἀόρατο· τὸ ἕνα εἶνε σωματικό, τὸ ἄλλο ψυχικό. Καὶ τὸ δεύτερο εἶνε ἀπόδειξις τοῦ πρώτου. Καὶ τὸ σπουδαιότερο ποιό εἶνε· ὅτι τὸ πρῶτο, τὸ μεγάλο καὶ ἀόρατο καὶ ψυχικὸ θαῦμα, μπορεῖ νὰ γίνῃ καὶ σ’ ἐμᾶς!

* * *

Ἂς δοῦμε λοιπὸν τὸ πρῶτο θαῦμα. Σὲ μιὰ πόλι τῆς Γαλιλαίας, στὴν Καπερναούμ, βρέθηκε ὁ Χριστὸς σ᾽ ἕνα σπίτι. Μόλις τό ’μαθαν οἱ κά­τοικοι, μαζεύτηκαν ἐκεῖ ὅλοι, ἄντρες γυναῖ­κες παιδιά. Συνωστισμὸς μεγάλος, στρυμώχνονταν ὁ ἕνας πάνω στὸν ἄλλο μέχρι τὴν πόρ­τα· μῆλο νὰ ἔῤῥιχνες, δὲν θά ’πεφτε κάτω. Νὰ σταθοῦμε λίγο στὸ σημεῖο αὐτό.
Πῆγε ὁ Χριστὸς σ᾽ ἕνα σπίτι, κι ἀμέσως τὸ σπίτι ἐκεῖνο γέμισε. Μὰ ἐρωτῶ· καὶ ὁ κάθε ὀρ­θόδοξος ναὸς τί εἶνε; Δὲν εἶνε οἶκος Θεοῦ; Σπίτι τοῦ Χριστοῦ εἶνε. «Ὡς φοβερὸς ὁ τόπος οὗτος· οὐκ ἔστι τοῦτο ἀλλ᾽ ἢ οἶκος Θεοῦ, καὶ αὕτη ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ» (Γέν. 28,17). Συνε­πῶς τί ἔπρεπε νὰ γίνεται; Ὅπως τότε ἐκεῖ­νοι ἔτρεξαν καὶ γέμισε τὸ σπίτι, ἔτσι κ’ ἐμεῖς σήμε­­ρα ἔπρεπε νὰ τρέχουμε στὸ ναό, στὸ σπίτι τοῦ Θεοῦ. Ὅταν τελεῖται ἡ θεία λειτουργία, εἶ­νε πα­ρὼν ὁ ἴδιος ὁ Χριστός· διδάσκει, φωτί­ζει, προσ­­φέρει τὸν ἑαυτό του σὲ κάθε πιστὸ ὑπὸ τὰ εἴ­δη τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου. Μαζεύον­­ται ἐ­δῶ οἱ πιστοί; Δὲν γίνεται αὐτό. Ἂν μαζεύονταν ὅ­λοι οἱ Χριστιανοί, θά ’πρεπε νὰ χτιστοῦν πεν­ταπλά­σι­οι καὶ δεκαπλάσιοι ναοί. Ἀπὸ τοὺς 100 Χριστι­ανοὺς δυστυχῶς 2 μόνο ἐκκλησιάζον­ται· ἐκκλη­σιασμὸς δύο τοῖς ἑκατό (2%). Οἱ ὑπόλοιποι ποῦ εἶ­νε; Ἐμένα ρωτᾶτε; Εἶνε ἀπόντες ἀπὸ τὸ μεγάλο προσκλητήριο τοῦ οὐρανοῦ. Χτυπᾷ ἡ καμπάνα κι ἀκούγεται παν­τοῦ. Αὐτὲς οἱ καμ­πάνες θὰ μᾶς δικάσουν μιὰ μέρα. Πρῶτα στὴ σκλαβωμένη πατρίδα μας (τὴ Μικρὰ Ἀσία, τὸν Πόντο κ.ἀ.), δὲ χτυποῦσαν καμπάνες· δὲν ἄφηναν οἱ Τοῦρκοι. Κι ὅμως οἱ ἐκκλησιὲς ἦ­ταν γεμᾶτες. Τώρα, «στοῦ κουφοῦ τὴν πόρτα ὅσο θέλεις βρόντα». Ἔννοια μας ὅμως· δὲν ἀ­κοῦμε τὶς καμπάνες αὐτές; θὰ χτυπήσῃ ἄλ­λη, τρομερὰ καμπάνα… Ἂν πᾶτε στὸ Ἰσραήλ, τὸ Σάββατο ποὺ εἶνε ἡμέρα ἀργίας, δὲν κινεῖ­ται τίποτα στὸ δρόμο· μόνο τὸ αὐτοκίνητο τῆς ἀστυνομίας καὶ τοῦ ἰατροῦ. Ἐδῶ γεμίζουν οἱ μεγάλες ἀρτηρίες. Ἔτσι λοιπὸν οἱ κάτοικοι τῆς Καπερναούμ, ποὺ ἔτρεξαν καὶ γέμισαν τὸ σπίτι ἐκεῖνο καὶ τὸ ἔκαναν ἐκκλησιά, εἶνε ἔλεγχος τῆς δικῆς μας ἀπροθυμίας.
Λοιπὸν τί συνέβη ἐκεῖ; Καθὼς δίδασκε ὁ Χρι­­στός, ξαφνικὰ σταμάτησε. Ἐπάνω ἀκούστηκε θόρυβος· σειόταν ἡ στέγη. Τί ἦταν, σεισμός; Κάτι ἄλλο περίεργο· κάποιοι ἀφαίρεσαν τὰ κε­ραμίδια καὶ τὰ ξύλα, καὶ κατέβασαν κάτω μὲ τὰ σχοινιὰ ἕναν ἄνθρωπο. Τί, νεκρό; Ζωντα­νὸς ἦταν, ἀλλὰ ἔμοιαζε μὲ νεκρὸ ἄταφο. Ἦ­ταν παράλυτος. Χέρια εἶχε καὶ χέρια δὲν εἶχε, πόδια εἶχε καὶ πόδια δὲν εἶχε· δὲ μποροῦσε νὰ περπατήσῃ καθόλου. Αὐτός, ὅταν ἄκουσε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε στὴν Καπερναούμ, παρακά­λεσε νὰ τὸν πᾶνε. Βρέθηκαν τέσσερις σπλαχνικοὶ ἄνθρωποι, τὸν πήρανε στὰ χέρια καὶ τὸν πήγανε. Δὲν μπόρεσαν ὅμως νὰ περάσουν ἀπὸ τὴν πόρτα. Ἀπογοητεύθηκαν; Ὄχι. Τί κάνει ἡ ἀγάπη· τὸν ἀνέβασαν στὴ στέγη, κι ἀπὸ ᾽κεῖ τὸν κατέβασαν μέσα στὸ σπίτι! Καὶ νά τώρα ὁ παράλυτος μπροστὰ στὸ Χριστό. Καὶ ὁ Χριστὸς τί κάνει; Ἐδῶ εἶνε τὸ σπουδαῖο σημεῖο. Ὅλοι περιμένουν ν᾽ ἁπλώσῃ τὸ ἅγιο χέρι του, νὰ τὸν ἀγγίξῃ, κι ἀμέσως νὰ γίνῃ καλά. Τὸ κάνει αὐτὸ ὁ Χριστός; Δὲν τὸ κάνει ἀμέ­σως; Κάνει προηγουμένως κάτι ἄλλο σπουδαιότερο, ποὺ δὲν τὸ ἐκτιμοῦμε ἐμεῖς. Τί;
Ὁ Χριστὸς δὲν δίνει ἀσπιρίνες. Ὁ καλὸς γιατρὸς ἀκούει βαθειά, κάνει διάγνωσι, βρίσκει τὴν αἰτία τῆς ἀσθενείας, καὶ τότε θεραπεύει. Καὶ ὁ Χριστὸς, ὁ ἄριστος ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων, τοῦ ἔκανε «ἀκτινογράφησι». Εἶδε, ὅτι ἡ παραλυσία προερχόταν ἀπὸ βαθυτέρα αἰτία, ἦταν ἀποτέλεσμα μιᾶς ἄλλης θλιβερᾶς καταστάσεως· εἶδε, ὅτι μέσα του ὑπῆρχε – τί; Μιὰ λέξις, ποὺ δὲ μᾶς προκα­λεῖ φόβο. Ἐὰν ἀκούσουμε τὴ λέξι «καρκίνος», ὅλοι φοβούμεθα. Ἀλλὰ χειρότερη κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο καὶ κάθε ἄλλη ἀσθένεια εἶνε ἡ φοβε­ρὰ ἀσθένεια ποὺ λέγεται ἁμαρτία. Αὐτή ἦταν ἡ ἑστία τοῦ κακοῦ, ἀπὸ ᾽κεῖ προερχόταν ἡ ἀ­σθένειά του. Οἱ ἁμαρτίες, ὤ οἱ ἁμαρτίες μας! Ἐὰν ἔλειπε ἡ ἁμαρτία, ἡ γῆ θὰ γινόταν παράδεισος· οὔτε φάρμακα, οὔτε κλινικὲς καὶ νοσοκομεῖα θὰ χρειάζονταν. Ἡ αἰτία τῆς παραλυσίας τοῦ σώματος εἶνε ἡ ἠθικὴ παραλυσία, αἰτία τῆς ἀσθενείας εἶνε ἡ ἁμαρτία. Γι᾽ αὐ­τὸ ὁ Χριστὸς τοῦ λέει· «Τέκνον ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», παιδί μου σοῦ συγ­χωροῦνται οἱ ἁμαρτίες σου (Μᾶρκ. 2,5). Τοῦ δίνει τὴ συγχώ­ρησι τῶν ἁμαρτημάτων. Αὐτὸ εἶνε τὸ ἕνα θαῦ­μα, τὸ μεγάλο. Μέσα ὅμως σ’ ἐκεῖνο τὸ πλῆ­θος ὑπῆρχαν καὶ κατάσκοποι· ἦταν οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι. Μόλις τ᾽ ἄκουσαν αὐτό, σκέφτηκαν· Μπᾶ, τί εἶνε τοῦτο ποὺ λέει; ποιός μπορεῖ νὰ συχωρέσῃ ἁμαρτίες; εἶνε ποτὲ δυνατόν;… Ἔκαναν λάθος. Τί λάθος; Τὸν ἔ­βλεπαν ὡς ἁπλὸ ἄνθρωπο· μὰ ὁ Χριστὸς εἶνε καὶ Θεός. Καὶ ὡς Θεὸς ἔχει δύναμι νὰ δίνῃ ἄφεσι, ἔχει ἐξουσία νὰ συγχωρῇ ἁμαρτίες.
Θεὸς ὁ Χριστός! Αὐτὴ εἶνε ἡ μεγάλη ἀλήθεια, ἐδῶ εἶνε τὸ μέγα μυστήριο. Πῶς παραδέχεσαι τὸ Χριστό; Θεὸς εἶνε. Ποιός τὸ λέει; Τὸ φωνάζουν τὰ θαύματά του, τὸ φωνάζουν τὰ ἀνεκτίμητα λόγια του, τὸ φωνάζει ἡ ἁγιότης του, ὅλα τὸ φωνάζουν. Κι ἂν ἐμεῖς τὸ ἀρνηθοῦμε, σὰν τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους, καὶ οἱ πέτρες ἀκόμα ποὺ πατοῦμε θὰ φωνάξουν· «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός· ἀμήν» (Φιλ. 2,11 καὶ θ. Λειτ.).
Θεὸς λοιπὸν ὁ Χριστός, καὶ ὡς Θεὸς ἔδωσε τὴ συγχώρησι. Ἀλλ’ αὐτὸ εἶνε ἕνα πνευματικὸ γεγονός, ἕνα θαῦμα ποὺ γίνεται μέσα στὴν ψυχή· εἶνε ἀόρατο, δὲν φαίνεται ἐξωτερικά. Γιὰ νὰ δείξῃ λοιπὸν ποιός εἶνε, ὅτι πρά­γματι εἶνε Θεός, κάνει τώρα τὸ δεύτερο θαῦ­μα, ποὺ εἶνε ὁρατό, μποροῦν ὅλοι νὰ τὸ δοῦν. Λέει στὸν παράλυτο· «Ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου» (Μᾶρκ. 2,12). Κ’ ἐκεῖνος ἀμέσως σηκώθηκε. Ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, δικαίωμά τους· ἐ­μεῖς πιστεύουμε, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε Θεὸς κι ὅτι ἔκανε, κάνει καὶ θὰ κάνῃ θαύματα μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων.
Συμπέρασμα. Ἀρρώστησες; ― καὶ ποιός δὲ θ᾽ ἀρρωστήσῃ― ἢ ἀρρώστησε ἄνθρωπος στὸ σπίτι σου; Τί μᾶς λέει τὸ Εὐαγγέλιο· θὰ πᾷς βέβαια στὸ γιατρό, θὰ πάρῃς φάρμακα· καὶ τὸ γιατρὸ καὶ τὰ φάρμακα ὁ Θεὸς τὰ ἔδωσε. Ἀλ­λὰ τὸ πρῶτο καὶ ἄριστο φάρμακο εἶνε ἡ πίστι στὸ Χριστό. Κοντὰ λοιπὸν στὰ ἄλλα φάρμακα νὰ ζητήσῃς τὴ βοήθεια τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς εἶνε «ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ σωμάτων ἡ­μῶν» (θ. Λειτ.). Ὅπως τότε ἔκανε καλὰ τὸν παράλυτο, ἔτσι μέχρι σήμερα θεραπεύει θαυματουργι­κῶς. Εἶνε ὁ μεγάλος γιατρὸς τοῦ κόσμου. Ὅλοι λοιπόν, γιὰ ὁποιαδήποτε ἀρρώστια, ἂς καταφεύγουμε στὸ Χριστό.
Δὲν εἶπα ὅμως ἀκόμη τίποτα. Ὅλοι στὸ Χρι­στό. Μὰ παραπάνω ἀπ’ ὅλους ποιοί; Οἱ ἁ­μαρτωλοί, πρὸ παντὸς οἱ ἁμαρτωλοί· δηλαδὴ ὅλοι μας. Ποιός δὲν εἶνε ἁμαρτωλός; Κάθε ἁ­μαρτω­λὸς νὰ πάῃ στὸ Χριστό, νὰ γονατίσῃ μπροστά του. Μὰ ποῦ εἶνε ὁ Χριστός; Δὲν τὸ εἴπαμε; στὸ σπίτι του εἶνε. Τί εἶνε ἡ Ἐκκλησία; Οἶ­κος τοῦ Θεοῦ, τὸ σπίτι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὄχι μό­νο σπίτι ἀλλὰ καὶ ἰατρεῖο. Ὅπως κάνουμε οὐρὰ στὰ ἰατρεῖα περιμένοντας νὰ ἐξετασθοῦ­με, ἔτσι καὶ στὸ Ἰατρεῖο τοῦ Χριστοῦ μας. «Τίς ὀδυνώμενος καὶ προσπίπτων, τῷ ἰατρείῳ τού­τῳ οὐ θεραπεύεται;» (Παρακλητική, ἦχος δ΄, ἀπόστ. κατανυκτ. Κυρ. ἑσπ.). Ἰατρεῖο, πιὸ συγκεκριμένα, εἶνε τὸ ἱε­ρὸ ἐξομολογητήριο. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ ἄνθρωπος γονατίζει καὶ λέει τ᾽ ἁμαρτήματά του, δὲν τὰ λέει στὸν παπᾶ· τὰ λέει στὸ Χριστὸ καὶ παίρνει συγχώρησι ἀπὸ τὸν ἴδιο. Συνεπῶς ἐκεῖνο τὸ «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», δὲν τὸ ἄκουσε μό­νο ὁ παράλυτος· μπορεῖ νὰ τ’ ἀ­κούσῃ καὶ ὁ καθένας ἀπὸ μᾶς. Εἴτε μικρὸ παι­δὶ εἴτε μεγάλος, ἂς πάῃ στὸ ἰατρεῖο. Καὶ τότε ―δὲν εἶνε ψέμα, εἶνε θαῦμα― ἄγγελοι καὶ ἀρ­χάγγελοι θὰ ὑμνήσουν καὶ θ᾽ ἀκουστῇ ἀπ’ τὸν οὐρανὸ στὰ βάθη τῆς ψυχῆς του φωνὴ ποὺ θὰ τοῦ πῇ· «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ἐὰν δὲν τ᾽ ἀκούσῃς αὐτό, ὅλα εἶνε μάταια.

* * *

Ἂν κάποιος, ἀδελφοί μου, ἕως σήμερα δὲν ἐξωμολογήθηκε, ἂν ἔμεινε ὣς τώρα ἀνεξομο­λόγητος, ἂς τρέξῃ τώρα στὸ ἰατρεῖο! Τὸ δὲ ἰατρεῖο εἶνε ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, εἶνε τὸ ἐξομολογητήριο. Ἂς δοκιμάσῃ, καὶ τότε θὰ πεισθῇ ἐκ πείρας, ὅτι πράγματι ὁ Κύριος, ποὺ εἶ­πε «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», ὁ ἴδιος ἐξακολουθεῖ νὰ δίδῃ τὴν συγχώρησι.
Εἴθε ὁ Χριστὸς νὰ μᾶς ἀξιώσῃ μιᾶς τέτοιας χαρᾶς καὶ νὰ ἑορτάσουμε τὴν ἔνδοξο ἀ­νάστα­σί του ἐν μετανοίᾳ καὶ ἐξομολογήσει· ἀμήν.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Φωτεινῆς ἢ Εὐαγγελισμοῦ Χαραυγῆς – Ἀθηνῶν 6-3-1977)