Αυγουστίνος Καντιώτης



Γιατι η Εκκλησια ανεκηρυξε αγιο τον Μεγα Κωνσταντινο; Β) Πως κυβερνησε το κρατος του

date Μαι 20th, 2019 | filed Filed under: εορτολογιο

Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΣΤ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2190

Τῶν ἁγίων Κωνσταντίνου & Ἑλένης
Τρίτη 21 Μαΐου 2019
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστινου Καντιωτου

Γιατι η Εκκλησια ανεκηρυξε αγιο τον Μεγα Κωνσταντινο;

Β) Πως κυβερνησε το κρατος του

Μ. ΚωντὉ Μέγας Κωνσταντῖνος, ἀγαπητοί μου, κα­τὰ θεία ἀποκάλυψι καὶ μέ­σα ἀπὸ δυσκολί­ες, βρῆκε τὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ. Νίκησε τὴν εἰ­δω­λολα­τρία, ἔγινε μονο­κράτωρ τῆς ῾Ρωμαϊκῆς αὐ­τοκρα­τορίας καὶ ἵδρυσε χριστια­νικὸ κράτος. Ἐμπνευσμένη ἐνέργειά του ἦταν νὰ μεταφέρῃ τὴν πρωτεύουσα ἀπὸ τὴ ῾Ρώμη στὸ Βυζάντιο, ποὺ κατόπιν ὠνομάστηκε Κωνσταντινούπολις.
Τὰ ἐγκαίνια ἢ γενέθλια τῆς νέας πρωτευού­σης τιμῶνται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ὡς ἡμέρα ἁγία καὶ ἑορτάζονται κατ᾽ ἔτος στὶς 11 Μαΐου. Χίλια χρόνια κράτησε τὸ Βυζάντιο, καὶ λίγα κράτη προσέφεραν τόσες ὑπηρε­­σί­ες ὅσες αὐτό.
Καὶ τώ­ρα ἂς δοῦμε τώρα πῶς κυβέρνησε τὸ βασίλειό του ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος.

* * *

Πῆρε, ἀδελφοί μου, ἅγιο κόσκινο καὶ κοσκίνισε τὸ κράτος σὲ ὅλους τοὺς τομεῖς· στὰ δικαστήρια, στὰ σχολεῖα, στὸ στρατό, στοὺς πλου­σίους καὶ στὴ φτωχολογιά. Τί ἔκανε;
※ Πρῶτο διάταγμα· καταργεῖται ἡ σταύ­ρωσις. Ἕως τότε τρόπος ἐκτελέσεως τῶν ἐγκλημα­τι­ῶν, κατὰ τὸ ῥωμα­ϊ­κὸ νόμο, ἦταν ἡ σταύρω­σις· σταύρωναν τοὺς κακούργους, καὶ αὐτὸ συν­τη­­ροῦσε τὴν ἰδέα ὅτι καὶ ὁ Χριστὸς –ἀφοῦ σταυ­ρώθηκε– τί ἄλλο θὰ ἦταν παρὰ κακοῦργος. Μόλις ἔ­γινε αὐτοκράτωρ ὁ Κωνσταντῖνος ἡ ποινὴ αὐτὴ καταργήθηκε.
※ Δεύτερο διάταγμα. Προηγουμένως καὶ οἱ τελευταῖοι ἀλῆτες ὕβριζαν ἐλεύθερα δημοσί­ως μὲ τὰ πιὸ ἄσχημα λόγια τὴν Παναγία καὶ τὸν βασιλέα Χριστό. Ὁ Κωνσταντῖνος ἔβγαλε δι­άταγμα· ἀπαγορεύεται αὐστηρὰ ἡ βλαστήμια. Ἂν ὕβριζες τὸν ἴδιο, δὲν σὲ τιμωροῦ­­σε, ἦταν ἀνεξίκακος. Λένε ὅτι μιὰ μέρα κάτι κόλα­κες τοῦ κατήγγειλαν· –Κάποιοι εἰ­δωλολά­τρες ἔ­σπασαν τὴν προτομή σου. Ὁ Κωνσταν­τῖνος, ἤ­ρεμος, ψηλάφησε μὲ τὸ χέρι τὸ πρόσω­πό του καὶ τοὺς λέει· –Ἐδῶ ἡ μύτη μου καὶ τὸ πρόσω­πό μου εἶνε καλά, δὲν ἔχουν πάθει τίπο­τα· ἀ­φῆστε τοὺς ἀνθρώπους… Τοὺς συγχώρησε. Ὅ­ποιος ὅμως τολμοῦσε νὰ θίξῃ τὰ θεῖα, αὐτὸς δὲν ἦταν ἀνεκτὸς στὸ κράτος του.
※ Τρίτο διάταγμα.

Κυριακὴ ἡμέρα τὰ πλεούμε­­να στὸ Βόσπορο σταματοῦσαν, ἁμάξι δὲν ἐ­κινεῖτο, ἱπποδρόμια δὲν λειτουργοῦσαν, τὰ θέ­ατρα ἔμεναν κλειστά· σταματοῦσε κάθε κίνησις. «Ἐν ἐκκλησίαις εὐλογεῖτε τὸν Θεόν, Κύριον ἐκ πηγῶν Ἰσραήλ» (Ψαλμ. 67,27).
※ Ἄλλο διάταγμα. Μερικὲς φτωχὲς μητέρες στὴν ἀνάγκη, γιὰ νὰ ζήσουν, πουλοῦσαν τὰ μω­ρὰ παιδιά τους. Ὅταν ἔμαθε ὅτι ὑπάρχει τέτοια φτώχεια, διέταξε· καμμία μάνα δὲν θὰ που­λάῃ τὸ παιδί της· ἂν ἔχῃ ἀνάγκη, νὰ ἔρχεται στὸ βασιλικὸ ταμεῖο. Καὶ τοὺς ἔδινε ἐπίδομα, κωσταν­τι­νᾶτα, νὰ τρέφεται ἡ μάνα καὶ τὸ παιδί.
※ Πρὸ τοῦ Κωνσταντίνου λειτουργοῦσαν στὶς πόλεις πορνεῖα καὶ μάλιστα μέσα στοὺς ναοὺς τῶν εἰδωλολατρῶν. Ὅταν βασίλευσε αὐτός, ἔ­κλεισε – σφράγισε ὅλα τὰ πορνεῖα.
※ Κατόπιν τί ἔκανε; Ἀνέθεσε στὴ μητέρα του, τὴν ἁγία Ἑλένη, νὰ ταξιδέψῃ στοὺς Ἁγίους Τό­πους καὶ ἐκεῖ δαπανώντας χρήματα πολλὰ νὰ κάνῃ ἀνασκαφὲς μὲ συνεργεῖα ἐργατῶν, ὥστε νὰ βρεθῇ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ. Καὶ πράγμα­­­τι πῆγε, ἔσκαψε, βρῆκε τὸν τίμιο σταυρὸ ποὺ οἱ Ἑ­βραῖοι τὸν εἶχαν ῥίξει μέσα σὲ κόπρια, τὸν ὕ­ψωσε ψηλά, καὶ ἐκεῖ ἔχτισε τὸν περίλαμπρο ναὸ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου.
※ Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος στόλισε τὴ νέα Πόλι μὲ λαμπρὰ οἰκοδομήματα. Καὶ ξέρετε ποιό ἦ­ταν τὸ ὑψηλότερο; Ὄχι τὰ παλάτια. Τὸ ὑ­ψηλότερο κτίσμα του ἦ­ταν μιὰ κολώνα –σῴ­ζονται λείψανά της–, ὁ κίων τοῦ Μεγά­λου Κωνσταν­τίνου· μιὰ κολώνα ψηλή, στὴν κορυφὴ τῆς ὁ­ποί­ας τὴ νύχτα φεγγοβολοῦσε ὁ τίμιος σταυρός, ὁ­ρατὸς ἀπὸ ἀνατολὴ καὶ δύσι, στεριὰ καὶ θάλασσα, καὶ στὴ βάσι ἦταν γραμμένο τὸ ῥητὸ «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δό­ξαν Θεοῦ Πατρός· ἀμήν» (Φιλ. 2,11).
※ Τέλος ὁ Κωνσταντῖνος ἔκανε καὶ κάτι μὲ τὸ ὁποῖο συνέδεσε τὸ ὄνομά του μὲ τὴν Ὀρθοδο­ξία· συνετέλεσε νὰ συνταχθῇ τὸ Σύμβολο τῆς πίστεώς μας, τὸ «Πιστεύω». Ὅταν παρουσιάστηκε ἡ αἵρεσις τοῦ Ἀρείου, συνεκάλεσε στὴ Νίκαια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τὴν Πρώτη (Α΄) Οἰκου­μενικὴ Σύνοδο, στὴν ὁποία ἔλαβαν μέρος τρι­ακόσοι δεκαοκτὼ (318) θεοφόροι πατέρες, μεταξὺ τῶν ὁποίων ὁ ἅγιος Νικόλαος, ὁ ἅγιος Σπυ­ρίδων καὶ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος· ἐκεῖ ἦταν καὶ δεσποτάδες καὶ παπᾶδες καὶ καλόγεροι, ὡρισμένοι ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἦρθαν μὲ τὰ στίγμα­­τα τοῦ διωγμοῦ (κομμένες μύτες, βγαλμένα μάτια, κομμένα αὐτιά, πληγὲς στὸ σῶμα). Καὶ ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος τοὺς προσκυνοῦσε λέγοντας· Δεηθῆτε καὶ γιὰ μένα τὸν ἁμαρτωλό!

* * *

Ἀλλ᾽ ἀκούω τὸ διάβολο – δὲν τὸν ἀκοῦτε σεῖς; Τὸν ἀκούω νὰ λέῃ· –Καλά, ὁ Κωνσταντῖ­νος ἔκανε αὐτά, μὰ τὰ ἐγκλήματά του;… Χωρὶς νὰ ἀρνοῦμαι ὅτι ἔχει καὶ ἐγκλήματα, ἀπαντῶ.
※ Πρῶτον. Ὅπως σᾶς εἶπα, κανείς δὲν γεννιέ­ται ἅγιος, γίνεται ἅγιος. Τὰ ἐγκλήματα καὶ σφάλ­ματα αὐτά, ποὺ ἀναφέρει ἡ ἱστορία καὶ τὰ ὁ­ποῖα με­γαλοποίησαν ἄπιστοι συγγραφεῖς, τὰ διέπραξε ὅταν ἦταν εἰδωλολάτρης. Ὁ Μέγας Κωνσταντῖ­νος εἶχε μία ἐξέλιξι. Μπορεῖ νὰ ἀρχίσῃ κανεὶς μὲ τὸ Χριστό, καὶ νὰ τελειώσῃ μὲ τὸ διάβολο· ἐκεῖνος ἄρχισε μὲ τὸ διάβολο, καὶ τελείωσε μὲ τὸ Χριστό. Ἄρχισε κάποτε, ὅ­πως σᾶς εἶπα, νὰ συμπαθῇ τὸ Χριστιανισμό, καὶ κατέληξε Χριστιανός. Τὰ τέλη τῆς ζωῆς ἔ­χουν σημασία. Ἐμένα μὲ συγκινεῖ στὴ λατρεία μας ἡ αἴτησι «Χριστιανὰ τὰ τέλη τῆς ζωῆς ἡ­μῶν· ἀνώδυνα, ἀνεπαίσχυντα, εἰρηνικά, καὶ κα­λὴν ἀπολογίαν τὴν ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ αἰτησώμεθα» (θ. Λειτ.). Τὰ τέλη μας νά ᾿νε χριστιανικά. Καὶ τὰ δικά του τέλη ἦταν χριστιανικά. Προαισθάνθηκε τὸ θάνατό του –σπάνιο αὐτό– καὶ διέταξε νὰ φτειάξουν τὸν τάφο του στὰ πόδια τῶν τάφων τῶν ἁγίων Ἀποστόλων.
※ Δεύτερον. Ἔκανε κάτι συγκλονιστικό, ποὺ δὲν τὸ κάνει κανείς ἀπὸ μᾶς σήμερα τοὺς ψευ­τοχριστιανούς, κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, καὶ γι᾿ αὐτὸ πᾶμε κατὰ κρημνῶν. Τί ἔκανε; Ἕνα μῆνα προτοῦ νὰ πεθάνῃ, κάλεσε τοὺς ἀξιωματούχους τοῦ κράτους καὶ τοῦ στρατοῦ, κάλεσε καὶ τοὺς ἐπισκόπους τῆς Ἐκκλησίας, ἔβγαλε τὸ στέμμα ἀπὸ τὸ κεφάλι του καὶ –προσέξτε–ἔκανε δημοσία ἐξομολόγησι. Ὡς βασιλιᾶς, εἶ­πε, ἔκανα αὐτό, κι αὐτό, κι αὐτό…. Ἐμεῖς ντρεπό­μαστε νὰ ποῦμε τ᾿ ἁμαρτήματά μας στὸν πνευ­ματικὸ πατέρα –πολλοὶ δὲν πῆγαν ἀκόμη οὔ­τε μιὰ φορὰ νὰ ἐξομολογηθοῦν–, καὶ ἕνας Μέ­γας Κωνσταντῖνος κάθισε σὰν μικρὸ παιδὶ καὶ τὰ εἶπε ὅλα. Καὶ μετὰ τὴ δημοσία ἐξομολόγησι βαπτίσθηκε (τότε βαπτίζονταν σὲ με­γάλη ἡ­λικία). Κι ἀφοῦ βγῆκε ἀπὸ τὴν κολυμβήθρα, δὲν φόρεσε πλέον τὸ στέμμα καὶ τὴν ἁλουργίδα του· ἔφερε τὸ λευκὸ χιτῶνα τοῦ νεοφωτίστου, καὶ ἔτσι πέθανε, «ἐν λευκοῖς»· ἔτσι παρέδω­σε τὴν ψυχή του στὸν Βασιλέα τῶν οὐρανῶν.

* * *

Τελείωσα, ἀγαπητοί μου. Ἀλλὰ προτοῦ νὰ τελειώσω, δὲ μ᾿ ἀφήνει ὁ πόνος καὶ θέλω νὰ κάνω μία σύγκρισι· τί ἔκανε στὸ βασίλειό του ὁ ἅγιος Κωνσταντῖνος καὶ τί κάνουμε ἐμεῖς.
Ἐκεῖνος ἀπηγόρευσε τὴ βλασφημία τῶν θείων. Στὸ κράτος μας, ἐνῷ κανείς δὲν τολμᾷ νὰ βλαστημήσῃ ἄρχον­τες –ποὺ κι αὐτοὶ ἄνθρωποι εἶνε–, χιλιάδες στόματα βρίζουν τὰ θεῖα, κι οὔτε εἰσαγγελία οὔτε ἀστυνομία ἐπεμβαίνει.
Στὴν βασιλεία τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου Κυριακὴ κανείς δὲν ἐργαζόταν· σήμερα ἡ Κυριακὴ ἀτιμάζεται, ἄδειασαν οἱ ἐκκλησιές.
Στὸ βασίλειο τοῦ Μεγάλου Κωσταντίνου ἔ­κλεισαν τὰ πορνεῖα· ἐδῶ ἡ ἀσέλγεια ὑψώνει μὲ θράσος τὴν κεφαλή, βρώμισε ὁ τόπος! Μὲ κάλεσαν ὡς μάρτυρα κάποιες γυναῖκες ἀπὸ τὸν Πόντο· ξεσηκώθηκαν οἱ μανάδες αὐτὲς καὶ πῆ­­γαν νύχτα νὰ κλείσουν ἕνα πορνεῖο στὴ συν­οικία τους· κι ἀντὶ νὰ πιάσουν τὶς πόρνες, ἔπιασαν αὐτές, καὶ τὶς δίκασαν σὲ ἕξι μῆ­νες φυλακή. Θεώρη­σα χρέος νὰ πάω νὰ τὶς ὑ­περασπισθῶ (βλ. Κατερίνη, «Σπίθα» 243/1961 καὶ Λαζ. Τσακιρίδη, Τὸ πέρασμα ἑνὸς ἀγγέλου).
Στὴ βασιλεία τοῦ ἁγίου Κωνσταντίνου μάνα φτωχιὰ δὲν πουλοῦσε τὸ παιδί της. Σήμερα, μὲ προπέτασμα τὴν υἱοθεσία, πωλοῦνται Ἑλ­ληνόπουλα στὴν Ἀμερικὴ σὲ Ἑβραίους (βλ. Νέον παιδομάζωμα «Σπίθα» 213/1959 μὲ φωτογραφία μωροῦ στὴν ἀγκαλιὰ Ἑβραίων καὶ Ἐθνικὰ προβλήματα, σσ. 217 κ.ἑ.)· ἡ πατρίδα χάνει χιλιάδες παιδιά.
–Τί φωνάζεις; θὰ μοῦ πῇ κάποιος· σ᾽ ἐμᾶς τὰ λές; Νὰ πᾷς νὰ τὰ πῇς στοὺς μεγάλους.
Ἀπαντῶ. Ἂν μποροῦσα ν᾿ ἀνεβῶ στὰ παλά­τια, θὰ μιλοῦσα πιὸ αὐστηρά. Θὰ τοὺς ἔλεγα· Βάλτε τὸ αὐτάκι σας κι ἀκοῦστε τὸν πόνο τῆς βασανισμένης πατρίδος. Γιορτάζει ὁ ἅγιος Κων­σταντῖνος καὶ δὲν ἔχουμε οὔτε ἕνα φυλλάδιο νὰ δώσουμε στὰ παιδιά μας, νὰ διαβάσουν νὰ δοῦν ποιός ἦταν. Ἂς βγάλῃ ἡ Ἀκαδημία ἕνα βι­βλίο γι᾽ αὐτόν, νὰ κυκλοφορήσῃ παντοῦ. Καὶ πρὸ παντός, παραπάνω ἀπὸ βιβλία, ἐσεῖς νὰ κάνε­τε ὅ,τι ἔκανε ὁ ἅγιος Κωνσταντῖνος. Νὰ μὴν ἔ­χουμε μόνο τυπικὲς σχέσεις μεταξὺ ἐκ­κλησί­ας καὶ πολιτείας, ἀλλὰ νά ᾿χουμε καὶ ζωὴ χριστιανική· νὰ μὴν ἔχουμε μόνο ταμπέλλα Ὀρ­θοδοξίας, ἀλλὰ Ὀρθοδοξία νά ᾿νε παντοῦ.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Β΄ μέρος ἀπομαγνητοφωνημένης μεγάλης ἑσπερινῆς ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἁγ. Νικολάου Καβάλας τὴν Δευτέρα 21-5-1962. Καταγραφή, διαίρεσις καὶ σύντμησις 1-5-2018.

     Add A Comment

You must be logged in to post a comment.