Μεγάλη Τρίτη βράδυ
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

TO TΡΑΓΟΥΔΙ ΠΟΥ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…»
(δοξ. ἀποστ. αἴν. Μ. Τετάρτης

ΑΠΟΨΕ, εὐσεβὲς ἐκκλησίασμα, σ᾿ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῆς ᾿Ορθοδοξίας μας ψάλλεται τὸ τροπάριο τῆς Κασσιανῆς. Ὅλοι τρέχουν στοὺς ναοὺς νὰ τ᾽ ἀκούσουν καὶ θαυμάζουν τὸν ψάλτη ποὺ θὰ τὸ παρατείνῃ πε­ρισσότερο. Ἀλλ᾽ ἐὰν τοὺς ρωτήσῃς, τί κατάλαβαν ἀπ᾽ αὐτό, οἱ περισσότεροι δὲν ξέ­ρουν ν᾿ ἀπαντή­σουν. Σὰ νὰ εἶνε κινέζικα. Γι᾿ αὐτὸ θὰ μοῦ ἐ­πιτρέψετε νὰ πῶ λίγα λόγια γιὰ τὸ τροπάριο.

* * *

Στὰ παλιὰ εὐλογη­μένα χρόνια, τὸν 9ο μ.Χ. αἰῶνα, στὴν Κωσταντινούπολι, ποὺ εἶνε ἡ πό­λις τῶν ὀνείρων μας, βασιλεὺς τῆς Βυ­ζαντι­νῆς αὐ­τοκρατο­ρίας στέφεται ὁ νεαρὸς Θεό­φιλος (829-842). Ἦταν ἄ­γαμος. Ἡ καλὴ μητρυιά του, ἡ Εὐφροσύνη, θέλοντας νὰ τὸν παν­τρέ­ψῃ, κάλεσε ἀπ᾿ ὅλα τὰ μέρη τοῦ ἀπεράντου κράτους, σὰν μιὰ ἀνθοδέσμη ἀπὸ λουλούδια τῆς νεότητος, ἐκλεκτὲς κοπέλλες, γιὰ νὰ δια­λέξῃ ἀπ᾽ αὐτὲς τὴν σύζυγό του. Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα ἡ Εὐφροσύνη τοῦ ἔδωσε ἕνα χρυσὸ μῆ­λο, γιὰ νὰ τὸ προσ­φέρῃ σ᾿ αὐτὴν ποὺ θὰ διά­λεγε. Ὁ Θεόφιλος στάθηκε μπροστὰ στὴν Κασ­σιανὴ κ᾽ ἦταν ἕ­τοιμος νὰ τῆς τὸ προσ­φέ­ρῃ, ἀλλὰ τῆς εἶπε κά­τι, ποὺ ἡ Κασσιανὴ τὸ θεώ­ρησε προσβλητικὸ γιὰ τὶς γυναῖκες· «Ἐκ γυναικὸς ἐρρύη τὰ φαῦλα», ἀπ᾽ τὴ γυναῖκα ἀ­πέρρευσαν τὰ κακά· ἐννοοῦσε τὴν Εὔα. Ἐκείνη, εὐφυὴς καθὼς ἦταν, τοῦ ἀπήν­τησε· «Ναί, ἀλλ᾽ ἀπὸ τὴ γυναῖκα προέρχονται καὶ ὅλα τὰ καλά», καὶ ἐννοοῦσε τὴν Παναγία.
Γυναῖκες, ἀκοῦτε; Ἔχετε τεραστία δύναμι. Ἢ Εὖες θὰ γίνετε, ἢ Παναγίες. Ἢ θ᾿ ἀνεβά­σετε τοὺς ἄντρες σας στὸν οὐρανό, ἢ θὰ τοὺς ῥίξετε στὸν ᾅδη· διαλέξτε καὶ πάρτε. Πόσα ἀκούω ἀπὸ ἄντρες! Ἄχ, λένε, δὲν εἶ­σαι παν­τρεμένος, νὰ δῇς τί τρα­βᾶμε. Ἂν ἤ­σουν στὴ θέσι μας, θὰ προτιμοῦσες νὰ πεθά­νῃς παρὰ νά ’χῃς κοντά σου μιὰ κακιὰ γυναῖκα…
Ἡ ἀπάντησι τῆς Κασσιανῆς δὲν ἄρεσε στὸν Θεόφιλο. Ἡ εὐφυΐα της ἔθιξε τὸν ἐγωισμό του (ὑπάρχουν γυναῖκες εὐφυέστερες τῶν ἀν­δρῶν). Τὴν ἀπέρριψε λοιπὸν καὶ ἔδωσε τὸ μῆ­­λο στὴν Θεόδωρα, ποὺ ἦταν βέβαια καλλο­νή, ἀλλὰ δὲν εἶχε τὸ σπινθηροβόλο πνεῦμα τῆς Κασσι­ανῆς. Ἡ Κασσιανὴ ἔχασε τὸ θρόνο ἀπὸ μία ἀ­πάντησι! Ἔχασε θρόνο ἐπίγειο, ἀλλὰ κέρδισε τὸν οὐ­­ράνιο βασιλέα, τὸν Κύριο ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστό.
Κάθε ψυχὴ εἶνε νύφη καὶ ὁ Χριστὸς εἶ­νε ὁ ὡραῖος Νυμφίος. Τὸ κάλλος του εἶνε ἄφθαρτο, αἰώνιο, ἀληθινό. Δυστυχῶς σήμερα οἱ ἄν­θρωποι δὲν ἐκτιμοῦν τὸ Νυμφίο Χριστό. Ὅ­ποιος ὅμως, εἴτε ἄντρας εἴτε γυναίκα, λά­βει ἰδέα τῆς ὡραιότητός του, δὲ συγ­­κινεῖται πιὰ ἀπὸ κανένα ἄλλο φθαρτὸ ἀν­θρώπινο κάλλος.
Μπορεῖ Read more »

Μεγάλη Τρίτη βράδυ
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Η ΚΑΣΣΙΑΝΗ ΚΑΙ Η ΑΜΑΡΤΩΛΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…» (δοξ. ἀποστ. αἴν. Μ. Τετ.)

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σὲ ὅλους τοὺς να­οὺς παρατηρεῖται κίνησις. Τρέχουν στὴν ἐκκλησία. Τοὺς τραβάει τὸ τροπάριο τῆς Κασσιανῆς. Ἂν ὅμως τοὺς ρωτήσῃς, τί σημαίνουν τὰ λόγια τοῦ τροπαρίου, δὲ μποροῦν νὰ ποῦν.
Γιὰ νὰ μὴ συμβῇ καὶ σ᾽ ἐμᾶς αὐτό, πολὺ σύν­τομα θὰ ἐξετάσουμε δύο πράγματα· πρῶτον ποιά εἶνε ἡ Κασσιανή, καὶ δεύτερον ποιά εἶνε ἡ ἁμαρτωλὴ γιὰ τὴν ὁποία ὁμιλεῖ τὸ τροπάριο.

* * *

Ἡ Κασσιανὴ γεννήθηκε καὶ ἔ­ζη­σε στὸ Βυζάντιο τὸν 9ο μ.Χ. αἰῶνα. Αὐτοκράτωρ ἦταν ὁ νεαρὸς καὶ ἄγαμος Θεόφιλος. Ἡ μητέρα του Εὐφροσύνη, γιὰ νὰ βρῇ νύφη κατάλληλη γιὰ τὸ γυιό της, διέταξε τοὺς ἐπάρχους τῆς αὐ­το­κρατορίας, νὰ στείλουν στὴν Κωνσταντινού­πο­­λι κορίτσια ποὺ διακρίνονταν γιὰ τὸ κάλλος τους. Ἡ διαταγὴ ἐξετελέσθη· ἀπ᾽ ὅλα τὰ μέρη ἦρθαν νεάνιδες, κρίνα πάνω στὸ ἄνθος τους, καὶ ὡρίστηκε νὰ παραταχθοῦν στὰ ἀνάκτορα. Σ᾽ αὐτὴν ποὺ θὰ ἐξέλεγε ὁ Θεόφιλος, θὰ ἔδινε ἕνα χρυσὸ μῆλο.
Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα, ὁ Θεόφιλος κοντοστάθη­κε μπροστὰ στὴν Κασσιανή, ποὺ ἔλαμπε. Καθὼς ἦταν ἕτοιμος νὰ τῆς δώσῃ τὸ μῆλο, τῆς εἶπε· «Ἐκ γυναικὸς ἐρρύη τὰ φαῦλα», ἀ­πὸ γυ­ναῖκα δηλαδὴ πήγασαν τὰ κακά – κ᾽ ἐν­νοοῦ­σε τὴν Εὔα. Ἡ Κασσιανὴ μποροῦσε νὰ σιωπή­σῃ. Εἶνε καὶ ἡ σι­ωπὴ στολίδι τῆς γυναίκας· ὅ­ποια σιωπᾷ ἔχει ἕνα μεγαλεῖο, ἡ φλύαρη γίνεται ἀποκρουστική. Ἡ Κασσιανὴ ὅμως θεώρησε τὸν λόγο αὐτὸν προσβολὴ τοῦ γυναικείου φύλου. Ἀντὶ νὰ σιωπήσῃ ἀπήντησε· καί, εὐ­φυὴς καὶ ἑτοιμόλογη ὅπως ἦταν, τοῦ εἶ­πε· «Ἀλλὰ καὶ ἐκ γυναικὸς ἐρρύη τὰ κρείττω», ἀλλὰ καὶ ἀπὸ γυναῖκα πήγασαν τὰ καλύτερα – κ᾽ ἐννοοῦσε τὴν Παναγία.
Δυὸ γνῶμες. Ἡ μία εἶνε· ἀπ᾽ τὴ γυναῖκα ὅ­λα τὰ κακά. Ἡ ἄλλη· ἀπ᾽ τὴ γυναῖκα ὅλα τὰ καλά. Μὲ ποιά συμφωνεῖς; θὰ μὲ ρωτήσετε. Καὶ οἱ δυὸ ἔχουν ἀλήθεια, καὶ οἱ δύο ἐκφράζουν ὄ­ψεις ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ πράγματος· τονίζουν τὴν μεγίστη ἀξία ποὺ ἔχει ἡ γυναίκα στὸν κόσμο. Ὄντως μιὰ κακὴ γυναίκα εἶνε πη­γὴ συμφορᾶς, μπορεῖ νὰ σπρώξῃ τὸν ἄντρα μέχρι τὸν ᾅδη, ἐνῷ μιὰ καλὴ γυναίκα μπορεῖ νὰ ὑψώσῃ τὸν ἄντρα μέχρι τὰ ἄστρα. Σύμβολο τῆς μιᾶς κατηγορίας ἡ Εὔα, τῆς ἄλλης ἡ Παναγία. Συνεπῶς καὶ οἱ δύο προτάσεις ἦταν ὀρθές.
Ἀλλὰ ὁ Θεόφιλος δὲν ἔδωσε τὸ μῆλο στὴν Κασσιανή. Γιατί; Ὑπάρχει τὸ ἑξῆς ψυχολογι­κὸ φαινόμενο. Οἱ ἄντρες ἀγαποῦν τὶς ὄμορφες ἀλλ᾽ ὄχι καὶ ἔξυπνες γυναῖκες. Αὐτὸ ἔχει μία ἐξήγησι· ὅτι ὁ ἀντρικὸς ἐγωισμὸς δὲν ἀν­έχεται νὰ εἶνε πιὸ ἔξυπνη ἡ σύζυγος.
Ὁ Θεόφιλος λοιπὸν εἶδε ὅτι ἔχει ἐμπρός του μιὰ γυναῖκα ὡραία ἀλλὰ καὶ πολὺ εὐφυέστερη ἀπ᾽ αὐτόν. Ἔτσι προσ­πέρασε τὴν Κασσιανὴ κ᾽ ἔδωσε τὸ μῆλο σὲ μία ἄλλη κόρη, ὡ­ραία κι αὐτὴ καὶ σεμνή, τὴν Θεοδώρα ἀπὸ τὴν Παφλαγονία, ποὺ ἔγινε αὐτοκράτειρα, ἀξιώθη­κε νὰ ὑπερασπίσῃ τὶς ἱερὲς εἰκόνες καὶ εἶνε ἁγία τῆς Ἐκκλησίας μας. Καὶ ἡ Κασσιανή; Ἔ­χασε ἕνα θρόνο – ἕνα στέμμα, ἀλλὰ κέρδισε κάτι ἀ­νώτερο· τὸ χάρισμα τῆς ποιήσεως, ποὺ τὴν κο­σμοῦσε καὶ μὲ τὸ ὁποῖο ἔμεινε στὴν ἱστορία.
Ἀπεσύρθη ἀπὸ τὰ ἐγκόσμια, ἔχτισε μοναστήρι, ἔζησε βίον παρθενίας μέχρι τέλους, καὶ ἔγραψε διάφορα ποιήματα – ὕμνους, ποὺ εἶνε ἐγκατεσπαρμένοι στὰ λειτουργικά μας βιβλία. Τὸ ἀριστούργημα ὅμως τῶν ποιημάτων της εἶ­νε τὸ ἀποψινό· «Κύριε, ἡ ἐν ­πολ­λαῖς ἁμαρτί­αις περιπεσοῦσα γυνή…» (δοξ. ἀποστ. αἴν. Μ. Τετ.).

* * *

Ποιά, τώρα, εἶνε αὐτὴ ἡ ἁμαρτωλὴ γυναίκα, ποὺ λέει τὸ τροπάριο; Εἶνε ἡ ἴδια ἡ ποιήτρια; Ὄχι. Ποιά εἶνε; Ἂν θέλετε, ἀνοῖξτε τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιο καὶ διαβάστε τοὺς τελευταίους στίχους τοῦ 7ου (Ζ΄) κεφαλαίου (7,36-50)· ἐκεῖ θὰ δῆτε ποιά εἶνε ἡ γυναίκα αὐτή.
Λέει τὸ Εὐαγγέλιο, ὅτι Read more »

Μεγάλη Δευτέρα βράδυ
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΤO ΔΙΔΑΓΜΑ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ· ΜΙΣΗΣΤΕ ΤΗ ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ!

«Ὁ Ἰούδας τῇ γνώμῃ φιλαργυρεῖ…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Τρίτ.)

  ΕΟΡΤΑΖΟΥΜΕ, ἀγαπητοί μου, «τὰ πάθη τὰ σεπτά», τὸ θεῖο δρᾶμα. Κεν­τρικὸ πρόσωπο τοῦ δράματος εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, καὶ γύρω του κινοῦνται καὶ δροῦν πολλὰ πρόσωπα. Ἄλλα ἀπὸ αὐτὰ εἶνε φωτει­νά, ἄλλα σκοτεινά. Ἀλλ᾽ ἂν μὲ ῥωτήσετε ποιό εἶ­νε τὸ πιὸ σκοτεινό, θὰ σᾶς πῶ· ὁ Ἰούδας. Γι᾽ αὐτὸν ἀ­πόψε λέει κάτι ἡ ὑ­μνολογία καὶ περισ­σότερα θὰ πῇ τὸ βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης.
Στὴν ἀρχὴ τῆς ἀκολουθίας ἀκούσαμε· «Ὁ Ἰ­ούδας τῇ γνώμῃ φιλαργυρεῖ, κα­τὰ τοῦ Διδασκάλου ὁ δυσμενής· κινεῖται, βουλεύ­εται, μελετᾷ τὴν παράδοσιν…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Τρίτ.). Γιὰ τὸν Ἰούδα λοιπὸν θὰ πῶ κ᾽ ἐγὼ λίγα λόγια. Read more »

Mεγ. Δευτέρα βράδυ (Mατθ. 22,15–23,39)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

TΑ ΟΚΤΩ «ΟΥΑΙ»

ΠΡΙΝ, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ μιὰ μεγάλη μάχη συμβαίνει πολλὲς φορὲς τὰ δύο ἀντίπαλα στρατόπεδα νὰ ἔρχωνται μεταξύ τους σὲ μικρὲς συγκρούσεις, σὲ ἁψιμαχίες ὅπως λέγονται. Οἱ ἁψιμαχίες εἶνε προανάκρουσμα τῆς μεγάλης συγκρούσεως ποὺ θὰ ἐπακολουθήσῃ.
Κάτι παρόμοιο βλέπουμε νὰ περιγράφεται στὸ εὐαγγέλιο ποὺ διαβάστηκε πρὸ ὀλίγου. Καθὼς ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα προχωρεῖ, πλησιάζει ἡ ὥρα ποὺ θὰ γίνῃ ἡ μεγάλη σύγκρουσις, ἡ μεγαλυτέρα στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου. Ἡ δὲ μεγαλυτέρα σύγκρουσις τῆς ἱστορίας εἶνε ἡ μάχη τοῦ Γολγοθᾶ. Ἐκεῖ τὸ φῶς θὰ συγκρουσθῇ μὲ τὸ σκότος, ἡ ἀγαθότης μὲ τὴν κακία, ὁ Θεὸς μὲ τὸν διάβολο. Πρὶν λοιπὸν ἀπὸ τὴν τελικὴ ἐκείνη ἀναμέτρησι τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, προτοῦ ὁ Χριστὸς ἀντιμετωπίσῃ τὸν ἐχθρὸ στῆθος μὲ στῆθος, προηγοῦνται, τρόπον τινὰ ὡς ἁψιμαχίες, λεκτικοὶ διαξιφισμοὶ μὲ τὰ ὄργανα τοῦ ἐχθροῦ. Ἁψιμαχίες εἶνε οἱ πονηρὲς ἐρωτήσεις τῶν Ἡρῳδιανῶν, τῶν Σαδδουκαίων καὶ τῶν Φαρισαίων, τὶς ὁποῖες ὁ Χριστὸς ἀμυνόμενος ἀντικρούει μὲ ἀποστομωτικὲς ἀπαντήσεις.
Μετὰ ὅμως τὴν ἄμυνα προχωρεῖ καὶ σὲ ἐπίθεσι. Καὶ ἐπίθεσις εἶνε ὁ ἔλεγχος τοῦ Χριστοῦ πρὸς τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους, μέσα στὸν ὁποῖον ἀκούονται ὀκτὼ φοβερὰ «οὐαί» (βλ. Ματθ. 23,13-35).
Ἀξίζει νὰ στρέψουμε τὴν προσοχή μας εἰδικῶς σ᾿ αὐτὰ τὰ «οὐαί».

* * *

Ὕστερα ἀπὸ ὅλες τὶς συντονισμένες προσπάθειες, ποὺ κατέβαλαν οἱ σοφισταὶ καὶ δικηγόροι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης μὲ σκοπὸ νὰ μπλέξουν τὸ Χριστό, νὰ τὸν ἐξευτελίσουν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ, νὰ δείξουν ὅτι δὲν ξέρει τίποτε, ὅτι εἶνε ἕνας γελοῖος καὶ τίποτε περισσότερο, ὁ Χριστὸς ὠργίστηκε καὶ ἄρχισε νὰ τοὺς ἀπευθύνῃ κατηγορητήριο. Ὅπως ὁ εἰσαγγελεὺς ἀπευθύνει ἀπὸ τῆς ἕδρας κατηγορῶ ἐναντίον τῶν ἐγκληματιῶν καὶ τῶν ἐνόχων, ἔτσι καὶ ὁ Χριστός. Ἀπὸ τὴ δική του σκοπιά, ποὺ εἶνε ὑπεράνω τῆς ἀτελοῦς ἀνθρωπίνης δικαιοσύνης, μὲ βάσι τὰ κριτήρια ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα μιὰ μέρα θὰ δικάσῃ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα, ἀπηύθυνε ἕνα κατηγορῶ δριμύτατο ἐναντίον τῶν γραμματέων καὶ φαρισαίων. Τὸ κατηγορῶ αὐτὸ περιέχει τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Ὅποιος διαβάζει ἢ ἀκούει τὸ κατηγορῶ αὐτὸ τοῦ Χριστοῦ, νομίζει πὼς ἀστράφτει ὁ οὐρανὸς καὶ Read more »

Μεγάλη Δευτέρα
Του Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΩΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΔΟΞΑ τῷ Θεῷ φθάσαμε στὴν ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Τὸ αἰσθανόμεθα;
Γιατί ἆραγε ἡ ἑβδομάδα αὐτὴ ὀνομάζεται Μεγάλη; 168 ὧρες ἔχει κάθε ἑβδομάδα τοῦ ἔ­τους, 168 ὧρες ἔχει καὶ ἡ ἑβδομάδα αὐτή. Γιατί τότε τὴν ὀνομάζουμε Μεγάλη; Γιὰ νὰ τὸ καταλάβουμε, ἂς σκεφτοῦμε τὰ ἑξῆς.

* * *

Ὁ χρόνος, ἀδελφοί μου, αὐτὸς καθεαυτὸν δὲν ἔχει ἀ­ξία. Ἂν π.χ. κάποιος βρεθῇ μέσα στὴ Σαχάρα, καὶ χίλια χρόνια ἂν ζοῦσε ἐκεῖ, δὲν θὰ εἶχε τίποτα ἀξιόλογο νὰ θυμηθῇ. Ὁ χρόνος μοιά­­ζει μ᾽ ἕνα λευκὸ ἄγραφο χαρτί, ποὺ ἀποκτᾷ ἀ­ξία ὅταν γράψῃς κάτι σ᾽ αὐτό, ὅταν γεμίσῃ μὲ κείμενο. Ἔτσι καὶ ὁ χρόνος· ἀποκτᾷ ἀξία ἀπὸ τὰ γεγονότα ποὺ θὰ γίνουν στὸ δι­άστημά του.
Πάρτε γιὰ παράδειγμα ἕναν ἄνθρωπο ἄνω τῶν 60 ἐτῶν, ποὺ ἔχει δεῖ πολλὰ στὴ ζωή του. Ἂν τὸν ρωτήσετε, ποιές εἶνε οἱ σπουδαιότερες ὧρες τῆς ζωῆς του, τί θὰ πῇ; Κάθε θνητός, καὶ ὁ πιὸ ἄσημος, ἔχει ὡρισμένες στιγμὲς ποὺ γι᾽ αὐτὸν ἀποτελοῦν σταθμούς. Τέτοιοι στα­θμοὶ εἶ­νε ἡ ὥρα τῆς γεννήσεώς του, τὰ γενέθλια· ἡ ὥρα τοῦ γάμου του· ὅταν γεννήθηκε τὸ πρῶ­το του παιδί, ἡ «χαρὰ ὅτι ἐγεννήθη ἄν­θρωπος εἰς τὸν κόσμον» (Ἰω. 16,21)· ἡ ὥρα ποὺ πῆ­ρε τὸ δίπλωμά του, κ.λ.. Ἂν κάποιος ἀκολου­­θήσῃ τὸ πρόγραμμα τῶν ἐπικουρείων, τὸ «Φά­γω­μεν καὶ πίωμεν, αὔριον γὰρ ἀποθνῄσκομεν» (Ἠσ. 22,13. Α΄ Κορ. 15,32), καὶ ἑκατὸ χρόνια νὰ ζήσῃ, τίποτα δὲν θὰ εἶνε ἀξιόλογο. Στὰ μέρη τῆς Δωρίδος καὶ ἀλλοῦ εἶχα ἀκούσει ὅτι στὶς γιορ­­τές τους εὔχονται ὁ ἕνας στὸν ἄλλο «κορακοζώητος», νὰ ἔχῃ δηλαδὴ τὰ χρόνια τοῦ κόρακα ποὺ ζῇ διακόσα χρόνια. Τί τὸ ὄφελος ὅ­μως; Ὁ κόρακας τὸ μόνο ποὺ κάνει εἶνε νὰ φω­­­νά­ζῃ κρά, κρά. Ἐνῷ τὸ ἀηδόνι, μπορεῖ νὰ ζῇ δυὸ – τρία χρόνια μόνο, ἀλλὰ γεμίζει τὸ δάσος μὲ τὴ με­λῳδία του. Προτιμότερο νὰ εἶ­σαι ἀηδονάκι καὶ νὰ γεμίζῃς τὴ ζωὴ μὲ ὡραῖα ᾄ­σματα, παρὰ κοράκι καὶ νὰ βγάζῃς μόνο ἄγρι­ες κραυγές. Καὶ σήμερα δυστυχῶς οἱ πολλοὶ ἔγιναν κόρακες τοῦ κατακλυσμοῦ τοῦ Νῶε.
Ὅπως ὅμως τὰ ἄτομα ἔ­χουν ὧρες σημαν­τικές, ἔτσι ἔχουν τέτοιες ὧρες καὶ οἱ οἰ­κογένειες. Καὶ ὅπως ἔχουν οἱ οἰ­κογένειες, ἔτσι ἔ­χουν καὶ τὰ ἔθνη καὶ οἱ κοινωνίες ὧρες σημαντικές. Ἐὰν μὲ ρωτή­σετε λ.χ. γιὰ τὸ μικρό μας ἔ­θνος, ποιά εἶνε ἡ σπουδαιότερη ὥρα τῆς νεωτέρας ἱστορίας του, θὰ σᾶς ἀπαντήσω, ὅτι αὐτὴ ἀσφαλῶς εἶνε ἡ 25η Μαρτίου 1821, ὅ­ταν ὁ ῾Ρήγας Φεραῖος εἶπε
«Καλύτερα μιᾶς ὥρας ἐλεύθερη ζωὴ
παρὰ σαράντα χρόνια σκλαβιὰ καὶ φυλακή».
Ἀξία, ἐπαναλαμβάνω, ὁ χρόνος ἀποκτᾷ ἀ­πὸ τὸ περιεχόμενό του, ἀπὸ τὰ γεγονότα ποὺ γεμίζουν τὶς στιγμές του. Τὰ γεγονότα δίνουν ἀξία στὸ χρόνο. Καὶ ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος καὶ τὸ κάθε ἔ­θνος ἔχουν τὶς σπουδαῖες ὧρες τους, τὶς ὁ­ποῖ­ες ἑορτάζουν, ἔτσι καὶ ὡς σύν­ολο ἡ ἀνθρωπότης ἔχει στὴν ἱστορία της σπου­δαῖες ὧρες, ὧρες ποὺ τὶς σημάδεψαν μεγάλα καὶ ἀνεπανάληπτα γεγονότα. Ἂν τώρα μὲ ρωτούσατε ποιές εἶνε αὐτὲς οἱ ὧρες, ἐγὼ τοὐλάχι­στον θὰ ἔλεγα, ὅτι εἶνε οἱ ὧρες τῆς ἁγίας καὶ Μεγάλης Ἑβδομάδος. Δὲν εἶδε ὁ κόσμος μεγαλύτερα γεγονότα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ συνέβησαν κατὰ τὴν ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα.

* * *

Στὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας ὑπάρχουν ἀκολουθίες ποὺ λέγονται ὧραι. Ἐμεῖς ἐδῶ τώρα ἂς δοῦμε ποιές εἶνε οἱ σπουδαιότερες ὧ­ρες, οἱ σταθμοὶ δηλαδή, τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος.
⃝ Ὥρα σπουδαία εἶνε Read more »

ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Του Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΠΩΣ ΘA ΠΛHΣIAΣOYME TA ΣEΠTA ΠΑΘH TOY KYΡIOY

Ο ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί μου, συνιστᾷ νὰ γίνεται κήρυγμα συχνὰ – πυκνά. Λέει· «Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑ­μῖν πλουσίως» (Κολ. 3,16). Σύμφωνα μὲ τὸ ῥητὸ αὐτὸ ἡ διδασκαλία μιὰ φορὰ τὴν ἑβδομάδα δὲν εἶνε ἀρκετή. Ὅπως κανείς ἀπὸ μᾶς δὲν τρώει μιὰ φορὰ τὴν ἑβδομάδα, ἀλ­λὰ συχνὰ κάθεται στὸ ὑλικὸ τραπέζι καὶ μετα­λαμ­βάνει ὑλικῆς τροφῆς γιὰ τὴν συντήρησι τοῦ σώματός του, κατὰ παρόμοιο τρόπο ἔ­χουμε ἀ­νάγκη νὰ πλησιάζουμε συχνὰ καὶ στὴν τράπεζα τοῦ θείου λόγου.
Δύο πράγματα εἶνε τὰ ἀπολύτως ἀναγκαῖα, καὶ γι’ αὐτὸ αὐτὰ βρίσκονται πάνω στὴν ἁγία τράπεζα· τὸ ἕνα εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸ δεύτερο τὸ δισκοπότηρο, ἡ θεία κοινωνία. Χριστιανὸς ποὺ δὲν ἀκούει συχνὰ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν κοινωνεῖ συχνὰ τῶν ἀχράντων μυστηρίων, ὁ Χριστιανὸς αὐτὸς εἶνε νεκρός.
Γιὰ τὴ διδασκαλία λοιπὸν ὁ ἀπόστολος Παῦ­λος εἶπε· «Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑμῖν πλουσίως». Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ εἶ­νε ὁ ἄρτος ὁ πνευματικός, τὸν ὁποῖο ζητοῦν οἱ ψυχὲς ποὺ πεινοῦν τὸ Θεό. Σήμερα δυσ­τυχῶς ἔχει ἐπέλθει κάμψις, ψυχρότης, ἀπροθυμία γιὰ τὴν ἀκρόασι τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Σὲ ἡμέρες ἔνδοξες ποὺ ἡ Ἐκκλησία μας ἐργαζόταν μὲ ζῆλο, ὅπως λ.χ. στὰ χρόνια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὁ λαὸς ὄχι μιὰ φορὰ τὴν ἑβδομάδα, ἀλλὰ καθημερινῶς, πρωὶ καὶ βράδυ, ἄκουγε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ.
Πολλὰ εἶνε τὰ θέματα, μὲ τὰ ὁποῖα πρέπει ν’ ἀσχοληθῇ ὁ ἄμβων. Δὲν εἶνε δυνατὸν βέβαια νὰ τὰ θίξουμε ὅλα. Παραμερίζουμε λοι­πὸν τὰ ἄλλα γιὰ νὰ δώσουμε προτεραιότητα στὸ πιὸ ἀναγκαῖο. Εἶνε τὸ θέμα τὸ ὑπερ­άνω ὅλων τῶν θεμάτων, τὸ θέμα ποὺ τὶς ἡμέρες αὐτὲς συγκλονίζει τὶς ψυχὲς ὅλων μας· εἶνε ὁ ἐσταυρωμένος Κύριος, ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκ­κλησίας· εἶνε τὰ σεπτά του πάθη, ἡ Μεγάλη Ἑβδομάς. Θὰ σᾶς παρακαλέσω, μὲ ἰ­διαιτέρα προσοχὴ καὶ κατάνυξι νὰ παρακολουθήσουμε ἀπό­ψε τὸ κήρυγμα, ποὺ ἀποβλέ­πει στὸ νὰ πλησιάσουμε μὲ περισσοτέρα κατανόησι τὰ σεπτὰ καὶ ἅγια πάθη τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.

* * *

Μεγάλη Ἑβδομάδα! Γιατί, ἀγαπητοί μου, ὀ­νομάζεται Μεγάλη; Read more »