Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΣΤ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2199

Κυριακὴ Ἁγίων Πάντων (Α΄ Ματθαίου)
23 Ἰουνίου 2019
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρινης Αυγουστίνου

Ομολογησε εμπρακτως Χριστον!

.

«Πᾶς ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς…» (Ματθ. 10,32)

 

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἡ ἑορτὴ τῶν ἁ­γίων Πάντων καὶ θέλω ὁ γέρων ἐπίσκοπος νὰ πῶ λίγες λέξεις γι᾽ αὐτούς. Ποιοί εἶνε οἱ ἅγιοι Πάντες;
Ἡ Ἐκκλησία μας ἔ­χει πολλοὺς ἁγίους. Τὸ ἔτος ἔχει 365 ἡμέρες· καὶ κάθε μέρα, ποὺ ὁ ἱ­ερεὺς χτυπάει τὸ πρωὶ τὴν καμπάνα, στὴν ἐκ­κλησία μνημονεύουμε ἁ­γίους μὲ τὰ ὀνόμα­τά τους. Πότε ἑορτάζει ἕ­νας ἅγιος, πότε ἑορτάζουν δύο, πότε τρεῖς, πό­τε πέντε, πότε ἑ­κατό, πότε διακόσοι, πότε χίλιοι καὶ περισσότεροι. Αὐτοὶ εἶνε οἱ γνωστοὶ ἅγιοι. Ἀλλ᾽ ἐ­κτὸς ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς ἔχουμε καὶ ἁ­γίους ἀ­­γνώστους. Ποιοί εἶνε οἱ ἄγνωστοι ἅ­γιοι; Εἶ­νε ὅσοι δὲν γνωρίζουμε τὰ ὀνόματά τους· τὰ γνω­ρίζει ὁ Θεὸς καὶ εἶνε γεγραμμένα ἐν οὐ­ρανῷ στὸ «βιβλίο τῆς ζωῆς» (βλ. Λουκ. 10,20. Ἀπ. 13,8. πρβλ. Φιλιπ. 4,3).
Ὅλοι μαζί, γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι ἅγιοι, συν­αποτελοῦν τοὺς ἁ­γίους Πάντας. Οἱ ἅγιοι Πάν­τες προέρχονται ἀπ᾽ ὅλο τὸν κόσμο. Εἶνε ἄν­τρες καὶ γυναῖκες, νέοι καὶ νέες, μικρὰ παιδιὰ καὶ γέρον­τες· εἶνε ἀπὸ διάφορες χῶρες, φυ­λὲς καὶ γλῶσσες, ἀπὸ διαφό­ρους χρόνους καὶ ἐποχές, ἀπ᾽ ὅλους τοὺς αἰ­ῶνες. Καὶ μέχρι σήμερα ἔ­χουμε ἁγίους· τώρα ἀνακηρύσσονται μάρτυρες ἀπὸ τὴ ῾Ρωσία κι ἀπὸ ἀλλοῦ. Ἀμέτρητες εἶνε οἱ θυσίες Χριστιανῶν γιὰ τὴν πίστι. Δὲν παύει ὁ Χριστὸς νὰ γεννᾷ ἁγίους.
Τί ἔκαναν οἱ ἅγιοι Πάντες, ὥστε νὰ τοὺς μνημονεύῃ καὶ νὰ τοὺς τιμᾷ ἡ Ἐκκλησία μας;

Ἄνθρωποι ἦταν κι αὐ­τοί. Κανείς στὸν κόσμο αὐτὸν δὲν γεννιέται ἅ­γιος, ὅλοι εἴμαστε ἁμαρ­τωλοί· δὲν περνάει μέρα χωρὶς νὰ πέσουμε σὲ κάποια ἁμαρτία, εἴτε μὲ τὸ σῶμα εἴτε μὲ τὴν ψυχὴ καὶ νοερῶς. Ἔ­τσι καὶ οἱ ἅγιοι αὐτοί. Πῶς λοιπὸν ἔχουν τὸ φωτοστέφανο τῆς ἁγιότη­τος καὶ τοὺς ἑορτά­ζουμε; Τοὺς ἑορτά­ζουμε διότι τήρησαν τὰ λόγια τοῦ Κυρίου ποὺ ἀκούσα­με σήμερα. Ἄκουσαν τὸ «Πᾶς ὅστις ὁμολογή­σει ἐν ἐ­μοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων…» (Ματθ. 10,32), καὶ ὡμολόγησαν τὸ ὄνομά του.

* * *

⃝ Ὅπως βλέπουμε, ἀγαπητοί μου, πρῶτο καὶ βασικὸ γνώρισμα τοῦ πιστοῦ καὶ ἁγίου εἶνε ἡ ὁμολογία πίστεως, ὅτι πρέπει νὰ ὁμολογοῦμε τὴν πίστι μας στὸ Χριστό. Ποιά πίστι; Τὴν ἀληθινή, αὐτὴ ποὺ μᾶς δίδαξε ἐκεῖνος. Τὸ ζητεῖ ὁ ἴδιος, ὅπως ἀκούσαμε· Ὅποιος ντραπῇ καὶ μὲ ἀρνηθῇ, λέει ὁ Χριστός, θὰ ντραπῶ καὶ θὰ τὸν ἀρ­νηθῶ κ᾽ ἐγὼ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς παγ­κοσμίου Κρίσεως (ἔ.ἀ.). Καὶ ἔκφρασι τῆς πίστεως αὐ­τῆς εἶνε – ποιό; Τὸ ἁπλούστατο ἀλλὰ καὶ τόσο οὐ­σιαστικό· τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ.
Τί εἶνε ὁ σταυρὸς ποὺ σημειώνουμε ἐπάνω μας; Εἶνε μία σι­ωπηρὰ δήλωσις, ὅτι πιστεύου­με στὸν σταυρωθέντα Σωτῆρα Χριστό. Παρατηρῶ ὅμως ὅτι πολλοί, καὶ σ᾽ αὐ­τὸ τὸ μικρό, δὲν εἶνε προσεκτι­κοί· δὲν κάνουν κανονικὰ τὸ σταυρό τους, μολονότι ἔχουν διδαχθῆ πῶς πρέπει νὰ γίνεται. Ὁ σταυρὸς ἔχει σημασία.
Πρῶτα – πρῶτα τὸ σταυρό μας δὲν τὸν κά­νου­με μὲ τὰ τέσσερα ἢ πέντε δάκτυλα, ὅπως οἱ φράγκοι. Οἱ ὀρθόδοξοι τὸν κάνουμε ἑνώνον­τας τὰ τρία μας δάκτυλα. Τί σημαίνει αὐτό; Δηλώνουμε ἀμέσως, ὅτι ἀνήκουμε στὴν Ὀρ­θόδο­ξο Ἐκκλησία καὶ ὁμολογοῦμε ποιόν Θεὸ λατρεύουμε. Ἁγία Τριάς, λέμε, ἐλέησον τὸν κόσμο κ᾽ ἐμένα τὸν ἁμαρτωλό. Εἶνε ὁμολογία καὶ προσευχή. Ὅταν φέρνουμε τὰ τρία δάκτυ­­λα ψηλὰ στὸ μέτωπο, λέμε μυστικὰ ὅτι ὁ Χριστὸς ὡς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεὸς ἦταν πολὺ ψηλά, πάνω ἀπὸ τὰ ἄ­στρα καὶ τοὺς γαλαξίες. Ὅταν κατόπιν κατεβάζουμε τὸ χέρι στὴν κοιλιά, δηλώνουμε, ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἔγινε καὶ «Υἱὸς ἀνθρώπου» (Δαν. 7,13. Ματθ. 8,20 κ.ἀ.). Χαμήλωσε ἀ­πὸ τοὺς οὐρανοὺς καὶ κατέβηκε στὴ γῆ, σὰν ἕ­ναν ἀετὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ὕψη χαμηλώνει κάνον­τας κύκλους καὶ κάθεται πάνω σ᾽ ἕνα βράχο – τὸ εἶδα αὐτὸ ὅταν ἤμουν ἱεροκήρυκας στὰ βουνὰ τῆς Πίνδου. Ἡ χειρονομία μας σημαίνει· Σ᾽ εὐχαριστοῦμε, Χριστέ, ποὺ κατέβηκες στὴ γῆ καὶ πῆρες σάρκα ἀπὸ τὰ πάναγνα αἵ­ματα τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἔπειτα φέρνουμε τὸ χέρι μας στὸν δεξιὸ ὦμο ἐννοών­τας· Ἀξίωσε κ᾽ ἐμᾶς, Χριστέ, τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὅπως τὸν ἐκ δεξιῶν λῃστὴ ποὺ εἶπε τὸ «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42). Τέλος φέρνουμε τὸ χέρι στὰ ἀριστερὰ παρακαλώντας· Χριστέ, μὴ μᾶς καταδικάσῃς μὲ τοὺς κολασμένους.
Αὐτὴ εἶνε ἡ σημασία τοῦ σταυ­ροῦ. Εἶνε προσ­­ευχὴ ὁλόκληρη. Ἂν κάνῃς μιὰ φορὰ κανονικὰ καὶ μὲ πίστι τὸ σταυρό, μπορεῖ νὰ γίνουν καὶ θαύματα. Τώρα –ποῦ καταντήσαμε!– μπαί­νεις στὴν ἐκ­κλησία κ᾽ εἶνε ζήτημα νὰ βρῇς ἕ­να Χρι­στιανὸ ποὺ νὰ κάνῃ σωστὰ τὸ σταυρό του.
Παλαιότερα μάθαιναν τὸ παιδάκι νὰ σταυρώνῃ τὸ προσκέφαλό του προτοῦ νὰ κοιμηθῇ·
«Πέφτω κάνω τὸ σταυρό μου,
ἄγγελο ἔχω στὸ πλευρό μου…».
Σταυρὸ τὸ πρωί, σταυρὸ τὸ μεσημέρι στὸ φαγητό, σταυρὸ τὰ μεσάνυχτα, σταυρὸ βγαίνον­τας στὴν ἐξώθυρα, σταυρὸ στὸ δρόμο ἔξω ἀ­πὸ ἐκκλησία, σταυρὸ στὸ ταξίδι, σταυρὸ παν­τοῦ. Ἄλλοτε ἔμπαιναν σὲ αὐτοκίνητο κ᾽ ἔκαναν τὸ σταυρό τους· τώρα χαχανίζουν, τραγουδοῦν, καπνίζουν, βλαστημοῦν· γι᾽ αὐ­τὸ ἔχουμε τόσα δυστυχήματα. Ἡ ζωὴ κυλάει χωρὶς σταυρό, μακριὰ ἀπὸ τὸν ἐσταυρωμένο Λυτρωτή.
Ἀλλ᾽ ἐκεῖνοι ποὺ μισοῦν τὸ σταυρὸ περισσότερο ἀπ᾽ ὅλους εἶ­νε οἱ αἱ­ρετικοί. Ἕνας χιλι­αστὴς ἢ ἰεχωβί­της, τὸ χέρι νὰ τοῦ κόβῃς, σταυρὸ δὲν κάνει! Τὸ ὅτι δὲν ἀγαπᾷ τὸ σταυ­ρὸ τοῦ Κυρίου εἶνε κ᾽ ἕνας τρόπος νὰ τὸν καταλάβῃς ὅτι δὲν εἶνε ὀρθόδοξος Χριστιανός.
Θέλω νὰ κάνετε τὸ σταυρό σας σωστά· διαφορετικά, εἶνε θεομπαιξία, κοροϊδεύουμε τὸ Θεό. Ἢ εἶσαι ἄπιστος καὶ δὲν κάνεις καθόλου σταυρό, ἤ, ἀφοῦ τὸν κάνεις, νὰ τὸν κάνῃς ὅ­πως τὸν ἔκαναν οἱ μανάδες καὶ οἱ γιαγιάδες μας. Αὐτές, παρ᾽ ὅλο ποὺ ἦταν ἀγράμματες, μᾶς δί­­δασκαν μικρὰ παιδιά. Σήμερα ποιά γιαγιὰ καὶ ποιά μάνα παίρνει τὸ παιδὶ νὰ τὸ διδάξῃ τὸ σταυρό, ν᾽ ἁγιάσουν τὰ χεράκια τὰ εὐλογη­μένα; Τὸ παιδὶ εἶνε σὰν ἀγγελούδι. Ἅμα δῇς παιδὶ νὰ κάνῃ τὸ σταυρό του, εἶνε ἀσφάλεια γιὰ τὸ σπίτι. Οἱ μεγάλοι καταντήσαμε ὅλοι δυστυ­χῶς χω­ρὶς πίστι, χωρὶς Θεό. Γι᾽ αὐτὸ θὰ ἔρθῃ τιμω­ρία, θὰ γίνουν τρομερὰ γεγονότα στὸν κόσμο.
⃝ Γιὰ τὴν ὁμολογία τῆς πίστεως βέβαια δὲν ἀρκεῖ μόνο τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ· γιατὶ ὑ­πάρχουν καὶ ὡρισμένοι ποὺ κάνουν σταυρούς, καὶ μάλιστα μεγάλους, ἀλλὰ «ἡ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει» ἀπὸ τὸν Κύριο (πρβλ. Ἠσ. 29,13 = Ματθ. 15,8. Μᾶρκ. 7,6). Γι᾽ αὐτὸ μαζὶ μὲ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ εἶνε ἀπαραίτητα τὰ ἔργα τῆς πίστεως. Ἂν πιστεύῃς, ὁμολόγησε ἐμπράκτως Χριστόν· τότε θὰ εἶσαι συνεπής, τότε θὰ ἐκτελῇς τὶς ἐν­τολὲς τοῦ Θεοῦ· καὶ κορυφαῖες ἐντολὲς εἶνε τὸ «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου» μὲ ὅλο τὸ εἶναι σου, καὶ τὸ «Ἀγαπήσεις τὸν πλησί­­ον σου» σὰν τὸν ἑαυτό σου (Δευτ. 6,5· 10,12. Λευϊτ. 19,18 = Ματθ. 22,37-39). Ἀγάπη! Ὅποιος ἐκτελεῖ τὶς θεῖες ἐντο­λές, αὐτὸς εἶνε πράγματι κοντὰ στὸ Θεό.
Μερικοὶ ὄχι μόνο σταυρὸ δὲν κάνουν, ὄχι μόνο ἐντολὲς δὲν ἐκτελοῦν, ἀλλὰ καὶ πηγαίνουν κόντρα μὲ τὸ Θεό, βλαστημοῦν τὰ θεῖα. Κατηγοροῦμε τοὺς Τούρκους, ἀλλὰ κανένας Τοῦρκος δὲν βλαστημάει τὸν Ἀλλάχ. Αὐτοί, οἱ θεωρούμενοι Χριστιανοί, ἐνῷ ἔχουμε τὴ μόνη ἀληθινὴ πίστι στὸν κόσμο, βλαστημοῦν τὰ ὅ­σια καὶ ἱερά. Νὰ τὸ ξέρετε· δὲν ἁ­μαρτάνει μόνο ὁ βλάστημος· ἁμαρτάνει καὶ ὅ­ποιος τὸν ἀ­κούει καὶ δὲν διαμαρτύρεται. Λέει ὁ ἅ­γιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός· Ὅποια ἄλλη προσ­βολὴ κι ἂν μοῦ κάνῃς σὲ συγχωρῶ, ἀλλ᾽ ἐὰν βλαστημή­σῃς Χριστὸ καὶ Παναγιὰ δὲν ἔχω μά­τια νὰ σὲ δῶ. Ἐκεῖ ποὺ ἀγαποῦν τὸ Χριστό, πρέπει ὅ­­­λοι, μικροὶ – μεγάλοι, γυναῖκες – ἄντρες, νά ᾽νε ἀγαπημένοι, μονοιασμένοι, ἁγιασμέ­νοι. Μετα­ξύ τους νὰ μὴν ἀκούγεται βλαστήμια, νὰ μὴν ὑ­πάρχῃ μῖσος καὶ ἔχθρα ἀσυγχώρητη, νὰ μὴ συμ­βαίνῃ διαζύγιο, νὰ μὴ γίνωνται ἐκ­τρώσεις. Τὸ 1912 ἕνας Ἕλληνας πέθαινε τὸ πρωί, καὶ ὣς τὸ βράδυ γεννιόν­του­σαν ὀχτώ· τώρα ἕνας πε­θαίνει τὸ πρωὶ καὶ μέχρι τὸ βράδυ μισὸς γεννιέται! Στὴν Τουρκία ἕνας Τοῦρκος πεθαίνει τὸ πρωί, καὶ ὣς τὸ βράδυ γεννιῶνται δώδεκα. Ἔχουν πλῆθος παιδιά. Ἐμεῖς; Ρωτᾷς, –Πόσα παιδιὰ ἔ­χετε; κι ἀκοῦς συνεχῶς· –Δύο, δύο, δύο… Οἱ πολύτεκνοι ἐλάχιστοι. Σβήνουμε.
Ἐκεῖ ποὺ ἀγαποῦν τὸ Χριστό, ὑπάρχει ἀγάπη καὶ ὁμόνοια. Δὲν μένει κανείς ἀμετανόητος καὶ ἀνεξομολόγητος, δὲν γίνονται πολιτι­κοὶ «γάμοι», δὲν μένουν ἀνεκκλησίαστοι. Στὰ χρόνια τῆς σκλαβιᾶς ὁ Τοῦρκος ἀπηγόρευε νὰ χτυποῦν καμπάνες, καὶ χωρὶς καμπάνες ἦ­ταν ὅλοι μέσα στὴν ἐκκλησία· τώρα χτυπᾶνε καμπάνες, ἀκούγονται μακριά, καὶ κάτι ἐλάχι­στοι ἐκκλησιάζονται. Ὁ Θεὸς νὰ μᾶς ἐλεήσῃ.

* * *

Αὐτὰ τὰ λίγα εἶχα νὰ σᾶς πῶ, ἀγαπητοί μου. Καὶ τώρα εὐλογῶ ὅλους· ἄντρες, γυναῖ­κες, παιδιά, τὶς ἐργασίες, τὰ χωράφια, τὰ ζῷα σας. Εὔ­χομαι, ὁ Θεὸς νὰ εἶνε πάντα μαζί σας.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Πάντων Δροσεροῦ – Ἑορδαίας τὴν 2-6-1991 μὲ ἄλλο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 14-5-2019.