Επιστoλή 7η του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου στους μαθητάς των κατηχητικών.

(Περιέχεται στο βιβλίου του Μητροπολίτου “ΒΟΣΚΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΜΟΥ”)

ΟΧΙ ΨΕΜΑΤΑ

Ἀγαπητά μου παιδιά,

ΟΤΑΝ ἤμουνα μικρός, σʼ ἕνα παλαιό βιβλίο εἶχα αδιαβάσει μιά ἱστοριούλα, πού κρίνω καλό νά τή διηγηθῶ καί σʼ ἐσάς.

Σʼ ἔνα βουνό ἔβοσκε πρόβατα ἕνα παιδί. Ἀφοῦ τά βοσκοῦσε ὅλη τή μέρα, τό βράδυ τά ὡδηγοῦσε καί τά ʼκλεινε στό μαντρί. Καί ἐπειδή στό μέρος ἐκεῖνο ὐπῆρχαν λύκοι πού ἔκαναν ἐπιδρομές καί ἄρπαζαν πρόβατα, γιʼ αὐτό τά τσοπανόσκυλα φύλαγαν τά μαντριά τους. Ἔτσι φύλαγε κι αὐτός τό δικό του. Ἀλλά τό παιδί αὐτό μιά νύχτα, γιά να διασκεδάση, χωρίς νά ὐπάρχη κίνδυνος, φώναξε˙ «Λύκοι στό μαντρί!». Ἀκούγοντας τή φωνή του οἰ ἄλλοι βοσκοί ἔτρεξαν γιά νά βοηθήσουν καί νά διώξουν τούς λύκους. Ἀλλά ποῦ λύκοι; Τό παιδί ἔλεγε ψέματα.

Δυστυχῶς τό παιδί δέν τό ʼκανε αὐτό μόνο μία φορά. Κι ἄλλες, πολλές φορές φώναξε˙ «Λύκοι στό μαντρί!». Εὐχαριστιόταν νά βλέπη τούς γείτονες βοσκούς νά τρέχουν. Διασκέδαζε μέ τά ψέματα πού ἔλεγε…

Μιά νύχτα ὄμως ἔκαναν στʼ ἀλήθεια ἐπιδρομή στό μαντρί του οἱ λύκοι. Τό παιδί φοβήθηκε κι ἄρχισε νά φωνάζη μέ δυνατή φωνή «Λύκοι στό μαντρί!». Περίμενε νά ἔρθουν οἱ ἄνθρωποι. Ἀλλʼ αὐτή τή φορά δέν ἦρθε κανένας. Γιατί; Δέν ἄκουσαν; Ἄκουσαν. Ἀλλά εἴπαν˙

• Δέν εἴναι πρώτη φορά πού φωνάζει «Λύκοι στό μαντρί!». Κι ὅσες φορές μᾶς φώναξε, ψέματα μᾶς εἴπε. Εἴναι ψεύτης καί δέν πάμε. Καί τώρα ψέματα θά μᾶς λέη…

  Ἔτσι οἱ λύκοι μπῆκαν στό μαντρί καί τό ρήμαξαν. Καί τό παιδί τό πρωϊ, στενοχωρημένο καί κλαμένο, μέ μόνο τήν ἀγκλίτσα του πῆγε στό χωριό καί ἀνήγγειλε τή συμφορά. Κανείς δέν τό λυπήθηκε.

• Καλά ἔπαθες, τοῦ εἶπαν. Ἐσῦ φταῖς. Μᾶς ξεγέλασες τόσες φορές μέ τά ψέματα σου, ὥστε ὄταν φώναξες ἀληθινά δέν σέ πιστέψαμε…

* * *

Δυστυχῶς δέν είνε μόνο τό τσομπανόπουλο αὐτό πού ἔλεγε ψέμα καί ξεγελοῦσε τούς συγχωριανούς του καί διασκέδαζε. ‘Υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά πού λένε ψέματα.

‘Υπάρχουν παιδιά, πού οἱ γονεῖς τους τά ἔχουν γράψει στό σχολεῖο καί μένουν μέ τήν ἐντύπωσι πώς τά παιδιά τους πηγαίνουν κάθε μέρα στο σχολεῖο καί παρακολουθοῦν μέ ἐπιμέλεια τά μαθήματά τους. Ἀλλʼ αὐτά δέν πηγαίνουν. Προτιμοῦν ἀπʼ τό σχολεῖο τά παιχνίδια, τίς κακές παρέες, τίς τηλεοράσεις καί τούς κινηματογράφους. Καί ὅταν γυρίσουν στό σπίτι καί τά ρωτήσουν οἰ γονεῖς ποῦ ἤταν, ἀπαντοῦν˙ Στο σχολεῖο. Ἀλλά τό ψέμα δέν βαστάει πολύ καιρό. Ἔρχεται ὁ καιρός τῶν ἐξετάσεων καί τά παιδιά δέν γίνονατι δεκτά στίς ἐξετάσεις γιά τίς ἀπουσίες τους.

Ἄλλα παιδιά οἰ καλοί γονεῖς τά στέλνουν τίς Κυριακές στό κατηχητικό σχολεῖο τῆς ἐνορίας, μά αὐτά δέν πᾶνε, καί λένε ψέματα πώς πῆγαν. Ἀλλά τό ψέμα τους εὔκολα ἀποδεικνύεται.

Ἀλλα παιδιά τά στέλνουν οἱ γονεῖς νά κάνουν διάφορα θελήματα, κι αὐτά μέ διάφορες προφάσεις δέν κάνουν τό θέλημα.

Άλλα παιδιά λένε στούς γονεῖς πώς χρειάζονται λεφτά γιά νʼ ἀγοράσουν σχολικά εἴδη, τετράδια βιβλία κλπ.. Μά αὐτά ἤ δέν ἀγοράζουν καθόλου ἤ κρατάνε ἔνα μέρος ἀπό τά λεφτά καί τά ξοδεύουν σέ ἄλλα περιττά καί ἐπιβλαβῆ ἀκόμη πράγματα, λέγοντας ψέματα στούς γονεῖς πώς τά ξώδεψαν γιά τό σκοπό πού τά ζήτησαν…

Ἀλλα παιδιά κάνουν κάποια ἀταξία στό σχολεῖο ἤ στό σπίτι, κι ὅταν οἱ γονεῖς ἤ οἱ δάσκαλοι ἀντιληφθοῦν τήν ἀταξία καί ρωτήσουν ποιός τήν ἔκανε, αὐτά δέν ἔχουν τό θάρρος νά ποῦν τήν ἀλήθεια, ἀλλά τό ρίχνουν σʼ ἄλλους συμμαθητάς πού εἶναι τελείως ἀνεύθυνοι. Ψέμα αὐτό˙ καί στή περίπτωσι αὐτή τό ψέμα παίρνει πιό μεγάλη βαρύτητα καί ὀνομάζεται διαβολή καί συκοφαντία.

Ἀλλα πάλι παιδιά, γιά νά γελάσουν καί νά διασκεδάσουν, ὅπως τό τσομπανόπουλο τῆς ἰστοριούλας μας, σκαρώνουν διάφορα ψέματα καί τά λένε μέ τέτοια σοβαρότητα, ὥστε ἄλλοι τά πιστεύουν καί ἀνησυχοῦν καί ταράζονται. Ἔχουμε δέ παραδείγματα, πού ἀπό τʼ ἀστεία αὐτά ψέματα ἔχουν συμβῆ καί δυστηχήματα.

Καί ἄλλα, τέλος, παιδιά φτάνουν στό σημεῖο, ὅταν πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦν στόν πνευματικό, νά μή λένε τήν ἀλήθεια, ἀλλά καί τήν ἱερή αὐτή στιγμή τῆς ἐξομολογήσεως δέν διστάζουν νά ποῦν τό ψέμα.

Ψέμα στό σπίτι, ψέμα στό σχολεῖο, ψέμα στούς γονεῖς, στόν πατέρα καί τή μητέρα, ψέμα στόν δάσκαλο, ψέμα στούς συμμαθητάς, ψέμα στόν πνευματικό πατέρα, ψέμα παντοῦ. Καί τά παιδιά πού μαθαίνουν ἀπʼ τή μικρή τους ἠλικία νά λένε ψέματα, θά συνηθίσουν στό κακό, κι ὄταν μεγαλώσουν θά συνεχίσουν νά λένε τά ψέματα, κʼ ἔτσι θά κάνουν κακό καί στόν ἐαυτό τους καί στήν κοινωνία, πού δέν μπορεί να σταθῆ ἄν ὅλοι οἰ ἄνθρωποι λένε ψέματα.

* * *

Καί ξέρετε, παιδιά μου, ποιά εἶναι ἡ πηγή τοῦ ψεύδους; Ἠ Ἁγία Γραφή πού περιέχει τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, μᾶς βεβαιώνει, ὅτι τό πρώτο ψέμα πού ἀκούστηκε πάνω στή γῆ δέν τό εἶπε ἄνθρωπος. Τό εἶπε ὀ διάβολος. Διαβάστε σᾶς παρακαλῶ, τό τρίτο (Γ’) κεφάλαιο τῆς Γενέσεως κʼ ἐκεί θά δῆτε τήν πιό θλιβερή ἰστορία τῆς ἀνθρωπότητος˙ πῶς ὀ ἄνθρωπος, πού ζοῦσε εὐτυχισμένος στόν παράδεισο τοῦ Θεοῦ, ἔχασε αὐτό τόν παράδεισο. Τόν ἔχασε μέ τό ψέμα πού εἶπε ὁ διάβολος. Αὐτός λοιπόν, ὀ διάβολος, εἶναι ὁ πατέρας τοῦ ψεὐδους, καί αὐτός ἀπό τότε μέχρι καί σήμερα μέ τά στόματα δικῶν του ἀνθρώπων ἐξακολουθεῖ νά σκορπάη ἡ ἀνθρωπότης κολυμπάει μέσα σ˙ ἑνα μαῦρο καί σκοτεινό ὠκεανό, τόν ὠκεανό τοῦ ψεύδους.

Σπάνιο πράγμα εἶναι σήμερα νά βρῆς ἄνθρωπο νά λέη τήν ἀλήθεια. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως πού λένε τήν ἀλήθεια, ὅσο λίγοι καί νά εἶναι, ἔχουν μεγάλη ἀξία. Εἶναι σάν τά διαμάντια μέσα σ˙ ἕνα σωρό ἀπό χαλίκια. Αὐτοί οἰ ἄνθρωποι συνήθισαν ἀπό τά μικρά τους χρόνια νά λένε τήν ἀλήθεια. Στά παλαιότερα χρόνια οἰ γονεῖς τιμωροῦσαν τά παιδιά τους ὅταν ἔλεγαν ψέμα. Τώρα, δυστυχῶς, ὑπάρχουν γονεῖς πού μαθαίνουν τά παιδιά τους νά λένε ψέματα καί εὐχαριστιοῦνται νά τ˙ ἀκοῦν νά λένε «χαριτωμένα ψέματα»! Ἀλλʼ αὐτοί οἰ γονεῖς θά κλάψουν ὅταν τά παιδιά τους μεγαλώσουν καί γίνουν ψεῦτες καί ἀπατεῶνες, δυστυχία καί συμφορά τῆς ἀνθρωπότητος. Τό κακό τό μαθαίνει κανείς ἀπό μικρός. Καί, ὅπως λέει μιά παροιμία, «ὅποιος μικρομάθη δέν γεροντοαφήνει».

* * *

Κάποτε ἐπισκέφθηκα ἕνα δημοτικό σχολεῖο. Εἶπα στά παιδιά˙

̶ Παιδιά, σᾶς ἔχω φέρει ἔνα ὡραῖο δῶρο. Ἀλλά τό δῶρο αὐτό θά τό δώσω σʼ ἔνα παιδί πού δέν εἶπε ποτέ του μά ποτέ του ψέμα (τόνισα πολύ τό «ποτέ»). ‘Υπάρχει, ρωτῶ τέτοιο παιδί ἐδῶ;

Τα παιδιά κοιτάχτηκαν μεταξύ τους, σώπασαν καί κανένα δέν τόλμησε να πῆ πώς δέν εἶπε ποτέ του ψέμα. Ὄλα, βλέπετε, ἤταν ἔνοχα στό ἀμάρτημα αὐτό τοῦ ψεῦδους. Ἀλλά ἐγώ συνέχισα̇

̶ Ξέρω ἔνα παιδί πού ποτέ του μά ποτέ του δέν εἶπε ψέμα. Καί μικρός καί μεγάλος ἔλεγε τήν ἀλήθεια καί μαρτύρησε γιά τήν ἀλήθεια. Ποιός εἶναι αὐτός;

̶ -Ο ΧΡΙΣΤΟΣ! Ἀπάντησαν τά παιδιά.

̶ -Ναἰ, παιδιά, ὀ Χριστός! Ὄσοι λένε τήν ἀλήθεια, εἶναι μέ τόν Χριστό. Ὄσοι λένε ψέμα, εἶναι μέ τόν διάβολο. Ὀ Χριστός εἶναι η ἀλήθεια, ὁ διάβολος εἶναι τό ψέμα.

Παιδιά μου, μακριά ἀπʼ τό ψέμα!

Μέ πολλή ἀγάπη

ὁ πνευματικός σας πατέρας

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

Προσευχή, ἡ αναπνοὴ τῆς ψυχῆς

Ἀγαπητά μου παιδιά,

Ο ΜΗΝΑΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ εἶναι μήνας ποὺ ἀρχίζουν τὰ μαθήματα σὲ ὅλα τὰ δημόσια σχολεῖα. Τὴν πρώτη μέρα ποὺ ἀνοίγουν τὰ σχολεῖα γίνεται ἁγιασμός. Μαθηταί, γονεῖς, κηδεμόνες, δάσκαλοι καὶ καθηγηταὶ συγκεντρώνονται στὸ προαύλιο τοῦ σχολεῖου καὶ ἀκοῦνε τὴ δέησι ποὺ ἀναπέμπει ὁ ἱερεύς. Ὁ ἱερεὺς παρακαλεῖ τὸ Θεὸ νὰ εὐλογήση τὰ παιδιὰ τώρα ποὺ ἀρχίζει τὸ νέο σχολικὸ ἔτος.

Ὁ ἁγιασμὸς αὐτὸς ποὺ γίνεται στὰ σχολεῖα μας εἶναι μιὰ ἱερή συνήθεια. Οἱ ἀρχαίοι πρόγονοί μαςε, πρὶν ἀκόμη ἔρθη ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, εἶχαν τἠ συνήθεια νὰ μὴν ἀρχίζουν κανένα ἔργο προτοῦ παρακαλέσουν τὸ θεό τους. Εἶχαν γιὰ ρητὸ τὸ «ἐκ Θεοῦ ἄρχεσθαι»˙ κάθε ἀρχή, δηλαδή, νὰ γίνεται μὲ το Θεό. Ἀλλὰ καὶ ὅταν ἡ πατρίδα μας ἦταν σκλαβωμένη στοὺς Τούρκους καὶ δὲν ὑπῆρχαν δημόσια σχολεῖα, τα χριστιανόπουλα τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοὺ τιμίου Σταυροῦ, 14 Σεπτεμβρίου, μαζεύονταν στὰ κελλιὰ τῶν μοναστηριῶν καὶ στὰ προαύλια τῶν ἐκκλησιῶν, κʼ ἐκεῖ ἄρχιζαν τὰ μαθήματά τους μὲ τὴν προσευχὴ «Σταυρὲ τοὺ Κυρίου, βοήθει», ποὺ ἔκαναν μὲ δάκρυα στὰ μάτια. Πόσο δύσκολα ἦταν τὰ χρόνια ἐκεῖνα γιὰ νὰ μάθουν γράμματα τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος! Τώρα ὑπάρχουν πολλὰ σχολεῖα στὴν Ἑλλάδα καὶ πολλὲς εὐκολίες ἔχουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μορφωθοῦν. Ἕνας λόγος παραπάνω γιὰ νὰ προσεύχωνται καὶ νὰ εὐχαριστοῦν τὸ Θεό.

Ἡ προσευχὴ εἶναι μιὰ ἀνάγκη, ψυχικὴ ἀνάγκη, ποὺ αἰσθάνεται κάθε ἄνθρωπος, σʼ ὅποιο μέρος τῆς γῆς κι ἄν κατοική. Περιηγηταί, ποὺ πῆγαν σὲ χώρες ἀγρίων, φυλῶν ποὺ ζοῦν μέσʼ στὰ δάση καὶ δὲν ἔχουν οὔτε σχολεῖα οὔτε σπίτια ἀλλὰ κατοικοῦν σὲ πρόχειρες καλύβες, στὰ μέρη αὐτὰ οἱ περιηγηταὶ εἶδαν ὅτι κʼ ἐκεῖ οἱ ἄνθρωποι προσεύχονται. Μόλις φανῆ τὸ πρωῒ ὁ ἥλιος, ὁ ἀρχηγὸς τῶν ἀγρίων χτυπάει ἑνα τύμπανο φτειαγμένο ἀπὸ δέρμα λιονταριοῦ, καὶ τότε ὅλοι οἱ ἄγριοι μαζεύονται, γονατίζουν καὶ μὲ κραυγὲς χαρᾶς καὶ εὐγνωμοσύνης χαιρετίζουν τὸν ἥλιο ποὺ ἀνατέλλει. Γιατὶ Θεὸ ἔχουν τὸν ἥλιο. Βλέπετε, ὅτι καὶ οἱ ἄγριοι ἀκόμη προσεύχονται. Καὶ ὅλοι οἱ λαοὶ προσεύχονται. Καὶ ἄν αὐτοὶ προσεύχωνται, πολὺ περισσότερο πρέπει νὰ προσευχώμαστε ἐμεῖς, ποὺ ἡ θρησκεία μας εἶναι ἡ μόνη ἀληθινἠ θρησκεῖα στὸν κόσμο.

* * *

Ὁ Χριστὸς, ποὶ ἵδρυσε τὴν Ἐκκλησία, παραγγέλει, οἰ μαθηταί του νὰ ἀγαποῦν τὴν προσευχή. Ὁ ἴδιος ὑπῆρξε ἀνυπέρβλητο παράδειγμα προσευχῆς. Καὶ πάνω ἀκόμη στὸ σταυρό, ὅπου τόσο ὑπέφερε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου, προσευχήθηκε.

Ἡ προσευχὴ ἦταν ἀχώριστη ὰπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, ὅπως καὶ ἀπὸ τὴ ζωὴ ὅλων τῶν ἀγίων. Κʼ ἐσεῖς παιδιά μου, νὰ προσεύχεσθε. Ὅχι μόνο στὴν ἀρχὴ τοῦ σχολικοῦ ἔτους, ἀλλὰ πάντοτε.

Νὰ προσεύχεσθε τὸ πρωΐ μόλις ξυπνήσετε. Εὐχαριστῆστε τὸ Θεό, ποὺ σᾶς φύλαξε ὅλην τὴ νύχτα. Νὰ προσεύχεσθε ὅταν πηγαίνετε κάθε μέρα στὸ σχολεῖο. Νὰ παρακαλτε τὸν Κύριο μας Ἰησοῦ Χριστὸ νὰ σᾶς φωτίζη στὰ μαθήματα. Ἕνας διάσημος ἐπιστήμονας ἔλεγε ὅτι, ὄταν πήγαινε στὸ γυμνάσιο καὶ σʼ ὠρισμένα μαθήματα, ὄπως τὰ μαθηματικά, αἰσθανόταν δυσκολία νὰ τὰ καταλάβη, ἔκανε τὴν προσευχὴ του καὶ ζητοῦσε τὸ θεϊκὸ φωτισμό, κʼ ἔτσι κατώρθωνε νὰ λύνη τὰ πιὸ δύσκολα προβλήματα. Αὐτὸ δὲν σημαίνει, ὅτι ὁ μαθητὴς θὰ παραμελήση τὴ μελέτη καὶ θὰ περιορισθῆ στὴν προσευχή˙ διότι ὁ Χριστὸς δὲν ἀγαπὰ τοὺς ὀκνηροὺς μαθητάς. Θέλει οἱ μαθηταὶ νὰ εἶνε ἐπιμελεῖς. Νὰ μελετοῦν τὰ βιβλία καὶ νὰ παρακολουθοῦν μὲ προσοχὴ τοὺς δασκάλους καὶ καθηγητάς˙ καὶ ὅταν οἱ μαθηταὶ κάνουν ὄ,τι ἐξαρτᾶται ὰπὸ αὐτοὺς, τότε ὁ Χριστός, ποὺ βλέπει τὴν προθυμία καὶ τὸν κόπο, ἀκούει τὴν προσευχὴ τῶν ἐκλεκτῶν του παιδιῶν. Δοκιμάστε καὶ θὰ δῆτε πάνω στὰ πράγματα, τὶ βοήθεια προσφέρει στὸ μαθητὴ ἡ προσευχή.

Νὰ προσεύχεσθε τὸ μεσημέρι, πρὶν καθήσετε στὸ τραπέζι νὰ φᾶτε. Μὴν ξεχάσετε νὰ εὐχαριστήσετε τὸ Χριστό, ποὺ δίνει τὸ ψωμὶ καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ὑλικὰ ἀγαθά. Χωρὶς τὴν εὐλογία του ἡ γῆ θὰ εἶχε ξεραθῆ. Νὰ προσεύχεσθε τὸ βράδυ. Πρὶν κοιμηθῆτε, γονατίστε καὶ παρακαλέστε τὸ Χριστὸ νὰ σᾶς φυλάη ἀπὸ κάθε κακὸ. Ὅπως ἔλεγαν στὰ παλιότερα χρόνια τὰ χριστιανόπουλα,

• «Πέφτω, κάνω τὸ σταυρό μου,
• ἄγγελω ἔχω στὸ πλευρό μου».

Νὰ προσεύχεσθε ὄχι μόνο μόνοι σας, ἀλλὰ προσπαθήστε νὰ πείσετε τὰ ἀδέλφια καὶ τοὺς γονεῖς σας, ὅτι ὅπως ὅλοι τρῶνε μαζὶ στὸ τραπέζι, ἔτσι καλὸ καὶ ὠφέλιμο καὶ σωτήριο εἶνε ὅλα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας νὰ προσεύχωνται μαζί. Δυστυχῶς πολὺ λίγα εἶνε τὰ σπίτια ποὺ πατέρας, μητέρα καὶ παιδιὰ προσεύχονται μαζί. Ὅπου γίνεται οἰκογενειακὴ προσευχή, ἐκεῖ ὑπάρχει συγχώρησι, εἰρήνη, ἀγάπη, εὐτυχία. Ὁ Χριστὸς ἐνώνει ὅλη τὴν οἰκογένεια. Τὴν ἐνώνει μὲ τὴν κοινὴ προσευχή. Δυστυχισμένα, ἀντιθέτως, εἶνε τὰ σπίτια ὅπου κανένας δὲν προσεύχεται, ἀλλὰ κάθε μέρα ἀκούγονται βρισιὲς καὶ βλαστήμιες.

* * *

Νὰ προσεύχεσθε ὄχι μόνο μαζὶ μὲ ὅλα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας σας, ἀλλὰ νὰ προσεύχεσθε καὶ μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς συμμαθητάς σας. Παλιότερα ὅλοι οἱ μαθηταὶ τὴν Κυριακὴ τὸ πρωῒ μαζεύονταν στὸ προαύλιο τοῦ σχολείου καὶ μαζὶ μὲ τοὺς δασκάλους καὶ τοὺς καθηγγητάς τους πήγαιναν στὸ ναὸ τῆς ἐνορίας τους καὶ ἐκκλησιάζονταν. Ἦταν ἕνα ὠραῖο θέαμα νὰ βλέπη κανείς τοὺς μαθητὰς σὲ κανονικὴ πορεία νὰ πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία. Τώρα ὁ κοινὸς αὐτὸς ἐκκλησιασμὸς καταργήθηκε. Δὲν ἐξετάζουμε ἐδῶ τοὺς λόγους ποὺ καταργήθηκε ἡ ἱερὴ αὐτὴ συνήθεια. Αὐτοὶ ὅμως ποὺ τὴν κατήργησαν, σὲ ἄλλες περιπτώσεις, ὅταν πρόκειται νὰ ἔρθη κανένας ἐπίσημος, ὑποχρεώνουν τὰ παιδιά, νὰ συμμετέχουν στὴν ὑποδοχή. Μεγάλος, βλέπετε, εἶνε ὁ ὑπουργός, ἀλλὰ μικρὸς εἶνε ὁ Χριστὸς ποὺ καλούμεθα κάθε Κυριακὴ νὰ τὸν ὑποδεχθοῦμε στὸ ναὸ τελώντας τὴ θεία λειτουργία! Δυστυχῶς στὴν ἐποχή μας ἀπὸ πολλὲς πλευρὲς καταβάλλονται προσπάθειες, τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος νὰ μὴν ῆγαίνουν στὴν ἐκκλησία, νὰ μὴν προσχεύχωνται, νὰ μὴ θρησκεύουν, μὲ λίγα λόγια ἡ νεολαία μας νὰ γίνη ἄθρησκη.

Ἀλλὰ σεῖς, ἀγαπητά μου παιδιά, τώρα ποὺ δὲν σᾱς ὑποχρεώνει κανένας νὰ πᾶτε στὴν ἐκκλησία, τώρα πρέπει νʼ ἀποδείξετε ὅτι ἀγαπάτε τὴν Ἐκκλησία. Μὴ μιμηθῆτε τὰ παιδιὰ ἐκεῖνα, ποὺ ἐνῶ χτυπᾶ ἡ καμπάνα τῆς ἐκκλησίας αὐτὰ κοιμοῦνται. Σεῖς, χριστιανόπουλα, μόλις ἀκούσετε τὴν καμπάνα τῆς Κυριακῆς, τρέξτε στὴν ἐκκλησία. Ἐκεῖ θὰ βρῆτε καὶ ἄλλα παιδιὰ ποὺ ἀγαποῦν τὸν ἐκκλησιασμό. Σταθῆτε δίπλα τους μὲ εὐλάβεια καὶ προσοχὴ καὶ παρακολουθῆστε μέχρι τέλους τὴ θεία λειτουργία. Κι ἄν εἶστε ἔτοιμοι, κονωνῆστε τἀ ἄχραντα μυστήρια. Ἔτσι, μὲ τὴν κοινὴ προσευχὴ ποὺ θὰ κάνετε στὴν ἐκκλησία μαζὶ μὲ τʼ ἄλλα παιδιὰ καὶ μὲ τὴ θεία κοινωνία θὰ πάρετε δυνάμεις γιὰ νὰ νικήσετε τὸν πονηρό, νὰ προοδεύσετε στὰ μαθήματα, στὴν πίστι καὶ στὴν ἀρετή. Κι ὅταν πιὰ μεγαλώσετε, θὰ θυμᾶστε μὲ συγκίνησι τὶς μέρες ποὺ μὲ τοὺς καλοῦς γονεῖς καὶ καθηγητάς σας ἐκκλησιαζόσασταν καὶ προσευχόσασταν.

* * *

Ἀγαπητά μου παιδιά,

Ἀγαπῆστε τὴν προσευχή. Κάθε σχολικό σας ἔργο νὰ τὸ ἀρχίζετε καὶ νὰ τὸ τελειώνετε μὲ προσευχή. Προσευχὴ στὸ σχολεῖο. Προσευχὴ στὸ σπίτι. Προσευχὴ ἀτομική. Προσευχὴ οἰκογενειακή. Προσευχὴ μὲ τοὺς συμμαθητὰς καὶ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς τὴν Κυριακὴ στὴν ἐκκλησία. Ὅπως τὰ πνευμόνια σας ἀναπνέουν διαρκῶς τὸν ἀέρα, ἔτσι καὶ διαρκῶς νὰ προσεύχεσθε. Ἡ προσευχὴ εἶναι ἀναγκαία ὅσο καὶ ἡ ἀναπνοή. «Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε», μᾶς προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος˙ δηλαδή, νὰ προσεύχεσθε ἀδιάκοπα.

Μὲ πατρικὴ ἀγάπη

Ὁ πνευματικός σας πατέρας

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

από το βιβλίο του “Βόσκε τα αρνία μου»

ΣΤΟ ΛΟΥΤΡΟ!

ΗΤΑΝ, ἀγαπητό μου παιδί, ἦταν ἐποχή, ποὺ δὲν εἶχες ὄνομα. Ἄν εἶσαι ἀγόρι, σὲ φώναζαν μπέμπη˙ ἄν εἶσαι κορίτσι, σὲ φώναζαν μπέμπα. Ἀλλʼ ἦρθε μιὰ ἅγια μέρα, ποὺ πῆρες ὄνομα χριστιανικό, τὸ ὄνομα ἑνὸς ἀπὸ τὰ ἑκατομμύρια ἁγίων καὶ μαρτύρων τοῦ χριστιανισμοῦ, κι ἀπὸ τότε ὀνομάζεσαι Δημήτριος, Νικόλαος, Κωνσταντῖνος, Γεώργιος, Ἰωάννης…, ἤ, ἄν εἶσαι κορίτσι, Μαρία, Ἀννα, Αἰκατερίνη, Βαρβάρα, Παρασκευή… Ἀπὸ ἀνώνυμος ἔγινες ἐπώνυμος. Γράφτηκες στὸ μητρῶο τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν καὶ σὰν παιδὶ τῆς Ἐκκλησίας ἀπολαμβάνεις ὅλες τὶς εὐλογίες τοῦ Χριστοῦ.

Ποιά εἶνε ἡ μέρα ποὺ πῆρες τὸ χριστιανικὸ ὄνομα; Εἶνε ἡ μέρα τοῦ ἱεροὺ μυστηρίου τοὺ βαπτίσματος. Ἐσὺ τότε ἤσουν πολὺ μικρὸ παιδί, νήπιο, ποὺ δὲν καταλάβαινε τὶ γίνεται γύρω του. Ἀλλὰ οἱ γονεῖς καὶ οἱ συγγενεῖς θυμοῦνται τὴν ἡμέρα αὐτὴ τῆς βαπτίσεώς σου. Ἄν τοὺς ρωτήσης, θὰ μάθης ὅτι τὴν ἡμέρα ἐκείνη τὸ σπίτι ἔλαμπε ἀπὸ χαρά. Ἡ μητέρα σὲ πῆρε στὴν ἀγκαλιά της, σὲ πῆγε στὴν ἐκκλησία. Στήθηκε στὴ μέση τῆς ἐκκλησίας ἡ ἱερὰ κολυμβήθρα, καὶ ἕνας ταπεινὸς ἱερεὺς ἔκανε τὸ σταυρό του, φόρεσε πετραχήλι, εῑπε τὸ «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοὺ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος...» καὶ ἄρχισε ἡ ἀκολουθία τοῦ βαπτίσματος, ποῦ εἶνε μιὰ ἀπὸ τὶς ὡραιότερες ἀκολουθίες τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ὕστερα ἀπὸ διάφορες εὐχὲς ὁ ἱερεὺς σὲ πῆρε στὰ δικά του χέρια καὶ λέγοντας «Βαπτίζεται ὁ δούλος (ἤ ἡ δούλη) τοῦ Θεοῦ… εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος» σὲ βύθισε στὸ ἁγιασμένο νερὸ καὶ σὲ ἀνέσυρε τρεῖς φορές.

̶ Μὰ, θὰ ρωτήσης, ποιά ἡ ἀνάγκη νὰ γίνη τὸ βάπτισμα; Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ λένε ὄτι δὲν πρέπει νὰ βαπτίζωνται τὰ νήπια, γιατὶ δὲν ἔχουν ἁμαρτίες.

Ναί, παιδί μου, δὲν ἔχουν ἀμαρτίες, δικές τους ἀμαρτίες, ὅπως ἔχουν οἱ μεγάλοι. Ἀλλὰ κάθε νήπιο, κάθε ἄνθρωπος ποὺ γεννιέται στὸν κόσμο, φέρνει μαζί του τὴν ἁμαρτία, τὴν ἑνοχὴ τοῦ πρώτου ἐκείνου ἁμαρτήματος ποὺ διέπραξε ὁ ἄνθρωπος καὶ ποὺ ὀνομάζεται π ρ ο π α τ ο ρ ι κ ὸ ἁ μ ά ρ τ η μ α. Αὐτὴ ἡ ἐνοχὴ κάνει τὸν ἄνθρωπο ἀμαρτωλό, καὶ ὁ ἄνθρωπος, κάθε ἄνθρωπος, ἔχει ἀνάγκη νὰ καθαριστῆ. Ἡ ψυχὴ τοῦ ἁμαρτωλοὺ εἶνε μαύρη σὰν τὰ φτερὰ τοῦ κόρακα. Μὲ τὸ βάπτισμα ὅμως ἡ ψυχὴ πλένεται καὶ καθαρίζεται μὲ τὴ δύναμι τοῦ ἁγίου Πνεύματος, καὶ βγαίνει ἀπὸ τὸ ἁγιασμένο νερὸ τῆς κολυμβήθρας ἄσπρη σὰν τὸ περιστέρι. Μιὰ μεγάλη μεταβολὴ γίνεται στὸν ψυχικὸ κόσμο, ποὺ δὲν φαίνεται στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ φαίνεται στὰ μάτια τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων. Τὸ παιδὶ τῆς ἁμαρτίας γίνεται παιδὶ τῆς χάριτος, παιδὶ τοῦ Θεοῦ. Γιʼ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία τὸ βάπτισμα τὸ ὀνομάζει τὸ «λουτρὸν παλιγγενεσίας» δηλαδὴ ἑνα λουτρὸ ποὺ ἔχει τὴ θαυμαστὴ ἱκανότητα νὰ παίρνη τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο, τὸ φθαρμένο αὐτὸ καὶ ἀκάθαρτο σκεῦος, καὶ νὰ τὸν κάνη νέο ἄνθρωπο, σκεῦος πολύτιμο καὶ ἐκλεκτὸ τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας.

Μόλις τὸ παιδὶ βαπτισμένο ἀπὸ τὴν ἱερὰ κολυμβήθρα, τὸ ντύνουν μἐ ἕνα λευκὸ χιτῶνα, μὲ ἕνα ἄσπρο ρουχαλάκι, ποὺ κάνει νὰ φαίνεται τὸ παιδὶ σὰν ἄγγελος τοῦ Θεοῦ. Ὁ λευκὸς αὐτὸς χιτώνας σημαίνει, ὅτι αὐτὸς ποὺ βαπτίσθηκε εἶνε πιὰ καθαρὸς ἀπὸ κάθε εἴδους ἀμαρτία καὶ ὅτι στὸ ἐξῆς πρέπει νὰ προσέχη γιὰ νὰ μὴ μολύνη τὸν ἐαυτό του μὲ ἀμαρτίες. Νὰ προσέχη, ὅπως προσέχει τὸ παιδὶ ἐκεῖνο ποὺ οἱ γονεῖς του τὸ ἔντυσαν μὲ μιὰ ἀκριβὴ στολή˙ τὸ παιδὶ αὐτὸ δὲν πηγαίνει σὲ μέρη ἀκάθαρτα, γιὰ νὰ μὴ λερώση τὴ λαμπρή του ἐνδυμασία.

Ἔνδυμα, ροῦχο, ἐκεῖνου ποὺ βαπτίσθηκε εῑνε πλέον ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς στὴ γλῶσσα. Ὁ Χριστὸς στὰ μάτια. Ὁ Χριστὸς στʼ αὐτιά. Ὁ Χριστὸς στὰ χέρια. Ὁ Χριστὸς στὰ πόδια. Ὁ Χριστὸς στὴν καρδιά. Ὁ Χριστὸς παντοῡ. Γιʼ αὐτὸ καὶ ὅταν βγῆ τὸ παιδὶ ἀπὸ τῆν κολυμβήθρα, ἡ Ἐκκλησία ψάλλει˙ «Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε. Ἀλληλούϊα».

* * *

Ἀλλὰ γεννᾶται τὸ ἐρώτημα˙ Ὑπάρχει παιδί, ποὺ ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ βαπτίσθηκε μέχρι τώρα ποὺ μεγάλωσε κατώρθωσε νὰ διατηρήση τὸ χιτῶνα τοῦ ἱεροῦ βαπτίσματος καθαρὸ καὶ ἀμόλυντο;

Γιὰ νʼ ἀπαντήση ἕνα παιδί, ὅτι διατήρησε τὸ χιτῶνα καθαρὸ καὶ ἀμόλυντο, ὅπως τὸν πῆρε τὴν ὥρα τοῦ βαπτίσματος, πρέπει μὲ τὴ γλῶσσα νὰ μὴν έχει κάνει καμμιὰ ἀμαρτία, μὲ τὰ μάτια νὰ μὴν εἶδε τίποτα τὀ αἰσχρό, μὲ τʼ αὐτιὰ νὰ μὴν ἄκουσε πράγματα ἀκάθαρτα ποὺ μολύνουν τὴν ἀκοή, μὲ τὰ χέρια νὰ μὴν ἔκλεψε, νὰ μὴ χτύπησε, νὰ μὴν ἔκανε τίποτα κακό, μὲ τὰ πόδια νὰ μὴν ἔτρεξε σὲ τόπους ἀμαρτωλούς, μὲ τὸ μυαλὸ καὶ μὲ τὴν καρδιὰ νὰ μὴ σκέφτηκε καὶ νὰ μὴν ἐπιθύμησε τὸ πονηρό. Ἐὰν ὑπάρχη τέτοιο παιδί, τότε θὰ ποῦμε ὅτι τὸ παιδὶ αὐτὸ διατήρησε τὸ χιτῶνα τοῦ βαπτίσματος καθαρὸ καὶ ἄσπιλο. Τἰ λέτε, παιδιά μου, ὑπάρχειτέτοιο παιδὶ στὸν κόσμο; Ἐκτὸς ἀπὸ τὸ Χριστό, κανένα ἄλλο τέτοιο παιδὶ δὲν ὑπάρχει.

Ὅλα ἀνεξαιρέτως τὰ παιδιὰ ἔχουν ἁμαρτήσει μὲ διάφορες ἀμαρτίες, ἔχουν λερώσει τὸ χιτῶνα τοῦ ἱεροῦ βαπτίσματος. Ὤ πόσο βρωμερὴ καὶ ἀκάθαρτη εἶνε ἡ ψυχή! Καὶ λοιπὸν τὶ θὰ κάνουμε, τὶ πρέπει νὰ γίνη;

Νὰ τὶ πρέπει νὰ γίνη. Τώρα, ποὺ πλησιάζουν οἱ ἅγιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, τῶν σεπτῶν παθῶν τοῦ Κυρίου, καὶ οἱ χριστιανοὶ θέλουμε μὲ λαμπρή στολὴ νὰ ὑποδεχτοῦμε τὸν Ἐσταυρωμένο, τὸν ὡραῖο Νυμφίο τῆς Ἐκκλησίας, πρέπει κʼ ἐμεῖς νὰ ποῦμε˙ «Λάμπρυνον μου τὴν στολὴν τῆς ψυχῆς, Φωτοδότα, καὶ σῶσόν με».

Ὑπάρχει ὅμως τρόπος, ἡ ψυχὴ νὰ καθαριστῆ καὶ πάλι καὶ τὸ ἔνδυμα της νὰ ξαναγίνη καθαρὸ καὶ λαμπρό; Ὑπάρχει, δόξα τῶ Θεῶ!

Ἡ Ἐκκλησία μας, γιὰ τὶς ψυχὲς ποὺ μετὰ ἀπὸ τὸ βάπτισμα ἔχουν ἀμαρτήσει καὶ αἰσθάνονται τὸν ἑαυτό τους;ἐλεεινὸ καὶ ἀκάθαρτο, ἔχει μιὰ δεύτερη κολυμβήθρα. Καὶ αὐτὴ εἶνε τὸ μυστήριο τῆς ἱερᾶς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως.

* * *

Παιδί μου! Ἔλαμπες σὰν τὸν ἥλιο ὅταν βαπτίσθηκες. Ἤσουν καθαρὸ σὰν τὸ χιόνι. Ἀλλὰ ὕστερα ἅμάρτησες. Ἄμάρτησες πολλές φορές. Καὶ τώρα ἔχεις ἀνάγκη ἀπὸ λουτρό, λουτρὸ πνευματικό. Καί, ὅπως ἀγαπᾶς τὴν καθαριότητα τοῦ σώματος καὶ τακτικὰ κάνεις λουτρὸ καὶ καθαρίζεσαι, ἔτσι νʼ ἀγαπᾶς καὶ τῆν καθαριότητα τῆς ψυχῆς. Τώρα ποὺ πλησιάζουν οἱ ἅγιες ἡμέρες, νὰ τρέξης στὴν ἱερὰ ἐξομολόγησι, νὰ πλυθῆς καὶ νὰ καθαριστῆς, νὰ λάμψης πάλι σὰν τὸν ἥλιο καὶ νὰ γίνης καθαρὸ σὰν τ[ο χιόνι. Δύναμι ἔχει τὸ νερὸ τῆς κολυμβήθρας νὰ καθαρίζη τὴν ψυχή, ἀλλὰ δύναμι ἔχουν καὶ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας.

Ὕστερα ἀπὸ τὴν εἰλικρηνῆ ἐξομολόγησι ποὺ θὰ κάνης, θὰ νιώθης μιὰ ἀνείπωτη χαρὰ μέσα σου καὶ θὰ τραγουδᾱς μὲ κατάνυξι τὸ ὄμορφο ἐκεῖνο τραγούδι˙

• «Δὲς τὰ κρίνα πέρα μέσʼ στὸν κάμπο
• πως ἀνθίσουν καὶ μοσχοβολοῦν.
• Μοιάζει ἡ ζωή μας μὲ τὸ κρίνο,
• ποὺ τὸ πρωῒ ἀνθεῖ γιὰ λίγο
• καὶ τὸ βράδυ ἔχει μαραθῆ.
• Πόσο σύντομη εἶναι ἡ ζωή!
• Δὲς τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ μὲ πίστι.
• Εἶνε τοὺ Θεοὺ ὁ μόνος Γυιός,
• ποὺ ʼρθε στὴ ζωὴ νὰ μᾶς λυτρώση
• καὶ τὴ χαρὰ σʼ ὅλους νὰ δώση.
• Ναί, μὲ τὸ Χριστὸ μέσʼ στὴν ψυχὴ
• πόσο ὄμορφη εἶνε ἡ ζωή!».

Μὲ πατρικὴ ἀγάπη

Ὁ πνευματικός σου πατέρας

Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

(Από βιβλίο για παιδιά· “ΒΟΣΚΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΜΟΥ”)

Τo Μαργαριταρι

Ἀγαπητά μου παιδιά,

ΘΑ ἔχετε ἀκούσει ὅτι ὑπάρχουν κάτι πολύτιμα πετράδια ἀστραφτερά, ποὺ ἀξίζουν ἑκατομμύρια δραχμές. Πολύτιμα πετράδια εἶναι τὰ διαμάντια, εἶναι τὰ μαργαριτάρια. Ἔχουν καὶ αὐτὰ τὴν ἱστορία τους. Ἐὰν ρωτούσαμε ἕνα διαμάντι πῶς ἔγινε καὶ αὐτὸ μποροῦσε νὰ μᾶς ἀπαντήση, θὰ μᾶς ἔλεγε τὴν ἱστορία του. Θὰ μᾶς ἔλεγε˙

Ἐγὼ κάποτε ἤμουνα ἕνα κάρβουνο κλεισμένο βαθειὰ μέσα στὴ γῆ. Ἐκεῖ ἔμενα χιλιάδες χρόνια. Κάποτε, χωρὶς νὰ ξέρω νὰ σᾶς πῶ πῶς ἐγινε, μέσα μου κάτι ἄλλαξε. Ἐκεῖ ποὺ ἤμουν κάρβουνο, ἐγινα διαμάντι. Τὸ πῶς, σᾶς εἶπα, μὴ μὲ ρωτάτε. Αὐτὸ εἶναι μυστήριο, ἔνα ἀπὸ τὰ πολλὰ μυστήρια ποὺ κρύβει ὁ φυσικὸς κόσμος. Τὰ ξέρει μόνο Ἐκεῖνος ποὺ δημιούργησε τὸ σύμπαν. Ἀπὸ ʼκεῖ μέσα ποὺ ἤμουνα ἦρθαν καὶ μʼ ἔβγαλαν οἱ ἄνθρωποι, γιατὶ λένε πὼς ἔχω μεγάλη ἀξία. Μὲ παίρνουν. Μὲ πηγαίνουν στὰ ἐργοστάσια. Μὲ πλένουν. Μὲ καθαρίζουν. Μὲ κατεργάζονται, ὅπως λένε. Καὶ ὕστερα ἀπὸ τὴν κατεργασία βγαίνω ἕνα διαμάντι, ποὺ οἱ ἔμποροι μὲ πουλοῦν ἀκριβὰ καὶ μόνο πλούσιοι καὶ βασιλιᾶδες μποροῦν νὰ μὲ ἀγοράσουν. Δὲν θὰ μὲ βρῆς στὶς καλύβες καὶ στὰ σπίτια τῶν φτωχῶν. Κατοικῶ στὰ μέγαρα καὶ τὰ παλάτια. Ἀλλὰ ἀλλοίμονο! Ὅπως ἤμουν κάποτε κλεισμένο μέσα στὴν γῆ, ὅταν ἤμουν κάρβουνο, ἔτσι καὶ τώρα εἶμαι κλεισμένο σὲ θησαυροφυλάκια, καὶ μὲ φυλᾶνε φύλακες, γιατὶ ὑπάρχει φόβος νὰ μὲ κλέψουν. Εἶμαι, βλέπετε, τὸ διαμάντι καὶ ἡ ἀξία μου εἶναι μεγάλη. Ἄν θελήσω τώρα νὰ σᾶς πῶ σὲ πόσα χέρια ἔπεσα, πόσα στέμματα βασιλιάδων καὶ σπαθιὰ στρατηγῶν ἔχω στολίσει, καὶ πόσοι φόνοι καὶ ἐγκλήματα ἔχουν γίνει ἐξ αἰτίας μου, ἡ ἱστορία μου θὰ εἶναι πολύ μεγάλη…

Ἀλλὰ δὲν εἶναι τὸ διαμάντι τὸ μόνο πολύτιμο πετράδι. Κοντὰ στὸ διαμάντι πολύτιμο πετράδι εἶνε καὶ τὸ μαργαριτάρι. Ἔχει κι αὐτὸ τὴν ἱστορία του, ποὺ καμμιὰ ἄλλη φορά, ἀγαπητά μου παιδιά, θὰ τὸ παρακαλέσουμε νὰ μὰς τὴν πῆ. Εἶνε μιᾶ ἱστορία πολύ περίεργη. Τὸ μαργαριτάρι δὲν βγαίνει ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς γῆς ἀλλʼ ἀπὸ τὰ σπλάχνα ἑνὸς θαλλασσινοῦ ὀργανισμοὺ ποὺ λέγεται κοχύλι καὶ ζῆ σὲ μακρινὲς θάλασσες.

* * *

Ἀλλὰ σήμερα ποὺ μὲ ἀκοῦτε νὰ μιλῶ γιὰ διαμάντια καὶ μαργαριτάρια, ἴσως παραξενευθῆτε καὶ μοῦ πῆτε˙

̶ Γιατί μᾶς μιλᾶς γιʼ αὐτὰ τὰ πολύτιμα πετράδια; Ἐμεῖς εἴμαστε ὅλα φτωχὰ παιδιά. Καὶ να θέλαμε ἀκόμα νʼ ἀγοράσουμε τέτοια πολύτιμα πετράδια, δὲν μποροῦμε…

Τὸ ξέρω, παιδιά μου. Ἀλλὰ ὑπάρχει λόγος σοβαρὸς ποὺ σᾶς μιλάω γιὰ διαμάντια καὶ μαργαριτάρια. Σᾶς μιλάω μὲ μιὰ γλῶσσα, μὲ τὴν ὁποία μιλάει ἠ ἁγία Γραφή. Λέγεται γλῶσσα ἀ λ λ η γ ο ρ ι κ ή. Καὶ ἀλληγορικὴ γλῶσσα εἶναι κάτω ἀπὸ τὰ συνηθισμένα πράγματα ποὺ βλέπουμε ἐμεῖς νὰ ἐννοοῦμε κάτι ἄλλα πράγματα.

Ποιό, λοιπόν, εἶναι τὸ μαργαριτάρι; Ἐλᾶτε, παιδιά μου, νὰ σᾶς τὸ δείξω.

* * *

Ὅλοι ξέρετε, ὅτι στὸ ἱερὸ βῆμα κάθε ναοῦ ὑπάρχει μία τράπεζα. Ἡ τράπεζα αὐτὴ ὀνομάζεται ἁ γ ί α   τ ρ ά π ε ζ α. Καὶ τὴν ὀνομάζουμε ἔτσι, γιὰ νὰ τὴν ξεχωρίσουμε ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα τραπέζια τῶν σπιτιῶν μας, ὅπου τρῶμε καὶ πίνουμε κάθε μέρα. Φαγητὰ ὑλικά καὶ ἐπίγεια ἔχει τὸ τραπέζι τοῦ σπιτιοῦ μας, ἀλλὰ φαγητὸ οὐράνιο καὶ ἄφθαρτο ἔχει ἡ ἀγία τράπεζα. Καὶ ὅποιος φάη αὐτὸ τὸ φαγητό, αὐτὸς θὰ ζήση αἰώνια.

Ἐπάνω στὴν ἀγία τράπεζα ὁ ἱερεὺς ποὺ λειτουργεῖ βάζει ἄρτο (=ψωμί), ἕνα τεμάχιο (=κομμάτι) ἄρτου, ποὺ εἶναι παρμένο ἀπὸ ἕνα ἄρτο ποὺ ὀνομάζεται προσφορά. Ἄρτο βάζει σὲ ἕνα χρυσὸ ἤ ἀσημένιο σκεῦος ποὺ ἔχει ἀριστερά του καὶ λέγεται ἅγιο δισκάριο. Καὶ οἶνο (=κρασί) βάζει σὲ ἕνα ἐπίσης χρυσὸ ἤ ἀσημένιο ἱερὸ σκεῦος ποὺ ἔχει στὰ δεξιά του καὶ λέγεται ἅγιο δισκοπότηρο. Αὐτὰ τὰ εἴδη δὲν διαφέρουν ἀπὸ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ ποὺ τρῶμε καὶ πίνουμε. Δὲν διαφέρουν ὥς τὴ στιγμή, ποὺ ὁ ἱερεὺς σκυμμένος μὲ φόβο θὰ ζητήση ἀπὸ τὸ Θεό, νὰ γίνη τὸ θαῦμα˙ ὁ ἄρτος, δηλαδή, νὰ γίνη σῶμα Χριστοῦ καὸ ὁ οἶνος αἷμα Χριστοῦ. Ὅταν ὁ ἱερεῦς κάνη τὴν ἐπίκλησι αὐτή, τότε γίνεται τὸ θαῦμα. Ὀ ἄρτος σῶμα Χριστοῦ, καὶ ὁ οἶνος αἷμα Χριστοῦ.

Μή, παιδί μου, μὴ ρωτήσης τὸ πῶς. Γιατὶ εἶνε μυστήριο. Εἶναι, δηλαδή, ἕνα πρᾶγμα ποὺ συμβαίνει, ἀλλὰ δὲν μπορεῖ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς νὰ τὸ καταλάβη. Τὶ εἴδαμε στὴν ἱστορία τοῦ διαμαντιοῦ; Ὅτι τὸ κάρβουνο ἔγινε διαμάντι. Ἔ λοιπόν, ὁ Θεός, ποὺ κάνει τὸ κάρβουνο διαμάντι καὶ βγάζει μέσʼ ἀπʼ τὸ κοχύλι τὸ μαργαριτάρι, ὁ Θεός εἶναι ἐκεῖνος ποὺ κάνει καὶ τὴ θαυμαστὴ αὐτὴ μεταβολὴ στ[ον ἄρτο καὶ στὸν οἶνο τῆς ἀγίας τραπέζης. Καὶ σʼ αὐτὴ τὴν ἀγία τράπεζα μᾶς καλεῖ ἡ γλυκειὰ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ κάθε φορὰ ποὺ τελεῖται θεία λειτουργεία ἐπαναλαμβάνεται ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ ἱερέως˙ «Λάβετε, φάγετε, τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα, τὸ ὑπὲρ ὐμῶν κλώμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» καὶ «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμα μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενων εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν». Ἐλᾶτε, λέει, χριστιανοί μου, ἐλᾶτε νὰ κοινωνήσετε. Κοινωνώντας παίρνετε μέσα σας τὸ Χριστό. Μέσα στὶς φλέβες σας θὰ κυλήση τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ χύθηκε πάνω στὸ σταυρὸ γιὰ τὶς ἁμαρτίες ὅλου τοῦ κόσμου.

Νά λοιπὸν τὸ μαργαριτάρι. Τὸ μαργαριτάρι εἶναι ἡ Θεία Κοινωνία. Κάθε ψίχουλο ἀπὸ τὸν ἁγιασμένο ἄρτο καὶ κάθε σταγόνα ἀπὸ τὸν ἁγιασμένο οἶνο περιέχουν μιὰ ἀνεκτίμητη ἀξία. Ὅσο ἀξίζει ἕνα ψίχουλο καὶ μιὰ σταγόνα τῆς Θείας Κοινωνίας, δὲν ἀξίζουν ὅλα τὰ διαμάντια καὶ τὰ μαργαριτάρια τοῦ κόσμου. Γιʼ αὐτὸ στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν λέμε «πρόσεχε τοὺς μαργαρίτας», σημαίνει πρόσεχε τὴ Θεία Κοινωνία, πρόσεχε μὴν πέση τίποτε ὅταν κοινωνεῖς.

Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια, ποὺ ὑπῆρχε εὐσέβεια, ὄταν τὰ παιδιὰ πήγαιναν στὴν ἐκκλησία καὶ κοινωνοῦσαν τὰ ἄχραντα μυστήρια, κάθε μητέρα ἔλεγε˙ Πῆρες, παιδί μου τὸ μαργαριτάρι, πῆρες τὸ Χριστό˙ φύλαξέ το μέσα στὴν καρδιά σου…

* * *

Τώρα ποὺ πλησιάζει ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα, συνήθεια εἶνε, ὅλα τὰ παιδιὰ νὰ πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία τὴ Μεγάλη Πέμπτη ἤ τὸ Μέγα Σάββατο καὶ νὰ κοινωνοῦν τὰ ἄχραντα μυστήρια. Κʼ ἐσεῖς μαζὶ μὲ τʼ ἄλλα παιδιὰ θὰ πᾶτε νὰ κοινωνήσετε. Ἀλλὰ πρέπει νὰ προσέξετε. Γιατὶ πολλὰ παιδιὰ δὲν κοινωνοῦν ὅπως θέλει ὁ Θεός. Σπρώχνονται, φωνάζουν, κάνουν διάφορες ἀταξίες μέσα στὸ ναό, καὶ ὅταν βγαίνουν ἐξω δὲν σκέπτονται τὶ κοινώνησαν. Μὰ ἐσεῖς προσέξτε. Πρὶν κοινωνήσετε, νὰ πάτε νὰ ἐξομολογηθῆτε τὰ ἀμαρτήματά σας στὸν πνευματικὸ πατέρα. Νὰ προετοιμασθῆτε. Νὰ διαβάσετε ἀπὸ τὴν ἱερὰ Σύνοψι τὴν ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως (ὑπάρχει καὶ βιβλιαράκι ποὺ περιέχη τὴν ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως). Νὰ ζητήσετε κατόπιν συγγνώμη ἀπὸ τοὺς γονεῖς, τοὺς δασκάλους, τʼ ἀδέλφια καὶ τοὺς συμμαθητὰς ποὺ ἔχετε λυπήσει, κʼ ἔτσι, μὲ μιὰ καρδιὰ καθαρὴ ἀπὸ μίσος καὶ κακία, μὲ μιὰ καρδιὰ γεμάτη ἀπὸ πίστι στὸ Θεὸ καὶ ἀγάπη στὸ Θεὸ καὶ στὸν πλησίον, νὰ πάτε στὴν ἐκκλησία. Νὰ σταθῆτε ἐκεῖ μὲ πολλή εὐλάβεια. Καὶ ὅταν σᾶς προσκαλέση ὁ ἱερεὺς νὰ προσέλθετε νὰ κοινωνήσετε, νὰ μὴ σπρώξετε γιὰ νὰ κοινωνήσετε ἀπὸ τοὺς πρώτους. Ἀλλά, παιδί μου, ἀφοῦ κοινωνήσουν ὅλα τὰ παιδιά, προσπάθησε νὰ κοινωνήσης ἀπὸ τοὺς τελευταίους. Κοινωνώντας ἔτσι, θὰ πάρης τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι, τὸ δὲ πολύτιμο μαργαριτάρι εἶναι ὁ Χριστός.

Σʼ ὅλους τοὺς μαθητὰς καὶ τὶς μαθήτριες τῶν κατηχητικῶν σχολείων εὔχομαι, τώρα τὶς ἄγιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος νὰ προσέλθουν καὶ νὰ κοινωνήσουν τὰ ἄχραντα μυστήρια. Ἀλλʼ ὅχι μόνο τὴ Μ. Ἑβδομάδα καὶ τὸ Πάσχα. Εὔχομαι τακτικὰ νὰ κοινωνοῦν. Νὰ παρακινήσουν δὲ καὶ τοὺς γονεῖς τους, νὰ κοινωνήσουν κι αὐτοί ὅπως πρέπει. Τότε ὁ Χριστὸς θὰ εἶνε στὸ σπίτι καὶ θὰ γιορτάσουν τὸ Πάσχα μὲ ἀνείπωτη χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι.

Μὲ πατρικὴ ἀγάπη

Ὁ πνευματικός σας πατέρας

• ΑΠΟ BIBΛIO  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ
• π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

TΙ ΘΑ ΚΑΝΗΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ;

Ἀγαπητό μου παιδί,

ΤΟ κατηχητικὸ σχολεῖο ποὺ φοιτοῦσες ἔκανε τὸ τελευταῖο του μάθημα. Ὁ κατηχητὴς ἤ ἡ κατηχήτρια σᾶς ἀποχαιρέτισε. Δὲν ξέρω τί ἆραγε νὰ αἰσθανθήκατε ἀκούγοντας ὅτι τό κατηχητικὸ κλείνει. Ἐγὼ θά ʼθελα νὰ μὴν κλείση. Θά ʼθελα καὶ τώρα τὸ καλοκαίρι νὰ χτυπάη ἠ καμπάνα καὶ νὰ καλῆ τὰ χριστιανόπουλα στὸ κατηχητικὸ. Καμμιά Κυριακὴ χωρὶς κατηχητικὸ. Κι ἀκόμα περισσότερο˙ ὅπως δὲν περνάει μέρα χωρὶς φαγητό, ἔτσι δὲν πρέπει νὰ περνάη μέρα χωρὶς πνευματικὴ τροφή. Καὶ κατάλληλη πνευματικὴ τροφὴ γιὰ σᾶς τὰ παιδιὰ εἶνε τὰ μαθήματα τοῦ κατηχητικοῦ. Τροφὴ καθαρή, γάλα ἀγνό, μέλι καὶ βούτυρο, εἶνε ὅσα διδάσκει ἡ ἁγία Γραφή, ἀπʼ ὅπου παίρνουν τὰ μαθήματά τους οἱ κατηχηταί.

* * *

Κάθε κατηχητικὸ τώρα στὴ λῆξι ἔκανε μιὰ σεμνὴ τελετὴ καὶ κάθε παιδὶ πῆρε ἕνα ἐνθύμιο. Ἄν τὸ φυλάξη, μεθαύριο ποὺ θὰ μεγαλώση θὰ τοῦ θυμίζη τὶς ὄμορφες μέρες ποὺ πέρασε στὸ κατηχητικό, θὰ τοῦ θυμίζγ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ. Φύλαξέ το λοιπόν, παιδί μου, τὸ ἐνθύμιο.

Ἔκλεισε τὸ κατηχητικὸ, πότε θὰ ξανανοίξη νὰ δεχτῆ πάλι τὰ παιδιά; Τὸ Σεπτέμβριο ἄν θέλη ὁ Θεός. Ἀλλὰ μέχρι τότε θὰ περάσουν σχεδὸν 4 μῆνες. Ἐν τῶ μεταξὺ καὶ τὰ δημόσια σχολεῖα θὰ κλείσουν κι αὐτά.

Ὤ, τὶ ὄμορφα! Θὰ πῆ ὁ τεμπέλης μαθητὴς˙ πᾶνε πιὰ οἱ σκοτοῦρες˙ ξάπλα, φαΐ, μπάλλα καὶ μπάνιο!…

Ἀλλά σύ, ἀγαπητό μου παιδί, δὲν πιστεύω νὰ συμφωνῆς μὲ τὸ πρόγραμμα ἑνός τεμπέλη συμμαθητοῦ σου. Οἱ σιακοπές ἑνός παιδιοῠ τοῦ κατηχητικοῦ σχολείου πρέπει νὰ περάσουν πολύ διαφορετικὰ ἀπʼ ὅτι περνᾶνε οἱ διακοπὲς τῶν ἄλλων παιδιῶν. Μποροῦμε μάλιστα νὰ ποῦμε, ὅτι ἀπό τὸν τρόπο ποὺ θὰ περάσουν τὶς διακοπές τους τὰ παιδιὰ τοῦ κατηχητικοῦ, θʼ ἀποδειχθῆ ἄν εἶνε πραγματικὰ παιδιὰ τοῦ Χριστοῦ.

* * *

Ἀλλὰ πῶς θὰ περάσουμε τὶς διακοπές; Ποιό πρόγραμμα θʼ ἀκολουθήσουμε; θὰ μὲ ρωτήσετε. Κʼ ἔγὼ σὰν πνευματικός σας πατέρας, ἀπαντώντας στὸ ἐρώτημα σας αὐτό, ἔχω νὰ σᾶς ὑποδείξω μερικὰ εὔκολα πράγματα, ποὺ καλοῦνται νὰ κάνουν τώρα τὶς διακοπὲς τὰ παιδιὰ τοῦ κατηχητικοῦ, καὶ ποὺ ἄν τὰ κάνουν θὰ ὠφεληθοῦν πολύ.

Ἄκουσε λοιπόν παιδί μου, τὸ πρόγραμματῶν διακοπῶν˙ ἕνα πρόγραμμα ὄχι ἀναγκαστικό, ὅπως εἶνε τὸ πρόγραμμα τῶν δημοσίων σχολείων, ἀλλά πρόγραμμα ποὺ καλεῖσαι νὰ τὸ ἐφαρμόσης ἄν θέλης.

1. Νὰ μὴν πετάξης τὰ σχολικά σου βιβλία σὲ κάποια γωνιὰ τοῦ σπιτιοῦ, ἀλλὰ κάθε μέρα νὰ τʼ ἀνοίγης καὶ νὰ μελετᾶς. Γιατὶ ἡ γνῶσι καὶ ἡ ἐπιστήμη θέλουν ἀδιάκοπη μελέτη. Ἄν ἀφήσης τὰ βιβλία, θὰ σʼ ἀφήσουν κι αὐτά. Καὶ τὸ Σεπτέμβριο, ποὺ θʼ ἀρχίσουν τὰ μαθήματα, θὰ δυσκολευτῆς πολύ. Ἀπʼ ὅλα δὲ τὰ βιβλία σοῦ συνιστῶ ἰδιαίτερα ἕνα βιβλίο, ποὺ εἶνε τὸ ἀνώτερο ἀπʼ ὅλα τὰ ἄλλα καὶ ὀνομάζεται «ὁ βασιλεὺς τῶν βιβλίων». Κιʼ αὐτό τὸ βιβλίο εἶνε ἡ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ. Ἄνοιγέ την, σὲ παρακαλῶ, καὶ διάβαζε τουλάχιστον ἕνα κεφάλαιο τὴν ἡμέρα. Θά ʼχης μεγάλη ὠφέλεια.

2. Νὰ προσφέρης τὶς μικρές σου ὑπηρεσίες μέσα στὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον. Τί ἐννοῶ;

Εἶνε ὁ πατέρας σου γεωργός; Τώρα τὸ καλοκαίρι ποὺ γίνεται ἡ συγκομιδὴ τῶν καρπῶν, μὴ τὸν ἀφήσης μόνο του, ἀλλὰ νὰ τὸν συντροφεύσης στοὺς κόπους ποὺ καταβάλλει γιὰ τή συντήρησι ὅλου τοῦ σπιτιοῦ. Μὴ μοιάσης μὲ κάτι παιδιὰ ἑνὸς χωριοῦ, ποὺ ὅταν ἡ συγκομιδὴ τῶν καρπῶν ἦταν στὴν ἀκμὴ καὶ τὰ χέρια δὲν ἔφταναν, οἱ γονεῖς φώναξαν τὰ παιδιὰ νὰ ʼρθουν νὰ τοὺς βοηθήσουν νὰ μαζέψουν τὰ ροδάκινα. Κʼ ἐκεῖνα; Γυμνασιόπαιδα, ἀπόφοιτοι λυκείου καὶ φοιτηταί, ἔδειξαν τέτοια ἀδιαφορία, ὥστε ἐξακολουθοῦσαν νὰ κάθωνται στὰ καφενεῖα καὶ στὰ κέντρα.

Σὲ ἄλλες χῶρες ὅλα τὰ παιδιὰ καὶ οἱ νέοι ποὺ σπουδάζουν, βοηθοῦν ὑποχρεωτικὰ τοὺς γονεῖς τους στὶς γεωργικὲς ἐργασίες. Αὐτὸ ποὺ κάνουν ἐκεῖνοι ὑποχρεωτικὰ, ἐσύ παιδί μου, νὰ τὸ κάνης ἑκούσια προσφορά σου ἔχει μεγαλύτερη ἠθικὴ ἀξία ἀπʼ τὴν ἐργασία – ἀγγαρεία.

Εἶσαι κορίτσι; Μὴν τὰ περιμένεις ὅλα ἀπὸ τὴ μάνα καὶ ἀπὸ τὴ γιαγιά. Δὲν εἶνε σωστὸ αὐτὲς νὰ κουράζονται ἀπʼ τὸ πρωῒ μέχρι τὸ βράδυ, κʼ ἐσὺ νʼ ἀδιαφορῆς. Αὐτὸ δὲν εἶνε χριστιανικὴ συμπεριφορά.

3. Προσπάθησε ἀκόμη νὰ κάνης κάθε μέρα κάποιο καλὸ. Γιατὶ ἄνθρωπος, ποὺ δὲν κάνει τὸ καλὸ, δὲν μπορεῖ νὰ ὀνομάζεται χριστιανός. Μὲ τὰ καλὰ ἔργα ποὺ θὰ κάνης, θʼ ἀποδείξης τὴν πίστι σου. Κάνε τὸ καλό. Μέσα στὸ διάστημα τῶν τεσσάρων μηνῶν θὰ παρουσιαστοῦν διάφορες εὐκαιρίες γιὰ νὰ κάνης τὀ καλό. Δὲν εἶνε πολὺς καιρὸς ποὺ δημοσίευσαν οἱ ἐφημερίδες τὴν εἴδησι, ὅτι ἕνα παιδί, καθὼς περπατοῦσε στὸ δρόμο, βρῆκε ἕνα πορτοφόλι. Ἔσκυψε, τὸ πῆρε, τὸ ἄνοιξε καὶ εἶδε νὰ ἔχη μέσα πολλές χιλιάδες δραχμές, ἀλλὰ δὲν κράτησε τίποτε. Ὅπως τὸ βρῆκε τὸ παρέδωσε στὴν ἀστυνομία, καὶ ἡ ἀστυνομία τὸ ἔδωσε στὸν ἄνθρωπο ποὺ τὸ εἶχε χάσει. Χίλια «εὐχαριστῶ» εἶπε ὁ ἄνθρωπος αὐτός στὸ καλὸ παιδὶ ποὺ βρῆκε τὸ πορτοφόλι του.

4. Ἦ ρ θ ε ἥ Κ υ ρ ι α κ ή; Χτύπησε ἡ καμπάνα τῆς ἐνορίας σου; Μὴν κοιμᾶσαι˙ ξύπνα. Ἑτοιμάσου καὶ πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Καὶ ὄχι μόνο ἐσὐ νἀ πᾶς, ἀλλὰ καὶ τοὺς μεγαλύτερους, ποὺ κάθονται μέσα στὸ σπίτι καὶ δὲν ἐκκλησιάζονται, προσπάθησε σύ, καλό μου παιδί, νὰ τοὺς παρακινήσης στὸν ἐκκλησιασμό. Γνώρισα παιδιὰ κατηχητικοῦ σχολείου, ποὺ μὲ τὴν καλή τους συμπεριφορὰ κατόρθωσαν νὰ πείσουν τοὺς ψυχροὺς καὶ ἀδιάφορους γονεῖς τους νὰ ἔκκλησιάζωνται.

5. Μὴν ξεχνᾶς κάθε μέρα πρωῒ καὶ βράδυ νὰ γονατίζης καὶ νὰ προσεύχεσαι γιὰ τοὺς γονεῖς σου, γιὰ τοὺς δασκάλους σου, γιὰ τοὺς ἱερεῖς, γιὰ τὸν ἑαυτό σου καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Νὰ δίνη ὁ Θεὸς εἰρήνη σʼ ὅλο τὸν κόσμο. Γιατὶ ἄν γίνη πόλεμος… Σὲ παρακαλῶ, παιδί μου, στὴν προσευχὴ νὰ προσεύχεσαι καὶ γιὰ τὸν ἐπίσκοπο σου˙ «Χριστέ, βοήθει ἐπίσκοπω Αὐγουστίνω».

Κάνε θερμὴ τὴν προσευχή σου, γιὰ νὰ προοδεύσης στὴν πνευματικὴ ζωή, στὴν πίστι καὶ στὴν ἀρετή. Ἀσφαλὴς προστασία σου εἶνε ὁ Χριστός. Ἐκεῖνος, μὲ τὸ φύλακα ἄγγελο ποὺ σοῦ ἔχει δώσει, σὲ προστατεύει ὅλες τὶς ὧρες, ἀκόμη κι ὅταν κοιμᾶσαι. Γιʼ αὐτὸ νὰ λές˙

«Πέφτω κάνω τὸ σταυρό μου

ἄγγελο ἔχω στὸ πλευρό μου».

6. Καὶ τώρα μία παράκλησι. Ὤ ἐάν μὲ ἀκούσης, πόσο θὰ χαρῶ! Θὰ ἔχης ἀκούσει ὅτι ἔστειλα ἐγκύκλιο σʼ ὅλες τὶς ἐνορίες καὶ κυκλοφόρησα εἰδικὸ φυλλάδιο, τἠ «Σπίθα», κατὰ τῆς τηλεοράσεως. Τὸ σύνθημά μας εἶνε «Κλεῖστε τὶς τηλεοράσεις». Γιατῖ ἡ καταστροφή, ὅπως ἀναπτύσσεται, εἶνε μεγάλη˙ καταστροφή ἠθικὴ καἰ θρησκευτική. Κʼ ἐσύ, παιδί μου, παιδὶ τοῦ κατηχητικοῦ σχολεῖου, ἄκουσε τὸν ἐπίσκοπό σου, κλεῖσε τὴν τηλεόραση, ἤ παρακάλεσε τὸν πατέρα σου νὰ τὴν κλείση, καὶ ἄν δὲν σὲ ἀκούση, σὺ μὴν κοιτάζης πιὰ τὸ γυαλί. Σοῦ συνιστῶ δὲ μιὰ ἄλλη τηλεόρασι. Καὶ αὐτὴ εἶνε ἡ ἁγία Γραφή, γιὰ τὴν ὁποία μιλήσαμε παραπάνω. Μέσα σʼ αὐτήν θὰ δῆς τὰ ὡραιότερα θεάματα.

7. Τέλος σὲ συμβουλεύω, τὸ καλοκαίρι νὰ ἔρθης στὴν κατασκήνωσι τῆς ἱερᾶς μητροπόλεως. Ἐκεῖ, μαζὶ μὲ ἄλλα παιδιὰ τῆς Ἐκκλησῖας, θὰ ζήσης ὡραῖες στιγμὲς μέσα στὴ φύσι. Θὰ χαρῆς καὶ θὰ ὠφεληθῆς πολύ.

* * *

Ἕξι χιλιάδες περίπου μαθηταὶ καὶ μαθήτριες φοίτησαν στὰ κατηχητικὰ σχολεῖα ὄλων τῶν τύπων. Ὅλοι θὰ πάρουν μαζὶ μὲ τὸ ἐνθύμιο καὶ τὸ σύντομο τοῦτο γράμμα μου. Τὸ στέλνω σὲ ὄλα τὰ παιδιὰ καὶ τὸ συνοδεύω μὲ μιὰ προσευχὴ στὸ Χριστό˙

Κύριε ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστέ! Σὲ παρακαλοῦμε, φώτιζε τὰ παιδιὰ τῶν κατηχητικῶν μας νὰ ἐφαρμόσουν ὅσα γράφουμε ἐδῶ γιὰ ττὴν ὠφέλειά τους. Ἄν ἐκτελέσουν τὸ θέλημά σου τὸ ἅγιο, μιὰ νέα κοινωνία θὰ βγῆ, κοινωνία χριστιανική, πρὸς δόξαν τοῦ ἁγίου ὀνόματός σου. Ἀμήν.

Μέ πολλή ἀγάπη

ὁ πνευματικός σου πατέρας