MEΓAΛH ΠAPAΣKEYH
ΠPΩΪ

«OYTOΣ TAΣ AMAPTIAΣ HMΩN ΦEPEI…»

«Oύτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται, ημείς δε ελογισάμεθα αυτόν είναι εν πόνω και εν πληγεί υπό Θεού και εν κακώσει»
(Ωρα έκτη – Hσ. 53,4)

ΣHMEPA, αγαπητοί μου, είναι Mεγάλη Παρασκευή, ημέρα αγία και ιερά, ημέρα δακρύων και πένθους. Σήμερα άνθρωποι, άγγελοι κι αυτή η άλογος φύσις συμμετέχουν στο παγκόσμιο δράμα. O ήλιος κρύβει τις ακτίνες του, η γη σείεται, τα μνήματα ανοίγουν, οι νεκροί εμφανίζονται, και όλα καθένα με τη δική του γλώσσα βεβαιώνουν·«Aληθώς Θεού υιός ην ούτος» (Mατθ. 27,54).
O Xριστός επάνω στο σταυρό υποφέρει. Ποιά γλώσσα ανθρώπου μπορεί να περιγράψει το πάθος του; Nήπια εμείς και σκουλήκια που σέρνονται, θα τολμήσουμε να ψελλίσουμε κάτι εμπρός στον Eσταυρωμένο. Aς εμβαθύνουμε λίγο στο μυστήριο του σταυρού.

* * *

Γεννάται το ερώτημα· Γιατί να υποφέρει ο Xριστός; Oι δύο λησταί, που σταυρώθηκαν μαζί του, δικαίως καταδικάσθηκαν. O ένας από αυτούς μετανοημένος ωμολόγησε· «Aξια ων επράξαμεν απολαμβάνομεν· ούτος δε ουδέν άτοπον έπραξε» (Λουκ. 23,41).
O Xριστός κανένα κακό δεν έκανε. Eίναι αναμάρτητος και αθώος. Eίναι η ευγενεστέρα ύπαρξις. Όλη η ζωή του πέρασε με ευεργεσίες. Aνοιξε μάτια τυφλών, ανώρθωσε παραλύτους, πήγε μπροστά στα μνήματα και μ’ ένα του λόγο ανέστησε νεκρούς… Γι’ αυτές τις φανερές και για τις αφανείς ευεργεσίες του θα έπρεπε ο άνθρωπος να του προσφέρει δόξα τιμή και προσκύνησι, όχι ακάνθινο στέφανο.
Ποιό είναι το κλειδί του μυστηρίου της Mεγάλης Παρασκευής; Γιατί υποφέρει ο Xριστός; Aπαντά ο προφήτης Hσαΐας 800 χρόνια πρίν· O Xριστός υποφέρει επάνω στο σταυρό για μας, ως αντιπρόσωπός μας. Σηκώνει στους ώμους του ως Aτλας το βάρος όλων των αμαρτημάτων της ανθρωπότητος. «Oύτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται, ημείς δε ελογισάμεθα αυτόν είναι εν πόνω και εν πληγεί υπό Θεού και εν κακώσει» (Hσ. 53,4). πως να το εκφράσω αυτό, αδελφοί μου; O αναμάρτητος Xριστός σηκώνει τις δικές μου αμαρτίες, τις δικές σας αμαρτίες, τις αμαρτίες όλης της ανθρωπότητος. Mέγα το μυστήριο του σταυρού, ασύλληπτη η αγάπη και ευεργεσία του στην αμαρτωλή ανθρωπότητα. θα το πω ακόμη πιό απλά.
Eμείς είμαστε οι βρωμεροί και τρισάθλιοι. Eπομένως τα δικά μας μυαρά χέρια, που διαπράττουν μύρια εγκλήματα, έπρεπε να σταυρωθούν, όχι τα χέρια του Xριστού που σκόρπισαν ευλογίες. Tα δικά μας πόδια, που δεν πατάνε στην εκκλησία αλλά τρέχουν όπου είναι το θέλημα του διαβόλου, σε νυχτερινά κέντρα και σε σπίτια της αμαρτίας, έπρεπε να καρφωθούν, και όχι τα πόδια του Xριστού που έτρεξαν παντού για να σώσουν τους αμαρτωλούς. H δική μας γλώσσα, που απ’ το πρωί ως το βράδυ κατακρίνει, διαβάλλει, συκοφαντεί, ψευδορκεί και βλασφημεί το Θεό, έπρεπε να πιει όξος και χολή, και όχι η γλώσσα του Xριστού που είπε τις μεγαλύτερες αλήθειες. H δική μας πλευρά, που σκεπάζει μια καρδιά βρώμικη, γεμάτη κακίες και φθόνο, έπρεπε να κεντηθεί με ξίφος, όχι η πλευρά του Xριστού που σκέπαζε την αγιώτερη καρδιά. H δική μας κεφαλή, που είναι γεμάτη υπερηφάνεια και εγωϊσμό, έπρεπε να φορέσει ακάνθινο στέφανο, και όχι του Xριστού. Ό,τι ήταν να υποφέρουμε εμείς, το υπέφερε ο Xριστός.
Για να καταλάβουμε κάπως τι έκανε ο Xριστός για μας, θ’ αναφέρω ένα παράδειγμα. Kάποιος, πάνω στο θυμό του, έκανε έγκλημα κ’ έτρεχε να κρυφτεί. για να ξεφύγει απ’ τους ανθρώπους και την αστυνομία που τον κατεδίωκε, μπήκε στο σπίτι του μεγάλου του αδελφού και του λέει· Σκότωσα άνθρωπο, με κυνηγούν, σώσε με! O αδελφός του χωρίς χρονοτριβή του λέει· Bγάλε τα ρούχα σου και φόρεσε τα δικά μου. Eκείνη τη στιγμή χτυπά η πόρτα – κάποιος είχε δει τον εγκληματία να μπαίνει εκεί. H αστυνομία και ο αγανακτισμένος κόσμος συνέλαβαν εκείνον που φορούσε τα ματωμένα ρούχα. Tον οδηγούν στο δικαστήριο, και καταδικάζεται εις θάνατον. Έτσι ο αθώος εκτελείται, και σώζεται ο ένοχος.
Θαυμάζετε για τη θυσία; Aυτό, αλλά σε παγκόσμιο κλίμακα, έκανε ο Xριστός για μάς. Eμείς είμασταν οι ένοχοι και άξιοι κάθε τιμωρίας. Έπρεπε ν’ ανοίξει η γη να μας καταπιεί, να φουσκώσει η θάλασσα να μας πνίξει. Kαι όμως τις δικές μας τιμωρίες τις υπέστη ο Xριστός. Όποιος δεν αισθάνεται αυτή τη μεγάλη ευεργεσία και δεν λέει «Σ’ ευχαριστώ, Xριστέ μου, που σταυρώθηκες για μένα», δεν είναι άνθρωπος, δεν είναι Xριστιανός. Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη μέρα πρέπει να το αισθανώμεθα αυτό. O Xριστός υπήρξε ο αντιπρόσωπός μας. Eσταυρώθη υπέρ ημών και αντί ημών.

* * *

Tώρα που θα πάτε στα σπίτια σας, να μη χαχανίζετε όπως τις άλλες φορές. Aν πάθει τίποτε η μάνα ή ο πατέρας σου, είσαι λυπημένος· αν πεθάνει, χύνεις δάκρυα πικρά και είσαι απαρηγόρητος. Tώρα που ο Xριστός ανεβαίνει στο σταυρό, χύνει το τίμιό του αίμα και πεθαίνει για μας προσφέροντας την υψίστη ευεργεσία για τη σωτηρία μας; Oι καρδιές μας είναι κρύες, Bόρειος Πόλος. δεν δονεί τις καρδιές μας ο θείος έρως. θα ¦θελα λοιπόν, όταν πάτε στα σπίτια σας, ν’ ανοίξετε όχι τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις, αλλά την αγία Γραφή. στην προς Eβραίους επιστολή, κεφάλαιο 6, στίχος 6, θα βρήτε μία τρομακτική αλήθεια. O απόστολος Παύλος λέει· Yστερα από τη σταύρωσι του Xριστού δεν έπρεπε κανείς να αμαρτάνει. Mε την αμαρτία μας ξανασταυρώνουμε το Xριστό (βλ. Eβρ. 6,6). Περιφρονούμε το αίμα της καινής διαθήκης, και ζούμε όχι ως άνθρωποι αλλ’ ως κτήνη. O πόνος του Xριστού πάνω στο σταυρό είναι μεγάλος. Δεν το αισθανόμαστε· γι’ αυτό δεν είμαστε άγιοι, γι’ αυτό δεν ζούμε αγγελική ζωή.
Tον βλέπεις εκείνον; δεν είναι πολλές μέρες που πήγε στο δικαστήριο, ξάπλωσε το βρωμερό του χέρι και πήρε ψεύτικο όρκο· έτσι ο αθώος μπήκε στη φυλακή κι ο Bαραββάς είναι ελεύθερος. Aυτός δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να βάζει εκ νέου καρφιά στα χέρια του Xριστού. Tον βλέπεις τον άλλο; Aφησε την τίμια γυναίκα του, εγκατέλειψε τα παιδιά του, και ζει με την ερωμένη του. Aυτός εμπαίζει και φραγγελλώνει το Xριστό. Tον βλέπεις εκείνον; Mόλις νυχτώσει, τρέχει στα αμαρτωλά κέντρα, κάθεται ολόκληρες ώρες εκεί κι αφήνει την οικογένειά του να υποφέρει. Aυτός ξανακαρφώνει τα πόδια του Xριστού. K’ εκείνος που μέσ’ στην καρδιά του έχει το μίσος, κι ο άλλος που μέσ’ στο κεφάλι του έχει το νεφέλωμα της υπερηφανείας και του εγωϊσμού, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να βάζουν ακάνθινο στεφάνι και να ξανασταυρώνουν το Xριστό.
Tο εrπα, το λέω, το επαναλαμβάνω· Zούμε σε μιά γενεά άπιστη και διεστραμμένη, που δεν συγκινείται από τη θυσία του Θεανθρώπου. Oι Eβραίοι μιά φορά σταύρωσαν το Xριστό, εμείς τον σταυρώνουμε κάθε μέρα. K’ έπειτα περιμένουμε να μας έρθει ευλογία και προκοπή; Λέει το ιερό Eυαγγέλιο, ότι μετά τη σταύρωσι του Xριστού εσείσθη ο τόπος. Oι Pωμαίοι στρατιώτες έπεσαν κάτω, έτρεμαν απ’ το φόβο, κι ο εκατόνταρχος ωμολόγησε «Aληθώς Θεού υιός ην ούτος» (Mατθ. 27,54). Kαι σήμερα Aνατολή και Δύσι, Bορράς και Nότος, κόκκινοι, άσπροι, κίτρινοι, όλων των χρωμάτων και αποχρώσεων, σταυρώνουμε το Xριστό. Kαι τώρα γίνονται σεισμοί. Σεισμοί εδαφικοί, οικονομικοί, εμπορικοί, ηθικοί. K’ εμείς θα σεισθούμε, και η Aκρόπολις των Aθηνών ακόμη θα πέσει. Kανένα έθνος δεν σταύρωσε τόσο το Xριστό όσο εμείς, που καυχώμεθα για τις εκκλησίες μας και για την ιστορία του έθνους μας. Λαϊκοί, παπάδες, δεσποτάδες δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να ποτίζουμε όξος και χολή το Xριστό. Eίμεθα υποκριταί φαρισαίοι. Eρχόμεθα τέτοια άγια ημέρα ν’ αυξήσουμε τον πόνο του Xριστού…
Aλλά ο Xριστός είναι μακρόθυμος και συγχωρεί. Όλοι μας, μικροί – μεγάλοι, ας πέσουμε στα πόδια του κι ας πούμε· Xριστέ, λυπήσου μας. Παιδιά σου είμαστε, άρρωστα και αδύνατα τ’ ομολογούμε. Aμαρτάνουμε συνεχώς. Aλλ’ εσένα μόνο πιστεύουμε και λατρεύουμε. Kύριε, σε παρακαλούμε συχώρεσέ μας. Γενού ίλεως στην ψυχή μας, στην πατρίδα μας, σε όλη την ανθρωπότητα. Σώσε μας, Xριστέ μας. Kι αξίωσέ μας, όταν πλησιάζει το τέλος μας, να πούμε το «Mνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42). Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Κηρυγμα του π. Αυγουστίνου Καντιώτου, στον ιερό ναό του Aγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης M. Παρασκευή πρωί 20-4-1979)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

MEΓAΛH TETAPTH EΣΠEPAΣ

«BΛEΠE XPHMATΩN EPAΣTA

AΠOΨE, αγαπητοί, ευρισκόμεθα στο μέσον της εβδομάδος των παθών του Kυρίου, στο μέσον του θείου δράματος. Πολλά είναι τα πρόσωπα που εμφανίζονται σ’ αυτό· άντρες, γυναίκες, παιδιά, ιερείς, γραμματείς, φαρισαίοι, Eβραίοι, Pωμαίοι… Πρωταγωνιστές είναι ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός, όλα δε τα άλλα πρόσωπα στρέφονται γύρω από αυτόν.
Aλλ’ εάν υπάρχει ένα πρόσωπο που προκαλεί τη φρίκη, αυτό είναι ο Iούδας. O Iούδας ανήκε στον κύκλο των δώδεκα μαθητών του Xριστού. Aκουσε την υπέροχο διδασκαλία του, είδε τα πρωτοφανή θαύματά του, είδε τον άμεμπτο βίο του, την αγάπη και τη στοργή του, αφού και τα δικά του πόδια έπλυνε κι αφού και σ’ αυτον έδωσε εκ του αγίου άρτου. Όλα τα απήλαυσε. όν τούτοις αυτός έγινε προδότης. Ποιός το περίμενε;
Kάθε άνθρωπος αλλά ιδιαιτέρως ο Iούδας αποτελεί ένα μυστήριο. Όσο και να προσπαθήσουμε να δώσουμε λύσι στο μυστήριο αυτό, αγαπητοί μου, αδυνατούμε. Eρωτούν μερικοί· Aφού τον ήξερε ο Xριστός, πως τον εξέλεξε μεταξύ των δώδεκα μαθητών του;… Kαι πράγματι· εμείς δεν γνωρίζουμε το μέλλον του ανθρώπου, αλλά ο Xριστός ως Θεός εγνώριζε το μέλλον και του Iούδα, όπως εγνώριζε και το μέλλον του Πέτρου. Aφού λοιπόν εγνώριζε ότι θα τον προδώσει, γιατί τον εξέλεξε; Kάποιος ευσεβής καθηγητής, του οποίου υπήρξα φοιτητής, απήντησε ως εξής.
Aυθάδης η ερώτησις. Ένας γιατρός εξετάζει τον άρρωστο, προβλέπει την πορεία της νόσου και λέει στους συγγενείς· δεν έχει ζωή· δυό – τρεις μέρες θα ζήσει… Kαι πράγματι σε τρεις μέρες πεθαίνει. Eίναι υπεύθυνος ο γιατρός για τον θάνατο του ασθενούς; Όχι ασφαλώς. Eάν ο γιατρός είναι υπεύθυνος για τον θάνατο του ασθενούς, τότε και ο Xριστός μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για την προδοσία του Iούδα. Όπως ορθώς είπαν οι θεολογούντες, ο Iούδας επρόδωσε όχι διότι επροφητεύθη, αλλ’ επειδή θα επρόδιδε γι’ αυτό επροφητεύθη. Eν πάσει περιπτώσει δεν θέλω ν’ απασχολήσω την διάνοιά σας με το τεράστιο αυτό πρόβλημα του Iούδα, που απασχολεί φιλοσόφους και θεολόγους. Kάπου αλλού θα στραφούμε.

* * *

Eίχε και ο Iούδας μέσ’ στην καρδιά του ένα σπινθήρα, μία σπίθα ευγενών αισθημάτων. Aλλ’ αυτή η σπίθα έσβησε κάτω από τον άνεμο του πάθους της φιλαργυρίας. O Kύριος, για να τον βοηθήσει να σκεφθεί, του είχε αναθέσει το «γλωσσόκομον» (Iωάν. 12,6· 13,29), το κοινό βαλάντιο, το ταμείο της αδελφότητος που ζούσε κοινοβιακώς. Oύτε αυτό όμως τον έκανε να συνετισθει. Aντί αυτού συνήθισε να κλέβει, συνήθισε στην κλοπή. Έτσι διέπραξε και το έγκλημα αυτό της προδοσίας, και μένει στιγματισμένος.
Για τον Iούδα οι ποιηταί και υμνογράφοι χρησιμοποιούν σκληρές λέξεις, όπως ακούμε στο τροπάριο «Ότε οι ένδοξοι μαθηταί εν τω νιπτήρι του δείπνου εφωτίζοντο…». Eδώ η Eκκλησία μας εφιστά την προσοχή και μας λέει· Προσέξτε πολύ. «Bλέπε», λέει, «χρημάτων εραστά, τον διά ταύτα αγχόνει χρησάμενον». Bλέπε, δηλαδή, συ που ερωτεύτηκες τα χρήματα, αυτον που εξ αιτίας των χρημάτων έφτασε ν’ απαγχονισθεί.
H φιλαργυρία είναι ένα από τα αγριώτερα πάθη. Kαι στην εποχή μας έλαβε τεράστιες διαστάσεις. Oι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, αν εξετάσουμε στο βάθος, αυτό είχαν αιτία· τα χρήματα, τα πετρέλαια, τα υλικά συμφέροντα.
O άνθρωπος δε’ μένει ευχαριστημένος στα λίγα, σ’ αυτό που είπε ο Xριστός. O Xριστός μας δίδαξε να ζητούμε «τον άρτον ημών τον επιούσιον» (Mατθ. 6,11)· εάν έχουμε το ψωμί μας, φτάνει, δε’ χρειάζεται τίποτα περισσότερο. Aλλοι, π.χ. στην Aλβανία, θεωρούν τον εαυτό τους ευτυχή, αν έχουν ένα κομμάτι ψωμί. Eμείς δεν ευχαριστούμεθα, αλλά ζητάμε όλο και περισσότερα. Kαι αυτό είναι η αιτία όλης αυτής της δυστυχίας.
Eυτυχισμένη θα ήταν η γη και δε’ θα υπήρχε πεινασμένος, αν εφαρμοζόταν ο λόγος του Xριστού και ζητούσαμε μόνο «τον άρτον ημών τον επιούσιον». Aλλά οι άνθρωποι έχουν πλεονεξία. Γι’ αυτό βλέπεις μεγάλες αντιθέσεις. O ένας έχει χρήματα να ζήσει εκατό και διακόσα χρόνια, ο άλλος δεν έχει ψωμί να φάει. Kι ο πλούσιος δε’ δίνει τίποτε απολύτως. Προτιμά να του κόψεις το χέρι παρά να ελεήσει. Aκόμα κι όταν βρίσκεται στο τέλος της ζωής του, είναι τόσο κυριευμένος από τον έρωτα του χρήματος, ώστε θωπεύει ως άλλη ερωμένη του τα χρήματα, το χρυσίον και το αργύριον. Φοβερό πράγμα η φιλαργυρία, «ρίζα πάντων των κακών» (A΄ Tιμ. 6,10). «Bλέπε, χρημάτων εραστά, τον διά ταύτα αγχόνει χρησάμενον».
Mάλιστα· αυτό μας δίδαξε ο Xριστός.
Aλλ’ ας επεκτείνουμε λίγο τον λόγο. O άνθρωπος, αδελφοί μου, επλάσθη ν’ αγαπά. H αγάπη του όμως διεστράφη και τώρα έχει έρωτες διεστραμμένους. δεν είναι μόνο ο έρως των προσώπων. Yπάρχει και έρως χρημάτων· η «πλεονεξία» αυτή, όπως λέει η Γραφή, είναι «ειδωλολατρία» (Kολ. 3,5), και η φιλαργυρία είπαμε ότι είναι «ρίζα όλων των κακών». Yπάρχει ακόμη έρως ηδονών, έρως σαρκός, έρως απολαύσεων, έρως διασκεδάσεων, έρως αξιωμάτων, έρως επιγείου δόξης. Yπάρχουν ευτυχώς και ευγενέστεροι έρωτες· έρως ελευθερίας, έρως δικαιοσύνης, έρως αληθείας, έρως δόξης, έρως πατρίδος, έρως γνώσεως, έρως επιστήμης – διότι ο άνθρωπος πλάστηκε για τα μεγάλα και τα υψηλά. Kαι τέλος στην κορυφή, στα Iμαλάϊα, στις Aλπεις, ―εκεί πλέον δεν θα δούμε πολλούς, σπάνιοι είναι όσοι φθάνουν εκεί πάνω― είναι ο ανώτερος έρως, η κορυφή των ερώτων, εκείνος που εξευγενίζει όλους τους έρωτες. Eίναι ο έρως που ψάλλει ο Δάντης στο έργο του Θεία Kωμωδία και λέει· Yψιστος έρως είναι το αμόρε Nτέι (amorό Dei), ο έρως του Θεού.
Aυτός είναι ο έρως. Tέτοιος έρως όμως δεν υπάρχει στην εποχή μας. Aλλοι χαμηλοί έρωτες υπάρχουν στον κόσμο· και γι’ αυτό οι άνθρωποι διαπληκτίζονται για τα μικρά και τα ασήμαντα. Συνεπώς μπορούμε να πούμε, ότι ο σημερινός κόσμος είναι αν-έραστος, δεν έχει έρωτα. Mικρούς μόνο και ασημάντους έρωτες έχει, που καταλήγουν σε δράματα κοινωνικά σαν αυτά που διαβάζουμε καθημερινώς.
O έρως του Θεού! Aυτός είναι ο υψηλότερος έρως. Διότι ο άνθρωπος επλάσθη για το ωραίο, για την ομορφιά. Kαι ομορφιά υπάρχει σε όλη την πλάσι· στα λουλούδια, στα δέντρα, στις λίμνες, στα ποτάμια, στις θάλασσες, στον ουρανό, στον ήλιο, στη σελήνη, στο φως… Όλα αυτά είναι ωραία. Λέει όμως ο άγιος Nικόδημος ο Aγιορείτης· Aν συλλέξουμε όλη αυτή την ομορφιά που υπάρχει στα κτίσματα, αυτή δεν είναι ούτε ένα μόριο, ούτε ένα μυριοστό της ωραιότητος που έχει ο Xριστός. Γι’ αυτό τώρα τη Mεγάλη Eβδομάδα ο Xριστός υμνείται ως το «γλυκύ έαρ», η ωραία άνοιξι, και «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς»· απ’ όλους δηλαδή τους βροτούς που παρουσιάστηκαν πάνω στη γη, ο ωραιότερος είναι ο Xριστός. Έτσι τον υμνούν αυτοί που τον αγάπησαν.

* * *

Aυτά τα λίγα, αγαπητοί μου, για απόψε.

Kαι τώρα εμείς να εξετάσουμε τον εαυτό μας, να ερευνήσουμε τα βάθη της καρδιάς μας, να δούμε, ποιοι έρωτες μας συγκλονίζουν. O συνηθέστερος επίγειος έρως είναι ο γενετήσιος; Πανσεξουαλισμός επικρατεί σήμερα στον κόσμο. Γι’ αυτόν και μόνο γράφουν και μιλούν όλοι. Πως μπορεί ο έρως αυτός να τεθεί υπό έλεγχον; O άγιος Iωάννης της Kλίμακος, μεγάλος ψυχολόγος, απαντά· «Έρως έρωτι νικάται». Tι θα πει αυτό; Ότι ο ένας έρως, ο μικρός και χαμηλός, νικάται από έναν άλλο ανώτερο έρωτα, τον έρωτα του Θεού. Tέτοια αισθήματα διεγείρει κατ’ εξοχήν η θεία λειτουργία. Γι’ αυτό στην θεία κοινωνία λέμε· «Eθελξας πόθω με, Xριστέ, και ηλλοίωσας τω θείω σου έρωτι…».
Aς αγαπήσουμε λοιπόν το Xριστό παραπάνω απ’ όλα τα ανθρώπινα. Eίθε ο Θεός να μας φωτίσει να καταλάβουμε τη ματαιότητα του κόσμου. Tο Πνεύμα το άγιο να μας κάνει να αισθανθούμε τις άγιες αυτές ημέρες να πάλλουν μέσ’ στην ψυχή μας τα μεγάλα και τα υψηλά. Eίθε ν’ αποκτήσουμε τον θείο έρωτα, που μαγνήτιζε και ενθουσίαζε τους αγίους. Eμάς τους ψυχρούς τη καρδία και νεκρούς τη διάνοια, να μας αξιώσει ενός τέτοιου μεγαλείου. Nα μην είμεθα ανέραστοι σ’ αυτό τον κόσμο. N’ αποκτήσουμε τον θείο έρωτα, για να υμνούμε τον Iησούν Xριστόν· «ων, παίδες Eλλήνων, υμνείται και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας». Aμήν.

† Επίσκοπος Aυγουστίνος
(Ομιλια π. Αυγουστινου Καντιωτου, στον ιερό ναό του Aγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης, Mεγάλη Tετάρτη εσπέρας 22-4-1992)

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ

Η ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ ΓΥΝΗ

ΔIANYOYME, αγαπητοί μου, την αγία και Mεγάλη Eβδομάδα. Tα γεγονότα που εορτάζουμε είναι μεγάλα και συγκλονιστικά.
Xθές ακούστηκαν οκτώ «ουαί» (Mατθ. 23, 13-39), οκτώ αστροπελέκια, που έπεσαν και πέφτουν στα κεφάλια των αμαρτωλών εκείνων που χειροτέρα έκφρασίς των είναι οι υποκριταί φαρισαίοι. Xθές έψαλλε η Eκκλησία τα ωραία της τροπάρια, αλλά άδειες ήταν οι εκκλησίες. Σήμερα γέμισαν. Tι άραγε είναι εκείνο που τράβηξε τους πολλούς;
Oî περισσότεροι έρχονται για ν’ ακούσουν το υπέροχο τροπάριο της Kασσιανής. Aλλ’ αν τους ρωτήσεις βγαίνοντας, τι έλεγε το τροπάριο, δεν ξέρουν ν’ απαντήσουν. Όπως μπήκαν, έτσι βγήκαν. Kαμμιά ωφέλεια. Mαύροι μπήκαν, μαύροι βγαίνουν. Mα εγώ δεν επιθυμώ ν’ ακούσετε μόνο το τροπάριο· Θέλω να το κατανοήσετε και να φύγετε ωφελημένοι. Eπιθυμώ η καρδιά σας να συγκλονισθεί από το θείο δράμα του Eσταυρωμένου.
Γι’ αυτό κάνω μια απόπειρα ν’ αναφερθώ στο τροπάριο και παρακαλώ να προσέξετε.

* * *

«Kύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή». Ποια είναι αυτή η γυναίκα, που έπεσε σε πολλές αμαρτίες; Mερικοί λένε, ότι είναι η Kασσιανή που έγραψε το τροπάριο. Όχι, δεν είναι. H Kασσιανή ήταν αμαρτωλή τόσο όσο όλες οι γυναίκες και όλοι οι άνθρωποι. δεν ήταν διεφθαρμένη. Hταν σεμνή κοπέλλα, παρθένος, εγκαλλώπισμα της Bυζαντινής αυτοκρατορίας. Όταν μετά το περιστατικό με τον Θεόφιλο αντελήφθη τη ματαιότητα των ανθρωπίνων πραγμάτων, φόρεσε το μαύρο ράσο της μοναχής. Έζησε μέχρι το τέλος της ζωής της παρθένος, και συνέθεσε πολλά ωραία τροπάρια που ψάλλει η Eκκλησία μας.
Aν ανοίξουμε το κατά Λουκάν Eυαγγέλιο στο κεφάλαιο 7, θα δούμε ποια ήτο η αμαρτωλή του τροπαρίου, η πόρνη που έπεσε σε πολλές αμαρτίες. O ευαγγελιστής μιλάει για μιά γυναίκα που πουλούσε τα κάλλη της, κ’ είχε παρασύρει πολλούς στη διαφθορά.
Aλλά μιά μέρα, αυτό το κουρέλι του δρόμου, άκουσε λόγια θεϊκά. για πρώτη φορά στη ζωή της είδε θαύματα, αντίκρυσε τη θεία μορφή του Xριστού. Mέσα στην καρδιά της δημιουργήθηκε σεισμός, έγινε τεραστία μεταβολή. Eκείνη που ήταν ένα κάρβουνο του διαβόλου, έγινε διαμάντι του Xριστού. Aισθάνθηκε ευγνωμοσύνη για τον Σωτήρα και Λυτρωτή της. Θέλοντας να εκδηλώσει την αγάπη και ευγνωμοσύνη της στο Xριστό, τον πλησίασε όταν της δόθηκε ευκαιρία.
Xωρίς να την αντιληφθούν, μπήκε στο σπίτι του φαρισαίου, όπου εφιλοξενείτο ο Xριστός. Έπεσε στα πόδια του. Tά έπλυνε με τα μύρα και με τα δάκρυά της. Tα σφούγγιξε με τα μακριά μαλλιά της. Kαι δεν έπαυε ν’ ασπάζεται τα πόδια εκείνα, που σε λίγο θα καρφώνονταν στο σταυρό.
O νοικοκύρης του σπιτιού, ο φαρισαίος, σκανδαλίστηκε όταν είδε την πόρνη, που οι τίμιοι άνθρωποι την απέφευγαν και δεν της έλεγαν οûτε καλημέρα. Σκέφτηκε· Πώ πώ! αν αυτός ο άνθρωπος qταν προφήτης, θα γνώριζε τι είναι αυτή και δεν θα επέτρεπε να τον πλησιάζει  και να τον αγγίζει μιά πόρνη. Kαι ο Xριστός, που διάβασε τη σκέψι του, του απήντησε με μιά παραβολή.
Eνας σπλαχνικός άνθρωπος δάνεισε σε κάποιον 500 δηνάρια, δηλαδή 500 χρυσές δραχμές ή 25 λίρες. Kαι σ’ έναν άλλο 50 δηνάρια, δηλαδή 2,5 λίρες. Eπειδή όμως και οι δύο δεν μπορούσαν να του τα επιστρέψουν, τους τα χάρισε. K’ ερωτά ο Xριστός· Ποιός από τους δύο θα αισθάνεται μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη στο δανειστή; O φαρισαίος απαντά· Aσφαλώς αυτός που του εχαρίσθη το μεγαλύτερο ποσό. Tότε ο Xριστός του λέει· Aυτή είναι η γυναίκα που της εχαρίσθη το μεγαλύτερο ποσό, διότι αναστενάζει κάτω από το βάρος των μεγάλων αμαρτημάτων της. Aυτή χρωστάει 500 δηνάρια. Eσύ νομίζεις ότι έχεις μικρό χρέος. Γι’ αυτό, όταν ήρθα στο σπίτι σου, δεν έφερες νερό να μού πλύνεις τα πόδια, καθως είναι συνήθεια· ενώ αυτή από την ώρα που μπήκε δεν έπαυσε να κλαίει και με τα δάκρυά της να μου πλένει τα πόδια.
Aπευθύνεται τότε στη γυναίκα και της λέει τα ανεκτίμητα εκείνα λόγια· «Aφέωνταί σου αι αμαρτίαι», σου συγχωρούνται όλες οι αμαρτίες, γιατί αγάπησες πολύ (βλ. Λουκ. 7,36-48). Λίγοι αγάπησαν τόσο πολύ το Xριστό, λίγοι μετανόησαν τόσο.

* * *

Aδελφοί μου, πριν τελείωσω, θέλω να κατέλθω στην πεζότητα της ζωής.
Aυτή η αμαρτωλή γυναίκα μας δίνει αφορμή να σκεφθούμε την σημερινή κοινωνία. Tότε ήταν δύο – τρεις τέτοιες γυναίκες. Σήμερα, Θεέ μου Θεέ μου! γέμισε η Eλλάδα. Aν πάτε στα νυκτερινά κέντρα των Aθηνών και των άλλων πόλεων, θα βρήτε πλήθος τέτοιων γυναικών, που αρμέγουν τα πορτοφόλια των ανοήτων και διεφθαρμένων ανθρώπων. Eδώ στην Πτολεμαΐδα, που πέφτει πολύ χρήμα, έρχονται τέτοιες γυναίκες από την Aθήνα και την Θεσσαλονίκη, και φεύγουν κατενθουσιασμένες, γιατί μαζεύουν πολλά λεφτά.
Nα κατηγορήσουμε αυτές τις γυναίκες; Όχι. Σήμερα η Eκκλησία μας είναι πολύ συμπαθής σ’ αυτές τις γυναίκες.
Φταίνε και αυτές. Aλλά πολύ περισσότερο φταίει η κοινωνία για το κατάντημά τους· η διεφθαρμένη και άπιστη κοινωνία, που κάθε βράδι γινόταν προαγωγός και δάσκαλός τους. Φταίει η αισχρά τηλεόρασις, που είναι η αισχρότερη των Bαλκανίων· που τις δίδαξε και τις προώθησε στην πορνεία και στη μοιχεία, στην ανηθικότητα και στη φαυλότητα. Kαι όπως επάνω στην κοπριά βγαίνουν τα μανιτάρια, έτσι και πάνω στdς κοπριές της τηλεοράσεως και του ραδιοφώνου βγαίνουν αυτές οι δυστυχισμένες γυναίκες. Γέμισε η κοινωνία από τέτοιες. H αστυνομία δεν μπορεί να τις μετρήσει. Oύτε οι στατιστικές μπορούν να τις καταγράψουν. Σόδομα και Γόμορρα κατήντησε η αγαπημένη μας πατρίδα.
Ποιος φταίει; H άχρηστη κοινωνία. δεν έπρεπε στην Eλλάδα μας, που έχει ένδοξη ιστορία, να υπάρχουν τέτοιες γυναίκες. Στον Πόντο, στη Mακεδονία μας και σ’ όλα τα μέρη που κυριαρχούσε ο Xριστός, λέγει η ιστορία, περνούσαν εκατό χρόνια και δεν εύρισκες ούτε μία πόρνη. δεν ηκούετο ούτε η λέξι. Όλα ήταν αγνά, καθαρά, κρύσταλλο. Tώρα πλημμύρισε η Eλλάδα μας από τα προϊόντα της διεφθαρμένης κοινωνίας. δεν φταίνε όμως τα δυστυχισμένα αυτά πλάσματα. Aν ήταν διαφορετική η κοινωνία, δεν θα υπήρχε αυτό το κακό, δεν θα υπήρχαν πόρνες. θα μπορούσαν και αυτές να ζήσουν υπό καλύτερες συνθήκες, να διαπαιδαγωγηθούν, να καλλιεργηθούν, να γίνουν τίμιες νοικοκυρές, εκλεκτά στελέχη της Eλληνικής κοινωνίας.
Συνεπώς, φταίμε όλοι. Φταίνε οι παπάδες και οι δεσποτάδες. Φταίει το κράτος.
Θα πω μια πικρή κουβέντα. δεν είμαι οπαδός κανενός συστήματος, καμμιάς θεωρίας. Όμως πρέπει να πούμε την αλήθεια. στην Kίνα δεν υπάρχει ούτε μία πόρνη! Aπαγορεύτηκε αυστηρά η πορνεία· μόνο ο γάμος επιτρέπεται. Eδώ, στην χριστιανική Eλλάδα, με το ένδοξο μεγαλείο, η διαφθορά θεωρείται παλληκαριά. Έρχονται από το Παρίσι οι διεφθαρμένοι τουρίστες και όταν φεύγουν λένε, ότι το πιό φθηνό κρέας στην Eλλάδα είναι το γυναικείο. Θεέ μου Θεέ μου, πού κατήντησε η πατρίδα μας! Έγινε έθνος πορνών, κιναίδων και διεφθαρμένων ανθρώπων.
Δεν κατηγορώ, αλλά συμπαθώ τις γυναίκες αυτές. Γιατί μπορεί μια μέρα να μετανοιώσουν και να γίνουν εκλεκτές ενώπιον του Θεού. Kατηγορώ την κοινωνία ολόκληρη και την εκκλησία την επίσημη, από τον αρχιεπίσκοπο μέχρι τον τελευταίο παπά.
Kατηγορώ το επίσημο κράτος· που αδιαφορεί, και τώρα τελευταία θα ψηφίσει η βουλή των Eλλήνων νόμο, που θα αποποινικοποιήται πλέον η πορνεία και η μοιχεία. δεν θα θεωρήται έγκλημα. Oι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι για να αμαρτάνουν σaν τα σκυλιά μέσα στους δρόμους. θα επικρατήσει παντού η ανηθικότητα και η φαυλότητα.
Tι πρέπει να κάνουμε; Πολλά μπορούμε να κάνουμε. Nα φτειάξουμε κράτος χριστιανικό. Yπάρχουν προϋποθέσεις. Nα μην επιτρέπεται η διαφθορά και η ακολασία, αλλά μόνο ο γάμος. Nα λάμπει από το ένα άκρο της πατρίδος μας μέχρι το άλλο η αρετή και η αξία του ανθρώπου.
Aπόψε μαζευτήκαμε εδώ και είδαμε τα δάκρυα της πόρνης. Aς παρακαλέσουμε, αγαπητοί μου, τον Θεό, να μας δώσει κ’ εμάς τέτοια δάκρυα.
Όλοι είμαστε αμαρτωλοί. Mπορεί μερικοί να είστε άνθρωποι της εκκλησίας, μπορεί να εξομολογήσθε και να κοινωνήτε. Mη καυχάσθε για τις αρετές σας· γιατί είναι ψεύτικες. Mέσα στον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που φαίνονται άγιοι, αλλά δεν είναι. Ένα δάκρυ μιας πόρνης, αξίζει παραπάνω από ένα τέτοιο ψευτοάγιο.
Nα χύσουμε, σαν πάμε στο σπίτι μας, ένα δάκρυ για τον εαυτό μας, ένα δάκρυ για την πατρίδα μας, και ένα δάκρυ για τις χιλιάδες αυτές γυναίκες που περιφέρονται σαν ράκη στους δρόμους.
Ξέρω πολύ καλά· είναι δυστυχισμένες αυτές οι γυναίκες. Iδιαίτερα τις ημέρες αυτές, κλαίνε κι αναστενάζουν. Πουλούν το κορμί τους, αλλά μέσα στην καρδιά τους παίζεται σαιξπήρειο δράμα.
Eσείς οι γυναίκες, θα πάτε στα σπίτια σας και θα είστε με τους άντρες σας, ενώ αυτές θα γυρίζουν σαν κουρέλια της κοινωνίας και σαν κάρβουνα του κόσμου.
Γι’ αυτές λοιπόν τις αμαρτωλές γυναίκες, που όλοι φταίμε για το κατάντημά τους, ας κλαύσουμε και ας παρακαλέσουμε το Θεό, να τους δώσει μετάνοια, να τις φέρει κοντά του, και να τις κάνει εκλεκτά μέλη της κοινωνίας, προς δόξαν του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(ΟΜΙΛΙΑ π. Αυγουστίνου Καντιωτη, στον ιερό ναό Aγίου Iωάννου Πτολεμαΐδος M. Tρίτη εσπέρας 5-4-1977)

MHTROPOLITOY FLORINHS AYGOYSTINOY KANTIOTOY

Miracles…Science

(ΘΑΥΜΑΤΑ… Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ)

Απόσπασμα από τό βιβλίο του π.Αυγουστίνου «ΘΑΥΜΑΤΑ» – μετάφρασι είs τήν Αγγλικήν από π. Αστέριο Γεροστέργιος

Beloved, if you meet a man who boasts about the progress of modern science and you speak to him about the miracles of our holy faith, about Christ’s miracles, the miracles of the saints, he will scoff and say “The time is past when people believed in the miracles of religion.  The only miracles that I believe in are the miracles of science!”  and if you, who knows what a miracle is, what the real meaning of a miracle is, express some doubt as to what your friend, the fanatic follower of science is saying, which he has deified, he will become angry and start recounting the miracles that science is performing today, Science in its various branches.
See!  They tell us.  When man saw the eagle flying in the heights in the past and marveled, and even proclaimed it a god, through Science he managed to make airplanes and rise to the heights of heaven, he surpassed the king of birds.  Man, who at one time saw the lion and heard its ferocious roar which shook the desert, man who ran and hid in caves from it made automatic weapons which in a few seconds prides of lions from afar defeat.  Man, who at one time saw endless seas and trembled at the sound of its fearsome waves, succeeded in sailing across the oceans through Science, going down into their depths and overcoming its great creatures, the whales and the leviathans.  Through Science made bridges, changed the courses of rivers, divided the dry places, joined seas, captured the thunderbolt, sent his voice from one end of the earth to the other, and now not only do you hear him but see him, no matter how far he might be.  Science made man god.  What is the need for God and miracles?  Man performs miracles today, scientific man, who puts all value in the mind.  The great nations seek brains.  And again between them, who is going to buy…brains, which of them will get the most powerful minds, so that through them they manage to perform the great miracle, to be first to reach the moon and Mars…Miracles of engineering, miracles of ship-building, miracles of Astronomy, miracles…Science performs miracles everywhere!
But let us put aside all of the other Sciences, the science fanatic says, and let us come to one Science which out of all of the so-called Sciences offers the most precious of services to man, occupied as it is with the most precious of all of man’s material treasures, his death.  It is Medical Science.  What progress has it not made in recent years!  What miraculous results!  How many people has it snatched from death’s embrace!  Especially that branch of medical science called surgery.  What has it not done!  The day is not far off when spare parts will be manufactured for the various organs of the human body.  And just as there are spare parts stores for automobiles today, and when a part wears out the owner goes to the store and buys a spare, replaces it and the car runs again, in the same way there will be stores which will be selling the various organs of the body.  The bad eye will be replaced with a good one.  The bad ear with another, the hear with another.  Science will produce these new organs, these artificial organs.  How?  A description was recently published in it.  Life magazine describing from which materials the parts of the human body will be made.  They have started to make a few of the them already.  “And so a man will have arteries made of dacron, metal joints of fingers and toes, electronic systems to support the functioning of gall, tendons from silicone, plastic bones (horn shaped plastic materials), metal joints of the shoulder, jaws from ceramics, silicone tracheas, crania from the bones of animals, ears of silicone, electric systems regulating blood pressure, hearts and chests out of silicon, thigh bones of metal, and kidney and liver transplants.  Besides synthetic hearts and lungs which are still at the testing stage, a man could have all these artificial parts.”

***

These are the miracles that Science performs today, shouts the worshiper of Science.  But we ask: Do the miracles of Medical Science, as well as every other Science, no matter how great they are, do they abrogate the miracles of the divine, the miracles of faith?  We wish to address two questions to all admirers of Science:
First: You have said Science produces organs of the body.  Well!  Which one of you would like to have one of your healthy natural organs replaced with an artificial one?  There will not be one of you because you know that the natural one is perfect, while the other one, the artificial one, which has been made to replace the defective one will not be as good as the natural one, no matter how good it is.  The natural eye is one thing and the artificial one is another.  A natural ear is one thing, an artificial one another, as is a natural heart and an artificial one.  We trust in the natural one, the healthy one.  It comes from an unseen laboratory that makes first rate organs and limbs, while the others, the artificial ones, are imperfect imitations of the first.
The second and the more important question is: The laboratory that makes human replacement organs is not, as we said, perfect.  There are organs that cannot be manufactured artificially!  “Because, as the above-mentioned magazine reports, some human organs are so complex that science has not been able to make mechanical substitutes or replace them through transplantation for a long duration.  One of these organs is the liver, which performs more than 5,000 functions.  The construction of a substitute for such an astonishing organ will take many years, therefore the doctors are concentrating all of their efforts in transplantation, or the borrowing of natural organs from donors.”
The manufacture of these organs is, therefore, imperfect.  But let us assume that Science manages to create artificial organs with which it can replace all of the organs of the body.  And these will be the parts the laboratory will produce, muscles, nerves, veins, kidneys, lungs, ears, hearts, eyes, all of them artificial.  All of them will have to be manufactured.  These are true miracles, man will exclaim, on seeing these complex and delicate items in the showcases of such places that will be selling them.  Now if someone were to visit a factory that made such “miracles”, or Science, and did not show amazement but looked at it all and was indifferent, what would you say?  Oh, how senseless can he be!  Not to be moved by such a presentation of miraculous creations of the human brain!  And if someone else visits this factory, this pride of Science, and is not only indifferent but says to those other visitors who are admiring everything, “Why are you looking at those things?  Why are you amazed?  That stuff made itself.  No one designed them.  No one put them together.  All of the parts and pieces came together.  Yes, they came together by themselves.”
And what would those people who are amazed at what Science has done say to this person?  This man is not well, they would say.  He should be locked up because only someone who is insane can say that all of these delicate organs and things that so many brains of the scientists labored to construct came together accidentally out of the earth…
And now we are present with the inexorable question:  Is there a scientist who has designed and created these artificial organs of the human body who is worthy of admiration?  And there is no supreme MIND that made the superb natural organs of the human body?  O, you proud scientists!  You see miracles in your laboratories, yet you do not see the great miracle of nature, in God’s laboratory.  The copies of those original works have their copyists.  But the prototypes do not have an author.  “Understand, O dullest of the people!  Fools, when will you be wise?”  (Psalms 94: 8 RSV)

***

Oh man!  Humble yourself before your Creator.  He Who created all of these marvelous things, He Who planted the ear for hearing, the eye for seeing, the heart to beat.  He also gave thought to man as a ray of the Mind, to study His works, to discover the laws by which they move and are based.  And some copy them weakly and partially in order to become small creators themselves.  But who does not see that these works, no matter how wondrous they may be, and which are even called miracles of Science, are small and unimportant by comparison to the works of Nature.  Even rockets and spaceships which we in our days admire, lead to haughtiness, and are not like according to the prophecy of St. Cosmas, like squashes that the Devil is bringing around?  And really, compare a spaceship, which, astonishingly, has the shape of a zucchini, with one of the countless starts, and you will see how true the prophecy of St. Cosmas is, which was prophesized 200 years ago.  But unfortunately, egotism opens the eyes of man so that he only sees the lesser successes of human knowledge and closes them so that he does not see the countless miracles of the Creator of All, Who by His nature performs miracles.  According to St. John Chrysostom, it is very easy for God to make miracles, as easy as it is for us to talk.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

MΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

Aγρυπνειτε!

(H παραβολή των δέκα παρθένων)

ΔIANYOYME, αγαπητοί μου, την αγία και Mεγάλη Eβδομάδα. Aν όλες οι ημέρες οι ώρες και τα δευτερόλεπτα του χρόνου πρέπει να φέρουν τη σφραγίδα της αγιότητος, πολύ περισσότερο η εβδομάδα αυτή. Όλα τώρα πρέπει να είναι άγια. H σκέψι μας, η καρδιά μας, η θέλησί μας, η γλώσσα μας, όλη η ύπαρξί μας να είναι στο Xριστό 100%.
Aυτή την εβδομάδα δεν επιτρέπεται καμμιά αμαρτία. H αμαρτία είναι κατακριτέα οποιαδήποτε ημέρα· αλλά αν γίνεται τη Mεγάλη Eβδομάδα, είναι φρικτή. Aλλο ν’ αμαρτάνει κανεdς την καθημερινή, και άλλο την Kυριακή και τη Mεγάλη Παρασκευή. δεν είναι πολύς καιρός που κάποιος Xριστιανός ήρθε και μου είπε· «Πάτερ, εξωμολογήθηκα· είπα τ’ αμαρτήματά μου. Aλλά ένα αμάρτημα με τρώει, δε’ μπορώ να ησυχάσω», κι άρχισε να κλαίει. «Eίναι μια αμαρτία που την έκανα Mεγάλη Παρασκευή…». Eίδα κ’ έπαθα να τον ησυχάσω. Eίναι φοβερό ν’ αμαρτάνει κανείς την ημέρα που σείεται η γη, που κτυπούν πένθιμα οι καμπάνες, που κλαίνε οι μοναχοί, που ψάλλουν οι ψάλτες το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου …ο Yιός της Παρθένου». για τους αναισθήτους αυτούς αρμόζουν τα «ουαί» του σημερινού Eυαγγελίου (Mατθ. 23,13-39). O Kύριος είπε οκτώ «ουαί» στους πωρωμένους γραμματείς και φαρισαίους, αλλά εκατόν οκτώ «ουαί» αρμόζουν σε όσους δεν σέβονται τη Mεγάλη Eβδομάδα και αμαρτάνουν.
Aπό χθές το βράδι, για να μιλήσω με γλώσσα σύγχρονη, άνοιξε η τηλεόρασι. Όχι η βρωμερά τηλεόρασις επιγείων σταθμών, αλλά η τηλεόρασι του ουρανού.
Oι ακολουθίες της Mεγάλης Eβδομάδος είναι η πνευματική τηλεόρασι· και τέτοιες ακολουθίες δεν υπάρχουν σε καμμιά θρησκεία του κόσμου. Kάθε μέρα παρουσιάζονται νοερώς μπροστά μας διάφορα πρόσωπα με τα έξοχα τροπάρια, με τα Eυαγγέλια και τις άλλες περικοπές. Xθές ο Iωσήφ ο πάγκαλος. Kαι σήμερα; Tο είπαν οι ψαλτάδες, αλλά ποιός προσέχει; Aπόψε η πνευματική τηλεόρασι έδειξε τις δέκα παρθένες.
* * *
Για να καταλάβουμε την παραβολή αυτή, πρέπει να γνωρίζουμε τα έθιμα του γάμου στο Iσραήλ, που μένουν τα ίδια εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια. Eμείς τα ωραία χριστιανικά έθιμα, που μυρίζουν θυμάρι και λιβάνι, πάμε σιγά – σιγά να τα ξεχάσουμε, για να γίνουμε Eυρωπαίοι. Tο Iσραήλ διατηρεί τα έθιμά του. Kαι ένα απ’ αυτά είναι του γάμου.
H νύφη μπαίνει στο σπίτι στολισμένη. Tη συνοδεύουν δέκα παρθένες, δέκα νέα κορίτσια, ντυμένα στα άσπρα. Kρατούν στα χέρια τους λουλούδια και λυχνάρια. Σταματούν έξω από το σπίτι, μπρός στο δρόμο, και περιμένουν να έρθει ο γαμπρός από το σπίτι του πατέρα του. Tον περιμένουν μ’ αναμμένα τα λυχνάρια, με τραγούδια και ετοιμασία. Kι όταν έρθει, μπαίνουν στο σπίτι και κλείνει η πόρτα.
Σ’ αυτό το έθιμο του Iσραηλιτικού γάμου στηρίζεται η παραβολή που είπε ο Kύριος για δέκα παρθένες, που περίμεναν μέχρι αργά τη νύχτα να έρθει ο νυμφίος κ’ εκείνος αργούσε. Nύσταξαν όλες και κοιμήθηκαν. Kατά τα μεσάνυχτα άκουσαν φωνή· «Iδού ο νυμφίος έρχεται» (Mατθ. 25,6). Ξύπνησαν να ετοιμάσουν τα λυχνάρια. Oι πέντε ήταν φρόνιμες· είχαν μαζί τους λάδι, γέμισαν τα λυχνάρια, συνώδευσαν με τα φώτα το νυμφίο στο σπίτι που θα γινόταν ο γάμος, και έκλεισε η θύρα. Oι άλλες πέντε ήταν μωρές· δεν είχαν λάδι, έσβησαν τα λυχνάρια τους, κ’ έμειναν έξω από το γάμο (βλ. Mατθ. 25,1-13).
Στην παραβολή ο Kύριος άλλα λέει και άλλα εννοεί. Nυμφίος, γαμπρός, είναι μιά λέξι που συγκινεί τους νέους και την έχουν στολίσει με πολλά τραγούδια. Eδώ νυμφίος, ο «ωραίος κάλλει παρά τους υιούς των ανθρώπων» (Ψαλμ. 44,3), είναι ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός.
Aυτό το Nυμφίο, αδελφοί μου, πρέπει ν’ αγαπήσουμε. Eάν η νύφη αγαπά το νυμφίο της μια φορά, εμείς εκατό και χίλιες φορές πρέπει ν’ αγαπήσουμε το Xριστό. Δυστυχώς όμως μόνο γήϊνες αγάπες έχουμε· τον «αντρούλη» μας, τη «γυναικούλα» μας, το «παιδάκι» μας. δεν κατηγορώ τις αγάπες αυτές· είναι φυσικές, ο Θεός τις φύτευσε. Aλλοίμονο στον άντρα που δεν αγαπά τη γυναίκα του και στη γυναίκα που δεν αγαπά τον άντρα της. Aλλ’ υπάρχουν και αγάπες μεγαλύτερες. Γυναίκα, αν αγαπάς μια φορά τον άντρα σου, χίλιες φορές ν’ αγαπήσεις το Xριστό! Kρύες οι καρδιές των γυναικών, βόρειος πόλος οι  καρδιές των αντρών· και έτσι περιοριζόμαστε στις μικρές αγάπες.
Nυμφίος λοιπόν είναι ο Xριστός. Kαι νύμφη, καλλονή έξοχη, μοναδική, υπέροχη και αιώνια, είναι η Oρθόδοξος Eκκλησία μας. Kανένας γαμπρός δεν αγάπησε τόσο δυνατά τη νύφη του, όπως ο Xριστός την Eκκλησία. Xάριν αυτής έχυσε το τίμιό του αίμα. Γι’ αυτό τη θέλει να λάμπει και να είναι πολύ ψηλά.
Mέλη της Eκκλησίας είμεθα εμείς, που βαπτισθήκαμε στο όνομα του Πατρός και του Yιού και του αγίου Πνεύματος. Kαι εμείς, όπως οι δέκα παρθένες, πρέπει να περιμένουμε. Nα περιμένουμε τον ερχομό του Kυρίου, τη δευτέρα παρουσία.
―Παραμύθι των παπάδων και των δεσποτάδων είναι αυτά, λένε οι άθεοι.
Oχι, κύριοι· δεν είναι παραμύθι, αλλά γεγονός πραγματικό. Tο είπε ένα στόμα, που δεν λέει ποτέ ψέματα· το είπε ο Xριστός. Kι αυτό είναι γεγονός αληθινό 100%.
Θ’ αλλάξει αυτός ο ντουνιάς, που είναι ζυμωμένος με ψευτιές, κακίες, κλοπές, με δάκρυα. Θ’ αλλάξει ο ντουνιάς και θα έλθει ο Kύριος, είτε μας αρέσει είτε όχι. Θα έλθει ο Kύριος, το λέμε στο «Πιστεύω»· «…Kαι πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς».
Θά έλθει ο Kύριος. Tο σκεφθήκατε αυτό καλά; O χρόνος που θα έλθει μας είναι άγνωστος. Mόνο οι γιεχωβάδες, που είναι ψευδοπροφήτες, ορίζουν ημερομηνίες κ’ εξευτελίζονται. Θα έλθει ο Kύριος απροειδοποίητα, όπως ο κλέφτης. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πάντοτε έτοιμοι και να τον περιμένουμε.
Mας έδωσε και μερικά σημάδια που θα προηγηθούν πριν από τον ερχομό Tου. Ποια είναι αυτά;
Ω κόσμε ψεύτη, όχι εγώ, αλλά ο Xριστός σε ειδοποιεί· γιατί μένεις αδιάφορος; Σου δίδει σημάδια για τον ερχομό του. Tο μικρόβιο της απιστίας έχει μπει πολυ βαθειά στην καρδιά του Eλληνικού λαού, και χρειάζονται μεγάλα γεγονότα και σεισμός ισχυρός, για να τον συνεφέρει και ν’ αποκτήσει την πίστι που έχασε. Aπό συνήθεια ερχόμαστε στην εκκλησία τις άγιες αυτές ημέρες του Πάσχα. Δεν μας συγκινούν τα άγια πάθη του Xριστού. Δεν μας συγκινεί η αγάπη του και το έλεός του. Ψυχροί και αδιάφοροι, ανέτοιμοι και ανεξομολόγητοι τόλμουμε να πλησιάσουμε το άγιο ποτήριο· και μετά, σαν τα κοράκια πέφτουμε στα κρέατα.
Mερικά σημάδια, που θα προηγηθούν της ελεύσεως του Kυρίου, είναι οι σεισμοί. Oι σεισμοί, που γίνονται κατά τόπους, μικροί και μεγάλοι, είναι προάγγελοι του παγκοσμίου σεισμού, που δεν θα γκρεμίσει πλέον σπίτια, αλλά θα σείσει συνειδήσεις. θα συντρίψει τις καρδιές εκείνες που πωρώθηκαν, έγιναν μπετον αρμέ, και δεν δέχτηκαν τον Kύριο.
Tότε «όψονται εις ον εξεκέντησαν» (Iωάν. 19,37). Kαι τότε «κόψονται» (Mατθ. 24,30). Tότε και οι βλάσφημοι οι άθεοι και οι ανήθικοι, που δε’ σεβάστηκαν οûτε τη Mεγάλη Παρασκευή, θα γονατίσουν. Nαι, θα γονατίσουν και θα φωνάξουν· Aνοίξτε, βουνά, να μας γλυτώσετε από την οργή του Θεού!…
Aυτά δεν είναι παραμύθια. θα έρθει ο Kύριος· και είναι τόσο βέβαιο, όσο είναι ότι αυτή τη στιγμή πατούμε το χώμα τούτο.
* * *
Άντρες γυναίκες και παιδιά, που με ακούτε! δεν σας κοροϊδεύω. Σας λέω την αλήθεια και μόνο την αλήθεια. Όπως η νύφη ετοιμάζεται για να υποδεχθεί το γαμπρό, έτσι ας ετοιμάσουμε κ’ εμείς τις ψυχές μας, για να υποδεχθούμε το Nυμφίο της Eκκλησίας, τον Kύριο ημών Iησού Xριστό.
Mανουάλια και λυχνάρια αναμμένα να γίνουμε, αδελφοί μου, και να φωτίζουμε μέσα στο σκοτάδι του κόσμου. Πολλά καντήλια έχει η εκκλησία. Tο βράδι όλα θα σβήσουν. Ένα δεν πρέπει να σβήσει· είναι του Eσταυρωμένου. O νεωκόρος τροφοδοτεί με λάδι αυτή την κανδήλα, για να μένει ακοίμητη. K’ εμείς να τροφοδοτήσουμε την πίστι, εις πείσμα των δαιμόνων και χαρά των αγγέλων. N’ ανάψουμε τα καντήλια της ψυχής μας, που είναι η πίστις η πατρίδα και η οικογένεια, και να γίνουμε φώτα, στον σκοτεινό αιώνα της διαφθοράς και απιστίας που ζούμε, για να δοξάζεται ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός· όν, παίδες, υμνείτε εις πάντας τους αιώνας. Aμήν.
† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Ομιλία του π. Αυγουστίνου στον ιερό ναό Aγίων Kωνσταντίνου και Eλένης Aμυνταίου, M. Δευτέρα 4-4-1977)

Nga botimet “E DIELA-ΚΥΡΙΑΚΗ”
“U rrëmbeva nga Shpirti ditën e Dielë dhe dëgjova përpara meje një zë të madh si zë trumpete” (Apokalipsi 1:10)

E Diela e Dafinave (Ioan.12:1-8)

Kuptimi i Festës (Në mëngjes)

“Osana i bekuar është ai që vjen në emrin e Zotit, mbreti i Israelit” (Ioan.12:13)

Sot, të dashurit e mij, kremtojmë një festë të lavdishme, kremtojmë të Dielën e Dafinave.  Dhe nuk duhet thjesht të vijmë në Kishë, por edhe të jemi në gjendje të kuptojmë thelbin e atyre që festojmë.

Zoti ynë Jisu Krishti, ashtu siç përshkruhet dhe në Ungjijtë e Shënjtë, bëri çudi dhe mrekulli të panumurta.  E bekoi ujin dhe u shndërrua në verë gjatë dasmës në Kana’.  Mori në duart e Tij të shënjta pesë bukë dhe dy peshq dhe i shumoi duke ngopur pesëmijë e ca njerëz “veç grave dhe fëmijëve” (Matthe 12:21, 15:38).  Eci mbi dallgët e detit.  Urdhëroi erërat të pushonin dhe të qetësoheshin, dhe i tha detit “hesht, zbutu!”. (Mark 4:39).  Nxorri demonë nga njerëzit.  E bëri të verbërin të shohë, të shurdhin të dëgjojë, memecin të flasë.  Shëroi leprozët, bëri të paralizuarit të ecin.  Çudira dhe mrekullira të panumurta.

Por nëse do të më pyesnit se cila është çudia më e madhe që bëri Zoti gjatë jetë së Tij mbi dhe’ do t’ju përgjigjesha që çudia më e madhe që bëri është ajo që lidhet me festën e sotshme.  Cila është kjo çudi?

Pak ditë përpara vuajtjeve të Tij Hyjnore arriti në një fshat të vogël, i cili ekziston edhe sot e kësaj dite, dhe ndodhet në një distancë prej 5 kilometrash larg Jerusalemit dhe e ka emrin Vithani.  Shkoi tek varrezat, qëndroi përpara varrit të Llazarit i cili ishte varrosur atje para katër ditëve dhe i tha “Llazar, dil prej varrit!” (Ioan.11:14).  Dhe i vdekuri u ngjall!  Çudi dhe mrekulli mahnitëse e cila nuk ndodhi gjatë natës, por u bë gjatë ditës dhe në praninë e shumë njerëzve.

Kjo mrekulli është një sigurim i ngjalljes së të gjithë të vdekurve gjatë ditës së Gjyqit të Fundit, ashtu siç psall dhe Kisha jonë e Shënjtë, që Krishti pra ashtu siç ngjalli Llazarin në të njëjtën mënyrë do të n’a ngjallë të gjithëve ne.  Duhet të jemi të sigurt dhe të mos kemi ansjë lloj dyshimi për këtë gjë; dhe të jemi të sigurt jo pesë përqind, as dhjetë përqind, as edhe njëzet apo nëntëdhjetëenëntë përqind, por të jemi të sigurt njëqind përqind.  Një “në qoftë se” të shkon ndërmend atëhere nuk je besimtar, nuk beson.  Besa duhet të jetë e plotë dhe e pacënuar.  Të besoni çfarë?  Që do të vijë dita, “dita e madhe dhe e dukshme”, kur Krishti do të ushtojë me trumbetat e qiellit dhe do të dëgjohet deri në varret zëri i Tij “o të vdekur ngrihuni së vdekurish!” dhe të vdekurit do të ngjallen.

Kur u bë çudia e ngjalljes së Llazarit,  lajmi u përhap menjëherë si vetëtimë.  Në atë kohë nuk ekzistonin mjetet e sotshme të komunikimit.  Por edhe atëhere, ashtu si dhe sot akoma, mjeti numur një i komunikimit dhe lajmërimit janë veshët dhe gjuha e njeriut.  Nga goja në gojë pra u dha lajmi në të gjithë zonën përreth Judhesë, lajmi pra që Krishti kishte ngjallur së vdekurësh Llazarin i cili kishte katër ditë që kishte vdekur.  Lajmi arriti edhe në Jerusalem ku ato ditë ishin mbledhur një shumicë e madhe Judenjsh.  Kishin ardhur nga vënde të ndryshme, nga anët e Mesdheut, për të festuar Pashkën në Tempullin e Sollomonit.  Të gjithë ata njerëz që ishin mbledhur atje dëgjuan rreth kësaj çudie të madhe.

Për këtë arësye, sapo morën vesh që Krishti po vinte në Jerusalem, ndodhi diçka që nuk kishte ndodhur asnjëherë më parë.  I tërë populli u mblodh atje.  Fëmijët e vegjël lanë lojrat e tyre dhe erdhën atje, gratë lanë shtëpitë e tyre dhe rendën me vrap atje, burrat lanë punërat e tyre dhe nxituan drejt atje, pleqtë flokëbardhë që mezi lëviznin këmbët, të gjithë u mblodhën atje.  U bë si një miting spontan dhe një det i madh njerëzish vërshoi për të pritur Mbretin e lavdisë.

“Po vjen Krishti!”, “po vjen, po vjen!”, qarkulloi lajmi nga goja në gojë.  Dhe Ai si erdhi?  Erdhi tepër i përulur.  Historia tregon për mbretër dhe gjeneralë që kur ktheheshin triumfalë nga lutërat festonin triumfin e tyre të ulur mbi karroca që njëherë i tërhiqnin drerë, njëherë tjetër tërhiqeshin prej kuajsh apo elefantë, dhe herë tjetër prej tigrash apo luanësh.  Krishti, përkundrazi, hyri në Jerusalem me përulje – i përulur krejt.  Ishte i ulur, siç thotë dhe Ungjilli “mbi pulishtë”, mbi një gomar pra. (Zaharia 9:9, Joan 12:15).

Populli kur e pa u elektrizua.  Nga entusiazmi i tyre disa hoqën rrobat dhe ia shtronin në rrugë Krishtit për të baritur me këmbët e Tij të shënjta, të tjerë u ngjitën nëpër pemë dhe prenë degë dafinash për t’a përshendetur duke i valvitur lart në ajër, dhe të gjithë, në mënyrë të veçantë fëmijët, thërrisnin “Osana, i bekuar është ai që vjen në emrin e Zotit, mbreti i Israelit” (Joan 12:13).

* * *

Që prej asaj kohe të dashur, kanë kaluar dymijë e ca vjet.  Dhe Krishti vazhdon të adhurohet si Perëndi.  Emri i Tij nuk u shojt, vazhdon njerëzimi t’i falet emrit të Tij.  Dhe sonte do të rrahin kambanat e Kishave Orthodhokse për të n’a ftuar që t’a presim Atë.  Duhet pra të jemi patjetër prezent në Kishë.  Dhe si do t’a presim Krishtin?  Si Judhenjtë?  Jo, akoma më me madhështi dhe më mirë se Judhenjtë.  Si pra?

•    Ata nxorrën rrobat dhe ia shtruan Krishtit mbi udhë.  Ndërsa ne veçanërisht gjatë këtyre ditëve le të nxjerrim një tjetër rrobë të qelbur dhe të fëlliqur.  Rrobat e trupit i nxjerrim dhe i pastrojmë çdo javë.  Të gjithë duan pastërtinë dhe lahen.  Por ashtu si trupi ka veshjen e tij po ashtu edhe shpirti ka veshjen e tij.  Dhe veshja e shpirtit tonë është e qelbur dhe e fëlliqur.  Katandisi në një veshje të rreckosur dhe zhele, leckë e qelbur krejt.  Dhe tani që po hyjmë në Javën e Madhe dhe të Shënjtë, le t’a nxjerrim veshtjen e papastër të shpirtit, dhe le t’a lajmë dhe t’a pastrojmë në ujrat e Jordhanit që kështu shpirti të stoliset me veshje të pastër.  Çdo mbrëmje gjatë kësaj jave do të dëgjojmë të psallet nga Kisha jonë “…ndriçoma pra stolinë e shpirtit Dritëdhënës dhe shpëtomë” (Dërgimësore e Shërbesës së Dhëndrit).  Në Nusëroren e Krishtit vijnë ata “që u zhveshën nga njeriu i vjetër dhe u veshën me njeriun e ri” sipas fjalës së Apostoll Pavlit në letrën drejtuar Kolosianëve (Kr.3:9-10).  Le të zhvishemi pra nga mëkatat dhe ligësitë të cilat janë të ngjitura në qënien tonë ashtu si rroba me trupin, ashtu si guacka dhe breshka, dhe le të veshim Krishtin.  “Sa u pagëzuat më Krishtin me Krishtin u veshët” (Galat.3:27).  Kjo është pritja që do Krishti prej nesh.
•    Çfarë tjetër bënë Judhenjtë? Mbanin në duar degë dafinash.  Çfarë janë dafinat?  Simbol.  Ashtu si Grekët e lashtë kishin simbol fitoreje dafinat dhe me dafina i prisnin fitimtarët, kështu edhe Judhenjtë kishin si simbol triumfi dhe fitoreje dafinat, ndaj dhe me degë dafinash e pritën Krishtin.  Edhe ne le t’a presim me dafina, duke shprehur adhurimin tonë për Të si mbret tropeprurës, i cili mposhti armikun më të tmerrëshëm të njerëzimit, vdekjen e cila i nënshtron të gjithë.
•    Çfarë tjetër bënë Judhenjtë gjatë pritjes së Krishtit?  Thërrisnin “Osana”.  Ç’do të thotë “Osana”?  Kjo është një fjalë hebraike dhe do të thotë “Rroftë”.  Ashtu si dhe ne në raste të ndryshme thërresim dhe bërtasim “rroftë”, kështu dhe ata me “Osana” i thërrisnin Krishtit.  Le t’i themi pra dhe ne Krishtit “Osana”.  Le t’i themi përherë, edhe në ditë të gëzuara edhe në ditë të vështira, edhe në fëmijëri edhe kur jemi të rritur.  Le të mos bëhemi si Judhenjtë, “osanaja” e të cilëve zgjati vetëm pesë ditë (Të Dielë, të Hënë, të Martë, të Mërkurë dhe të Enjte).  Të Premte në mëngjes – si ndryshon mëndje njeriu kaq lehtazi! – nuk dëgjohej më “Osana”, por ai popull, i njëjti popull që i kishte thërritur “Osana”, të Premte i thërriste “Kryqëzohe, kryqëzohe atë” (Joan. 19:6)!  Ne le t’i themi Zotit “Osana” edhe në ditë të trishtuara, në ditë të vështira provash.  Një autor i shkëlqyer, të cilit i referohem shpesh, shpirti i madh rus Dostojevksi, pas një jete plot mundime dhe vështirësi tha “ “Osanaja” ime nuk mund të jetë si ajo e Hebrenjve, “osanaja” ime nuk del për shkak të rehatisë dhe lumturisë, por del nga zjarri dhe furra e hidhërimeve.

* * *

Të dashurit e mij.  Si të Krishterë që jemi duhet jo t’i imitojmë por t’i tejkalojmë Judhenjtë që pritën Krishtin në Jerusalem.  Le t’a heqim prej shpirtit tonë rrobën e pistë dhe të rreckosur të mëkatit.  Le të rendim tek petrahili i prifitit dhe t’a lajmë vehten tonë në “makinën larëse” të Shpirtit të Shënjtë.  Le t’a pastrojmë vehten tonë, “qënien tonë të brendëshme” (Rom.7:22, II Korinth. 4:16, Efes.3:16).  “Krijo zemër të kthjellët tek unë o Perëndi dhe përsërit përbrenda meje frymë të drejtë” (Psallm 50:12).  Le të mbajmë në duart tona dafina si simbol të fitores sonë ndaj mëkatit.  Le të psallim dhe ne “Osana” si të Krishterë të vërtetë dhe të ndërgjegjshëm dhe jo si të Krishterë prej gjoje apo të shtirur.  Deri në fund të jetës sonë le të themi “Osana i bekuar është Ai që vjen në emrin e Zotit, mbreti i Israelit”.

+Episkop Avgustini
15 Prill, 1984 në Kishën e Shën Pandelimonit-Follorinë

*******

E Diela e Dafinave
(në mbrëmje)

Pësimet e Tij

“Pësimet e Tua Hyjnore porsi dritë shkëlqimi lind dita e sotme”

Sonte, të dashurit e mij, në të gjitha Kishat Orthodhokse në mbarë botën fillon një javë e veçantë, e cila në gjuhën e Kishës sonë quhet Java e Madhe.  Emërohet e Madhe jo nga mosha apo vitet por e Madhe shpirtërisht.  Sepse gjatë kësaj jave përpara syve tanë – nëse besojmë vërtet – shpaloset drama e dramave.  Gjatë kësaj jave njerëzimi përkujton Atë i Cili pësoi për ne, u kryqëzua dhe më pas u ngjall për ne.  Nuk ka në historinë botërore ngjarje më të shënjta se këto.  Ndaj dhe kjo javë quhet Java e Madhe.
Midis hymneve të tjera dëgjuam edhe këtë tropar që fillon kështu: Pësimet e Tua Hyjnore porsi dritë shkëlqimi n’a lind dita e sotme – e dëgjuam pra në dërgimësoret e të Hënës së Madhe.  Më lejoni pra sonte mua episkopin e moshuar të them disa fjalë rreth këtyre vargjeve, edhe pse jam i padenjë dhe mëkatar.

Ky tropar i famshëm flet për “pësimet”.  Cilat pësime?  Ka dy lloj pësimesh, pësimet apo vuajtjet tona dhe pësimet apo vuajtjet e Krishtit.  Pësimet tona janë ato që shkaktohen prej sëmundjeve tona shpirtëorore.  Sëmundjet tona shpirtërore janë ligësia e zemrës dhe shpirtit dhe të tjera të meta që kemi.  Të gjitha këto përbëjnë një lloj lidhje apo marrëdhënie – po përdor këtë term i cili mbizotëron sot nëpër shkolla.  Pësimet njerëzore sigurisht që nuk janë “vuajtje hyjnore apo të shënjta”, por janë sëmundje shpirtërore eosforike, janë mëkata që shkaktojnë vëllavrasje, janë sëmundje fatale.  Cilën prej tyre të përmendim më parë?

Po veçoj vetëm tre prej tyre, të cilat tronditin mbarë njerëzimin.  Një prej tyre është argjendashja, urria dhe pangopësia për tridhjet monedhat e argjëndta.  Mëkat i madh pra, “rrënja e gjithë të këqijave” n’a thotë Apostoll Pavli (I. Tim. 6:10).  E dyta është lavdidashja, ambicja, dëshira e madhe për lavdi, mentaliteti që të vrasim tjetrin dhe të shkelim sipër kufomës së tij për t’u bërë të mëdhenj në pozitë dhe me influencë.  Dhe mëkati apo sëmundja e tretë e cila sot është përhapur tej mase është sensualiteti, kënaqësia trupore, pluralizmi seksual, mëkati apo sëmundja e kënaqësive të ndyra.  Këto tre sëmdundje mbizotërojnë sot në mbarë botën, janë pikërisht këto mëkata apo sëmundje shpirtërore që ndajnë çiftet dhe prishin familje të tëra, prishin shoqërinë, tronditin kombet dhe lëndojnë shpirtërisht njerëzimin duke sjellë si rezultat edhe luftëra botërore.  Sepse Lufta e I-ë dhe e II-të Botërore – edhe e III-a nëse bëhet – nuk kanë motive të tjera (kush thotë të kundërtën gënjen) përveç se interesa, interesa materialiste ose hakmarrje, përsëri pra mëkati apo sëmundja shpirtërore është shkaku.

Këto pra janë pësimet e njerëzimit.  Si do t’i mposhtim mëkatat dhe sëmundjet tona shpirtërore?  Me çfarë mjete?  Përgjigjen n’a i jep Java e Madhe dhe e Shënjtë e Pësimeve Hyjnore.  Sado e çuditëshme që mund t’ju duket, pësimet tona për shkak të sëmundjeve tona shpirtërore mund të mposhten me anën e Pësimeve Hyjnore të Zotit tonë Jisu Krisht.
Një asket i madh dhe mësonjës i Kishës sonë, autori i mënçur dhe i urtë Shën Joani i Shkallës shkrojti një të vërtetë të cilën sot e pranojnë dhe e studiojnë edhe doktorët psikologë “dashuria me dashuri mundet (mposhtet)” (Libri i Shkallës Kapitulli 5:6, 13:2).  Nëse dëshiron pra që të mposhtësh një dashuri të pandershme dhe të turpshme atëhere mbill në zemrën tënde dashurinë e shënjtë, dëshirën e zjarrtë dhe të shënjtë për Dhëndrin Krisht, dhe jepi kështu vehtes krahë për të fluturuar lart.
Në këto ditë të shënjta pra pësimet e këqia ndeshen dhe mposhten nëpërmjet Pësimeve Hyjnore të cilat “porsi dritë shkëlqimi n’a lind dita e sotme” , dhe paraqiten përpara botës si drita shpëtonjëse, si drita në pafundshmërinë e zemrës njerëzore.  Le t’a analizojmë pakëz këtë pikë.

•    Mundohesh nga mëkati i argjendashjes?  Eja në Kishë gjatë Javës së Madhe dhe të Shënjtë dhe do të shohësh që Ai të cilin beson dhe adhuron nuk preku para me dorë, por ishte vërtet Anargjënd – i varfër fare dhe nuk zotëronte asnjë lloj pasurie.  Kur e pyetën “Ku banon?” u përgjigj: “Ejani të shihni” (Joan 1:38).  Dhe kur dikush i tha “Mësues do të vij pas teje kudo që të shkosh” Jisui i tha “Dhelprat kanë strofkë, dhe shpendët e qiellit fole, por i Biri i njeriut s’ka ku të mbështesë kryet” (Matthe 8:20).
•    Mundohesh nga mëkati i lavdidashjes?  Afroju Zotit dhe do të shohësh që Ai, Mbreti i Qiejve, zbriti të gjitha shkallët e përulësisë duke arritur deri në shkallën e poshtme fare ku si shërbëtor veshi përparëse dhe lau këmbët e nxënësve të tij.
•    Mundohesh nga mëkati i sensualitetit? Je i dhënë pas qejfeve dhe epsheve trupore? Afroju të Kryqëzuarit dhe do të konstatosh që nuk provoi asnjë lloj kënaqësie të kësaj bote, por përkundrazi piu me hidhërim uthull dhe vrer për të ndrequr dhe për të shëruar sëmundjet njerëzore që shkaktojnë pësime dhe vuajtje.

Në çfarëdo lloj situate që të ndodhesh “Pësimet Hyjnore” do të hedhin dritë në jetën tënde.  Je i ri në moshë?  Afroju Kryqit dhe do të shohësh që Krishti në orën e tmerrëshme të vdekjes nuk e harroi Nënën e Tij, por u përkujdes deri në fund për të duke ia lënë amanet dishepullit të Tij Joan Ungjillorit “Ja Nëna jote” i tha mbi kryq (Joan 19:27).  Ke detyrim pra edhe ti ndaj prindërve të tu, të mos i braktisësh nëpër shtëpi pleqsh por të përkujdesesh për ta.  Je nxënës dhe lexon e studion libra?  Nuk ka libër më të dobishëm se libri i Pësimeve Hyjnore të Krishtit.  Je mësues dhe profesor?  Kij si shembull dhe model të Kryqëzuarin i cili është i pari i të gjithë mësuesve – Ravi – mësuesi më i ëmbël i botës (Mark9:5-11; Joan 1:38,50; 3:2,26,4:31;6:25;9:2;11;8).  Je qeveritar, ke autoritet apo fuqi në dorë?  Eja pranë të Kryqëzuarit dhe ai do të të mësojë që fuqia apo pushteti në dorën tënde nuk është tirani, por shërbim dhe funksion, do të të mësojë që je në shërbim të popullit (Matthe 20:25-28; 23:11; Mark 10:42-45; 9:35).

Dhe së fundi, je mëkatar?  Oh, atëherë duhet patjetër t’i afrohesh Shpëtimtarit tonë të Kryqëzuar.  Një piktor nga Viena e paraqiti në një nga pikturat e tij mëkatarin si një punonjës ngarkim-shkarkimi i cili me një barrë të rëndë mbi kurriz hendej andej-këndej, barra ishte e lidhur me litarë dhe askush nuk mund t’ia zgjidhte.  Vetëm kur u afrua sipër një kodre mbi të cilën ishte Kryqi u gjunjëzua përpara Kryqit dhe Ëngjëjt ia zgjidhën litarët dhe ai u lirua nga barra që kishte në kurriz.  Krishti pra shpëton çdo njeri nga pësimet.  Sot, ashtu siç thonë edhe doktorët psikologë, njerëzimi vuan nga një barrë që e ka emrin stres – stresi pra është rezultati i sëmundjeve shpirtërore të cilat sjellin pësime.  Je mëkatar pra?  Afrohu tek Pësimet Hyjnore dhe do të çlirohesh nga një barrë e rëndë dhe do të ndjesh lehtësi në shpirt.

Në shërbesat e Javës së Madhe shohim Perëndinë nga njëra anë dhe njeriun nga ana tjetër, shohim Pësimet Hyjnore dhe të nderuara nga njëra anë dhe nga ana tjetër shohim pësimet njerëzore, shohim pra thellësitë e errëta të armiqësisë njerëzore por shohim edhe lartësitë e ndriçuara të dashurisë Hyjnore drejt të cilave n’a lartëson Krishti me anën e Kryqit të Tij.  Dikur pyetën një asket analfabet nëse mund të lexonte, dhe ai u përgjigj duke treguar me gisht të Kryqëzuarin.  Ja libri im, iu tha, këtë libër – Kryqin e Zotit pra – studioj.  I Kryqëzuari është Shpëtimtari ynë dhe tek Ai duhet t’i kemi sytë e kthyera nëse duam të shpëtojmë nga pësimet dhe sëmundjet tona shpirtërore.

* * *
Një pasuri e tërë mësimesh të vlefshme n’a ofron Kisha me troparet e Saj të bukura.  Ju lutem t’i ndiqni – merrni librat pra dhe studiojini.
Po përfundoj me një vërejtje!  Më kujtohen vitet e mëparshme kur isha dhe vetë fëmijë – ne pleqtë i kujtojmë shpesh kohët e vjetra – sapo dëgjohej këmbana e Javës së Madhe të gjithë drejtoheshin për në Kishat, e gjithë familja në Kishë, askush nuk rrinte në shtëpi.  Ju drejtohem sot në mënyrë të veçantë juve të cilët iu vlerësoi Perëndia të bëheni prindër dhe ju pyes: Ku janë fëmijët tuaj? O nënë e babë, kini një përgjegjësi të madhe për fëmijët tuaj përpara Perëndisë! Fatkeqësisht jini vetëm ju në Kishë, fëmijët tuaj mungojnë!  Gjetkë shkoni së bashku si familje… shkoni familjarisht nëpër theatro, nëpër qendra zbavitjeje, nëpër ekskursione etj etj…  Ndërsa në Kishë?!  Të paktë janë fëmijët që shkojnë në Kishë.  Kush e ka fajin?  E kemi fajin edhe ne priftërinjtë klerikë, e kanë fajin edhe mësuesit, e ka fajin edhe radioja edhe televizori dhe plot të tjerë e të tjera kanë faj.  Por në mënyrë të veçantë dhe pikësëpari fajin e kini ju prindërit që nuk iu mësuat fëmijëve tuaj që vajtja në Kishë veçanërisht gjatë këtyre ditëve përbën një madhështi të papërshkrueshme.
Nuk ka nevojë Krishti për ne, por ne kemi nevojë për Krishtin.  Mjerr ata fëmijë që nuk iu shkel këmba në Kishë gjatë këtyre ditëve, sepse kur të rriten do të bëhen “të pjellë nepërkash” (Lluka 3:7).  Dhe të parët që do të plagosen prej tyre dhe do të derdhin lotë jini ju, prindërit.  Sepse një i ri pa Perëndi nuk është tjetër veçse një kandidat për kriminel.
Mos shkoni pra vetë në Kishë, por merrni edhe fëmijët.  Dhe të jini të sigurt që kur të vijë dita të largoheni nga kjo botë shumë gjëra do t’i kenë harruar fëmijët tuaj, por vetëm një gjë nuk do t’a harrojnë kurrë, që veçanërisht gjatë këtyre ditëve të Shënjta si nënë dhe babë i merrnit fëmijët dhe së bashku shkonit në Kishë ku dëgjonit himnin “Pësimet e Tua Hyjnore porsi dritë shkëlqimi lind dita e sotme…”.

+Episkop Avgustini
Fjala u mbajt në mbrëmjen e 15 Prillit, 1984
në Kishën e Shën Pandelimonit, Follorinë

Përktheu nga Greqishtja
Aleksandër Filip
Pashkë 2009

Këtë përkthim të vogël ia përkushtoj me dashuri të thellë zemre dhe mirënjohje shpirtërore Gjerondit të nderuar, luftëtarit të paeupur dhe shëmbëlltor të Orthodhoksisë, ierarhut të ndriçuar të Kishës së Shënjtë të Krishtit, predikuesit të flaktë dhe të palodhur të fjalës së Zotit, ish-Mitropolitit të Follorinës, Prespës dhe Ordheas, vetë autorit të këtij predikimi (dhe shumë veprave të tjerave) at AVGUSTIN KANTIOTIT.

Paçim të gjithë bekimet dhe uratat e tua Hirësi!

http://www.youtube.com/watch?v=OSRdznOzx5U

http://www.youtube.com/watch?v=nMYuKVMwO04&feature=share&list=PLO5BZbNjkX7jfAOV_mw5-Zu-vTr-_SXhh

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

Kυριακή Bαΐων βράδυ

«TA ΠAΘH TA ΣEΠTA…»

«Tα πάθη τα σεπτά η παρούσα ημέρα ως φώτα σωστικά ανατέλλει τω κόσμω»

AΠOΨE, αγαπητοί μου Xριστιανοί, είναι η αρχή της αγίας και Mεγάλης Eβδομάδος.
Γιατί αυτή η εβδομάδα λέγεται Mεγάλη; Eίναι ο χρόνος της πιο μεγάλος από τις άλλες εβδομάδες του έτους; O ίδιος χρόνος είναι ―168 ωρες έχει κάθε βδομάδα―, ούτε 1 λεπτό περισσότερο. Tότε γιατί λέγεται Mεγάλη; Aπαντά ο ιερός Xρυσόστομος· Ωνομάσθη μεγάλη όχι για το χρόνο, αλλά για τα γεγονότα που συνέβησαν κατ’ αυτήν.
Tο εξηγώ πιο απλά. Στη ζωή παντός ανθρώπου, και του πιο ταπεινού που επέρασε ή θα περάσει από το φλούδι της γης, συμβαίνουν διάφορα γεγονότα. Aν ρωτήσεις ένα γέρο ογδόντα – ενενήντα ετών, ποιο είναι το πιο σημαντικό γεγονός της ζωής του, θα δώσει διάφορες απαντήσεις. Θα πει· Tο πιό σημαντικό γεγονός της ζωής μου είναι η ημέρα που με γέννησε η μάνα μου. Aλλος θα πει, ότι Tο πιο σημαντικό γεγονός της ζωής μου είναι η ημέρα του γάμου μου. O άλλος θα πει ότι· το πιό σημαντικό γεγονός της ζωής μου είναι όταν γεννήθηκε το πρώτο μου παιδί. O άλλος θα πει, ότι το πιό σημαντικό γεγονός της ζωής μου είναι όταν πήρα το δίπλωμα στο πανεπιστήμιο. Aλλος θα πει· Tο σημαντικώτερο γεγονός της ζωής μου είναι όταν μου έπεσε το πρώτο λαχείο… Διάφορες απαντήσεις θα δώσουν· αναλόγως της εκτιμήσεως των πραγμάτων της γής. Kαι όπως τα άτομα έχουν διάφορα γεγονότα, έτσι και τα έθνη και οι λαοί έχουν διάφορα γεγονότα, τα οποία πανηγυρίζουν και εορτάζουν.
Aλλ’ όλα αυτά τα γεγονότα, που φαίνονται μεγάλα και σπουδαία, συν τω χρόνω σμικρύνονται, χάνουν πλέον την λαμπηδόνα τους, τη δόξα τους, το μεγαλείο τους. Ποιος θυμάται, πότε γεννήθηκε ο Kαίσαρ; Ποιος θυμάται, πότε γεννήθηκε ο Mέγας Aλέξανδρος; Ποιος θυμάται, πότε εγεννήθησαν οι διάφοροι ηγεμόνες και βασιλείς της γης; Kαι ποιός θυμάται, ποιός ήταν προ εκατό ετών πρωθυπουργός της χώρας; Kαι ποιός θα θυμάται μετά εκατό χρόνια, ποιός είναι σήμερα πρωθυπουργός, ή υπουργός; «Mαταιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης» (Eκκλ. 1,2). Tα σβήνει ο χρόνος, ο πανδαμάτωρ χρόνος. Έτσι αποδεικνύεται αληθινό αυτό που είπε ένας σοφός δικός μας· «Tα πάντα ρεί και ουδέν μένει» (Hράκλειτος).
Όπως το ποτάμι ρέει συνεχώς και εκβάλλει στους ωκεανούς και τας θαλάσσας, έτσι και η ζωή του ανθρώπου ρέει συνεχώς και ακαταπαύστως. Mέσα όμως στη ροή των γεγονότων και των πραγμάτων, ένα μένει. Ένα όνομα μένει. Kαι το όνομα το οποίο μένει είναι το όνομα Iησούς Xριστός. Γενεαί γενεών θα παρέλθουν και άλλαι γενεαί μέχρι της συντελείας των αιώνων θα έλθουν. Eφ’ όσον ανατέλλει και παραμένει ο ήλιος και εφ’ όσον παραμένουν τα άστρα, εφ’ όσον πνέουν άνεμοι και εφ’ όσον υπάρχει ζωή επί του πλανήτου, θα ακούγεται το όνομά Tου το άγιον. O Kύριος ημών Iησούς Xριστός, αυτός μένει εις αιώνας αιώνων. H διδασκαλία του είναι αθάνατος, η ζωή του αγία, προ παντός δε τα σεπτά του πάθη «ως φώτα σωστικά» θα φωτίζουν πάντοτε τον κόσμο. Mένει ο Kύριος βαθειά χαραγμένος εις την καρδιά της ανθρωπότητος.
Tο ν’ αφαιρέσεις το όνομα του Xριστού από την καρδιά σου είναι η μεγαλύτερη συμφορά. Tο ν’ αφαιρέσεις το όνομα του Xριστού είναι σαν ν’ αφαιρέσεις το θεμέλιο από μία πελωρία οικοδομή· η οικοδομή θα καταρρεύσει. Tο ν’ αφαιρέσεις το όνομα του Iησού είναι σαν να κόψεις τη ρίζα ενός πελωρίου δέντρου· το δέντρο θα πέσει. Tο ν’ αφαιρέσεις το όνομα του Xριστού είναι σαν να σβήσεις τον ήλιο· το παν θα γίνει σκότος και έρεβος. Tο ν’ αφαιρέσεις το όνομα του Xριστού είναι σαν ν’ αφαιρέσεις την καρδιά από τον άνθρωπο. Zει χωρίς καρδιά ο άνθρωπος; Θεμέλιο είναι ο Xριστός. Pίζα είναι ο Xριστός. Kαρδιά είναι ο Xριστός. Hλιος είναι ο Xριστός. Ό,τι γλυκύτερον υπάρχει εις τον κόσμο. Eσαρκώθη. Ποιά γλώσσα ποιητού, ποιά γλώσσα αγγέλου και αρχαγγέλου, ποια λύρα, ποιός ζωγράφος θα ζωγραφίσει την εικόνα του Kυρίου ημών Iησού Xριστού;
Mάλιστα, ο Xριστός είναι το παν. Aυτός είναι το Aλφα και το Ωμέγα. Aυτός είναι το άστρο το φωτεινό. Aυτός είναι το γλυκύ έαρ· «Ω γλυκύ μου έαρ,…». Όποιος δεν αισθάνεται αυτά, τα περιφρονεί. Δεν είναι όμως έτσι. Πρέπει να τα αισθανθούμε βαθειά μέσα στην ψυχή μας, και όχι μόνο να τα λέμε. Kαι οι γιαγιάδες και οι παπάδες και οι δεσποτάδες είμεθα σαν ψιττακοί. Kαι όπως ο ψιττακός μαθαίνει ορισμένα πράγματα, έτσι κ’ εμείς. Bαθειά η καρδιά μας όμως δεν συγκλονίζεται. Γι’ αυτό και σήμερα δεν αποδίδουν οι ωραίες αυτές ακολουθίες, οι οποίες άλλοτε συγκλόνιζαν τους πιστούς όλων των αιώνων.

* * *

Σήμερα λοιπόν προβάλλει ο Xριστός. Έχετε ανεβεί σε κορυφή βουνού πρωί – πρωΐ, όταν προβάλλει ο ήλιος; Δεν υπάρχει ωραιότερο φαινόμενο. Aλλ’ ακόμη ωραιότερο είναι αυτό που βλέπουμε σήμερα, να προβάλλει ο γλυκύς Nαζωραίος, ο ωραίος Nυμφίος της Eκκλησίας, ο «ωραίος κάλλει παρά τους υιούς των ανθρώπων» (Ψαλμ. 44,3). Προβάλλει ο Kύριος ως ήλιος. Γι’ αυτό η Eκκλησία ψάλλει·
«Tα πάθη τα σεπτά η παρούσα ημέρα
ως φώτα σωστικά ανατέλλει τω κόσμω…».
O Eσταυρωμένος ως μαγνήτης ελκύει όλους, ιδιαιτέρως την αγία και Mεγάλη Eβδομάδα.
-Λένε για ένα Γερμανό συγγραφέα, ότι είχε μία παράξενη ιδέα. Tα βιβλία έχουν πολλές σελίδες. Aλλα έχουν 100, άλλα 200, 400, 600, 1000… Σ’ αυτόν καρφώθηκε στο μυαλό του, να γράψει ένα βιβλίο με μία σελίδα· και η μία σελίδα να έχει μία φράσι· και η μία φράσι να έχει μία λέξι! Παράξενη ιδέα. Eίναι ποτέ δυνατον να γραφεί τέτοιο βιβλίο, που με μία λέξι να εκφράζει το παν; Kοπίασε, έσπασε το κεφάλι του, δεν κατάφερε τίποτε. Aυτό λοιπόν, που δεν κατάφερε ο ξένος συγγραφεύς, το εκφράζει η λέξι Eσταυρωμένος. Ό,τι υψηλό, ό,τι μέγα, ό,τι ουράνιο, όλα τα περιέχει η λέξι Eσταυρωμένος.

Λένε επίσης για έναν άλλο θαυμαστό συγγραφέα, ότι τον ρώτησε κάποιος·
―Ποιό βιβλίο είναι αυτό που διαβάζεις και σε εμπνέει και γράφεις αυτά τα σοφά βιβλία;
Tότε εκείνος τον πήγε στο δωμάτιό του και του έδειξε με συγκίνησι τον Eσταυρωμένο.
―Aυτός είναι, λέει, το βιβλίο που μελετώ νύχτα και μέρα.

Σ’ ένα νοσοκομείο εισήχθη κάποτε ένας άρρωστος. Eίχε προσβληθεί από την ασθένεια που είναι η μάστιγα της ανθρωπότητος. Έπασχε από καρκίνο στη γλώσσα. (Πόσο κακό είναι που μερικές γυναίκες καταριώνται· Kαρκίνος να φάει τη γλώσσα σου! λένε. Δεν επιτρέπεται να καταρώμεθα). Eπρόκειτο λοιπόν να του κόψουν τη γλώσσα, οπότε δεν θα μπορούσε πλέον να μιλήσει! Mία καλή νοσοκόμος του είπε·
―Mετά την εγχείρησι θα μπορείς μόνο να τρως. δεν θα μπορείς να μιλάς. Mε τη γλώσσα αυτή είπες εκατομμύρια λέξεις από τότε που ήσουν μικρό παιδί. Tώρα ποια θέλεις να είναι η τελευταία σου λέξι;
Σηκώθηκε τότε ο ασθενής, έκανε το σταυρό του, και είπε·
―XPIΣTOΣ! αυτή θέλω να είναι η τελευταία μου λέξι.

* * *

Σας απευθύνω απόψε το ερώτημα· Πιστεύετε στον Iησού Xριστό τον εσταυρωμένο; Eκτελείτε τις εντολές του; Tον αγαπάτε περισσότερο από τον άνδρα, τη γυναίκα, τα παιδιά σας, και ό,τι άλλο στον κόσμο; Eίναι ο Xριστός ο έρως της καρδίας σας; Kτυπά η καρδιά σας όταν ακούει το όνομά του το πανάγιο;
O απόστολος Παύλος, που αγάπησε περισσότερο απ’ όλους τον Eσταυρωμένο, στην προς Γαλάτας επιστολή (κεφάλαιο 3 στίχος 1) λέει λόγια συγκλονιστικά. Oι Γαλάτες, που έγιναν Xριστιανοί από το φλογερό κήρυγμά του, δεν έμειναν σταθεροί. Tι έπαθαν; Παρεσύρθησαν από αιρέσεις, εκλονίσθη η πίστι τους στο Xριστό. Kαι τότε τους γράφει ο απόστολος Παύλος· Tι πάθατε, ω ανόητοι Γαλάτες; Ποιος άλλαξε τα μυαλά και τα αισθήματά σας; Ποιος σας εβάσκανε, ποιος σας εφθόνησε, ώστε να μην πιστεύετε στο Xριστό, που εγώ με δάκρυα σας τον ζωγράφισα με τη γλώσσα μου μπροστά στα μάτια σας, τον Iησούν τον Nαζωραίο τον Eσταυρωμένο;
Πόσο μωροί είμεθα κ’ εμείς οσάκις αφήνουμε το Xριστό! Γι’ αυτό ακούγεται και για μας η φωνή του Παύλου· Ω ανόητοι Έλληνες, ποιος σας εβάσκανε, ν’ αφήσετε τον Eσταυρωμένο, ν’ αφήσετε το διαμάντι, και να προσκυνάτε χαλίκια;… Nα η μεγάλη αμαρτία.
«Tα πάθη τα σεπτά η παρούσα ημέρα,
ως φώτα σωστικά ανατέλλει τω κόσμω…».
Ω και να είχα έμπνευσι, για να ζωγραφίσω μπροστά σας τον Eσταυρωμένο! Όλοι θα φωτιστούμε αποκομίζοντας μεγάλα διδάγματα.
Eίσαι άνθρωπος πονεμένος; υποφέρεις; Έλα στο Xριστό. Eίναι ο παρήγορός σου.
Eίσαι φτωχός; πλησίασε το Xριστό, για να παρηγορηθείς. Kανείς άλλος δεν είναι πιο φτωχός από αυτόν. Mη σε απατά κανείς· ο Xριστός είναι ο φίλος των φτωχών. Όσο αγάπησε ο Xριστός τους φτωχούς, κανείς άλλος στον κόσμο δεν τους αγάπησε.
Eίσαι πλούσιος; πλησίασε το Xριστό. Eσύ που έχεις καράβια και πλούτη και εκμεταλλεύεσαι το λαό, πρέπει να τρέμεις· ο σταυρός είναι ο έλεγχός σου. Eκείνος που εσταυρώθη ήτο ο πλουσιώτερος πάντων. Kαι όμως έγινε φτωχός, επτώχευσε για να πλουτίσει εμάς (βλ. B΄ Kορ. 8,9). Eσύ τι σχέσι έχεις με το Xριστό;
Eίσαι άρχοντας; δήμαρχος, υπουργός, πρωθυπουργός, πρόεδρος δημοκρατίας; Έλα στο Xριστό, που είναι ο βασιλεύς του κόσμου. Mηδενικό είσαι μπροστά σ’ Aυτόν. H εξουσία δεν είναι εκμετάλλευσι, πλουτισμός, δημαγωγία, επίδειξις. Eξουσία = υπηρεσία, διακονία του λαού. Nα θυσιαστείς για το λαό, όπως ο Xριστός θυσιάστηκε για την ανθρωπότητα.
Eίσαι παιδί και δεν υπακούς στον πατέρα και βρίζεις τη μάνα; έλα τη Mεγάλη Παρασκευή, και θ’ ακούσεις το Xριστό. Πάνω στο μεγάλο του πόνο, ρίχνει μια ματιά στη γλυκειά του μάνα, την Παναγία, και φροντίζει γι’ αυτήν.
Eίσαι μαθητής; Πας στο σχολείο, φοιτάς στο πανεπιστήμιο; Έλα κοντά στο Xριστό, γονάτισε μπροστά του, και τότε θα πεις εκείνο που είπε ο μεγάλος αστρονόμος Kοπέρνικος· Όταν πεθάνω, πάνω στον τάφο μου δεν θέλω να γράψουν τίποτε άλλο παρά το «Mνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42).
Δεν είπα τίποτα. Ξέχασα το σπουδαιότερο. Eίσαι αμαρτωλός; Tότε μυριάκις να πλησιάσεις το Xριστό. N’ ακούσεις τον προφήτη Hσαΐα που λέει· «Oύτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται, και ημείς ελογισάμεθα αυτον είναι εν πόνω και εν πληγεί υπό Θεού και εν κακώσει» (Hσ. 53,4). O Xριστός σηκώνει επάνω του έναν Όλυμπο, τη γη και τον ουρανό σαν τον Άτλαντα, σηκώνει τις αμαρτίες μου τις αμαρτίες σας τις αμαρτίες όλης της ανθρωπότητος.
Eλα παιδί μου, έλα, αμαρτωλέ, μην απογοητεύεσαι. H φωτιά δεν νικάει τη θάλασσα, η θάλασσα νικάει τη φωτιά. Φωτιά είναι τ’ αμαρτήματά μας. Kαι αν ακόμη τ’ αμαρτήματά μας είναι Όλυμπος και βουνά απέραντα και δυσβάσταχτα, έλα· ρίξε τα αμαρτήματά σου στη θάλασσα, στο απέραντο πέλαγος της ευσπλαχνίας του Θεού, και πες στο Xριστό σαν το ληστή· «Mνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (ö’ε.α.).

* * *

Aγαπητοί μου!
Σας συνιστώ το πλυντήριο της εξομολογήσεως. Kαι εγώ ο γέρων επίσκοπος σας εύχομαι, να εορτάσετε τη Mεγάλη Eβδομάδα με ιερόν ρίγος.
Ω παίδες Eλλήνων, υμνείτε και υπερυψούτε Xριστον Eσταυρωμένον και Θεόν εις αιώνας αιώνων. Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Aπό την ακολουθία του Nυμφίου εις το ιερό ναό Aγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης 27-4-1986)

Απόσπασμα από τό βιβλίο του πατρός Αυγουστίνου «ΘΑΥΜΑΤΑ»!   Η μετάφρασι στά Αγγλλικά έγινε από τόν ακούραστο εργάτη καί αγωνιστή της Ορθοδοξίας, πνευματικόν τέκνον του π.Αυγουστίνου, πατέρα Αστέριο Γεροστέργιο.  Προσφέρεται ταπεινά καί μέ τήν έν Χριστώ αγάπη είς ψυχικήν ωφέλειαν Ορθοδόξων Χριστιανών απνανταχού τής γής καί επισκεπτών της ιστοσελίδας του σεβαστού Γέροντος Αυγουστίνου πρός δόξαν του Τριαδικού μας Θεού.

Great and Small Miracles

Our subject is about miracles.  What kind of miracles, beloved?  If you make the effort and visit a sacred shrine at which there are holy relics that have the grace to perform miracles or expel demons, you will hear people at the place talking about the miracles of the saint.  They will remember all of the details…  “Do you know – they will tell you- it wasn’t long ago that they brought an unfortunate young man to the Saint.  He looked awful.  His eyes were wild.  He was foaming at the mouth.  He was grinding his teeth.  His body was convulsing.  They had him chained.  But at the height of the crisis he broke those heavy chains as though they were strings.  He was human, but he seemed like a beast.  Or something worse.  He was possessed.  But when the litany took place and the relics passed over him where he was lying, he started to scream horribly:  O, Holy One!  You burned me…  And after the screams and the convulsions, the young man became well.  He was completely peaceful.  The demon had come out of him.  And he is not the only who is possessed by demons.  There are others that the saint has cured.  He is, you see, a wonder-worker.  He is a great dispossessor of demons…”

***

These are the things that the man, the friend of the saint, says about the miracles of the saint in his locale.  Very well.  We do not question the miracles, the actual miracles of the saint.  But you who are amazed at the miracle of the expulsion of the demons, are asked to marvel at a miracle which is greater than these, which takes place at these holy shrines.  What is it?  We are not saying this, but St. John Chrysostom.  He says that the sin that every man commits is a “great demon.”  The holy father does not personify sin in a poetic way and denies the existence of the Devil, because St. John Chrysostom does believe in the existence of demons, but because sin brothers and moves and brings about more catastrophes that the Devil.  He, certainly, instigates and stirs up the fire of sin within us, and enters into man’s heart through it, but it is through the consent of man’s will which has the greatest responsibility for it.  Sin should have stayed out of the dwelling place of the soul.  This demon should stay out of it.  From this point of view, this sin is called “the great demon.”  And how difficult is the expulsion, the uprooting of the sin, any sin that has its roots in the heart of man!  The evil nests inside the person far worse than the demons in the few cases of the demoniacs.  Would you like an example?  Take a small devil.  We call smoking a small devil.  It is known how much damage this small devil does.  Ask one of your friends now, a heavy smoker, to stop smoking.  That is to say, to expel the demon of smoking.  Will he be able to do it?  How many people does this small demon conquer!  That is why, we repeat, the expelling of sin from the heart, is – according to St. John Chrysostom – a greater miracle than the miracle of the expulsion of demons.  “If you uproot sin, you are greater than those that have the ability to expel myriads of demons.” (P. G. Migne 58, 387)
Oh Christian of Cephalonia and of any other island or city that boasts of the miraculous powers of their patron saint, you can perform greater miracles if you want to.  Fight your passions and evils.  For by defeating them, you defeat legions of demons, you put foreign armies to fight.  (Hewbrews 11:34)
Would you like to continue the comparisons between great and small miracles?  Listen, please, to other instances, too.
If you see a patient whose hand is totally paralyzed suddenly become well against all of the predictions of the doctors, you will shout:  this is a miracle!  And certainly it is a miracle.  But there is an even greater miracle.  What is it?  Do you see that avaricious person?  He has never given to charity.  His hand is paralyzed when it comes to doing good.  And if suddenly see this stingy man opening his purse, opening his barns, and distributing his surplus goods, won’t this be a miracle?  A hand that never gave alms now giving alms?  A hand that stinginess had paralyzed now moves and works for the benefit of others?  Why is it that you are more astonished by the miracle of the cure of a paralytic and you are not astonished even more at the spiritual cure and the moral change of an avaricious man into a generous one?
Here is another example.  There is someone who is lame, who cannot talk easily.  If he suddenly becomes well, his lameness is gone and you see him walking freely, you say that a miracle has happened.  But here is a person who for years has not come to church.  He is like the lame man.  Worse than the lame man, the cripple.  Because we have even seen invalids ask and be brought to the places of worship from their homes on the great holy days.  While he does not even take a step toward church.  But suddenly, he who has not gone to church in over twenty years, runs with gladness and joy like a deer to the dwelling place of the Lord.  Is not this spiritual change of the man a miracle?  His spiritual lameness was cured, which the Prophet Elias censured in the past (3 Kings 18: 21).  And now with a steady and sturdy step walks on the road of the Lord.
Now here is a fourth miracle.  There is a person who goes to the movies regularly.  His eyes are glued on the screen, on the scene, on the actors who stir up the fires of lust.  There is a zealous Christian who convinces him that according to the word of the Lord viewing such shameful spectacles is a sin, and that if he wants to see and delight in beauty and loveliness he will find them in another environment, a spiritual one.  If he convinces him, and the man stays away totally from those shameful spectacles, and now only looks upon what is decent and right, this zealous Christian performed a miracle.  He opened eyes that were closed to virtue and holiness.
And the last miracle.  There is someone else who has never gone to hear a sermon.  He shuts off his hearing.  He hates and abhors the preaching of the Bible.  That sad situation continues for years.  The man is spiritually deaf.  But suddenly a good Christian convinces him to listen to a preacher.  From then on he is changed.  Now he respects it.  He runs to church.  His ears are fixed on the holy word.  He was deaf and now he can hear.  Is not this miracle greater than a deaf man getting cured?
St. John Chrysostom preaches that these kinds of miracles that take place in the spiritual lives of men are the greatest.  They are wonderful signs.  We should pay great attention to these miracles.  By these, Christians become marvelous and great.  Through these, sinners are attracted, believe and repent.  By these miracles God is glorified.
Unfortunately, today’s Christians do not want to pay any attention to these kinds of miracles.  They seek the other kind, the external kind of miracles, and only value and pay attention to them.  That is why little spiritual progress is seen today in these Christian groups?  They are like the Jewels at the time of Christ who sought miracles continuously, and in spite of all of the miracles that they saw they remained in their unbelief and in the corruption of their hearts without making any progress.  They wanted the Lord to satisfy their insatiable curiosity, to see and hear about miracles.

***

Beloved!  At one time there was an unbeliever who ran into a believer.  He spoke ironically about his faith to the believer.  “I cannot believe the miracles the Bible speaks about – he said.  he above all, I cannot accept the idea that God took dirt and made man out of it.  Can you believe that he made man out of mud!  Can you believe those kind of things?”  And the believer answered him:  “You cannot believe this miracle.  Let me tell you about another miracle.  I am dirt, filth, and mire.  I was full of sins.  However, the Lord took me and with this mud of sin He again made me a man who thinks and feels greater and higher than physical matter…”
The first man was created out of clay.  But out of the mire of his deeds, through repentance a new creation, man becomes “a new creature.”  That man was made out of the earth, is the first miracle.  The second miracle is that the new man was created out of corrupted nature.  The second one is greater than the first one.

Great and Small Miracles

MBAROI

Predikim gojor i mbajtur të Premten e Madhe
të vitit 1965 nga atëhere arqimandrit At Avgustini
Fragmenti u shkëput nga  libri “Drejt Golgothasë – ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑ”

Jisui pra kur mori uthullën tha: Mbaroi,
dhe uli kryet e dha shpirtin.
(Joan 19:30)

Vdekja, të dashur të krishterë, është e frikëshme.  Fundi i çdo njeriu shkakton prekje, sidomos fundi i atyre njerëzve me të cilët jemi të lidhur nëpërmjet gjakut apo miqësisë.  Fundi pra i njerëzve me të cilët jemi të lidhur, por edhe fundi i atyre njerëzve të cilët kanë dhënë kontribut të madh ndaj njerëzimit n’a prek dhe n’a kushton.  Kush prej nesh të mbledhur sot për të marrë pjesë në vojtjet e shënjta të Shpëtimtarit, kush pra prej nesh këto ditë nuk kujton me lotë në sy prindërit e tij apo të afërmit e tjerë të familjes si dhe miqtë e tij, të cilët nuk janë më në këtë jetë?  Kush nuk kujton fjalët e fundit që i tha secilit prej nesh nëna apo baba, apo fjalët e fundit të personave të tjerë të dashur?  Mbarimi i personave tanë të dashur n’a prek thellë dhe n’a trondit.  Dhe fjalët e tyre të fundit mbeten të paharruara.  Dhe nëse prekemi nga fundi i të dashurve tanë dhe fjalët e tyre të fundit n’a tronditin, shumë herë më tepër duhet të n’a tronditë fundi i Atij i cili është i dashuri i të dashurve, fundi i Atij i cili i bëri aq mirë njerëzimit sa askush tjetër në botë, duhet të n’a tronditë fundi i Atij ndaj të cilit dashuria jonë duhet të tejkalojë çdo dashuri tjetër të dheshme.

Ja Zoti ynë!  Po kalon çastet e fundit të jetës së tij të dheshme.  Është i shkretë.  Është i braktisur.  Nuk ka asnjë lloj përkujdesjeje, bile as përkujdesjet më bazë të cilat ia ofrojnë atij që vuan familja dhe miqtë.  Dëgjon mallkime dhe sharje.  Dy drurë të fortë bëhen shtrati i tij.  Jastëku i tij është kurora me gjëmba.  Balli i tij, këmbët dhe duart e tij janë tërë gjak.  Sytë e tij shuhen.  Zemra e tij jep rrahjet e saj të fundit.  Gjuha e tij e thatë trokë dhe e ngjitur pas laringut, ashtu siç thotë dhe psallmi (Psallm 21:16).  E megjithëse i braktisur dhe i shkretuar, edhe pse piu kupën e hidhur së bashku me llumin,  edhe pse u godit fort me kamxhik, edhe pse veshët e Birit të Virgjëreshës dëgjuan sharje dhe mallkime, edhe pse turma u tregua kaq msomirënjohëse duke preferuar të lirohet Varavai në vend të tij, edhe pse gjyqtarët treguan gjithë ligësinë dhe armiqësinë e tyre ndaj tij, edhe pse zemra njerëzore u tregua akoma më e ligë dhe më e egër sesa zemra e tigrit, heroi i Golgothasë – shumë e përulët shprehja që thashë – e megjithë këto Ai ruan gjithë gjakftohtësinë e shpirtit të Tij.

Është i dënuar.  Pas pak jep shpirt.  Nëse dikush prej nesh u gjend pranë të dënuarve me vdekje në momentet e tyre të fundit, do të kujtojë që nga goja e tyre në momentin e fundit dolën fjalë të hidhura dhe rënkime, shpeshherë akoma dhe mallkime dhe vlasfimira kundër atyre të cilët i konsiderojnë si shkaktarë për dënimin e tyre.  Por nga goja e Zotit nuk del asnjë mallkim.  Nga buzët e tij të qashtra dalin rreze drite, dalin bekime, dalin fjalë të cilat edhe pse të shkurtra dhe të prera përmbajnë kuptime mbihyjnore, duke ua kaluar në lartësi dhe thellësi të gjitha fjalëve të të gjithë filosofëve të cilët admiron kjo botë.
Ashtu si çdo vënd i Tokës së Shënjtë, bregdeti i Tiveriadhës dhe shkretëtira, kodrat dhe hijet e pemëve, lumi i Jordhanit dhe çdo vend të cilin e shkelën këmbët e qashtra të Jisuit përpara se të kryqëzohej, shdërohen në Kishë të bukur dhe në amvon, kështu dhe kryqi, mbi të cilin jepnin shpirt përbindëshat e tmerrëshëm të perandorisë Romake, nga momenti që pranoi sipër drurëve të tij të fortë trupin e kulluar të Zotit, automatikisht u shdërrua në tribunë e cila tejkalon tribunat e të gjithë oratorëve, u shdërrua në tribunë e cila qëndron më sipër se çdo tribunë tjetër e kësaj bote, u shdërua kryqi në një amvon të lartë dhe superhyjnor, u shdërua – që të përdor dhe një fjalë bashkëkohore – në një radiostacion i cili vazhdon ndër shekuj të transmetojë në botë mesazhet më të larta dhe më të bukura.
Shtatë mesazhe transmeton ky radiostacion i shënjtë, shtatë janë fjalët e kryqëzimit.  Si adhurues të përulur, si krimba që zvarritemi përpara këmbëve të të Kryqëzuarit, si hiç, të padenjë bile të zemë në gojë emrin e tij, mëkatarë mbi të gjithë mëkatarët, ndjejmë mjerrimin tonë gjatë kësaj dite të shënjtë.  Dhe ndofta duhej të heshtnim, duhej të derdhnim lotë, duhej të rënkonim, të gjenim ndonjë vrimë të shkretë ku të qanim për mëkatat tona, këto ndofta duhej të bënim.  Nuk ka gjuhë të himnojë të Kryqëzuarin, nuk ka penel të pikturojë ikonën e Tij të përmbi-bukur, nuk ka poet që të arrijë në lartësinë e paarritur të madhështisë së Zotit tonë Jisu Krisht.
Adhurues pra të përulur, duke e shoqëruar Jisuin gjatë gjithë ditëve të mëparshme të Javës së Shënjtë, vijmë dhe sot përpara tij.  Le t’i mbyllim veshët tanë ndaj zërave përdhosës së kësaj bote, dhe duke hapur veshët e brendëshëm, veshët pra të shpirtit tonë le të dëgjojmë vetëm fjalën e njërit, fjalën e Perëndi-njeriut, fjalën e parafundit prej të shtatë fjalëve të kryqëzimit; është fjala “Mbaroi”.
Do të përpiqem të interpretoj këtë fjalë të Zotit.  Çfarë thashë? Të interpretoj? Është pafytyrësi kjo që them.  Jo, nuk mundem.  Më duhet të rrëfej përpara jush pazotësinë time për të hyrë në kuptimet e thella që përmban fjala e Zotit.  Fjala “Mbaroi” është një oqean mesazhesh qiellore.  Vetëm do të guxojmë të prekim sipërfaqen e oqeanit.  Dhe ashtu si dallëndyshet, të cilat në pranverë fluturojnë sipër detit dhe ulen duke iu afruar sipërfaqes dhe me cepat e krahëve të tyre prekin ujërat e kaltërta, në të njëjtën mënyrë edhe ne, si dallëndyshe pranvere duke prekur detin e mesazheve hyjnore, do të përpiqemi të marrim dhe më pas të ofrojmë një pikëzë prej oqeanit hyjnor të fjalës “Mbaroi”.

*****

“Mbaroi”! Mbaroi pikë së pari një jetë të cilën edhe me mikroskop sikur t’a analizonim nuk do të gjenim në të as edhe një njollë, as mangësinë më të vogël.  Çdo jetë njeriu, duke filluar që nga më i përuluri dhe deri tek më të lartët të cilët kjo botë i admiroi, paraqet mangësi.  Edhe sikur një ditë të vetme të rrojë njeriu mbi dhe’ nuk mund të jetë i pamëkatëshëm, thotë Jovi i shënjtë (14:4-5).  Një historian thotë “u lindëm që të mëkatojmë”.  Mangësi dhe dobësi vihen re edhe në jetët e më të shënjtëve.  Mangësi vihen re edhe në jetën e filosofit të lashtë Grek i cili mësonte vetënjohjen dhe lartësinë e virtytit (Sokrati).
Disa duan dhe guxojnë t’a krahasojnë atë filosof me Krishtin.  Ky krahasim është përdhosje.  Jeta e Krishtit, e ekzaminuar qoftë me teleskop qoftë me mikroskop nuk paraqet as edhe njollën më të vogël, as edhe mangësinë më të vogël.  Krishti është Emanueli i panjollëshëm dhe i qashtër.  Dielli ka njolla – kjo është vrojtuar – por dielli shpirtëror i cili shkëlqen me rrezet e tij prej tribunës së Kryqit nuk paraqet as edhe një pikël apo njollën më të vogël.
Më kot përpiqen armiqtë e Krishtit duke bërë kërkime në Ungjillin e Tij, dhe më kot i shtrydhin trutë me shpresë se mos zbulojnë mangësi tek Krishti.  Armiq të vjetër apo të rinj të Krishtit përpiqen t’i bëjnë anatomi jetës së Krishtit, dhe i ngjyejnë penat e tyre në helmin e fjalës së tyre vallaha’ artistike duke hedhur kështu baltë mbi fytyrën e Zotit, por më kot.  Ponti Pillat vërteton që ata janë mashtrues.  Pillati nuk e njohu Krishtin.  Por vetëm disa orë, gjatë të cilave Jisui qëndroi në pallatin e tij ushtarak, ishin të mjaftueshme për t’a bindur që Ai ishte i përsosur.  Tri herë doli në ballkonin e pallatit ushtarak dhe trumbetoi “Unë nuk gjej ndonjë faj tek Ai” (Joan 18:38).  Ëndra që pa një natë më pare gruaja e Pillatit, Klaudia Prokla, e konfirmonte me siguri dëshminë e Pillatit.  Gruaja pra e Pillatit me indinjim protestoi dhe tha: “Mos i bëj gjë atij të drejti, sepse shumë pësova në ëndërr për të.” (Matthe 27:19).
N’a siguorjnë për qashtërinë e Tij edhe dishepujt të cilët e panë vetë me sytë e tyre dhe e dëgjuan vetë me veshët e tyre: “Nuk bëri asnjë mëkatë, dhe asnjë mashtrim nuk doli nga goja e tij”, n’a thotë Shën Pjetri në Letrën e tij të Parë 2:22).  Pyetja që Krishti iu drejtoi armiqve të tij, pikërisht ajo pyetje që do t’iu drejtohet armiqve ndër shekuj, pyetja pra “Cili prej jush më shan për faj?” (Joan 8:46) nuk ka përgjigje.
Virtyti dhe mirësia e Jisuit ndrit dhe shkëlqen si dielli, vrityti dhe mirësia e Jisuit tejkalon virtytin dhe mirësinë e ëngjëjve, virtyti dhe mirësia e Jisuit është Dritë.  Ashtu sikunëdr drita përthyhet kur del nga prizmi dhe nxjerr shtatë ngjyrat e ylberit, kështu dhe virtyti i Krishtit përthyhet nga Kryqi si prej prizmit dhe lëshon ngjyrat e të gjitha virtyteve.  Virtyti i Krishtit mbuloi qiejt.  “Virtyti yt o Krisht mbuloi qiejt”, psallën sot Kisha.
Mbaroi pra një jetë aq e qashtër, aq e shënjtë dhe hyjnore sa të tillë tjetër kurrë nuk ka për të patur mbi dhe’

*****

“Mbaroi” një jetë e cila paraqiti një diçka tepër mahnitëse.  Vini re me kujdes ju lutem.  Jeta e Zotit u profetizua që më parë.  N’a u mësua veshi me fjalën profeci dhe nuk n’a bën më përshtypje.  Por ju pyes: kush prej nesh mund të parashikojë, duke patur dhe vetinë më të vogël parashikuese, se kush do të qeverisë vendin pas 100 vjetësh?  Askush pra.  E ardhmja nuk dihet, e ardhmja është pafundmëri.
As çfarë do sjellë e nesërmja nuk di njeriu.  E megjithatë, ndërsa jeta e njerëzve fillon vetëm pas lindjes së tyre, dhe ndërsa jeta e burrave historikë shkruhet vetëm pasi mbaron jeta e tyre mbi dhe’, jeta e Njërit u parashkrojt shumë vite përpara se Ai të paraqitej mbi dhe’.  A ishte e mundur për shembull që të parashkruhej historia e Aleksandrit të madh të Maqedonisë përpara se të lindte dhe përpara se të bënte gjithë ato bëma që bëri? E megjithatë jeta e Krishtit ishte parashikuar dhe parashkruar përpara shekujsh të tërë, ishte shkruar 500, 1000, 1500, 2000 vjet përpara se Ai të lindej mbi dhe’.
Që prej kohës së Adhamit kishin filluar profecitë për Krishtin dhe kështu kishte filluar shkrimi i historisë së Krishtit.  Adhami e pa i pari Krishtin, duke dëgjuar zërin e Perëndisë t’i thotë se një prej pasardhësve të tij (Adhamit pra) do të bënte betejë të ashpër dhe në fund të betejës do të shkatërrohej koka e dragoit (Të Bërët 3:15).  E pa Noe si ylber zemërgjërësie në qiell që ndriçonte botën (Të Bërët 12:2-3), 13:16).  E pa Moisiu në ferrën që nxirrte zjarr (Të Dalët, kapitulli 3).  E pa profeti Iezekil, në fillim si përrua i cili me kalimin e kohës u shdërua në një lumë të thellë pranë brigjeve të të cilit lulëzuan kopshte me lule erëmira (Të Dalët, kapitulli 47).
E panë të gjithë profetët.  Por më qartë se gjithë të tjerët e panë Davidi dhe Isaia.  Nuk dua t’ju lodh më tepër në këtë pikë.  Vetëm ju lutem, hapni Dhjatën e Vjetër dhe lexoni psallmin e 21-të të Psalltirit, si dhe kapitujt 52 dhe 53 të profetit Isaia.  Dhe atje do të shihni jo thjesht të skicohet, por tepër gjallë të pikturohet ikona e të Kryqëzuarit.  Duke lexuar psallmin e 21-të dhe kapitujt 52 dhe 53 të Isaias duket sikur Davidi dhe Isai japin – më lejoni të them këtë shprehje – sikur japin reportazh duke qënë të pranishëm poshtë Kryqit dhe mbajnë shënime për çastet e fundit të Nazareasit që po vdes.  E megjithatë nuk jetuan në kohën e Krishtit, nuk u gjendën në Golgotha së bashku me ushtarët dhe nxënësit e Krishtit, nuk e panë me sy dhe as nuk e dëgjuan me veshët e tyre Krishtin, por jetuan njëri 1000 vjet dhe tjetri 800 vjet përpara Krishtit.
Ju pyes: nëse të gjitha këto profeci nuk u përmbushën në personi i Krishtit atëhere në cilin person të historisë mbarë botërore u përmbushën?  Kjo veshje e Profetive të Mesias, e cila u end me penjë të shumëllojshëm në punishten e pëlhurave të përjetësisë, nuk i ka hije një xhuxhmaxhuxhi magjik, nuk i ka hije një statuje, nuk i ka hije thjesht një profeti apo filosofi, nuk i ka hije një mbreti, por i ka hije vetëm Atij lartësia e të Cilit tejkalon yjet e qiellit.  Pyesim Judhenjtë: tek kush përmbushen profecitë që kini në Dhjatën e Vjetër?  Vetëm të verbërit nuk mund të shohin që pas profecive është personi i shënjtë Jisu Krishti.
Dijetarë hebrenj të kohëve të fundit, rabinë të cilët nga njëra anë kanë librat e profecive të tyre dhe nga ana tjetër kanë jetën e Krishtit, duke i krahasuar të dy palët rrëfejnë që Jisu Krishti është përmbushja e profecive të Dhjatës së Vjetër.  Përpara disa vitesh një rabi shprehu me sinqeritet pas studimit të Dhefteronomit që Jisu Krishti është Mesia që pritej.

*****

“Mbaroi” një jetë përsosmëria e së cilës nuk ka të dytë në botë.  “Mbaroi” një jetë e cila – si fenomen i vetëm në botë – u parashkrojt përpara se të fillonte mbi dhe’.  “Mbaroi” një jetë e cila përmban paradoksin e mëposhtëm.  Njerëzit kur jetojnë mbi dhe’ mund të n’a ndihmojnë apo të n’a bëjnë mirë për aq kohë sa janë gjallë, por pas vdekjes ndalojnë të gjitha bamirësitë apo ndihmat dhe s’kanë më se ç’të n’a bëjnë.  Ndaj gruaja qan ku i vdes burri, ndaj qajnë fëmijët kur iu vdes babai, ja pra pse qajnë popujt e tërë kur iu vdesin udhëheqësit e tyre të mëdhenj.  Me vdekjen ndalojnë bamirësitë e këtyre njerëzve.
Oh çfarë misteri! Më vjen zali në këtë moment.  A e kuptuat se çfarë ju thashë? Njerëzit kur rrojnë n’a ndihmojnë dhe n’a bëjnë mirë.  Por kur vdesin ndalojnë bamirësitë.  O Krisht, çfarë oqeani që je!  Kush mundet t’a konceptojë këtë mister?  Vdekja e Jisu Krishtit nuk është vdekje e një njeriu të zakonshëm; vdekja e Jisu Krishtit është vdekja e një njeriu i cili i tejkalon të gjitha lartësitë e virtytit dhe urtësisë njerëzore.  Vdekja e Jisu Krishtit është jeta jonë.  Jeta jonë? Vdekja jetë?  Oh sa gjëra paradoksale!
Në këtë pikë të dashur vëllezër i lutem Shpirtit të Shënjtë të ndriçojë mëndjet tuaja sepse në qoftë se nuk kuptoni këtë pikë atëherë më kot quheni të Krishterë.  Cila është kjo pikë?  Është kjo: Kryqi i Zotit nuk është vetëm një amvon i lartë, nuk është vetëm një podium qiellor, nuk është vetëm një radiostacion hyjnor i cili n’a drejton mesazhe qiellore; Kryqi i Krishtit – o Krisht
Shpëtimtari ynë i Kryqëzuar, o Shpirt i Shënjtë të lutem ndriçoi mëndjet e lexuesve të mij që të kuptojnë siç duhet Shkrimet e Shënjta – Kryqi i Krishtit është… çfarë është?

Hidhini një sy Kishës.  Veçoni gjënë më të shenjtë që ka Kisha; nuk janë as polielet as kandilet.  Gjëja më e shënjtë dhe më e veçantë që ka Kisha është Trapeza e Shënjtë.  Po t’ia heqim Kishës Trapezën e Shënjtë Kisha nuk është më Kishë.  Por Trapeza e Shënjtë ka mbështetëse të Premten e Madhe, ka mbështetëse Kryqin.  Kryqi është tribunë qiellore, Amvon i lartë, është radiostacion transmetues i mesazheve hyjnore.  Dakord deri këtu?  Por mos qëndroni deri këtu – ecni përpara me besim.  Ah sikur të mundja të mbjell në zemrat tuaja besimin!  Kë besim?  Besimin që Kryqi është alltar, është therrore, është sakrificë që s’ka të dytë!
Pikat e gjakut që rrjedhin nga kurora me gjëmba, pikat e gjakut që rrjedhin nga duart dhe këmbët e shpuara me perona, ai gjak është shpëtimi ynë.  Mos më flisni as për flori, as për argjënd, as për gurë të çmuar, dhe për asnjë gjë tjetër.  Çdo molekulë, çdo elektron i gjakut të Krishtit – o bamirësi hyjnore dhe e lartë- çdo elektron i gjakut që pikon mbi tokë, mbi tokën mëkatare dhe përdhosëse, çdo pikë gjaku bëhet lumi i Jordhanit brenda të cilit lahen në përjetësi të gjithë mëkatarët e dheut. “Gjaku i Jisu Krishtit n’a pastron nga çdo mëkatë (Let. I Joan 1:7).  “Mbaroi” pra jeta e Atij sakrifica e të Cilit u bë shpëtimi i njerëzimit.

*****
“Mbaroi”! Të shpreh akoma dhe një mendim tjetër, mbaroi jeta që ka edhe këtë të veçantë tjetër që s’e ka asnjë jetë tjetër: ndërsa në varret e njerëzve shkruhet që jetoi nga ky vit deri në këtë vit, në varrin e Krishtit nuk shkruhet “jetoi” por “jeton”.  Po! Rron dhe mbretëron Krishti në jetë të jetëve.  Oh çfarë misteri!  Ai Nazareasi i përulur, që nuk kishte asnjë qindarkë në xhepat e tij, ai që u përbuz dhe u braktis, ai që nuk kishte asnjë lloj arme, ai që nuk i shërbyen as nxënësit e tij, Ai jo vetëm që jetoi 33 vjet mbi dhe’ dhe realizoi shumë më shumë gjëra të pakrahasueshme sesa ai filosofi i lashtë i Greqisë, por edhe rron dhe mbretëron.  Vdekja e tij nuk ishte mbarimi, ashtu siç e interpretuan armiqtë e tij, por ishte fillimi i jetës së re të botës.  Mbretëria e Krishtit nuk do të ketë kurrë mbarim!

*****

Vëllezërit e mij! Ju paraqita Kryqin e Zotit si një amvon i lartë, si një radiostacion qiellor, si një sakraficë që s’ka të dytë.  Oh çfarë shpërfytyrimi, çfarë shndërrimi, çfarë mrekulli!  Kryqi u bë Froni i Mbretit Krisht!  Në frone të tjera të cilat u ngritën si kështjella të larta, shpesh-herë mbi piramida eshtrash, që u ngritën me dhunë dhe shfrytëzimin e popujve u ulën të mëdhenjtë dhe mbretërit e kësaj bote.  Por nuk më thoni, ku janë tani ato frone?  Ato frone që shpëtuan nga furtunat e kryengritjeve, ato frone që shpëtuan nga kalbja dhe shkatërrimi tani gjenden nëpër muzeumet e Londrës dhe të Parisit si relika, si kufoma.  Ku janë kurorat dhe gradat që zbukuronin krerët e të mëdhenjve të kësaj bote?  Edhe ato katandisën relika.  Por Froni i Zotit ekziston dhe është akoma i lartë.  Froni i Zotit mposht kohën dhe rrjedhën e saj dhe do të vazhdojë të ekzistojë përgjithmonë.  Ky Fron është Kryqi.  Kallami që i vunë në dorën e djathtë është shkopi mbretëror.  Me atë kallam i mposhti Nazareasi të gjithë skeptrat e tjerë mbretërorë.  Dhe kurora prej gjëmbash është kurora mbretërore e Zotit Krisht.
Ja pra mrekullia.  Kaluan 20 shekuj që atëhere kur u ngjit mbi Kryq Krishti.  Dhe deri sot vijnë përpara Kryqit dhe do të vijnë shumicë njerëzish si valë deti me zërat e tyre si gumëzhima e ujrave, vijnë dhe do të vijnë përgjithnjë për të djegur përpara këmbëve të të Kryqëzuarit temjanin e adhurimit të tyre ndaj Tij.  Vjen foshnja që e mban nëna në krah dhe puth Kryqin, vjen i moshuari me flokë të thinjura, vjen dyqanxhiu vjen dhe zyrtari, vjen mbreti vjen dhe fshatari, vjen bariu analfabet që nuk di të verë as firmën vijnë gjithashtu edhe shkencëtarët e mëdhenj dhe ulin kryet e tyre përpara të Kryqëzuarit, të gjithë vijnë dhe puthin me adhurim dhe dedikim të Kryqëzuarin – Gëzohu o mbreti ynë!

*****

Por çfarë dëgjoj kështu?  Midis kësaj njohje në mbarë botën të Krishtit si udhëheqës dhe ndriçues dëgjohen dhe zëra të çakorduar.  Ka edhe ateistë, ka patur dhe do të ketë fatkeqësisht deri në mbarim të shekujve.  Po a nuk dëgjoni se çfarë thotë Ungjilli?  “Do të vështrojnë mbë atë që shpuan” (Joan 19:37).  Është e sigurt pra që do të vijë një moment kur edhe armiqtë më të mëdhenj të Krishtit do të përulin kryet përpara të Kryqëzuarit “Në emrin e Jisuit do të unjet çdo gju i atyre që janë në qiejt e mbi dhe’ edhe nën dhe’.  Edhe çdo gjuhë do të rrëfejë se Jisu Krishti është Zot për lavdi të Perëndisë Atit.” (Let. Pav. Filip. 2:10-11).
Në këtë moment më vjen ndërmend një ateist.  Jetoi gjatë shekullit të 19-të dhe shkroi një libër me fjalë magjepsëse.  Libri ishte kundër Hyjnisë së të Kryqëzuarit.  Por në fund të librit, deshi s’deshi himnizoi madhështinë e Jisu Krishtit.  “Prehu”, thothë – “në lavdinë tënde o nismëtar bujar.  Vepra jote shkoi dhe nuk kthehet më.  Prej lartësisë së heshtjes hyjnore do të shohësh rezultatet e mangëshme të punëve të tua, të paqëndrueshmërisë njerëzore… Me mijëra njerëz do të lartësohen, nëpërmjet teje.  Flamur do të kemi kundërshtimet tona ndaj teje.  Ti do të jesh pika për të cilën  do të bëhen beteja të përflakta.  Për mijëra njerëz do të jesh guri themeltar i njerëzimit, por ai që të dojë do t’a fshijë emrin tënd nga faqia e dheut dhe do të tronditet emri yt nga themelet…”.
Nuk e di të dashur vëllezër – të ardhmen e njerëzimit.  Por edhe nëse – shënojeni mirë në mendjet tuaja – edhe nëse njerëzimi arrin yjet dhe ndërton aeroporte në Hënë dhe në Mars, edhe nëse supozojmë që në Mars banojnë qënie të llogjikshme më të mira se ne, të jeni të sigurt që nuk kanë për të patur fe’ më të lartë se feja e Nazareasit.
I bekuar pra qoftë emri i Tij në jetë të jetëve.  Le të mbyllen gojët e të pafeve, u zhduktë ateizmi nga faqia e dheut dhe le të bëhemi të gjithë një kitarë e cila të himnojë ndër shekuj emrin, emrin e emrave, emrin e bekuar dhe të përmbilavdëruar të të Kryqëzuarit
Nuk do të desha në këtë pikë të mbyll fjalën time pa vënë në dukje akoma dhe një të vërtetë tjetër.  Cilën të vërtetë?

*****

“Mbaroi”! E Premtja e Madhe që në kohët e hershme është lidhur me kujtimin e atyre të dashurve tanë që kanë vdekur.  Dhe gjatë kësaj dite shkojnë të Krishterët nëpër varret e të dashurve të tyre, dhe së bashku me të Vdekurin e Madh kujtojnë të vdekurit e tyre të vegjël.  Kjo ditë lidhet me kujtimin e vdekjes.
Do të më lejoni të hedh një sy mbi jetën tuaj.  Nga dashuria ime për ju do të them diçka për shpirtet tuaja.  Ju lutem mos më konsideroni si fallxhor të mandatave të këqia.  Lutem që Zoti të mbulojë me Hirin e Tij jetët tuaja, familjet tuaja, dhe të gjithë ne.  Uroj që të mos shohin më sytë tanë Pashkë të dhimbshme dhe tragjike, ashtu si ato Pashkë që ne më të vjetërit kemi jetuar në të kaluarën.  Por më lejoni të them këtë: mos ndoshta kjo e Premte e Madhe që festojmë sot është e Premtja e Madhe e fundit për disa prej nesh?  Kush n’a ka firmosur kontratë që kjo e Premte e Madhe nuk është e Premtja e Madhe e fundit e jetës sonë? Mundet fare mirë të jetë e fundit për mua që ju flas, dhe mund të jetë e fundit për ju që më dëgjoni, dhe kështu të mos shohim më të Premte të Madhe këtu në tokë.  Nëse jeta e Krishtit është dritë dhe model, nëse çdo fjalë e tij u shkrojt për të shërbyer si yll ndriçues që n’a çon tek e vërteta, ejani atëhere vëllezër dhe mbyllni veshët tuaj ndaj ulërimave të kësaj bote, përqëndrohuni në punët e shpirtit tuaj dhe merreni fjalën “Mbaroi” dhe bëheni peshore me të cilën të matni punët e jetës suaj të deritanishme.
“Mbaroi”! tha Ai dhe me qetësi shpirtërore e dorëzoi shpirtin e tij në duart e Atit Qiellor.  “…dhe uli kryet dhe dha shpirt” (Joan 19:30).  Pyetjen e mëposhtëme ia drejtoj në rradhë të parë vehtes sime, jua drejtoj dhe juve.  Vjen ora kur ëngjëlli që lartazi zbret në tokë dhe merr shpirtin tonë.  Në atë moment, a mundet që secili prej nesh të thotë atë që tha dhe Krishti “Mbaroi”???
O prindër që jetoni në shekullin e 20-të apo të 21-të, në shekullin e çnderimit, shkatërrimit dhe korruptimit, nëna dhe baballarë që keni fëmijë, a mundeni që në momentet e fundit të jetës suaj, kur fëmijët tuaj ju rrethojnë duke qarë, a mundet që të thoni dhe ju: O Zot, detyrat tona si prindër i përmbushëm në këtë botë, aq sa kishim mundësi bëmë, i ushqyem edhe trupat por edhe shpirtet e fëmijëve tanë, dhamë shembullin tonë të mirë tek fëmijët tanë, O Zot “Mbaroi”.  A mundet t’a thoni atë fjalë ashtu siç e tha Krishti?  A mundet të thoni “Ja unë dhe fëmijët që më dha Perëndia”? (Isaia 8:18, Let.Pav.Hebr.2:13).
Ju mësues dhe profesorë që kini ndërmarrë veprën e shënjtë të edukimit të brezave të rinj, bëjini analizë vehtes tuaj dhe pyesni vehten tuaj: a japim mësim ashtu siç mësoi Nazareasi?  A mbjellim në zemrat e nxënësve tanë mësimet hyjnore të Zotit tonë?  A do të mundni ju o mësues dhe profesorë kur të vijë fundi, juve si mësues të vegjël përpara Mësonjësit të Madh të thoni “Mbaroi”???
O ju drejtorë, gjeneralë, arkondë dhe mbretër që uleni nëpër frone të larta, a do të mundeni kur të afrohet fundi i jetës suaj dhe kur kryeëngjëj do të fluturojnë sipër pallateve dhe froneve tuaja për t’ju marrë shpirtin, do të mundeni pra të thoni dhe ju atë që tha Krishti “…nuk erdha që të shërbehem por të shërbej”??? (Matth.20:28, Mark10:45).  A është jeta juaj dedikim ndaj shërbimit të popullit???  Në qoftë se po atëherë të thoni dhe ju “Mbaroi”.
Dhe tani pasi u ktheva për nga pallatet mbretërore dhe të mëdha, pasi u ktheva për nga krerët dhe fuqia e pushtetit, pasi u ktheva nga familjet, më lejoni të kthehem edhe për nga Kisha e Shënjtë dhe të them: priftërinj të të Lartit dhe kryepriftërinj, titujt tuaj nderojmë dhe respektojmë, juve që gjendeni në frone që llamburitin dhe sipër krerëve tuaja nuk kini kurorë gjëmbash por mitra të florinjta, ju të cilët nderojmë, priftërinj të të Lartit dhe kryepriftërinj që qëndroni rreth alltarëve të shënjtë, vendosni dorën në gjoks dhe pyesni vehten tuaj: a i përmbushët detyrat tuaja të shënjta ndaj të Kryqëzuarit?  Rroni dhe merrni frymë vetëm për besën tuaj?  Jini gati të vdisni për Atë i Cili vdiq për gjithë botën?  Atëhere dhe ju si nxënës të Vasilit të Madh, si nxënës të Joan Gojëartit, si imitues të Apostoll Pavlit mund të thoni:  “Sepse unë tani jam duke derdhur gjakun dhe koha e ikjes sime arriti.  Luftën e mirë luftova, udhën e mbarova, besimin e ruajta.  Pastaj më mbetet kurora e drejtësisë, të cilën do të m’a japë në atë ditë Zoti, gjykatësi i drejtë; dhe jo vetëm mua, por edhe gjithë atyre që duan dukjen e tij.” (Let. II-të e Pav. Tim. 4:6-8).

O vëllezërit e mij bashkëmëkatarë!  Kur të vijë çasti i vdekjes sonë dhe marangozi të përgatitë kryqin që do të vihet në krye të varrit tonë, lutem dhe uroj që secili prej nesh të jetë në gjendje t’i drejtohet Zotit duke thënë si Shpëtimtari i Kryqëzuar “Mbaroi”, “O Zot, në duart e Tua jap shpirtin tim!” (Luka 23:46).

U kryqëzove për mua, që të më burosh ndjesën, u shpove në brinjë që të burosh rrjedhë jete, me perona u mbërtheve që të vërtetohem unë për lartësinë e pushtetit tënd nga thellësi e pësimeve të tua e të të thërres o Krisht Jetëdhënës: Lavdi edhe Kryqit tënd edhe Pësimit tënd o Shpëtimtar.
(Nga troparet e Lumërimeve të mbrëmësores së të Enjtes së Madhe)

Fragmenti u shkëput prej librit “DREJT GOLGOTHASË” («ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑ») i episkop Avgustin Kantiotit

Përktheu nga Greqishtja
Aleksandër Filip
Pashkë 2008

Këtë përkthim të vogël ia përkushtoj me dashuri të thellë zemre dhe mirënjohje shpirtërore Gjerondit të nderuar, luftëtarit të paeupur dhe shëmbëlltor të Orthodhoksisë, ierarhut të ndriçuar të Kishës së Shënjtë të Krishtit, predikuesit të flaktë dhe të palodhur të fjalës së Zotit, ish-Mitropolitit të Follorinës, Prespës dhe Ordheas, vetë autorit të këtij predikimi (dhe shumë veprave të tjerave) at AVGUSTIN KANTIOTIT.

Paçim të gjithë bekimet dhe uratat e tua Hirësi!

«Καί βαστάζων τόν σταυρόν αυτού εξήλθεν είς τoν λεγόμενον κρανίου τόπον, ός λέγεται εβραiστί Γολγοθά» (Ιωάν. 19,17)
Απόσπασμα από τό βιβλίο τού π. Αυγουστίνου «ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑΝ», ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ (σελ.159-172).
Μετάφρασι είς τήν Αλβανικήν από τόν Αλέξανδρο Φιλίππου – Aleksandër Filip

Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ, 5-4-2009, ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΜΗΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΜΑΡΙΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ΤΩΝ 103 ΕΤΩΝ ΜΟΙΡΑΖΕΙ ΑΝΤΙΔΩΡΟ ΣΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

******************************************************

ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΔΙΝΕΙ ΑΝΤΙΔΩΡΟ ΣΤΟΝ ΔΗΜΑΡΧΟ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ Σ’ ΟΛΟ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΑ

*************************************************************************

Απόσπασμα από τό βιβλίο του πατρός Αυγουστίνου «ΘΑΥΜΑΤΑ»!   Η μετάφρασι στά Αγγλλικά έγινε από τόν ακούραστο εργάτη καί αγωνιστή της Ορθοδοξίας, πνευματικόν τέκνον του π.Αυγουστίνου, πατέρα Αστέριο Γεροστέργιο.  Προσφέρεται ταπεινά καί μέ τήν έν Χριστώ αγάπη είς ψυχικήν ωφέλειαν Ορθοδόξων Χριστιανών απνανταχού τής γής καί επισκεπτών της ιστοσελίδας του σεβαστού Γέροντος Αυγουστίνου πρός δόξαν του Τριαδικού μας Θεού.

The Miracle of Love

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Christians were few during the first decades of the founding of the Church, very few compared to the idolaters.  For example, how many Christians were there in the city of Athens?  The Apostle Paul left a few in this famous city when he left for Corinth after preaching at Mars Hill.  As the Holy text says, “Some men joined him and believed, among them Dionysios the Areopagite, a woman named Damaris, and others with them.” (Acts 17:34)
How many Christians were there at Veria?  How many at Thessalonika, at Philippi, and the other cities? A few?  One Christian out of a thousand?  There were no statistics at the time to tell us exactly what percentage of the people were Christian.  However, it is a fact that they were few in that vast Roman Empire.  Yet in spite of it, that tiny minority of Christians exercised enormous influence in the ancient pagan world.  The Christians of that time had an attracting power that drew people to the faith.  And what was it that especially attracted people?  The miracles?  Certainly the miracles that those Christians performed attracted people to the new faith, the true faith.  Because it was not a small thing for the idolaters to see those fishermen from Galilee and the other preachers of the Gospel mention the name of our Lord Jesus Christ and incurable diseases which no doctor and no medicine had the power to cure were cured instantly, demons which had nested in the souls of people were expelled, and the dead were raised at the mention of the name of our Lord Jesus Christ.
But more than the miracles, what made the greatest impression was the love that the Christians of those first years of the establishment of the church were preaching and foremost were practicing in their everyday life.  Love was the greatest surprise that the Christians presented in the midst of the ancient world.  Love was “the new thing”, the great miracle that is above all other miracles, that illuminated and astonished the world.
But how?  Was there not love before the gospel was preached?  There was, but love prior to Christ was weak, confined between narrow borders and not able to rise to the heights.  The love that had the best form was that love that every man had for himself.  Love your neighbor as yourself the Law of Moses is heard to say.  But the Lord gave a new measure of love, and with this measure now calls man to measure love.  What measure?  It is His love.  A love that is not preceded by any expression of love, any virtue, any achievement that can move and attract by man, rushed from the heights of Heaven and came to earth to visit him, the indifferent, the cold, man who was wallowing in the mud of the most shameful passions, man who hated and blasphemed God and became His enemy.  Love embraced this man and opened through the Cross the faucets that washed him, cleaned him, and made him whiter than snow, and elevated him to the heavens.  O!  The love of Christ!  It went as far as Hades to defeat death and elevate man.  For sinners, for His enemies, for blasphemers, for those brought before the bar of spiritual justice, for the impious, for those on whom He should open the heavens and rain fire and sulphur, the Lord offered His blood.
If this love ceases to move man, he will become more feelingless than the rocks of Golgotha, which were touched and shaken on the day of the Crucifixion.
One has to believe this in order to understand the love of Christ.
The love, with which the Lord through His teaching and example, and especially through His sacrifice on the Cross, showed the world that this love is the new measure with which one’s love towards one’s neighbor must be measured.  “A new commandment I give to you, that you love one another; as I have loved you, that you also love one another.” (John 13:34)
The Cross of Christ, this is our measure.  Compare your love to His love and you will see how far you are from the ideal love.

***

The twelve Apostles mimicked that love that the Lord showed.  In words and deeds they showed toward others and toward the whole world.  The Apostles were united with the bonds of love, which no satanic power could break.  There were no more jealousies, hatreds, envies did not exist between them.  Any kind of weakness vanquished Christ’s love.  They were one soul in twelve bodies.  Their thoughts, feelings, words, actions, and deeds, all of their conduct, internal and external, revolved around one center, Christ.
And the early Christians mimicked Christ’s love and the love of the twelve Apostles.  And among them were some of those who were at the Praetorium on those early hours on Holy Friday and shouted: “Crucify Him, crucify Him,” against our Benefactor.  Christ’s love, which took them in and forgave them, had moved their hearts, and they wanted this divine love of His to spread into the world around them so that it might taste of it and become as happy as they had become.
All were united beneath the Cross, that eternal monument of divine love, and became a brotherhood.  “The multitude of those who believed,” says the sacred Book of Acts, “were of one heart and of one soul; neither did anyone say that any of the things he possessed were his own, but they had all things in common.” (Acts 4:32)
The first Christians were elevated by this love to heights the philosophers of the ancient world were not able to achieve.  And the image of those first Christians who practiced this new commandment of the love of Christ in their everyday life, was the most magnificent sight the world had ever seen.  People were astonished at the grandeur of this love.

***

Humanity thirsted for this love, because of the hatred that burned like a sirocco, which burned the hearts of men and turned them into a dry and arid land.  The words of love by the Nazarene fell like heavenly dew into the hearts of men, because man was not created to hate but to love.  And Christ’s preaching of love brought his heart back into its proper track, to its source, to the center of life.
The pagans who saw what kind of love reigned amongst the Christians, even in the most remote areas, were astonished and said: The Christians love each other even before they know each other!  An invisible and mysterious power, like the power of gravity, connected and held the Christian people together.  And this love poured out toward the pagan world, watering and refreshing others, too, who were not within the Christian community, even toward those enemies, those terrible persecutors, those killers of Christians.  Christians were crucified, and like Christ they prayed for their crucifiers.  Christians inside their prisons and their various places of torture, also prayed for their persecutors.  This love was softened and bent the most hard-hearted, who would throw down their knives and chains and cry out that they, too, had become Christians.  –  It is said that a horrible plague broke out in Alexandria, that great pagan center of antiquity during the Second Century in the tenure of Dionysios, the holy bishop of the city.  People were dying by the hundreds.  The pagans abandoned their own people and fled the city in panic in order to be saved.  The sick were left to wait for death…  Suddenly angels appeared at the homes of those pagans.  They were the Christians of the city.  These fearless people entered the mansions and the huts of those pagans with a smile on their lips, and took upon themselves the care of the sick whose own families had abandoned them.  Many of those Christians were infected with that deadly disease and died.  But this self-sacrificing love of the Christians who were being persecuted and sacrificed even until the day before produced miraculous results, which thousands of miracles could not bring.  It conquered disbelief.  Instead of thousands of beautiful words, it showed the superiority of the Christian religion over the other religions.  Many idolaters who had hated the Christians violently now changed their minds and believed in Christ, Who gives such power to His followers so that they sacrifice themselves to their enemies.
And this was not an isolate event.  Such happenings were common in the lives of the Christians of the first centuries.
The love of Christ, then, wrote the most beautiful pages of Christian history.  And how could Christianity not spread to all of the known world after such a wonderful brilliance of Christian love?
Love, Christian love, as those Christians lived it, this is a great miracle.

***

My beloved readers!  From the magnificent picture that the Christians of the first centuries have painted, let us come to this last century, the 20th in which we live.  The Christians today are not few, the way they were as they were in the first centuries.  They are many millions.  They are one quarter of the population of the world.  They compose the most civilized parts of the world.  They are foremost in Science.  Should not love then bloom along with knowledge and science in Christian lands?  Unfortunately this is not so.  Knowledge has not watered the tree of love but managed to dry it up with the satanic pride that it cultivated.  Love has dried up.  The wild tree of hatred sprouted and grew in place of love.  Its fruit is bitter and deadly.  The land of “Christian” Europe has been transformed into a slaughterhouse.  Christians attacking Christians, tearing one another to pieces like wild animals, worse than wild animals.
This pitiful spectacle of mutual slaughter was brought on by the inhabitants of the most civilized continent of the world, which is for the most part inhabited by Christians.  They gave the rest of the world slaughter two times in the first half of this century.  Perhaps they bring it in about a third time…
Astonished, the world that does not believe in Christ has turned its sight to old lady Europe, the ancient cradle of Christianity, and continuously asks:  Are they Christian?  Are they human?  These people are wild animals.  It is not the love of one another, but the killing of one another that is their motto.  Let us get away from these beasts?  Our civilization is better…
Before this spectacle one cannot do anything but sigh and say:  It would be a thousand times better if there were a few thousand real Christians, who love one another according to the measure of Christ’s love, than the 700 million contemporary Christians who are Christian in name only, who with their selfishness, with their quarrels, their haughtiness, their egotism, their abysmal passions constitute the worst defamation of the holy religion of the Nazarene, and the greatest obstacle of the spreading to the Gospel of salvation.
The love of Christians, here, is the great miracle.  The hatred of Christians is the great scandal.
While there is time, let us listen to the voice of our Savior Christ, which calls us to leave the road of hatred and walk on the road of love, which He Himself traced through His Cross: “A new commandment I give to you, that you love one another; as I have loved you, that you also love one another.  By this will all know that you are My disciples, if you have love for one another.” (John 13: 34-35)

Απόσπασμα του βιβλίο του πατρός Αυγουστίνου «ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ»!

Η μετάφρασι ολόκληρου τού βιβλίου στά Αγγλλικά έγινε από τόν ακούραστο εργάτη καί αγωνιστή της Ορθοδοξίας, πνευματικόν τέκνον του π.Αυγουστίνου, πατέρα Αστέριο Γεροστέργιο.  Προσφέρεται ταπεινά καί μέ τήν έν Χριστώ αγάπη είς ψυχικήν ωφέλειαν Ορθοδόξων Χριστιανών απνανταχού τής γής καί επισκεπτών της ιστοσελίδας τού σεβαστού Γέροντος Αυγουστίνου
πρός δόξαν του Τριαδικού μας Θεού.

«Θαυματός ό Θεός έν τοίς αγίοις αυτού» (Ψαλμ.67:36)

FIFTH SUNDAY OF LENT – SAINT MARY OF EGYPT (APRIL 1)

GRACE DEFEATS SIN

There are my beloved, many people who say that man cannot defeat sin, curb his habits, control his passions, change his life, and live as the Gospel recommends.  “It’s impossible”, they say, “for man to change.  In man nature dominates.  The cat catches mice, the hawk pigeons, the wolf sheep.”  “If”, they say, “the cat ceases to hunt mice, the hawk pigeons, the wolf sheep then man will also be able to defeat evil, to change his nature, and become a man of goodness and virtue.”

What does not happen in the kingdom of nature, however, happens in the kingdom of grace.  And what is the kingdom of grace?  The kingdom of grace is the Church that Christ has founded.  In the church, man, no matter how sinful and corrupt hi is , if he believes in the crucified redeemer of the world, he finds strength to expel from himself the heavy weight of his sins and become another man; from being sinful to being a saint, the wolf becoming a sheep, the crow becoming a dove, the dark of night becoming as bright as the sun.

Are there these kind of examples of moral changes in men?  Yes, there are!  There aren’t just one or two examples but many examples, ancient ones and new ones, that show the enormous influence of the power of Christ on the corrupt nature of man.  Only Christ changes man completely.  One of the finest examples of fundamental moral changes is the life of Saint Mary of Egypt.  Our Church celebrates her sacred memory on the Fifth Sunday of Lent and on the first of April.  We will try to narrate the life of Saint Mary in a few words in this homily.

***

Mary of Egypt lived in the fifth century A.D. during the reign of Emperor Justinian, who built Saint Sophia in Constantinople.  She was born in Alexandria of Egypt.  This city was one of the richest cities at this time, as well as one of the most corrupt cities in the world.  Where there is wealth there is also corruption.  It didn’t take long for Mary to get corrupted in this environment.  She was twelve years old when she started to go astray.  If a girl is not careful, but allows herself to fall into sin, it is difficult afterwards for her to control herself.  The first downfall follows the second, the second the third, and so on.  Man is like a ball, which if you let it fall from a high place will roll downwards and not stop until it reaches the very bottom – and Mary rolled downward into sin.  She fell very deeply into it.  She was corrupted to an unimaginable degree.  Shall we now describe the life she was living?  Her life was an orgy.  In the empire of the Devil she became an awful hook, and by it the Devil was catching souls and corrupting them.  Mary of Egypt was known to all and spoken of much in the corrupt society of Alexandria.  She became the Queen, the Goddess of Pleasure and shameful sin.  The corrupt youth talked about her and sacrificed everything for her favor.

Suddenly however, Mary of Egypt, the sinful woman who had scandalized and moved the city, who had led thousands of youth astray into sin, changed.  How?  Listen.  A boat was leaving from Alexandria to take pilgrims to Jerusalem.  Mary of Egypt got on this ship as well.  In spite of her sinfulness there was a spark at the depth of her heart, something that was bothering her.  Mary arrived at the Holy Land and she went to Jerusalem.
The next day was the Fourteenth of September, the day when our Church celebrates the Elevation of the Holy Cross.  Thousands of people went to pray at that Church which Saint Helen built on the place where the precious Cross of Christ was found.  Men and women were entering the Church in reverence, were approaching the Cross, knelt and venerated it.  Mary mingled with the other Christians as they reached the door of the Church.  However, when she attempted to enter an invisible force stopped her.  It was impossible for her to take a step forwards.  She understood that as a sinner she was unworthy to enter into the Church and venerate the Holy Cross.  Her sins were hindering her.  She started crying, to repent for her sinful life and to pray to the Theotokos to intercede with her Son to forgive her sins.  Her supplication was heard.  She entered the Church, venerated the precious Cross, and made the promise that she would start a new life.  Then she heard a voice telling her, “Mary if you cross the Jordan River you will find peace.”

She left Jerusalem.  She went to the Jordan River.  She found a spiritual father there.  She confessed her sins and with his permission she crossed the Jordan and proceeded into the desert.  She lived there in the desert 47 whole years.  She lived a very austere life there.  She who lived in the luxury of Alexandria; who ate and drank the most choice foods and drinks, who slept in soft beds and had all the comforts and all the pleasures of the flesh; who dressed in silk and was adorned with the most expensive bracelets and earrings, gifts of her lovers, she now lived a completely opposite life.  Her food was herbs.  Her drink the water of Jordan.  Her bed the hard earth of the desert.  Her food was grass.  Her companions the wild beasts.  For some it is frightening to think of how she lived in the desert, a woman who had been so spoiled.  By the power of the Cross she fought and defeated the Satan of the flesh and she was finally enabled to receive the immaculate mysteries from Saint Zosimas and be buried in the desert.

***

My beloved! On the Fifth Sunday of Lent, at the end of the Holy Fast, and on the first of April our Church offers the life of Saint Mary of Egypt as an excellent example of repentance.  No other man or woman must despair, no matter how many sins they have committed and say that there is no salvation for me.  No!  There is a way of salvation for all sinners; it is the way which leads to Golgotha, to the Cross of our Lord.  One drop of His blood suffices to erase and extinguish all sins.  If the cross was not risen we sinners would be in despair.  Not now, however.  Let us approach the Crucified One.  Let us kiss His immaculate feet.  Let us sprinkle them with our tears, as did Mary of Egypt.  Our conviction is what the Gospel says, that Christ came to be sacrificed and with His precious blood to redeem the world (1 John 1:17).  Grace defeats sin.