ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ:

«…Ειμαι υπερ του γαμου των κληρικων και κατα του ρασου…»

(Βαρθολομαιος το πραγματοποιεῖ)

(Παλαιά ἐφημεριδα από το αρχεῖο
του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου)
Παρασκευή, 20 Μαρτίου 1970

Μιὰ συνομιλία τοῦ Πατριάρχου μὲ τὸν ΣΠ. ΑΛΕΞΙΟΥ

ΕΙΝΑΙ παραμονὴ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τὸ Φανάρι, τὸ ταπεινό, ἀλλὰ μὲ παγκόσμια ἀκτινοβολία κέντρον τῆς ἀνὰ τὴν Γῆν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, παρουσιάζει μία ἰδιαίτερη ὄψη.
ΤΑ ΟΙΚΗΜΑΤΑ, στὸ ἀριστερὸ μέρος τοῦ προαυλίου, ἑτοιμάζονται γιὰ τὴν παρασκευὴ τοῦ Ἁγίου Μύρου, μιὰ τελετή, ποὺ θὰ γίνει τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ ποὺ γίνεται κάθε δέκα περίπου χρόνια ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου καὶ τῆς Συνόδου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, μὲ ἐκπροσώπησιν ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ Πατριάρχης, κουρασμένος ἀπὸ τὶς εὐθύνες καὶ τὸ Χρόνο, γιὰ πρώτη φορά, μετὰ ἀπὸ 21 χρόνια Πατριαρχείας, δὲν θὰ πρωτοστατήση στὴ μεγάλη ἐπέτειο τῆς Ὀρθοδοξίας. Εἶναι καὶ αὐτὸς ἕνας λόγος, ποὺ οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ οἱ κληρικοὶ τοῦ Φαναρίου εὑρίσκονται σὲ μίαν ἀσυνήθιστη κίνησι γιὰ νὰ ρυθμίσουν ὅλα τὰ ζητήματα τοῦ τυπικοῦ τῆς ἑορτῆς.
ΑΥΤΕΣ τὶς στιγμὲς βρεθήκαμε στὴν ἕδρα τοῦ Πατριαρχείου μας, στὴν Κωνσταντινούπολι. Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης μὲ δέχθηκε… ὅπως πάντοτε, καὶ ἕτοιμος νὰ μιλήση καὶ νὰ ἱστορήση, χωρὶς δισταγμοὺς ἤ τυπικότητες, τὸν μεγάλο του πόθο, τὴν θέσι τῆς Ὀρθοδοξίας στὴν πορεία τῆς ἑνότητος τῶν Έκκλησιῶν, ποὺ ὁ ἴδιος ἑτοίμασε.
Πρὶν ἀπὸ τὸ θέμα αὐτό, ἔχει κάτι ἄλλο νὰ μᾶς πῆ σήμερα :
«ΔΙΑΒΑΣΑ ὅλα τὰ ἄρθρα σας γιὰ τὸ «Ἄν κάνουν τὰ ράσα τὸν παπά». Πολὺ καλὰ καὶ περισσότερο ἀπʼ ὅλα ἀληθινά».
– Δηλαδή, συμφωνεῖτε, Παναγιώτατε, μὲ ὅσα ὑπεστηρίχθησαν ἐκεῖ;
«ΒΕΒΑΙΩΣ, ἀπολύτως. Δὲν λέει τίποτα πλέον τὸ ράσο σήμερα, οὔτε ὡς ἐμφάνισις, οὔτε ὡς σκοπός. Ἄν σὲ εἶχα δῆ προηγουμένως, θὰ σοῦ ἔλεγα νὰ βάλης κάποιον ἄλλο τίτλο στὰ ἄρθρα σου : «Τὰ ράσα δὲν κάνουν τὸν παπᾶ, ὁ παπᾶς πρέπει νὰ κάμει τὸν ἑαυτό του χωρὶς τὰ ράσα». Αὐτὸ εἶναι.
ΒΕΒΑΙΑ, πρέπει νὰ γίνουμε ρεαλισταί, καὶ πρὸ πάντων νὰ μὴ φοβώμαστε τὴν ἀλήθεια. Λέμε πολλὲς φορὲς ὅτι τοῦτο ἤ ἐκεῖνο εἶναι ἱστορικὸ καὶ πρέπει νὰ μείνη. Λάθος. Μεγάλο λάθος.

Πόσες προλήψεις καὶ μέσα στὴν Ἐκκλησία δὲν εἶναι ἱστορικές, παλαιὲς δηλαδή, καὶ ἀγωνιζόμαστε νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπʼ αὐτές; Ρωτῆστε τοὺς παπάδες τῶν χωριῶν τί ζητᾶνε οἱ Χριστιανοὶ ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς, ποὺ καμμιὰ σχέσι δὲν ἔχουν μὲ τὴν Ἐκκλησία μας καὶ ποὺ εἶναι εἰδωλολατρικὰ ὑπόλοιπα;».
– Πιστεύετε πῶς ἡ ἀλλαγὴ ἀμφιέσεως θὰ βοηθήση τοὺς νέους θεολόγους καὶ μορφωμένους, γενικά, νὰ προσέλθουν στὸν Κλῆρο;
«ΑΠΟΛΥΤΩΣ καὶ ἕνα ἄλλο ἀκόμα : Ὁ γάμος τῶν κληρικῶν μετὰ τὴν χειροτονία. Εἶμαι σαφῶς κεκηρυγμένος ὑπὲρ τοῦ γάμου τῶν κληρικῶν καὶ ἀφοῦ χειροτονηθοῦν. Δὲν εἶναι κώλυμα γάμου ἡ χειροτονία. Θὰ εἴχαμε πολλοὺς ἀποφοίτους θεολογικῶν σχολῶν ἱερεῖς ἐὰν ἤξεραν ὅτι μποροῦν νὰ νυμφευθοῦν ὅταν εὕρουν τὴν σύντροφον τῆς ζωῆς των καὶ ὄχι βιαστικὰ ἐπειδὴ τὸ ἐπιβάλλιε ὁ τύπος.
ΕΙΣ ΜΙΑΝ κληρικολαϊκὴν συνεδρίασιν τῆς Ἐκκλησίας Ἀμερικῆς τὸ εἴχαμε ἀποφασίση καὶ θὰ τὸ εἶχα λύσει τὸ θέμα αὐτό, ἀλλὰ δὲν πρόφθασα, ἐκλήθην ἐδῶ».
ΜΕΤΑ ἔρχεται μόνος του στὸ θέμα τῆς ὁμιλίας τοῦ Μητροπολίτου Χαλκηδόνος στὴ Μητρόπολι Ἀθηνῶν˙
«ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ποὺ δημοσιεύσατε ὁλόκληρη τὴν ὁμιλία του. Εἶπε ἀπλᾶ τὴν ἀλήθεια, ὄπως τὴν θέλει ὁ Λαός. Ὁ κόσμος δὲν θέλει νὰ τοῦ μπερδεύης τὰ πράγματα, γιατὶ νομίζεις πὼς τὸν γελᾶς, τὸν κοροϊδεύεις. Εἶναι φυσιογνωμία ὁ Χαλκηδόνος. Δὲν ἔχομε πολλούς. Εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ Φαναρίου. Φωνὴ αἰώνων. Οἱ αἰῶνες μᾶς δίδουν τὸ κουράγιο καὶ τὴ δύναμι. Τί ἄλλο ἔχουμε ἐδῶ;
ΜΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΝ, ὅτι δὲν κρατᾶμε καλὴ γραμμή, μερικοί, φυσικά, ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι ἄρνησις. Θὰ χαρῶ πολὺ νὰ μᾶς προτείνουν μιὰ δική τους λύσι γιὰ τὴν προσπάθεια τῆς ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν. Μᾶς λένε, ὅτι θέλουμε τὴν ἕνωσι καὶ προσευχόμαστε ὑπὲρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως, ἀλλὰ εἴμαστε κατὰ τῆς προσπαθείας.
ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΤΕ αὐτό: Ὑπὲρ τῆς ἑνώσεως καὶ κατὰ τῆς προσπαθείας. Εἶχε ἄδικο μετὰ ὁ Χαλκηδόνος, ὅταν μίλησε περὶ ὑποκρισίας; Προτείνομε ὡς μέσον ἑνώσεως τὸ Ἅγιον Ποτήριον. Τὸ εἴχαμε τὸ κοινὸν Ποτήριον καὶ ὅταν εἴμαστε χωρισμένοι μὲ τὴν Δύσι, μέχρι τοῦ 1050. Ἔγιβε τὸ Σχῖσμα καὶ σταματήσαμε. Τὸ Σχῖσμα ἔγινε διὰ μέσου τοῦ Ἀναθέματος. Ἤρθη τὸ Ἀνάθεμα μεταξὺ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, Δύσεως καὶ Κωνσταντινουπόλεως. Ποιό εἶναι τὸ ἐμπόδιο; Νὰ τὸ βροῦμε, νὰ συζητήσουμε μὲ καλὴ διάθεσι, ὄχι μὲ ὕβρεις. Διάλογος ἀγάπης καὶ ὕβρεις γίνεται;
ΜΑ ΕΧΟΥΜΕ καὶ πολλὲς διαφορές, μᾶς λένε. Ποιές; Τὸ «Φιλιόκβε;». Ἀπὸ τὸν 7ον αἰῶνα ὑπῆρχε καὶ οἱ Ἐκκλησίες δὲν εἶχαν χωριστῆ. Τὸ Πρωτεῖο καὶ τὸ Ἀλάθητο; Τί μᾶς ἐνδιαφέρει; Κάθε Ἐκκλησία θὰ κρατήση τὰ δικά της ἔθιμα. Ἄν τὸ θέλη ἡ Καθολικὴ Ἐκκλησία, ἄς τὸ κρατήση.
ΑΛΛΑ, σᾶς ἐρωτῶ : Ποῦ εἶναι τὸ Ἀλάθητο σήμερα, ὅταν ὁ Πάπας ἔχη στὴ Ρώμη μόνιμο 15μελῆ Σύνοδον, ἡ ὁποία ἀποφασίζει;
ΑΛΛΩΣΤΕ, ὅλοι θεωροῦμε τὸν ἑαυτό μας ἀλάνθαστο. Στὴ δουλειά μας, στὶς σκέψεις μας, σὲ ὅλα. Σὲ ρωτᾶ ἡ γυναίκα σου πόσο ἀλάτι νὰ βάλη στὸ φαγητό; Ὄχι, ἀσφαλῶς. Ἔχει τὸ ἀλάθητό της. Ἄς τὸ ἔχη καὶ ὁ Πάπας, ἅμα τὸ θέλη. Ἐμεῖς δὲν ζητᾶμε νὰ τὸ ἔχουμε.
Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ δὲν θὰ ἀποδώση. Δὲν εἴμεθα ἕτοιμοι καὶ θὰ χρειασθοῦν αἰῶνες. Μόνον ἕνας διάλογος εἶναι ἐφικτός : Ὁ διάλογος τῆς ἀγάπης. Αὐτὸς θὰ διευκολύνη τὸν διάλογον τῶν διαφορῶν. Διαφορὲς καὶ ἀγάπη δὲν γίνεται».
ΑΝΑΦΕΡΑΜΕ τὰ πλέον χαρακτηριστικὰ καὶ γενικοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἐνδιαφέροντος σημεῖα ἐκ τῆς μακρᾶς συζητήσεως μὲ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη, παραλείποντες τὰ ὅσα ἀναφέρονται στὸ παράπονό του καὶ τὴν πικρία του, γιατὶ θὰ παραβαίνουμε τὴν ἐντολή του καὶ τὴν ἀρχή του, ὅπως εἶπε.
«ΔΕΝ ἔχει καμμία σημασία τί σοῦ κάνουν οἱ ἄλλοι, ἀλλὰ ἐσὺ τί κάνεις γιʼ αὐτούς».

ΣΠΥΡΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ