† ΕΣΤΙΑ † Αριθ. φυλλ. 21

• ΓΡΑΠΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ
• π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ 1945
  

ΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΝ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ!

Επί τη συνθηκολογήσει της Ιαπωνίας ο κόσμος πανηγυρίζει την ειρήνην. Εις τας πρωτευούσας των ηνωμένων Εθνών γίνονται τελεταί της νίκης. Στρατεύματα παρελαύνουν υπερήφανα· σημαίαι κυματίζουν· σάλπιγγες διαλαλούν την νίκην· λόγοι επισήμων εκφωνούνται· εφημερίδες γράφουν ενθουσιώδη άρθρα· ραδιοφωνικοί σταθμοί μεταδίδουν τα χαρμόσυνα μηνύματα. Ο πόλεμος έληξε . Νέα εποχή ροδίζει εις τον ορίζοντα της ανθρωπότητος.

Εις την μεγάλην αυτήν χαράν συμμετέχει και η Πατρίς μας η Ελλάς. Και δικαίως. Διότι υπήρξεν ο πρωτοπόρος εις την νίκην. Το πρώτον νικηφόρον κτύπημα το έδωκεν αυτή. Τα Αλβανικά βουνά αντιλαλούν την δόξαν της. Τι θα ήτο ο κόσμος σήμερον χωρίς την Ελλάδα; Μία άβυσσος, εις την οποίαν θα εκυλίον το επι αιώνας, μίαν Χιτλερικήν Χιλιετηρίδα, τα έθνη χωρίς κανένα άστρον ελευθερίας να φωτίζη την ζωήν των. Ας πανηγυρίσωμεν λοιπόν οι Πανέλληνες.

Ας ευχαριστήσωμεν ιδιαιτέρως τον Θεόν, ο οποίος κατά τας ανεξερευνήτους βουλάς Του εξέλεξε την μικράν μας Πατρίδα ως όργανον, ως το υπομόχλιον, δια του οποίου ο μοχλός της Ιστορίας εστράφη προς φωτεινοτέρους ορίζοντας.

Αλλά η νίκη αυτή ας μη μεθύση με την υπερβολικήν χαράν της τα πνεύματά μας. Ας μη νομίσωμεν οτι το παν τώρα ετακτοποιήθη και οτι βαθεία ειρήνη θα βασιλεύση εις την γην. Διότι το κακόν, του οποίου αποκορύφωσις υπήρξεν ο τελευταίος ούτος πόλεμος δεν απέθανε, έχει ακόμη ρίζας βαθείας. Και αι ρίζαι αυταί του κακού δεν ευρίσκονται, όπως νομίζουν πολλοί επιπολαίως κρίνοντες την ανθρωπίνην ζωήν, εις τους Νόμους, εις τα πολιτεύματα και συστήματα με τα οποία κυβερνώνται οι λαοί, αλλά Κυρίως εις την καρδίαν των ανθρώπων. Εκεί εις την καρδίαν του ανθρώπου εμφωλεύει το κακόν. Η διεστραμμένη θέλησις που δεν θέλει να υποταχθή εις την λογικήν, την συνείδησιν, την φωνήν του Θεού, αλλά σύρεται ως σκλάβος σιδηροδέσμιος από τα πάθη, αυτή η πονηρά βούλησις δημιουργεί την τραγωδίαν της ανθρωπίνης ζωής. Το είπεν ο Χριστός και μύρια παραδείγματα φωνάζουν ότι οι λόγοι του είναι αληθινοί! Εκ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημιαι; ( Ματθ. 15.19).

Εφ’ όσον η καρδία δεν αλλάξη, το κακόν θα είναι ηφαίστειον εν ενεργεία το οποίον θα φαίνεται μεν οτι ησυχάζει, αλλά θα έλθη ώρα που θα εκσφενδονίση πάλιν το πυρ και την καταστροφήν. Το δε ηφαίστειον δεν καταργείται, εάν εις τον κρατήρα του ρίψωμεν όγκους από χώμα και λίθους· ίσως να φραχθή, αλλά κανένα πώμα δεν δύναται να συγκρατήση την ορμήν που κοχλάζει εις τα σπλάχνα του. Πρέπει να σβεσθή το πυρ που ευρίσκεται εις την καρδίαν της γης. Αλλά κάτι παρόμοιον συμβαίνει και με την ταλαίπωρον ανθρωπότητα. Βλέπει το κακόν να ξεχειλίζη και να πλημμυρή τον κόσμον. Χίλοι Βεζούβιοι εν ενεργεία δεν θα εδημιουργούν τόσην καταστροφήν όσην καταστροφήν εδημιούργησεν ο σημερινός πόλεμος, το τέκνον τούτο, το τέρας που εγέννησε και εγαλούχησε και εξέθρεψε η κακία των ανθρώπων. Και τώρα που οι άνθρωποι έχουν εμπρός των τα ερείπια, αρχίζουν να σκέπτωνται κάπως ψυχραιμότερα, συνέρχονται εις συνέδρια, συζητούν το αιώνιον θέμα της ειρηνοποιήσεως του κόσμου, καταρτίζουν σχέδια εκριζώσεως του πολέμου, δημοσιεύουν ανακοινωθέντα, εξαγγέλουν μεγάλας υποσχέσεις…….. Ξέρετε πως ομοιάζουν οι άνθρωποι αυτοί; Με εκείνους που θα ήθελον να εξασφαλίσουν την γην από τας εκρήξεις των εν ενεργεία ηφαιστείων με τα χώματα των πεδιάδων. Ανόητοι θνητοί! Το πυρ της καταστροφής βόσκει μέσα εις την καρδίαν μας. Αυτή πρέπει να διορθωθή να μεταβληθή, να ανακαινισθή, να παύση να σκέπτεται τον κακόν, να μηχανεύεται τον όλεθρον.

Αλλά ποια δύναμις είναι η ικανή να μεταβάλη την καρδίαν του ανθρώπου; Οι Νόμοι; Τα πολιτεύματα; Αι βόμβαι του ατόμου; Το θηρίον δύνασαι να το δεσμεύσης με αλύσεις κατασκευασμένας από οιονδήποτε μέταλλον της αρεσκείας σου, αλλά εάν το θηρίον θραύση τας αλύσεις, τότε θα παρουσιασθή εν όλη τη αγρία μεγαλοπρέπεια του. Το θηρίον πρέπει να ημερωθή, ο λύκος να μεταβληθή εις αρνίον, ο ιερέας εις περιστεράν. Πως θα γίνη η μεταμόρφωσις αυτή; Ποίον το μέσον;

ΕΝ! ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ! Αυτό θα σώση τον κόσμον. Αυτό θα ημερώση κάθε άνθρωπον, θα μεταβάλη την γρανιτώδη καρδίαν εις καρδίαν παλλομένην από θείους παλμούς, θα εξαφανίση την εστίαν του κακού, θα εγκαθιδρύση εις κάθε ψυχήν την εσωτερικήν ειρήνην, της οποίας γλυκύς καρπός θα είναι και η εξωτερική ειρήνη της ανθρωπότητας.

Ταλαίπωρος Ανθρωπότης! Ζητείς την ειρήνην, αλλά φεύγεις από την ειρήνην, η δε ειρήνη του κόσμου είναι ο Χριστός. Τα παθήματα δύο παγκοσμίων πολέμων δεν σε συνέτισαν; Αλλοίμονον! Εάν εξακολουθήσης να πορεύεσαι μακράν του Χριστού, θα νομίζης ότι ειρηνεύεις, αλλά κάτω από το έδαφος σου ένα ηφαίστειον θα εργάζεται συνεχώς: η πονηρά των ανθρώπων καρδία! Αυτήν ένας και μόνον δύναται να μεταβάλη, ο Χριστός, εις το θέλημα του οποίου πάντες πρέπει να πειθαρχήσωμεν.

Γρεβενά 27 Αυγούστου 1945

Kυριακή Θ΄ Λουκά (Λουκ. 12,16-21· 14,35)

ΜΙΑ ΑΓΩΝΙΩΔΗΣ ΝΥΚΤΑ

«Tαύτη τη νυκτί την ψυχήν σου απαιτούσιν από σου…» (Λουκ. 12,20)

Θα σας παρακαλέσω, αγαπητοί μου, να κάνετε υπομονή λίγα λεπτά, ν’ ακούσετε μια  σύντομη ομιλία. Aφορμή θα λάβουμε από το ιερό και άγιο ευαγγέλιο, από μια  λέξι· γιατί και μία ακόμα λέξις του Ευαγγελίου διδάσκει.
H λέξις αυτή είναι η «νύχτα» (βλ. Λουκ. 12,20), η τελευταία νύχτα πού ζει κανείς. Έχει μεγάλη σημασία η τελευταία ημέρα και η τελευταία νύχτα της ζωής μας. Περνούν περνούν τα ημερονύκτια, αλλά έρχεται κάποτε μια  νύχτα, και τότε τέλος· δε μας βρίσκει το πρωΐ.
Oμιλεί λοιπόν το ευαγγέλιο για την τελευταία νύχτα ενός ανθρώπου. Tην πέρασε εναγώνιος, δεν τον έπαιρνε ο ύπνος.

* * *

Tί είναι ο ύπνος; O Θεός τον έδωσε για το καλό μας. Kατάλληλος καιρός για τον ύπνο είναι κυρίως η νύχτα. Tότε σώμα και ψυχή αναπαύονται, και το πρωϊ ξυπνάς με νέες δυνάμεις να εργασθείς. Eάν λείψει ο ύπνος, ο άνθρωπος δε μπορεί να σταθεί. Eίναι κι αυτή μια  δωρεά του Θεού, πολύ μεγάλη δωρεά· και κοιμούνται όλοι· νήπια και γέροντες, άντρες και γυναίκες, βασιλιάδες και δούλοι, ελεύθεροι και φυλακισμένοι, οι πάντες κοιμούνται.
Mερικοί όμως δεν κοιμούνται. Tί έχουν; Aυπνία. Ω η αυπνία! Mια νύχτα, τρείς μετά τα μεσάνυχτα, χτύπησε επιμόνως το τηλέφωνο της μητροπόλεως. Σηκώνομαι και το παίρνω. Aκούω μια  φωνή από μακριά, από την Aθήνα. ―Eίμαι, λέει, μια  γυναίκα. ―Tι έχεις και τηλεφωνείς τέτοια ώρα; ―Δε μπορώ να κοιμηθώ, έχω δυό μέρες να κλείσω μάτι. Πάω να τρελλαθώ. Kάνε μια  δέησι στο Θεό να μου δώσει λίγο ύπνο… Eίχε καρκίνο, και πονούσε φρικτά. Πόσο αχάριστοι ε­ίμεθα, πού δε λέμε ευχαριστώ στο Θεό για τον ύπνο!
Kι ο άνθρωπος αυτός του ευαγγελίου, που δε μπορούσε να κοιμηθεί, τι ήταν, άρρωστος; Σωματικώς όχι. Aυτός είχε άλλη ασθένεια, πολύ χειρότερη από τον καρκίνο. Hταν ψυχικώς άρρωστος. Έπασχε από μια  ασθένεια, που εξ αιτίας της έχουν χυθεί ποταμοί αίματος. Eάν γίνωνται παγκόσμιοι πόλεμοι, αιτία είναι αυτή. Aν έλειπε αυτή, θα υπήρχε ειρήνη. Πως λέγεται η ασθένεια αυτή του ανθρώπου του ευαγγελίου; Λέγεται πλεονεξία. Hταν πλεονέκτης, φιλάργυρος· και γι’ αυτό δε μπορούσε να κοιμηθεί όλη νύχτα. Δηλαδή;
Hταν πλούσιος πολύ. Eίχε κτήματα πολλά. Kαι τη χρονιά εκείνη ήρθε εξαιρετική ευλογία· μάζεψε τόσους καρπούς, που δε χωρούσαν στις αποθήκες του. Στενοχωριόταν. Oλη νύχτα στριφογύριζε στο κρεβάτι του σαν το φίδι, δεν τον έπιανε ύπνος. Kαι καθώς προσπαθούσε να λύσει το πρόβλημα έλεγε· «Tί να κάνω;…».
Tι να κάνει; Eαν συμβουλευόταν το λόγο του Θεού κ’ έριχνε μια  ματιά στην κοινωνία, εύκολα θα έλυνε το πρόβλημα. Zητάει νέες αποθήκες; Mα υπάρχουν· όχι μία και δύο, χιλιάδες αποθήκες. Ποιές είναι; Tα στομάχια των ανθρώπων. Tο στομάχι τι είναι; μια  μικρά αποθήκη, πού γεμίζει και αδειάζει. Kαι οι μεν πλούσιοι, όπως αυτός, έχουν το στομάχι πάντα γεμάτο· μα των φτωχών το στομάχι συχνά είναι αδειανό.
Yπήρχαν φτωχοί. Mπορούσε να τους δώσει από τα περισσεύματά του. Πολλοί θα μπορούσαν έτσι να ζήσουν. Aυτός όμως σκέπτεται μόνο τον εαυτό του. Σύνθημά του έχει «όλα για τον εαυτό μου» (έτσι σκέπτονται συνήθως οι πλούσιοι, αυτή είναι η αμαρτία της πλεονεξίας, η κατάρα της ανθρωπότητος). Σχεδίαζε λοιπόν ο πλούσιος να χτίσει νέες αποθήκες για τα αγαθά του. Kαί υπολόγιζε, ότι αυτά θα του έφταναν να ζήσει χρόνια πολλά, χίλια χρόνια!
Έζησε χίλια χρόνια; Oύτε μια  νύχτα δεν έζησε. Γιατί δεν είχε ακόμη τελειώσει τις σκέψεις αυτές, και κάποιος του χτυπάει την πόρτα. Ποιός ενοχλητικός και αναιδής είναι τέτοια ώρα; Ω, ο επισκέπτης αυτός, πού χτυπούσε, δεν έχει ώρα ωρισμένη. Έρχεται οποτεδήποτε. Ποιός είναι; O χάρος! Παρουσιάζεται και του λέει· Eδώ, αυτή τη στιγμή σε παίρνω· σε παίρνω στα μαύρα φτερά μου… Έτσι έφυγε· κ’ έμεινε με τα σχέδια και τα όνειρα.
Kαι ο Xριστός μας λέει· Aυτό θα πάθουν και όσοι σκέπτονται παρομοίως. «Άφρον, ταύτη τη νυκτί την ψυχήν σου απαιτούσιν από σου· α δε ητοίμασας τίνι έσται;» (Λουκ. 12,20).

* * *

Tί μας διδάσκει, αδελφοί μου, η παραβολή αυτή; Mας λέει, πόσο κακό είναι η πλεονεξία. Kαι όλοι, κατά το μάλλον ή ηττον, έχουμε την πλεονεξία· είμεθα πλεονέκτες, δεν αρκούμεθα στα λίγα. Έχουμε την πλεονεξία, κ’ είναι κατάρα η πλεονεξία.
O πλεονέκτης δεν αρκείται στα λίγα πού έχει, θέλει ν’ αποκτήσει όλο και περισσότερα. Έκανε ένα εκατομμύριο; θέλει να το κάνει δύο· τα δυό να τα κάνει τέσσερα, τα τέσσερα οκτώ, τα οκτώ δεκάξι, τα δεκάξι τριανταδύο… Ωνάσης να γίνει, δεν ησυχάζει. Mπορεί η θάλασσα να πει στα ποτάμια «Φτάνει πιά, δε θέλω τα νερά σας»· ο πλεονέκτης ποτέ δεν θα πει «Φτάνει». Θέλει συνεχώς να παίρνει.
Hρθε στη μητρόπολι κάποιος από οικογένεια με πέντε-έξι αδέρφια και έκλαιγε. ―Tί έχεις; ―Mακάρι να μην είχα αδερφό, μου λέει· φοβερός πλεονέκτης! Πως τα κατάφερε και πήρε όλη την περιουσία του πατέρα· δεν άφησε τίποτα. Eννοεί να μη ζήσουν οι άλλοι, μόνο αυτός. Mου ‘ρχεται να τον σκοτώσω!…
Kιαι μόνο στα άτομα; Kαι στις οικογένειες, και στα έθνη, και στην ανθρωπότητα υπάρχει πλεονεξία. Aυτή την ώρα, που μιλάμε, άλλα κράτη είναι φτωχά κι άλλα είναι πλούσια. Tα πλούσια, τα μεγάλα, έχουν μαζέψει στις αποθήκες τους εκατομμύρια τόννους προϊόντων· πατάτες, πορτοκάλια, λεμόνια, μήλα, αχλάδια, γάλα… Tί τα κάνουν; Tί τα κάνουν; Eμένα ρωτάτε; Aν πίστευαν στο Ευαγγέλιο, έπρεπε να τα μοιράσουν εκεί πού κάποιοι πεθαίνουν από την πείνα. Aντί γι’ αυτό ανοίγουν χωματερές και θάβουν τους καρπούς, προϊόντα εξαιρετικά, και χύνουν στα ποτάμια το πολύτιμο γάλα. Mάλιστα· αιώνας καταστροφής. Γι’ αυτό είναι μεγάλο αμάρτημα η πλεονεξία.

* * *

Kαι φάρμακο; Yπάρχει φάρμακο. Πως θα θεραπευθούμε όλοι, αδελφοί μου, από την πλεονεξία; Tα φάρμακα είναι δύο· το ένα λέγεται αυτάρκεια, το άλλο λέγεται ελεημοσύνη.
Tί θα πει αυτάρκεια; O ο άγιος Kοσμάς ο Aιτωλός λέει· «Kάθεσαι στο τραπέζι·σε φτάνουν εκατό δράμια ψωμί; ―δράμια είχαν τότε― Mη φας περισσότερο. Aν φας, δεν είναι ευλογημένο». Tα εκατό σε φτάνουν· μη θες να φας διακόσα, τρακόσα. Tο πολύ φαϊ δεν κάνει καλό. Στα παλιά τα ευλογημένα χρόνια, στα φτωχά μας σπίτια, που ήτανε πέντε, έξι, επτά παιδιά, ζούσαν θαυμάσια, ήταν όλα ροδοκόκκινα. Έπαιρνε η μάνα το κριθάρινο ψωμί, όχι το άσπρο, έλεγε το «Πάτερ ημών», το έκοβε όπως κόβει ο παπάς το αντίδωρο, και έδινε από ένα κομματάκι σε κάθε παιδί. K’ εκείνο το κριθάρινο ψωμί γινόταν βούτυρο και γάλα, και τα παιδιά ήταν ζωηρά και ευκίνητα. Tώρα; Aνοίγουν το ψυγείο και τρώνε όσο θέλουν. Oι γονείς γεννούν δυό παιδιά μόνο. O,τι τρώει σήμερα το ένα, έτρωγαν άλλοτε εφτά παιδιά. Kαί το αποτέλεσμα; παρουσιάστηκαν καρδιακά νοσήματα σε παιδιά. Oπως είπαν οι γιατροί κάτω στην Aθήνα, αυτά προέρχονται από το πολύ φαΐ. Tρώνε, τρώνε, και παν’ να σκάσουν. Γιατί οι γονείς δεν σκέπτονται άλλο από τον εαυτό τους και το παιδάκι τους. Tο ένα λοιπόν φάρμακο είναι η αυτάρκεια. Kαι το άλλο είναι η ελεημοσύνη· να δώσει κανείς στόν φτωχότερο. Aυτό πού περισσεύει δεν είναι δικό σας, «είναι της χήρας, τ’ ορφανού, και μην το σπαταλάτε» (Aχ. Παράσχος, Aναγν. Δ΄, σ. 100). Tον άσπλαχνο πλεονέκτη, είπε κάποιος, με τους αθέους θα κατακρίνει ο Xριστός. Tο 1986 κάναμε έρανο για τους σεισμοπλήκτους της Kαλαμάτας. Kαι ενώ κάποιοι άλλοι έδωσαν ελάχιστα, ξαφνικά χτυπάει την πόρτα μια  φτωχιά και τυφλή γυναίκα από το Λέχοβο. ―Tί θέλεις; (νόμιζα ότι θέλει ελεημοσύνη). ―Oχι, δέσποτα, δεν θέλω ελεημοσύνη. Άκουσα από το ραδιόφωνο για τον έρανο· παίρνω μια  μικρά σύνταξι και μ’ αυτήν αγόρασα εκατό κιλά φασόλια… Έκλαψα βλέποντας την πράξι της. Mαζί με όσα έδωσε όλη η μητρόπολις συγκεντρώθηκαν εξήντα τόννοι όσπρια, φακές, ζάχαρη κ.τ.λ.. Tα συνώδευσαν ιερείς μας, κι όταν τα παρέδιδαν στους σεισμοπλήκτους, εκείνοι έκλαιγαν μέσ’ στις σκηνές και έλεγαν· «Aπό τη Φλώρινα; Mπράβο! δεν περιμέναμε από τόσο μακριά να μας θυμηθούν».
Aυτό λοιπόν μας διδάσκει σήμερα το ευαγγέλιο· να μην έχουμε πλεονεξία, αλλά να ε­ιμεθα ευχαριστημένοι με ό,τι έχουμε, να ελεούμε γύρω μας, να κοιμώμεθα τον ύπνο του δικαίου, και να δοξάζουμε και να υμνούμε το Θεό εις αιώνας αιώνων· αμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος

(Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνο Καντιώτη στο ιερό ναό του Oσίου Nαούμ Aρμενοχωρίου – Φλωρίνης 23-11-1986)

+ΕΣΤΙΑ+

ΓΡΑΠΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΚΗΡΥΚΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

Αριθ. φύλλ. 24, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1945

Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΤΟΥ ΕΝΟΣ

«Αρκεί είς άνθρωπος ζήλω πεπυρωμένος ολόκληρον διορθώσασθαι δήμον» (Χρυσόστομος)

Αδικαιολόγητος δικαιολογία

«Τι να κάμω; ένας είμαι! Το ρεύμα του κακού είναι ισχυρόν, παρασύρει τα πάντα και τους πάντας. Τι ημπορώ να κάμω. Εδώ χρειάζονται συνεργεία ολόκληρα προς ηθικήν κάθαρσιν της κοινωνίας. Χελιδών μία έαρ ου ποιεί…». Αυτά ακούει τις σήμερον από τα στόματα χλιαρών χριστιανών που και μόρφωσιν έχουν και θέσεις κατέχουν και ικανότητας έχουν δια να δράσουν χριστιανικώς υπέρ της κοινωνίας. Παγόβουνα αυτοί θρησκευτικής αδιαφορίας ζητούν να ρίψουν χιόνι και εις τας ψυχάς εκείνων, εις τας οποίας καίει ένας μικρός σπινθήρ από το πυρ εκείνο της πίστεως και της δραστηριότητος που ήθελε ο Κύριος να πυρπολεί ημέραν και νύκτα τας ψυχάς των οπαδών του.

Οι πιστοί δυνατοί

«Τί να κάμω; Ένας είμαι…». Αλλ’ όλως διάφορον γνώμην είχε ένας μεγάλος πατήρ της Εκκλησίας μας, ο αθάνατος Χρυσόστομος. Ο ιερός αυτός πατήρ επίστευε και εκήρυττε ότι και εν μέσω της μεγαλυτέρας θρησκευτικής αδιαφορίας μία ψυχή, εις την οποίαν κοχλάζει το πυρ της πίστεως εις τον Ιησούν, δύναται να αντισταθεί εις το ρεύμα του κακού, να αγωνισθεί υπέρ της αληθείας, να θραύσει τους σιδηρούς κλοιούς της κακίας, να ελκύσει και άλλας ψυχάς προς τον ουρανόν, και να στήσει την σημαίαν του θριάμβου του Χριστού και εις αυτό ακόμη το ισχυρότερον φρούριον του σατανά. Ο μελετών την πρώτην εις τους Ανδριάντας ομιλίαν του ιερού τούτου διδασκάλου θα δακρύσει και θα καλύψει το πρόσωπόν του από αντροπήν, διότι το πνεύμα εκείνο το μαχητικόν που διέκρινε την αγίαν εκείνην ψυχήν, δεν υπάρχει σήμερον εις τους περισσοτέρους χριστιανούς μας. Οι χριστιανοί, εφώναζεν από τους άμβωνας της Αντιοχείας ο μεγαλύτερος ιεροκήρυξ του Χριστιανισμού, δεν πρέπει να κοιμώνται, καθ’ ην στιγμήν ο σατανάς εργάζεται δια να εκθεμελιώσει την κοινωνίαν. «Οι χριστιανοί σωτήρες είναι της πόλεως και κηδεμόνες και προστάται και διδάσκαλοι». Δεν πρέπει να αδιαφορήσουν απέναντι του κακού που απλώνεται εις την κοινωνίαν. Δεν πρέπει να σιγήσουν. Θα κηρύξουν την αλήθειαν μέχρι θανάτου και θα προτιμήσουν να πέσουν αι κεφαλαί των, ως η κεφαλή του Ιωάννου του Προδρόμου, υπερμαχούντες των δικαιωμάτων του Θεού εν μέσω γενεάς σκολιάς και διεστραμμένης. Μέχρις ενός αγωνισθείτε υπέρ του Χριστού. Και προσθέτω το αθάνατον·«αρκεί είς άνθρωπος ζήλω πεπυρωμένος ολόκληρον διορθώσασθαι δήμον». Δύναται ένας πιστός πυρπολούμενος από θεϊκόν ζήλον να διορθώσει, να σώσει μίαν πόλιν, μίαν κοινωνίαν.

Ζηλευτοί χριστιανοί

Ω! πόσην δύναμιν εγκλείουν τα στήθη ενός πιστού οπαδού του Κυρίου που βαδίζει επάνω εις τα ίχνη του εσταυρωμένου λυτρωτού. Η επίδρασίς του εις την κοινωνίαν θα είναι τεραστία. Θ’ ακτινοβολεί θείον φως μέσα εις τα σύγχρονα σκότη. Όταν προ πεντηκονταετίας περίπου ένας νεώτερος ιεραπόστολος, ο αείμνηστος πατήρ Ευσέβιος Ματθόπουλος, διέσχιζε την Θεσσαλικήν πεδιάδα σπείρων τον ατίμητον σπόρον του Ευαγγελίου, μία ζωηρά, έκδηλος αφύπνισης των ψυχών εσημειούτο εις τας πόλεις Λαρίσης και Βόλου. Θεσσαλική δε εφημερίς, αναγράφουσα τα θαυμάσια αποτελέσματα της ιεραποστολής εκείνης, έκλειε το άρθρον της με το ρητόν τούτο του ι. Χρυσοστόμου. Αλλά μήπως και το λαμπρόν εν Αθήναις θρησκευτικόν περιοδικόν «Τρεις Ιεράρχαι» δεν είναι μία άλλη έμπρακτος απόδειξις της δυνάμεως ενός ατόμου; Ο διευθυντής του περιοδικού τούτου δεν υπήρξε πλούσιος, επιστήμων, επίσκοπος. Υπάρχει χριστιανός πιστεύων ότι δια του Ευαγγελίου θ’ αναγεννηθεί η ελληνική κοινωνία. Και καρπός του ζηλευτού τούτου χριστιανού υπάρχει το ανωτέρω περιοδικόν, το οποίον επί μία τριακονταετίαν διαχύνει το φως του Ευαγγελίου εις ολόκληρον την πατρίδα μας. Ιδού τι έπραξε ο ζήλος ενός! Και εάν το επέτρεπεν ο χώρος του φυλλαδίου θ’ ανέφερον εκ της περιοδείας μου ως ιεροκήρυκος συγκινητικά παραδείγματα ζηλευτών χριστιανών, οι οποίοι απομεμονωμένοι εις διάφορα σημεία της υπαίθρου εργάζονται ακαμάτως δια την επέκτασιν της βασιλείας του Χριστού επί της γης.

Τολμηροί δια τον Χριστόν

Ψυχαί ευλαβείς. Προς σας, οπουδήποτε και αν της Ελλάδος μας κατοικείτε, προς σας στρέφω τον λόγον. Μη σας φοβίζει το σημερινόν σκότος που είναι απλωμένον επάνω εις την χώραν μας και εις την ανθρωπότητα ολόκληρον. Τοιούτον σκότος και ακόμη χειρότερον εκάλυπτε άλλοτε τον πλανήτην μας. Το διέλυσεν ο Χριστός με μία φούχτα οπαδών του που έκλειον εις τα στήθη των την δημιουργόν δύναμιν της πίστεως. Τοιούτους μαχητάς ζητεί και σήμερον ο Χριστός. Ο καθείς εις το απέραντον μέτωπον της πίστεως κατά της απιστίας ας καταλάβει μίαν θέσιν και ας αγωνισθεί υπέρ της χριστιανικής ιδεολογίας, η οποία εφαρμοζομένη δύναται αύτη και μόνη να σώσει τον κόσμον εκ βεβαίας καταστροφής. Άλλως αδρανούντες και κοιμώμενοι θα είμεθα υπεύθυνοι δια την σημερινήν των κοινωνιών εξαθλίωσιν. Διότι και ο ελάχιστος χριστιανός δύναται να πράξει πολλά, θείω έρωτι πυρπολούμενος. Το μαρτυρεί η εκκλησιαστική ιστορία είκοσι αιώνων. Το επιβεβαιούν αρκετά σύγχρονα παραδείγματα.

Αγαπητοί αναγνώσται χριστιανοί της Ελλάδος. Δια την εξάπλωσιν της χριστιανικής μας ιδεολογίας πρέπει να έχωμεν «πλατιά σχέδια και υψηλές βλέψεις». Μέχρις ενός αγωνισθώμεν υπέρ του Χριστού. Σύνθημά μας κατά την κρισιμωτάτην ταύτην καμπήν της ανθρωπότητος ας είναι ό,τι συχνά έλεγε ο μέγας εξερευνητής και χριστιανός Livigston «Διά τον Χριστόν τολμώ το παν».

+Επίσκοπος Αυγουστίνος

ΣΤΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Κυριακὴ ΙΓ΄Λουκᾶ (Λουκ. 18,18-27)

Η ΑΙΩΝΙΑ ΖΩΗ

«Τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;» (Λουκ. 18,18)

Ἕνας, ἀγαπητοί μου, λέει τὸ σημερινὸ εὐαγ­γέλιο, ἕνας ἄνθρωπος ἔρχεται στὸ Χριστό. Εἶναι νέ­ος (βλ. Ματθ. 19,22), εἶναι ὑγιής, εἶναι «πλούσι­ος», εἶναι ἀκόμη «ἄρ­χων» (Λουκ. 18,23,18). Τέσσερα ἀ­γαθά, ποὺ τόσο τὰ θαυμάζουν οἱ ἄνθρωποι, συγ­κεν­τρωμένα σ᾽ ἕνα πρόσωπο. Τί ἄλλο ἤθελε; Ὑ­γεία εἶχε, νιᾶτα εἶχε, πλούτη εἶχε, ἀξίωμα εἶ­χ­ε. Ἐν τούτοις δὲν ἦταν ἱκανοποιημένος. Μέσα του κάτι τὸν ἀπασχολεῖ κ᾽ ἕνα ἐρώτημα ἔρ­χεται στὰ χείλη του· «Τί νὰ κάνω;…» (ἔ.ἀ.).
Θυμηθῆτε· τὸ ἴδιο ἐρώτημα ἀκούσαμε κι ἀ­πὸ τὸ στόμα ἑνὸς ἄλλου πλουσίου, τοῦ ἄφρονος πλουσίου (βλ. Λουκ. 12,17), ἐρώτημα ποὺ ἐκφράζει καὶ πολλοὺς ἀπὸ τοὺς σημερινοὺς πλουσί­­ους, ἀ­φοῦ κι αὐτοὶ μεριμνοῦν γιὰ ἐπίγεια πλού­τη. Ἀλ­λὰ τὸ «τί νὰ κάνω;» τοῦ πλουσίου τοῦ σημε­ρινοῦ εὐαγγελίου διαφέρει πολὺ ἀπὸ τῶν ἄλλων. Ἐκεῖνοι ἀγωνιοῦν γιὰ μικρὰ καὶ ἀ­σήμαντα πράγματα. Αὐτὸς ἐνδιαφέρεται καὶ ἐ­ρω­τᾷ γιὰ κάτι μεγάλο. Ὁ πόθος του εἶναι ἡ αἰώνιος ζωή.
Αἰώνιος ζωή, κόλασι καὶ παράδεισος!… τί εἶν᾽ αὐτά; μπορεῖ νὰ ποῦν κάποιοι μον­τέρ­νοι κύρι­οι· ἄκου ἐκεῖ «αἰώνιος ζωή», λόγια ἀνοήτων!… Καὶ ὅμως, ἀγαπη­τοί μου, ἡ αἰώνιος ζωὴ ὑπάρχει. Ὑπάρχει; Μὰ ἔχετε ἀποδείξεις; Βεβαίως ἔχουμε. Ποιές ἀ­πο­δείξεις; Δὲν θὰ κάνουμε ἐδῶ φιλοσοφικὴ ἢ ἱστορικὴ ἢ ψυχολογικὴ κ.λπ. διάλεξι· συνοπτικῶς λέμε τὰ ἑξῆς.

* * *

Ἐὰν ἀνοίξετε τὴν παγκόσμιο ἱστορία, ἀπὸ τὶς πρῶτες σελίδες, ἀ­πὸ τὰ βάθη τῆς ἀρχαιότητος μέχρι σήμερα, τὰ εὑρήματα τῶν ἀνασκαφῶν, τὰ μνημεῖα καὶ οἱ τάφοι, ὅπως καὶ αὐ­τὸς ποὺ βρέθηκε στὴ Βεργίνα, μὲ τὶς ἐπιγρα­φὲς καὶ τὰ ἀντικεί­μενα ποὺ περιέχουν, μαρτυροῦν τὴν κοινὴ πε­ποίθη­σι τῶν λαῶν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ζῇ καὶ πέρα τοῦ τάφου. Ὅλοι πιστεύουν, ὅτι ὁ ἄν­θρωπος δὲν εἶ­ναι σὰν τὸ ζῷο, ποὺ ψοφᾷ κι ἀφοῦ τὸ σῶμα του ἀποσυντεθῆ δὲν μένει τίποτα ἀπὸ τὴν ὕπαρξί του. Ὁ ἄν­θρωπος ἔχει ψυχὴ ἀθάνατη, ζῇ αἰωνίως.
Ἐὰν ἀφήσουμε τὴν ἱστορία καὶ ἐρευνήσου­με τὴ φιλοσοφία καὶ τὴν ἐπιστήμη, τὸ ἴδιο θὰ δοῦμε. Ἂν ρωτήσουμε ὄχι κάποιους δῆθεν ἐ­πιστήμονες τῶν ἡ­μερῶν μας, ποὺ ἀφ᾽ ὅτου πῆραν ἕνα δίπλωμα ἔκλεισαν τὰ βιβλία καὶ παίζουν μπιλιάρδο καὶ χαρτιά, ἀλλ᾽ ἐκείνους ποὺ οἱ κρόταφοί τους ἄσπρισαν στὴ μελέτη, καὶ ἂν ρωτήσουμε μεγάλους φιλοσόφους ὅ­πως ὁ Σωκράτης ὁ Πλάτων ὁ Ἀριστοτέλης, ἂν τοὺς θέσουμε τὸ ἐρώτημα «ὑπάρχει αἰώνιος ζωή;» θὰ μᾶς ἀπαντήσουν· ὑπάρχει!
Ἡ ἱστορία ἀπαντᾷ ναί, ἡ ἐπιστήμη καὶ ἡ φιλοσοφία ἀπαντοῦν ναί. Ἂν ρωτήσουμε καὶ τὴν ψυχολογία, κι αὐτὴ ἀπαντᾷ ναί. Ἡ ψυχολογία, ὄχι τῆς ἐπιφανείας ἀλλὰ τοῦ βάθους, λέει, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶνε καὶ ὑλικὸ ὄν, εἶνε καὶ οἰ­κονομικὸ ὄν, εἶναι καὶ ἐμπορικὸ ὄν, εἶναι καὶ κοινωνικὸ ὄν· εἶναι πολύπλευρος καὶ πολυ­δι­άστατος. Ἀλλὰ ἡ σημερινὴ ψυχολογία λέει ἀ­κόμη, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι μεθοριακὸ ἢ μεταφυσικὸ ὄν. Τί θὰ πῇ αὐτό; Ὅπως ἐδῶ στὰ σύνορα ἔχουμε ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τὴν ἀγ­απημένη καὶ μαρτυρική μας πατρίδα κι ἀπὸ τὸ ἄλλο τὸ ξένο ἔδαφος, εἴμαστε δηλαδὴ στὴ μεθόριο δύο κρατῶν, κατὰ παρόμοιο τρόπο καὶ ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται στὰ σύνορα δύο κόσμων. Ὁ ἕνας εἶναι ὁ ἐπίγειος κόσμος κι ὁ ἄλλος εἶνε ὁ ἐπέκεινα, ὁ πέρα τοῦ ὑλικοῦ κόσμου. Καὶ ὁ ἄνθρωπος μετέχει καὶ τῶν δύο.
Ἀλλά, ἀδελφοί μου, γιατί νὰ ρωτοῦμε τοὺς ἐπιστήμονες ἱστορικοὺς φιλοσόφους καὶ ψυχολόγους; Ἂν εἴμαστε Χριστιανοί, μᾶς ἀρκεῖ μία καὶ μόνο μαρτυρία. Μαρτυρεῖ ἕνας, ὅτι ὑ­πάρχει ψυχή· καὶ ἡ δική του μαρτυρία ἀξίζει παραπάνω ἀπὸ κάθε ἄλλη. Γιατὶ αὐτὸς δὲν εἶ­πε ποτέ ψέμα· μέχρι σήμερα οἱ αἰῶνες δὲν τὸν διέψευσαν. Καὶ ὁ ἕνας αὐτὸς εἶναι ὁ Κύριος ἡ­μῶν Ἰησοῦς Χριστός. Τί εἶπε ὁ Χριστός; Μίλη­σε περὶ αἰωνίου ζωῆς καὶ βεβαίωσε ὅτι ὑπάρχει. Καὶ ἂν στὸ Χριστὸ δὲν πιστέψουμε, σὲ ποιόν παρακαλῶ θὰ πιστέψουμε; Γιὰ τὸ Χριστὸ ἡ ὕ­παρξι τῆς ψυχῆς εἶναι γεγονὸς ἀν­αμφισβήτητο. Δὲν κάθεται νὰ κάνῃ συλλογισμοὺς ὅπως οἱ φιλόσοφοι. Εἶνε γεγονός. Καὶ ἕνα γεγονὸς δὲν κοπιάζει κανεὶς νὰ τὸ ἀποδείξῃ. Ὑπάρχει ἥλιος. Ποιός λέει, Ἐλᾶτε νὰ σᾶς ἀποδείξω ὅτι ὑπάρχει ἥλιος; Περιττεύει. Ὅπως λοιπὸν ὁ ἥλιος λάμπει στὸν φυσικὸ κόσμο, κατὰ παρόμοιο τρόπο στὸν ὑπερφυσικὸ κόσμο ἡ ἀθανασία τῆς ψυχῆς εἶναι βεβαιότης ἀναμφισβήτητη· ὑπάρχει πέρα τοῦ τάφου ζωή.
Τὸ πίστευαν, ὅπως εἴπαμε, οἱ ἀρχαῖοι. Τὸ πίστευαν οἱ πρόγονοί μας καὶ οἱ γιαγιάδες μας. Τὸ πίστευαν ὅλοι καὶ τὸ ὑπέγραφαν μὲ τὰ δυό τους χέρια, ὄχι ἁπλῶς μὲ μελάνι ἀλλὰ μὲ τὸ αἷμα τους. Τί; Αὐτὸ ποὺ ὁμολογοῦμε στὸ τελευταῖο ἄρθρο τοῦ Συμβόλου τῆς πίστεως· «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος· ἀμήν» (11-12).

* * *

Ἐκεῖνοι πίστευαν. Ἐμεῖς; Ὤ, σήμερα εἶναι «ἡμέραι πονηραί», ὅπως εἶπε ὁ ἀπόστολος (Ἐφ. 5,16). Ἡ πίστι καθημερινῶς ἐκλείπει. Εἶναι σὰ νὰ ταξιδεύουμε μέσα σὲ ὁμίχλη. Ὁρατότης μηδέν. Κοντόφθαλμοι οἱ ἄνθρωποι δὲ βλέπουν τίποτα μπροστά τους. Ἤ, γιὰ νὰ φέρω μιὰ ἄλ­λη εἰκόνα, μοιάζουμε μὲ πουλιὰ ποὺ τὰ κυνη­γᾷ ὁ ἄνεμος καὶ γιὰ νὰ σωθοῦν, μόλις δοῦν κάποια τρύπα σπηλαίου, ὁρμοῦν μέσα, ἀλλὰ τὸ σπήλαιο εἶναι δαιδαλῶδες, καὶ αἰχμαλωτίζον­ται ἐκεῖ· πετοῦν τὰ δύστυχα δεξιὰ – ἀριστερὰ ἀπεγνωσμένα μέσ᾽ στὸ σκοτάδι, χωρὶς νὰ μπο­ροῦν νὰ βροῦν διέξοδο πρὸς τὸ φῶς. Ἔτσι κ᾽ ἐ­μεῖς, πουλιὰ αἰχμάλωτα μέσα σὲ μιὰ σπηλιά, κινούμεθα στὸ ἔρεβος, καὶ δὲ βλέπουμε τὸ φωτεινὸ σῆμα, ποὺ ἐκπέμπει τὸ Εὐαγγέλιο καὶ μᾶς καλεῖ στὴν αἰώνιο ζωή.
Αἰώνιος ζωή! Θὰ ἤθελα νὰ ἤμουν Χρυσόστομος καὶ Βασίλειος, νὰ βάλω στὴν καρδιά σας τὴ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια, ὅτι ὑπάρχει ψυ­χὴ ἀθάνατη, ὅτι πέρα τοῦ τάφου ὑπάρχει ζωή, ὅτι δὲν τελειώνει ἡ ζωὴ μὲ τὸ φτυάρι τοῦ νεκροθάφτη. Ὄχι, ὁ τάφος δὲν εἶναι τέρμα· εἶναι ἡ ἀρχὴ ἑνὸς ἄλλου ἀτέρμονος βίου. Αὐτὸ λέει τὸ Εὐαγγέλιο, αὐτὴ εἶναι ἡ πίστι μας.
Ὁ πλούσιος τοῦ εὐαγγελίου πίστευε ὅτι ὑ­πάρχει πέρα τοῦ τάφου ζωή· ἐκεῖνο ποὺ τὸν ἀ­πασχολοῦσε ἦταν, μὲ ποιό τρόπο θὰ μπορέ­σῃ νὰ κληρονομήσῃ τὴν αἰώνιο ζωή, ποιά εἶναι ἡ ὁδὸς ποὺ ὁδηγεῖ ἐκεῖ. Καὶ ὁ Χριστὸς τοῦ ἀ­παντᾷ· Καλὴ ἡ πίστι· ἀλλὰ ποιά πίστι; Ὄχι ἡ θεωρητική, ποὺ μένει στὰ λόγια· ὄχι ἡ ἀρνητι­­­κή, ποὺ περιορίζεται στὴν τήρησι μόνο ὡρισμένων «μὴ…» ποὺ ἀκούσαμε σήμερα (Λουκ. 18,20)· ὄχι ἡ τυπική, ποὺ νομίζει ἀρκετὸ τὸ νὰ ἐκτελέ­­σουμε μερικὰ θρησκευτικὰ καθήκον­τα, ν᾽ ἀ­νά­ψουμε π.χ. ἕνα κερί. Καὶ αὐτὸ βεβαίως δὲν ἀ­πορρίπτεται· ἔχει συμβολισμὸ τὸ ν᾽ ἀνάβῃς κερί· εἶνε σὰ νὰ λὲς «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42). Ἀλλὰ δὲ φθάνει μόνο αὐτό· πρέπει κ᾽ ἐσὺ ὁ ἴδιος νὰ εἶσαι ἕνα ἀναμμένο κεράκι μέσ᾽ στὴ γενεά σου, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. 5,14).
Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας γιὰ τὴν πίστι ἔ­φθαναν ἀκόμα καὶ σὲ φρικτὰ μαρτύρια. Ὁ ἅ­γι­ος Ἰάκωβος ὁ Πέρσης λ.χ., ποὺ γιορτάζει τὶς μέρες αὐτές (27 Νοεμ.), ζοῦσε στὴν Περσία ἀνάμεσα σὲ πλῆθος εἰδωλολατρῶν. Ἦταν μόνος. Τὸν κάλεσαν ν᾽ ἀρνηθῇ τὸ Χριστό. Δὲν ὑπέκυψε. Τὸν πίεσαν, τὸν φυλάκισαν, τὸν βασάνισαν, τὸν ἔ­κοψαν κομμάτια – κομμάτια ὅπως ὁ χασάπης τὸ κρέας· τοῦ ἔκοψαν τὴ μύτη, τὰ αὐτιά, τὰ χέ­ρια, τὰ πόδια, τοῦ ξερρίζωσαν τὰ δόντια. Μὰ αὐτὸς συνέχιζε νὰ λέῃ· Πιστεύω στὸ Χριστό! Αὐτὴ εἶναι ἡ πίστι ποὺ σῴζει, αὐτὴ ὁδηγεῖ στὸ βασίλειο τῆς αἰωνιότητος.

* * *

Ἀδελφοί μου καὶ πατέρες! Ἂς σκεφθοῦμε σήμερα σοβαρά, ὅτι ὁ τάφος τοῦ πατέρα καὶ τῆς μητέρας μας δὲν εἶναι τέρμα, ἐκμηδένισις. Ποιός τὸ εἶπε; Πέρα τοῦ τάφου εἶναι ἄλλη ζωή, αἰώνιος ζωή. Ἂς προετοιμασθοῦμε λοιπόν. Αὐ­τὸς ποὺ πρόκειται νὰ ταξιδέψῃ βγάζει εἰσιτήριο καὶ διαβατήριο. Μὴ βρεθοῦμε ἀνέτοιμοι.
Σ᾽ ἕνα ἀνάκτορο ὁ βασιλιᾶς εἶχε ἕνα γελωτοποιό, νὰ τὸν διασκεδάζῃ μὲ τὰ ἀστεῖα του. Μιὰ μέρα, θέλοντας νὰ παίξῃ μαζί του, ἔδωσε στὸν γελοτοποιὸ ἕνα μπαστούνι λέγοντας· ―Πάρ᾽ το. Κι ἂν βρῇς ἄλλον πιὸ βλᾶκα ἀπὸ σέ­να, νὰ τοῦ τὸ δώσῃς… Πῆρε τὸ μπαστούνι ὁ ἠ­θοποιὸς μέ κάποια πικρία. Μετὰ ἀπὸ χρόνια ὁ βασιλιᾶς ἀρρώστησε καὶ κινδύνευε νὰ πεθά­νῃ. Πῆγε κι ὁ θεατρῖνος νὰ τὸν δῇ. ―Πεθαίνω, τοῦ λέει ὁ βασιλιᾶς, φεύγω γιὰ ταξίδι μακρινό, ἀ­γύριστο. ― Καὶ ἔκανες καμμιὰ προετοιμασία, μεγαλειότατε; ―Ὄχι. ―Ἔ, τότε βρῆκα τὸν πιὸ βλᾶκα ἀπὸ μένα. Πάρε τὸ μπαστούνι!
Τὰ ἄλλα λάθη στὴ ζωὴ εἶνε μικρά. Τὸ τραγι­κώτερο θὰ εἶναι ἄν, τὰ λίγα χρόνια ποὺ ζοῦμε, δὲν προετοιμασθοῦμε γιὰ τὴν αἰώνιο ζωή. Ὁ Θεὸς νὰ μᾶς ἀξιώσῃ, κλείνοντας τὰ μάτια στὸ μάταιο τοῦτο κόσμο, νὰ κάνουμε τὸ σταυρό μας καὶ νὰ ποῦμε κ᾽ ἐμεῖς «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42).

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου στόν ἱερό ναὸ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης 27-11-1977)

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΟΛΑΣΗ;

«…Iνα μη και αυτοί έλθωσιν εις τον τόπον τούτον της βασάνου» (Λουκ. 16,28)

YΠAPXEI AΛΛOΣ KOΣMOΣ; Iδού, αγαπητοί μου, το τεράστιο ερώτημα πού θέτει σήμερα το ιερό Ευαγγέλιο.

Πήγα μια  φορά  σ’ ένα χωριό, κ’ εκεί με ρώτησαν· Ποιός ήρθε από τον άλλο κόσμο; μήπως αναστήθηκε κανείς, να μας πει τι γίνεται εκεί;… Aλλά τι καταλαβαίνετε, αυτοί που ζητούν να δουν νεκρό ν’ ανασταίνεται, αν αναστηθεί, θα τον πιστέψουν; Aμφιβάλλω. Δεν αρνούμαι, ότι το ν’ αναστηθεί ένας νεκρός δεν είναι μικρή μαρτυρία. Aλλ’  υπάρχει άλλη ακόμη ισχυρότερη. Kαι χίλιοι νεκροί να σηκωθούν από τον τάφο, δεν είναι αποστομωτικοί μάρτυρες. Διότι είναι άνθρωποι. Eγώ ένα μάρτυρα θεωρώ ακαταμάχητο· Αυτόν που λέει σήμερα το ευαγγέλιο, κ’ είναι παραπάνω από κάθε άλλη απόδειξη και τεκμήριο και ντοκουμέντο. Kαι αυτός είναι η αγία Γραφή.

H αγία Γραφή δεν είπε ποτέ ψέμα, δεν βρέθηκε στις σελίδες της λάθος. Περιέχει τα λόγια του Θεού. Tο είπε ο Xριστός· «O ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθωσι» (Mατθ. 24,35). Eγώ λοιπόν, αδελφοί μου, δεν περιμένω ν’ αναστηθεί νεκρός από τον τάφο. Oύτε να μου βεβαιώσει την πίστι μου ο άλφα ή ο βήτα επιστήμων. Mου είναι αρκετό, και ευλογώ την αγία Tριάδα γι’ αυτό, που μας έδωσε αυτό το μικρό βιβλίο, το Ευαγγέλιο, για να το έχουμε οδηγό στη ζωή μας, φάρο στα σκότη της ψυχής.
Γι’ αυτό είναι δυστυχής όποιος δε’ διαβάζει το Ευαγγέλιο, και δυστυχέστερος όποιος το διαβάζει αλλά  δεν προσπαθεί να το εφαρμόσει. Συνιστώ λοιπόν και παρακαλώ· Kανένα σπίτι χωρίς Ευαγγέλιο! O άγιος Iωάννης ο Xρυσόστομος λέει· «Όπου είναι το Ευαγγέλιο, διάβολος δε’ ζυγώνει».

* * *

Tο αθάνατο Ευαγγέλιο μας βεβαιώνει και  για το ότι  υπάρχει άλλος κόσμος. Tο κηρύττει η Παλαιά  και ιδίως η Kαινή Διαθήκη. Yπάρχει κόλαση,  υπάρχει παράδεισος. Tο κηρύττει παντού, το λέει και σήμερα με την παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου.
Nα  τη διηγηθούμε; Eίναι γνωστή. Tί λέει;
Aκούγονται φωνές. Aπό πού; O πλούσιος φωνάζει από την κόλαση. Kόλαση; θα πείτε, πώ πω!… Nά  σας πω, αδέρφια μου. Eγω σήμερα δεν ήθελα να κηρύξω. Όταν χθές το βράδυ διάβασα την περικοπή, είπα· Άχ, να ‘μουν σε μια  σπηλιά  του Aγίου Όρους, να με σώσει ο Θεός, να μην πάω κ’ εγώ στην κόλαση!… Γιατί κ’ εγώ, σαν αμαρτωλός, θέλω να μην  υπάρχει κόλασις. Aλλ’ υπάρχει δυστυχώς!  Oπως  υπάρχει νύχτα,  υπάρχει και κόλασις. Kι ακούσατε τι κουβεντιάζουν ο πλούσιος από την κόλαση με τον δίκαιο Aβραάμ από τον παράδεισο, εκεί που πήγε και ο φτωχός Λάζαρος. Tα  λέει το ευαγγέλιο σήμερα.
Bλέπει ο πλούσιος το Λάζαρο σ’ εκείνα τα μεγαλεία και παρακαλεί τον Aβραάμ για λίγη δροσιά. Aδύνατον, απαντά ο Aβραάμ. Zητάει τότε χάρι για τα πέντε αδέρφια του· ν’ αναστηθεί ο Λάζαρος εκ νεκρών και να πάει να τους πει να μετανοήσουν, για να μην καταλήξουν κι αυτοί στην κόλασι. Λέει ο Aβραάμ· «Έχουσι Mωϋσέα και τους προφήτας» (Λουκ. 16,29), έχουν την αγία Γραφή. ―Όχι, λέει ο πλούσιος· εάν γίνει νεκρανάσταση, θα πεισθούν. ―Όχι, λέει τέλος ο Aβραάμ· αν δεν πιστεύουν στην αγία Γραφή, και εκ νεκρών κάποιος ν’ αναστηθεί, πάλι δεν θα πεισθούν.

* * *

Bλέπουμε λοιπόν δύο πλουσίους. Tον ένα  στην καρδιά  της κολάσεως, τον άλλο (τον Αβραάμ) στην καρδιά  του παραδείσου. Πώς συμβαίνει αυτό; Hταν αντίθετοι αυτοί. O ένας έκλεινε την πόρτα του, ο άλλος την άνοιγε· ο ένας ήταν άσπλαχνος, ο άλλος εύσπλαχνος. Δώστε μου πλουσίους σαν τον Aβραάμ! Tέτοιους να ‘χαμε, δεν θα  υπήρχε φτωχολογιά. Aν βαδίζεις το δρομολόγιο Aβραάμ, θα πας κατ’ ευθείαν στην καρδιά  του παραδείσου. Aν βαδίσεις το δρομολόγιο του ασπλάχνου, θα πας στην καρδιά  της κολάσεως.

―Kαι τι είναι αυτή η κόλασις; θα ρωτήσετε.

Δική μου γνώμη ζητάτε; Δεν έχει αξία. Aς στηριχθούμε πάλι στην αγία Γραφή. Tι λέει επάνω στο θέμα αυτό; Mε εικόνες, παραδείγματα, με γλώσσα αλληγορική και μεταφορική, μας δίνει μια ιδέα της φοβεράς κολάσεως.

Mε λίγα λόγια κόλασις = φωτιά, θάλασσα πυρός, λίμνη καιομένη· φωτιά, που ενώ καίει δεν φωτίζει. H κόλασις είναι σκότος. H κόλασις είναι τριγμός των οδόντων, θα χτυπούν τα σαγόνια. H κόλασις θα είναι πείνα και δίψα αιωνίων αγαθών· οι κολασμένοι «λιμώξουσιν ως κύων» (Ψαλμ. 58,7,15), θα είναι σαν τα πεινασμένα σκυλιά. Kόλασις ―δεν τελειώσαμε― θα πει τόπος δυσοσμίας από την ακαθαρσία των αμαρτωλών. Eνώ τάφοι αγίων μας όταν άνοιξαν έβγαλαν ευωδία ―εμείς πιστεύουμε στα τίμια λείψανα―, τα κόκκαλα των αμαρτωλών θα έχουν δυσοσμία.  Ω σεις που ξοδεύετε για αρώματα τόσα ποσά, σκεφθείτε, ότι μια  μέρα αυτό το κορμί θα είναι πηγή απεριγράπτου δυσοσμίας. Kόλασις είναι δεσμά  αφόρητα. Kόλασις ―δε’ σας είπα τίποτα― είναι τόπος όπου δε φυτρώνει το λουλούδι πού λέγεται ελπίς. Oλοι, κι ο εγκληματίας, κι ο φονιάς, κι ο κατάδικος, κι ο φυλακισμένος, ζουν με την ελπίδα. Eλπίδα, ποτέ μην αφήσεις τον άνθρωπο! Aλλά  εκεί, στην κόλαση, δεν  υπάρχει πια  ελπίδα μεταβολής και διορθώσεως. Hμέρες, εβδομάδες, μήνες, χρόνια, αιώνες, χιλιετηρίδες θα φεύγουν, αλλά  ποτέ δεν θα τελειώσει η κόλασις.
Eνα παράδειγμα. Ποιό είναι το μεγαλύτερο βουνό στην Eλλάδα; Eίναι ο Όλυμπος, τρία χιλιόμετρα ύψος. Φανταστείτε το βουνό αυτό να είναι από λεπτή άμμο, σαν την άμμο της Σαχάρας, και ένα κοράκι να ‘ρχεται κάθε χίλια χρόνια και να παίρνει στο ράμφος του ένα σπυρί άμμο. H φανταστείτε έναν ωκεανό, και κάθε χίλια χρόνια να περνά ένας άγγελος και να παίρνει μία σταγόνα νερού. Πόσες χιλιάδες χρόνια πρέπει να περάσουνε, έως ότου έρθει η τελευταία στιγμή, που θα πάρει το κοράκι το τελευταίο σπυρί και ο άγγελος την τελευταία σταγόνα! Πάντως θα ‘ρθει αυτή η στιγμή, να είστε βέβαιοι· Δεν θα ‘ρθει όμως ποτέ στιγμή που θα πει ο άγγελος «τελείωσε η κόλασις».
Ω, αν μπορούσαν να φθάσουν μέχρι τ’ αυτιά μας οι φωνές των κολασμένων, τι θ’ ακούγαμε; Kλαυθμός και κοπετός μέγας ηκούσθη κάτω στην «κοιλάδα Iωσαφάτ» (Iωήλ 4,2). Tι λένε; Mιά  λέξι, που εδώ στον κόσμο να μη την πείτε, αδέρφια μου· είναι αμαρτία. Ποιά λέξη; «Kατάρα», «Kατάρα»!… Tι καταρώνται;
Θα  λένε· Πόδια, που την Kυριακή τρέχατε στα κέντρα του διαβόλου, σε γήπεδα και θέατρα, και δεν πατούσατε στην εκκλησία, κατηραμένα νά ‘στε. Xέρια, πού δεν κάνατε το σημείο του σταυρού κανονικώς και ευρύθμως με την προσευχή «Kύριε ημών Iησού Xριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλόν»· χέρια, πού δε’ δώσατε ελεημοσύνη, χέρια πού χτυπήσατε, χέρια πού ματώσατε, χέρια πού σκοτώσατε, χέρια που παλαμίσατε το άγιο Ευαγγέλιο, χέρια που χτυπήσατε μάνα και πατέρα, να ‘στε κατηραμένα. Aυτιά, που επί ώρες τεντώνατε ν’ ακούσετε ό,τι αισχρό· αυτιά, που κλείσατε να μην ακούσετε κήρυγμα ευαγγελίου· αυτιά  αμαρτωλά, να είστε κατηραμένα. Kαι σεις, μάτια, που αντί να βλέπετε τον ουρανό, τα άστρα, τις άγιες εικόνες, ανοίξατε στην αμαρτία και γίνατε μαγνήτες της κολάσεως, να ‘στε κατηραμένα. Γλώσσες, που δεν ε­ίπατε ένα «Δόξα σοι, ο Θεός», γλώσσες που κοτσομπολεύατε, φαρμακώνατε, συκοφαντούσατε· γλώσσες, πού ανοίξατε για να βλαστημήσετε το Θεό, την  υπεραγία Θεοτόκο, τους αγίους, να ‘στε κατηραμένες.

* * *

Ω αδελφοί μου! Aυτά τα λόγια θα τα εφαρμόσετε, θα μετανοήσετε; Tί θα κάνετε σήμερα; Eάν πάρετε την καλή απόφαση, χαρά  στους αγγέλους, χαρά  στον ουρανό, χαρά  στην αγία Tριάδα. Eάν όμως δεν μετανοήσετε, ώ τότε να είστε βέβαιοι, ότι θα ‘ρθεί μιά  μέρα, η τελευταία ημέρα, που άγγελος Kυρίου θα φωνάξει για μας «τετέλεσται». Διότι «απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις» (Eβρ. 9,27), θα πεθάνουμε για να κριθούμε.

Σας δίνω, τέλος, μιά  ευχή· «Xριστιανά  τά τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά  και καλήν απολογίαν την επί του φοβερού βήματος του Xριστού» (θ. Λειτ.). Eύχομαι, όλοι μας, όταν φθάσει η τελευταία ώρα, να σφραγίσουμε τη ζωή μας με τά λόγια του ληστού «Mνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42). Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Ιερός ναός Aγίου Aθανασίου [Γεφύρας] – Θεσσαλονίκης 30-10-1960)

KYMH

17 ΦEBPOYAPIOY
1951
ΦYΛΛAΔION
9

«Kαί ευθέως αλέκτωρ εφώνησε.
Kαί εμνήσθη ο  Πέτρος του ρήματος
Iησού»
(Mατθ. 26 74,75)

Ε K Δ I Δ Ε Τ Α I

Yπό ιεροκήρυκος I. Mητροπόλεως Kαρυστίας-Σκύρου
αρχιμάνδρίτου Aυγουστίνου N. Kαντιώτου
καί διανέμεται δωρεάν πρός χριστιανικόν
διαφωτισμόν του λαού.

TPEΛΛOΣ

«Δαιμόνιον έχει και μαίνεται· τί αυτού ακούετε;» (Iωάν.10,20)

Tό κήρυγμα ακούεται εδώ εις την Kύμην με προθυμίαν, με κατάνυξιν, με δάκρυα και αναστεναγμούς. Άνθρωποι μετανοούν, επιστρέφουν εις τον Θεόν και αποδεικνύουν εμπράκτως την μετάνοιάν των. Άνδρες και γυναίκες, νέοι και νεάνιδες και μικρά παιδιά, συρρέουν εις τα ιδιαίτερα μαθήματα της Oρθοδόξου κατηχήσεως, ακόμη δε περισσότερον εις τα εσπερινά κηρύγματα που γίνονται την Kυριακήν. Συρροή πρωτοφανής. O I. Nαός του M. Aθανασίου έγινε μικρός και στενόχωρος προκειμένου να χωρέση τον ευγενή λαόν της μικράς ταύτης Eυβοϊκής πόλεως. Δόξα εις τον Kύριον, όστις ανοίγει τα ώτα και την καρδίαν διά την ευμενή ακρόασιν και υποδοχήν του Θείου κηρύγματος.
Aλλά υπάρχει και η σφοδρά αντίδρασις. Eις μερικούς το κήρυγμα δεν είναι ευχάριστον, όπως και τα φάρμακα δεν είναι ευχάριστα εις τους ασθενείς. Πόσον θα έχαιρον και θα επανηγύριζον οι άνθρωποι αυτοί, εάν κατώρθωναν να σιγήση ο άμβων και ο ιεροκήρυξ ν’ απομακρυνθεί χιλιόμετρα μακράν της Kύμης. «Δυστυχία μας! φωνάζουν. Aυτός δεν είναι ιεροκήρυξ, αλλά ένας… τρελλός, επί το επιστημονικώτερον ψυχοπαθής, παρακαλώ, που πρέπει να εγκλεισθεί, αν μή εις φυλακήν, τουλάχιστον εις φρενοκομείον, δια να ησυχάσωμεν από τας μωρίας που λέγει από του άμβωνος».
Tρελλός! Iδού το παράσημον που μας έδωκαν οι κύριοι αυτοί επισήμως. Φυλάσσεται τώρα επιμελώς εις τα αρχεία αστυνομιών, Yπουργείων και I. Συνόδου. Kαι ο μεν λαός έδωκε την δέουσαν απάντησιν, ημείς δε τους ευχαριστούμεν από καρδίας. Δι\ ημάς αι ύβρεις, αι διαβολαί και αι συκοφαντίαι των εχθρών του κηρύγματος είναι τα παράσημα που στολίζουν τα στήθη μας. Πάντοτε ενθυμούμεθα τους αθανάτους λόγους του Kυρίου «Mακάριοί εστε, όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι πάν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού».
Tρελλός! Aλλά δεν είμαι ο μόνος, ο οποίος ωνομάσθην τρελλός. Kαι πρό εμού άλλοι, απείρως ανώτεροι από εμέ, των οποίων δεν είμαι άξιος να σκύψω και να φιλήσω τα πόδια των, ωνομάσθησαν τοιουτοτρόπως. Ποίος είναι ανώτερος κήρυξ του Eυαγγελίου από τον Aπόστολον Παύλον; Kαι όμως ωνομάσθη τρελλός. Ωνομάσθη από τον ηγεμόνα της Kαισαρείας Φήστον, όταν ενώπιον του βασιλέως Aγρίππα έκαμνε την περίφημον απολογίαν του ο Παύλος. Ιδε το περιστατικόν εις τας Πράξεις Aποστόλων κεφάλαιον 26ον. Aλλά και αυτός ο Kύριός μας, ο Iησούς Xριστός, δεν απέφυγε την προσωνυμίαν αυτήν. Eδίδασκεν. Aπλαί, αλλά μεγάλαι, αιώνιοι υπήρξαν αι αλήθειαι που εδίδασκε. O λαός ενθουσιάζετο. «Oυδέποτε ελάλησεν, ως ούτος ο άνθρωπος», έλεγον οι αλιείς της Γαλιλαίας. Aλλά οι άρχοντες, οι γραμματείς και οι αρχιερείς, Φαρισαίοι και Σαδουκαίοι εταράχθησαν σφόδρα από τας τρομακτικάς αληθείας που εξήγγειλον τα πανάχραντα χείλη του Θεανθρώπου. Ενώθησαν και επετέθησαν εναντίον Tου. Tον ύβρισαν και Tον εσυκοφάντησαν δεινώς. Mεταξύ των άλλων είπαν εις τον λαόν: Tι κάθεσθε και τον ακούετε; Aυτός είνε… ένας φρενοβλαβής. «Δαιμόνιον έχει και μαίνεται» (Iωάν. 10,20). Ω Kύριε! Πόσον ανεξίκακος είσαι. Tο βρωμερόν σκουλήκι που λέγεται άνθρωπος αποστάτης και αμαρτωλός, σε υβρίζει και Σύ ανέχεσαι και δεν κινείς τον δάκτυλόν Σου διά να καύσης τους ασεβείς; Δόξα τη μακροθυμιά Σου, Kύριε!
―Tρελλός! Παρατηρήσατε τί γίνεται σήμερον! Eάν ένας άνθρωπος πιστεύσει απόλυτα εις τον Xριστόν και θελήση να ζήση μίαν διαφορετικήν ζωήν απ’ εκείνην που μέχρι χθές έζη και κόψη τας κακάς συναναστροφάς με τους φίλους της αμαρτίας, αμέσως χίλια στόματα θ’ ανοίξουν και θα είπουν με καυγχασμούς: Πάει αυτός. Tρελλάθηκε. Διατί; Διότι θέλει να ζήση με το Eυαγγέλιον του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Eις ποίους καιρούς ζώμεν.
―Tρελλός! Aλλά η κατηγορία αυτή μας υπενθυμίζει μίαν αρχαίαν προφητείαν. Tην είπεν πρό 17 αιώνων μία εξαιρετική φυσιογνωμία του Xριστιανισμού, ένας μέγας ασκητής, ο άγιος Αντώνιος. Ποία η προφητεία; Έρχεται καιρός, είπεν ο  M. Αντώνιος, που οι άνθρωποι θ’ αφήσουν τον Θεόν, την πηγήν της Σοφίας, και από την πολλήν αμαρτίαν, το κακό και το έγκλημα θα ζουν σαν τρελλοί και δι’ αυτό, όταν ιδούν κανένα γνωστικόν, που να μη ζει όπως ζουν αυτοί, αλλά να ζει με το Eυαγγέλιον του Xριστού, θα σηκωθούν όλοι οι τρελλοί εναντίον του και θα φωνάξουν· Φύγε από ημάς, Διότι συ είσαι τρελλός». ― Aυτή είναι η προφητεία του M. Αντωνίου.
Aγαπητοί μας ακροαταί των κηρυγμάτων και αναγνώσται του μικρού τούτου περιοδικού! σας ερωτώμεν. Mήπως εφθάσαμεν εις τον καιρόν της προφητείας του M. Αντωνίου; Σεις δε κατήγοροί μας, κύριοι, κυρίαι και δεσποινίδες, που μας εδώκατε το παράσημον του τρελλού, συνεχίσατε την ωραίαν ζωήν σας. Kρατήσατε σεις την εξυπνάδα, την σοφίαν του κόσμου τούτου, και ημείς ας κρατήσωμεν την μωρίαν, την τρέλλαν, την τρέλλαν του Σταυρού. Aυτή η μωρία, αυτή η «τρέλλα» θα σώση τον κόσμον. Iνα και ημείς με τον Aπόστολον της M. Παρασκευής είπωμεν καυχώμενοι εν Kυρίω:«Πού σοφός; Πού γραμματείς; Πού συζητητής του αιώνος τούτου;…. (A΄ Kορ. ……).

KATHXHTIKH ΣXOΛH «MEΓAΣ AΘANAΣIOΣ»

Eιδικά μαθήματα κατηχήσεως:
1― Δια τα εργαζόμενα παιδιά-Tετάρτην ώραν 7.30-8 μ.μ. εις τον Άγ. Aθανάσιον
2― Δια τας νέας (XEN)-Kυριακήν 11-12 εις τον Άγιον Aθανάσιον
3― Δια τας μητέρας- Πέμπτην 5-6 » »
4― Δια τους άνδρας-Tρίτην 7.30-8 » »

Θ Ε I O N  K H P Y Γ M A

Aύριον Kυριακή του Tελώνου και Φαρισαίου (18 Φεβρουαρίου) ο  ιεροκήρυξ το πρωΐ κατά την θείαν Λειτουργίαν θα ομιλήση εις τον I. N. της Aγ. Tριάδος το δε απόγευμα ώραν 5 εις τον Mητροπ. Nαόν του Aγίου Aθανασίου.

–OΛOI EIΣ THN EKKΛHΣIAN-

TYΠOIΣ-IΩΝ. KAΛΛIANOY-KYMH

+ΕΣΤΙΑ+

αριθ. φυλλ. 15/1945

ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΑ ΧΕΙΛΗ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΑ ΕΘΝΗ

Σε ερωτά. Εις ποίαν θρησκείαν ανήκεις; Άθεος δεν πιστεύω να είσαι. Μόνον παράφρονες ημπορούν να είπουν, Θεός δεν υπάρχει. Συ πιστεύεις, ότι υπάρχει κάποια ανωτέρα Δύναμις. Λέγεις, ότι ανήκεις εις την Χριστιανικήν θρησκείαν, εκτελείς κάποτε – κάποτε τυπικώς μερικά θρησκευτικά καθήκοντα, εμφανίζεσαι ως κομμήτης τρεις ή τέσσερες φοράς τον χρόνον εις την εκκλησίαν, και αρέσκεσαι να ακούης τον Ακάθηστον Ύμνον, το τροπάριον της Κασσιανής, Επιτάφειον Θρήνον, το «Χριστός ανέστη»!
Τι; Να σε ονομάσω τώρα Χριστιανόν; Αλλά Χριστιανός είναι όνομα τιμημένον, υπούργημα μεγάλο, αποστολή υψίστη. Χριστιανός = ακόλουθος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού μέχρι θανάτου. Ο Χριστιανός αρχηγόν έχει τον Χριστόν. Απ’ αυτόν λαμβάνει διαταγάς, από αυτόν εξαρτάται και κατευθύνεται.
Αλλ’ οι περισσότεροι που λέγονται σήμερον Χριστιανοί, τον Χριστόν ή τον αγνοούν ή τον έχουν τρομερά παρεξηγήσει και έχουν πλάσει έναν ιδικόν των Χριστόν σύμφωνα με τας επιθυμίας των, ή και το χειρότερον τον έχουν προδώσει. Ναι, τον αγνοούν. Ποιος είναι ο Χριστός; Ποια είναι η διδασκαλία του; Ποια τα έργα του; Δεν ηθέλησαν να το μάθουν. Δεν ήνοιξαν ποτέ το Ευαγγέλιον, την αγίαν Γραφήν, όπου εις κάθε σελίδα της ακτινοβολεί το πρόσωπον του Ιησού. Δυστυχώς οι άνθρωποι του αιώνος τούτου εφρόντισαν και έμαθαν πολλά πράγματα, εμπλούτισαν τον εγκέφαλόν των με γνώσεις, ως επί το πλείστον αχρήστους, προσεκολλήθησαν σαν στρείδια εις διάφορα συστήματα, αλλ’ έχουν μεσάνυκτα ως προς την γνώσιν του Χριστού. Αγνοούν τα στοιχεία της Χριστιανική πίστεως, δεν γνωρίζουν καν το αλφαβητάριον του Χριστιανισμού. Απλούσταται ερωτήσεις γύρω από την θρησκείαν μένουν σήμερον αναπάντητοι όχι από τον λαόν μας – αυτός κάτι γνωρίζει και εφαρμόζει από την πίστιν μας – αλλά απ’ εκείνους που έχουν την αξίωσιν ότι είναι αι μορφωμέναι και ηγέτιδες τάξεις της κοινωνίας. Τόση είναι η άγνοιά των, ώστε αποδίδουν εις τον Χριστόν διδασκαλίας που ποτέ του δεν είπε, όπως π.χ. το «Πίστευε και μη ερεύνα». Ώ, εάν κάθε πρωί εδιάβαζαν από 5 μόνον στίχους του Ευαγγελίου! Εάν προσπαθούσαν να εμβαθύνουν εις λόγια του Χριστού μας, θα έβλεπαν ότι ασφαλέστερος οδηγός μέσα εις τον σάλον της σημερινής ζωής δεν ημπορεί να είναι άλλος από τον Χριστόν.

Τι πρέπει να πράξουν, τι πρέπει μάλλον να πράξωμεν όλοι μας; Να γνωρίσωμεν τον Χριστόν, να μελετήσωμεν τον βίον του, να μάθωμεν οποία είναι η διδασκαλία του. Όχι απλώς να λάβωμεν μιαν επιπόλαιαν γνώσιν, αλλά να εμβαθύνωμεν εις το πνεύμα της διδασκαλίας του. Και αφού πεισθώμεν, και δεν ημπορούμεν παρά να πεισθώμεν – εάν είμεθα ειλικρινείς φίλοι της Αληθείας – ότι ωραιοτέρα διδασκαλία εις τον κόσμον δεν ηκούσθη, ούτε θα ακουσθή από την διδασκαλίαν του Θεανθρώπου, τότε να λάβωμεν ηρωικάς αποφάσεις. Ν’ ανακηρύξωμεν όλοι των Χριστόν ως αρχηγόν της ζωής μας, να πειθαρχήσωμεν εις αυτόν, να εφαρμόσωμεν ο καθένας εις τον κύκλον του τα θεία ρήματά του, να βαπτίσωμεν μέσα εις την κολυμβήθραν της χριστιανικής πίστεως όλα μας τα φρονήματα και όλα μας τα συστήματα, ώστε να εξέλθουν από την κολυμβήθραν αυτήν ως νέαι ιδέαι απηλλαγμέναι από κάθε επήρειαν του κακοποιού πνεύματος που μολύνει τους πάντας και τα πάντα.
Πίστις, λοιπόν, εφαρμογή, ομολογία χρειάζεται, δια να σωθώμεν. ΠΙΣΤΙΣ! Να πιστεύσωμεν εσωτερικώς, να γίνη πεποίθησίς μας ακράδαντος, την οποίαν να μην ημπορή να κλονίση καμμία δύναμις, ότι ο Χριστός είναι «η οδός και η αλήθεις και η ζωή» (Ιωάν. 14, 6) και ότι έξω από τον Χριστόν η ζωή του ανθρώπου χάνει το νόημά της, εκφυλίζεται και καταστρέφεται.
Και αφού πιστεύσωμεν ότι ο Χριστός είναι ο αρχηγός μας, ο άριστος οδηγός, ο οποίος με τον μίτον της πίστεως θα μας βγάλη από τον λαβύρινθον της σημερινής υλιστικής και αθέου ζωής, πρέπει να καταβάλωμεν καθημερινώς προσπάθειαν, δια της εφαρμογής των θείων εντολών, να γίνη ο καθένας μας ένας μικρός αλλά κρυστάλλινος καθρέπτης του Χριστού.
Και εάν πιστεύσωμεν και εκτελώμεν ό,τι διδάσκει ο Χριστός, τότε έχομεν ένα άλλο καθήκον, να ομολογήσωμεν την πίστιν μας, να κηρύξωμεν παντού όπου ευρεθώμεν (εις το σπίτι ο οικογενειάρχης, εις το σχολείον ο διδάσκαλος, εις το δικαστήριον ο δικαστής, εις την εκκλησίαν ο ιερεύς και του μικροτέρου χωριού, όλοι μας εις κάθε συναναστροφήν, να κηρύξωμεν με άγιον ενθουσιασμόν και θάρρος, ότι το μόνον φάρμακον που θα θεραπεύση την ανθρωπότητα είναι η διδασκαλία του Ιησού Χριστού).

Ιδού ο προορισμός σου, Χριστιανέ αδελφέ μου! Όπως λέγει αρχαίος διδάσκαλος του ευαγγελίου, τρια πράγματα αναδεικνύουν τον Χριστόν. Η γνώσις του θελήματος του Χριστού, το ένα. Η εφαρμογή του το δεύτερον. Η διάδοσίς του τρίτον. Σύνθημά μας λοιπόν ας γίνη: ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΣ ΤΑ ΧΕΙΛΗ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΣ ΤΑ ΕΘΝΗ. Ας ακούσουν βουνά, λαγκάδια και νησιά. Ας αστράψη όλη η γη από το άγιον φως της πίστεως, ότι «εις άγιος, εις Κύριος, Ιησούς Χριστός εις δόξαν Θεού Πατρός αμήν» (ύμνος θ. λειτουργίας πρβλ. Φιλιπ. 2, 11).
Χριστιανέ, μη κοιμάσαι! Από σε ο κόσμος ζητεί φως, το άγιον φως του Χριστού. Αυτό θα διαλύση τα πυκνά σκοτάδια της σημερινής ανθρωπότητος και θα σώση τον κόσμον.

(Ανεδημοσιεύθη εις «Σπίθα» φ. 575/Ιούνιος – Ιούλιος 2000, σελ. 1, 6)

################################################################

################################################################

Τα φύλλα της «Εστίας» που παραθέτω εδώ φωτογραφικώς τυπώνονταν και κυκλοφορούσαν στην Κοζάνη το 1945, ενώ ο π. Αυγουστίνος βρισκόταν στα Γρεβενά. Υπάρχουν πολλά. Παραθέτω μόνο μέχρι την μετονομασία του φυλλαδίου, σε «Χριστιανική Σπίθα».
Το γραπτό κήρυγμα αλλάζει όνομα. Από «Εστία», όπως κυκλοφορούσε τότε, γίνεται «Χριστιανική Σπίθα». Η αρίθμησι όμως των φύλλων της «Χριστιανικής Σπίθας» είνε συνέχεια της αριθμήσεως των φυλλαδίων της «Εστίας».
Με το ιστορικό αυτό χριστιανικό φυλλάδιο ο π. Αυγουστίνος, 60 τώρα χρόνια, πολεμεί εναντίον των σκοτεινών δυνάμεων, που πάνε να διαλύσουν ό,τι βρούν όρθιο στο πέρασμά τους, αλλά και παρηγορεί το λαό. Και σήμερα εκδίδεται από τον Γέροντα, βοηθούμενο από τα πνευματικά του τέκνα.

################################################################

################################################################

Το γραπτό κήρυγμα στίς 1 Νοεμβρίου 1945 αλλάζει όνομα. Από «Εστία», όπως κυκλοφορούσε μέχρι τότε, γίνεται «Χριστιανική Σπίθα» είναι συνέχεια της αριθμήσεως των φυλλαδίων της «Εστίας».

Με το ιστορικό αυτό χριστιανικό φυλλάδιο ο π. Αυγουστίνος, 60 τώρα χρόνια, πολεμεί εναντίον των σκοτεινών δυνάμεων, που πάνε να διαλύσουν ότι βρούν όρθιο στο πέρασμά τους, αλλά και παρηγγορεί το λαό.

Και σήμερα εκδίδεταιι από τον Γέροντα βοηθούμενο από τα πνευματικά του τέκνα.

################################################################

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 185-190, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

+EΣΤΙΑ+

ΜΙΑ ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΗ ΛΑΟΝ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

Κατόπιν νεωτέρας εντολής της Ι. Συνόδου είμαι υποχρεωμένος να εγκαταλείψω πλέον οριστικώς την Κοζάνην και να μεταβώ εις Γρεβενά. Ούτω λήγει το στάδιον της εν Κοζάνη εργασίας μου. Πριν η αναχωρήσω από την προσφιλή πόλιν, εθεώρησα καθήκον δια την ιστορίαν του μαρτυρικού τούτου τόπου της Δ. Μακεδονίας να σας αποχαιρετήσω. Και απευθύνω προς όλους σας την παρούσαν επιστολήν, ως ένα είδος προχείρου και συντόμου απολογισμού της εργασίας μου ως ιεροκήρυκος.
Μετά την εκτέλεσιν υπό των βαρβάρων κατακτητών του εθνομάρτηρος ιεροκήρυκος αρχιμ. Ιωακείμ Λιούλια, κενωθείσης της θέσεως ετοποθετήθην υπό της Ι. Συνόδου ως ιεροκήρυξ Κοζάνης. Όταν εν καιρώ βαρυτάτου χειμώνος έφθασα εις την πόλιν σας, η δυστυχία του λαού μας κάτω από την μαύρην δουλείαν παρουσίαζε τραγικάς εικόνας. Την νύκτα εβλέπαμεν να καίωνται ως βεγγαλικά από τα θηρία – στρατιώτας του Χίτλερ – τα πέριξ χωριά της Κοζάνης, την δε ημέραν να συρρέουν ως ράκη ανθρώπινα εις την πόλιν εν ελεεινή καταστάσει τα θύματα της συμφοράς. Το Κράτος ευρίσκετο εν αποσυνθέσει. Το χρήμα είχεν εξευτελισθή, πλατανόφυλλα είχον καταντήσει τα χαρτονομίσματα, εργασία ουδαμού, λαϊκή περίθαλψις μηδέν. Εν μέσω της συμφοράς εκείνης ως ιεροκήρυξ εκλαύσαμεν, υψώσαμεν την φωνήν μας, εκαυτηριάσαμεν τους ενόχους, εμαστιγώσαμεν τους ασπλάχνους πλουσίους, και εζητήσαμεν την συνδρομήν του λαού δια την δημιουργίαν λαϊκού συσσιτίου. Την επομένην το γκαράζ είχε γίνει προσκύνημα. Ωρισμένοι πλούσιοι, οι οποίοι θα ηδύναντο να δημιουργήσουν μόνοι των συσσίτια και να τρέφουν λόχους πεινασμένων παιδιών της γειτονιάς των, έμειναν αδιάφοροι (Μόνον αδιάφοροι; Ήνοιγαν κατακόμβας, δια να κρύψουν…). Αλλά ο πτωχός λαός ηλεκτρίσθη από τα χριστιανικά συνθήματα του άμβωνος και κάτι τι το πρωτοφανές και αλησμόνητον συνέβη: ουρά λαού είχε σχηματισθή έξω από το γκαράζ και ο λαός έδιδε προθύμως εκ του υστερήματός του. Έτσι έγινεν η πρώτη αποθήκη τροφίμων. Το συσσλιτιον ήρχισε με 50 πιάτα, δια να προχωρή και να αυξάνη συνεχώς. Τα 50 έγιναν 100, 200, 500, 800, 1000, 1500, 2500, 3000, 3500, δια να φθάση το συσσίτιον με την βοήθειαν του ερυθρού σταυρού εις 8000 ημερισίας μερίδας.
Αλλά ποιος θα εφαντάζετο; Η εργασία αυτή, καρπός της ευσέβειας του τόπου τούτου, προκάλεσε λυσσαλέαν, σατανικήν την αντίδρασιν του κακού. Δεν ηρέμησε, ακόμη ο μαρτυρικός μας τόπος δια να δημοσιεύσω, την βοήθεια του φίλου δημοδιδασκάλου, κρατήσαντος σημειώσεις από την μαύρην εκείνην εποχήν, βιβλίον, εις το οποίον θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια και η κοινωνία θα μείνει κατάπληκτος, οπόση κακία εμφωλεύει εις τα στήθη ωρισμένων ανθρώπων. Τόσον μόνον εδώ γράφωμεν, ότι ο φθόνος συναδέλφων μου, η συκοφαντία, η φιλαργυρία ωρισμένων τινών πλουσίων της πόλεως, πραγματκών Σαϋλώκ, οι οποίοι εφοβήθησαν μήπως με το κήρυγμα ο λαός επαναστατήση και θραύση τας αποθήκας και λεηλατήση τας περιουσίας των…, όλα αυτά συνεμάχησαν κατά του ιεροκήρυκος και ήρχισεν ένας απηνής διωγμός, όστις ακόμη δεν τελείωσε. Κεντρικόν της αντιδράσεως, φοβερόν αλλά αληθές, ήτο η ι. Μητρόπολις Σερβίων και Κοζάνης, συγκεκριμένως δε ο Σεβασμιώτατος Συνοδικός έξαρχος παρά τη Ι. Μητροπόλει ταύτη Μητροπολίτης Ξάνθης κ. Ιωακείμ, όστις εκαυχάτω ότι ειργάζετω εθνικώς(!), αλλ’ εις το παθητικόν της εργασίας του υπάρχει και το γεγονός: Κατήγγειλεν εις το Γερμανικόν Φρουραρχείον, ότι ο ιερικήρυξ Αυγουστίνος είναι… κόκκινος, κατακόκκινος! Το πώς εσώθημεν αποτελεί θαύμα, δια το οποίον ημείς και οι συνεργάται μου ευχαριστούμεν τον Θεόν. Αλλ’ αφού εζήσαμεν και αφού εδώσαμεν συγγνώμην εις τους εχθρούς μας, έχομεν τώρα το θάρρος του χριστιανού μαχητού να καταγγείλωμεν εις το πενελλήνιον ότι ιεράρχαι, που κατήγγειλαν και παρέδωκαν εις τας χείρας των εχθρών της πατρίδος εργάτας του ευαγγελίου, των οποίων δεν ηνείχοντο να ακούουν την γλώσσαν της αληθείας ιεράρχαι, οι οποίοι, καθ’ ήν στιγμήν το ποίμνιόν των εσφάζετο και εμαρτύρει ποικιλοτρόπως, αυτοί το εγκατέλειψαν και κατέφυγαν εις τας Αθήνας δια να κάμνουν τους περιπάτους των εις την πλατείαν Συντάγματος, ιεράρχαι και γενικότερον κληρικοί, οι οποίοι κατά τον χρόνον της σκλαβιάς ελησμόνησαν την αποστολήν του τιμημένου ράσου της Ορθοδόξου Εκκλησίας και δεν ετήρησαν την αξιοπρέπειάν των, τρέμοντες ως λαγωοί έναντι ενός τελευταίου καραμπινιέρου και γκεσταπίτου, ιεράρχαι και κληρικοί τοιούτοι δεν έχουν καμίαν θέσιν εις τας τάξεις του κλήρου. Αλοίμονον δε εάν η εκκλησία δεν έχη την δύναμιν να εκκαθαρίση εαυτήν, και τρεις αλοίμονον εάν τοιούτοι κληρικοί γίνωνται δικασταί και τιμηταί των άλλων. Αλλ’ ας επανέλθωμεν. Ο Σεβ. Έξαρχος, ρίπτων την συκοφαντίαν ότι είμαι κόκκινος, επέτυχε δις να αφαιρέση το κήρυγμα, αλλά και δυο φοράς ηναγκάσθη να υποκύψη προ του κύμματος της αγανακτήσεως του λαού της Κοζάνης και επιτρέψη εκ νέου το κήρυγμα. Αίτησις δε του λαού, προς την Ι. Σύνοδον, η οποία εκαλύφθη αυθορμήτως υπό 2200 υπογραφών κατοίκων της Κοζάνης, εζήτει επιμόνως την συνέχειαν του κηρύγματος. Αλλ’ ης μάτην αι διαμαρτυρίαι του λαού, εις μάτην τα ψηφίσματα των εκκλησιαστικών συμβουλίων Αγ. Κωνσταντίνου και Αγ. Δημητρίου, ως να ήμεθα αιρετικοί, εξεδιώχθημεν τελείως εκ των Ι. Ναών. Και τότε η ευσέβεια του λαού της Κοζάνης πάλιν εθαυματούργησε. Μετέβαλεν με αθρώα συρροήν του το γκαράζ όχι μόνον εις φιλανθρωπικόν κατάστημα, αλλά και εις Μητροπολιτικόν Ναόν, όπου χιλιάδες ακροαταί ήκουον από του προχείρου βήματος λόγους παρηγοριάς εν καιρώ δουλείας…
Αλλ’ αφού επιμένουν, ότι είμαι κόκκινος, απαντώ και γραπτώς, ότι δεν ανοίκω εις κανένα κόμμα. Ήμουν, είμαι και θα είμαι μέχρι θανάτου Ορθόδοξος Χριστιανός. Κτυπώ το έγκλημα οποθενδήποτε και εάν εμφανίζεται και ζητώ από 10ετίας και πλέον μεταρρύθμισιν της κοινωνίας αλλά με βάσιν το Ευαγγέλιον του Χριστού. Τούτο ήρχισα το πρώτον εκ της ιεράς πόλεως του Μεσολογγίου. Διότι και εγώ πιστεύω μαζί με τον υπέροχον ιεράρχην του Πόντου, τον τέως Μακ. Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χρύσανθον, ότι μόνον το Ευαγγέλιον, «μόνον η χριστανική ηθική μετά της προς πάντας και πάντα στρεφομένης και πάντας εν εαυτή ενούσης θείας αγάπης θα ηδύνατο να συμπτήξη μιαν σταθεράν και αδιάσειστον σοσιαλιστικήν πολιτείαν» (περοδικόν «ορθοδοξία» Πατριαρχείου Κων/πόλεως, έτος 1932-29-37 άρθρον «Η Κοινωνική Κρίσις και η Εκκλησία»).
Αλλ’ ας αφήσωμεν τους επισήμους να λέγουν και να γράφουν και αποφασίζουν κατά του ιεροκήρυκος ότι θέλουν, και ας στραφώμεν προς τον λαόν της Κοζάνης, με τον οποίον συνεπίομεν τα πικρά της δουλείας ποτήρια και συνεδέθημεν με τα άρρηκτα δεσμά της αγάπης του Χριστού.
Χαίρετε λοιπόν, προσφιλείς μου ακροαταί, οι οποίοι κατά χιλιάδας ως εις άνθρωπος μέχρι ασφυξίας συνεκεντρωνεσθε εις τους απόκεντρους Ι. Ναούς της πόλεως, δια να ακούσετε το απλούν του Ευαγγελίου κήρυγμα. Χαίρετε, νέοι και νέαι, οι οποίοι γύρω από τον ιεροκήρυκα αποτελέσατε το μικρόν επιτελείον της αγάπης του Χριστού και υπηρετήσατε ως εθελονταί την κοινωνίαν. Χαίρετε, ευλαβείς γυναίκες της πόλεως, αι οποίαι ως άλλαι μυροφόροι, όρθου βαθέος, πριν να ανατείλη ο ήλιος, εσπεύδατε εις την Εστίαν δια να προσφέρετε δωρεάν τας υπηρεσίας σας με την χαράν εις το πρόσωπον ότι υπηρετείτε τον πτωχόν Ναζωραίον. Χαίρετε, πρόσφυγες πυροπαθείς, δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης και αληθείας, φυλακισμένοι, όσοι εις την Εστίαν ευρίκατε το άσυλόν σας. Χαίρετε ορφανά θύματα της Εθνικής μας Καταιγίδος. Χαίρετε γέροντες και ασθενείς και ναυαγοί της ζωής. Χαίρετε υποστηρικταί του έργου, δωρηταί, γνωστοί, ανώνυμοι, των οποίων τα ονόματα μνησθήτω Κύριος ο Θεός εν τη Βασιλεία Αυτού. Χαίρετε, τέλος, εκλεκτοί μου νέοι, χαίρετε στενοί μου συνεργάται, όσοι εμείνατε γύρω από το λάβαρον του Χριστού και δεν εγκαταλείψατε και όταν ακόμη κληρικοί σας προέτρεπον να μας εγκαταλείψητε δια να μη πέση φωτιά εις τα σπίτια σας. Ω πισταί και ευλαβείς ψυχαί! Επί 15 μήνας χωρίς μισθόν, χωρίς άλλην τινά αποζημίωσιν, προσεφέρατε την υπηρεσίαν εις τον λαόν. Ποίος θα αμείψη τους κόπους σας; Μόνον ο Εσταυρωμένος. Χαίρετε, φίλοι και εχθροί! Ο ιεροκήρυξ Αυγουστίνος αναχωρεί. Είμαι ευτυχή, διότι υπηρέτησα την πόλιν της Κοζάνης με κίνδυνον της ζωής μας. Λησμονώ του κόπους και ενθυμούμε την αγάπην σας. Εγκόλπιον και μίτρα σπινθηροβολούσα θα είναι δι’ εμέ η ανάμνησις των κόπων και των κινδύνων, των φρικτών ημερών που επεράσαμεν μαζί. Πιστεύω, ότι εις το νέον μου δρομολόγιον με συνοδεύουν αι ευχαί όλων σας.
Έτσι είπα να περάσω την ζωήν μου. Θα πετώ από βράχον εις βράχον και από θάμνον εις θάμνον και από κλάδον εις κλάδον, δια να ψάλλω το γλυκύ μου άσμα «ΧΡΙΣΤΟΣ – ΕΛΛΑΣ».
Αδελφοί μου, χαίρετε! Ο Κύριος ας είναι πάντα μαζί σας.

Με άπειρον αγάπην
Αρχιμ. Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης, Ιεροκήρυξ
Εν Κοζάνη τη 18η Απριλίου 1945

«ΕΣΤΙΑ», ΑΡ. ΦΥΛ. 14

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,

μέρος β΄, σελ. 178-182, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

«ΒΙΟΣ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΟΣ, ΒΙΟΣ ΑΒΙΩΤΟΣ» (ΣΩΚΡΑΤΗΣ)

Εξετάσατε όχι τι κάμνουν αλλά τι κάμνουν όλοι. Μόλις εις το σπίτι, το καφενείον, την πλατείαν συναντηθούμε δυο–τρεις, συγκροτούμεν αμέσως δικαστήριον. Κατηγορούμενοι: ο γείτονας, ο συνάδελφός μας, ο συμπολίτης μας, ο κόσμος όλος. Αλλ’ είναι απών ο κατηγορούμενος. Δεν πειράζει. Ημείς θα συνεδριάσωμεν, θα τον δικάσωμεν ερήμην. Το κατηγορητήριον αρχίζει, αι γλώσαι κόβουν σαν σπαθιά τροχισμένα επάνω εις το ακόνι του αγριοτέρου μίσους. «Αυτός έκανε το και το». Τα είδαμεν; Όχι τα ηκούσαμεν από αλλού. Αλλά χωρίς να εξετάσωμεν, χωρίς να εξακριβώσωμεν εάν και κατά πόσον είνε αληθιναί αι κατηγορίαι, ημείς τα παραδεχόμεθα ως αληθινά, τα παρουσιάζομεν ως γεγονότα, ως αδιάψευστα τεκμήρια της ενοχής του άλλου. Αλλά και εάν δεν υπάρχουν τοιαύτα γεγονότα, ημείς δεν δυσκολευόμεθα να τα δημιουργήσωμεν. Αρκεί το ότι μισούμεν θανασίμως και αφού δεν ημπορούμεν να τον δολοφονήσωμεν με τα όπλα, θα τον δολοφονήσωμεν κατ’ άλλον βδεληρότερον τρόπον. Θα χρησιμοποιήσωμεν εναντίον του το όπλον της συκοφαντίας. Ο σκοπός άλλοστε αγιάζει τα μέσα. Θα πλαστογραφήσωμεν την αλήθειαν. Θα διαστρεβλώσωμεν τα πράγματα, θα είπωμεν το σκότος φως και το φως σκότος, θα οργιάσει η φαντασία μας, και ο άλλος, που τον μισούμεν και τον μισούμεν δια χίλιες δυο αφορμές, θα παρουσιασθεί ως τέρας που τον εγέννησε ο άδης, και το δικαστήριόν μας θα εκδώσει τας αποφάσεις του. Ευτυχώς που δεν έχομεν την δύναμιν να εκτελούμεν ό,τι αποφασίζωμεν μέσα εις τα βάθη ης ψυχής μας εναντίον των άλλων, άλλως, δεν θα έζων άνθρωποι, διότι όλοι, κατά την κρίσιν μας, είναι εγκληματικά όντα που πρέπει να εκλείψουν από το πρόσωπον της γης, δια να ζήσωμεν ευτυχείς ημείς οι αθώοι…
Ημείς οι αθώοι! Αθώοι! Λευκαί περιστεραί! Αλλά ποίος εξέδωσεν ταύτην την αθωωτικήν απόφασιν δι’ ημάς; Ημείς οι ίδιοι, που ρίπτομεν καθημερινώς τους κεραυνούς της οργής μας εναντίον των άλλων, ημείς, που είμεθα οι αυστηροί κριταί και των πλέον αθώων κινήσεων των άλλων, ημείς, που ζητούμεν την κεφαλήν του άλλου επί πίνακι. Ημείς αίφνης μεταβαλλόμεθα, γινόμεθα οι επιεικείς κριταί. Τι λέγω; Οι θερμότεροι συνήγοροι του εαυτού μας. Υπερασπίζομεν τα έργα μας, και τα πλέον εγκληματικά. Ζητούμεν να αναγνωρίσουν τους κόπους μας, τας θυσίας μας, να μας παρασημοφορήσουν, να στήσουν τον ανδριάντα μας… Διότι ημείς μόνον είμεθα οι καλοί, και οι άλλοι είναι οι κακοί. Αυτάς τας αποφάσεις εξέδωκε το μεροληπτικόν μας Δικαστήριον. Κατεδικάσαμεν όλους, και αθωώσαμεν τους εαυτούς μας.
Αλλ’ είναι ο εαυτός μας τόσον αθώος, όπως φανταζόμεθα; Αλλοίμονον! Εάν μας εφώτιζεν ο Θεός, εάν ανοίγαμεν τα μάτια μας, εάν ηκούαμε τας κατηγορίας των εχθρών μας, εάν απεφασίζαμεν, εις το εδώλιον του κατηγορουμένου, που εσύραμεν όλον τον κόσμον, να καθίσωμεν επιτέλους, ως κατηγορούμενον τον εαυτόν μας, εάν εθέταμε υπο τον έλεγχο του Ευαγγελίου την ζωήν μας μιας και μόνον ημέρας, ω τότε πόσον διαφορετικοί θα ήμεθα! Πόσον θα ευρύναμεν το οπτικόν πεδίον της κρίσεώς μας! Μαζί με τον Ρώσσον φιλόσοφον Ντοστογιέφσκυ θ’ αναγκαζόμεθα να αναφωνήσωμεν ΕΙΜΕΘΑ ΟΛΟΙ ΕΝΟΧΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΟΛΩΝ ΚΑΙ ΔΙ’ ΟΛΑ.
Τι και εάν δεν επράξαμεν εγκλήματα μεγάλα; Δια κάθε αδικίαν που γίνεται εις την γην, δια κάθε σταλαγματιά αίμα που χύνεται, δια κάθε αμάρτημα, έχομεν και ημείς το μερίδιον της ενοχής μας. Είμεθα και ημείς συνυπεύθυνοι. Διότι ζώμεν εις την κοινωνίαν, και ηδυνάμεθα με την συμβολήν μας να μειώσωμεν το κακόν, να αυξήσωμεν το καλόν, να επεκτείνομεν έστω και κατά ένα βήμα την βασιλείαν του Χριστού επι της γης. Ας εξετάσωμεν τον εαυτόν μας, ας τον ελέγξωμεν με όσην αυστηρότητα ελέγχομεν τους άλλους, και τότε θα ίδωμεν την πραγματικότητα. Εάν δεν εβλασφημήσαμεν τον Θεόν, δεν διεμαρτυρήθημεν όμως ποτέ όταν ηκούσαμεν τον άλλον να βλασφημεί χυδαιότατα τα ιερά και τα όσια της θρησκείας μας. Εάν δεν εφονεύσαμεν, εμείναμεν όμως εγγληματικώς αδιάφοροι εμπρός εις την απερίγραπτον δυστυχίαν του πλησίον μας, ο οποίος απέθνησκε καθημερινώς με τον λευκόν θάνατον. Εάν δεν εμοιχεύσαμεν, επετρέψαμεν όμως εις τον εαυτόν μας να βυθίζεται μέχρις αηδίας μέσα εις τον βούρκον των αισχρών λογισμών, των ανήθικων βλεμμάτων, εκφύλων μυθιστορημάτων. Εάν δεν ερρίψαμεν ανθρώπους εις την φυλακήν, δεν ορθώσαμεν όμως και το ανάστημά μας να είπωμεν δι’ όσους ήσαν αθώοι. Αυτοί είναι αθώοι και πρέπει να αποφυλακησθούν…
Άνθρωπε! Φωνάζει ο σοφός πρόγονός μας ο Σωκράτης «άρχισε να εξετάζεις, να ελέγχεις, να τιμωρείς τον εαυτόν σου. Απ’ εκεί πρέπει να αρχίσεις, εάν θέλεις να γίνεις ένας αληθινά άνθρωπος, στοιχείον προόδου και ωφελείας». Μόνον εάν διορθώσεις τον εαυτό σου, εάν απαλλαγείς από τα πάθη σου, εάν αποκτήσεις το περίφημο εκείνο «γνώθι σαυτόν», εάν προ πάσης πράξεώς σου ερωτάς τον εαυτόν σου «Αυτό που θα κάμω, θέλω να μου το κάμουν οι άλλοι; Είνε σύμφωνον με ό,τι εδίδαξε ο Χριστός», τότε διαφορετικά θα ιδείς τον κόσμον. Θα εξορήσεις από τα στήθη σου το μίσος, θα πλημμυρίσει η καρδιά σου από αγάπην προς όλα τα τέκνα της γης.
Χριστιανέ ! Από αύριον εισερχόμεθα εις την Μ. Τεσαρακοστήν. Ας στρέψομεν την προσοχήν μας μέσα εις τα βάθη της ψυχής μας. Ό,τι υπάρχει μέσα σαπρόν, ακάθαρτον, εκδικητικόν, σατανικόν, ας αποθάνει. Ας εξετάσομεν κάθε βράδυ προτόυ να κοιμηθώμεν τον εαυτόν μας, τι εκάναμεν, τι καλόν έπρεπε να πράξωμεν και δεν το επράξαμεν. Ας ελέγχωμεν, ας αυτοελεγχώμεθα καθημερινώς. Έτσι θα κτυπήσωμεν κατακέφαλα τον φαρισαϊσμόν, που είνε το μεγαλύτερον αμάρτημα, η ρίζα των κακών. Έτσι θα εξωραΐσωμεν την ζωήν μας. Διότι είνε ανάξιον να ζώμεν μιαν ζωήν κτηνώδη, σύμφωνα με τα χυδαίας ορμάς, χωρίς να την θέτωμεν υπο τον τον καθημερινόν έλεγχον της συνειδήσεώς μας, του Ευαγγελίου μας, του Θεού μας.
Αδελφοί! Βελτιώσωμεν ηθικώς τον εαυτόν μας, εάν θέλωμεν να βελτιώσωμεν την κοινωνία μας, να εξυψώσωμεν την πατρίδα μας, να λάμψωμεν και πάλιν εις την ανθρωπότητα ως φώτα ψυχικού πολιτισμού. «Βίος ανεξέλεγκτος είνε βίος αβίωτος», είπεν ο Σωκράτης και το λόγιόν του, επικυρωθέν από τον Χριστόν μας, ισχύει μέχρι σήμερον και θα ισχύει πάντοτε.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυριακήν (18 Μαρτίου) κατά την Θείαν Λειτουργίαν (ώραν 9π.μ.) εις τον Ι. Ναόν του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ θα ομιλήσει ο ιεροκήρυξ αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης.

«ΕΣΤΙΑ», ΚΟΖΑΝΗ 17 Μαρτίου 1945, αρ. φυλ. 11

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 170-172, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

ΕΧΕΙΣ ΜΕΤΡΟΝ;

Υποθέσατε ότι έχομεν μιαν ποσότητα υφάσματος. Θέλομεν να μετρηθεί. Και ιδού παρουσιάζονται οι μετρηταί. Αλλά περίεργον! Ο καθένας κρατεί ιδικόν του μέτρο και με αυτό ζητεί να μετρήσει. Έτσι πολλοί μετρηταί, αλλά και πολλά διάφορα μέτρα. Μετρούν, αλλά δε συμφωνούν, δεν καταλήγουν εις το ίδιο αποτέλεσμα μετρήσεως. Τέλος, δια να εξέλθουν από το αδιέξοδον των διαφόρων μετρήσεων, οι μετρηταί αναγκάζονται να καθιερώσουν υποχρεωτικήν δι’ όλους μιαν μονάδα μετρήσεως, τον πύχην π.χ., και με το κοινόν αυτό μέτρον, το οποίον παραδέχονται όλοι, αγορασταί και πωληταί, γίνονται μετρήσεις, παύουν αι διαφωνίαι και κινείται το εμπόριον.
Δια τα υλικά αγαθά, δια το ζύγισμα και το μέτρημά των υπάρχουν μονάδες μετρήσεως, περί των οποίων ασχολείται η Μαθηματική Επιστήμη. Με αυτάς ζυγίζουν, μετρούν όχι μόνον τα μικρά αλλά και τα ελάχιστα, αλλά και τα μέγιστα. Μετρούν την περιφέρειαν, την έκτασην της γης, ζυγίζουν τον όγκο της, υπολογίζουν με ακρίβεια τας αποστάσεις των άστρων. Και οι άνθρωποι συμφωνούν.
Συμφωνούν γύρω από την μέτρησιν των υλικών αγαθών, διότι έχουν παραδεχθεί ένα κοινόν μέτρον αλλά δε συμφωνούν γύρω από τις ιδέες. Εδώ πλέον δημιουργείται σύγχισις, Βαβέλ, Λαβύρινθος. Οι άνθρωποι αιωνίως διαφωνούν ή συμφωνούν σήμερον, δια να διαφωνήσουν αύριον επάνω εις φλέγοντα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά ζητήματα. Και δεν πρόκειται περί δυο μόνον γνωμών, αλλά περί αναριθμήτων γνωμών και αντιλήψεων. Όποιος αμφιβάλλει, ας ηπάγει εις την Βιβλιοθήκην του Δήμου, ας ανοίξει έναν πρόχειρον οδηγόν, ένα εγχειρίδιον Κοινωνιολογίας, Φιλοσοφίας, Ιστορίας των οικονομικών θεωριών, δια να τον καταλάβει ίλιγγος εμπρός εις την ατελεύτητον σορείαν των ποικίλων αντιλήψεων. Καθένας από εκείνους που φιλοδοξούν να δημιουργήσουν νέαν κατεύθυνσιν εις τον κόσμον, περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα το παρόν, περιφρονεί το παρελθόν, υποτιμά τους άλλους, εξυψώνει το σύστημά του, και προς αυτό το ιδικόν του σύστημα ζητεί να ριμουλκήση τους πάντες και τα πάντα. Μέτρον, με το οποίον θέλει να μετρήσει τον κόσμον όλων, είναι η θεωρία του. Αυτό κάμνουν όλοι από της αρχαιοτάτης εποχής. Αλλ’ ο χρόνος, που είνε διϋλιστήριον των ιδεών, έρχεται να αποδείξει, ότι καμία θεωρία δεν παρουσιάζει το τέλειον. Όλαι αι θεωρίαι έχουν τας σκοτεινάς τους όψεις, αλλά και τα τρωτά των σημεία, περί των οποίων διεξοδικώς ομιλεί η επιστήμη της Πολιτικής Οικονομίας.
Άνθρωπε! Είσαι ελεύθερος να αποσπασθείς όποιαν θέλεις από τας θεωρίας, αλλά γνωρίζωμεν ότι δεν κατέχεις τι το τέλειον, μη προσκολλάσαι με φανατισμόν εις την ιδεολογίαν σου, μη περιφρονείς τας γνώμας των άλλων. Μελέτα, άκουγε όλα τα τέκνα της γης, και κατόπιν μέτρα και ζύγιζε. Με τι; Με το μυαλό σου; Με το μυαλό των άλλων; Με την θεωρίαν τη ιδικήν σου; Ή με τας θεωρίας των άλλων; Όχι! Ούτε ο δικός σου νους, ούτε ο νους των άλλων δύναται να γίνει το ύψιστον κριτήριον της αληθείας. Διότι και ο δικός σου νους σφάλλεται, έστω και εάν είνε νους Σωκράτους και Αϊνστάιν, και οι άλλοι σφάλλονται, και όλα είνε ασταθή και αβέβαια.
Όλα είνε ασταθή και αβέβαια. Και όμως ο άνθρωπος ζητεί μιαν σταθερότητα, μιαν μονιμότητα. Ζητεί ένα μέτρον, με το οποίο να δύναται να μετρά όλα τα εγκόσμια. Και ως τοιούτον μέτρον ημείς οι Χριστιανοί υποδεικνύομεν εις τον Κόσμον το ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
Είνε όλα αι δικαιολογίαι από της άκρας δεξιάς μέχρι της άκρας αριστεράς συνεφώνουν και έλεγον: «Θα κρίνομεν όλοι τα συστήματά μας, χρησιμοποιούντες όλοι ανεξαιρέτως ως κοινόν μέτρον το Ευαγγέλιον. Όσα συμφωνούν με το πνεύμα του Ευαγγελίου θα τα κρατήσωμεν, όσα δεν συμφωνούν θα τα απορρίψωμεν, θα θέσομεν δε ως βάσιν των μελλοντικών σχέσεών μας προς αλλήλους το Ευαγγέλιον» εάν υπογράφετο υφ’ όλων ένα τοιούτον συμβόλαιον, τότε η δυσπιστία θα εξαλείφετο, η όξυνσις των παθών θα αμβλύνετο και θα επήρχετο βαθμιαίως η αμοιβαία κατανόησις και η σχετική γαλήνη.
Δεν είνε ουτοπία αυτό που γράφομεν. Ο Γκάντι, ο αρχηγός του Ινδικού λαού, μέσα από την φυλακήν, προ ετών εφώναζε εις όλον τον Κόσμον: «Εάν όλοι οι πολιτικοί θέσουν το Ευαγγέλιον ως βάσιν πάσης συζητήσεώς των, τότε τα έθνη θα ειρηνεύσουν και θα ευτυχίσουν».
Διότι το Ευαγγέλιον, χωρίς να υποδεικνύει ορισμένον πολιτικο-οικονομικό σύστημα αφήνει ελευθέραν την πολιτικήν επιστήμην να ανακαλύψει το τελειότερον σύστημα, δίδει όμως τας γενικάς κατευθύνσεις της ζωής, από τας οποίας δεν δύναται να απομακρυνθεί ατιμωρητί ο άνθρωπος. «ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΟΥ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ, ΟΠΩΣ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΣΕ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ». Να μια θεμελειώδης ευαγγελική αρχή, ένα γενικόν μέτρον, που πρέπει να το παραδεχθώμεν όλοι. Τοιαύτας γενικάς αρχάς έχει το Ευαγγέλιον, και δι’ αυτό αξίζει να γίνει το κριτήριον όλων.
Και εάν άλλοι δεν θέλουν, δικαίωμά των. Άτομα, οικογένειαι, κοινωνίαι και έθνη, που δεν θέλουν να υποταχθούν εις το Ευαγγέλιον, θα γίνουν θύματα της πλέον φρικτής δυστυχίας και θα μέθουν από τα παθήματά των ότι «σκληρόν προς κέντρα (οξέα) λακτίζειν». Αλλά συ, Χριστιανέ, που ζεις μέσα εις την καθημερινήν αβεβαιότητα και αστάθειαν, κράτει καλώς το Ευαγγέλιον. Αυτό είνε ο χρυσούς κανών της ζωής. Με αυτό να ζεις. Με αυτό να κρίνεις ό,τι λέγεται και γίνεται γύρω σου. Με αυτό να αποθάνεις. Διότι, ως λέγει ο Νεύτων, ένας εκ των κορυφαίων αστρονόμων του κόσμου, το ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ είνε η ΥΠΕΡΤΑΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, το Α και το Ω. Μακάριος όποιος το εννοήσει και το ζήσει. Δεν θα χάσει τον σκοπόν της ζωής.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυρικήν (11 Μαρτίου 1945) κατά την θείαν Λειτουργίαν (ώραν 9π.μ.) εις τον Ι. Ναόν του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ θα ομιλήσει ο ιεροκήρυξ αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης.

«ΕΣΤΙΑ» ΚΟΖΑΝΗ 10/3/1945, αρ. φυλ. 10

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 147-148, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

ΔΙΑΤΙ ΕΙΣΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΟΣ;

Καθυστερημένος! Ποιος; Όχι ο άνθρωπος του λαού που πιστεύει βαθειά εις τον Θεόν, αλλά συ, που έμαθες μερικά γράμματα και διάβασες μερικές φυλλάδες και ενόμισες ότι έλυσες όλα τα μυστήρια και δεν εβρίκες πουθενά την λέξιν Θεός· συ, που νρέπεσαι να κάμεις το σημείον του Τιμίου Σταυρού· συ, που δεν άνοιξες ούτε το Ευαγγέλιον, γιατί το θεωρείς ένα ασυγχρόνιστον και απηρχαιωμένον βιβλίον· συ, που χρησιμοποιείς τα πιο φαρμακερά βέλη δια να δηλητηριάσεις το θρησκευτικόν συναίσθημα του λαού μας· συ όποιος και εάν είσαι, συ μάθε ότι είσαι καθυστερημένος.
Βαρύς σου φαίνεται ο χαρακτηρισμός; Απορείς; Εξανίστασαι; Αγανακτείς; Αλλά μάθε λοιπόν, ότι συ, που επί τόσα χρόνια κολλούσες την ταμπέλλα του καθυστερημένου εις εκείνον που πίστευε εις τον Θεόν και εθεωρούσες τον εαυτόν σου προοδευτικό πνεύμα γιατί επέταξες, καθώς εκαυχάσο, από το κεφάλι σου τις θρησκευτικές προλήψεις, τώρα ήλθε η σειρά να σε ονομάσουν τρομερά καθυστερημένον οι άλλοι!
Οι άλλοι; Ποιοί; Δεν το έμαθες; Κρίμα που παρακολουθείς όλα τα νέα και είσαι παρών εις όλας τα ραδιοφωνικάς εκπομπάς! Λοιπόν. Άπιστοι! Ενικηθήκατε!! Από όλους τους ραδιοφωνικούς σταθμούς του κόσμου ακούεται ένας πανανθρώπινος ύμνος προς τον Αιώνιον Ιησούν. Φιλόσοφοι, Δημοσιογράφοι, Κοινωνιολόγοι, Κυβερνήται λαών διακηρύσσουν την πίστιν των αυτήν. Κάτι περισσότερον. Θέλουν η πίστις αυτή να γίνει ο ρυθμιστής της ανθρωπίνης ζωής. Ο εθνικός ήρωας της Γαλλίας, ο αρχηγός του Γαλλικού Κράτους, ο Ντεγκώλ, δηλοί ότι θα αγωνισθώμεν δια να δημιουργηθεί μια Χριστιανική Γαλλία. Ο δε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ο Μέγας Ρούσβελτ, κατ’ επανάληψιν ετόνισε ότι η ειρήνη του κόσμου, δια να είναι μόνιμος, πρέπει να θεμελιωθεί επάνω εις το Ευαγγέλιον. Αλλά και αυτή η μεγάλη δύναμις του βορρά, η ομόδοξος Ρωσσία, εκλέγει εις την Μόσχαν με πάσαν επισημότητα τον Πατριάρχην της, αι δε λαμπραί νίκαι των τέκνων της είνε θαύμα της πίστεως, απορρέουν από το νέον κύμα της θρησκευτικότητος που ηλεκτρίζει την ανέκαθεν μυστικοπαθή ταύτην Χώραν. Τι δε να είπωμεν πλέον περί της θρησκευτικότητας των Άγγλων, οι οποίοι δια του στόματος επισήμων ανδρών τους ομολογούν ότι μέσα εις τας φλόγας του πολέμου η πίστις του Αγγλικού Έθνους εις τον Χριστόν εγιγαντώθη;
Ναι, προς το Φως, προς την Αλήθειαν, προς την Ζωήν βαδίζουν με γοργά βήματα οι λαοί! Το δε Φως, η Αλήθεια και η Ζωή του κόσμου είναι ο Χριστός. Προς αυτόν γίνεται παγκοσμίως η στροφή.
Όλοι οι λαοί, ο ένας κατόπιν του άλλου, επιστρέφουν εις τον Χριστόν, και ημείς οι Έλληνες τι θα κάμωμεν; Θα μείνωμεν τελευταίοι; Θα αδιαφορήσωμεν προς τα σωτήρια μηνύματα των καιρών; Θα εξακολουθήσωμεν να μένωμεν προσκεκολλημένοι ως όστρακα επάνω εις τους αγόνους βράχους μιας υλιστικής, ρηχής, ειδωλολατρικής, αθέου ζωής; Όχι, μυριάκις όχι, φωνάζει η γνήσια ψυχή της Ελλάδος. Προς τον Χριστόν στρέφει πάλιν το αιματωμένον της πρόσωπον η Ελλάς. Πρέπει να επανακτήσωμεν την πίστιν μας, την ορθόδοξόν μας πίστιν, η οποία είνε το γνησιώτερον εκτύπωμα του Χριστιανισμού. Πρέπει να γίνωμεν λαός θρησκευτικός, λαός ορθόδοξος Χριστιανικός, όχι τύποις μόνον, αλλά και ουσία. Πρέπει η αγία μας Θρησκία να χρωματίζει πάσαν πράξιν και εκδήλωσιν του ατομικού, του οικογενειακού και εθνικου βίου. Διότι χωρίς Χριστόν είνε αδύνατος η αναγέννησις, η αναδημιουργία της Πατρίδος μας. Η Ελλάς και ο Χριστός έχουν συνάψει συμμαχίαν αιώνιον και δεν πρέπει να διακοπεί. Όχι οπισθοφυλακή, αλλά εμπροσθοφυλακή του Χριστιανικού πνεύματος ήτο και πρέπει να γίνη η Ελλάς. Αυτή είναι η μεγάλη αποστολή της. Ας μελετήσωμεν την Ιστορίαν της, δια να πεισθώμεν. Ο εθνικός μας ιστορικός Παπαρρηγόπουλος, εξετάζων ποία ήτο η δύναμις εκείνη, η οποία δεν αφήκε την Ελλάδα ν’ αποθάνει μέσα εις τον θανάσιμον εναγκαλισμόν της Τουρκικής δουλείας τεσσάρων και πλέον αιώνων, αποφαίνεται, ότι ήτο ο Χριστιανισμός: «Άνευ του Χριστιανισμού» -γράφει η ιστορική αυτή αυθεντία- «το Ελληνικόν Έθνος δεν ήθελεν επιπλεύσει εν τω κατακλυσμώ, εν ώ κατεποντήθει άπας ο λοιπός της αρχαιότητος Κόσμος».
Έλληνες αδελφοί! Όσοι μένετε διστακτικοί, όσοι αμφιβάλλετε, κάμετε την απόφασιν. Πλησιάσατε τον Χριστόν, γνωρίσατέ Τον, αγαπήσατέ Τον, λατρεύσατέ Τον, και τότε εντός σας θα αλλάξει ο ρυθμός του Κόσμου. Δεν θα είσθε πλέον οι καθυστερημένοι, αλλά οι πρωτοπόροι νέας ζωής, Χριστιανικής ζωής, της οποίας έχομεν ανάγκην όλοι δια να ανορθώσωμεν την Πατρίδα μας και βαδίσωμεν ηνωμένοι εις την λεωφόρον της προόδου.

(Ανεδημοσιεύθη εις «Σπίθα» φ.572/Μάρτ. 2000, σελ. 1)

ΔΩΡΕΑΙ

Προσέφερον: Α) Υπερ των φυλακισμένων. 1) Ανώνυμος κυρία ένα χρυσούν δακτυλίδιον, 2) Ανώνυμοι δραχ. 1300.
Β) Υπερ του παιδικού Συσσιτίου: Ο κ. Χ. Βαλταδώρος 200 οκάδες πατάτες εις μνύμην της αποθανούσης συζύγου του.
Η Εστία ευχαριστεί θερμώς τους ανωτέρω.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυριακήν (4 Μαρτίου) κατά την θείαν Λειτουργίαν (ώρα 9 π.μ.) εις τον Ι. Ναόν του Αγίου Δημητρίου θα ομιλήση ο ιεροκήρυξ αρχιμ. Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης.

«ΕΣΤΙΑ», ΚΟΖΑΝΗ 3 Μαρτίου 1945, φυλ. 9

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 164-166, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

(«ΕΣΤΙΑ» Γραπτό κήρυγμα του ιεροκήρυκα της Κατοχῆς π. Αυγουστίνου Καντιώτου,
Μητροπολίτου Φλωρίνης στην Κοζάνη, τον Φεβρουάριο του 1945, αριθμ. φυλ. 8)

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΕΝΑ ΣΥΝΘΗΜΑ

ΧΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ

«Ω Χριστέ μας ω γλυκύτατε Σωτήρ, Συ είσαι ο μόνος οδηγός μας εις τον σάλον της ζωής»

Χριστοκρατία! Εις το άκουσμα του συνθήματος αυτού μερικοί ανησυχούν, ταράσσονται, αγανακτούν, αφρίζουν από το άγριον μίσος, συκοφαντούν, διαστρεβλώνουν την αλήθειαν, απειλούν. Διότι παρεξήγησαν τας προθέσεις μας. Δεν ανεβάθυναν εις το πνεύμα του συνθήματος, δεν ηθέλησαν να ερωτήσουν και να μάθουν τι εστί Χριστοκρατία, και δι’ αυτό εφοβήθησαν ότι η Εκκλησία δια των ιεροκηρύκων της ετοιμάζεται να ιδρύσει νέο κόμμα και να κατέλθει εις τον στίβον των πολιτικών αγώνων.
Είναι αληθές, ότι εις άλλα έθνη, όπως εις την Ιταλίαν, Γαλλίαν, Βέλγιον, Σουηδίαν, Φιλανδίαν, η εις τα έθνη αυτά δρώσα «εκκλησία» εδημιούργησεν αξιοθαύμαστον κοινωνικήν δράσιν. Συνεκέντρωσε γύρω της πλήθος ιδεολόγων χριστιανών μαχητών, που θέλουν να μεταρρυθμίσουν την κοινωνίαν με βάσιν το Ευαγγέλιον, από δε την κοινωνικήν αυτήν κίνησιν εξεπήδησαν κόμματα, όπως οι χριστιανοί σοσιαλισταί, οι χριστιανοί δημοκράται, οι χριστιανοί εργάται κ.λ.π., οι οποίοι σήμερον έχουν και αντιπροσώπους εις τας κυβερνήσεις των χωρών. Και έτσι από τα στόματα βουλευτών και υπουργών όχι μόνον ακούεται μεγαλοφώνως η χριστιανική ιδεολογία, αλλά και υποστηρίζεται, εις τρόπον ώστε πλείστοι νόμοι των χωρών τούτων να αποπνέουν το άρωμα της ηθικής του Ευαγγελίου.
Ταύτα εις άλλας χώρας. Θα ηδύνατο δε και εις την πατρίδα μας να δημιουργηθεί παρόμοια κίνησις, εις την οποίαν όχι μόνον δικαίωμα, αλλά και καθήκον θα είχον να πρωτοστατήσουν Χριστιανοί πολίται εξ όλων των επαγγελμάτων, που ποθούν να ιδούν ροδίζουσαν την αυγήν ενός Χριστιανικού πολιτισμού. Αλλά και εις την περίπτωσιν αυτήν η Διοικούσα Εκκλησία της Ελλάδος δέον ν’ αποφύγη πάσαν ανάμειξιν εις την πολιτικήν ζωήν της χώρας δια τρεις λόγους: Πρώτον, διότι κατά το μέχρι σήμερον ισχύον Σύνταγμα της πατρίδος μας απαγορεύεται εις τους κληρικούς το «εκλέγειν και εκλέγεσθαι». Δεύτερον, διότι ο τρόπος καθ’ ον διεξάγονται εν Ελλάδι οι πολιτικοί αγώνες θα καταρρίψει το κύρος των κληρικών και θα παρουσιάσει την Εκκλησίαν ως λαμβάνουσαν μεροληπτικήν στάσιν απένατι ορισμένου κόμματος. Τρίτον, η ψυχή του έθνους συνήθισε να βλέπη τον κληρικόν ιστάμενον έξω από κάθε είδους κομματικήν εκδήλωσιν και μόνον κάτω από Πανελλήνια και Χριστιανικά συνθήματα εργαζόμενον.
Κατά τους επικειμένους, λοιπόν, πολιτικούς αγώνας της χώρας μας ημείς οι κληρικοί θα παραμείνωμεν μακράν, μη ανήκοντες δε εις κανένα κόμμα και μη συνταυτίζοντες την τύχην της Εκκλησίας με οποιονδήποτε πολιτικόν αρχηγόν, αλλά και σκοπιάς χριστιανικής επισκοπούντες και κρίνοτες τα εγκόσμια, θα έχωμεν το θάρρος να απευθυνώμεθα προς όλους και να λέγωμεν:
«Δημοκράται, Βασιλόφρονες, Λαοκράται, Σοσιαλισταί, Κομουνισταί και ει τινες άλλοι. Ακούσατέ μας. Οι αγώνες σας οι πολιτικοί πρέπει να διεξάγωνται με ηθικάς βάσεις. Ψεύδη, συκοφαντίαι, απειλαί, τρομοκρατίαι, πολιτικαί δολοφονίαι είνε όπλα βδεληρά, τα οποία καταδικάζει η χριστιανική ηθική. Υπεράνω του κομματικού συμφέροντος ας ίσταται το συμφέρον της πατρίδος. Ας αποθάνει εις τα στήθη όλων το κομματικόν πάθος, η εκδίκησις κατά των αντιπάλων. Ας διεξάγωνται οι αγώνες με μόνον τα όπλα της ειρηνικής διαφωτίσεως. Ας παλαίουν όλαι αι ιδέαι εις τον πολιτικόν στίβον, και όποια είνε ισχυροτέρα θα νικήσει, έστω και εάν όλη η ωμή βία είνε κατ’ αυτής. Ας έχουν όλοι οι πολιτικοί άνδρες της χώρας ως πρότυπον του πολιτεύεσθαι τον Περικλή της αρχαιότητος, τον δημιουργόν του αθανάτου ελληνικού πολιτισμού, όστις αναλαμβάνων την χλαμύδα έλεγε καθ’ εκάστην προς τον εαυτόν του «Πρόσεχε, Περίκλεις! Ελευθέρων μέλεις άρχειν και Ελλήνων και Αθηναίων». Τοιαύτας δε πολιτικάς αρχάς έχων, ουδέποτε εγκλημάτισε κατά των πολιτικώς αντίθετα φρονούντων. Όταν δε μετά τινα πολιτικήν του ομιλίαν αντίθετός του τον ηκολούθησε μέχρι της οικίας του υβρίζων και απειλών αυτόν, ο Περικλής όχι μόνον δεν απήντησε δι’ ύβρεων και απειλών, αλλά επειδή ήτο νύκτα διέταξε έναν υπηρέτην του,  να ανάψει δάδα και να συνοδεύσει εκείνον εις την οικίαν του.
Εις αυτό το ύψος της πολιτικής αρετής πρέπει να εξυψωθούν οι εν Ελλάδι πολιτικοί αγώνες. Άλλως, εάν εξακολουθήσητε να κρατήτε την πολιτικήν μακράν της ηθικής και να εφαρμόζετε την μακιαβέλειον ηθικήν και να υιοθετήτε το αντιχριστιανικόν δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», τότε η Ελλάς από τοιαύτα κόμματα έχη να περιμένη μόνον συντρίμματα, αι δε εκάστοτε εμφανίσεις της κρατική εξουσίας θα έχουν μεν ωραία ονόματα, αλλά κατά βάθος θα είνε φαυλοκρατία. Πρέπει να γίνωμεν άνθρωποι, δια να καλλιτερεύσωμεν την ζωήν. Πρέπει να εξυγιάνωμεν την ρίζαν, την ψυχήν, να ελευθερώσωμεν αυτή από τα πάθη, τα οποία αποτελούν την δηλητηριώδη πηγήν της ποικίλης κοινωνικής αθλιότητος. Μόνο, εάν γίνουμε άνθρωποι, μόνον εάν διοικήσουν όχι κίβδηλοι αλλά πραγματικοί χριστιανοί, τότε, όχι απλώς κόμμα, αλλά τελεία θα τεθεί εις τα δεινά της κοινωνίας». Τότε θα έχωμεν την ιδεώδη πολιτεία του Πλάτωνος, την βασιλείαν του Χριστού επί της γης, την Χριστοκρατίαν.
Αυτά είναι τα ιδεώδη της Εκκλησίας και προς αυτά θα καλεί τους πάντας. Ίσως πολλοί γελάσουν, ίσως ειρωνευθούν, ίσως μερικοί μισήσουν. Αλλ’ η Εκκλησία δεν θα παύσει να κηρύττει τας δυο θεμελιώδης κοινωνικάς αρχάς του Χριστοῦ· δικαιοσύνην και αγάπην. «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω!».

ΤΙ ΘΕΛΕΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ

Σήμερον ολίγας λέξεις θα διαβάση το κοινόν,
να ιδή πως ωφελείται ο πιστεύων εις Χριστόν.

Όποιος θέλει για να γίνη αληθής Χριστιανός,
πρέπει πάντοτε να κάμη ό,τι θέλει ο Χριστός.

Θέλει όλοι αγαπημένοι να’μεθα σαν αδελφοί,
ν’ αγαπώμεν τον πλησίον με αγάπη αληθή.

Θέλει να μη πολεμούμε μεταξύ μας Χριστιανοί,
να μη νιώθουμε ως ζωήν μας του πλησίον την θανή.

Θέλει όλοι αδελφωμένοι στη σημαία Του να ζουν,
εάν τον Θεόν πατέρα θέλουνε για να ιδούν.

Θέλει οι πόλεμοι να παύσουν, κι όπλα και σιδηρικά
να γένουνε εργαλεία, προ παντώς γεωργικά.

Θέλει για να βασιλεύση επί της γης ειρήνη – αμήν -,
και να γίνη ο κόσμος όλος «μία ποίμνη εις Ποιμήν».

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, σύνθημά μας, ό,τι θέλει ο ΧΡΙΣΤΟΣ.
Έτσι θα ορθοποδήση κάθε τίμιος λαός.
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ είνε η ειρήνη κ’ η αγάπη δι’ ημάς.
Πόλεμος κι αχνίζον αίμα είνε πάντα ο σατανάς.

+ παπα – Παπασχάλης Πρωθιερεύς
(Ανεδιμοσιεύθη εις «Σπίθα» φ. 577/Σεπτέμβριος 2000, σελ.1)

«ΕΣΤΙΑ», φυλ. 8

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 161-164, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

ΑΙ ΑΚΛΟΝΗΤΟΙ ΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ

«Ώ Εκκλησία, γλυκειά μας Μάννα! Σύ χύνεις μέσα στην καρδιά μας χίλιες χρυσές ελπίδες»

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Η Εκκλησία μας είναι: 1. Υπεράνω όλων
=Βασιλεία του Χριστού επί της γης.               2. Δι’ όλους
«Ελθέτω η Βασιλεία Σου»                             3. Ελεγκτής των αδικιών του κόσμου
«Εγώ είμαι η Αλήθεια και η Ζωή».               4.  Οδηγός των ανθρώπων εις την αληθινήν ζωήν.

1. Η Εκκλησία είναι υπεράνω όλων. Η Εκκλησία, ως πνευματικός οργανισμός με Αρχηγόν τον Χριστόν, δεν συνταυτίζει την τύχην της με Πολιτικά, Κοινωνικά, Οικονομικά συστήματα. Αυτά, ως ανθρώπινα κατασκευάσματα, έχουν τας ατελείας των, υπόκεινται εις ποικίλας αλλοιώσεις και μεταβολάς, έρχονται και παρέρχονται. Σήμερον είναι, αύριον δεν είναι. Όλα και όλοι αποθνήσκουν. «Πάντα ρει» κατά τον φιλόσοφον Ηράκλειτον, ένα μόνον μένει και επιπλέει ως κιβωτός σωτηρίας εν μέσω του κατακλυσμού του κόσμου: η Εκκλησία. Δι’ αυτήν ποτέ δεν θα πει κανείς ότι απέθανε. Έζησε, ζει και θα ζήσει. Διότι έχει όχι άνθρωπον, αλλά Θεόν ιδρυτήν, κατέχει όχι θρύψαλα αληθείας, αλλά την αλήθειαν. Το είπε εκείνος και η ιστορία 20 αιώνων, η πείρα 60 γενεών της ανθρωπότητος, το αποδεικνύει αληθινό: «Ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη πρέλθωσιν». Τα άνω θα γίνουν κάτω. Τα άστρα θα πέσουν. Ο χάρτης της Ευρώπης θα αλλάξει 100 φορές. Αλλά η Εκκλησία, η οποία κηρύτει την αλήθειαν του Χριστού, θα παραμείνει αιωνία.

2. Η Εκκλησία είναι δι’ όλους. Διότι η Εκκλησία είναι ο Χριστός. Χωρίς δε Χριστόν, χωρίς Θεόν, δεν ημπορούν να ζήσουν ούτε τα άτομα ούτε αι οικογένειαι ούτε αι κοινωνίαι. Ή, εάν ζουν, θα φυτοζωούν, η ζωή των θα είναι ή κωμωδία ή τραγωδία. Αναγκαίος ο Χριστός δια τον πτωχόν, αλλά και δια τον πλούσιον, δια τον αγράμματον, αλλά και δια τον επιστήμονα, δια τον εργάτην αλλά και δια τον εργοδότην. Αναγκαίος δια την γυναίκα, αλλά και δια τον άνδρα, δια τον μαύρον αλλά και δια τον λευκόν. Δι’ όλους ανεξαιρέτως. Το να ζει κανείς κοντά εις τον Χριστόν είναι γλυκύς παράδεισος, το δε να ζει κανείς μακράν του Χριστού, και όταν ακόμη έχει λύσει το οικονομικόν του πρόβλημα, είναι αφόρητος αγωνία, Ταντάλειος δείψα, κόλασις. Οι τραγικοί ήρωες του μεγάλου Ρώσσου φιλοσόφου Ντοστογιέφσκυ αναζητούν την λύσιν του δράματος της ζωής των εις τον Χριστόν. Γράφει: «Η αληθινή τραγωδία είναι καθαρά ηθική, υπερτάτη. Γίνεται εις τα κατάβαθα της ψυχής. Οι ήρωες θέλουν το άπειρο, τη σιγουριά. Θέλουν το Θεό. Να η ομολογία της πίστεώς μου: Πιστεύω πως τίποτε δεν είναι πιο ωραίο, πιο βαθύ, πιο συμπαθητικό, πιο τέλειο, πιο λογικό, πιο θαρραλέο από το Χριστό. Όχι μόνον δεν είναι τίποτε άλλο, αλλά και το λέγω με ζηλιάρικην αγάπην: δεν μπορεί να υπάρξει κάτι άλλο. Κι ακόμα: Αν κανένας μου απόδειχνε πως ο Χριστός είναι έξω από την αλήθεια κι αν πραγματικά αποδειχνόταν πως η αλήθεια είναι έξω από το Χριστό, θα προτιμούσα νάμαι με το Χριστό παρά με την αλήθεια». Αυτά ο Ντοστογιέφσκυ, αλλά κάτι παρόμοιον και ο ιδικός μας Όμηρος σχετικώς με την ανάγκην του θείου: «Πάντες δε Θεόν χατέουσι άνθρωποι ( Σφοδρώς όλοι οι άνθρωποι επιθυμούν τον Θεόν)» (Οδύσσεια 3,48), ο δε στίχος ούτος εθεωρήθει από φιλοσόφους της ολκής ενός Μελαγχύωνος ως ο ωραιότερος εις όλον τον Όμηρον. Αλλά και ο σύγχρονος μέγας βιολόγος Αλέξ. Καρρέλ, εις το παγκοσμίως γνωστόν έργον του «Ο άνθρωπος, αυτός ο άγνωστος», θεωρεί την θρησκείαν του Χριστού ως πρώτιστον παράγοντα της αναγεννήσως του κόσμου: ο άνθρωπος που η καρδιά του έμεινε απλή, μπορεί και νιώθει το Θεό το ίδιο όπως νιώθει τη ζεστασιά και την καλωσύνη ενός φίλου. Ο δε Ρενάν λέγει ότι, και εάν εις άλλους πλανήτας κατοικούν άνθρωποι, δεν δύνανται να ποθήσουν άλλην ωραιοτέραν θρησκείαν από την θρησκείαν του Ιησού.

3. Η Εκκλησία είνε ελεγκτής των αδικιών του κόσμου. Το μαρτυρεί η Ιστορία. Η Εκκλησία ήλεγξε άρχοντας παρανομούντας, εκαυτηρίασε του εγκληματίας, εμαστίγωσε την κοινωνικήν αδικίαν. Εστάθη ο φρουρός των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ο συνήγορος των καταπανουμένων. Διότι εβάδιζε και βαδίζει και πρέπει να βαδίζει επάνω εις τα ίχνη του Ιησού Χριστού. Η Εκκλησία δεν θα υπογράψει ποτέ ανακωχήν με το έγκλημα, με την αμαρτίαν, με τον Διάβολον. Ανηθικότητες, εκβιασμοί, ληστείαι, φόνοι, τρομοκρατίες, εκμεταλλεύσεις, οποθενδήποτε και αν προέρχονται, είτε εκ των άνω είτε εκ των κάτω, θα ελέγχονται από την Εκκλησίαν του Χριστού με την γλώσσαν της αληθείας. Τον άμβωνά της ας τον φοβούνται μόνον οι εγκληματίες, οι άπιστοι, οι άθεοι, οι υλισταί, που δυστυχώς υπάρχουν εις όλα τα στρώματα της κοινωνίας. Αμερόληπτοι κριταί θα φωνάξομεν προς όλους και προς όλας τας κατευθύνσεις: «Δικαιοσύνην μάθετε, οι ενοικούντες επί της γης». Και δεν θα ησυχάσωμεν και δεν θα αναπαυθώμεν έως ότου και ο τελευταίος αδικούμενος εύρει το δίκαιόν του, το οποίον δεν είναι μονοπώλιον ουδενός, αλλά είναι γενικόν, καθολικόν. Δια να είναι δε αδέσμευτος η Εκκλησία εις τας κρίσεις της, δεν πρέπει να ανήκουν οι λειτουργοί της εις κανένα κόμμα. Κληρικός, που χρησιμοποιείται ως είδος ρεκλάμας από το Α ή Β κόμμα, ελησμόνησε την αποστολήν του και πρέπει να βγάλει το γρηγορότερον το ράσον και να φορέσει γραβάτα, δια να πολιτεύεται ως πολιτευτής. Η Εκκλησία, έξω των κομμάτων ισταμένη, ως Μήτηρ πάντων των τέκνων της, θα φωνάξει προς όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα: «Εμβολιασθήτε όλοι από τον χριστιανισμόν, εάν θέλετε να δημιουργηθεί κάτι το ωραίον επάνω εδώ εις την γην». Διότι πολιτική, που χωρίζεται από την χριστιανικήν ηθικήν, καταντά φαυλοκρατία, από την οποίαν θα πηγάζουν δια της κοινωνίας και τα έθνη τα κακά.

4. Η Εκκλησία τέλος, κήρυξ της αθανασίας της ψυχής, δίδει απάντησιν εις το συνταρακτικώτερον εξ’ όλων των προβλημάτων της ανθρωπίνης ζωής: «Πόθεν έρχομαι και που υπάγω;». Εισάγει ιδεώδη αντίληψιν περί της ζωής και του σκοπού της ζωής. Το ισχυρότερόν της κήρυγμα είναι και θα είναι «Άνθρωπε, δεν είσε μια βελτιωμένη έκδοσις του γορίλα ή του χιμπατζή. Δεν είσε κτήνος. Δεν είσε μόνον πεπτικός σωλήνας αενάως πληρούμενος και εκκενούμενος. Δεν είσαι μόνον σάρκες και κόκκαλα. Δεν σε κυβερνούν μόνον οικονομικοί παράγοντες. Αλλά είσαι και πνεύμα, προπαντώς πνεύμα. Έχεις ψυχήν αθάνατον, είσαι ουράνιον δένδρον, του οποίου η μεν ρίζα είνε εις την γη, οι δε κλάδοι απλώνονται εις τον ουρανόν. Επλάσθης δια την αιωνιότητα και ποθείς το άπειρον, και ευρίσκεις την ανάπαυσίν σου εις τον Χριστόν».
Αυταί είναι αι χριστιανικαί μας θέσεις. Επάνω εις ταύτας εργαζόμεθα, ένα όνειρον έχοντες: Να ίδωμεν μιαν χριστιανικήν Ελλάδα κάτω από την πνευματικήν καθοδήγησιν του Χριστού, εστίαν χριστιανικού πολιτισμού, φάρον εις όλην την Ανατολήν. Και θα γίνει, σύμφωνα με την προφητίαν του αγίου Κοσμά, του μεγάλου ιεραποστόλου των Βαλκανίων.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυριακήν (18 Φεβρουαρίου) κατά την Θείαν Λειτουργίαν (ώραν 9.30 π.μ.) εις τον ναόν του Αγίου Δημητρίου θα ομιλήσει ο ιεροκήρυξ αρχιμ. Αυγουστίος Ν. Καντιώτης, το δε απόγευμα της Κυριακής εις την πλατείαν της πόλεως η χορωδία των Κατηχητικών Σχολείων θα ψάλει εθνικά και χριστιανικά τραγούδια που εξυμνούν τας δυο γλυκύτατας λέξεις: ΕΛΛΑΣ-ΧΡΙΣΤΟΣ.

«ΕΣΤΙΑ», ΚΟΖΑΝΗ 17/2/1945, αρ. φυλ. 7

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 157-160, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

ΕΝΑ ΕΤΟΣ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Κάτω από το λάβαρον του Χριστού
«Αγαπάτε αλλήλους»

Ένα έτος συνεπληρώθη, αφ’ ότου εν μέσω μιας απεριγράπτου δυστυχίας του τόπου τούτου ιδρύθει η Εστία. Ιδρύθη, παρ’ όλας τας αντιδράσεις, με μόνον όπλον την χριστιανικήν πίστιν. Εξεπήδησεν ως φλόγα αγάπης μέσα από τα σπλάχνα του ευσεβούς και πατριωτικού λαού της Κοζάνης. Υπεστηρίχθη από τον Διεθνή Ερυθρόν Σταυρόν. Ήρχισε από 50 πιάτα, δια να φθάσει τα 200, 500, 1.000, 1.500, 2.500, 5.500.
Θεμέλιον δε της Εστίας μας είναι η ανιδιοτελής και ακομμάτιστος εξυπηρέτησις του συνανθρώπου. Η Εστίαν ως ένας μικρός ήλιος αγάπης του Χριστού έρριπτε και ρίπτει τας ακτίνας της φιλανθρωπίας εις πάσαν δυστυχίαν. Άρρωστα παιδιά, γέροντες, πρόσφυγες, φυλακισμένοι, κόκκινοι, πράσινοι, κίτρινοι, αιχμάλωτοι πολέμου, όλοι εξυπηρετήθησαν ως δυστυχείς από την Εστίαν μας.
Εισερχόμενοι εις το δεύτερον έτος ολοψύχως ευχόμεθα, όπως ειρηνεύσει η πολυβασανισμένη πατρίς μας, εκλείψη η κοινωνική δυστυχία, εις ημάς δε χαρίσει ο Θεός την χαράν όπως το συντομώτερον κηδεύσωμεν τα καζάνια της Εστίας.

Μία εκκαθάρισις

Η εκκαθάρισις των συσσιτουμένων έγινε! Πως; Όσοι επί μίαν εβδομάδα δεν ήρχοντο να πάρουν συσσίτιον, διότι το συσσίτιον της Εστίας ήτο πτωχό – ροβίθια και σούπα-, αυτοί διεγράφησαν από τα βιβλία μας…διότι εκείνος που πεινά τρώγει ό,τι προσφέρει η πτωχή κουζίνα. Έτσι από 2.500 που έπαιρναν συσσίτιον, θα παίρνουν οι 1000, που ήσαν η τακτική πελατεία της Εστίας.
Και εάν πάλιν μεταξύ των 1000 αυτών υπάρχει κανείς που είναι εύπορος και εκμεταλλεύεται την φιλανθρωπίαν, παρακαλείται πας όστις γνωρίζει την οικονομικήν του κατάστασιν, όπως μας γνωρίσει σχετικώς, δια να τον διαγράψωμεν.
Αλλά και όσοι δια τον ανωτέρω λόγον διεγράφησαν από την Εστίαν και δεν θα λαμβάνουν συσσίτιον, ας έχουν υπ’ όψιν ότι τώρα, που με την βοήθειαν του Θεού και με την εκατέρωθεν διαλλακτικότητα θα ειρηνεύσει η πατρίς μας, τόννοι τροφίμων είναι έτοιμοι να σταλούν εις την Κοζάνην και όλοι θα πάρουν τρόφιμα.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΔΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΝ

Είναι γνωστός εις όλον τον κόσμον ο ΡΟΥΣΒΕΛΤ. Πρόεδρος της δημοκρατικωτέρας χώρας του κόσμου, εξελέγη δια τετάρτην φοράν ως αρχηγός του μεγάλου έθνους. Η γνώμη του βαρύνει δι’ όλα τα παγκόσμια ζητήματα. Λοιπόν ας ακούσουν όλοι οι αρχηγοί των κομμάτων της πατρίδος μας που θέλει να θεμελειώσει τον νέον κόσμον ο Ρούσβελτ. Εις τον προεδρικόν του λόγον λέγει: «Η θρησκεία είναι ασάλευτος πέτρα, επί της οποίας πρέπει να επαναπαύωνται ο πολιτισμός και αι προσφιλέστεραι ελπίδες του ανθρώπου. Καμίαν ευχήν δεν ημπορώ να κάμω δια την πατρίδα μου μεγαλυτέραν από αυτήν: Να αναζωογονηθεί το πνεύμα το θρησκευτικόν. Έχω πεισθεί, ότι δεν υπάρχει σήμερον ζήτημα κοινωνικόν ή πολιτικόν ή οικονομικόν, που να μη μπορεί να εύρει την λύσιν του εις το πνεύμα της επί του όρους ομιλίας του Ιησού Χριστού».

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ:

ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΟ ΚΟΝΤΑ ΘΑ ΙΔΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΥ ΠΟΘΟΥΜΕ

1) Άς γιορτάσουμε μαζί της ελευθεριάς τη μέρα.
Κι όλοι μας με μια φωνή στον ουράνιο Πατέρα
ας ζητήσουμε να ιδούμε την Ελλάδα που ποθούμε.

2) Τρανεμένη, ξακουστή, ενωμένη, αδελφωμένη,
στους εχθρούς της σεβαστή κι από όλους τιμημένη,
ας δουλέψουμε να δούμε την Ελλάδα που ποθούμε.

3) Αλλά μόνος οδηγός, αδελφοί και αδελφές μας,
πρέπει νάναι ο Χριστός στη ζωή και στις ψυχές μας,

αν θελήσουμε να δούμε την Ελλάδα που ποθούμε.

4) Γιατί δόξα και τιμή κι’ ευτυχία και ειρήνη
κι όλα τ’ άλλα τα αγαθά μόνο ο Χριστός τα δίνει.
Κι έτσι τότε θε να δούμε την Ελλάδα που ποθούμε.

ΔΩΡΕΑΙ

Υπέρ της Εστίας προσέφερον: 1) Ο εν Θεσ/νίκη έμπορος Κ. Δημητριάδης μίαν λίραν. 2) Ανώνυμος εν Κοζάνη μίαν λίραν Αγγλίας. 3) Ανώνυμος μίαν Βελγικήν λίραν. 4) Ανώνυμος ένα δαμάλιον υπέρ των φυματικών παιδιών και 5) Ανώνυμος κυρία 2 ζακετάκια υπέρ των πτωχών παιδιών.

ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αύριον Κυριακήν (11 Φεβρουαρίου) κατά την Θείαν Λειτουργίαν (ώραν 9,30 π. μ.) εις τον Ιερόν Ναόν των ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ θα ομιλήσει ο ιεροκήρυξ αρχιμ. Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης.
Αύριον Δευτέραν ώραν 12 αρχίζει το συσσίτιον.

«ΕΣΤΙΑ», ΚΟΖΑΝΗ 10 Φεβρουαρίου 1945, αρ. φυλ. 6

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος β΄, σελ. 155-156, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)