Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΕ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2077

Κυριακὴ Δ΄ τῶν Νηστειῶν (Ἑβρ. 6,13-20)
18 Μαρτίου 2018
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Ελπιδα, η αγκυρα της ζωης μας

«…Ἰσχυρὰν παράκλησιν ἔχωμεν οἱ καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλπίδος· ἣν ὡς ἄγκυραν ἔχομεν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν…» (Ἑβρ. 6,18-19)

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε μόνο ὁ σφοδρὸς ἐλεγκτὴς τῆς ἀν­θρώπινης κακίας· δὲν μόνο αὐτὸς ποὺ ῥίχνει κεραυνούς, αὐτὸς ποὺ σὰν πέλεκυς πέφτει καὶ συντρίβει τὰ γερασμένα δέντρα τῆς ἁμαρτίας· εἶνε καὶ ὁ παρήγορος ἄγγελος τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς.

Γνωρίζει καλὰ τὸν ἄνθρωπο ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ἀγάπησε προηγουμένως τὸν Κύριο καὶ μετανόησε εἰλικρινὰ γιὰ τὸ παρελθόν του. Βαπτίστηκε καὶ μπῆκε στὴν Ἐκκλησία. Πῆρε στὸ ὦμο τὸ σταυρό του καὶ ἔζησε μὲ ἀκρίβεια καὶ συνέπεια τὴ χριστιανικὴ ζωή· δοκίμασε τὴ δυσκολία, τὸν ἀγῶνα καὶ τοὺς πειρασμούς της· ἤπιε τὰ πικρὰ ποτήρια τῆς θλίψεως.

Γνωρίζει λοιπὸν ἀπὸ δική του πεῖρα ὅτι ἔρχονται στιγμὲς ποὺ ὁ πιστός, κάτω ἀπ᾽ τὸ βάρος τοῦ σταυροῦ ποὺ σηκώνει, κάμπτεται, καὶ τότε ἔ­χει ἀνάγκη ἀπὸ βοήθεια, παρηγοριά, ἐμψύχωσι. Ἀλλὰ τὴν ἐμψύχωσι αὐτή, στὶς φοβερὲς ἐκεῖνες ἡμέρες καὶ ὧρες τῆς ζωῆς, τὴν δίνει μόνο ἡ ἐλπίδα στὸ Χριστό. Γι᾽ αὐτὸ τώρα, γράφοντας στοὺς ἐξ Ἑβραίων Χριστιανούς, ποὺ ὑπέφεραν τὰ πάνδεινα ἀπὸ τοὺς ὁμοφύλους τους μέσα σὲ μιὰ γενεὰ ἄπιστη, ὁ ἀπόστολος θέλει νὰ τοὺς ἐμψυχώσῃ μὲ τὴ χριστιανικὴ ἐλπίδα.

Μὴν ἀπελπίζεστε, τοὺς λέει. Νά ᾽χετε τὶς ἐλπίδες σας στὸ Θεό. Ὁ Κύριος, ποὺ ἔδωσε ὑποσχέσεις, θὰ ἐκπληρώσῃ τὶς ὑποσχέσεις του. Στηρίξτε τὴν ἐλπίδα σας σ᾽ αὐτὸν ὅπως ἔκανε κι ὁ Ἀβραάμ, ὁ ὁποῖος πέρασε μὲν ἀπὸ τὴν πρωτάκουστη ἐκείνη δοκιμασία, νὰ τοῦ ζητήσῃ δηλαδὴ ὁ Θεὸς νὰ θυσιάσῃ τὸ μονάκριβο παιδί του, ἀλλὰ δὲν κλονίστηκε· κράτησε τὴν ἐλπίδα του, καὶ τέλος εὐλογήθηκε πλούσια. Κ᾽ ἐσεῖς μὴν ἀφήσετε νὰ χαθῇ ἡ ἐλπίδα σας, κρατῆστε την σφιχτά, καὶ δὲν θὰ χαθῆτε. Ὁ Κύριος δὲν λέει ποτέ ψέματα, εἶνε ἀδύνατον νὰ πῇ ψέμα· λοιπὸν δὲν θὰ σᾶς ἐξαπατήσῃ, δὲν θὰ σᾶς γελάσῃ. Μπορεῖ νὰ ἀργῇ, ἀλλὰ δὲν λησμονεῖ· πραγματοποιεῖ τὸ λόγο του, εἶνε φερέγγυος καὶ ἀξιόπιστος. Ἡ ψυχή σας βέβαια θὰ περάσῃ ἀπὸ ἕναν ὠκεανὸ θλίψεως, γιατὶ κατὰ τὸ σοφὸ σχέδιο τοῦ παναγάθου Κυρίου μας αὐτὸς εἶνε ὁ στενὸς καὶ δύσβατος δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν κάθαρσι καὶ τὴ σωτηρία, αὐτὴ εἶνε ἡ «τεθλιμμένη ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν» (Ματθ. 7,14)· ἐφ᾿ ὅσον ὅμως ἔχετε τὴν ἐλπίδα σας στὸ Θεό, δὲν θὰ καταποντισθῆτε, δὲν θὰ χαθῆτε.

Ἡ ἐλπίδα, νά ἡ ἄγκυρα τῆς ψυχῆς, νὰ τὸ στήριγμα τοῦ πιστοῦ. Ὅσοι λοιπὸν καταφύγαμε καὶ πιαστήκαμε ἀπὸ τὴν ἐλπίδα στὸν Κύριο, νὰ νιώθουμε δυνατὴ παρηγοριά. Αὐτὴ τὴν ἐλπίδα ἔχουμε «ὡς ἄγκυραν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν καὶ εἰσερχομένην εἰς τὸ ἐσώτερον τοῦ καταπετάσματος, ὅπου πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλθεν Ἰησοῦς, κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ, ἀρχιερεὺς γενόμενος εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἑβρ. 6,18-20). Ἡ ἐλπίδα μας εἶνε ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος, μὲ τὴ θυσία του ποὺ προσέφερε ὡς αἰώνιος ἀρχιερεύς, εἰσῆλθε στὰ ἀληθινὰ ἅγια τῶν ἁγίων, δηλαδὴ στὸν οὐρανό, ἑτοιμάζοντας τὸ δρόμο γιὰ νὰ τὸν ἀκολουθήσουμε κ᾽ ἐμεῖς. Ἐκεῖ λοιπὸν εἶνε τὸ δυνατὸ καὶ ἀσάλευτο στήριγμά μας, ἐκεῖ εἶνε ἡ ἀδιάψευστη ἐλπίδα μας.

* * *

Ἡ ἐλπίδα, ἀγαπητοί μου, εἶνε θεῖο δῶρο. Εἶνε μία ἀπὸ τὶς πιὸ σημαντικὲς δυνάμεις τῆς ψυχῆς. Χωρὶς αὐτὴν δὲν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ κάνῃ οὔτε ἕνα βῆμα πρὸς τὰ ἐμπρός.

Ἡ ἐλπίδα εἶνε ἀπαραίτητη σὲ κάθε ἔργο. Ὁ γεωργὸς σπέρνει τὸ σπόρο στὸ χωράφι μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ θερίσῃ περισσότερο ἀπ᾿ ὅ,τι ἔσπειρε. Ὁ ναυτικὸς φεύγει ἀπὸ τὸν τόπο του, ξανοίγεται στὸ πέλαγος καὶ διασχίζει τὸν ὠκεανὸ μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ φτάσῃ καλὰ στὸ λιμάνι τοῦ προορισμοῦ του. Ὁ ἔμπορος τολμᾷ καὶ ῥίχνει στὴν ἀγορὰ τὰ κεφάλαιά του μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ κερδίσῃ καὶ θὰ τὰ πολλαπλασιάσῃ. Ὁ ἄρρωστος παίρνει τὸ φάρμακο ποὺ τοῦ γράφει ὁ γιατρὸς καὶ ὑποβάλλεται σὲ αὐστηρὴ δίαιτα μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ θεραπευθῇ καὶ θ᾽ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴν ἀσθένειά του.

Ἡ ἐλπίδα εἶνε σύντροφος καὶ ἐκείνου ποὺ εὐτυχεῖ, ἀλλὰ καὶ ἐκείνου ποὺ δυστυχεῖ. Αὐτὸς μὲν ποὺ ζῇ τώρα εὐτυχισμένος ἐλπίζει, ὅτι ἡ εὐτυχία του αὐτὴ θὰ διατηρηθῇ καὶ θὰ ὑπάρχῃ στὴ ζωή του διαρκῶς· ἐνῷ αὐτὸς ποὺ ζῇ τώρα σὲ δυστυχία ἐλπίζει, ὅτι αὔριο οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς του θὰ βελτιωθοῦν, θὰ βγῇ ἀπὸ τὴ δυστυχία καὶ θὰ γνωρίσῃ καὶ αὐτὸς τὴν εὐτυχία. Ἡ ἐλπίδα εἶνε σύντροφος ὅλων. ᾽Ρίχνει σὰν ἥλιος τὶς φωτεινὲς ἀκτῖνες της παντοῦ· καὶ στὰ ἀνάκτορα, ὅπου οἱ ἄρχοντες ζοῦν μὲ ἄνεσι καὶ εὔχονται ὁ χρόνος τῆς ἐξουσίας νὰ μὴν τελειώσῃ, ἀλλὰ καὶ στὶς φυλακές, ὅπου ὁ βαρυποινίτης ζῇ μὲ στερήσεις καὶ δὲν βλέπει τὴν ὥρα πότε ἡ ποινή του θὰ λήξῃ καὶ ἡ πόρτα τοῦ κελλιοῦ του θ᾿ ἀνοίξῃ γιὰ νὰ βγῇ ἀπ᾽ τὴ φυλακὴ ἐλεύθερος.

Ἡ ἐλπίδα εἶνε ὁ καλὸς σύντροφος ὅλων· καὶ μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ὁ μόνος πραγματικὰ δυστυχισμένος εἶνε ἕνας, ἐκεῖνος στὸν ὁποῖο ὁ ἥλιος τῆς ἐλπίδος ἔπαψε νὰ στέλνῃ τὶς ἀκτῖνες του. Ζωὴ χωρὶς ἐλπίδα εἶνε μαρτύριο, μιὰ μικρὴ κόλασι· γιατὶ καὶ τῆς κολάσεως αὐτὸ εἶνε τὸ χαρακτηριστικό, ὅτι ἐκεῖ μέσα θὰ ἐκλείψῃ καὶ θὰ σβήσῃ κάθε ἐλπίδα.

* * *

Ἂν ἡ ἐλπίδα, ἀγαπητοί μου, εἶνε χρήσιμη στὰ καθημερινά μας βιοποριστικὰ ἔργα, πολὺ πιὸ χρήσιμη, χρησιμώτατη, εἶνε στὸ ὑψηλὸ ἔργο, στὴν οὐράνια ὑπόθεσι τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς μας. Ἡ ἐλπίδα ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ μᾶς βοηθάῃ πάντοτε, ὅτι θὰ ἐκπληρώσῃ τὶς ὑποσχέ­σεις του ποὺ εἶνε γραμμένες στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ γενικὰ στὴν ἁγία Γραφή, ἡ ἐλπίδα αὐτὴ εἶνε, ὅπως τὴ χαρακτηρίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος σήμερα, «ἀσφαλὴς καὶ βεβαία», ἀξιόπιστη δηλαδὴ καὶ σίγουρη.

Ἄλλες ἐλπίδες διαψεύδονται, καὶ τότε ἐκεῖνος ποὺ στηρίχθηκε σ᾽ αὐτὲς ἀπογοητεύεται ὁ ἴδιος ἀλλὰ καὶ ντροπιάζεται μπροστὰ στοὺς ἄλλους ποὺ βλέπουν ὅτι ἀπατήθηκε, ὅτι τὸ στήριγμά του τὸν πρόδωσε. Μιὰ ἐλπίδα ποὺ στηρίζεται σὲ πρόσωπα καὶ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου ἀποδεικνύεται πολλὲς φορὲς ψεύτικη καὶ γίνεται, ὅπως λέει κάποιος ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους σοφούς, «μήτηρ συμφορῶν». Ἀντιθέτως ἡ ἐλπίδα ποὺ στηρίζεται στὸ Χριστὸ ἔχει τὸ βέβαιο καὶ τὸ ἀσφαλές, ἔχει ἀξιοπιστία καὶ σιγουριά.

Ἡ ἐλπίδα αὐτὴ εἶνε ἡ ἄγκυρα τῆς ψυχῆς στὸ ταξίδι τῆς ζωῆς. Τί εἶνε ἡ ἄγκυρα; Ἕνα βαρὺ σιδερένιο ἐξάρτημα, μὲ τὸ ὁποῖο εἶνε ἐφωδιασμένα ἀπαραιτήτως ὅλα τὰ σκάφη ποὺ πλέουν στὴ θάλασσα. Αὐτὸ ποντίζεται μὲ ἁλυσίδα μεγάλου μήκους στὸ βάθος τῆς θαλάσσης, ὅπου λόγῳ τοῦ ἀγκυλωτοῦ σχήματος καὶ τοῦ βάρους του ἀγκιστρώνεται στὸ βυθὸ καὶ συγκρατεῖ τὸ πλοῖο ἀπὸ τὸν κίνδυνο νὰ παρασυρθῇ ἀπὸ τὰ κύματα καὶ τοὺς ἀνέμους καὶ νὰ προσκρούσῃ σὲ βράχους ἢ νὰ προσαράξῃ.

Ὅπως λοιπὸν τὸ πλοῖο, ὅταν ῥίξῃ τὴν ἄγκυρά του ἀσφαλίζεται καὶ δὲν παρασύρεται ἀπὸ τὰ ῥεύματα, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή μας, ὅταν ἔχῃ τὴν ἐλπίδα της στὸ Χριστό, εἶνε ἐξασφαλισμένη· δὲν θὰ παρασυρθῇ ἀπὸ τοὺς ἀνέμους τῆς ἀπιστίας, δὲν θὰ γίνῃ παιχνίδι κανενός, δὲν θὰ κινδυνεύσῃ ἡ σωτηρία της.

* * *

Ἀγαπητοί μου! Ὅλες οἱ ἐλπίδες ποὺ στηρίζουμε σὲ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου εἶνε ἄγκυρες, ἀλλὰ ἄγκυρες ἐπισφαλεῖς, στηρίγματα ἀνίσχυρα, ποὺ μία σφοδρὴ θύελλα τῆς ζωῆς μπορεῖ νὰ τὰ παρασύρῃ καὶ νὰ τὰ ἀχρηστεύσῃ, καὶ τότε ἐμεῖς θὰ μείνουμε μέσα στὸν κόσμο δίχως ἐλπίδα, σὰν πλοῖα δίχως ἄγκυρα μέσ᾽ στὸν ὠκεανό.

Ἀσφα­λὴς ἄγκυρα, ποὺ ποτέ κανείς καὶ τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ κόψῃ τὴν ἁλυσίδα της, εἶνε μόνο ἡ ἐλπίδα στὸ Χριστό. Γιατὶ αὐτὴ ἐξαρτᾷ τὸν Χριστιανὸ ὄχι ἀπὸ τὴ γῆ, ἡ ὁποία μιὰ μέρα θὰ παρέλθῃ μαζὶ μὲ ὅλα τὰ ἀγαθά της, τὰ ἰνδάλματά της καὶ τὰ στηρίγματά της, ἀλλ᾽ ἀπὸ τὸν οὐρανό, ἀπὸ τὸ Χριστό. Ἐκεῖνος κατὰ τὴν πίστι μας εἶνε αἰώνιος καὶ ἀμετακίνητος, καὶ μέσα στὶς τροπὲς καὶ ἀλλοιώσεις μένει ἄτρεπτος καὶ ἀναλλοίωτος.

Μὴ γινώμαστε λοιπὸν ἄφρονες. Ἂς παραδειγματιστοῦμε ἀπὸ τὴ φρονιμάδα τῶν ναυτικῶν. Ὅπως αὐτοὶ δὲν ἐπιχειροῦν νὰ ταξιδέψουν στὶς θάλασσες ἂν δὲν ἔχουν ἐν τάξει τὴν ἄγκυρα τοῦ πλοίου τους, ἔτσι κ᾽ ἐμεῖς, ἂν θέλουμε νὰ διαπλεύσουμε τούτη τὴ ζωὴ καὶ νὰ σώσουμε τὶς ψυχές μας, τὸ δικό μας σκάφος, ἂς ἔχουμε ὡς ἐφόδιο, σὰν ἄγκυρα, τὴν ἐλπίδα στὸ Χριστό· «ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει», αὐτὴ ἡ ἐλπίδα δὲν θὰ μᾶς ἀπατήσῃ ποτέ (῾Ρωμ. 5,5).

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἄρθρο ποὺ δημοσιεύθηκε στὸ περιοδικὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» (Μεσολόγγι, φ. 239/31-3-1940, σσ. 37-38).