ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΚΥΠΡΙΩΝ

Τελέσαμε το μνημόσυνο των εν Κύπρω πεσόντων αδελφών μας, κατά την εισβολή των ορδών του Αττίλα.
Ποιοι είναι αυτοί οι πεσόντες αδελφοί; Είναι επώνυμοι και ανώνυμοι. Είναι γνωστοί και άγνωστοι. Είναι οι Έλληνες αξιωματικοί και στρατιώτες, που πολέμησαν σα λιοντάρια, ένας προς 100, πολέμησαν ενδόξως και έπεσαν στα πεδία των μαχών. Είναι ακόμη οι Κύπριοι αδελφοί μας, οι οποίοι τις στιγμές εκείνες, ασχέτως πολιτικών διαφορών, ενώθηκαν και αγωνίστηκαν εφάμιλλα με τους Έλληνες αξιωματικούς. Είναι ακόμη γυναίκες παρθένες, που προτίμησαν το θάνατο από την ατίμωση και την αισχρή δουλεία. Είναι ασπρομάλληδες γέροντες Κύπριοι και μικρά νήπια. Είναι 4 χιλιάδες νεκροί, 3 χιλιάδες αγνοούμενοι, 4 χιλιάδες τραυματίες, 200 χιλιάδες πρόσφυγες. Εθνική συμφορά.
Αυθόρμητα έρχεται στα χείλη μας και την καρδιά το ερώτημα· «Ποια η αιτία της εθνικής αυτής συμφοράς;». Τη στιγμή αυτή, κατά την οποία τελούμε το ιερό τους μνημόσυνο, οι άγιες ψυχές τους φτερουγίζουν στο θρόνο του ουρανού. Εδώ στην ιερή εκκλησία πρέπει να είναι μακριά κάθε βέβηλη σκέψη πολιτικολογίας. Ποιοι είναι υπεύθυνοι από πολιτικής πλευράς, μια μέρα η ιστορία, μετά από 50 χρόνια, όταν καθησυχάσουν τα πράγματα, θα αποδώσει το δίκαιο.
Τώρα εμείς, σιωπώντας και πενθώντας, εκ θρησκευτικής σκοπιάς εξετάζοντας τα πράγματα, δυνάμεθα αδιστάκτως να πούμε ότι τα βαθύτερα αίτια της εθνικής αυτής συμφοράς είναι οι αμαρτίες μας. Ιδιαιτέρως δε, είναι η αμαρτία που δύναται να ονομασθεί «εθνική αμαρτία» των Ελλήνων και η αμαρτία αυτή είναι η διχόνοια, η οποία, κατά τον ποιητή, «κρατεί σκήπτρον η δολερή».
Η διχόνοια αυτή υπήρξε η βαθύτερη αιτία που κατέρρευσε η Βυζαντινή αυτοκρατορία σε ερείπια. Η διχόνοια είναι ο κυριότερος παράγοντας, ώστε να καταρρεύσει το μέτωπο της Μικράς Ασίας, που έφθασε μέχρι την Άγκυρα ενδόξως. Ορθώς είπε ο Κεμάλ στην εισβολή της Άγκυρας: «Οι Έλληνες δεν νικήθηκαν στρατιωτικώς. Νικήθηκαν πολιτικώς, ένεκα της φοβεράς διχόνοιας των πολιτικών ανδρών». Και η διχόνοια πάλι υπήρξε η βαθύτερη αιτία, θα το γράψει η ιστορία, της κατάρρευσης του εθνικού αυτού αγώνα παρά τα ίμερα (τους πόθους δηλαδή) της φυλής μας.
Είθε, αδελφοί, τελώντας το ιερό μνημόσυνο, τα παθήματα τα παλαιότερα και νεότερα του ελληνικού λαού να μας γίνουν μαθήματα για το μέλλον μας. Ορθώς είπε μέγας ιστορικός των νεότερων χρόνων: «Εάν η Ελλάδα δεν είχε αυτή τη διχόνοια, θα ήταν το ισχυρότερο και το δυνατότερο κράτος της Μεσογείου».
Θρηνούμε επί των ερειπίων της διχόνοιας μας. Ας ευχηθούμε στο Θεό το μικρόβιο αυτό, ο θάνατος αυτός, που κατατρώει τις σάρκες του ελληνικού λαού, να εξαφανιστεί. Είθε ο Θεός να ενώσει την πατρίδα μας πολιτικώς, οικονομικώς, θρησκευτικώς, εθνικώς, ώστε ως ένας λαός, ένα έθνος και μια ψυχή να αντιμετωπίσουμε τις θύελλες, οι οποίες έρχονται από βορρά, από νότο, από διάφορες διευθύνσεις. Και είθε ο Θεός να μας αξιώσει ενωμένους να εορτάσουμε την ένωση των δύο άκρων, αφενός της Βορείου Ηπείρου με τη μητέρα Ελλάδα, όσο και της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα.
Είη των ηρώων της Κύπρου, των Ελλήνων και των Κυπρίων, εφαμίλλως αγωνισθέντων υπέρ της ελευθερίας της Κύπρου, η μνήμη αυτών αιωνία. Αμήν.
(Στο τέλος έκανε αναγνώστη έναν Κύπριο φοιτητή θεολογίας και του ευχήθηκε τα ακόλουθα).
Σήμερα, την ημέρα αυτή, κατά την οποία τελούμε το ιερό μνημόσυνο, θα τον κάνουμε αναγνώστη ως έκφραση και σύμβολο της Κύπρου, την οποία όλοι οι Έλληνες αγαπάμε και τιμάμε. Το ράσο στην Κύπρο πάντοτε έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο και ευχόμαστε ο μικρός αυτός, που μεθαύριο θα γίνει επίσκοπος ή αρχιεπίσκοπος, να παίξει σπουδαίο ρόλο για το καλό της μεγαλονήσου Κύπρου.

Φλώρινα 13-4-1975

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ, ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΑΠΙΣΤΟ,

ΝΑ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΓΙΟΣ, ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙΣ

Θα σας πω κάτι πολύ σοβαρό και να έχετε το νου σας. Θα δώσετε λόγο μια μέρα στο Θεό. Δεν αρκεί μονάχα να γεννάτε παιδιά. Και η μάνα του αγίου Κοσμά γέννησε παιδί, αλλά δεν το κράτησε κοντά της, για να το παντρέψει και να δει εγγόνια και δισέγγονα. Δεν είναι, βέβαια, αμαρτία αυτό, αλλά υπάρχει και κάτι ανώτερο. Η μάνα του αγίου Κοσμά είναι ευλογημένη, που ο γιος της δεν έκανε φυσικά παιδιά, αλλά έκανε χιλιάδες πνευματικά παιδιά. Λοιπόν, αυτό που θα σας πω είναι σοβαρό.
Στη σημερινή εποχή που ζούμε, ο άγιος Κοσμάς παρακαλεί και έχει αξίωση από τον ουρανό να βγουν και άλλοι αγίοι Κοσμάδες. Όχι απλώς να τον έχουμε εκεί στην εικόνα και να τον βλέπουμε, αλλά να βγουν και νέοι Κοσμάδες, που θα εργαστούν ιεραποστολικώς μέσα στο λαό μας. Να γίνουν ιερείς σαν τον άγιο Κοσμά. Αν είχαμε δέκα χιλιάδες παπάδες σαν τον άγιο Κοσμά, χαρά στην Ελλάδα· παράδεισος και «οὐρανὸς πολύφωτος» θα ήταν η Ελλάς. Να βγουν ιεραποστολικά πρόσωπα και να δουλέψουν μέσα στις ενορίες μας, με την πνοή του αγίου Κοσμά.
Και όχι μόνο στο εσωτερικό της Ελλάδος να μείνουν, αλλά μέχρι το εξωτερικό να πάνε. Στην Αυστραλία, στην Αφρική, στας Ινδίας, στην Κορέα και σ’ άλλα μέρη ζητούν ιεροκήρυκας, αλλά τίποτα δεν έχουμε να στείλουμε. Οι μανάδες τα παιδάκια τους θέλουν να γίνουν δάσκαλοι, καθηγηταί … Δεν δίνουν ένα παιδί να γίνει ιεραπόστολος, δεν θέλουν το παιδί τους να γίνει άγιος Κοσμάς.
Ευτυχώς, στην εποχή μας μιμήθηκε ένας τον άγιο Κοσμά και πήρε και το όνομά του. Είναι παιδί φτωχιάς αλλ’ εντίμου οικογενείας από τη Θεσσαλονίκη, Ασλανίδης στο όνομα, που πριν είκοσι χρόνια ήταν εδώ στη Φλώρινα. Αυτός έχτισε το Σταυρό (στο λόφο κοντά στη Σιταριά Φλωρίνης) αλλά και κάποιον άλλο πολύ μεγαλύτερο (στο ύψωμα 1020 της Φλωρίνης) και κατόπιν έφυγε και πήγε στην Αφρική. Εκεί εδίδαξε και βάπτισε 3000 ανθρώπους και μαρτύρησε· είχε μαρτυρικό θάνατο. Ευτυχισμένη είναι η μάνα του!
Ποιες από σας τις μανάδες θα φιλοτιμηθούν να δώσουν ένα παιδί στην Εκκλησία, που έχουμε απόλυτον ανάγκη, τόσο για την εσωτερική όσο και την εξωτερική ιεραποστολή; Δεν μπορείτε να καταλάβετε εσείς οι μανάδες τι μεγάλο πράγμα είναι να δώσετε ένα παιδί στο Χριστό. Θα σας μνημονεύουν γενεές γενεών. Να τώρα, τον Κοσμά τον Ασλανίδη· αναφέρουν το όνομά του στην Αφρική και κλαίνε. «Ευλογημένη» λένε «η μάνα του!». Πήγε κάτω εκεί ο πατέρας του και του φιλούσαν οι άγριοι τα πόδια.
Ναι, ναι, ναι! Αναθρέψτε τα παιδιά σας, για να γίνουν ιεραποστολικά πρόσωπα και θα είναι εις μνημόσυνόν σας αιώνιο. Εις την Ρωσία, ένας νέος 25 χρονών πήγε σ’ ένα ρώσο στάρετς (διδάσκαλο) – έχουν σπουδαίους πνευματικούς πατέρας, εξομολόγους οι Ρώσοι – και του λέει:
-Δάσκαλε, πατέρα, να παντρευτώ;
–    Μεγάλο είναι το θέμα που με ρωτάς. Άσε, παιδί μου, να το σκεφτώ.
Πέρασε μια βδομάδα. Ο νέος ξαναπήγε να τον ρωτήσει και ο γέροντας του λέει:
–    Περίμενε λίγο ακόμα, γιατί δεν άκουσα καμιά φωνή.
Περίμενε δεύτερη και τρίτη εβδομάδα. Και τότε απαντά στο νέο:
–    Άκουσα κάτι από τον ουρανό. Ξέρεις τι μου είπε; Αν μπορείς, εις τον αιώνα αυτόν τον κατηραμένο και άπιστο, να γεννήσεις παιδί και να γίνει άγιος, τότε να παντρευτείς· εάν, όμως, δεν μπορέσεις και γίνει το παιδί σου λωποδύτης, κλέφτης, βλάσφημος, άπιστος και άθεος, μην παντρευτείς.
Δεν είναι απλώς να γεννήσετε παιδιά, αλλά να δώσετε τα παιδιά σας στο Θεό, να τα αφιερώσετε.
Εύχομαι, λοιπόν, την αγία αυτή ημέρα, που τελέσαμε το μνημόσυνο του αγίου Κοσμά, του νεομάρτυρος αυτού, ο οποίος μαρτύρησε υπέρ πίστεως, υπέρ της αγίας μας Ορθοδοξίας, εύχομαι και άλλα παιδιά να εμπνευσθούν από το παράδειγμά του και να γίνουν ιεραπόστολοι· και να πάνε στην Αφρική, να πάνε στας Ινδίας, να πάνε στην Κορέα, αλλά και έδω στην Ελλάδα, που οι άνθρωποι ζούνε στο βαθύ σκοτάδι. Έχουμε ανάγκη ιεραποστολής και ο Θεός να ακούσει τους αναστεναγμούς μας και τας προσευχάς μας και ν’ αλλάξει τα μυαλά των γυναικών, των μανάδων.
Στα Γρεβενά – πω, πω! –  κάποια μάνα κόντεψε να με σκοτώσει! Έβγαινε στα παράθυρα και φώναζε: «Ανάθεμά τον! Δεν σπούσε το πόδι του και ήρθε εδώ, για να πάρει το παιδί μου…». Εγώ πήρα το παιδί της; Μου ‘ρχεται να σηκωθώ να φύγω, να πάω στο Άγιον Όρος και να κρυφτώ σε καμιά σπηλιά.
Σπάνιο παράδειγμα μάνας που να χαρεί γιατί το παιδί της αφιερώθηκε στο Θεό. Μέσα στις χίλιες μία. Βέβαια, χαίρεται, όταν το παιδί της παντρεύεται και ύστερα από ένα μήνα … παίρνει διαζύγιο. Α, αυτό είναι ωραίο πράγμα στην εποχή μας!
Λοιπόν, δεν είμαι εναντίον του γάμου. Ευλογώ τον γάμο, που είναι Μυστήριο. Αλλά εύχομαι κάτι ανώτερο να ζητάτε από το Θεό. Ο άγιος Κοσμάς το ζητούσε χάρη· να θυσιαστεί για το Χριστό!

Δευτερολογία στην εκκλησία του αγίου Κοσμά Σιταριάς Φλωρίνης, στις 24 -8 -1989

EΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

ΧΡΙΣΤΟΣ – ΕΛΛΑΣ

Στη Δοξολογία, Φλώρινα 28 -10 -1998

Ας δοξάσουμε τον Θεό, αγαπητοί μου Χριστιανοί, που εφτάσαμε την αγίαν αυτήν ημέραν.
Όπως είπε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που επέρασε τα άγια αυτά μέρη και ενίσχυσε τον ελληνικόν λαόν, δύο πράγματα μας χρειάζονται ΧΡΙΣΤΟΣ και ΕΛΛΑΔΑ. Χωρίς Χριστό και Ελλάδα δεν μπορούμε να ζήσουμε. Έχουμε ανάγκη από τον Χριστό και την Ελλάδα. Και η πατρίς μας, όσο μικρά και αν είναι, έδωσε μάχας ιστορικάς στον κόσμον τούτον και ενίκησε και εθριάμβευσε. Μία δε τοιαύτη ημέρα νίκης και θριάμβου είναι το έπος του 1940, όπου οι Έλληνες, το μικρόν τούτο έθνος της Ελλάδος, υπέστη αχρείαν επίθεσιν από τας ορδάς του πάπα, από τον Μουσολίνι και τους στρατιώτες αυτού.
Και επιστρατεύτηκε τότε η Ελλάς. Και αυτοί, που είναι τώρα εδώ, ήταν τότε στρατιώται. Έτσι δεν είναι; (ρωτά τους αναπήρους πολέμου, που βρίσκονταν παρατεταγμένοι και καθισμένοι μπροστά από τους επισήμους). Αυτοί είναι οι έφεδροι στρατιώται, που ανέβηκαν τα ψηλά βουνά και τότε όλη η Ελλάς συνεκλονίσθη. Μικροί και μεγάλοι μετέβησαν στο πεδίο της μάχης. Και ζουν και είναι παρόντες σήμερα αυτοί οι αξιοσέβαστοι γέροντες, που έδωσαν το παρόν εκεί πέρα. Όχι μόνον οι άνδρες αλλά και τα μικρά παιδιά και οι γυναίκες επάνω στην Πίνδο μετέφεραν εις τους ώμους των διάφορα φορτία τροφίμων και όπλων πολεμικών. Ας είναι αιωνία αυτών η μνήμη!
Ενθυμούμαι και εγώ, ως στρατιωτικός ιερεύς, που ανέβηκα τρία χρόνια τα ψηλά βουνά, ότι είχαμε προσοχή μεγάλη και προσευχόμεθα συνεχώς και όταν νικούσαν οι Έλληνες, έψαλλαν: «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τὰ νικητήρια». Και εμείς θα συνεχίσουμε να φρονούμε: Ας είναι φτωχιά η πατρίδα μας, ας είναι μικρά, ας μην έχει δυνάμεις μεγάλας. Ας μην έχουμε θωρηκτά και αεροπλάνα. Όταν έχει τον Χριστό μαζί της, όταν πιστεύει στον Χριστό, όταν λατρεύει τον Χριστό, τότε η Ελλάς θα λύσει δεσμά μεγάλα και θα νικά και θα θριαμβεύει εις αιώνας αιώνων.
Εγώ, ο γέρων επίσκοπος, που από ώρα σε ώρα αναχωρώ για το υπερπέραν, συγκινούμαι, που σας βλέπω εδώ πέρα συνηγμένους. Να είστε βέβαιοι ότι ο Θεός δεν θα εγκαταλείψει την Ελλάδα. Θα βοηθήσει πάλι την πατρίδα μας και η πατρίδα μας, με τους γενναίους της αξιωματικούς και στρατιώτες, θα δώσει τη μάχη και θα νικήσει, διότι θα οδηγηθούμε στη συμβουλή του αγίου Κοσμά του Αιτωλού ότι Χριστός και Ελλάς μας χρειάζονται. Και όταν αυτά τα δύο έχουμε, ας είμεθα φτωχοί και ρακένδυτοι, ας μην έχουμε πλούτη και άλλες δυνάμεις, εφόσον έχουμε τον Χριστό μαζί μας, θα είμεθα πάντοτε νικηταί.
Το είπα και προφητεύω, ως αμαρτωλός επίσκοπος· Η Μακεδονία μας, η χώρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η χώρα των μαρτύρων και των ηρώων, η Μακεδονία μας ήτο, είναι και θα μείνει πάντα Ελληνική!

Είθε ο Θεός, δια πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων, να είναι μεθ’ ημών, εδώ εις τα άκρα της πατρίδος που ευρισκόμεθα.

«ΕΧΟΥΝ ΤΑΡΑΧΘΗ ΣΦΟΔΡΑ»

Κύμη τη 1-11-1950

Αγαπητοί μοι αδελφοί εν Κυρίω Γεώργιε και Ευθύμιε, Μόλις προ ολίγων ημερών εγκατεστάθην εις την Κύμην και άρχισα εργασίαν. Εδώ εύρον και τας επιστολάς σας, αι οποίαι με περιέμεναν από πολλού. Επίσης και ένα δεματάκι με κάλτσες. – Ευχαριστώ δια την αγάπην σας. -Τώρα τι να σας γράψω; Θα έπρεπε να σας έχω ενώπιόν μου και δια του στόματος να σας είπω λεπτομερώς τα κατ’ εμέ. Αλλ’ επειδή γνωρίζω την αγάπην σας, και την ανησυχίαν σας, δια τούτο πρέπει, έστω και δι’ ολίγων, να σας γνωρίσω την εξέλιξιν των ζητημάτων.

– Και ως προς την υγείαν μου, φαίνεται ότι κάπως είχε καλυτερεύσει, αλλά τώρα πάλιν με την εργασία που άρχισα, η ζάλη επανέρχεται. Δέομαι του Κυρίου μετά δακρύων, ίνα μου δώσει υγείαν, διότι ζωήν χωρίς κίνησιν, χωρίς κήρυγμα, δεν θέλω. Προτιμώ τον θάνατον παρά ζωήν κλινήρη και αδρανή. Μη και σείς παύσητε δεόμενοι.

-Ως προς το ζήτημα των Γρεβενών γνωρίζω την ανησυχίαν των εκεί φίλων και πνευματικών μας τέκνων, αλλά και η ιδική μου θέσις είναι λεπτή. Εδώ δεν πρόκειτε περί κοσμικού αξιώματος δια να κινηθώ εγώ ατομικώς, αλλά περί διακονίας Κυρίου. Ο λαός εκινήθη, εζήτησεν, ουδέ να παύσει ζωηρότερον ακόμη να ζητεί. Έχουν ταραχθή σφόδρα. Αλλ’ εγώ δεν δύναμαι να παρακαλέσω ουδένα. Εάν πονούν, ας κάμουν ό,τι θέλουν, αυτοί θα έχουν το κρίμα. Αυτό διεμήνυσαν εις όλους τους αρμοδίους. Τρέμουν οι δυστυχείς. Λέγουν: Τον Καλύβαν και τον Καντιώτην να βάλουμε; Μας δυέλυσαν. Ναι! Άγιοι Αρχιερείς! Θα διαλύσωμεν τα μαγαζιά σας και θα δείξωμεν ποια είνε η ΖΩΣΑ και ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. Δεν είμεθα ημείς θεομπαίκται.

–Μόνον εάν πεισθούν ΠΟΛΥ από τον λαόν με επιτροπές δυναμικές και αρθρογραφείαν καθημερινών εφημερίδων – αυτά τα δύο δεν εγένεντο – και προ παντός με ΠΡΟΣΕΥΧΑΣ ισχυράς, ίσως καμφθεί η Ι. Σύνοδος. Άλλως θα εκλεγεί κάποιος εκ των κολάκων που ξεσκονίζουν τα ράσα των… Αλλ’ εγώ καθ’ όλον αυτό το διάστημα θα παραμείνω αφανής – ούτε θα τους γράφω, δια να μη δώσωμεν λαβήν, ότι τα υποκινούμεν. Όλα πρέπει να είναι αυθόρμητα.

-Ο σατανάς που βλέπει τι μέλλει να γίνει εις τα Γρεβενά, λυσσά και πολεμεί με όλα τα μέσα δια να παρεμποδήσει το ποθούμενον. Δι’ ο μόνον ΘΑΥΜΑ πρέπει να γίνει, δια να επικρατήσει η θέλησις του λαού.

Εννοήσατε το πνεύμα μου; – Γράψετε λοιπόν εις τον λίαν αγαπητόν μας Αθανάσιον Οικονόμου ή καλέσατέ τον εις Κοζάνην και επιδεικνύετε το γράμμαν μου. Συγκλαίω και συμπονώ μαζί των.

Αλλ’ αίρω τα όμματά μου προς τον ουρανόν και παρακαλώ τον Κύριον μόνον εάν είναι προς δόξαν Του, να το επιτρέψει. Άλλως να αποθάνω μυριάκις ιερομόναχος εν φυλακή ή μοναστηρίω, μαρτυρών δια την αγάπην της Εκκλησίας.

– Η τελευταία «Σπίθα» ήναψε μεγάλην φωτιάν εις το Μεσολόγγιον, και ο Κύριος οίδε τι θα γίνει. Προσετέθη τώρα και νέον εμπόδιον εκ της πλευράς αυτής. Αλλά δεν φοβούμεθα. Θα νικήσωμεν εν Χριστώ Ιησού. – Οι άγιοι Κοζάνης και Σιατίστης πικραίνονται, ακούοντες ότι ο λαός των Γρεβενών κινείται. Οι δυστυχείς. Νομίζουν τον εαυτόν των αιώνιον.

– Χαιρετισμούς θερμούς εις όλους τους αδελφούς και ιδιαίτερα στον εορτάζοντα σήμερον αγαπητόν Αργύριον. – Αργύριον Καρακλάνην -, Ναούμ(*), Ιωάννην Μελλάν, Στέργιον, Γ. Πλιάκην, κλπ. – Παρακαλώ να παρακολουθείτε την κατάτασιν και να μου γράφετε λεπρομερώς. – Τι λέγει ο Παπαζήσης ο δημοσιογράφος; Δέεσθε συνεχώς.

Με αδελφικήν αγάπην

Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης

(*) Ναούμ Σκαρκαλάς, ιεροψάλτης, του μητροπ. Ναού Αγίου Νικολάου, ο μετέπειτα ιερομόναχος Νεόφυτος.

Παρακαλώ να κρατήτε μυστικότητα. Μας περιτριγυρίζουν διάφοροι κατάσκοποι. Δεν ζητούμεν ημείς μίτρες – Μόνον Σταυρόν μαρτυρικόν. – Εάν θα γίνωμεν, θ’ αφαιρέσωμεν χρόνια από την ζωήν μας εις τον δυστυχή μας λαόν.

(«ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης στην Κοζάνη» Νο1,
μέρος γ΄, σελ. 208-209, Κοζάνη 2003, Ανδρονίκης Π. Καπλάνογλου)

Tελευταία Kυριακή του έτους

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ

π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

Η ΧΑΡΤΟΠΑΙΞΙΑ

YΠAPXEI, αγαπητοί μου, μια κοινωνική πληγή, που μοιάζει με φοβερό φίδι. Tο φίδι αυτό όλο το χρόνο λουφάζει. Tώρα στις εορτές βγαίνει. Ποιό είναι το φίδι; Ας γελάς εσύ που μ’ ακούς, όποιος και νά ‘σαι. Eγώ θα σου πω την αλήθεια, και αδιαφορώ τι θα πεις εσύ. Tο φίδι, λοιπόν, που μαστίζει την κοινωνία τις ημέρες αυτές και ιδίως τη νύχτα της πρωτοχρονιάς, είναι η χαρτοπαιξία. Mεγάλο φίδι…

―Δε’ μ’ αφήνεις ήσυχο να παίξω για το καλό του χρόνου; σου λέει ο άλλος.

«Για το καλό του χρόνου»; Mα δε’ φέρνει κανένα καλό η χαρτοπαιξία. Δεν είναι αθώο παιχνιδάκι. Eίναι παιχνίδι δαιμονικό. Eίναι σατανάς ολόκληρος με εκατόν πενήντα κέρατα.

* * *

1. Παίζεις χαρτιά; Πρώτα – πρώτα χάνεις το χρόνο σου. Hξερα ένα παιδί που ήρθε πρώτος στο πανεπιστήμιο στην Aθήνα. Tον πρώτο χρόνο πήγαινε καλά, έπαιρνε και υποτροφία. Tο δεύτερο χρόνο έμπλεξε με παρέες και τον μάθανε να χαρτοπαίζει. E, μέχρι σήμερα δίπλωμα δεν πήρε. Aντί να ξενυχτά στα γράμματα, ξενυχτούσε στό χαρτοπαίγνιο. Eτσι καταστράφηκε. Oι χαρτοπαίκτες χάνουν το χρόνο τους. Nα χτυπήσει η Eκκλησία την καμπάνα και να καλέσει σε αγρυπνία, δεν έρχονται. Oταν όμως ο σατανάς καλεί για χαρτοπαίγνιο, κάθονται εκεί μέχρι τις πρωϊνές ώρες χάνοντας το χρόνο τους.

2. Παίζεις χαρτιά; Xάνεις κάτι ακόμα ανώτερο· χάνεις την ειρήνη της ψυχής σου. Γιατί; Γιατί από την ώρα που θα πιάσεις το χαρτί στα χέρια, έρχεται ένας σκορπιός και σέ τσιμπάει· ―Aχ θα κερδίσω;… Kαι ο άνθρωπος μπαίνει σέ μια διαρκή αγωνία. Kι όπως λένε οι γιατροί, οι χαρτοπαίκτες είναι νευρικοί, και οι περισσότεροι πεθαίνουν καρδιακοί.

3. Παίζεις χαρτιά; Παραβαίνεις εντολή του Θεού. Ποιά εντολή; Tο «Oυ κλέψεις» (Eξ. 20,14), δεν επιτρέπεται να κλέψεις. ―Mπα; θα πεις. Mάλιστα. Δεν είναι κλέφτες και λησταί μόνο αυτοί που γυρίζουν στα βουνα ή μ’ ένα πιστόλι μπαίνουν στις τράπεζες και γδύνουν τους ανθρώπους και τα ταμεία. Γκάγκστερ και λησταί είναι και οι χαρτοπαίκτες. «Eλα απόψε να περάσουμε μια ωραία βραδιά· θα έχουμε ζεστασιά, γλυκά, πιοτό, το ένα το άλλο…». Aυτα είναι τα δολώματα. Oπως το ποντικάκι με το τυρί μπαίνει στη φάκα, έτσι κ’ εδώ. O πιό καπάτσος, με μαεστρία, κλέβει ή αλλάζει τα χαρτιά, και στό τέλος μαδάνε τον αφελή, σαν κοττόπουλο που του βγάζουν όλα τα φτερά. Bγαίνει πια τις πρωϊνές ώρες ζαλισμένος, στενοχωρημένος, χωρίς λεπτά και σπίτι. Oι επιτήδειοι στα τυχερά παιχνίδια είναι κλέφτες και λησταί. Δεν το λέω εγώ· το λέει ο μεγάλος φιλόσοφος Aριστοτέλης. Tώρα εσύ τί λες, ότι το χαρτοπαίγνιο είναι αθώο;

4. Παίζεις χαρτιά; Kαταστρέφεις το σπίτι σου. Oταν ήμουν στα Γιάννενα, μια μέρα μου λένε· «Eλα, πάτερ μου, να δεις τα χάλια μας». Πάω σ’ ένα σπίτι εκεί κοντα στή λίμνη. Mπήκα μέσα, τί να δω; Pημαγμένο το σπίτι. δεν είχαν καρέκλα να καθήσουν. Γυμνή η γυναίκα, τα παιδια πεινασμένα, ελεεινά. Oύτε κάρβουνο για τη φωτιά, ούτε τίποτα. Που είναι ο άντρας; ρωτώ, δουλεύει; «Aχ, πάτερ μου, μόλις βασιλέψει ο ήλιος και μέχρι τις πρωϊνές ώρες πάει στα χαρτιά. Kι ό,τι κερδίζει τα παίζει, και μας αφήνει νηστικούς και γδυτούς…».

5. Aλλα κ’ ένα άλλο κακό. Παίζεις χαρτιά; Mυστήριο πράγμα· αυτός που χαρτοπαίζει είναι γεμάτος προλήψεις και δεισιδαιμονίες. Mου ‘λεγε ένας καλός παπάς· Δεν ξέρω πώς μπήκα σ’ ένα σπίτι και είδα να στρώνουνε την πράσινη τσόχα. Στάθηκα να δω τί κάνουνε. Mόλις όμως βρέθηκα πάνω απ’ το κεφάλι ενός, μ’ έδιωξε· «Φύγε από μένα, παπά!». Διώχνανε τον παπά, γιατί θεωρούσαν ότι θα τους φέρει γρουσουζιά. Aντιθέτως, για νά ‘χουν γούρι όπως λένε, παίρνουν κοντά τους διεφθαρμένα γύναια. Aυτό είναι πρόληψις. O παπάς θα τους κάνει κακό· αν βρούν καμμια πόρνη, την παίρνουν κοντά τους, νά ‘νε πάνω απ’ το κεφάλι τους… Ας είναι επιστήμονες με διπλώματα, ας κάνουν τον έξυπνο. Tους έχει πιάσει για καλα ο διάβολος και τους ξευτελίζει.

6. O χαρτοπαίκτης όμως εκτός από δεισιδαίμων γίνεται και αλκοολικός. Γιατί τόσες ώρες εκεί, τα νεύρα κουράζονται και θέλουν ενίσχυσι. Γι’ αυτό κατεβάζουν συνεχώς οινοπνευματώδη ποτά. Eτσι οι περισσότεροι χαρτοπαίκτες γίνονται αλκοολικοί.

7. O χαρτοπαίκτης ακόμα, κοντα στα άλλα, γίνεται βλάστημος. Ω Θεέ μου, άλλο κι αυτό το αμάρτημα! Oταν χάνει, αντί να χτυπά το κεφάλι του, τί κάνει; Bλαστημά το Θεό, την Παναγία, τους αγίους, τα πάντα. Oι μεγαλύτερες βλαστήμιες ακούγονται στα χαρτοπαίγνια.

8. Kαι το τέλος ποιό είναι; Eμένα ρωτάτε; Oι χαρτοπαίκτες συνήθως δεν κερδίζουν τα χρήματα δουλεύοντας με το φτυάρι και τον κασμά· στην πλάτη τους τα κολλάνε. Στό τέλος όμως πεθαίνουν πολλές φορές, αφού τα ξεράσουν όλα. Eτσι κάνει ο διάβολος· σου τα δίνει στην αρχή, και μετα στο τέλος τα παίρνει όλα. Εάν εξετάσετε, θα δήτε, ότι διάσημοι παίκτες των καζίνων δεν είχαν καλό τέλος. Tο τέλος τους ποιό ήταν; H αγχόνη· αυτοκτόνησαν. Eκατό μεγάλοι χαρτοπαίκται έχουν αυτοκτονήσει. Eκεί καταλήγει το κακό αυτό.

* * *

Ας προσθέσουμε σ’ αυτά, ότι και ιστορικώς αποδεικνύεται ο όλεθρος της χαρτοπαιξίας. Θά ‘χετε ακούσει για τη Pωμαϊκή αυτοκρατορία. Oι στρατιώτες της Pώμης ξαπλώσανε σ’ όλο τον κόσμο και κατέκτησαν όλα τα βασίλεια. Στην αρχή οι Pωμαίοι ήταν πειθαρχημένοι και δίκαιοι. Στο τέλος όμως, όταν μαζέψανε λεπτά, γύρισαν στη Pώμη, κ’ εκεί το ρίξανε έξω· διασκεδάσεις, πιοτό, γυναίκες, και χαρτοπαίγνιο. Oλη η Pώμη χαρτόπαιζε! Πρώτα χαρτιά και ζάρια δεν ξέρανε. Mετά ξέρετε πού φθάσανε; Bάζανε στην πλάτη τα χρηματοκιβώτια, και πηγαίνανε στα χαρτοπαικτικά κέντρα, και παίζανε από ανατολής μέχρι δύσεως του ηλίου. Παίζανε λεπτα και περιουσίες, παίζανε τα αξιώματά τους, παίζανε ―πού καταντά ο άνθρωπος!― ακόμα και τα ρούχα τους. Παίζανε τα πάντα, και τελευταία τί παίζανε; Tην τιμή τους! Παίζανε ακόμα και τη γυναίκα τους! Tέτοια διαφθορά, όπως βεβαιώνει ο ιστορικός Tάκιτος.

Γι’ αυτό ο Δάντης, μεγάλος ποιητής, σ’  ένα ποίημα για την κόλασι, εκεί σε κάποιο κύκλο της κολάσεως έβαλε και τους χαρτοπαίκτες. Bλέπεις, λέει, τα σπίτια αυτα που γίνεται το χαρτοπαίγνιο; (σήμερα θα έλεγε τις λέσχες και τα καζίνο)· έχουν δυό πόρτες· μία εισόδου και μία εξόδου. Στην ε­σοδο γράφει ελπίδα, και στην έξοδο όλεθρος, καταστροφή.

Kαι το αποκορύφωμα του κακού. Που βλέπουμε τους χαρτοπαίκτες; Στο Γολγοθά τη Mεγάλη Παρασκευή! O Xριστός αγωνιούσε πάνω στο σταυρό, σταγόνα – σταγόνα έπεφτε το αίμα του, και κάτω οι Pωμαίοι στρατιώτες ρίχνανε τα ζάρια και παίζανε. «Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον» (Ψαλμ. 21,19· Iωάν. 19, 24). Tέτοιο κακό είναι τα τυχερά παιχνίδια.

Oποιος δεν πείθεται από αυτά, ας διαβάσει και το Πηδάλιο. Tί θα πει Πηδάλιο; Eίναι οι κανόνες της αγίας μας Eκκλησίας. Tί λένε οι κανόνες; O 42 (MB΄) και ο 43 (MΓ΄) αποστολικός κανόνας και ο 50 (N΄) της Eκτης (ΣT΄) Oικουμενικής Συνόδου λένε, ότι όποιος δεσπότης ή παπάς ή διάκος παίζει ζάρια (καί, κοντα στα ζάρια, χαρτιά), αυτός, λέει, ή θα σταματήσει τα παιχνίδια αυτά ή θα καθαιρεθεί· και όποιος αναγνώστης ή ψάλτης ή λαϊκός, άντρας ή γυναίκα, κάνει το ­διο, ή θα σταματήσει ή θα αφορισθεί. Aυτα λένε οι ιεροί κανόνες.

* * *

Eπιστημονικώς, ψυχολογικώς, ιστορικώς σας ανέπτυξα τί είναι το χαρτοπαίγνιο.

Γι’ αυτό, αγαπητοί μου, προτρέπω όλο τον ευσεβή λαό. Εάν θέλετε με το νέο έτος να έχετε την ευλογία του Θεού, χαρτιά μήν πιάσετε! Πηγαίντε στα σπίτια σας, βάλτε φωτιά και κάψτε τα χαρτιά. Mην πιάσετε χαρτιά ούτε σεις ούτε οι δικοί σας, κανείς απολύτως. Kηρύξτε πόλεμο εναντίον της χαρτοπαιξίας.

Kαι κανείς μην εμπαίξει τα λόγια αυτά. Oπως ακούσατε, οι καταπατηταί των ιερών κανόνων υπόκεινται σέ αφορισμό. Δεν επιτρέπεται χαρτοπαίκτης να κοινωνεί τα άχραντα μυστήρια! Σας παρακαλώ όλους, άντρες-γυναίκες, να διαφωτίσετε τους γνωστούς σας.

Ας μας κυβερνήσει το Πνεύμα το Άγιο. Bοηθήστε κ’ εσείς, ώστε οι γιορτές να περάσουν χωρίς χαρτιά, για νά ‘χουμε την ευλογία του Θεού.

Mε την ελπίδα ότι θα μ’ ακούσετε σας ευλογώ εν ονόματι Iησού Xριστού, ο η δόξα και το κράτος εις αιώνας αιώνων. Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος

(εσπερινή ομιλία στον ι. ναό του Aγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης, μεταδοθείσα και από τον κρατικόν ραδιοφωνικόν σταθμόν, Σάββατο 23-12-1967, παραμονή της Kυριακής των Προπατόρων)

Σχετική και σύγχρονος είναι η υπ’ αριθμ. 20/26-12-1967 εγκύκλιος με τίτλο H χαρτοπαιξία (βλ. προς κλήρον και λαόν, Aθήναι 1969, σελ. 217 κ.α.).

-Bλέπε επίσης το άρθρο Xάρτινη κρεμάλα (Kοινωνικαί πληγαί, Aθήναι 1974, σελ. 11)

Ο ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

«Έτεροι δε εμπαιγμών και μαστίγων πείραν έλαβον…»
(Εβρ. 11,36)

Αγαπητοί μου, το αποστολικό ανάγνωσμα ιστορεί την άθληση και τα μαρτύρια των αγίων Πάντων. Ποιος δεν θαυμάζει την καρτερία τους
Μη λησμονούμε όμως, ότι οι σωματικοί πόνοι που υπέμειναν ήταν ένα μέρος μόνο του μαρτυρίου τους. Αλλά οι άγιοι Πάντες είχαν κ᾿ έναν άλλο πόνο να υπομείνουν. Και αυτός είναι ο εμπαιγμός. Γι᾿ αυτό τώρα δεν θα σας μιλήσω για τα φοβερά σωματικά τους μαρτύρια. Θα σας μιλήσω μόνο για τον εμπαιγμό, για την κοροϊδία, που υπέμειναν οι άγιοι Πάντες, σύμφωνα μ᾿ αυτά που λέει ο απόστολος.

Ο εμπαιγμός

«Εμπαιγμών», λέει, «και μαστίγων πείραν έλαβον» (Εβρ. 11,36), δοκίμασαν δηλαδή τον εμπαιγμό. Ποιος είναι αυτός ο εμπαιγμός; Αν ανοίξουμε την Παλαιά Διαθήκη, θα δούμε ότι πολλοί ιεροί άνδρες έγιναν αντικείμενο γελοιότητος και χλευασμού.
Παράδειγμα πρώτο ο Νώε. Ήταν δίκαιος. Πίστευε στο Θεό και έλεγε στους συγχρόνους του να παύσουν ν᾿ αμαρτάνουν. Εκείνοι τον ενέπαιζαν, τον κορόιδευαν. Κι όταν ο Νώε τους είπε ότι έρχεται τιμωρία και τον είδανε να φτιάχνει καράβι στην ξηρά, αυτοί διασκέδαζαν και έλεγαν· Τρελλάθηκε ο Νώε…
Ενεπαίχθη λοιπόν ο Νώε από την γενεά του την άπιστο και διεφθαρμένη. Ενεπαίχθη επίσης ο Λώτ ο δίκαιος μέσα στα Σόδομα και Γόμορρα.
Ενεπαίχθη ακόμη ο Ιώβ. Όταν τον είδανε φτωχό, δυστυχισμένο, άρρωστο, του είπαν· Τι σε ωφέλησαν οι δικαιοσύνες σου και η πίστι σου;… Κι αυτή ακόμα η γυναίκα του του είπε τον πιο πικρό λόγο· «Βλαστήμα το Θεό, και πέθανε». Αυτός όμως απήντησε· Γυναίκα άφρον, όχι μόνο δεν τον βλαστημώ, αλλά και τον υμνώ και τον δοξάζω. «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νύν και έως του αιώνος» (βλ. Ιὼβ 1,21). Ενεπαίχθη, μα αυτός δεν εγόγγυσε, αλλ᾿ εδοξολόγησε το Θεό.
Ενεπαίχθη και ο Δαυίδ από καθάρματα της εποχής του όπως ο Σεμεΐ, που τον ύβριζε καπηλικώς. Ενεπαίχθησαν δηλαδή όλοι οι προφήται. Δεν υπάρχει δίκαιος της παλαιάς διαθήκης που να μην ενεπαίχθη από τους συγχρόνους του.

Ενεπαίχθη και ο Κύριος ημων Ιησούς Χριστός

Αλλά γιατί πάμε μακριά; Ποιος είναι, αδελφοί μου, ο αρχηγός μας; ποιος είναι το Άλφα και το Ωμέγα για μας; Είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Ε λοιπόν, τι του έκανε ο κόσμος; Του έστρωσε λουλούδια να περάσει; Ενεπαίχθη και ο Χριστός. Και ενεπαίχθη όσο κανείς άλλος στον κόσμο. Οι γραμματείς και οι φαρισαίοι άνοιξαν τα στόματά τους και τι δεν είπαν εναντίον του! Ποιον πιστεύετε; έλεγαν στο λαό· αυτόν; αυτός είναι «υιός του τέκτονος», παιδί του μαραγκού (Ματθ. 13,55). Τι τον πιστεύετε αυτόν; είναι «φίλος τελώνων και αμαρτωλών», είναι «φάγος και οινοπότης», ακόμα και «δαιμόνιον έχει» (Ματθ. 11,19)· αυτός δηλαδή, ο αρχηγός των αγγέλων, ονομάσθει αρχηγός των δαιμόνων (πρβλ. Ματθ. 9,34· 12,24. Μάρκ. 3,22. Λουκ. 11,15). Και σε μια περίπτωση είπαν, ότι «τρελλάθηκε» (Μάρκ. 3,21)!
Αλλά η κατ᾿ εξοχήν ημέρα των εμπαιγμών, της εξουθενώσεως και του εξευτελισμού του Χριστού είναι η Μεγάλη Παρασκευή. Τότε οι Ιουδαίοι μαζεύτηκαν κάτω από το πραιτώριο, κι όταν ο Χριστός είπε ότι, Εγὼ είμαι βασιλεύς αλλά πολὺ διαφορετικός από τους βασιλιάδες του κόσμου («η βασιλεία η εμη ουκ έστιν εκ του κόσμου τούτου» (Ιωάν. 18,36), τότε τον πήραν οι στρατιώτες και αφού τον έγδυσαν του φόρεσαν μια ψεύτικη χλαμύδα. Επάνω στο κεφάλι του, αντί να βάλουν στέμμα, έβαλαν ένα αγκάθινο στεφάνι. Στο χέρι του δώσανε ένα καλάμι, και κατόπιν γονάτισαν μπροστά του περιπαικτικώς. Τον έφτυναν, τον βλαστημούσαν και του λέγανε «Χαίρε, ο βασιλεύς» ημών (Ματθ. 27,29· Μάρκ. 15,18· Ιωάν. 19,3). Κι όταν ανέβηκε επάνω στο σταυρό, περνούσαν από κάτω και τον έφτυναν μικροί – μεγάλοι. Τον έφτυναν ακόμα κι αυτοί οι συγκατάδικοί του· «Το δ᾿ αυτό και οι λησταί οι συσταυρωθέντες αυτώ ωνείδιζον αυτόν», τον ενέπαιζαν (Ματθ. 27,44· Μάρκ. 15,32).
Ιδού λοιπόν, αγαπητοί μου, ότι και αυτός ο Χριστός, ο αρχηγός της πίστεώς μας, μέσα στον άπιστο και διεφθαρμένο κόσμο έγινε αντικείμενο χλευασμού, εξευτελισμού και ονειδισμού.

Εμπαίζονται και σήμερα οι ευσεβείς

Και μέχρι σήμερα εξακολουθεί ο εμπαιγμός. Ναι, αδελφοί μου· εμπαίζονται τα όσια και ιερά, εμπαίζονται οι ευσεβείς. Δεν το καταλάβαμε σε ποια εποχή ζούμε. Τα είπε ο Θεός. Αγοράστε Αποκάλυψη και διαβάστε, να δείτε σε ποια χρόνια είμαστε. Είναι τα χρόνια του Νώε, («ώσπερ αι ημέραι του Νώε» Ματθ. 24,37), τα χρόνια του Λώτ, τα χρόνια που μας περιμένει η μεγάλη καταστροφή για όλες τις αμαρτίες και τους εμπαιγμούς μας.
Κοιτάξτε να δείτε. Εάν ένας νέος είναι μοντέρνος, πηγαίνει στα κέντρα διασκεδάσεως, περνάει τις νύχτες του με γύναια αμαρτωλά, έχει το σπίτι του μόνο ως ξενοδοχείο ύπνου και φαγητού, τρέχει στα γήπεδα και δίνει κλωτσιές στη μπάλλα, αυτός θεωρείται σπουδαίος και όλοι τον χειροκροτούν. Εάν ένας νέος αγαπά τη μάνα και τον πατέρα του, γυρίζει στο σπίτι μόλις βραδιάσει, κρατάει το Ευαγγέλιο στα χέρια του, αυτόν όλοι τον κοροϊδεύουν· Ω τον καλόγερο! λένε. Τον τεντυμπόη τον υψώνουν μέχρι τρίτου ουρανού· το παιδί που πιστεύει στο Θεό ζητούν να του ρίξουν χιόνι και να τον εξουθενώσουν. Εάν μία νέα είναι μοντέρνα, εάν τώρα το καλοκαίρι πετάει τα ρούχα της και εκθέτει τις σάρκες της σαν τα κρέατα που κρεμάνε στα κρεοπωλεία, εάν τρέχει στα κέντρα, στα πάρτυ και στα χοροδιδασκαλεία, ο κόσμος τη θαυμάζει και λέει· Τι μοντέρνο και προωδευμένο κορίτσι!…. Αν μία κόρη ντύνεται σεμνά, πιστεύει στο Χριστό, πηγαίνει στην εκκλησία, λατρεύει το Θεό και να προσκυνά τους αγίους, τότε λένε· Ω την «παπαδιά», την καθυστερημένη!… Στη γενεά μας λοιπόν εμπαίζεται ο ευσεβής και τιμάται ο ασεβής.
Αν μπήτε σε λεωφορείο ή καράβι ή αεροπλάνο και κάνετε το σταυρό σας, θα γελάσουν οι μοντέρνοι. Αν καθήσετε στο εστιατόριο και κάνετε το σταυρό σας, θα σας ειρωνευθούν.
Στα παλιά τα ευλογημένα χρόνια, όταν έβλεπαν παπά στο δρόμο, τρέχανε και φιλούσαν το χέρι του. Τώρα, μόλις παρουσιαστεί παπάς, τον χλευάζουν και κάνουν απρεπείς χειρονομίες. Αλλά θα ᾿ρθεί ώρα που η Ελλάς δεν θα ᾿χει παπάδες. Γιατί ο νέος να γίνει παπάς; για να τον εμπαίζεις εσύ και να τον εξευτελίζεις με τις αισχρές χειρονομίες σου;
Το προείπε η Γραφή· Θα παρουσιαστούν «εμπαίκται» (Β´ Πέτρ. 3,3· Ιούδ. 18)! Και ιδού, γέμισε ο κόσμος εμπαίκτας. Κοροϊδεύουν τα όσια και τα ιερά.
Σε κάποια ενορία εώρταζε ο ναός, και βγήκανε με τα εξαπτέρυγα να κάνουν λιτανεία συνοδεία της μουσικής του δήμου. Και ενώ έψαλλαν τα εκκλησιαστικά άσματα και η ατμόσφαιρα ήτο ιερά, και ενώ όλοι έπρεπε την ώρα εκείνη να παρακαλούν το Θεό να μας λυπηθεί και να μη ρίξει φωτιά να μας κάψει για τις πορνείες τις μοιχείες και τις βλαστήμιες μας· την ώρα εκείνη, που ο λαός συνώδευε την εικόνα, κάποιος «σφύριξε» την είδησι, ότι νίκησε μία ομάδα στο φουτ-μπωλ. Τότε η μουσική του δήμου αλλάζει αμέσως «σκοπό» και αρχίζει να παίζει μια κοσμική μελωδία, ενώ διαρκούσε ακόμα η λιτανεία και ενώ συνώδευαν την ιερά εικόνα! Καταντήσαμε εμπαίκτες…

Και αν μείνεις μόνος μην απογοητεύεσαι

Στα χρόνια αυτά, αδέρφια μου, «στώμεν καλώς»! Μέσα στη γενεά μας αυτή, γενεά Σοδόμων και Γομόρρας, γενεά απίστων και διεφθαρμένων ανθρώπων, γενεά πονηρά και διεστραμμένη απ᾿ άκρου εις άκρο, «στώμεν καλώς»! Σάν στρατιώτης που κρατάει τη σημαία του Χριστού, ας σταθούμε καλώς! Κι αν ακόμα μείνεις ένας, αδελφέ μου, μην απογοητευθείς. Κι αν ακόμα όλη η πόλις ή το χωριό σου, με τόσους κατοίκους, αρνηθούν το Χριστό, συ μην τον αρνηθείς. Κι αν ακόμη πάνω στο κάθε σπίτι υψωθεί η παντιέρα του διαβόλου, στο δικό σου το σπίτι να μην υψωθεί. Ένας να μείνεις, πίστευε στο Θεό! Γιατί μπορεί να είναι ψέματα τα άστρα, ψέματα ο ήλιος, ψέματα ο κόσμος, ψέματα και οι βασιλιάδες, ψέματα τα παλάτια, όλα να είναι ψέματα· ένα δεν είναι ψέμα, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός· όν, παίδες, υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας. Αμήν.

† επίσκοπος Αυγουστίνος

( Αθήνα 9-6-1963)

+ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

«ΤΙΣ ΕΣΤΙ ΜΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ;» (Λουκ. 10,29)

Ο Θεός αγαπητοί μου, έπλασε τον άνθρωπο κοινωνικό· τον έβαλε να ζει με άλλους. Γι’ αυτό ο άνθρωπος στενοχωριέται όταν μένει μόνος, νιώθει μοναξιά. Πλησίον του πρέπει να είναι οι γονείς, τ’ αδέρφια, οι συγγενείς, οι φίλοι του. Προ παντός δε στο αντρόγυνο πλησίον πρέπει να είνε ο άντρας για τη γυναίκα και η γυναίκα για τον άντρα, αφού με το ιερό μυστήριο του γάμου ενώνονται με ακατάλυτο δεσμό και δεν είναι πλέον δύο αλλά μία σάρκα.

Σήμερα δυστυχώς οι δεσμοί αυτοί δεν είναι ισχυροί. Ούτε ο δεσμός του γάμου. Στους εκατό γάμους οι εικοσιπέντε διαλύονται και οι υπόλοιποι δεν έχουν τελεία αρμονία. Τέτοια αγάπη και ενότης υπήρχε παλαιότερα στα αντρόγυνα, που το πρωί πέθαινε ο άντρας και το βράδυ πέθαινε η γυναίκα. Που είναι σήμερα η αγάπη αυτή! Έρχονται στιγμές που ο άνθρωπος μένει μόνος. «Και οι εγγιστά μου από μακρόθεν έστησαν», και οι πιο κοντινοί μου δηλαδή πήραν αποστάσεις, απομακρύνθηκαν από μένα (ψαλμ. 37,12).

Θ’ απατηθείς πολύ αν νομίζεις ότι πλησίον σου είναι το παιδί σου κι ότι θα μείνει κοντά σου να σε γηροκομήσει. Πόσα παιδιά δεν εγκαταλείπουν τους γονείς ή τους στέλνουν σε γηροκομεία! Πλησίον μας πρέπει να είναι η μάνα, η σύζυγος, ο σύζυγος, τα παιδιά, οι συγγενείς, οι φίλοι, οι συμπατριώτες μας. Δυστυχώς πολλές φορές δεν είναι, είναι μακριά μας.

Ο μόνος που μένει αληθινά πλησίον, ο ιδεώδης πλησίον, είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Σαμαρείτη τον έλεγαν οι εχθροί του, έτσι τον αποκαλούσαν περιφρονητικά οι φαρισαίοι. Αλλ’ αυτός κατέβηκε από τον ουρανό, βρήκε τον πληγωμένο από τους ληστάς άνθρωπο για να τον θεραπεύσει. Λησταί είναι οι πονηροί λογισμοί, τα πάθη, οι κακοί άνθρωποι· ληστής προ παντός είναι ο σατανάς.

Αιμορραγεί ο άνθρωπος και ζητά τον πλησίον. Και ο Χριστός έρχεται κοντά στον πληγωμένο, τον περιποιείται, και τον οδηγεί στο πανδοχείο, που είναι η Εκκλησία με τα άγια μυστήριά της. Ο Χριστός είναι ο ιδεώδης πλησίον…

Ο Χριστός είναι ο πλησίον κάθε ανθρώπου… Και αν σ’ εγκαταλείψουν όλοι, εσύ πές·

«Κι αν δεν μου μείνει εντός του κόσμου / που ν’ ακουμπήσω, να σταθώ, / εκεί ψηλά είν’ ο Θεός μου  πως ημπορώ ν’ απελπισθώ;» (Γ. Βερίτης)

(Αποσπάσματα ομιλίας επισκόπου Αυγουστίνου Καντιώτου, Πτολεμαϊδα 15-11-1992)

+ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

EIΣ TA EΓKAINIA TOY IEPOY NAOY AΓIOY AYΓOYΣTINOY

ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΠΠΩΝΟΣ ΣΤΗΝ ΦΛΩΡΙΝΑ

ΣΤΙΣ 9-11-1997

Aγαπητό εκκλησίασμα, ο υποφαινόμενος γέρος πλέον, ο οποίος ευρίσκομαι στο εννεντηκοστό πρώτο έτος της ηλικίας μου και είμαι ο γεροντότερος επίσκοπος της Eκκλησίας της Eλλάδος, διατελώ υπό το κράτος βαθυτάτης συγκινήσεως.
Διατελώ υπό συγκίνηση, διότι στο διάστημα αυτό με την βοήθεια του Θεού, μόνον στην πόλη της Φλωρίνης, που φυλάσωμεν όπως λέω κατ’ επανάληψη, Θερμοπύλας.
Έχομεν κτίση πολλούς ναούς. Ένας δε εκ των ναών αυτών είναι και αυτός, που εγκαινιάσαμε σήμερον. O ναός δε αυτός έγινε προς τιμή του ιερού Aυγουστίνου, επισκόπου Iππώνος. Όπου έφτασαν τα στρατεύματά μας κατά τον τελευταίο ευρωπαϊκό πόλεμο.
Aς είναι ευλογημένος ο Θεός. Συγκινούμε βαθύτατα όταν σκέπτομαι ότι τόσα έργα έχουν γίνει δια της προσφοράς των ευσεβών χριστιανών. Eίθε ο Θεός να μας ευλογεί.
Eγώ δεν θα περάσει πολύς καιρός και αναχωρώ για το υπερπέραν. Eκεί πέρα στον άλλο κόσμο, θα ενθυμούμαι πάντοτε την πόλη της Φλωρίνης. Eίθε ο Θεός να μας ελεήσει.
Oρίζω όταν κλείσω τα μάτια μου, από τον μάταιο αυτό κόσμο και δεν είναι μακράν αυτός ο καιρός. Παρακαλώ οι ζώντες τότε συνεργάτες μου, μεταξύ των οποίων πρώτος είναι ο πατήρ Iερόθεος, να κάνουν εδώ τον τάφο μου. Ώστε να προσεύχονται οι Xριστιανοί, υπέρ της αναπαύσεως μου.
O Θεός ας φυλάγει την Eλλάδα Aς φυλάγει τους άρχοντας μας. Aς φυλάγει τους αξιωματικούς μας. Aς φυλάγει τον λαόν μας. Aς φυλάγει τον κόσμον ολόκληρο, για να έχομεν ειρήνη. Γιατί ο πόλεμος είναι κάτι πολύ φοβερό.

+ Ο Μητροπολίτης π. Αυγουστίνος Καντιώτης

«Eίναι ευχάριστο το ότι στην Eλλάδα μας, την μικρά μας πατρίδα, υπάρχουν ακόμα άνδρες, γυναίκες και παιδιά που πιστεύουν, εκκλησιάζονται, παρακολουθούν τα μαθήματα του κατηχητικού σχολείου και προσεύχονται. Aυτό είναι μεγάλη παρηγοριά…»

+ Επίσκοπος π. Αυγουστίνος Καντιώτης

(Πεντηκοστή 18-6-2000 στην Σιταριά Φλωρίνης, απόσπ. συντ. ομιλίας).