Μεγάλη Παρασκευὴ πρωὶ

ΤΙΣ Ο ΕΝΟΧΟΣ;

«Ἐκεῖ ἐσταύρωσαν αὐτόν» (Λουκ. 23,33)

ΟΣΑ τροπάρια κι ἂν ψάλουν οἱ ψάλτες, ὅ­σους λόγους κι ἂν ἐκφωνήσουν οἱ ἱεροκή­ρυκες, ὅσα ποιήματα κι ἂν συνθέσουν οἱ ποι­ηταί, ὅσες εἰκόνες κι ἂν ζωγραφίσουν οἱ ζωγράφοι, δὲν θὰ μπορέσουν ὅλοι αὐτοὶ μαζὶ νὰ φθάσουν τὸ ὕψος τῆς σημερινῆς ἡμέρας.
Θὰ προσπαθήσω, γονυκλινὴς ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου, νὰ ὑπενθυμίσω ὡρισμένες ἀ­­­λήθειες, ποὺ πρέπει νὰ ἐνθυμούμεθα.

* * *

Ἡ γῆ ἦταν κάποτε, ἀγαπητοί μου, καθα­ρὴ ἀ­­πὸ κάθε μολυσμὸ ἁμαρτίας, καθαρὴ ἀπὸ αἷμα. Ἀλλ᾽ ἀπ᾽ τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ Κάϊν ἐφόνευσε τὸν Ἄβελ, τὸ πρῶτο ἀθῷο αἷμα χύθηκε πάνω της. Ἔκτοτε στὸ αἷμα ἐκεῖνο προσ­ε­τέ­θη τὸ αἷ­μα πολλῶν ἄλλων ἀθῴων θυμάτων. Καὶ τὸ αἷμα αὐτὸ «βοᾷ» πρὸς Κύριον καὶ κάνει τοὺς ἐνόχους νὰ τρέμουν ὅπως ὁ Κάϊν (Γέν. 4,10-11). Σήμερα ἰ­δί­ως ἡ γῆ μας ἔχει ποτισθῆ μὲ αἷμα περισσό­τερο ἀπὸ κάθε ἄλλη γε­νεά. Ἑκατομμύρια Ἄβελ ἔχουν φονευθῆ. Ἡ γῆ ἀναστενάζει…
Ἀλλὰ τώρα ἀφήνω ὅλα τ᾽ ἄλλα ἐγκλήματα γιὰ νὰ προσέξουμε ἕνα μόνο, τὸ πιὸ φρικι­αστικὸ καὶ βδελυκτό. Εἶνε θανάτωσις τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἔγινε ἔξω ἀπὸ τὴν Ἰερουσαλήμ, «ἵ­να μὴ μι­ανθῶσιν» (Ἰωάν.18,28) οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι. Ἐπάνω στὸ μικρὸ λόφο τοῦ Γολγο­θᾶ, «ἐκεῖ ἐ­σταύρωσαν αὐτόν» (Λουκ. 23,33).
Ἕνας ξένος, ποὺ θὰ βρισκόταν στὰ Ἰεροσό­λυμα τὴν ἡμέρα ἐκείνη καὶ θὰ ἔβλεπε νὰ σέρνουν τὸν Ἰησοῦ στὶς στενωποὺς δεμέ­νο, νὰ τὸν ὁδηγοῦν στὸν τόπο τῆς ἐκτελέσεως, καὶ μετὰ νὰ τὸν ὑψώνουν ὠχρὸ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ, θὰ ρωτοῦσε· Ποιό εἶνε τὸ ἔγκλημά του; «Τί κα­κὸν ἐποίησεν;» (πρβλ. Ματθ. 27,23· Μᾶρκ. 15,14).
Ἀπαντοῦν οἱ αἰῶνες· Ὁ Χριστὸς δὲν ἔκανε κανένα κακό. Ὑπῆρξε ἡ εὐγενεστέρα ὕπαρξις. Κι αὐτοὶ ἀκόμα οἱ ἐχθροί του στὰ συγγράμμα­τά τους τὸ ὁμολογοῦν. Ἦταν ὁ παρήγορος τῶν θλιμμένων καὶ πονεμένων, ὁ ἰατρὸς τῶν νοσούντων, ὁ μοναδικὸς διδάσκαλος τῆς ἀν­θρωπότητος ποὺ παρέδωσε αἰώνια ῥήματα, μιὰ διδασκαλία γιὰ τὴν ὁποία ἕνας ἀπὸ τοὺς φανατικοὺς ἐχθρούς του ἀναγκάστηκε νὰ πῇ· Κι ἂν ἀκόμη στὰ ἄλλα ἄστρα ὑπάρχουν ὄντα, δὲν εἶνε δυνατὸν νὰ ἔχουν θρησκεία ἀνωτέρα ἀπὸ αὐτὴν ποὺ δίδαξε ὁ Ἰησοῦς.
Εἶνε πάντως φυσικό, ὅταν ἀκούγεται κάπου ἔγκλημα, ὅλοι νὰ ζητοῦν νὰ μάθουν ποιός τὸ ἔ­κανε καὶ οἱ ἀρχὲς νὰ θέλουν νὰ συλλάβουν τοὺς αὐ­τουργούς. Κ᾽ ἐμεῖς, ποὺ βρισκόμα­­στε τώρα ἐμπρὸς στὸ φρικτὸ ἔγκλημα νὰ σταυ­ρώνεται ὁ Ἀθῷος τῶν ἀθῴων, ἐρωτοῦ­με· Ποιοί λοιπὸν εἶνε οἱ ἔνοχοι τῆς σταυρώσε­ώς του; Ὅ­σοι συνετέλεσαν στὸ ἔγκλημα αὐτό, θὰ ἔρ­θῃ μέρα ποὺ θὰ τρέμουν. Ἂν ὁ Ἀδὰμ καὶ ἡ Εὔα ταράχθηκαν τὸ δειλινὸ ἀκούγοντας τὸ βημα­τισμὸ τοῦ Θεοῦ στὸν παράδεισο, πόσῳ μᾶλ­λον αὐτοὶ ἐνώπιον τοῦ παγκοσμίου Κριτοῦ;
Νοερῶς βλέπω στὸ ἑδώλιο τοῦ κατηγορημένου τοὺς συντελεστὰς τῆς σταυρώσεως.
⃝ Βλέπω τοὺς στρατιῶτες, οἱ ὁποῖοι στρατολογημένοι ἀπὸ μακρινὲς χῶρες, βρέθησαν τὴν ἡμέρα ἐκείνη νὰ εἶνε ἐκτελεσταὶ τοῦ ἀ­παισίου ἐγκλήματος. Τί θ᾽ ἀπολογηθοῦν; Θὰ προσπαθήσουν νὰ δικαιολογηθοῦν στὸν Κριτή· Κύριε, δὲ σὲ γνωρίζαμε. Ἄξεστοι ἐμεῖς, δὲν καταλα­βαίναμε τὴ γλῶσσα τῶν Ἑβραίων. Ἁπλοῖ στρα­τιῶτες ἤμασταν, διαταγὲς ἐκτελούσαμε. Ἂν ὑ­πάρχῃ ἕνας ὑπεύθυνος γιὰ τὸ ἔγκλημα, αὐτὸς εἶνε ὁ Πιλᾶτος, ποὺ ὑπέγραψε τὴν καταδίκη…
⃝ Μετὰ ὁ Πιλᾶτος. Ἔλα, Πιλᾶτε, ποὺ ὡς ἡγε­μὼν εἶχες στὴν ἐξουσία σου τὴ ζωὴ καὶ τὸ θάνατο τῶν ἀνθρώπων, ἀπολογήσου. Ἡ σύζυγός σου Πρόκλα, σοῦ διεμήνυσε· «Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ ἐκείνῳ· πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον κατ᾽ ὄναρ δι᾽ αὐτόν» (Ματθ. 27,19). Καὶ αὐτὸς τρέμον­­τας θὰ προσπαθήσῃ νὰ ἐπιῤῥίψῃ τὴ εὐθύνη στὸ λαό· Μὲ πίεσαν, φώναζαν συνεχῶς, δὲν μποροῦσα νὰ ὑποφέρω τὴν ὀχλοβοή…
⃝ Τρίτον ὁ λαός. Ἔλα, λαέ, ποὺ εὐεργετήθηκες περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο λαό, ἀπολογήσου, γιατί ἐφόνευσες τὸν εὐεργέτη σου; Καὶ ὁ ἁπλὸς λαὸς τί θὰ πῇ; Ἐμεῖς δὲ φταῖμε. Σὰν λαὸς παρασυρόμεθα ἀπὸ τοὺς ἡγέτες. Ὑπεύθυνοι γιὰ τὸ ἔγκλημα αὐτὸ εἶνε οἱ ἀρχι­ερεῖς, οἱ γραμματεῖς, οἱ φαρισαῖοι…
⃝ Τέταρτον οἱ ἀρχιερεῖς καὶ φαρισαῖοι. Ἐ­λᾶτε λοιπὸν ἐσεῖς, ποὺ κρατούσατε στὰ χέρια μέρα – νύχτα τὸ θεῖο νόμο· ἀπολογηθῆτε γιὰ τὸ ἔγκλημα. Κι αὐτοὶ πῶς νὰ δικαιολογήσουν τὸ φθόνο τους, ποὺ ἦταν τὸ ταπεινὸ ἐλατήριο τοῦ μίσους των; Θὰ δείξουν μὲ τὸ δάχτυλο τὸν Ἰούδα καὶ θὰ ποῦν· Αὐτὸς εἶνε ὁ ἔνοχος· ἐὰν αὐτὸς δὲν χτυποῦσε τὴν πόρτα μας, δὲν μπορούσαμε ἐμεῖς νὰ κάνουμε τὴν σύλληψι…
⃝ Πέμπτον ὁ Ἰούδας. Τί ν᾽ ἀπολο­γηθῇ αὐτὸς τώρα; Θὰ στέκῃ ὠχρός, κίτρινος σὰν τὰ νομίσματα, ἀμίλητος, καὶ μὴ ἔχοντας ἄλλη δικαι­ο­λο­γία θὰ δείχνῃ ἐκεῖνον ποὺ εἶνε ὁ ὑποβολεὺς ὅλων τῶν ἐγκλημάτων, τὸν διάβολο. Δι­ότι ὁ δι­άβολος εἶχε εἰσέλθει «εἰς τὴν καρδίαν Ἰούδα» (Ἰωάν. 13,2).
Αὐτοὶ εἶνε οἱ φυσικοὶ καὶ ἠθικοὶ αὐτουργοὶ τοῦ ἐγκλήματος. Ἀλλ᾽ ὄχι αὐτοί, καὶ διπλάσιοι καὶ τριπλάσιοι ἂν ἦταν, δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ κάνουν κάτι ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Λεγεῶνες ἀγγέλων ἦταν ἕτοιμες νὰ διασκορπίσουν ὅλον ἐκεῖνο τὸ συρφετό. Ὁ Ἰησοῦς δὲν σταυρώθηκε ἀπὸ ἀδυναμία, ἐπειδὴ δὲν μποροῦ­­σε νὰ κάνῃ ἀλλιῶς. Παραδόθηκε μόνος του. Βαθυτέρα αἰτία τῆς σταυρώσεώς του δὲν εἶ­νε αὐτοί. Ἐὰν ἐμβαθύνουμε στὸ μυστή­ριο, θὰ δοῦ­με ὅτι βαθυτέρα αἰτία τοῦ δράματος τοῦ σταυ­ροῦ, εἶνε – ποιός; Εἴμεθα ἐμεῖς, ἀδελφοί μου. Ὁ προφήτης Ἠσαΐας εἶπε· «Οὗ­τος τὰς ἁ­μαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται» καὶ «τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν» (Ἠσ. 53,4-5).
Θὰ ἤθελα νὰ εἶχα τὴν ἱκανότη­τα νὰ φυτεύσω στὴν καρδιὰ ὅλων, καὶ τοῦ πλέον ἀδιαφόρου, τὴ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια· «τῷ μώλωπι αὐ­τοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν». Κάθε σταλαγματιὰ τοῦ αἵ­ματός του φτάνει νὰ κάψῃ τὰ ἀγκάθια ὅλου τοῦ κόσμου, νὰ γί­νῃ πλυντήριο καὶ Ἰορδάνης ποταμὸς ποὺ πλένει τὰ ἁμαρτήματα τοῦ κόσμου ὅλων τῶν αἰώνων. Τὸ αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ «καθαρίζει ἡ­μᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτί­ας» (Α΄ Ἰωάν. 1,7). Φτάνει μόνο μιὰ σταλαγματιὰ τοῦ τιμίου αἵματός του, ὅπου πέσῃ, νὰ κάνῃ νὰ φυτρώσουν τὰ ὡραιό­τερα ἄνθη τῶν ἀρε­τῶν, νὰ δημιουργήσῃ στὴν καρδιὰ τοῦ ἀν­θρώ­­που τὸν θεῖο ἔρωτα.
Κάποιος ἱεραπόστολος πῆγε στὴν Οὐγκάν­τα τῆς Ἀφρικῆς καὶ μίλησε στοὺς ἀγρίους γιὰ τὸ μαρτύριο τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι ἔκλαψαν. Με­τὰ τὴν ὁμιλία ὁ ἀρχηγὸς τῆς φυλῆς πλησί­ασε καὶ τὸν ρώτησε· Ὑπάρχουν Χριστιανοὶ στὴν Εὐ­ρώπη ποὺ ἁμαρτάνουν μετὰ τὴ σταύρωσι τοῦ Χριστοῦ;… Μεγάλος λόγος. Εἶνε σὲ συμφωνία μ᾽ ἐκεῖνο ποὺ λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή, ὅτι σταυρὸς σημαί­νει· ἁμαρτία τέλος! Διαφορετικὰ θὰ κριθοῦν οἱ ἁμαρτίες πρὸ τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς καὶ διαφορετικὰ μετὰ τὴ Μεγάλη Παρασκευή. Αὐτὸς ποὺ ἁμαρτάνει μετὰ τὴ θυσία τοῦ Χριστοῦ, εἶνε σὰν νὰ περιφρονῇ τὸ αἷμα του, σὰν νὰ τὸν ξανασταυρώνῃ (βλ. Ἑβρ. 10,29· 6,6).

* * *

«Ἐκεῖ ἐσταύρωσαν αὐτόν». Ποιοί τὸν σταύ­ρωσαν; Δὲν εἶνε μόνο ἐκεῖνοι οἱ παλαιοὶ σταυ­ρωταί· εἶνε καὶ οἱ ἄλλοι, οἱ σύγχρονοι σταυρωταί. Τοὺς βλέπετε; Ὁ ἕνας κρατεῖ καρφιά, ὁ ἄλλος σπόγγο μὲ ὄξος, ὁ τρίτος λόγχη, ὁ ἄλ­λος ἀγκάθινο στεφάνι, καὶ προχωροῦν. Ποῦ πᾶνε; Πᾶνε νὰ σταυρώσουν τὸ Χριστό. Ὁ ἕ­νας παίρνει στὰ χέρια μαχαίρι καὶ φονεύει τὸν ἀδελφό του. Ὁ ἄλλος ὁ μικρὸς σηκώνει τὸ χέρι καὶ χτυπάει τὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα. Ὁ ἄλλος μέσα στὰ δικαστήρια παλαμίζει χω­ρὶς φόβο τὸ Εὐαγγέλιο καὶ παίρνει ψεύτικο ὅρκο. Ὁ ἄλλος ὁ νέος τρέχει στοὺς τόπους τῆς ἀ­κολασίας καὶ τῆς διαφθορᾶς. Ἄλλος ἀνοίγει τὸ στόμα καὶ βλαστημάει τὰ θεῖα. Ὁ ἄλλος κρατάει μέσα στὴν καρδιά του τὴ χολὴ τοῦ μίσους. Καὶ ὁ ἄλλος τέλος ὑπερηφανεύεται γιὰ μάταια πράγματα…
«Ἐκεῖ ἐσταύρωσαν αὐτόν». Ποῦ; Μέσα στὸ ἐμπορικὸ κατάστημα, ποὺ ὁ ἔμπορος μὲ τὰ ψεύδη του ἀπατᾷ τοὺς ἀφελεῖς. Στὸ δικαστή­ριο, ὅπου δικαστὴς καὶ ψευδομάρτυρες καὶ δικηγόροι καταδικάζουν τὸν ἀθῷο. Στὸ σχολεῖο, ὅπου ἕνας ἄθεος δάσκαλος καὶ καθηγη­τὴς ξεῤῥιζώνει μέσα ἀπὸ τὶς καρδιὲς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Ἐσταυρωμένο. Μέσα στὸ σπίτι, ὅπου ὁ πατέρας καὶ ἡ μάνα μπρο­στὰ στὰ παιδιά τους αἰσχρολογοῦν καὶ αἰσχρο­πράττουν… Τὸ παράπονο τοῦ Ἰησοῦ δὲν εἶνε ὅτι τὸν σταύρωσαν τότε οἱ Ἑ­βραῖ­οι· τὸ παράπονό του εἶνε ὅτι ἡ σταύρωσί του ἐξ­ακολουθεῖ. Χριστιανοί, τὸ καταλάβαμε; μικροὶ καὶ μεγάλοι, ἐμεῖς εἴμεθα οἱ νέοι σταυρωταί του.
Ὦ Χριστέ, συντετριμμένοι ἐμπρὸς στὸ σταυ­ρό σου, πέφτουμε καὶ παρακαλοῦμε· δῶσε μας κατάνυξι, δῶσε μας μετάνοια, δῶσε μας συγχώρησι γιὰ τὶς ἀναρίθμητες φορὲς ποὺ σὲ σταυρώσαμε. «Μνήσθητι ἡμῶν, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42)· ἀμήν.
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Μοσχάτου – Ἀθηνῶν 7-4-1961 πρωί)

Mεγάλη Tετάρτη βράδυ

Η ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (θ. Λειτουργία)

Γεύματα καὶ δεῖπνα κάνουν οἱ μεγάλοι, οἱ πλούσιοι, οἱ μεγιστᾶνες, ποὺ θέλουν νὰ ποικίλουν τὴν ἀνιαρὰ ζωή τους καὶ μ᾿ ἕνα γλέντι. Ἀλλὰ πόσοι προσκαλοῦνται σ᾿ αὐτά; Λίγοι, οἱ ἐπίσημοι· αὐτοὶ ποὺ εἶνε πάντα χορτᾶτοι. Ὁ πολὺς λαὸς μένει ἔξω ἀπὸ τὰ δεῖπνα τῶν μεγάλων. Θὰ σᾶς παρουσιάσω ὅμως ἕνα δεῖπνο, ἐμπρὸς στὸ ὁποῖο ὅλα τὰ ἄλλα δεῖπνα εἶνε μία σκιά. Σ᾿ αὐτὸ εἶνε προσκεκλημένοι ὅλοι. Εἶνε δεκτὸς ἐξ σου τόσο ὁ πλούσιος ὅσο καὶ ὁ φτωχός, ὁ ἀγράμματος ὅσο καὶ ὁ ἐγγράμματος, ἡ γυναίκα ὅσο καὶ ὁ ἄντρας. Σ᾿ αὐτὸ μπορεῖ νὰ καθήσῃ δίπλα στὸν βασιλέα καὶ ὁ λοῦστρος, κι ὅταν δειπνοῦν οἱ προσκεκλημένοι παιανίζει ἡ μουσικὴ τοῦ οὐρανοῦ. Τὸ δεῖπνο αὐτὸ εἶνε ὁ μυστικὸς δεῖπνος τοῦ Χριστοῦ μας.
Ἀδελφοί, ἐλᾶτε στὴν τράπεζα τοῦ Κυρίου. Ὁ Χριστὸς διανέμει τὰ προσκλητήρια. Εἶνε γραμμένα ὄχι μὲ μελάνι, ἀλλὰ μὲ αἷμα. Καὶ τί γράφει; Σᾶς διαβάζω τὸ προσκλητήριο· «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμά μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (θ. Λειτ.). Ἐλᾶτε λοιπόν. Πῶς νὰ σᾶς παραστήσω τὴν ὡραιότητα τοῦ δείπνου; Σᾶς λέγω μόνο, ὅτι ὁ μυστικὸς δεῖπνος, ἡ θεία κοινωνία, εἶνε μυστήριο ἀγάπης, μυστήριο ταπεινώσεως, καὶ μυστήριο ζωῆς. Τὶς τρεῖς αὐτὲς ἀπόψεις τοῦ ἁγιωτάτου μυστηρίου θὰ ἐκθέσω μὲ λίγα λόγια στὴν ἀγάπη σας.

* * *

Ἡ θεία κοινωνία εἶνε μυστήριο ἀγάπης. Ἀγάπης τίνος; Τοῦ Χριστοῦ μας. Πόσο μᾶς ἀγαπᾷ ὁ Χριστὸς μᾶς τὸ ἀποδεικνύει καθημερινῶς. Παντοῦ καὶ πάντοτε δεχόμαστε τὰ δῶρα τῆς ἀγάπης του. Ὤ τὰ δῶρα τοῦ Χριστοῦ! Εἶνε πολλά, ἀναρίθμητα. Δικό του δῶρο εἶνε ἡ ζωή μας, ἡ τροφή μας, ὁ ἥλιος, ὁ ἀέρας ποὺ αὐτὴ τὴ στιγμὴ ἀναπνέουμε, καὶ τόσα ἄλλα. Ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο δῶρο του ξέρετε ποιό εἶνε; Ἡ θεία κοινωνία. Γι᾿ αὐτὸ μιλᾶμε καὶ γιὰ «τίμια δῶρα». Στὸ μυστήριο αὐτὸ σὰν ποταμὸς ξεχειλίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ μας. Καμμιά μητέρα δὲν ἀγάπησε τὸ παιδί της τόσο ὅσο ὁ Χριστὸς τὸν ἄνθρωπο. Μεγάλη ἡ ἀγάπη τῆς μητέρας. Συνέβη, μιὰ μητέρα ποὺ βρέθηκε στὴν ἔρημο καὶ οἱ μαστοί της εἶχαν στειρεύσει, γιὰ νὰ μὴν πεθάνῃ τὸ παιδί της, ν᾿ ἀνοίξῃ τὴ φλέβα της καὶ νὰ τὸ ποτίσῃ μὲ τὸ αἷμα της. Αὐτὸ δείχνει τὴν ἀγάπη της. Ἀλλ᾿ αὐτὸ καὶ κάτι ἀνώτερο κάνει ὁ Χριστὸς καὶ βεβαιώνει τὴν ἀγάπη του γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Τὸν ἀγαπᾷ, καὶ γι᾿ αὐτὸ ἔδωσε τὴ θεία κοινωνία, ποὺ εἶνε ἕνα μυστήριο ἀγάπης. Μυστήριο εἶνε καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ πατέρα πρὸς τὸ παιδί, τῆς γυναίκας πρὸς τὸν ἄντρα· ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο μυστήριο εἶνε ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο, καὶ τὴ δείχνει ἰδίως διὰ τοῦ μυστηρίου τῆς θείας κοινωνίας.
Μυστήριο λοιπὸν ἀγάπης. Ἀλλὰ ἡ θεία κοινωνία εἶνε ἀκόμη καὶ μυστήριο ταπεινώσεως, ταπεινώσεως βαθυτάτης. Ταπεινώσεως τίνος; Τοῦ Χριστοῦ. Στὸ μυστήριο αὐτὸ θαυμάζουμε ὄχι μόνο τὴν ἀγάπη ἀλλὰ καὶ τὴν ταπείνωσι τοῦ Χριστοῦ. Κατὰ τὴν ἐπίγειο ζωή του πολλὲς φορὲς ταπεινώθηκε ὁ Κύριος. Ταπεινώθηκε ὅταν, βασιλεὺς αὐτὸς οὐρανοῦ καὶ γῆς, γεννήθηκε μέσα σ᾿ ἕνα σπήλαιο. Ταπεινώθηκε ὅταν καταδέχτηκε νὰ ὑποτάσσεται στὴν Παναγία μητέρα του καὶ τὸν δίκαιο Ἰωσήφ. Ταπεινώθηκε ὅταν ἐργαζόταν ὡς ἁπλὸς ἐργάτης, γιὰ νὰ ἐξοικονομῇ τὸ καθημερινό του ψωμί. Ταπεινώθηκε ὅταν καταδέχθηκε νὰ βαπτισθῇ ἀπὸ τὸν Πρόδρομο. Ταπεινώθηκε ὅταν, χωρὶς ἁμάξια καὶ ἄλογα χρυσοστολισμένα, πεζός, ἔτρεχε ἀπὸ χωριὸ σὲ χωριὸ γιὰ νὰ μεταδώσῃ τὸ φῶς τῆς ἀληθείας. Σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις, καὶ τόσες ἄλλες, ὁ Χριστὸς ταπεινώθηκε. Ἐκεῖ ὅμως ποὺ ἔδειξε καὶ δείχνει τὴ μεγαλυτέρα ταπείνωσι, εἶνε ἡ θεία κοινωνία. Γιατί; Διότι στὶς παραπάνω περιπτώσεις ταπεινώθηκε μιὰ φορά· μιὰ φορὰ γεννήθηκε στὸ σπήλαιο, μιὰ φορὰ βαπτίσθηκε, μιὰ φορὰ περπάτησε στὴ γῆ. Ἀλλὰ στὸ μυστήριο αὐτὸ «ἀεὶ σφαγιάζεται ἁγιάζων τοὺς μετέχοντας» (θ. μετάλ.). Γιά σκέψου το λίγο. Σὲ ρωτῶ καὶ τὸ ἄλλο· Εἶδες ποτέ βασιλέα ν᾿ ἀφήνῃ τὸ ἀνάκτορό του καὶ νὰ πηγαίνῃ στὸ καλύβι τοῦ ἀλήτου, τοῦ λούστρου, νὰ κάθεται μαζί του, νὰ τρώῃ μαζί του, νὰ κοιμᾶται μαζί του; Ἐγὼ δὲν τὸ εἶδα ποτέ. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ―ὤ τῆς ταπεινώσεώς του!― καταδέχεται νὰ τὸν κοινωνῇ καὶ ὁ φθισικὸς καὶ ὁ λεπρὸς καὶ ὁ λοῦστρος καὶ ὁ πιὸ ἄσημος ἄνθρωπος. Χριστιανέ· ἐὰν δὲν σὲ συγκινῇ ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τοὐλάχιστον δὲν σὲ συγκινεῖ ἡ τόση ταπείνωσίς του;
Καὶ τώρα ἐπιτρέψτε μου νὰ σᾶς παρουσιάσω τὴν τελευταία ἄποψι τοῦ μυστηρίου. Διότι ἡ θεία κοινωνία εἶνε καὶ μυστήριο ζωῆς. Ζωῆς τίνος; Τοῦ Χριστοῦ, ζωῆς αἰωνίου καὶ μακαρίας. Ἡ θεία κοινωνία, ὅπως τὴν ὠνόμασε ὁ διος ὁ Χριστός, εἶνε «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς» (βλ. Ἰωάν. 6,35). Ἐὰν τὸ ψωμὶ τρέφῃ τὸ σῶμα, ἡ θεία κοινωνία τρέφει ψυχὴ καὶ σῶμα κατὰ τρόπο μυστηριώδη. Ὅπως δὲν γνωρίζουμε πῶς οἱ τροφὲς μεταβάλλονται σὲ αἷμα ―ἡ μεταβολὴ αὐτὴ εἶνε μυστήριο τῆς ἰατρικῆς―, ἔτσι καὶ ἡ μεταβολὴ τοῦ ονου καὶ τοῦ ἄρτου εἶνε μυστήριο τῆς θρησκείας. Ἂς μᾶς ποῦν οἱ γιατροὶ πῶς οἱ τροφὲς γίνονται αἷμα, γιὰ νὰ ποῦμε κ᾿ ἐμεῖς πῶς τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ γίνονται ζωηφόρο σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ μεταδίδει τὴ ζωὴ στὴν ὕπαρξί μας. Προσωρινὴ ζωὴ μεταδίδουν οἱ ὑλικὲς τροφές, αἰωνία καὶ μακαρία ζωὴ μεταδίδει τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας. Ἀλλὰ ἡ θεία κοινωνία δὲν εἶνε μόνο ἡ τροφή, εἶνε κάτι περισσότερο· εἶνε καὶ τὸ ἐμβόλιο ποὺ προστατεύει τὴ ζωή μας. Φέρνω ἕνα παράδειγμα. Ἂς ὑποθέσουμε ―κακὸ νὰ μὴν ἔχουμε, ὁ Θεὸς νὰ φυλάξῃ―, ἂς ὑποθέσουμε ὅτι στὸν τόπο μας πέφτει τύφος. Τί θὰ κάνουμε τότε; Ὅλοι, μικροί – μεγάλοι, θὰ τρέξουμε νὰ ἐμβολιασθοῦμε μὲ τὸ ἀντιτυφικὸ ἐμβόλιο· διότι ὅλοι ἀγαποῦμε τὴ ζωή, μόνο παράφρονες δὲν τὴν ἀγαποῦν. Σὲ μία λοιπὸν φοβερὰ ἐπιδημία ὅλοι σπεύδουμε νὰ ἐμβολιασθοῦμε· καὶ οἱ στρατιῶτες στοὺς στρατῶνες, καὶ οἱ μαθηταὶ στὰ σχολεῖα, καὶ οἱ φυλακισμένοι στὶς φυλακές. Ἀλλ᾿ ἰδού, ἀδελφοί μου, μία ἄλλη ἐπιδημία, ἡ φοβερωτέρα ποὺ ὑπάρχει στὸν κόσμο, ἡ ἐπιδημία τῆς ἁμαρτίας. Τὰ μικρόβια τῆς ἁμαρτίας ἐργάζονται περισσότερο ἀπὸ τὰ μικρόβια τοῦ τύφου. Κάνουν θραῦσι, καὶ θραῦσι μεγάλη. Λοιπὸν τί θὰ κάνουμε; Μόνοι μας ν᾿ ἀντιδράσουμε δὲ᾿ μποροῦμε. Ἔχουμε ἀνάγκη θείας βοηθείας. Καὶ εὐλογητὸς ὁ Θεός! ἐμβόλιο ἐναντίον τῆς φοβερᾶς νόσου τῆς ἁμαρτίας εἶνε ἡ θεία κοινωνία. Αὐτὸ εἶνε τὸ «φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μὴ ἀποθανεῖν». Τὸ ἐμβόλιο αὐτὸ δὲν κατασκευάζεται στὰ χημεῖα· κατασκευάστηκε πάνω στὸ Γολγοθᾶ. Καὶ ἔκτοτε ὅσοι ἀσθενοῦν στὴν ψυχή, ὅσοι δὲν θέλουν νὰ τοὺς θανατώσῃ ὁ ὄφις τῆς ἁμαρτίας, πλησιάζουν «μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης» τὸ μυστήριο τοῦτο τῆς ζωῆς· ἐνισχύουν τὸν ψυχικὸ καὶ σωματικό τους ὀργανισμό, δέχονται ἐντός τους τὸ σπέρμα τῆς ἀθανασίας καὶ προχωροῦν πρὸς τὰ ἐμπρός.

* * *

Ἂς σταματήσω ὅμως, ἀγαπητοί μου. Γιατὶ ὅ,τι καὶ ἂν ποῦμε γιὰ τὸ μυστήριο τοῦτο, τὸ θέμα δὲν ἐξαντλεῖται. Πρὶν τελειώσω, θὰ μοῦ ἐπιτρέψετε νὰ σᾶς διαβάσω ἄλλη μιὰ φορὰ τὸ προσκλητήριο τοῦ Χριστοῦ· «Λάβετε, φάγετε, τοῦτό ἐστι τὸ σῶμα μου… Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμα μου…». Ἀκοῦς τὸ προσκλητήριο; πρόσελθε στὸ μυστήριο, τὸ μυστήριο τῆς ἀγάπης, τῆς ταπεινώσεως, τῆς ζωῆς. «Μὴ μείνωμεν ἔξω τοῦ νυμφῶνος τοῦ Χριστοῦ» (κοντ. Μ. Τρ.). Μὴν ἀδιαφορήσῃς. Ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἔχει ὄρεξι νὰ φάῃ, πεθαίνει· κ᾿ ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἔχει ὄρεξι νὰ κοινωνήσῃ τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, θὰ πεθάνῃ πνευματικῶς. Ἂς προσέλθουμε ἀκόμη, γιὰ νὰ θαυμάσουμε τὴ ζωή, τὴν ἀγάπη, τὴν ταπείνωσι τοῦ Χριστοῦ, τὴ δύναμί του. Ἂς προσέλθουμε ὄχι ἁπλῶς μὲ καθαρὰ ἐνδύματα τοῦ σώματος, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο μὲ καθαρὰ ἐνδύματα τῆς ψυχῆς. Ἂς προσέλθουμε ὄχι ὅπως ὁ Ἰούδας, ἀλλὰ ὅπως οἱ ἕνδεκα μαθηταί. Καὶ πρὶν προσέλθουμε ἂς ποῦμε μυστικὰ τὴν προσευχή·
Χριστέ μου, δέξου κ᾿ ἐμὲ τὸν ἀνάξιο στὸ μυστικό σου δεῖπνο. Δὲ᾿ θὰ σοῦ δώσω φίλημα ὅπως ὁ Ἰούδας· ἀλλὰ σὰν τὸ λῃστή, σὰν τὴν πόρνη, σὰν τὸν ἄσωτο, σὰν τὸν τελώνη κλαίω γιὰ τ᾿ ἁμαρτήματά μου, πέφτω ἐμπρὸς στὸ ματωμένο σου σταυρὸ καὶ ἐπαναλαμβάνω τὰ λόγια τοῦ ταπεινοῦ τελώνου καὶ τοῦ μετανοημένου λῃστοῦ· «Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ» καὶ «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 18,13· 23,42). Γένοιτο!

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἀθηνῶν, Μ. Τετάρτη βράδυ τῶν ἐτῶν 1958-64)

Μεγάλη Πέμπτη πρωὶ

ΤΟ ΠΟΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ

«Πάτερ μου, εἰ δυνατόν ἐστι, παρελθέτω ἀπ᾽ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο· πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾽ ὡς σύ» (Ματθ. 26,39)

ΟΛΗ ἡ ζωὴ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ γεννήθηκε μέχρι τὴν ὥρα ποὺ πάνω στὸ τίμιο ξύλο εἶπε «Πάτερ, εἰς χεῖράς σου παρατίθεμαι τὸ πνεῦμά μου» (Λουκ. 23,46), ἀπὸ τὸ λίκνο μέχρι τὸν τάφο, ἦταν μιὰ ζωὴ πονεμένη. Νήπιο ἦταν ὅταν ὁ Ἡρῴδης ἀκόνιζε τὰ μαχαίρια του. Μικρὸ παιδὶ ἀναγκάστηκε νὰ ζήσῃ πρόσ­φυγας στὴν Αἴγυπτο. Ἔφηβος – φτωχὸς νέος ἐργαζόταν γιὰ νὰ θρέψῃ τὴν Παναγία μη­τέρα του. Κι ὅταν ὥριμος ἄνδρας βγῆκε στὸ δημό­σιο βίο, δέχθηκε πάνω του ὅλη τὴν ἀν­θρώπινη κακία. Καὶ τί δὲν εἶπαν καὶ τί δὲν ἔ­καναν οἱ ἐχθροί του! Ὅλη ἡ ζωή του θλῖψι καὶ πόνος. Ὅπως τὸ ἀλεύρι ζυμώνε­ται μὲ νερό, ἔ­τσι ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ εἶνε ζυμω­μένη μὲ δάκρυ.
Ἀλλ᾽ ἐκεῖ ποὺ ὁ πόνος του ἔφθασε στὸ κατα­κόρυφο – στὸ ζενίθ, εἶνε τὰ σεπτὰ πάθη του. Ἀρχὴ δὲ τῶν παθῶν του εἶνε ἡ Γεθσημανῆ. Tί εἶνε ἡ Γεθσημανῆ; Εἶνε μιὰ τοποθεσία ποὺ μέ­χρι σήμερα σῴζεται, ἕνα – δυὸ χιλιόμετρα ἔξω ἀ­π᾽ τὰ Ἰεροσόλυμα. Εἶνε τόπος ὅπου ὁ Χριστὸς κατέφευγε συνήθως γιὰ νὰ προσευχηθῇ.
Ὕστερα ἀπὸ τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο, ἐνῷ ἡ νύχτα ἅπλωνε πλέον τὰ μαῦρα φτερά της σὲ ὅ­λη τὴν πλάσι, ὁ Χριστὸς μὲ τοὺς ἕνδεκα μαθη­­τὰς βγῆκε ἀπὸ τὸ ὑπερῷο, περπάτησε στοὺς δρόμους, διέσχισε τὴν πόλι τῶν Ἰεροσολύμων, πέρασε τὴ γέφυρα τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων (ἕνα μικρὸ ποταμάκι) καὶ «εἰσῆλθε» στὴ Γεθση­μανῆ, «ὅπου ἦν κῆπος» (Ἰωάν. 18,1). Ἄφησε σ᾽ ἕνα σημεῖο τοὺς ὀκτὼ μαθη­τάς, λίγο πιὸ πέρα τοὺς ἄλλους τρεῖς, καὶ αὐ­τὸς προχώρησε ἀκόμη πιὸ βαθειά, σὲ ἀπόστα­σι βολῆς λίθου (Λουκ. 22,41), ὅσο πετᾶμε μιὰ πέτρα. Ἐκεῖ κάτω ἀπ᾽ τὶς ἐλιές (τέσσερις – πέντε ἀ­πὸ αὐτὲς σῴζον­ται μέχρι σήμερα) γονάτισε νὰ προσευχηθῇ.
Πάντοτε ὁ Χριστὸς προσευχόταν· ἦταν ὁ ἄν­θρωπος τῆς διαρκοῦς προσευχῆς. Ἀλλὰ τώρα ἡ προσευχή του ἔχει κάτι τὸ συγκλονιστικό. Ἀγωνιᾷ. Καὶ ἡ ἀγωνία φθάνει μέχρι σημείου ὥστε ὁ ἱδρώτας ἀπὸ τὸ μέτωπό του νὰ γίνεται «ὡσεὶ θρόμβοι αἵματος» (Λουκ. 22,44), σταλα­γματιὲς αἷμα, ποὺ πέφτουν κάτω στὴ γῆ. Καὶ ποιά εἶνε ἡ προσευχή του, ποὺ τὴν ἐπαναλαμ­βάνει τρεῖς φορές; «Πάτερ μου», πατέρα μου, «εἰ δυνατόν ἐστι, παρελθέτω ἀπ᾽ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο· πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾽ ὡς σύ. …γενηθήτω τὸ θέλημά σου» (Ματθ. 26,39,42).
Ὅ,τι καὶ νὰ ποῦμε, ὄχι ἐμεῖς ἀλλὰ καὶ ἀγγελικὲς ἀκόμα γλῶσσες, εἶνε ἀδύνατον νὰ περι­γραφοῦν τὰ πάθη τοῦ Χριστοῦ. Ἐπιτρέψατέ μου ὡστόσο, νὰ σκεφθοῦμε ἐπάνω στὴν ἐναγώ­νιο αὐτὴ προσευχὴ καὶ νὰ ἐρωτήσουμε· ποιό ἆραγε εἶνε τὸ πικρὸ ποτήρι ποὺ ἤπιε ὁ Χριστός;

* * *

Ἡ λέξις ποτήριο εἶνε συμβολική. Σημαίνει πόνο καὶ θλῖψι. Δὲν εἶνε εὐχάριστο ποτήρι, λ.χ. τοῦ γάμου ποὺ πίνουν οἱ νεόνυμφοι, οὔτε κάποιο ἄλλο· εἶνε ποτήρι γεμᾶτο πικρία καὶ δάκρυα.
Μερικοὶ εἶπαν ὅτι τὸ ποτήριο τοῦ Χριστοῦ εἶνε ὁ θάνατος. Ἡ δειλία βέβαια ἐμπρὸς στὸ θάνατο ―ὁ ὁποῖος παρὰ φύσιν εἰσ­­ῆλθε στὴ ζωή μας― εἶνε ὄντως γνώρισμα τῆς ἀνθρωπίνης φύ­σεως· ὁ Χριστὸς δηλαδὴ δείχνει ἔτσι, ὅτι εἶ­νε τέλειος ἄνθρωπος, πραγματικὰ καὶ ὄ­χι φαν­τα­στικά. Ἀλλ᾽ αὐτὸ γίνεται κατ᾽ οἰκονομίαν· θέλει ὁ ἴδιος καὶ γίνεται ἔτσι. Κατ᾽ οὐ­σί­αν ὁ Χριστὸς δὲν φοβήθηκε τὸ θάνατο. Ἐὰν ὁ Σωκρά­της καὶ ἄλλα εὐγενῆ τέκνα τῆς γῆς δὲν τὸν φοβή­θηκαν ἀλλὰ βάδισαν θαρραλέα πρὸς αὐτὸν καὶ προσέφεραν τὸν ἑαυτό τους θυσία γιὰ εὐγενῆ ἰδανικά, πολὺ περισσότερο ὁ Χριστός. Βάδισε λοιπὸν ἀτρόμητα. Ἐὰν φοβόταν τὸ θάνατο, δὲν θὰ πήγαινε στὸ μέρος ἐ­κεῖνο, ποὺ ἦ­ταν γνωστὸ καὶ στοὺς ἐ­χθρούς. Ἂν ἤ­θε­­λε νὰ σωθῇ, θὰ περνοῦσε τὸν Ἰορδάνη καὶ θὰ κρυβόταν στὴν ἔρημο. Ἑπομένως ἐν γνώσει ὅτι θὰ πέσῃ στὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν πῆγε στὴ Γεθσημανῆ· πῆγε γιὰ νὰ συλληφθῇ. Ὡς ἄνθρωπος βεβαίως γεύθηκε τὴν πικρία τοῦ θα­νάτου, ἀλλὰ ἄλλο ἡ γεῦ­σις τοῦ θανάτου καὶ ἄλλο ἡ δειλία ποὺ ὡρισμένοι θέλουν νὰ τοῦ ἀ­ποδώσουν παρερμηνεύοντας τὰ λόγια του.
Ποιό εἶνε λοιπὸν τὸ ποτήριο τοῦ Χριστοῦ; Εἶ­νε τὸ πάθος, οἱ πόνοι στὸ σῶμα. Ἀφοῦ εἶχε σῶμα, αἰσθάνθηκε πόνους. Πρὶν τὴ σταύρωσι εἶχε τοὺς πόνους ἀπὸ τὰ δεσμὰ στὰ χέρια, ἀπὸ τὰ κολαφίσματα δηλα­δὴ τὶς γροθιές, ἀπὸ τὰ ῥαπίσματα καὶ τὰ φτυσήματα στὸ πρόσωπο, ἀπὸ τ᾽ ἀγκάθια στὸ κεφάλι καὶ τὰ χτυπή­ματα μὲ τὸ καλάμι, ἀπὸ τὸ φραγγέλλιο στὸ γυ­μνὸ σῶμα (τὸ φραγγέλλιο ἦταν ἕνα καμουτσί­κι μὲ ἑφτὰ λουριὰ καὶ κάθε λουρὶ κατέληγε σ᾽ ἕνα κομμάτι μολύβι). Φανταστῆτε τὸ Χριστὸ δεμένο σὲ μιὰ κολώνα γυμνὸ καὶ ἕνα ῾Ρωμαῖο στρατιώτη μὲ τὸν χτυπάῃ μ᾽ αὐτό. Τὸ σῶμα γέ­μιζε πληγὲς καὶ ἔτρεχαν ῥυάκια αἵματος. Οἱ ἱστορικοὶ λένε, ὅτι πολλοὶ κατάδικοι πέθαιναν ἐπάνω στὴ φραγγέλλωσι. Τέλος οἱ πόνοι τῆς σταυρώσεως· τὸ ὄξος καὶ ἡ χολὴ στὰ χείλη, τὰ καρφιὰ στὰ χέρια καὶ τὰ πόδια, τὸ τάνυσμα ὅλου τοῦ σώματος, ὁ πνιγμὸς τῆς ἀναπνοῆς, ἡ ἀφόρητη δίψα, τὸ ἄλγος ὅλων τῶν μελῶν.
Ἀλλ᾽ ἐκτὸς τῶν πόνων στὸ σῶμα ὁ Χριστὸς δοκίμασε πόνους στὴν ψυχή. Κι αὐτοὶ εἶνε οἱ μεγαλύτεροι. Ὁ ψυχικὸς πόνος εἶνε πιὸ ὀ­δυνηρός. Μπορεῖ νὰ εἶσαι καλά, νά ᾽χῃς ὑγεία ἑ­κατὸ τοῖς ἑκατό, κι ὅμως ἕνας ψυχικὸς πόνος, μία ἀπάτη συζύγου, μιὰ προδοσία φίλου ἢ κάποιο ἄλλο θλιβερό, νὰ σοῦ φέρῃ συγκοπὴ καὶ νὰ πέσῃς κάτω. Καὶ ὁ Χριστός, ποὺ δὲν ὑ­πῆρ­ξε πιὸ εὐαίσθητη καρδιὰ ἀπ᾽ τὴ δική του, συγ­κλονίστηκε βαθειὰ τὴν ἡμέρα τῶν παθῶν. Δο­κίμασε πόνο ὅταν εἶδε τὸν Ἰούδα νὰ τὸν προδίδῃ γιὰ τριάκοντα ἀργύρια, τοὺς μαθη­τὰς νὰ κοιμῶνται, τὸν Πέτρο νὰ τὸν ἀρνῆται τρεῖς φο­ρὲς μὲ ὅρκο μπροστὰ σὲ μία ὑπηρέτρια, ὅ­λους νὰ τὸν ἐγκαταλείπουν. Αἰ­σθάνθηκε πικρία ἀπὸ τὴν ἀδικία, ὅταν ἄκουσε τὶς ψευ­δομαρτυρίες καὶ τὴν καταδίκη στὸ συνέδριο, καὶ μετὰ στὸ πραιτώριο χιλιάδες κόσμο νὰ προτι­μοῦν τὸ Βαραββᾶ καὶ νὰ οὐρλιάζουν γι᾽ αὐτὸν σὰν τσακάλια «Σταύρωσον σταύ­ρωσον αὐ­τόν» (Λουκ. 23,21). Ποῦ εἶνε οἱ τυφλοί, οἱ κουτσοί, οἱ πα­ρά­λυτοι, οἱ πεινασμένοι, ὅλοι οἱ εὐεργετημένοι; Ἔνιωσε ὀδύνη βλέποντας τὴν ἀχαριστία κι ἀ­κούγοντας τὶς εἰρωνεῖες, τὶς βλασφημίες, τὶς προκλήσεις. Νά τὸ ποτήριο τοῦ Χριστοῦ.
Ἀλλὰ τὸ βάθος τοῦ ὠκεανοῦ τῆς θλίψεως τοῦ Χριστοῦ δείχνει ἡ φωνή του ἐκείνη «Θεέ μου Θεέ μου, ἱνατί με ἐγκατέλιπες;» (Ματθ. 27,46). Δυσερμήνευτος, ἀκατάληπτος λόγος. Τὴν ὥρα πού ᾽νε πάνω στὸ σταυρὸ τὸν ἔχουν ἐγκαταλείψει μαθηταί, φίλοι, οἱ πάντες. Εἶνε μόνος, μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς. Τώρα λοιπὸν τὸν ἐγ­κατέλειψε καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας; Αὐτὸ εἶνε ἀνυπόφορο. Καὶ γιατί; Ὁ Θεὸς ἐγκαταλείπει κακούργους, φονεῖς, ἀσεβεῖς, βλασφήμους. Ἐγκατέλειψε καὶ τὸ Χριστό; Μὰ δὲν εἶνε ὁ Υἱός του ὁ ἀγαπητός; πῶς τὸν ἐγκατέλειψε;
Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί μου, δὲ βρίσκεται πάνω στὸ σταυρὸ σὰν ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος, ὅ­πως λ.χ. ὁ Σωκράτης. Τὴν ὥρα τούτη αὐτὸς ὑ­πῆρξε ―παρακαλῶ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο νὰ μᾶς φωτίσῃ, γιατὶ ἐδῶ εἶνε τὸ κλειδὶ τοῦ μυστηρίου―, ὑπῆρξε ὁ ἀντιπρόσωπός μας, ὁ πληρεξού­σιος ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος, ἐκεῖνος ποὺ ἐ­καλεῖτο νὰ ὑποστῇ ὅ,τι θὰ ὑφιστάμεθα ἐμεῖς γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας. Ναί, ἀγαπητοί μου· ὁ Χρι­στὸς ἀπέθανε ὑπὲρ ἡμῶν καὶ ἀντὶ ἡμῶν, ὅ­πως λέει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος καὶ ἄλλοι πατέρες. Αὐτὸ προεῖδε ὁ Ἠσαΐας 800 χρόνια πρὶν καὶ εἶ­πε· «Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡ­μῶν ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς δὲ ἐλογισάμεθα αὐ­τὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει» (Ἠσ. 53,4). Συνεπῶς, μέσα στὸ ποτή­ριο ποὺ ἤπιε ὁ Χριστὸς ὑπάρχουν καὶ οἱ σταγόνες οἱ δικές μας (τὰ ἁμαρτήματα τὰ δικά μου, τὰ δικά σας, ὅλου τοῦ κόσμου).

* * *

Ἀδελφοί μου! Ἔχουμε κ᾽ ἐμεῖς νὰ δοκιμάσου­με πικρίες· δὲν ἐξαιρεῖται κανείς. Ὅλοι θὰ πε­ράσουμε ἀπὸ τὴ Γεθσημανῆ. Κ᾽ ἐ­κεῖνος ποὺ σήμερα νομίζει πὼς εἶνε εὐτυχής, αὔριο δὲν θὰ εἶνε. Ἂς προετοιμάσουμε τοὺς ἑαυτούς μας προσωπικῶς, ἀλλὰ καὶ συλλογικῶς ὡς λαός. Ἀμέτρητα τὰ πικρὰ ποτήρια τῶν ἀνθρώπων· φτώχεια, χηρεία, ὀρφάνια, ἀ­σθένεια, πεῖνα, συκοφαντία, διαβολή, συζυγικὴ ἀπιστία, ἀχαριστία παιδιῶν στοὺς γονεῖς, ἐθνικὴ σκλαβιά… Κανείς ὅμως ἀπὸ μᾶς δὲν θὰ πιῇ ποτήρι τόσο πικρὸ ὅσο ὁ Χριστός. Γι᾽ αὐτὸ ἐκεῖνος εἶ­νε τὸ ὑπόδει­γμά μας. Ἀπὸ τὸ ὕψος τοῦ σταυροῦ μᾶς λέει· Θαρσεῖτε, ἔχετε θάρρος!
Ὅλοι τέλος, μικροὶ καὶ μεγάλοι, θὰ κληθοῦ­με νὰ πιοῦμε τὸ ἔσχατο πικρὸ ποτήρι. Καὶ αὐ­τὸ εἶνε ὁ θάνατός μας. Χωρὶς γογγυσμὸ καὶ πικρὸ λόγο, ἂς στραφοῦμε στὸν Ἐσταυρωμένο καὶ ἂς τὸν παρακαλέσουμε νὰ μᾶς δώσῃ δύ­ναμι νὰ πιοῦμε τὸ ποτήριο αὐτό. Ἡ προσευχὴ τοῦ Χριστοῦ νὰ γίνῃ καὶ δική μας προσευχή. Ὁ καθένας μας νὰ λέῃ· «Πάτερ μου εἰ δυνατόν ἐστι, παρελθέτω ἀπ᾽ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο· πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾽ ὡς σύ».
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Παντελεήμονος; Φλωρίνης 11-4-1974 βράδυ)

Μεγάλη Δευτέρα βράδυ

Το διδαγμα του Ιουδα· μισηστε τη φιλαργυρια!

«Ὁ Ἰούδας τῇ γνώμῃ φιλαργυρεῖ…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Τρίτ.)

ΕΟΡΤΑΖΟΥΜΕ, ἀγαπητοί μου, «τὰ πάθη τὰ σεπτά», τὸ θεῖο δρᾶμα. Κεν­τρικὸ πρόσωπο τοῦ δράματος εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, καὶ γύρω του κινοῦνται καὶ δροῦν πολλὰ πρόσωπα. Ἄλλα ἀπὸ αὐτὰ εἶνε φωτει­νά, ἄλλα σκοτεινά. Ἀλλ᾽ ἂν μὲ ῥωτήσετε ποιό εἶ­νε τὸ πιὸ σκοτεινό, θὰ σᾶς πῶ· ὁ Ἰούδας. Γι᾽ αὐτὸν ἀ­πόψε λέει κάτι ἡ ὑ­μνολογία καὶ περισ­σότερα θὰ πῇ τὸ βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης.
Στὴν ἀρχὴ τῆς ἀκολουθίας ἀκούσαμε· «Ὁ Ἰ­ούδας τῇ γνώμῃ φιλαργυρεῖ, κα­τὰ τοῦ Διδασκάλου ὁ δυσμενής· κινεῖται, βουλεύ­εται, μελετᾷ τὴν παράδοσιν…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Τρίτ.). Γιὰ τὸν Ἰούδα λοιπὸν θὰ πῶ κ᾽ ἐγὼ λίγα λόγια.

* * *

Ὁ Ἰούδας καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἰουδαία. Δὲν γνωρίζουμε πολλὰ γι᾽ αὐτόν. Ἐκεῖνο ποὺ γνω­ρί­ζουμε εἶνε ὅτι ἐπονομάζεται Ἰσκαριώτης (Ματθ. 10,4 κ.ἀ.). Ὅπως ἐμεῖς λέμε Φλωρινιώτης, Κοζανίτης, Γρεβενιώτης, ἔτσι αὐτὸς λέγεται Ἰσ­καριώτης, ποὺ σημαίνει τὸν τό­πο γεννήσεώς του, ἕνα χωριὸ τῆς Ἰουδαίας, τὴν Καριώθ.
Χρειάζεται τὸ ἐπίθετο Ἰσκαριώτης. Διότι ὑ­πάρχει κι ἄλλος Ἰούδας, ὁ ἀδελφό­θεος, ὥσ­τε νὰ γίνεται διάκρισις. Ὁ Ἰούδας ὁ ἀ­δελφόθε­ος εἶνε ὁ ἀπόστολος ποὺ ἔγρα­ψε τὴ μικρὴ ἀλ­λὰ ὑπέροχη ἐπιστολὴ ποὺ φέ­ρει τὸ ὄνομά του καὶ εἶνε ἕνα ἀπὸ τὰ 27 θε­όπνευστα βι­βλία τῆς Καινῆς Διαθήκης· διαβάστε την. Δύο Ἰοῦδες λοιπόν. Τί διαφορὰ ὅμως! Τὸ ἴδιο ὄνομα, ὁ ἕ­νας τὸ ἀτιμάζει, ὁ ἄλλος τὸ δοξάζει. Αὐτὸ συμ­βαίνει καὶ μ᾽ ἐμᾶς, καὶ μᾶς ἁρμόζει τὸ ῥητὸ «Ἢ ἄλ­λαξε ὄ­νομα, ἢ ἄλλαξε διαγωγή».
Γιὰ τὸν Ἰούδα τὸν Ἰσκαριώτη τὸ Εὐαγγέλιο δὲν λέει τί ἐπάγγελμα ἔκανε. Ζοῦσε στὸ χωριό του. Ἀλλ᾽ ἔ­φθασε κ᾽ ἐκεῖ ἡ φήμη τοῦ μεγά­λου Διδασκάλου. Ὅταν ἄκουσε τὴ διδασκαλία του ἠλεκτρί­σθηκε. Θαύμασε τὸ Χριστὸ καὶ τὸν ἀκολούθησε. Διότι καὶ στοῦ Ἰούδα τὴν καρδιὰ ὑπῆρχε μιὰ σπίθα. Κι ὁ μεγαλύτερος κα­κοῦρ­γος διατηρεῖ μέσα του κάτι καλό, ὅπως κι ὁ με­γα­λύτερος ἅγιος φέρει μέσα του κάτι κακό. Μυστήριο ὁ ἄνθρωπος. Ποιός γνωρίζει τὴν καρδιά του; Μόνο ὁ καρδιογνώστης Κύριος.
Ἑλκύσθηκε λοιπὸν ἀπὸ τὸ Χριστὸ ὁ Ἰούδας καὶ ἔμεινε κοντά του τρία χρόνια. Μὲ τί φρόνη­μα ὅμως, μὲ τί ἰδέα; Μὲ τὴν ἰδέα ποὺ εἶχαν πολλοὶ φανατικοὶ Ἑβραῖοι, ποὺ καὶ μέχρι σήμερα τὴν ἔχουν περιμένον­τας ἕνα Μεσσία. Ἐ­μεῖς λέμε· Ἦρθε. Αὐτοὶ λένε· Θὰ ἔρθῃ. Τί πίστευε ὁ Ἰούδας· ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ ξεσηκώ­σῃ τὸν Ἑβραϊκὸ κόσμο, θὰ κάνουν ἐπανά­στασι, θὰ γκρεμίσουν τοὺς ῾Ρωμαίους κατακτη­τάς, κι ὁ Χριστὸς θὰ γί­νῃ βασι­λιᾶς, βασιλιᾶς ἐγ­κόσμι­ος, πιὸ ἔνδοξος ἀπὸ τὸ Σολο­μῶν­τα καὶ τὸ Δαυΐδ. Αὐτὰ περίμενε καὶ ὁ Ἰούδας.
Ὁ Χριστὸς τὸν τίμησε. Τὸν εἶχε τρόπον τι­νὰ ὑπουργὸ οἰκονομικῶν. Οἱ δώ­δεκα μαθη­ταὶ δὲν εἶχαν καθένας δικό του πορ­τοφόλι· εἶχαν ἕνα κοι­νὸ ταμεῖο γιὰ ὅλη τὴν ἀδελφό­τητα, τὸ γλωσ­σόκομον, ποὺ τὸ διαχειριζόταν Ἰούδας. Ἄρχισε ὅμως ν᾽ ἁ­πλώνῃ χέρι στὰ ἱ­ερὰ χρήμα­τα. Ἄφησε νὰ μπῇ στὴν ψυχή του ἡ φιλαργυρία καὶ μετὰ ἡ κλοπή. «Κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσ­σόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν» (Ἰωάν. 12,6).
Ἐν τούτοις ἔκρυβε τὸ πάθος. Ὅταν στὸ σπί­τι τοῦ Λαζάρου ἡ Μαρία ἀπὸ εὐγνωμοσύνη ἄλειψε μὲ μύρο τὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ σκούπισε μὲ τὰ μαλ­λιά της, ὁ Ἰούδας εἶπε· Κρίμα τόσα ἔξοδα γιὰ μύρα· γιατί νὰ μὴ δοθοῦν στοὺς φτωχούς;… Ὁ κλέφτης ἔκανε τὸ φιλάνθρωπο! Συμβαίνει αὐτὸ πολλὲς φορές.
Κατέκτη­σε λοιπὸν τὴν ψυχή του ὁ ἔρωτας τῶν χρημάτων καί, σπρώχνον­τας σπρώχνον­τας, ἔρριξε τὸν Ἰούδα στὸ βάραθρο. Αὐτὸ γίνεται ὅταν ὁ ἄνθρωπος πάρῃ κατρακύλα. Ὅ­πως μία σφαῖρα πέφτοντας ἀπὸ μιὰ κορυφὴ δὲν σταματάει ἕως ὅτου φτάσῃ στὸ πιὸ χαμη­λὸ σημεῖο, ἔτσι κι αὐτὸς ἔφτασε στὸν πυθμένα τοῦ κακοῦ. Ἀ­φάνταστο, μυστήριο· πούλησε τὸν Διδάσκα­λό του, «τὸν ἀτίμητον» (αἶν. Μ. Τετ.), δηλαδὴ τὸν ἀνεκτίμητο, αὐτὸν ποὺ δὲν ἀγορά­ζεται! Ἂν κάθε ἄνθρωπος ἔχει ἀξία ἀνεκτίμητη, πόσῳ μᾶλλον ὁ Θεάνθρωπος; Κι ὅμως ὁ Ἰούδας πούλησε τὸν Ἀτίμητο γιὰ ἕνα εὐτε­λὲς ποσό, γιὰ «τριάκοντα ἀργύρια» (Ματθ. 26,15), πιὸ φτηνὰ ἀπ᾽ ὅ,τι ἀγοραζόταν τότε ἕνας δοῦλος.
Μήπως εἶχε παράπονο; Ὁ Χριστὸς δὲν τὸν στέρησε σὲ τίποτε. Μαζί του στὸ τραπέζι, στὶς ὁδοιπορίες, στὸ κήρυγμα, στὰ θαύματα, στὶς ἰδιαίτερες συζητήσεις, παντοῦ. Τέλος καὶ στὸ Μυστικὸ Δεῖπνο. Κι ὅταν ὁ Κύριος ἔπλυνε τὰ πόδια τῶν μαθητῶν, ἔπλυνε καὶ τὰ δικά του. Καὶ ἐνῷ γνώριζε ὅτι θὰ τὸν προδώσῃ, δὲν τοῦ ἀ­πηύθυνε κακὴ λέξι, οὔτε στοὺς ἄλλους εἶπε, Αὐτὸς θὰ μὲ προδώσῃ. Συγκεκαλυμμένα εἶπε μόνο· Κάποιος ἀπὸ σᾶς θὰ μὲ προδώσῃ.
Ὅταν τέλος στὴ Γεθσημανῆ ὁ Ἰούδας τὸν πλησίασε καὶ τοῦ ἔδωσε φίλημα – σύνθημα γιὰ τὴν σύλληψι, ὁ Χριστὸς δὲν τοῦ εἶπε «Φύγε, προδότη!», ἀλλὰ τί· «Ἑταῖρε, ἐφ᾽ ᾧ πάρει»· φίλε, κάνε αὐτὸ γιὰ τὸ ὁποῖο ἦρθες (Ματθ. 26,50). Πόσο διδακτικὴ ἡ εὐγένεια τοῦ Χριστοῦ!
Εἶνε γεγονὸς ὅτι ὁ Ἰούδας κατόπιν μεταμε­λήθηκε, πλὴν ὅμως ἀνωφελῶς. Δὲν τὸ περίμε­νε νὰ καταδικαστῇ ὁ Χριστός. Πίστευε μᾶλ­λον, ὅτι στὸ τέλος θὰ καταφέρῃ νὰ διαλύσῃ τοὺς ἐ­χθρούς του καὶ νὰ διαφύγῃ, ὅπως ἔγινε ἄλ­λοτε. Ὅταν ὅμως ἔμαθε τὴ θανατική του κατα­δίκη, αἰσθάνθηκε τύψεις. Ἐπέστρεψε τὰ ἀρ­γύρια στοὺς ἀρχιερεῖς καὶ εἶπε· «Ἥμαρτον παρα­δοὺς αἷμα ἀθῷον» (Ματθ. 27,4). Δὲν ἔτρεξε τότε στὸ Γολγοθᾶ νὰ ζητήσῃ τὴ συγχώρησι τοῦ Ἐ­σταυρωμένου. Βγῆκε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλι, βρῆκε ἕνα δένδρο, ἔδεσε θηλειὰ σ᾽ ἕνα κλαδί, τὴν πέρασε στὸ λαιμό του καὶ κρεμάστηκε – αὐτοκτόνησε. Θλιβερὸ τὸ τέλος τοῦ Ἰούδα!

* * *

Ἀλλὰ ὁ Ἰούδας δὲν ἔλειψε ἀπὸ τὸν κόσμο. Ἕνας συγγραφεὺς ἔγραψε βιβλίο μὲ τίτλο «Ὁ Ἰούδας διὰ μέσου τῶν αἰώνων». Ἐκεῖ παραθέ­τει παραδείγματα ἀνθρώπων ποὺ ὑπῆρξαν μιμηταὶ τοῦ Ἰούδα. Καὶ σήμερα ὑπάρχουν Ἰοῦ­δες στὴν κοινωνία. Νὰ παρουσιάσω μερικούς;
⃝ Πρῶτον οἱ γιατροί. Ὄχι ὅλοι βεβαίως. Ὑπάρ­χουν γιατροὶ ὑποδείγματα. Ἀλλ᾽ ἐκτὸς αὐτῶν ὑπάρχουν καὶ γιατροὶ ἀσυνείδητοι, ποὺ ἀντὶ τριάκοντα ἀργυρίων ὄχι μόνο προδίδουν ἀλ­λὰ καὶ σκοτώνουν τὸ ἀθῳότερο πλάσμα, τὰ ἔμ­βρυα, καὶ τὰ πετοῦν στὰ ἀπορρίμματα. Ἰοῦδες εἶ­νε· ἀντὶ τριάκοντα ἀργυρίων πωλοῦν κάτι ἀτίμητο.
⃝ Ἰοῦδες ἐπίσης εἶνε οἱ δικηγόροι – κ᾽ ἐδῶ ὄχι ὅλοι· ὑπάρχουν καὶ διαμάντια. Ξέρω δικηγόρο στὴν Ἀθήνα πού, ἀφοῦ ἀκούσῃ τὴν ὑπόθεσι τοῦ πελάτη, λέει· ―Φίλε μου, ἔχεις ἄδικο· δὲν μπο­ρῶ νὰ σὲ ὑπερασπισθῶ. ―Μὰ σοῦ δίνω ἑ­κατομμύρια. ―Ὅλο τὸν κόσμο νὰ μοῦ δώ­σῃς, δὲν δέχομαι. Πηγαίνει ὅμως αὐτὸς σὲ κάποιον ἄλ­λο δικηγόρο, ἐκεῖνος ἐπιστρατεύει ψευδομάρ­τυρες ποὺ παρουσιάζονται στὸ δικαστή­ριο καὶ παλαμίζουν τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, κι ὁ δικηγό­­ρος εἰσπράττει τὰ τριάκοντα ἀργύρια τῆς ἀτιμίας.
⃝ Ἰούδας στὰ ἰατρεῖα, Ἰούδας στὰ δικαστήρια, Ἰούδας ἀκόμα ―Θεέ μου, πῶς νὰ τὸ πῶ― μέσ᾽ στὴν Ἐκκλησία! Ὑπάρχουν καὶ κληρικοὶ Ἰοῦ­δες. Δὲν κατηγορῶ βεβαίως ὅλους. Ὑπάρχουν κληρικοὶ ὑποδείγματα πού, πάμπτωχοι αὐτοί, ἔκαναν πλούσια τὴν Ἐκκλησία. Ἀλλ᾽ ὑ­πάρχουν κ᾽ ἐκεῖνοι ποὺ μοσχοπωλοῦν τὸ Χριστὸ εἰσ­πράτ­τοντας τυχερὰ στὰ μυστήρια, ἐνῷ ὁ Χριστὸς εἶπε «Δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε» (Ματθ. 10,8). Αὐτοὶ ἀποτελοῦν μεγάλο ἐμπόδιο στὴ διάδοσι τοῦ εὐαγγελίου.

* * *

Ὅσο ἀγαποῦ­με τὸ χρῆμα, ἀγαπητοί μου, ὅ­λοι μέσα μας κρύβουμε ἕνα μικρὸ Ἰούδα. Τὸ θλιβερὸ κατάντημα ὅμως ἐκείνου μᾶς διδάσκει νὰ μισήσουμε τὴ φιλαργυρία. Εἶνε «ῥίζα πάντων τῶν κακῶν» (Α΄ Τιμ. 6,10). Ὁ ἔρωτας τοῦ χρήματος κάνει τὸν ἄνθρωπο ἀπατεῶνα, πλα­στογράφο, κλέφτη, προδότη, φονιᾶ… Λέει κά­που ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος· Σκλαβώνει κι ὁ ἔ­ρωτας τῆς γυναίκας· ἀλλὰ ὁ ἔρωτας τοῦ χρήματος εἶνε χειρότερος· ὅποιος ἀγαπᾷ τὸ χρῆ­μα δὲν ἀγαπᾷ ἔμψυχο πλάσμα, ἀλλὰ ἀγαπᾷ ἕ­να ἄψυχο εἴδωλο, γίνεται εἰδωλολάτρης.
Ἂς προσέξουν ἰδίως οἱ γονεῖς. Ἡ φιλαργυ­ρία πῆρε ἔκτασι, γιατὶ μαθαίνουν στὸ παιδὶ νὰ θαυμάζῃ ὄχι τὸν φτωχὸ καὶ τίμιο ἀλ­λὰ τὸν κλέφτη ποὺ πλουτίζει. Μεγάλη ἡ ἁμαρτία τους. Τὸ παιδὶ μαθαίνει στὴ φιλαργυρία καὶ αὔριο γί­νεται ἐγκληματίας. Ἕνας νεαρὸς κατεδικάσθη εἰς θάνατον· κι ὅταν ἡ μάνα ἔτρεξε κοντά του, αὐτὸς δὲν ἤθελε νὰ τὴ δῇ. Σύ φταῖς, τῆς εἶπε, γιὰ τὸ κατάντημά μου· ὅταν μικρὸς ἔ­κλεψα κά­τι, δὲ μὲ τιμώρησες· ἔτσι ἀπ᾽ τὰ μικρὰ ἔ­φθασα στὰ μεγάλα… Ὅποιος ἀρχίσῃ κλέβον­τας ἀβγό, στὸ τέλος θὰ κλέψῃ βόδι.
Πρέπει νὰ χτυπήσουμε τὸ μικρόβιο τῆς φιλαργυρίας ποὺ ὑπάρχει μέσα μας. Μεθαύριο θ᾽ ἀκούσουμε γιὰ τὸν Ἰούδα· «Βλέπε, χρημάτων ἐραστά, τὸν διὰ ταῦτα ἀγχόνῃ χρησάμενον», γιὰ τὰ λεφτὰ κατήντησε στὴν ἀγχόνη. Γι᾽ αὐτό, τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες, ἂς κάνουμε ἐλεημοσύνη· ὄχι ὑποκριτικά, ἀλλὰ εἰλικρινά.
Εἴθε ὁ Κύριος νὰ μᾶς φωτίσῃ, ὥστε αὐτὰ ποὺ ἀκοῦμε νὰ μᾶς γίνουν διδάγματα.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης 16-4-1984 βράδυ)

________________

ΣΤΑ ΣΕΡΒΙΚΑ

___________________

Поука Јудина, замрзите среброљубље!

«Јуда разумом среброљубљује против Учитеља…» (Јутрење Великог Уторка)

Славимо, драги моји, «велика страдања», божанску драму. Централни лик драме је наш Господ Исус Христос,  око њега се креће и учествује много лица. Нека од њих су светла,а друга су мрачна. Ако ли ме упитате које је најмрачније лице, рећи ћу вам да је то Јуда. О њему вечерас и говори химнографија а нешто више ће рећи увече на Велики Четвртак. На почетку службе смо чули:«Јуда разумом среброљубљује против Учитеља, безбожни се креће, саветује се, проучава издају, отпада од светлости, примивши таму; уговара цену, продаје безценог…. » (Јутрење Великог Уторка). О Јуди ћу и ја рећи мало речи.

* * *

Јуда је потицао из Јудеје. Не знамо много о њему. Оно што знамо је да се називао Искариотски (Матеј. 10,4). Као што ми кажемо Флорињотис, Козанитис, Гревењотис, тако се и он називао Искариотски, што представља место његовог рођења, једно село у Јудеји, Кариот. Потребан је назив Искариотски, зато што је постојао и други Јуда(аделфотеј), брат Господњи по телу (Родио се у галилејском граду Назарету од праведног Јосифа дрводеље, потоњег обручника Пречисте Дјеве Марије, и од матере Саломије), тако да их разликујемо. Јуда аделфотеј је апостол који је написао малу али предивну посланицу која носи његово име и која је једна од 27 богонадахнутих књига Новог  завета. Прочитајте је. Две Јуде имамо дакле. Која је разлика?Један је то име прославио а други га је обешчастио.  То исто се може рећи и за нас: “ Промени своје понашање или промени своје име”. Јеванђеље нам не говори какво занимање је имао Јуда Искариотски. Живео је у свом селу. И тамо је стигао глас о великом Учитељу. Када је чуо Христово учење  он се дивио и следио  Христа . Зато што је и у Јудином срцу постојала једна варница. И највећи злочинац има у себи нешто добро, као и највећи светитељ што носи у себи нешто лоше. Човек је тајна. Ко познаје његово срце? Само срцепознаватељ Господ.  Био је дакле привучен Христом, Јуда је живео  поред њега три године. Међутим са каквим очекивањима, са каквом идејом? Са идејом коју су имали многи фанатични Јевреји, који до данас очекују једног Месију. Ми кажемо, дошао је. Они кажу, доћи ће. Шта је веровао Јуда? Да ће Христос узбунити Јеврејски свет, да ће дићи револуцију и да ће уништити Римску власт, да ће Христос постати цар, светски цар, славнији  од Соломона и  Давида. То је очекивао Јуда. Христос га је почаствовао. На неки начин био је министар економије. Дванаест ученика је било, није свако од њих имао свој новчаник, имали су заједничку благајну за цело братство, касу, којом је располагао Јуда. Почео је да пружа своју руку на свете новце. Допустио је да у његову душу уђе среброљубље а касније и крађа. «беше крадљивац, и имаше касу, и узимаше што се меташе у њу» (Јов. 12,6). При томе је сакривао своју страст. Када је у кући Лазара, Марија из захвалности намазала са миром ноге Христове и обрисала их са својом косом, Јуда је рекао: Каква штета, толики трошак за миро, зашто се то није дало сиромасима?… Крадљивац се правио човекољубцем! То се догађало често. Преузела је његову душу страст ка новцу и терала га  у провалију. То се дешава када човек крене странпутицом. Као што један метак падајући са  врха се не зауставља све док не стигне до најнижег дела, тако и Јуда све док није стигао до самог дна зла се није зауставио. Незамисливо, тајна, продао је свог Учитеља, «непроцењивог» (В. Среда.), онога који нема цену, онога који се не продаје!
Ако сваки човек има непроцењиву вредност, колико више је Богочовек непроцењив? Међутим Јуда је продао Непроцењивог за једну малу суму, за «тридесет сребреника» (Мат. 26,15), пуно мање но што се у оно време продавао један роб. Можда је имао неки  разлог? Христос му није ускратио ништа. Са Христом је био за столом, на путовањима, на проповедима, у чудима, у посебним разговорима, свуда. На крају и на Тајној вечери. Када је Господ прао ноге својим ученицима, опрао је и његове ноге. Иако је знао да ће га Јуда издати, није му никада упутио ружну реч, као ни осталим ученицима. Он ће ме предати. Само је рекао у наговештају: Неко од вас ће ме издати. На крају у Гетсиманском врту када му се Јуда приближио и када му је дао целив – знак за хватање, Христос му није рекао: «Бежи, издајниче!», него «Пријатељу, зато ли си дошао? (Мат. 26,50). Колико је само поучна Христова љубазност!

Јуда се касније преобратио, али бескорисно. Није очекивао да Христос буде осуђен. Вероватно је веровао, да ће на крају успети да распрши своје непријатеље и да побегне, као и раније. Међутим када је чуо за смртну пресуду, осетио је грижу савест. Вратио је сребренике архијерејима и рекао: «сагреших што издадох крв невину» (Мат. 27,4). Није отишао на Голготу да затражи опроштај од Распетог. Изашао је ван града, пронашао је једно дрво, завезао је омчу на  дрво, ставио себи на врат и извршио самоубиство. Тужан је Јудин крај!

* * *

Међутим, Јуда није нестао из света. Један писац је написао књигу са следећим насловом: «Јуда кроз векове». Тамо наводи примере људи који су опонашали Јуду. И данас постоје Јуде у друштву. Да наведем неке од њих?

На првом месту лекари. Не сви наравно. Постоје и лекари за пример. Осим тих лекара постоје и несавесни лекари, који за тридесет сребреника не само да издају  него и убијају људско створење, ембрион, и бацају у смеће. Јуде су јер за тридесет сребреника продају нешто непроцењиво.

Јуде су такође и адвокати- и овде опет не сви, постоје и дијаманти. Познајем адвоката у  Атини који када чује клијентово излагање каже: – Пријатељу мој, ниси у праву, не могу да те браним. – Ма даћу ти милионе. – Цео свет да ми даш, не прихватам да те браним. Одлази тај човек неком другом адвокату, а он прикупља  лажне сведоке који се појављују на суду и стављају свој длан на свето Јеванђеље, а адвокат добија  тридесет  нечасних сребреника.

Јуда у болницама, Јуда у судовима, о Боже мој, како то да кажем – чак и у Цркви! Постоје и свештеници Јуде. Не оптужујем наравно све свештенике. Постоје и свештеници за пример, који су пресиромашни а обогатили су Цркву. Постоје и они који продају Христа  зарађујући на светим тајнама, а сам Христос је рекао: «На дар сте добили, на дар и дајте» (Мат. 10,8). Они су велика препрека у ширењу Јеванђеља.

* * *

Све док волимо новац, драги моји, сви у себи кријемо једног малог Јуду. Најжалосније је за Онога који нас је научио да замрзимо среброљубље. То је «корен свих зала» (А. Тим. 6,10). Љубав према новцу од човека прави варалицу, кривотворитеља, крадљивца, издајника, убицу… Говори негде свети Јован Златоуст: “Поробљава и љубав према жени, али љубав према новцу је гора”. Онај који воли новац не воли  биће које има душу, него воли бездушни идол, постаје идолопоклоник . Нека обрате пажњу посебно родитељи. Среброљубље се распространило, зато што уче децу да се диве не сиромашном и часном човеку већ крадљивцу који се обогатио. То је њихов велики грех. Дете се учи среброљубљу и сутра постаје злочинац. Један младић је осуђен на смрт, а када је мајка потрчала за њим, он није желео да је види. Ти си крива, рекао  је, за оно што сам постао, када бих као мали нешто украо, ниси ме кажњавала, тако сам од малог постао велики лопов… Онај који почне крадући јаје, на крају ће украсти и вола. Треба да уништимо микроб среброљубља који постоји у нама. Данас-сутра чућемо о Јуди. «Љубитељу новца, погледај онога, који се због тога обесио; бежи од ненасите душе, која се  дрзнула да тако поступи са Учитељем.»(Јутрење Великог Четвртка), због новца је завршио на вешалима. Зато у ове свете дане, чинимо милостињу не претворно али искрено. Нека нас Господ просвети, све  што смо чули да нам буде  поука.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Μεγάλη Τρίτη βράδυ

Το τραγουδι που ταιριαζει σε ολους μας

«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…»

(δοξ. ἀποστ. αἴν. Μ. Τετάρτης)

ΑΠΟΨΕ, εὐσεβὲς ἐκκλησίασμα, σ᾿ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῆς ᾿Ορθοδοξίας μας ψάλλεται τὸ τροπάριο τῆς Κασσιανῆς. Ὅλοι τρέχουν στοὺς ναοὺς νὰ τ’ ἀκούσουν καὶ θαυμάζουν τὸν ψάλτη ποὺ θὰ τὸ παρατείνῃ πε­ρισσότερο. Ἀλλ’ ἐὰν τοὺς ρωτήσῃς, τί κατάλαβαν ἀπ’ αὐτό, οἱ περισσότεροι δὲν ξέ­ρουν ν᾿ ἀπαντή­σουν. Σὰ νὰ εἶνε κινέζικα. Γι᾿ αὐτὸ θὰ μοῦ ἐ­πιτρέψετε νὰ πῶ λίγα λόγια γιὰ τὸ τροπάριο.

* * *

Στὰ παλιὰ εὐλογη­μένα χρόνια, τὸν 9ο μ.Χ. αἰῶνα, στὴν Κωσταντινούπολι, ποὺ εἶνε ἡ πό­λις τῶν ὀνείρων μας, βασιλεὺς τῆς Βυ­ζαντι­νῆς αὐ­τοκρατο­ρίας στέφεται ὁ νεαρὸς Θεό­φιλος (829-842). Ἦταν ἄ­γαμος. Ἡ καλὴ μητρυιά του, ἡ Εὐφροσύνη, θέλοντας νὰ τὸν παν­τρέ­ψῃ, κάλεσε ἀπ᾿ ὅλα τὰ μέρη τοῦ ἀπεράντου κράτους, σὰν μιὰ ἀνθοδέσμη ἀπὸ λουλούδια τῆς νεότητος, ἐκλεκτὲς κοπέλλες, γιὰ νὰ δια­λέξῃ ἀπ’ αὐτὲς τὴν σύζυγό του. Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα ἡ Εὐφροσύνη τοῦ ἔδωσε ἕνα χρυσὸ μῆ­λο, γιὰ νὰ τὸ προσ­φέρῃ σ᾿ αὐτὴν ποὺ θὰ διά­λεγε. Ὁ Θεόφιλος στάθηκε μπροστὰ στὴν Κασ­σιανὴ κ’ ἦταν ἕ­τοιμος νὰ τῆς τὸ προσ­φέ­ρῃ, ἀλλὰ τῆς εἶπε κά­τι, ποὺ ἡ Κασσιανὴ τὸ θεώ­ρησε προσβλητικὸ γιὰ τὶς γυναῖκες· «Ἐκ γυναικὸς ἐρρύη τὰ φαῦλα», ἀπ’ τὴ γυναῖκα ἀ­πέρρευσαν τὰ κακά· ἐννοοῦσε τὴν Εὔα. Ἐκείνη, εὐφυὴς καθὼς ἦταν, τοῦ ἀπήν­τησε· «Ναί, ἀλλ’ ἀπὸ τὴ γυναῖκα προέρχονται καὶ ὅλα τὰ καλά», καὶ ἐννοοῦσε τὴν Παναγία.
Γυναῖκες, ἀκοῦτε; Ἔχετε τεραστία δύναμι. Ἢ Εὖες θὰ γίνετε, ἢ Παναγίες. Ἢ θ᾿ ἀνεβά­σετε τοὺς ἄντρες σας στὸν οὐρανό, ἢ θὰ τοὺς ῥίξετε στὸν ᾅδη· διαλέξτε καὶ πάρτε. Πόσα ἀκούω ἀπὸ ἄντρες! Ἄχ, λένε, δὲν εἶ­σαι παν­τρεμένος, νὰ δῇς τί τρα­βᾶμε. Ἂν ἤ­σουν στὴ θέσι μας, θὰ προτιμοῦσες νὰ πεθά­νῃς παρὰ νά ’χῃς κοντά σου μιὰ κακιὰ γυναῖκα…
Ἡ ἀπάντησι τῆς Κασσιανῆς δὲν ἄρεσε στὸν Θεόφιλο. Ἡ εὐφυΐα της ἔθιξε τὸν ἐγωισμό του (ὑπάρχουν γυναῖκες εὐφυέστερες τῶν ἀν­δρῶν). Τὴν ἀπέρριψε λοιπὸν καὶ ἔδωσε τὸ μῆ­­λο στὴν Θεόδωρα, ποὺ ἦταν βέβαια καλλο­νή, ἀλλὰ δὲν εἶχε τὸ σπινθηροβόλο πνεῦμα τῆς Κασσι­ανῆς. Ἡ Κασσιανὴ ἔχασε τὸ θρόνο ἀπὸ μία ἀ­πάντησι! Ἔχασε θρόνο ἐπίγειο, ἀλλὰ κέρδισε τὸν οὐ­­ράνιο βασιλέα, τὸν Κύριο ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστό.
Κάθε ψυχὴ εἶνε νύφη καὶ ὁ Χριστὸς εἶ­νε ὁ ὡραῖος Νυμφίος. Τὸ κάλλος του εἶνε ἄφθαρτο, αἰώνιο, ἀληθινό. Δυστυχῶς σήμερα οἱ ἄν­θρωποι δὲν ἐκτιμοῦν τὸ Νυμφίο Χριστό. Ὅ­ποιος ὅμως, εἴτε ἄντρας εἴτε γυναίκα, λά­βει ἰδέα τῆς ὡραιότητός του, δὲ συγ­­κινεῖται πιὰ ἀπὸ κανένα ἄλλο φθαρτὸ ἀν­θρώπινο κάλλος.
Μπορεῖ μιὰ γυναίκα νὰ ἔχῃ σωματικὴ ὀ­μορ­φιὰ καὶ νά ’νε ἕνα τέρας στὴν ψυχή, καὶ μιὰ ἄλλη νά ’νε ἄσχημη ἀλλὰ νὰ ἔχῃ ἐσωτε­ρικὸ μεγαλεῖο, ἠθικὸ κάλλος, νά ’νε ἕ­νας ἄγγελος, κι ὁ ἄντρας της νὰ τὴ θαυ­μάζῃ καὶ νὰ τὴν ἀγα­πᾷ. Τί νὰ τὸ κάνῃς τὸ ἐξωτερι­κὸ κάλλος, ἂν δὲν ὑπάρχῃ ἐσωτερι­κὴ ὀμορφιά; Ἦρθε κά­ποιος στὸ γραφεῖο καὶ ζητοῦσε διαζύγιο. —Πῶς τὴν παν­τρεύ­τη­κες, λέω, καὶ τώρα θέλεις νὰ τὴ χω­ρίσῃς; —Μὲ γέλασε ἡ ὀμορφιά της· τὴν πέ­ρασα γιὰ ἄγγελο, καὶ τώρα κατάλαβα ὅτι εἶχα νὰ κάνω μ᾿ ἕνα διάβολο…
᾿Αλλὰ τὸ κάλλος τοῦ Χριστοῦ δὲν συγ­κρί­νεται μ᾿ ὅλα τὰ κάλλη τῶν ἀνθρώπων. Πόσο μάταιος εἶνε ὁ κόσμος, ποὺ γίνεται ἐραστὴς τοῦ ταπεινοῦ κάλλους! Μιὰ νέα ἀγαποῦσε κά­ποιον ἔξοχο ἐπιστήμονα καὶ τὸν ρώτησε· —Τί ἰ­δέα ἔχεις γιὰ μέ­να; —Σ᾿ ἀγαπῶ, σ᾿ ἐκτιμῶ, σὲ θαυμάζω· ἀλλ᾿ ἂν σὲ συγκρίνω μὲ τὸ Χριστό, σὲ βλέπω σὰν ἕνα μηδενικό, σὰν μιὰ σκιά… Εὐτυχεῖς αὐτοὶ ποὺ ἀγαποῦν τὸ Χριστό, δυσ­τυχεῖς ὅσοι δὲν τὸν ἀγαποῦν.
Ἡ Κασσια­νὴ τὸν ἀγάπησε μὲ ὅλη τὴν ψυχή της. Ἔφυγε ἀπὸ τὰ ἀνάκτορα καὶ ἔχτισε μοναστήρι. ᾿Εκεῖ ἔζησε τὸ ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς της. Ἔγραψε ὑ­πέροχα ποιήματα. Ἕνα ἀπ᾿ αὐτὰ εἶνε τὸ τρο­πά­ριο ποὺ ἀκοῦμε σήμερα, «Κύριε, ἡ ἐν πολ­λαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…». Ἡ Κασσιανὴ βέβαια δὲν ἦ­ταν πόρνη· ἦταν ἕνα ἁγνὸ λουλού­δι. Γιὰ ποιόν τὸ γράφει λοιπὸν αὐτό; Ἀνοῖξτε τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιο στὸ 7ο κεφάλαιο, κ᾿ ἐκεῖ θὰ δῆτε μιὰ γυ­ναῖκα πόρνη, ποὺ πλη­σίασε τὸ Χριστό. Αὐτὴν εἶχε ὑπ’ ὄψιν ἡ Βυ­ζαντινὴ ποιή­τριά μας.
Λένε μερικοὶ ποὺ κάνουν τὸν ψευτοευγε­νῆ· Γλῶσσα εἶν’ αὐτὴ τοῦ δεσπότη, νὰ λέῃ τὴ λέξι «πόρνη»;… Ὑποκριταί! δὲ σᾶς πειρά­ζει τὸ πρᾶγμα, ἡ λέξι σᾶς ἐνοχλεῖ. Μετρῆστε στὴ σημερινὴ ἀκολουθία· ἑκατὸ φορὲς λέγεται ἡ λέξι πόρνη. ᾿Αλλὰ σεῖς αὐτὲς τὶς γυναῖκες, ποὺ πουλᾶνε τὸ κορμί τους γιὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὶς ὀνομάζετε «φιλενάδες». Κόσμε ψεύτη! ὀνομάζεις τὸ φαρμάκι σιρόπι. ᾿Εμεῖς θὰ ποῦμε τὴν ἀλήθεια· τὰ σῦκα σῦκα, τὴ σκά­φη σκάφη· τὸ φῶς φῶς καὶ τὸ σκότος σκότος.
Αὐτὴ λοιπὸν ἡ πόρνη, ὅταν ἄκουσε τὰ λό­για τοῦ Χρι­στοῦ μετανόησε. Ἔγινε σεισμὸς μέσα της καὶ μὲ μιᾶς κατέρρευσε ὅλο τὸ ἁ­μαρτωλὸ οἰκοδόμημα. Μπῆκε ἀπαρατήρητη στὸ σπίτι τοῦ φαρισαίου. Πλησίασε μὲ εὐγνωμοσύνη τὸ Χριστό. Ἔσκυψε καὶ ἔπλυνε τὰ πό­δια του μὲ μύρα ποὺ εἶχε ἀγοράσει, ξέπλεξε τὰ πλούσια μαλλιά της, τὰ ἔκανε πετσέττα καὶ τὰ σκούπισε μ’ αὐτά. Καὶ ἔκλαιγε συνεχῶς.
Σκάνδαλο νὰ πλένῃ τὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ μιὰ πόρνη! σκέφτηκε ὁ φαρισαῖος. Σκάνδαλο; Ὅπως ὁ ἥλιος δὲν μολύνεται, ὅταν οἱ ἀ­κτῖνες του ἀγγίζουν τὰ κόπρια τῆς γῆς, ἔτσι καὶ ὁ Χριστὸς δὲν μο­λύνθηκε. Εἶδε τὴ μετά­νοια καὶ τὴν ἀφο­σί­ωσι τῆς γυναίκας καὶ εἶπε· «Ἀφέων­ται αἱ ἁμαρτίαι αὐτῆς αἱ πολλαί, ὅτι ἠγάπησε πολύ» (Λουκ. 7,47). ῾Η πόρνη ἀγάπησε μ᾿ ὅλη τὴν καρδιά της τὸ Χριστό, ἐνῷ ὁ ᾿Ιούδας ὁ μαθη­τής του τὸν πρόδωσε καὶ οἱ γραμματεῖς καὶ φα­ρισαῖοι τὸν σταύρωσαν. Μέσα ἀπὸ τὰ κόπρια βγῆκε ἕνα διαμάντι. Καὶ μέσα στὶς καρδιὲς αὐτῶν τῶν γυναικῶν, ὅταν ἔρθῃ ἡ θεία χάρις, μπορεῖ νὰ κατοικήσῃ ὁ ᾿Ιησοῦς ὁ Ναζωραῖος.
Αὐτὴν εἶχε ὑπ’ ὄψιν της ἡ Κασσιανὴ καὶ τὴν ἔκανε τραγούδι. Εἶχε ὅμως ὑπ’ ὄψιν καὶ τὸν ἑ­αυτό της. Ἦ­ταν παρθένος, ἁγνή· ἀλλ’ ἐγνώριζε, ὅτι δὲν εἶ­νε καὶ ἀναμάρτητη. Μπορεῖ μιὰ νέα νὰ μὴ τὴν ἔχῃ ἀγγίξει ἄνθρωπος, νὰ εἶνε παρθένος σωματικῶς, ἀλλ᾿ ὄχι καὶ ἠθικῶς. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἔλεγε· «Μετὰ γυναικὸς οὐκ ἐ­κοιμήθην, καὶ παρθένος οὐκ εἰμί». Μιὰ σκέ­ψι πονηρὴ νὰ περάσῃ ἀπ’ τὸ μυαλό μας, ἁ­μαρ­τάνουμε. Καὶ μόνο μιὰ τέτοια σκέψι κάνουμε; Γι᾿ αὐτὸ τὸ τραγούδι τοῦτο ταιριάζει σ᾿ ὅλους μας. Εἶνε δικό μας. Ἂν αὐτὸ δὲν τὸ καταλά­βουμε, δὲ θὰ νιώσουμε τί θὰ πῇ «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή».
Ὅταν σκέπτωμαι τ᾿ ἁμαρτήματά μου, ντρέ­πομαι νὰ κοιτάξω τὸν Κύριο· ὅπως ἡ Εὔα ποὺ κρύφτηκε στοὺς θάμ­νους, ὅπως τὸ παιδὶ ποὺ κάνει ἀταξία καὶ φοβᾶται νὰ δῇ τὸν πατέρα του, ὅπως ἡ μοιχαλίδα ποὺ δὲ μπορεῖ νὰ κοι­τάξῃ στὰ μάτια τὸν ἄντρα της. Ἔτσι καὶ ἡ ψυ­χὴ τοῦ ἀνθρώπου τρέμει τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ τὴν δικαία, ποὺ ἔρχεται γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας. Λέει ἡ Ἀποκάλυψι· θὰ ἔρθῃ ὥρα —κ’ ἦρθε ἡ ὥ­ρα—, ποὺ θὰ ποῦμε· Ἀνοῖξτε, βουνά, νὰ μᾶς κρύψετε ἀπ’ τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ (βλ. Ἀπ. 6,15-17). Χριστέ μου, ποὺ μ’ ἀνέβασες στὸν οὐ­ρανὸ κ’ ἐγὼ κατέβηκα στὸν ᾅδη, ντρέπομαι νὰ σ’ ἀν­τι­κρύσω διότι ζῶ ἔτσι. Δός μου δάκρυα μετανοίας, συχώρεσέ με· καὶ σοῦ ὑπόσχομαι, ὅτι ἀπὸ δῶ κ’ ἐμπρὸς θὰ ζῶ κατὰ τὸ θέλημά σου.

* * *

᾿Αδελφοί μου, δὲ θὰ μᾶς δικάσῃ ὁ Θεὸς γιατὶ ἁμαρτάνουμε· θὰ μᾶς δικάσῃ γιατὶ δὲν μετανοοῦμε. Τὸ ἁμαρτάνειν εἶνε ἀνθρώπινο. Καὶ Μέγας ᾿Αντώνιος καὶ Μέγας Βασίλειος καὶ ἀσκη­τὴς νὰ γίνῃς, θ᾿ ἁμαρτάνῃς. Εἴμαστε ναυαγοὶ μέσα στὴ θάλασσα, στὸν ὠκεανό, καὶ κινδυνεύουμε. Παλεύουμε μὲ τὰ κύματα. Ἂς ἁρπάξουμε τὰ σωσίβια, ποὺ μᾶς ρίχνει ὁ Θε­ός. Σωσίβια εἶνε τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας. Τέτοια δάκρυα ἔχυνε ἡ Κασσιανὴ στὸ μοναστήρι, ἡ Μαρία ἡ Αἰγυπτία στὴν ἔρημο. Τέτοια δάκρυα νὰ χύσουμε κ᾿ ἐμεῖς, ἀ­δελ­φοί μου, τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες, γιὰ νὰ σωθοῦμε.
Μέσα σὲ χιλιάδες Χριστιανοὺς ἀμφιβάλλω ἂν ἕνας ἔχυσε τέτοια δάκρυα μετανοίας. Τὸ μεγαλύτερο θαῦμα εἶνε ἡ μετάνοια. Κάποτε μετανοοῦσε ἕνας στοὺς 10, ἔπειτα ἔγινε ἕ­νας στοὺς 100, ἔπειτα ἕνας στοὺς 1.000. Τώρα εἶνε ζήτημα ἂν ἕνας στοὺς 10.000 μετανοῇ. Ἂν περνοῦσε πρὶν διακόσα χρόνια ἀ­πὸ μᾶς ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὅλοι θὰ ἐξ­ωμολογοῦνταν· τώρα ―ὦ Θεέ μου, σὲ τί χρό­νια βρισκόμαστε!― ὑπάρχουν ἄνθρωποι, ποὺ μέχρι σήμερα δὲν ἔρριξαν ἕνα δά­κρυ, δὲν εἶ­παν τὸ «ἥμαρτον», δὲν ἐξωμολογήθηκαν. «Γε­νεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη» (Ματθ. 17,17).
Νὰ μετανοήσουμε, ἀδελφοί μου, νὰ πλησι­άσουμε ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι κάτω ἀπὸ τὸ σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, καὶ νὰ ποῦμε μαζὶ μὲ τὸ λῃστὴ τὸ «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλ­θῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42)· ἀμήν.

†ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Νικολάου Ἀμυνταίου Μ. Τρίτη βράδυ 20-4-1976)

__________

ΣΕΡΒΙΚΑ

__________

Велики уторак, вече

Песма која описује све нас (св. Касијана Константинопољска)

« Господе, жена која је пала у многе грехе, …»

Вечерас драги моји у свим храмовима Православља се поје Касијанин тропар. Сви журе у храмове да чују и да се диве појцу који ће дуже отпојати. Међутим ако их упиташ, шта су разумели  од тропара, већина неће знати да одговори. Као да је кинески. Зато ћете ми дозволити да кажем мало речи о томе тропару.

* * *

У старо благословено време, 9-ти  век пре Христа, у Констандинграду, који је град наших снова, за цара Византијског царства  се крунисао млади Теофил (829-842). Био је безбрачан. Његова добра маћеха, Ефросинија, желела је да га ожени, позвала је из целог царства као један букет младости, изабране девојке, да би Теофил изабрао од њих себи супругу. Када је дошао час Ефросинија му је дала једну златну јабуку, да је подари оној коју ће изабрати. Тефил је застао пред Касијаном и био је спреман да јој подари јабуку, рекао јој је нешто, што је Касијана сматрала увредљивим за жене: Теофил је рекао: „кроз жену се зло излило“. Он је овде имао у виду Еву, која је прва окусила забрањени плод и која је постала главна виновница изгнања из раја, као и свих осталих људских невоља. Касијанине речи: „Али и кроз жену је проистекло најбоље“, описивале су Богородицу из које је „проистекло најбоље“ – спасење, истог тог људског рода – оваплоћени Бог, Христос Спаситељ. На такав начин је Касијана одбацила љубав Теофила као и царску круну, а царица је постала Теодора, будућа установитељница иконопоштовања, и светитељка.Жене, да ли чујете ово? Имате велику моћ. Постаћете или Еве или Богородице. Или ћете успињати ваше мужеве на небо, или ћете их бацати у ад, изаберите шта ћете. Шта све чујем од мужева! Ах, говоре ми, ниси ожењен, да видиш шта све трпимо. Када би био на нашем месту, желео би пре да умреш него да имаш поред себе једну злу жену…  Касијанин одговор  се није допао Теофилу. Касијанина интелигенција је повредила његов егоизам (постоје жене које су паметније од мушкараца). Тако да је Теофил одбацио и даровао јабуку Теодори, која је наравно била лепотица, али није имала Касијанин ватрени дух. Касијана је изгубила трон једним одговором! Изгубила је земаљски трон али је добила небеско царство, Господа нашег Исуса Христа. Свака душа је млада а Христос је лепи Младожења. Његова лепота је непролазна, вечна, истинита. На жалост данас људи не цене Младожењу Христа. Међутим ако нека жена или мушкарац, спозна његову лепоту, више се не гањава ни од било какве друге трулежне људске лепоте. Може једна жена да има телесну лепоту али да је звер у души, а нека друга жена може бити ружна споља али да има унутрашњу величанственост, моралну лепоту, да је као један анђео, а њен супруг да јој се диви и да је воли. Шта да радиш са спољашњом лепотом, ако нема унутрашње лепоте? Дошао је неко у моју канцеларију и тражио је развод. – Како си се оженио са њом, кажем му, а сада желиш да се раздвојиш од ње? Преварила ме њена лепота, сматрао сам је анђелом, а сада сам схватио да сам живео са једним ђаволом….

Лепота Христова не упоређује се с лепотом људи. Колико је залудан свет, да постаје љубитељ понизне лепоте! Једна млада девојка је упитала једног великог научника: – Шта мислиш о мени? Волим те, ценим те, дивим ти се, али ако те упоредим са Христом, видим те као једну велику нулу, као једну сенку… Срећни су они који воле Христа, а несрећни су они који га не воле. Касијана га је волела свом својом душом. Отишла је из дворца и саградила је манастир. Тамо је проживела остатак свога живота. Написала је предивне песме. Једна од тих је и овај тропар који слушамо данас: «Господе у многа сагрешења пала жена…». Касијана, наравно није била блудница, била је као један чедни цвет. За кога она то пише? Отворите Еванђеље по Луци, поглавље 7-мо, и тамо ћете видети једну блудну жену, која се приближила Христу. На њу је мислила наша Византијска песникиња. Кажу неки који се праве много фини, какав је то владикин језик, да изговара реч «блудница». Хипокрите, не смета вам ствар већ реч вам смета! Избројте у данашњој служби да се сто пута наводи реч блудница. Али ви те жене, које продају своја тела за тридесет сребреника, називате «пријатељице». Лажни свете! Називаш отров, сирупом. Ми ћемо рећи истину, светло је светло , а мрак је мрак. Та блудница, када је чула речи Христове се покајала. Настао је потрес у њој и од једном је пала сва грешна зграда у њој. Ушла је непримећена у кућу фарисејеву. Приближила се захвално Христу. Сагнула се и опрала је ноге његове са миром које је купила, обрисала га са својом богатом косом, направила је од ње пешкир и обрисала све. Плакала је непрестално. Какав скандал да пере ноге Христове једна блудница! Помислио је фарисеј. Скандал? Као што се сунце не прља, када његови здраци додирују нечистоће земаљске, тако се ни Христос није упрљао. Видевши  покајање и женину одлучности рекао је: «Опраштају јој се греси многи, јер је велику љубав имала» (Лука. 7,47).Блудница је заволела свим срцем Христа, док га је Јуда његов ученик издао књижевницима и фарисејима да га разапну. Из нечистоће је изашао један дијамант. А у срца тих жена, ће доћи божанска благодан,  да у њима може борави Исус Назарећанин. То је имала на уму Касијана када је писала песму. Имала је у виду и себе. Била је дјевица, чедна, али знала је да није безгрешна. Може неку младу девојку да не додирне човек, да је телесно девица, али не и морално. Велики Василије је говорио :”Нисам познао жену а ипак нисам девствен”. Само једна лукава помисао да прође нашим умом, сагрешили смо. Да ли  само једна такву помисао имамо?Зато ова песма одговара свима нама. Она је наша. Ако то не разумемо, нећемо никада  осетити: Господе, жена која је пала у многе грехе, ……
Када мислим о својим греховима, стидим се да погледам Господа, као и Ева када се сакрила у жбуње, као дете које прави неред и боји се да погледа свога оца, као прељубница која не може да гледа у очи свога мужа. Тако и душа човекова, дрхти од Божијег  праведног гнева, који долази за неше грехове. Каже нам Апокалипса :  Доћи ће час – а већ је дошао час, када ћемо рећи горама и стенама: “Падните на нас и сакријте нас од лица Онога што седи на престолу и од гнева Јагњетова.(Апок.  6,15-17). Христе мој, који си ме успео на небеса, а ја сам сишао у ад, стидим се да те погледам јер тако живим. Дај ми сузе покајања, опрости ми и обећавам ти, од сада да ћу живети по  Твојој вољи.

* * *

Браћо моја, неће нам судити Бог зато што грешимо, већ ће нам судити зато што се не кајемо. Грешити је људски. Да постанеш Велики Антоније,Велики Василије, подвижник, опет ћеш грешити. Ми смо дављеници у мору, у океану и у опасности смо. Боримо се са валовима. Уграбимо појас за спасавање који нам баца Бог. Појас су сузе покајања. Такве сузе је пролила Касијана у манастиру, Марија Египћанка у пустињи. Такве сузе ћемо пролити и ми, браћо моја, у ове свете дане, да се спасемо. Међу хиљадама хришћана, да ли је и један пролио такве сузе покајања. Највеће чудо је покајање. Некада се кајао један од 10, после један од 100, касније један од 1.000. Сада је питање да ли се један од 10.000 каје. Да је прошао пре двеста година поред нас свети Косма Етолски, сви би се исповедили а сада – Боже мој, у каквим годинама се налазимо! – постоје људи, који до данас нису пролили једну сузу, нису рекли ни једно «сагрешио сам», нису се исповедили. «О роде неверни и покварени» (Матеј. 17,17). Треба да се покајемо, браћо моја, да се поклонимо  сви, мали и велики крсту Христовом, и да сви заједно кажемо као разбојник: «Сети ме се Господе, када дођеш у Царству своме» (Лука. 23,42)· амин.

†ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

ΦΩΝΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟ

μητροπολίτη Ζιμπαμπουε Σεραφείμ

Η επιστολή του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου για Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και Κύπρου με αφορμή «τας τρέχουσας εν τη περιοχή της Μέσης Ανατολής εξελίξεις» στα τέλη Αυγούστου «διά να διασκεφθούν από κοινού περί της καταστάσεως των Εκκλησιών αυτών, ως και την ανταλλαγήν απόψεων περί των Ορθοδόξων πραγμάτων, περιλαμβανομένου και του θέματος της πορείας προς την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον της Αγιωτάτης Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας», με όλο το σεβασμό προς τη μεγάλη προσωπικότητα του Οικουμενικού μας Πατριάρχου, κατά τη ταπεινή μου προσωπική γνώμη, δεν φαίνεται να είναι και η καλύτερη επιλογή για την ενίσχυση της Ορθόδοξης ορατής ενότητας των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Πρώτον, ο χρόνος της αποστολής της Πατριαρχικής Επιστολής δεν είναι και ο καλύτερος, στο μέσον της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, οι Προκαθήμενοι των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών που δεν καλούνται και οι περί αυτών Ιερές Σύνοδοι να αισθάνονται ότι είναι ολιγώτερον Προκαθήμενοι από μερικούς άλλους και να αναστατώνονται για πολλούς και ευνόητους λόγους, μετά μάλιστα από έντονες διαφωνίες των Ορθοδόξων εκπροσώπων στην τελευταία Διορθόδοξη Συνάντηση της Γενεύης για το θέμα του Αυτοκεφάλου.

Δεύτερον, οι Προκαθήμενοι που θα συμμετάσχουν στη σύναξη του Φαναρίου, δεν εκπροσωπούν ούτε το ένα δέκατο των Ορθοδόξων πιστών (από τα τρακόσια εκατομμύρια των Ορθοδόξων πιστών θα εκπροσωπούνται εκεί περίπου εικοσιδύο εκατομμύρια).

Τρίτον, καταργείται σε κάποιο βαθμό και το Συνοδικό σύστημα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γιατί η συμμετοχή ενός Προκαθημένου μιας τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για να συζητήσει τα θέματα που καλείται τη Σύναξη αυτή απατείται η κανονική έγκριση των θέσεων της Τοπικής Εκκλησίας από τις αποφάσεις του αρμοδίου περί αυτής οργάνου της που είναι η Ιερά Σύνοδος της.

Τέταρτον, οι Προκαθήμενοι των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών που δεν καλούνται ήδη έχουν εκφράσει την αγωνία τους διά τα τεκταινόμενα των πολιτικών αναστατώσεων στη Μέση Ανατολή και κατά συνέπεια είναι ως να αναζητούν μιά Πανορθόδοξη Συνάντηση των Προκαθημένων διά να εξετάσουν από κοινού τα θέματα που καλείται να εξετάσει η Σύναξη του Φαναρίου.

Πέμπτον, οι ιστορικοί λόγοι που εμπόδιζαν στο παρελθόν τη κοινή Σύναξη των Προκαθημένων δεν υφίστανται πλέον. Αντίθετα δημιουργείται το προηγούμενο κι άλλοι Προκαθήμενοι να κινηθούν με το ίδιο πνεύμα και τελικά να διασπασθεί ανεπανόρθωτα η ορατή ενότητα των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Η ταπεινή μου προσωπική πρόταση, αφού άλλωστε δεν δεχώμαστε το αλάθητον στην ορθόδοδη Εκκλησία, έστω και αν αναφερώμαστε στον Πρώτο ανάμεσα στους Ορθοδόξους, είναι στη σύναξη του Φαναρίου, να προσκληθούν όλοι οι Προκαθήμενοι, για να εκπροσωπηθούν στη σημαντική αυτή σύναξη και τα τρακόσια εκατομμύρια των Ορθοδόξων και όχι μόνο τα είκοσι.

Η ορατή ενότητα των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών πρέπει με κάθε τρόπο να ενισχύεται συνέχεια, ουδείς έχει δικαίωμα διά το αντίθετον.

Από την ΡΟΜΦΑΙΑ

Πορευόμενοι προς το εκούσιο Πάθος

ΤΑ ΑΔΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ

ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ

ΟΙ ΙΕΡΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΙΕΡΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΡΑΣΚΑΣ ΑΡΤΕΜΙΟΥ

«Όπως είπαν και οι Φαρισαίοι, ”συμφέρει έναν άνθρωπον απολέσθαι υπέρ του λαού”— και εθυσίασεν (η Σερβική Εκκλησία) τον Μητροπολίτη Αρτέμιο, αυτόν τον βαθύτατα αληθή άνθρωπο, που απ’ ό,τι δείχνει είναι ο μόνος πιστός μαθητής του αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς…» (Μητροπ. Πειραιώς Σεραφείμ)

Είναι γνωστό το εκκλησιαστικό δράμα που παίζεται εδώ και καιρό στην Εκκλησία της Σερβίας, συνέχεια και επέκταση της εθνικής τους περιπέτειας. Πρώτα θύματα ο αρχιμανδρίτης Συμεών Βιλόφσκυ και ο μητροπολίτης Ράσκας και Πριζρένης, Σεβασμιώτατος Αρτέμιος, ο οποίος χωρίς να εφαρμοστούν οι επιβαλλόμενοι από τους Ιερούς Κανόνες διαδικασίες εκκλησιαστικού δικαίου συνταξιοδοτήθηκε, ετέθη σε αργία, καθαιρέθηκε και τώρα, ο Πατριάρχης της Σερβικής Εκκλησίας «προανήγγειλε» ευσχήμως και τον εντός του ερχομένου μηνός αφορισμό του.

Όμως, το συμπέρασμα που αβίαστα βγαίνει, όχι μόνο από τις διαμαρτυρίες και τα δημοσιευθέντα κείμενα του ιδίου του Σεβασμιωτάτου Αρτεμίου, αλλά και από τις ανακόλουθες και αλληλοσυγκρουόμενες συκοφαντικές ανακοινώσεις και συνεντεύξεις των διωκτών του, και ακόμα από τις αποφάσεις δύο δικαστηρίων, είναι το εξής: πως πρόκειται για μια δίωξη και για καταδικαστικές αποφάσεις, που η εκκλησιαστική ιστορία θα καταγράψει στις κατάμαυρες δέλτους της. Αποφάσεις, που όσο κι αν δεν είναι δυνατόν να συγκριθούν με την Δίκη του Θεανθρώπου Ιησού, όμως είναι μία από εκείνες που κατά τον απόστολο Παύλο «ανταναπληρούν τα υστερήματα των παθημάτων του Χριστού» και ομοιάζει πολύ, η περίπτωση του Ράσκας Αρτεμίου, με εκείνη του πολύπαθου ιερού Χρυσοστόμου.

Παρατηρούμε δηλαδή και σ’ αυτή, ότι δεν τηρήθηκαν, όχι μόνο οι φιλάνθρωπες και αγιοπνευματικές εκκλησιαστικές διαδικασίες απονομής δικαίου, αλλά ούτε οι στοιχειώδεις ανθρώπινες διαδικασίες, αφού: δεν εκλήθη (όπως διατάσσουν οι Ιεροί Κανόνες) τρεις φορές ο Σεβασμιώτατος Αρτέμιος για να απολογηθεί· δεν απεδείχθησαν επ’ ακροατηρίω οι κατηγορίες και τα στοιχεία που προσκόμισαν οι κατήγοροί του και ως εκ τούτου δεν του εδόθη η ευκαιρία να τα αντικρούσει. Επίσης, δεν εξαιρέθηκαν από την σύνθεση του δικαστηρίου-Συνόδου που τον κατεδίκασε (και ως φαίνεται από το νέο που θα τον αφορίσει) οι κατήγοροί του. Έτσι, οι κατήγοροι θα είναι και δικαστές του!!! Τέλος, οι οικονομικής φύσεως κατηγορίες δεν αποδείχθηκαν ακόμα(!) από τις κρατικές οικονομικές υπηρεσίες του Σερβικού κράτους.

Οι κατηγορίες, λοιπόν, κατέρρευσαν πλήρως, όπως και ο Μητροπολίτης Πειραιώς σε προχθεσινή συνέντευξη στο Amen είπε:

«Η Εκκλησία της Σερβίας αυτή την στιγμή θεωρώ ότι βρίσκεται υπό κατοχήν των λεγομένων ευρωατλαντικών σχηματισμών» που οι ηγέτες τους «επιδιώκουν παντί σθένει και τρόπῳ την πρόσδεσή τους στο ευρωατλαντικό άρμα· έχει ζητηθεί από την Εκκλησία να συμπράξει σ’ αυτό το όραμα για τη Σερβία και θυσίασαν λοιπόν —όπως είπαν και οι Φαρισαίοι, ”συμφέρει ένα άνθρωπον απολέσθαι υπέρ του λαού ”— θυσίασαν τον άνθρωπο αυτό (σ.σ. τον Αρτέμιο), τον βαθύτατα αληθή άνθρωπο, που απ’ ό,τι δείχνει είναι ο μόνος πιστός μαθητής του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς…».

Δύο δε από τα πρόσωπα τα οποία κατηγορήθηκαν ως καταχραστές και χρησιμοποιήθηκαν ως αφορμή για να επιρριφθούν κατηγορίες στον κ. Αρτέμιο από τους κατηγόρους του, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αθωώθηκαν· ο μεν π. Συμεών Βιλόφσκυ από τον Άρειο Πάγο, διότι (πάλι κατά τον μητροπολίτη Πειραιώς) «τα στοιχεία που προσκομίστηκαν από το δικαστήριο του Βελιγραδίου για δήθεν κατάχρηση, επί της οποίας στηρίχθηκε η απομάκρυνσις του Αρτεμίου από την Σύνοδόν του και τελικά η καθαίρεσίς του, είναι ανύπαρκτος, ουδέποτε υπήρξε κατάχρησις χρημάτων!»

Και είπε ο Άρειος Πάγος (συνεχίζει ο Πειραιώς) «ότι όλη αυτή η δίωξις έγινε για πολιτικούς και θρησκευτικούς λόγους. Και ταυτόχρονα, ο δήθεν συνεργός του Βιλόφσκυ στην καταδολίευση της περιουσίας της Μητροπόλεως Ράσκας, ένας εργολάβος Σέρβος, απεφυλακίσθη από τας φυλακάς του Βελιγραδίου ελλείψει στοιχείων. Απέναντι σ’ αυτά τηρεί σιγήν ιχθύος η Ι. Σύνοδος του πατριαρχείου» Σερβίας. Και πρέπει «σ’ αυτά να μιλήσει και να μας πει: πώς είναι δυνατόν η δίωξη του Βιλόφσκυ να είναι προσχηματική και να τον καθαιρούν, και να τον αποσχηματίζουν και, πάνω σ’ αυτό, να στηρίζουν την καθαίρεση και την απομάκρυνση του μητροπολίτου Αρτεμίου»!

Και ενώ αυτά καταμαρτυρεί ο μητροπολίτης Πειραιώς, η Δ. Ι. Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνεργούσα σ’ αυτήν την συμπαιγνία, εξέδωσε Εγκύκλιο δια της οποίας ανεξέταστα «υιοθετεί τα όσα ισχυρίζεται περί του επισκόπου Αρτεμίου ο Πατριάρχης της Σερβίας Ειρηναίος. Και η Δ.Ι.Σ. κατακλείει την εγκύκλιο μεταφέροντας στους Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος την προτροπή του Πατριάρχου Σερβίας “ίνα μη ευρίσκωσιν ανταπόκρισιν αι ανυπόστατοι αιτιάσεις και συκοφαντίαι της παρασυναγωγής του αποσχηματισθέντος Αρτεμίου”»! (Τhriskeftika).²²²

Αναμένοντας, λοιπόν, να μάθουμε, αν θα τολμήσει να ολοκληρώσει το ανοσιούργημά της η Σερβική Εκκλησία, παραθέτουμε ένα τμήμα απὸ σχετική μελέτη περί αφορισμού, στην οποία για παρόμοιο λόγο ερευνάται ποιες οι νόμιμες εκκλησιαστικές διαδικασίες για την κανονική επιβολή του αφορισμού, πότε ο αφορισμός (κατά το Κανονικό Δίκαιο) λογίζεται παράνομος, και ποιες οι εκκλησιαστικές συνέπειες για εκείνους που επιβάλλουν παράνομες εκκλησιαστικὲς ποινές. Για να θυμηθούν οι Σέρβοι επίσκοποι (και οι συνάδελφοί τους Έλληνες που τους υποστηρίζουν) τι ισχύει κατά τους Πατέρες και τι έχουν λησμονήσει.

Α) Ἀφορισμός (ἢ Ἀνάθεμα) σημαίνει «τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἀποκοπὴ ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἀποβολὴ τῆς ἰδιότητας τοῦ μέλους της» (Τρωϊάνου Σπ., Παραδόσεις Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου, σελ. 417-418).

Στὴν Η΄ Πράξη τῆς Ε΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, § 12, διαβάζουμε: «ἡ ποινὴ τοῦ ἀναθέματος δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, εἰμὴ χωρισμὸς ἀπὸ τὸν Θεόν». Τοῦτο, ὅμως, τὸ προκαλεῖ ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος μὲ τὴν συμπεριφορά του. «Ὅμως ὁ ἀσεβὴς δὲν λαμβάνει τὸ ἀνάθεμα μὲ τὰ λόγια κάποιου ἄλλου, ἀλλὰ τὸ ἐπιφέρει εἰς τὸν ἑαυτόν του μὲ τὰ ἴδια του τὰ ἔργα, ἀφοῦ μὲ τὴν ἀσέβειά του ἀποχωρίζει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὴν ἀληθινήν ζωήν».

Καὶ συμπεραίνει ὁ Μητροπ. Νικοπόλεως Μελέτιος: «Ἐνταῦθα ἡ Σύνοδος, δογματίζουσα, ὁρίζει, ὅτι τὸ ἀνάθεμα εἶναι τέλειος χωρισμὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸ Θεόν, καὶ ἄρα, τελεία καταδίκη καὶ ἀπώλεια» (Μελετίου, Μητροπ. Νικοπόλεως, Ἡ Πέμπτη Οἰκουμ. Σύνοδος, σελ. 577). «Ὁ τιμωρηθεὶς δι’ ἀφορισμοῦ -ἐφ’ ὅσον δὲν ἀνεκλήθη», στερεῖται ἀκόμη καὶ «τῆς ἐκκλησιαστικῆς κηδεύσεως» (Ροδοπούλου Παντελεήμονος, Ἐπιτομὴ κανονικοῦ Δικαίου, σελ. 169).

Ὅταν ὁμιλοῦμε γιὰ τὴν ἐπιβολὴ ἀφορισμοῦ ἀπὸ τὴν Σύνοδο, ἐννοοῦμε ὅτι αὐτὴ ἐνεργεῖ βάσει προβλεπόμενης ἀπὸ τὸ νόμο συγκεκριμένης «δικαστικῆς ἁρμοδιότητας» (Τρωϊάνου Σπ., ὅπ. παρ., σελ. 419), καὶ ἄρα ὁ ἀφορισμὸς «δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιβάλλεται «αὐτομάτως στὸν παραβάτη, γενικὰ καὶ ἀόριστα, ἀλλὰ κατόπιν σχετικῆς διαδικασίας ἀπὸ τὸ ἁρμόδιο ἐκκλησιαστικὸ ὄργανο» γιὰ συγκεκριμένες, «κανονισμένες» καὶ ἀποδεικνυόμενες παραβάσεις (Μπούμη Π., Κανον. Δίκαιον, σελ. 115 καὶ Ροδοπούλου Παντελ., ὅπ. παρ., σ. 168-169). Οἱ ἱ. Κανόνες προβλέπουν, πὼς πρέπει «πρὸ πάσης κρίσεως καὶ κατακρίσεως νὰ προηγοῦνται» συγκεκριμένες διαδικαστικὲς ἐνέργειες.

Σύμφωνα μὲ τοὺς 31, 74 Ἀπ. Κανόνες, τὸν 5 Ἀντιοχείας καὶ 27 Καρθαγένης, πρὶν τὴν ἐπιβολὴ τοῦ ἀφορισμοῦ πρέπει νὰ προηγοῦνται:

«1) ἡ ἐν ἀγάπῃ παραίνεση πρὸς διόρθωση τοῦ ἐγκαλουμένου. Ἐφ’ ὅσον ὅμως ὁ κατηγορούμενος ἐπιμένει στὶς ἀπόψεις του…, τότε 2) θὰ πρέπει μὲ “κλητήριο” γράμμα νὰ προσκαλεῖται μπροστὰ σὲ ἐκκλησιαστικὸ δικαστήριο γιὰ νὰ δώσει ἐξηγήσεις… Ἐὰν περιφρονήσει τὴν πρόσκληση αὐτή, νὰ τοῦ γίνει (μετὰ ἕνα μῆνα “ἀφ’ ἧς ἡμέρας φανείη τὰ γράμματα δεξάμενος” δεύτερο γράμμα…καὶ τρίτο. Συνολικὰ πρέπει ἡ κρίνουσα ἀρχὴ νὰ ἀναμείνει τὸ ὀλιγώτερο τρεῖς μῆνες τὴν ἐνώπιον τοῦ συνοδικοῦ δικαστηρίου ἐξήγηση τοῦ ἐγκαλουμένου, πρὶν προέλθη στὴν ἐπιβολὴ τοῦ ἐπιτιμίου… Ἐὰν δὲ ἀγνοήσει ἢ περιφρονήσει ἐπὶ ἕνα μῆνα καὶ τὸ τρίτο αὐτὸ γράμμα, …τότε νὰ κατακρίνεται ἐρήμην καὶ μονομερῶς “ὅπως μὴ δόξη κερδαίνειν φυγοδικῶν”» (Γεωργαντζῆ Π., Ὁ “Ἀφορισμὸς” τοῦ Ἀλέξανδρου Ὑψηλάντη., σ. 192-193).

Ὅπως διαπιστώνει ὁ ἀναγνώστης, οἱ ἅγιοι Πατέρες μας ἔχουν προβλέψει σοφὰ τὶς διαδικασίες ἐπιβολῆς ἀφορισμοῦ καὶ μὲ τρόπο τέτοιο, ποὺ μόνο ἕνας ἠθελημένα ἀποστασιοποιημένος ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ἢ σκληρὸς αἱρετικός, εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκρούσει αὐτὴν τὴν γεμάτη ὑπομονὴ καὶ φροντίδα “ἐπίθεση ἀγάπης” τῆς Ἐκκλησίας. Μόνο σ’ αὐτὴν τὴν ἀκραία περίπτωση ἐπιβάλλεται ὁ ἀφορισμός.

Ὅταν ὅμως, ὅλες αὐτὲς οἱ ἐνέργειες, ποὺ διασφαλίζουν τὴ δίκαιη ἐπιβολή του, καταστρατηγοῦνται, μιλᾶμε πιὰ γιὰ παρωδία ἐπιβολῆς ἀφορισμοῦ καὶ γιὰ ἐμπάθεια ἐκείνων ποὺ τὸν ἐπιβάλλουν, δηλαδή γιὰ ἄδικο καὶ παράνομο ἀφορισμό.

[Καὶ ἐφόσον, ἐδῶ ἀναφερόμαστε στὸν Σεβασμιώτατο Ράσκας Ἀρτέμιο, ἤδη ὅλες αὐτὲς οἱ «δικονομικὲς» διαδικασίες (ποὺ κατὰ παρόμοιο τρόπο ἔπρεπε νὰ εἶχαν ἐφαρμοστεῖ καὶ στὰ προηγούμενα στάδια ἐπιβολῆς ποινῶν) ἔχουν καταπατηθεῖ, πρᾶγμα ποὺ σημαίνει, πὼς ἂν ἡ Σερβικὴ Ἐκκλησία ἤθελε νὰ ἀποδώσει δικαιοσύνη, θὰ ἔπρεπε νὰ ἐπανεξετάσει ἐξ ἀρχῆς τὸ θέμα Ἀρτεμίου, ἀφοῦ ὅλες οἱ ἕως τώρα ἐκδικητικὲς ποινὲς εἶναι παράνομες, παράτυπες καὶ οὐσιαστικὰ ἀνυπόστατες].

Β) Ἐρχόμαστε, τώρα, στὸν ἄλογο (ἄδικο, ἐμπαθῆ καὶ παράνομο-μὴ Κανονικό) ἀφορισμό. Αὐτὸς εἶναι βίαια τοῦ χριστιανοῦ ἀποβολὴ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, χωρὶς ἀποδεδειγμένο ἀδίκημα. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀποβολὴ εἶναι πράξη εἰδεχθὴς ἐνώπιον Κυρίου Παντοκράτορος, ἀνελεήμων καὶ καταλύουσα τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἐλευθερία, δυὸ κατ’ ἐξοχὴν χαρισματικὲς καταστάσεις τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ καὶ χαρακτηριστικὰ τῆς χριστιανικῆς βιοτῆς μεγέθη. Διότι ἡ κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο ἐπιβολὴ τοῦ ἀφορισμοῦ, ἐξευτελίζει τὴν ἐλευθερία καὶ ποδοπατεῖ τὴν ἀγάπη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ὁποιαδήποτε ἀναπόδεικτη ὑποψία ἢ καὶ κάποιο λάθος ἢ καὶ ἕνα παράπτωμα, εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπισύρει τὴν ποινὴ τοῦ ἀφορισμοῦ, ὁπότε, στὴν περίπτωση αὐτὴ ὁ ἀφορισμὸς χάνει τὴν θεραπευτικὴ σημασία του, καθίσταται χαρακτῆρα δικανικοῦ, δηλ. τιμωρία τὴν ὁποία συναντᾶμε κατ’ ἐξοχὴν στὴ Δυτικὴ Ἐκκλησία, ποὺ ἔχει διαστρέψει τὴν φιλάνθρωπη θέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ μάλιστα ἐκδικητικῆς χροιᾶς. Ὁ κάτω ἀπ’ αὐτὲς τὶς προϋποθέσεις ἐπιβαλλόμενος ἀφορισμός -ἡ ἔσχατη ποινὴ τῆς Ἐκκλησίας γιὰ ἐξαιρετικὰ ὁριακὲς περιπτώσεις- καταντᾶ ἀντιχριστιανικὴ πράξη, διότι τὴν ἐπιβολή της τὴν ὑπαγορεύει ἡ σκοπιμότητα ἢ ἡ ἐμπάθεια, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει ἀνάλογο ἀδίκημα, ἀντίθετα αὐτὸ ἐφευρίσκεται προκειμένου νὰ καλύψει ποικίλες σκοπιμότητες ἢ ἀταξίες καὶ τὸν ἐγωϊσμὸ ἐκείνων ποὺ τὸν ἐπιβάλλουν.

Ἐπικαλοῦμαι καὶ πάλι τὸν ἱ. Χρυσόστομο: «Τὰ γὰρ αἱρετικὰ δόγματα… ἀναθεματίζειν χρὴ καὶ τὰ ἀσεβῆ δόγματα ἐλέγχειν», ὅμως «πᾶσαν φειδῶ ἀνθρώπων ποιεῖσθαι (=νὰ δεικνύομεν ὅμως κάθε εὐσπλαχνίαν διὰ τοὺς ἀνθρώπους) καὶ εὔχεσθαι ὑπὲρ τῆς αὐτῶν σωτηρίας». Καὶ ἀλλοῦ: Οἱ Πατέρες «τὰς μὲν αἱρέσεις διήλεγχον καὶ ἀπέβαλλον, οὐδενὶ δὲ τῶν αἱρετικῶν ταύτην ἐπιτιμίαν προσῆγον». Καὶ ὁ Ἀπ. Παῦλος εἰς δύο μόνον περιπτώσεις τὸ ἀνάθεμα «ἐξ ἀνάγκης φαίνεται εἰπών, οὐχ ὁριστικῷ δὲ προσώπῳ» (=δὲν τὸ ἀπέδωσε σὲ συγκεκριμένο πρόσωπο).

Καὶ ὄχι μόνο αὐτό, ἀλλὰ ἔλεγε: «Ηὐχόμουν αὐτὸς ἐγὼ ἀνάθεμα εἶναι ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν μου». Τί λοιπόν, ἐκεῖνο (τὸν ἀναθεματισμό) ποὺ τόσο δύσκολα ἔκαναν οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ Πατέρες «σὺ τολμᾶς ταῦτα ποιεῖν ἐναντία τοῦ δεσποτικοῦ θανάτου διαπραττόμενος;» (=ἐνεργῶν ἀντίθετα ἀπὸ τὸν σκοπὸν τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ πιστοῦ;). “Τὸ γὰρ ἀνάθεμα παντελῶς τοῦ Χριστοῦ ἀποκόπτει”.

»Γι’ αὐτὸ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τολμοῦν νὰ χρησιμοποιοῦν τὸ ἀνάθεμα, χωρὶς νὰ …εἶναι τοῦτο ἐπιβεβλημένο ἐξ ἐσχάτης ἀνάγκης, εἶναι ἄνθρωποι φοβεροὶ ὡς πρὸς τὴν κακίαν, ἀφοῦ χρησιμοποίησαν ὡς ἄλλοι κλέπτες τὸ ἀνῆκον εἰς τον …Κριτὴ Ἰησοῦ Χριστὸ δικαίωμα, νὰ κρίνει τοὺς ἀνθρώπους, αὐτοὶ λοιπόν, «εἰς παντελῆ ὄλεθρον ἀπάγουσιν ἑαυτούς» (Χρυσοστόμου Ἰω., Περὶ τοῦ μὴ δεῖν ἀναθεματίζειν, Πατερικαὶ Ἐκδ. «Γρ. ὁ Παλαμᾶς», ΕΡΓΑ 31, σελ. 462, 451-452).

Γ) Καὶ τί γίνεται σ’ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις; Ἱσχύει ὁ ἀφορισμός;

Ὁ ἅγιος Διονύσιος διαβεβαιώνει, ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἐπικυρώνει παράλογους ἀφορισμούς: «Τὰς ἀφοριστικὰς ἔχουσιν οἱ ἱεράρχαι δυνάμεις, ὡς ἐκφαντορικοὶ τῶν θείων δικαιωμάτων, οὐχ ὡς ταῖς αὑτῶν ἀλόγοις ὁρμαῖς τῆς πανσόφου θεαρχίας …ὑπηρετικῶς ἑπομένης» (Δ. Ἀρεοπαγίτου, Περὶ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱεραρχίας, Κεφ. Ζ΄, π. 7, PG 3, 564 Β)

Καὶ ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολολογητὴς σχολιάζει: «Ἐὰν παρὰ τὸν σκοπὸν τοῦ Θεοῦ ἀφορίσῃ ὁ Ἱεράρχης (σ.σ. ἢ ἡ Σύνοδος), οὐχ ἕπεται αὐτῷ τὸ θεῖον κρῖμα· κατὰ γὰρ θείαν κρίσιν καὶ οὐ διὰ θέλημα ἴδιον ταῦτα ὀφείλει ἐπιφέρειν (=ἐπιβάλλειν)» (Ἁγ. Μαξίμου, ΡG 4, 181 Β.).

Ἕνας λοιπὸν «ἀδίκως ἐπιβαλλόμενος ἀφορισμὸς κατὰ γραφικὴν βάσιν καὶ λογικὴν ἀπαίτησιν δὲν ἰσχύει παρὰ τῷ Θεῷ, οὔτε δύναται νὰ δεσμεύσῃ Αὐτόν, διότι προφανῶς τὸ θεῖον κρῖμα δὲν ἀκολουθεῖ “ὑπηρετικῶς” τὰς ἀνθρωπίνους ἀδυναμίας “Μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι καὶ…ἀφορίσωσιν” (Λουκ. 6,22)» (Μπούμη Π., Τὰ Ἀναθέματα Ρώμης-Κων/πόλεως…, σελ. 66).

Ἀντίθετα, διὰ τοῦ ἄδικου ἀφορισμοῦ καταφέρεται μεγάλο πλῆγμα κατὰ τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία εἶναι μὲν ὡς σῶμα Χριστοῦ ἀναμάρτητη, διὰ τέτοιων ἐνεργειῶν ὅμως τῶν λειτουργῶν της, ἡ Ἐκκλησία τῆς ἀγάπης ὑποβιβάζεται στὶς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων καὶ ἐμφανίζεται, ὅτι «διὰ τῆς παραγωγῆς φόβου, ἐπιδιώκει τὴν ἄρση τῆς ἀδικίας ἢ τὴν ὑπακοὴ στὶς ἀποφάσεις της» (Μιχαηλάρη Π., Ἀφορισμός, 1997, σελ. 211), γεγονὸς ποὺ παραπέμπει σὲ θρησκεία μὲ καταναγκαστικοὺς μηχανισμοὺς καταστολῆς καὶ ἐπιβολῆς ὑποταγῆς καὶ ὄχι στὴν κατ’ ἐξοχὴν θρησκεία τῆς ἐλευθερίας.

Δ) Καὶ πῶς ἀντιμετωπίζεται ὁ παράνομος-παράτυπος ἀφορισμός;

Ἔτσι ὁ Βαλσαμὼν «ἑρμηνεύων τὸν κθ΄/λζ΄ καν. τῆς καρθαγένης παρατηρεῖ: “Εἰ γὰρ δοθῇ, εὐκαίρως ἢ ἀκαίρως ἔχειν ἐπ’ ἀδείας τὸν ἐπίσκοπον ἀφορίζειν λαϊκούς τε καὶ κληρικούς, καὶ ἔχειν πρὸς ἀνάγκης τοὺς ἀφοριζομένους φυλάττειν τὸν ἀφορισμόν, κατατολμήσουσι τυραννίδος οἱ ἐπίσκοποι, καὶ παντὸς πράγματος κατακυριεύσουσι, καὶ οὐδεὶς ἔσται ὁ ἀντιπίπτων αὐτοῖς διὰ τὸν φόβον τοῦ ἀφορισμοῦ· ἴσως δὲ καὶ τῆς εὐσεβείας αὐτῆς κατορχήσονται, καὶ πολλῶν κακῶν παραίτιοι οἱ θεῖοι κανόνες γενήσονται, ὅπερ ἄτοπον”. Διὰ τοῦτο χαρακτηριστικῶς προσθέτει: “Ἐγὼ δὲ οὐκ ἔχω τίνι ἐκ τούτων ἀκολουθήσω”» (Μπούμη Π., ὅπ. παρ., σελ. 64-65).

Ὁ ἅγ. Νικόδημος ὅμως, ἂν καὶ συμβουλεύει (ὅπως εἴδαμε) πὼς ἀκόμη καὶ τὸν ἄδικο ἀφορισμὸ δὲν πρέπει νὰ τολμήσει νὰ καταφρονήσει ὁ ἀφορισθείς, ὥσπου νὰ γίνει «περὶ τούτου ἐκκλησιαστικὴ ἐξέτασις» (Πηδάλιον, σημ. στὸν ΛΒ΄ Κανόνα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ὑπ. σελ. 35), ὅμως διακρίνει τὸν ἄδικο ἀπὸ τὸν παράτυπο ἀφορισμό.

Ε) Ὁ παράτυπος ἀφορισμὸς «ἐπιστρέφει στὴν κεφαλὴ» τοῦ ἐπιβάλλοντος.

Ὁ θεωρούμενος ὡς ἄδικος ἀφορισμός, ἀλλὰ ποὺ ἔχει ἐπιβληθεῖ τηρουμένων τῶν διατάξεων τῶν ἱ. Κανόνων, κινεῖται στὰ πλαίσια τῆς νομιμότητος καὶ τοῦ ἀνθρώπινου λάθους καὶ οἱ Πατέρες ἔχουν πάρει θέση γιὰ τὴν περίπτωση αὐτή, ἡ Ἐκκλησία ἔχει λάβει τὰ μέτρα της, ὥστε νὰ θεραπεύσει διὰ τῶν Συνόδων τυχὸν ἄδικες ἀποφάσεις, ὅπως στὸ προηγούμενο κεφάλαιο ἀναφέρθηκε.

Ἀντιθέτως ὁ δεύτερος (ὁ παράτυπος ἀφορισμός), ἐκ μόνου τοῦ λόγου τῆς παρατυπίας καθίσταται ἄκυρος, ἀφοῦ τὸ πιθανότερο εἶναι νὰ ἐπεβλήθη ὑπὸ τοῦ Ἐπισκόπου (σ.σ. ἢ τῆς Συνόδου) ἀπὸ σκοπιμότητα ἢ ἐν βρασμῷ ψυχῆς, ἐξ αἰτίας τέτοιας ἐμπαθείας ποὺ ἐμπόδιζε τὸν ἐπιβάλλοντα νὰ περιμένει τὴν διαδικασία τῆς ἀσφαλοῦς ἐξετάσεως καὶ νηφάλιας κρίσεως τῶν πραγμάτων καί, πάντως, ἐπεβλήθη ἐπὶ καταφρονήσει τῆς διαδικασίας ποὺ ἐπιβάλλουν οἱ Κανόνες. Σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση, ὁ ἅγ. Νικόδημος, λέγει, πὼς δὲν εἶναι ὑποχρεωμένος ὁ ἀφορισθεὶς νὰ τηρήσει τὸν ἀφορισμό. Ἂς παρακολουθήσουμε τὴ σκέψη του:

Γράφει πὼς «οἱ πνευματικοὶ δὲν πρέπει νὰ λύουν τὰ ἐπιτίμια τῶν ἄλλων ὁμοταγῶν των πνευματικῶν, ἂν αὐτὰ δὲν εἶναι παρὰ Κανόνας καὶ πάντῃ ἄλογα» (Πηδάλιον, ὅπ. παρ., σελ. 35). Καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο: δὲν πρέπει νὰ καταφρονοῦν τὸν ἔστω καὶ ἄδικο ἀφορισμό, «ἔξω μόνον ἀνίσως ἤθελαν καταδικασθοῦν πρὸ τοῦ νὰ κριθοῦν, καὶ νὰ προσκαλεσθοῦν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν δικαστήριον» (ὅπ. παρ.).

Ἄρα, ὅταν τὰ ἐπιτίμια εἶναι «πάντῃ ἄλογα» καὶ «παρὰ τοὺς Κανόνας», ἂν ἔχουν ἐπιβληθεῖ προτοῦ «νὰ κριθοῦν» οἱ ἐπιτιμηθέντες, προτοῦ «νὰ προσκαλεσθοῦν» καὶ νὰ παρουσιασθοῦν «εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸ δικαστήριον», ἂν καταδικαστοῦν προτοῦ νὰ γίνει ἡ δίκη, τότε, αὐτὰ τὰ ἐπιτίμια πρέπει νὰ λύονται, νὰ μὴ τηροῦνται. (Ἂν ἐπιληφθεῖ ἡ Σύνοδος καλῶς. Ἂν ἡ Σύνοδος φέρεται ἀλληλέγγυα στὸν Ἐπίσκοπο, τότε ἀπὸ ποιόν ἐγκόσμιο κριτὴ θὰ δοθεῖ λύση;).

Καὶ φέρνει ὡς παράδειγμα τὴν ἀντιμετώπιση τοῦ εἰς τὸν ἱ. Χρυσόστομο ἐπιβληθέντος ἀφορισμοῦ: Ὁ ἱ. Χρυσόστομος «ἐπειδὴ καὶ ἐγκαλεῖτο, διὰ τὶ δὲν ἐφύλαξε τὸν ἀφορισμὸν ὁποῦ ἐξεφώνησε κατ’ αὐτοῦ ἡ περὶ τὸν Θεόφιλον σύνοδος, ἀλλὰ ἠθέτησε αὐτόν, πρὸ ἄλλης συνοδικῆς ἐξετάσεως, ἀπελογήθη λέγων, ὅτι, δὲν ἐπαραστάθη εἰς τὴν κρίσιν ὁλότελα, οὔτε τὰς κατηγορίας ἤκουσε τῶν κατηγόρων του, οὔτε παντελῶς καιρὸς τοῦ ἐδόθη διὰ νὰ ἀπολογηθῇ… καθὼς καὶ ὁ οδ΄ Ἀποστολικὸς διορίζει» (Πηδάλιον, σημ. στὸν ΛΒ΄ Κανόνα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, σελ. 35).

«Ὁ ἀφορισμὸς θεωρεῖται ἀντικανονικός, ὄχι μόνον ὅταν ἐπιβάλλεται ἐξαιτίας κάποιων προσωπικῶν παθῶν καὶ συμφερόντων», ἀλλὰ καὶ ὅταν οἱ ἐπιβάλλοντες εἶναι παραβάτες τῶν ἐκκλησιαστικῶν κανόνων πού, μάλιστα, ἔχουν σχέση μὲ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ ἀφορισμοῦ. «Ἤδη στὰ 1229 ὁ πατρ. Κων/λεως Γερμανὸς Β΄ γράφει πρὸς τοὺς Κυπρίους “νὰ μὴ φοβῶνται τοὺς ἀφορισμοὺς τῶν κοινωνησάντων τοῖς Λατίνοις ἱερέων· διότι οὗτοι ἐπιστρέφουσιν εἰς τοὺς ἀφορίσαντας καθὸ παραβάτας τῶν ἱ. κανόνων, οἵτινες ἀφορίζουσι τοὺς κατεπεμβαίνοντας τῶν ἀλλοτρίων ἐνοριῶν”» (Μιχαηλάρη Π., ὅπ. παρ., σελ. 138). Ἀλλὰ καὶ ὁ ἅγ. Θ. ὁ Στουδίτης σχετικῶς παρατηρεῖ: «Τὸ δεσμεῖν καὶ λύειν οὐχ ὡς ἔτυχεν, ἀλλ’ ὡς δοκεῖ τῇ ἀληθείᾳ καὶ τῷ κανόνι» (Μπούμη Π., Τὰ Ἀναθέματα Ρώμης-Κων/πόλεως…, σελ. 71. Πρβλ. καὶ ὅσα γράφονται εἰς τῶν ἐν ἔτει 1663 ἐκδοθέντα Τόμον τῶν τεσσάρων Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς καὶ ἰδίᾳ τὸ «οὐχ ἕπεται τὸ θεῖον ταῖς παραλόγοις ὁρμαῖς…»).

Κατὰ τὸν Νομοκάνονα τοῦ ἱ. Φωτίου, ποὺ στηρίζεται στὴ β΄ διάταξη τοῦ α΄ τίτλου τῶν νεαρῶν: «…ἐπίσκοπος ἢ πρεσβύτερος χωρὶς κανονικῆς αἰτίας ἀφορίζων τινὰ τῆς κοινωνίας, λυομένου τοῦ χωρισμοῦ ὑπὸ μείζονος ἱερέως, αὐτὸς ἀκοινώνητος γίνεται ἀφ’ ὅσον χρόνον ὁ ἱερεὺς ὑφ’ ὃν τελεῖ συνίδοι» (Μπούμη Π., ὅπ. παρ., σελ. 65).

Στὸ Νομοκάνονα τοῦ Μαλαξοῦ (περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας) διαβάζουμε: «Ὅποιος ἀφορίσῃ τινὰ τῶν χριστιανῶν, ἀπὸ γνώμην παράλογον, ἢ ἀπὸ θυμὸν πολύν, οὐχὶ μόνον ὁ ἀφορισμὸς δὲν τὸν πιάνει, ἀλλὰ πέφτει εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀφορίσαντος. Ὥστε μόνον ἐκεῖνοι οἱ ἀφορισμοὶ εἶναι στερκτοί, ὅσοι ἐξεφωνήθησαν κατὰ τοὺς θείους νόμους καὶ κατὰ τοὺς ἱεροὺς κανόνας, οὐχὶ ἐκεῖνοι οἱ ἀφορισμοί, ὁποῦ γίνονται ἀπὸ ὀξυχολίαν ἱερέως, ἢ ἀρχιερέως… Εἰ δὲ ἀφώρισεν αὐτὸν ἀδίκως, ἔχει νὰ δόσῃ λόγον ὁ ἀρχιερεὺς τῷ ἀδεκάστῳ Κριτῇ… διὰ τὸ χωρίσαι ἀδίκως τὸν χριστιανὸν ἐκ τοῦ ἁγιασμοῦ τοῦ Θεοῦ…».

Ἐπίσης «ὁ δ΄ κανόνας τῆς Ζ΄ οἰκουμ. Συνόδου…ἀναφέρει: “εἴ τις οὖν δι’ ἀπαίτησιν χρυσοῦ, ἢ ἑτέρου τινὸς εἴδους, εἴτε διά τινα ἐμπάθειαν εὑρεθείη ἀπείργων τῆς λειτουργίας, καὶ ἀφορίζων τινὰ τῶν ὑπ’ αὐτὸν κληρικῶν…καὶ εἰς ἀναίσθητον τὴν ἑαυτοῦ μανίαν ἐπιπέμπων, ἀναίσθητος ὄντως ἐστί, καὶ τῇ ταυτοπαθείᾳ ὑποκείσεται, καὶ ἐπιστρέψει ὁ πόνος αὐτοῦ εἰς κεφαλὴν αὐτοῦ, ὡς παραβάτης ἐντολῆς Θεοῦ…”».

Σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα αὐτὸν «θεωρεῖται αὐτοαφορισμένος ἐκεῖνος ὁ ἱεράρχης ποὺ ἀφορίζει παράνομα» (Μιχαηλάρη Π., ὅπ. παρ., σελ. 131.).

Σὲ Νεαρὰ τοῦ Ἰουστινιανοῦ «δηλώνεται ρητά: “πᾶσι δὲ τοῖς ἐπισκόποις καὶ πρεσβυτέροις ἀπαγορεύομεν ἀφορίζειν τινὰ τῆς ἁγίας κοινωνίας πρὶν ἡ αἰτία δειχθῇ δι’ ἣν οἱ ἐκκλησιαστικοὶ κανόνες τοῦτο γίνεσθαι κελεύουσιν, εἰ δέ τις παρὰ ταῦτα τῆς ἁγίας κοινωνίας τινὰ χωρίσει, ἐκεῖνος μὲν ὃς ἀδίκως ἀπὸ τῆς κοινωνίας ἐχωρίσθη, λυομένου τοῦ χωρισμοῦ ὑπὸ τοῦ μείζονος ἱερέως τῆς ἁγίας ἀξιούσθω κοινωνίας· ὁ δὲ ἀδίκως τινὰ τῆς ἁγίας κοινωνίας χωρίσαι τολμήσας πᾶσι τρόποις ὑπὸ τοῦ ἱερέως, ὑφ’ ὃν τέτακται, χωρισθήσεται τῆς κοινωνίας ἐφ’ ὅσον χρόνον ἐκεῖνος συνίδοι ἵνα ὅπερ ἐποίησε, δικαίως ὑπομείνῃ”» (ὅπ. παρ.).

Εἶναι ἀκόμα ἀξιοσημείωτα ὅσα περιλαμβάνονται στὸν «Τόμο τῶν τεσσάρων πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς» τοῦ 1663, ὡς ἀπάντηση στὸ ἐρώτημα: «εἰ δύναται ἐπίσκοπος ἢ πατριάρχης…ἀφορίζειν ὅντινα βούλοιντο, δι’ ἰδίας αὐτῶν ὑποθέσεις, καὶ εἶναι τοὺς ἀφορισθέντας τῷ Θεῷ ὑπαιτίους, καὶ ὁ ἀφορίζων ἀλόγως ὑπαίτιός ἐστι τοῖς κανόσιν». Διαβάζουμε στὴν ἀπάντησή τους: «οὐ μόνον τὴν ἀρὰν καὶ τὸν ἀφορισμὸν πρὸς ἐκείνους ἐπιστρέφειν, ἀλλὰ καὶ ἀξίους εἶναι τιμωρίας, ὡς ὀργίλους καὶ ἀπερισκέπτως χωρίζοντας κατὰ τὴν αὐτῶν θέλησιν τινὰς τοῦ κοινοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας» (Μιχαηλάρη Π., ὅπ. παρ., σελ. 139).

«Ἐπίσης καὶ ἡ ἐπὶ Πατριάρχου Νικολάου Γ΄ Κυρδινιάτου (1084-1111) Σύνοδος τῆς Κων/πόλεως εὶς σχετικὴν ἐρώτησιν μοναχῶν ἀπήντησεν ὡς ἑξῆς (ζ΄ ἀπόκρ.): “Ἄλογος ὁ δεσμὸς καὶ διὰ τοῦτο ἀνίσχυρος καὶ ὁ δεσμευθὺς ἀπολυθήσεται ἀρχιερεῖ προσελθών, καὶ τὰ καθ’ ἑαυτὸν ἀπαγγείλας”» (Μπούμη Π., Τὰ Ἀναθέματα…, ὅπ. παρ., σελ. 65).

Ὅταν λοιπόν, ὁ ἐπιβάλλων τὸ ἀνάθεμα τὸ κάνει ἀπὸ κάποια σκοπιμότητα παράτυπα, ἢ εἶναι αἱρετικός, ἢ ἐμφορεῖται ἀπὸ ἀντορθόδοξα φρονήματα καὶ διδάσκει διαφορετικὰ ἀπὸ τὴν πατερικὴ θεολογία, τότε δικαιοῦται ὁ ὀρθόδοξος πιστός (πιὸ σωστὰ θὰ λέγαμε, πώς -ἂν εἶναι συνεπὴς μὲ τὴ πρακτικὴ τῶν Πατέρων- ὑποχρεώνεται) νὰ μὴ λογαριάσει τὸν ἀφορισμό, ἀφοῦ αὐτὸς συγκρούεται μὲ τὴν πίστη, ὅ,τι κι ἂν αὐτὸ συνεπάγεται.

Στὴν μακραίωνη ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας συναντᾶμε ἀρκετὲς περιπτώσεις ἀδίκων ἀφορισμῶν. Στὸ σημεῖο αὐτὸ παραθέτω μερικὲς ἐνδεικτικὲς περιπτώσεις, ἴσως ὄχι καὶ τὶς ἰσχυρότερες, στὶς ὁποῖες Ἐπίσκοποι καὶ Πατριάρχες μᾶς συμβουλεύουν νὰ θεωροῦμε ὡς ἄκυρους τοὺς ἄδικους ἀφορισμούς, ἄξιους καταφρονήσεως, καὶ ἐπισημαίνουν ὅτι αὐτοὶ ἐπιστρέφουν στοὺς ἐπιβάλλοντας «ἀλλοτριοεπισκόπους».

* Παραπάνω ἀναφέρθηκε, πὼς ὁ ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀφορίστηκε, ἀλλὰ δὲν ἀπεδέχθη ὡς νόμιμο τὸν ἀφορισμό, ἐπειδὴ τοῦ ἐπεβλήθη ἀπὸ Σύνοδο Ἐπισκόπων παρατύπως καὶ παρανόμως.

Συγκεκριμένα: Ὁ ἱ. Χρυσόστομος καθηρέθη ἀντικανονικῶς ἀπὸ τὴν παρὰ τὴν Δρῦν Σύνοδον (τὸ 403 μ. Χ.), ἀφοῦ αὐτὴ συνεκλήθη ἀπὸ τὸν ἐχθρικῶς πρὸς τὸν ἅγιο διακείμενο Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας Θεόφιλο καὶ τοὺς 30 περίπου Ἐπισκόπους ποὺ τὸν ἀκολούθησαν. Γι’ αὐτὸ δὲν παρέστη στὴ Σύνοδο ποὺ παρανόμως συνεκλήθη καὶ τὸν ἐκάλεσε ἐκτὸς τῆς ἕδρας τῆς ἐπισκοπῆς του γιὰ νὰ τὸν δικάσει, καὶ ποὺ ἀπόντα καθαίρεσε, οὔτε καὶ ἀπεδέχθη τὶς ἀποφάσεις της. Στὴ συνέχεια ἐξορίστηκε ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα Ἀρκάδιο.

Κατόπιν, οἱ καθαιρέσαντες τὸν Χρυσόστομο ὑψηλόβαθμοι κληρικοί, προσπάθησαν νὰ καταλάβουν τοὺς ναοὺς τῆς Πόλης, ἀλλὰ οἱ πιστοὶ ἀντιστάθηκαν. Τότε οἱ ὑποστηρίζοντες τοὺς διῶκτες τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου «ἔσυραν τὰ ὅπλα των καὶ ἐπῆλθε σύγκρουσις…Τὸ Βαπτιστήριον ἐγέμισεν ἀπὸ πτώματα… καὶ ἀνθρώπινον αἷμα» (Τὰ ὑπὲρ Χριστοῦ παθήματα…ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ἐκδ. “Ὀρθ. Κυψέλη”, 2005, σελ. 75-76).

Μετὰ ἀπὸ τὴν ἀναταραχὴ καὶ σημαδιακὰ γεγονότα, ὁ αὐτοκράτορας ἀναγκάστηκε νὰ ἀνακαλέσει ἀπὸ τὴν ἐξορία τὸν Ἅγιο. Ὁ ἐπανελθὼν Ἀρχιεπίσκοπος παρὰ τὴν ἐπιθυμία τοῦ λαοῦ δὲν ἤθελε «νὰ εἰσέλθει εἰς τὴν Ἐκκλησίαν του παρὰ μόνον ἀφοῦ ἀποκατασταθεῖ κανονικῶς ὑπὸ συνόδου… Καθῃρημένος ἐπίσκοπος, ἔλεγε, καθὼς εἶμαι, δὲν δύναμαι νὰ εἰσέλθω εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μου παρὰ μόνον ἀφοῦ ἀποκατασταθῶ ὑπὸ Συνόδου». Ὁ λαὸς ὅμως ὁδήγησε τὸν Χρυσόσοτομο «παρὰ τὰς ἀντιρρήσεις του εἰς τὸν ναὸν τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς. Ἐκεῖ τοῦ ἐφώναξεν νὰ ἀναβῇ εἰς τὸν ἐπισκοπικὸν θρόνον… καὶ ἐπειδὴ ἠρνεῖτο, ἄνθρωποι ρωμαλέοι τὸν ἥρπασαν καὶ τὸν ἐτοποθέτησαν ἐκεῖ θέλοντας καὶ μή, καθ’ ὃν χρόνον τὸ πλῆθος γονατισμένον εἰς τὴν γῆν ἐζήτει τὴν εὐλογίαν του» (ὅπ. π., σ. 78-79).

Μετὰ τὰ γεγονότα αὐτὰ ἡ Σύνοδος τῆς Δρυὸς διαλύθηκε. Ὁ ἱ. Χρυσόστομος «ἀνακτήσας τὴν εὔνοιαν τοῦ αὐτοκράτορος δὲν ἔπαυσε νὰ ζητῇ τὴν σύγκλησιν γενικῆς συνόδου ἐν Κων/πόλει, ἡ ὁποία νὰ ἀκυρώσῃ τὰς πράξεις τῆς ψευδοσυνόδου τῆς παρὰ τὴν Δρῦν συνελθούσης καὶ νὰ δώσῃ τὴν κανονικὴν ἐπανόρθωσιν» (ὅπ. π., σ. 81).

Ἡ παράκληση αὐτὴ τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου δὲν σήμαινε «ὅτι ἀνεγνώριζε τὴν ἀπόφασιν τῆς παρὰ τὴν Δρῦν Συνόδου. Καταδικασθεὶς παρανόμως ὑπὸ ἐπισκόπων ἐχθρῶν του, ἔκαμεν ἔκκλησιν κανονικὴν εἰς ἐπισκόπους ἀδελφούς του διὰ νὰ διαμαρτυρηθοῦν περὶ τῆς ἀθωότητός του ἐνώπιον αὐτῶν καὶ ἐνώπιον ὅλου τοῦ Χριστιανικοῦ κόσμου, διὰ νὰ ἀποδείξῃ τὴν μοχθηρίαν τῶν ἀντιπάλων του καὶ διὰ νὰ ἐξαλείψῃ καὶ τὴν τελευταίαν σκιὰν τοῦ στίγματος, τὸ ὁποῖον ἐκεῖνοι ἀπεπειράθησαν νὰ τοῦ προσάψουν» (ὅπ. π., σελ. 93).

Μετὰ ἀπὸ λίγο ὅμως οἱ ἐχθροὶ τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου συνωμοτοῦντες κατάφεραν νὰ πάρουν πάλι μὲ τὸ μέρος τους τὸν αὐτοκράτορα καὶ νὰ τὸν πείσουν, πὼς ἂν ὁ Χρυσόστομος κατεδικάζετο καὶ δεύτερη φορὰ ἀπὸ ἐκκλησιαστικὸ δικαστήριο, «δὲν θὰ ἔχῃ πλέον παρὰ νὰ ὑπάγῃ διὰ νὰ ἀποθάνῃ εἰς τὴν ἐξορίαν» (ὅπ. π., σ. 89).

Ἔτσι ἑτοιμάστηκε ἡ δεύτερη ἐναντίον του Σύνοδος, ἡ ὁποία ἀντὶ νὰ ἐξετάσει τὴν ἔνσταση τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου κατὰ τῆς Συνόδου τῆς Δρυός, χωρὶς πάλι τὴν παρουσία του, ἐπεκύρωσε τὴν καθαίρεση καὶ ἐπέβαλε ἐπιπλέον στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο καὶ ἀφορισμό!!!

Σὲ λίγες ἡμέρες κατὰ περιπετειώδη τρόπο, καὶ ἀφοῦ ἐπαναλήφτηκαν βιαιότητες κατὰ τῶν πιστῶν ὑποστηρικτῶν του, ἕως καὶ αἱματοχυσίες, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἰωάννης ἐπῆρε τὸν δρόμο τῆς ἐξορίας, ὅπου καὶ ἀπέθανε καθηρημένος καὶ ἀφορισμένος!

Σὲ ἐπιστολὴ τοῦ Πατριάρχου Γερμανοῦ (1229 μ.Χ.) διαβάζουμε: «Ὅσοι κληρικοὶ ἀποδέχονται τὴν Ἐκκλησίαν μας καὶ ἐπιθυμοῦν νὰ κρατήσουν τὴν πατροπαράδοτη πίστι, νὰ μὴ ὑποκύψουν στοὺς ἀρχιερεῖς τους ποὺ ὑποτάχθηκαν στοὺς Λατίνους. Οὔτε νὰ ὑπακούσουν ἔστω καὶ γιὰ λίγο σ’ αὐτούς, ἐπειδὴ οἱ ἐπίσκοποι θὰ τοὺς ἀφορίσουν μὲ σκοπὸ νὰ τοὺς κάνουν νὰ πεισθοῦν στὴν λατινικὴ Ἐκκλησία. Ἐπειδὴ ἕνας τέτοιος ἀφορισμὸς εἶναι ἄκυρος καὶ ἐπιστρέφει μᾶλλον σ’ αὐτοὺς ποὺ τὸν πράττουν. Καὶ τοῦτο διότι ἔχουν γίνει πρόξενοι σκανδάλου στὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ κατεπάτησαν τὴν ἀκρίβεια τῶν ἱ. Κανόνων καὶ δέχτηκαν τούς… ἀλλοτριο-επισκόπους καὶ τοὺς ἔδωσαν τὰ χέρια, τὸ ὁποῖο εἶναι σημεῖο εὐπειθείας καὶ ὑποδουλώσεως(…).

Ἐσεῖς δὲ περιούσιε λαὲ τοῦ Χριστοῦ, στερεωθεῖτε στὴν πίστη, …μὴ προδίδετε κανένα ἀπὸ τὰ ὀρθὰ δόγματα τὰ ὁποῖα ἔχετε λάβει ἀπὸ παλαιά. Νὰ θεωρῆτε χαρὰ καὶ κέρδος κάθε βιοτικὴ θλίψι καὶ κάθε ζημία, προκειμένου νὰ διαφυλαχθῇ μέσα σας ἀπαραβίαστος ὁ θησαυρὸς τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως» (Οἱ ἀγῶνες τῶν μοναχῶν…, Ἱ. Μ. Ὁσ. Γρηγορίου Ἁγ. Ὄρους, σελ. 224.).

Ὁ δ΄ κανὼν τῆς Ζ΄ Οἰκουμ. Συνόδου, λέγει: «Εἴ τις οὖν διά τινα ἰδίαν ἐμπάθειαν εὑρεθείη…ἀφορίζων τινὰ τῶν ὑπ’ αὐτὸν κληρικῶν… ἀναίσθητος ὄντως ἐστί, καὶ τῇ ταυτοπαθείᾳ ὑποκείσεται, καὶ ἐπιστρέψει ὁ πόνος αὐτοῦ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ… Ὅποιος καθαιρεθῇ διὰ φθόνον ἢ ἄλλην ἄδικον αἰτίαν, αὐτὸς εἰς μὲν τὸν ἑαυτόν του προξενεῖ μισθόν, μεγαλύτερον ἀπὸ τὸν τῆς ἱερωσύνης, ὅθεν καὶ πρέπει νὰ χαίρῃ καὶ ὄχι νὰ λυπῆται, εἰς δὲ τοὺς ἀδίκως αὐτὸν καθήραντας προξενεῖ κόλασιν» (Πηδάλιον, ΚΗ΄ Κανὼν τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων, σελ. 30).

Λέγει ὁ ἱ. Χρυσόστομος (λόγος γ΄περὶ ἱερωσύνης) ὅτι ὅποιος «ἀδίκως ἀφορισθεῖ διὰ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἤτοι, ἢ διὰ τὴν πίστιν, ἢ διὰ τὰς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας, ἢ καὶ διὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ Χριστοῦ, οὗτοι πρέπει νὰ χαίρουν, ἐπειδὴ καὶ εἶναι μακαρισμοῦ ἄξιοι, κατὰ τὸν λόγον τοῦ Κυρίου, ὅστις εἶπε· «Μακάριοί ἐστε, ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν ἀφορίσωσιν ὑμᾶς, καὶ ὀνειδίσωσι καὶ ἐκβάλωσι τὸ ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρόν, ἕνεκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου»» (Πηδάλιον, σελ. 35).

Ἂς προσέξουμε δὲ καὶ τὸ ἑξῆς: πώς, ἐνῶ ἡ Ὀρθ. Ἐκκλησία διδάσκει ὅτι τὰ μυστήρια ποὺ τελοῦνται ἀπὸ ἱερεῖς χειροτονημένους κανονικὰ εἶναι ἔγκυρα, ἐφ’ ὅσον δι’ αὐτῶν μεταδίδεται ἡ Θ. Χάρις, ἔστω κι ἂν εἶναι ἀνάξιος ὁ ἱερέας ποὺ τὰ τελεῖ, στὴν περίπτωση τοῦ ἄδικου ἀφορισμοῦ -ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας- θεωροῦν, ὅτι «οὐχ ἕπεται τῷ ἀφορισθέντι τῷ θείῳ κρίματι» (Μάξιμος), δὲν αἴρει δηλ. ὁ Θεὸς τὴν προστατευτικὴ θεία Χάρη του ἀπὸ τὸν ἀδίκως ἀφορισθέντα, δὲν «παραδίδεται οὗτος εἰς τὸν σατανᾶ» (Χρυσόστομος), ἐφ’ ὅσον δὲν ἔχει διαπράξει κάτι ποὺ νὰ τὸν κωλύει στὸ νὰ μετέχει τῶν μυστηρίων καὶ νὰ παραμένει ὡς μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Ἀντίθετα ὁ «παρὰ τὸν σκοπὸν τοῦ Θεοῦ ἀφορίσας Ἱεράρχης» (ἅγ. Μάξιμος) ἐπειδὴ παραβαίνει τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ καὶ καταχρᾶται τὴν εἰς αὐτὸν ἐμπεμπιστευμένη ἐξουσίαν χάνει τὴν θείαν Χάρη καὶ «παραδίδεται οὗτος εἰς τὸν σατανᾶν».

Ὑπάρχει, τέλος, καὶ «ἕνα ἀκόμη σχόλιο τοῦ Βαλσαμῶνος στὸν ρλγ΄ κανόνα τῆς συνόδου στὴν Καρθαγένη (419)· ὁ κανόνας αὐτὸς ἀναφέρει ὅτι: “ἐφ’ ὅσον τῷ ἀφορισμένῳ μὴ κοινωνεῖ ὁ ἴδιος ἐπίσκοπος, τῷ αὐτῷ ἐπισκόπῳ ἄλλοι μὴ συγκοινωνήσωσιν ἐπίσκοποι”· σ’ αὐτὸν λοιπὸν τὸν κανόνα ὁ πιὸ διάσημος τῶν σχολιαστῶν τοῦ 12^ου αἰ. ἐπιφέρει: ”ὃ παρεσιώπησεν ὁ ἀνωτέρω κανών, οὗτος προήνεγκεν εἰς φανερόν· τὸ δὲ ἦν, τό, ἐὰν μὴ θελήσῃ ὁ ἐπίσκοπος κοινωνῆσαι τῷ παρ’ αὐτῷ ἀφορισθέντι ὡς ἔγκλημά τι αὐτῷ ἐξαγορεύσαντι, τί ἐπὶ τῷ τοιούτῳ ἐπισκόπῳ γενήσεται, ἀνευλόγως ἀφορίσαντι καὶ πρὸ καταδίκης τὸν ἄνθρωπον; Φησὶ γοῦν, ὅτι, ἐὰν ἀφορίσῃ τινὰ ἀνευλόγως, ἐφ’ ὅσον καιρὸν ἐκεῖνος οὐ κοινωνεῖ τῷ ἀφορισθέντι, μηδὲ ἐκείνῳ, τῷ ἀφορίσαντι δηλαδή, κοινωνῶσιν οἱ ἄλλοι ἐπίσκοποι. Ἐπάγει δὲ καὶ τὴν αἰτίαν, ἵνα μὴ ταχεῖς καὶ ἀπερίσκεπτοι ὦσι πρὸς κατηγορίαν καὶ πρὸς ἀφορισμόν, καὶ μὴ κατά τινων λέγουσι ἃ ἐλέγξαι οὐ δύνανται… Ἐγὼ δὲ νομίζω, ὅτι οὐ μόνον κολασθήσεται ὁ τοιοῦτος ἐπίσκοπος, ἀλλὰ καὶ τοῦ ἀνευλόγου τούτου ἀφορισμοῦ λαληθέντος παρὰ μείζονι ἀρχιερεῖ, ὁ μὲν ἀφορισθεὶς λυθήσεται τοῦ ἀφορισμοῦ· ὁ δὲ ἀφορίσας τιμωρηθήσεται…”»[1].

«Ὅποιος λοιπὸν ἀρχιερεὺς εὑρεθῇ… νὰ ἀφορίζῃ… διὰ κἀμμίαν του ἄλλην ἐμπάθειαν, οὗτος ἂς παθαίνῃ ἐκεῖνο ὁποῦ κάμνει ἤτοι ἂς ἀφορίζεται… Ὁ γὰρ κορυφαῖος Πέτρος παραγγέλλει… ποιμαίνεται τὸ ποίμνιον τοῦ Θεοῦ, ὄχι ἀναγκαστικῶς καὶ τυρρανικῶς, ἀλλὰ θεληματικῶς»[2].

(Ἀπὸ τὸ βιβλίο: Σημάτη Παναγιώτη, Καταστρατήγηση Ἱ. Κανόνων ἀπὸ Ἐπισκόπους, Αἴγιο, 2007)

[1] Μιχαηλάρη Π., Ἀφορισμός, 1997, σελ. 133.

[2] ΠΗΔΑΛΙΟΝ, σελ. 32

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΩΡΑ ΕΥΘΥΝΗΣ

ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ, ΓΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ

Ἡ «Ὁμολογία Πίστεως» κατὰ τῆς σύγχρονης παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἐντὸς τῶν κόλπων τῆς Ὀρθοδοξίας, προκάλεσε ἀμηχανία καὶ σπασμωδικὲς ἐνέργειες στοὺς ἡγετικοὺς κύκλους τοῦ Φαναρίου καὶ τοὺς εντοπίους οἰκουμενιστές. Ἕνα μειονέκτημα τῆς «Ὁμολογίας» εἶναι πὼς δὲν κατονομάζει τοὺς —ἐντὸς τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας— ἡγέτες τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Τοῦτο μπορεῖ νὰ ἔχει κάποιες δικαιολογίες, ὅπως ὅτι αὐτὸ θὰ τὸ ἔκαναν οἱ κατ’ ἐξοχὴν ἁρμόδιοι ἐπίσκοποι, καθόσον μάλιστα ὑπῆρχαν πολλὲς προσδοκίες ὅτι θὰ ὑπέγραφαν τὴν «Ὁμολογία» ἀρκετοί, περισσότεροι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ τελικὰ τὴν ὑπέγραψαν.

Ἡ «Φιλορθόδοξος Ἕνωσις “Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος”», ποὺ συμμετεῖχε ἐνεργὰ στὴν προσπάθεια αὐτή, μὲ κείμενά της στὸ Internet ἀπευθύνθηκε στὴν Ἱερὰ Σύνοδο καὶ σὲ συγκεκριμένους Μητροπολίτες, ὅπως τὸν Ναυπάκτου, τὸν Πειραιῶς (καὶ προσωπικὰ στὸν Αἰτωλοακαρνανίας), θέτοντάς τους τὸ θέμα:

—Εἶναι ὁ Οἰκουμενισμὸς αἵρεση καὶ μάλιστα παναίρεση, ὅπως τὴν κατονομάζει ὁ σύγχρονος ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς;

—Ἂν εἶναι αἵρεση (καὶ δεδομένου ὅτι ἡ αἵρεση δὲν ἔχει μόνο ἰδεολογία καὶ ὄνομα, ἀλλὰ καὶ ἡγέτες καὶ ὀπαδούς, δὲν εἶναι δηλαδὴ ἄσαρκη,) ρωτούσαμε νὰ μᾶς ποῦν οἱ ἀνωτέρω ἀναφερόμενοι ἐπίσκοποι, ποιοί εἶναι οἱ ἀρχηγοὶ καὶ οἱ ἡγέτες αὐτῆς τῆς αἱρέσεως, διότι, ὡς γνωστόν, εἶναι ὑποχρέωση τῶν ἐπισκόπων νὰ ἀποκαλύπτουν καὶ νὰ κατονομάζουν τοὺς αἱρετικούς, ἀφοῦ ἔτσι ἔκαναν οἱ Ἅγιοι καὶ αὐτὸ δίδασκαν νὰ κάνουμε κι ἐμεῖς, ὥστε νὰ τοὺς γνωρίζουν οἱ πιστοὶ καὶ νὰ μὴ πέφτουν στὰ δίχτυα τους.

Καὶ ὅταν στὶς πρῶτες μας νύξεις ἀρνήθηκαν οἱ ἐπίσκοποι νὰ ἀπαντήσουν ἢ μετέθεσαν τὶς εὐθύνες στὴν Ἱερὰ Σύνοδο, τοὺς ἐπισημάναμε ὅτι γιὰ πολὺ μικρότερες αἱρέσεις —μερικῶν δεκάδων ὀπαδῶν— κατονομάστηκαν οἱ αἱρέσεις καὶ οἱ αἱρετικοὶ καὶ ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Σύνοδο καὶ ἀπὸ τὶς ἐπὶ μέρους μητροπολίτες· γιατί δὲν κάνουν τὸ ἴδιο καὶ γιὰ τὴν παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ;

Ἐφ’ ὅσον, λοιπόν, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος συστοιχεῖται μὲ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη καὶ ἀρνεῖται νὰ τὸν κατονομάσει γιὰ τὴν συμμετοχή του στὴν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, τοῦτο πρέπει νὰ κάνουν οἱ ἴδιοι οἱ ὑπογράψαντες τὴν «Ὁμολογία» ἐπίσκοποι, καθόσον μάλιστα διάχυτη εἶναι ἡ ἐντύπωση ἀπὸ τὶς καταγγελίες καὶ τοὺς λόγους καὶ τὰ ἔργα τοῦ ἰδίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ὁμοφρόνων του, ὅτι ὁ πατριάρχης Βαρθολομαῖος καὶ συγκεκριμένοι ἑλλαδικοὶ ἐπίσκοποι εἶναι οἰκουμενιστές.

Δυστυχῶς, κανεὶς ἐπίσκοπος δὲν δέχτηκε νὰ ἀπαντήσει. Καὶ ὄχι μόνον δὲν ἀπάντησαν, ἀλλὰ ἀποκαλύφθηκε, ὅτι ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καὶ πολλοὶ μητροπολίτες, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐρωτηθέντες ἐπίσκοποι, τιμοῦν ποικιλοτρόπως τὸν καταγγελλόμενο ὡς ἀρχηγέτη τῆς αἱρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ πατριάρχη Βαρθολομαῖο, καλώντας τον στὶς ἐπαρχίες τους καὶ πλέκοντάς του τὸ ἐγκώμιο, ἀναρτώντας μάλιστα μαρμάρινες πλάκες (ὅπως στὴ μητρόπολη Ναυπάκτου) ἐπὶ τῇ ἀναμνήσει τοῦ περάσματός του εἰς τὴν μητροπολιτική τους περιφέρεια· ἢ ὑποκριτικὰ ὑπογράφοντες μὲν τὴν «Ὁμολογία Πίστεως» καὶ ἀναθεματίζοντες τὸν Οἰκουμενισμὸ τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας (ὅπως ὁ Πειραιῶς), ἀλλὰ σὲ ἄλλες εὐκαιρίες παρουσιάζοντες τὸν καταγγελλόμενον ἐπὶ αἱρέσει Πατριάρχη ὡς «φρυκτωρὸ τῆς πίστεως», καὶ πεφωτισμένο οἰακοστρόφο τῆς Ὀρθοδοξίας!

Ἕνεκα αὐτῆς τῆς διγλωσσίας καὶ τῆς ἐπαμφοτερίζουσας συμπεριφορᾶς τους, δημιουργεῖται θέμα συνειδήσεως γιὰ ὅσους ἔχουμε ὑπογράψει τὴν «Ὁμολογία Πίστεως»:

Εἶναι δυνατὸν ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ ἡ «Ὁμολογία» νὰ ἐγκαλεῖ τὸν πατριάρχη ἐπὶ Οἰκουμενισμῷ (πρᾶγμα ποὺ ἀντελήφθη καὶ ὁ ἴδιος καὶ γι’ αὐτὸ προσπάθησε νὰ κινήσει διαδικασία τιμωρίας τῶν συγγραψάντων τὴν «Ὁμολογία») καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη, ἀκόμα καὶ ἐκεῖνοι οἱ ἐπίσκοποι ποὺ ὑπέγραψαν τὴν «Ὁμολογία», νὰ ἐπικοινωνοῦν καὶ νὰ ἐπαινοῦν καὶ νὰ θεωροῦν τὸν πατριάρχη ὁμολογητὴ καὶ νὰ τὸν ὀνομάζουν φύλακα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως; Καὶ μποροῦν αὐτοὶ νὰ μᾶς «ἀναπαύουν», νὰ μᾶς ποιμαίνουν καὶ νὰ μᾶς καθοδηγοῦν;

Ἂν δὲν ἀποτελεῖ αὐτὸ σχιζοφρένεια, τότε τί εἶναι;

Γι’ αὐτὸ παρακαλοῦμε τοὺς ἡγήτορες καὶ τοὺς συντάκτες τῆς «Ὁμολογίας τῆς Πίστεως» (καὶ τοὺς συμφωνοῦντες πνευματικούς, μοναχούς, ὀρθόδοξες ἀδελφότητες) νὰ ξεκαθαρίσουν τὰ πράγματα. Νὰ πάρουν τὴν εὐθύνη καὶ νὰ κατονομάσουν τοὺς αἱρετικοὺς οἰκουμενιστὲς καὶ νὰ πληροφορήσουν τοὺς πιστούς, ποιά κατὰ τοὺς Ἁγίους Πατέρες πρέπει νὰ εἶναι ἡ στάση μας πρὸς τοὺς διδάσκοντες τὴν αἵρεση, καὶ κυρίως, νὰ τὴν ἐφαρμόσουν οἱ ἴδιοι, ὥστε μὲ σιγουριὰ καὶ ἐμπιστοσύνη νὰ τοὺς ἀκολουθήσουμε.

Τὰ περιθώρια στενεύουν, οἱ καιροὶ οὐ μενετοί. Ἡ αἵρεση ἐξαπλώνεται ραγδαίως. Οἱ διωγμοὶ ἔχουν ἀρχίσει στὴ Σερβία καὶ σύντομα θὰ ἐπεκταθοῦν εἰς τὰ καθ’ ἡμᾶς καὶ ἀλλοῦ στὸν ὀρθόδοξο κόσμο.

Φοβούμαστε ὅτι, ἂν καὶ ὅταν ἀποφασίσουν νὰ ἀντιδράσουν οἱ ποιμένες, οἱ πιστοὶ δὲν θὰ δείξουν καμιὰ διάθεση νὰ τοὺς ἀκολουθήσουν. Εἴτε γιατὶ δὲν θὰ τοὺς ἐμπιστεύονται πλέον, εἴτε γιατὶ ἡ αἵρεση θὰ ἔχει ἐπιτελέσει τὸ σκοπό της: θὰ ἔχει ἐξουδετερώσει πλήρως τὸ ὀρθόδοξο φρόνημα καὶ τὰ ἐναπομείναντα ὀρθόδοξα ἀντανακλαστικὰ κλήρου καὶ λαοῦ.

Καὶ ἡ εὐθύνη (ὅση ἀναλογεῖ στὸν καθένα μας) θὰ μᾶς βαρύνει ὅλους καὶ αἰωνίως.

«Φιλορθόδοξος Ἕνωσις “Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος”»

καὶ ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανικὸς Ἀγωνιστικὸς Σύλλογος

«Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης»

ΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ

ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

_____________________________________________________________

_________________________________________________

Μεγαλη Ἑβδομάδα

Κυριακὴ Βαΐων βράδυ

ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ

«Τὰ πάθη τὰ σεπτὰ ἡ παροῦσα ἡμέρα ὡς φῶτα σωστικὰ ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Δευτερα)

ΑΠΟΨΕ, ἀγαπητοί μου, σὲ ὅλους τοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας ἀρχίζει μιὰ νέα ἑβδο­μάδα, ἡ ὁποία στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάζεται Μεγάλη Ἑβδομάς. Ὀνομάζεται Με­γάλη ὄχι χρονικῶς, ἀλλὰ πνευματικῶς. Δι­ότι κατ᾽ αὐτὴν μπροστά μας, ἐ­ὰν πιστεύουμε, ἐκ­τυ­λίσσεται τὸ δρᾶμα τῶν δραμά­των. Αὐτὴ τὴν ἑ­­βδομάδα ἡ ἀνθρωπότης τελεῖ μνημόσυνο Ἐ­κείνου ὁ ὁποῖος ἔπαθε, σταυρώ­θηκε καὶ ἀνα­στήθηκε γιὰ μᾶς. Δὲν ὑπάρχουν στὴν παγκόσμιο ἱστορία γεγονότα ἱερώ­τερα ἀπὸ αὐτά. Γι᾽ αὐτὸ ἡ ἑβδομάδα αὐτὴ ὀ­νομάζεται Μεγάλη.
Μεταξὺ τῶν ἄλλων ὕμνων ἀπόψε ἀ­κούσα­με καὶ τὸ τροπάριο ποὺ ἀρχίζει· «Τὰ πάθη τὰ σεπτὰ ἡ παροῦσα ἡμέρα ὡς φῶτα σωστικὰ ἀ­νατέλλει τῷ κόσμῳ…» (κάθ. ὄρθρ. Μ. Δευτ.). Ἐπιτρέ­ψτε σ᾽ ἐμένα τὸν γέροντα ἐπίσκοπο, παρ᾽ ὅλη τὴν ἀτέλεια καὶ ἁμαρτωλότητά του, νὰ πῶ μερικὲς λέξεις ἐπάνω στὰ λόγια αὐτά.

* * *

Τὸ τροπάριο αὐτὸ μιλάει γιὰ «τὰ πάθη». Ποιά πάθη; Ὑπάρχουν δύο εἰδῶν πάθη· τὰ πάθη τὰ δικά μας καὶ τὰ πάθη τοῦ Χριστοῦ.
Τὰ πάθη τὰ δικά μας εἶνε οἱ κακίες καὶ τὰ ἐ­­λαττώματα ποὺ ἔχουμε. Αὐτὰ ἀποτελοῦν μία «δέσμη» – γιὰ νὰ μεταχειρισθῶ τὴ λέξι ποὺ ἐ­πικρατεῖ σήμερα στὰ σχολεῖα. Τὰ ἀνθρώπινα πάθη δὲν εἶ­νε βε­βαίως «πάθη σεπτά», εἶνε πάθη μεμπτά· ἑ­ωσ­φορικά, σωματοκτόνα, ἀδελφο­κτόνα, χρι­στοκτόνα, θεοκτόνα, ὀλέθρια. Ποιό πρῶ­το καὶ ποιό δεύτερο νὰ μνημονεύσουμε;
Ξεχωρίζω τρία πάθη, ποὺ συγκλονίζουν τὴν ἀνθρωπότητα. Τὸ ἕνα εἶνε ἡ φιλαργυρία, ἡ δί­­ψα γιὰ τὰ τριάκοντα ἀργύρια. Τρομερὸ πάθος, «ῥίζα πάντων τῶν κακῶν», ὅπως λέει ὁ ἀ­πόστολος Παῦλος (Α΄ Τιμ. 6,10). Τὸ δεύτερο εἶνε ἡ φιλοδοξία, ἡ ἐπιθυμία γιὰ δόξα, ἡ διάθεσι νὰ πατήσουμε στὸ πτῶμα τοῦ ἄλλου γιὰ νὰ γίνου­με μεγάλοι καὶ τρανοί. Καὶ τὸ τρίτο πάθος, ποὺ σήμερα ἔχει τεραστία δι­άδοσι, εἶνε ἡ φιληδο­νία, ὁ πανσεξουαλισμός, τὸ πάθος τῶν αἰσχρῶν ἡδονῶν. Αὐτὰ τὰ τρία πάθη κυριαρχοῦν στὴν ἀνθρωπότητα· αὐτὰ χωρίζουν ἀντρόγυνα, ἀνα­στατώνουν οἰκογένειες, διαιροῦν κοινότητες, συνταράσσουν ἔ­θνη, προκαλοῦν ἐμφυλίους σπαραγμούς, ἐξ­ε­γείρουν τοὺς μεγάλους Ἁρμα­γεδῶνες, τοὺς παγκοσμίους πολέμους. Διότι καὶ ὁ πρῶτος καὶ ὁ δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος ―καὶ ὁ τρίτος, ἂν γίνῃ― δὲν ἔχουν ὡς κίνητρο κάτι ἀνώτερο – αὐτὸ εἶνε ψέμα· αἰτία τους εἶνε τὸ συμφέρον, τὸ ὑλικὸ συμφέρον, ἢ τὴν ἐκδίκησι· πάλι δηλα­δὴ κάποιο πάθος.
Αὐτὰ εἶνε τὰ ἀνθρώπινα πάθη. Ἀλλὰ πῶς νι­κῶνται; μὲ τί μέσα; Τὴν ἀπάντησι μᾶς δίδει ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ὅσο παράξενο κι ἂν φανῇ, τὰ μεμπτὰ αὐτὰ πάθη νικῶνται μὲ τὰ σεπτὰ πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἕνας μεγάλος ἀσκητής, διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας καὶ σοφὸς συγγραφεύς, ὁ Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, διετύπωσε μιὰ ἀλήθεια, τὴν ὁ­ποία παραδέχονται σήμερα καὶ οἱ ψυχο­λόγοι· «Ἔρως ἔρωτι νικᾶται», ὁ ἕνας ἔρωτας ἀποκρούει καὶ νικᾷ τὸν ἄλλο (Κλίμ. Ε΄, ς΄· ΙΕ΄, β΄). Ἂν θέλῃς νὰ νική­σῃς ἕναν ἔρωτα αἰσχρό, φύτεψε στὴν καρδιά σου ἕναν ἔρωτα ἱε­ρό, τὸν ἅγιο πόθο γιὰ τὸ νυμφίο Χριστό· δῶσε ἔτσι στὸν ἑ­αυτό σου φτεροῦγες νὰ πετάξῃ ψηλά.
Τὶς ἅγιες λοιπὸν αὐτὲς ἡμέρες, τὰ πά­θη τὰ μεμ­πτὰ ἀποκρούονται καὶ νικῶνται μὲ «τὰ πά­θη τὰ σεπτά», ποὺ «ὡς φῶτα σωστικὰ ἀ­νατέλ­­λει τῷ κόσμῳ», προβάλλουν δηλαδὴ γιὰ τὸν κόσμο σὰν σωτήρια φῶτα, σὰν προβολεὺς ποὺ ῥίχνει φῶς στὴν ἄβυσσο τῆς ἀνθρωπίνης καρ­δίας. Ἂς τὸ ἀναλύσουμε κάπως αὐτό.
⃝ Ἐνοχλεῖσαι ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας; Ἔλα στὴν ἐκκλησία τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα, καὶ θὰ δῇς ὅτι Ἐκεῖνος ποὺ πιστεύεις καὶ λατρεύεις δὲν ἔπιασε στὰ χέρια του χρήματα· ἦ­ταν ὄντως ἀφιλοχρήματος, ἀνάργυρος, ἀκτή­μων. Ὅταν τὸν ῥώτησαν «Ποῦ μένεις;», εἶ­πε· «Ἐλᾶτε νὰ δῆτε» (Ἰωάν. 1,38). Κι ὅταν κάποιος ἄλ­λος τοῦ εἶπε «Θὰ σὲ ἀκολουθήσω», ὁ Χριστὸς ἀπήντησε μὲ τὰ ἀθάνατα ἐκεῖνα λόγια· «Οἱ ἀλεποῦδες καὶ τὰ πουλιὰ τοῦ οὐρανοῦ ἔ­χουν φωλιές, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔ­χει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ» (Ματθ. 8,20).
⃝ Ἐνοχλεῖσαι ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιλοδοξίας; Πλησίασε τὸν Κύριό σου καὶ θὰ δῇς ὅτι αὐ­τός, ὁ Βασιλεὺς τῶν οὐρανῶν, κατῆλθε ὅλη τὴν κλίμακα τῆς ταπεινώσεως καὶ ἔφθασε μέχρι τοῦ σημείου ὡς δοῦλος νὰ φορέσῃ λέν­τιο καὶ νὰ πλύνῃ τὰ πόδια τῶν μαθητῶν του.
⃝ Ἐνοχλεῖσαι ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιληδονίας; Πλησίασε τώρα τὸν Ἐσταυρωμένο, καὶ θὰ δῇς ὅτι δὲν δοκίμασε ἡδονὲς τοῦ κόσμου τούτου, ἀλλ᾽ ἀντιθέτως ἤπιε ὄξος καὶ χολή, γιὰ νὰ δι­ορ­θώσῃ καὶ νὰ θεραπεύσῃ τὰ ἀνθρώπινα πάθη.
Σὲ ὁποιαδήποτε κατάστασι κι ἂν εἶσαι, «τὰ πάθη τὰ σεπτὰ» θὰ ῥίξουν φῶς στὴ ζωή σου. Εἶσαι παιδὶ καὶ νέος; Πλησίασε στὸ σταυρό, καὶ θὰ δῇς ὅτι ὁ Χριστός, στὴν πιὸ φρικτὴ ὥ­ρα, δὲν ξέχασε τὴ Μητέρα του, ἀλλὰ φρόντισε γι᾽ αὐτὴν λέγοντας στὸν Ἰωάννη «Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου» (Ἰωάν. 19,27). Ὀφείλεις λοιπὸν κ᾽ ἐσὺ νὰ ἐν­διαφερθῇς γιὰ τοὺς γονεῖς σου· μὴ τοὺς ἐγ­καταλείψῃς σὲ κάποια γωνιὰ γηροκομείου. Εἶσαι μαθητής, διαβάζεις βιβλία; Δὲν ὑπάρχει βιβλίο πιὸ ὠφέλιμο ἀπὸ τὴ μελέτη τῶν παθῶν τοῦ Χριστοῦ. Εἶσαι δάσκαλος καὶ καθηγητής; Ἔχε πρότυπό σου τὸν Ἐσταυρωμένο, ποὺ εἶ­νε ὁ κατ᾽ ἐξοχὴν «ῥαββί», ὁ γλυκύτερος διδά­σκα­λος (Μᾶρκ. 9,5· 11,21. Ἰωάν. 1,38,50· 3,2,26· 4,31· 6,25· 9,2· 11,8). Εἶσαι ἄρχων, ἔχεις ἀξίωμα; Ἔλα κοντὰ στὸν Ἐ­σταυρωμένο, νὰ σὲ διδάξῃ ὅτι ἡ ἐξουσία δὲν εἶνε τυραννίς, ἀλλὰ εἶνε διακονία, ὑπηρεσία τοῦ λαοῦ (βλ. Ματθ. 20,25-28· 23,11. Μᾶρκ. 10,42-45· 9,35).
Εἶσαι, τέλος, ἁμαρτωλός; Ὤ, τότε εἶνε ποὺ ἐπιβάλλεται νὰ πλησιάσῃς τὸν ἐσταυρωμένο Λυτρωτή μας. Ἕνας ζωγράφος τῆς Βιέννης ζωγράφισε τὸν ἁμαρτωλὸ νὰ περιπλανᾶται σὰν ἀχθοφόρος φορτωμένος ἕνα μεγάλο βάρος, δεμένο ἐπάνω του μὲ σχοινιὰ ποὺ κανείς δὲν μποροῦσε νὰ λύσῃ. Μόνο ὅταν στὴν κορυφὴ ἑ­νὸς λόφου εἶδε τὸν σταυρὸ καὶ γονάτισε ἐμ­πρός του, ἄγγελοι ἔκοψαν τὰ σχοινιὰ κι αὐτὸς ἐλευθερώθηκε. Ἡ εἰκόνα συμβολίζει, ὅτι ὁ Χριστὸς ἀπαλλάσσει τὸν ἄνθρωπο ἀ­πὸ κάθε πάθος. Σήμερα, ὅπως λένε οἱ ψυχολό­γοι, ὁ ἄν­θρωπος ὑποφέρει ἀπὸ τὸ βάρος ποὺ λέγεται ἄγχος· εἶνε ἡ συνέπεια τῶν παθῶν του. Εἶσαι λοιπὸν ἁμαρ­τωλός; πλησίασε· «τὰ πάθη τὰ σε­πτὰ» θὰ σ᾽ ἐλευθερώσουν καὶ ἀνακουφίσουν.
Στὶς ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος βλέπουμε τὸ Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο, τὰ ἄχραν­τα πάθη καὶ τὰ ἀνθρώπινα πάθη· τὰ σκοτεινὰ βάθη τῆς ἀνθρωπίνης ἐμπαθείας, ἀλλὰ καὶ τὰ φωτεινὰ ὕψη τῆς θείας ἀγαθότητος ὅπου μᾶς ἀνεβάζει ὁ Χριστὸς διὰ τοῦ σταυροῦ. Ρώτησαν ἕναν ἀγράμματο ἀσκητὴ ἂν διαβάζῃ, κι αὐτὸς ἔδειξε τὸν Ἐσταυρωμένο· Νά τὸ βιβλίο μου, εἶπε, αὐτὸ μελετῶ! Ὁ Ἐσταυρωμένος εἶνε ὁ λυτρωτής μας· σ᾽ αὐτὸν νὰ ἀποβλέψου­με, γιὰ νὰ σωθοῦμε ἀπὸ τὰ πάθη μας.

* * *

Πλοῦτος διδαγμάτων συνωστίζεται, ἀγαπη­τοί μου, στὰ ὡραῖα τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Σᾶς παρακαλῶ νὰ τὰ παρακολουθῆτε. Ἐ­φοδιαστῆτε μὲ σχετικὰ βιβλιαράκια.
Τελειώνω μὲ μία παρατήρησι. Ἐνθυμοῦμαι τὰ παλιὰ χρόνια ―ἐμεῖς οἱ γέροντες ἐνθυμού­μεθα τὰ παλιά―, μόλις ἄκουγαν τὸ βράδυ τῶν Βαΐων νὰ χτυπᾷ ἡ καμπάνα γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑ­βδομάδα, ὅλοι πήγαιναν στὴν ἐκκλησία, οἰκογενειακῶς· στὸ σπίτι δὲν ἔμενε κανείς. Ἀ­πευθύνομαι λοιπὸν τώρα ἰδιαιτέρως σὲ ὅσους σᾶς ἀξίωσε ὁ Θεὸς νὰ εἶστε γονεῖς, καὶ ἐρωτῶ·
Ποῦ εἶνε τὰ παιδιά σας; Ὦ μάνα καὶ πατέρα, ἔχετε μεγάλη εὐθύνη γι᾽ αὐτὰ ἀπέναντι στὸ Θεό! Δυστυχῶς ἐκκλησιάζεσθε μόνο οἱ γονεῖς, τὰ παιδιὰ ἀπουσιάζουν. Ἀλλοῦ πηγαίνετε μαζί· ἂν πρόκειται γιὰ κάποιο θέαμα ἢ συμ­­πόσιο ἢ διασκέδασι ἢ ἐκδρομή, πηγαίνετε οἰ­κογενειακῶς. Στὴν ἐκκλησία; Ἐλάχιστα παιδιά. Ποιός φταίει; Φταῖμε κ᾽ ἐμεῖς οἱ κληρικοί, φταῖνε καὶ οἱ ἐκπαιδευτικοί, φταίει καὶ τὸ ῥαδιόφωνο καὶ ἡ τηλεόρασι καὶ πολλὰ ἄλλα. Ἀλλὰ πρὸ παντὸς φταῖτε σεῖς οἱ γονεῖς, ποὺ δὲν διδάξατε τὰ παιδιά σας ὅτι ὁ ἐκκλησιασμός, ἰδίως τῶν ἡμερῶν αὐτῶν, ἔχει ἕνα μεγαλεῖο ἀπερίγραπτο.
Δὲν ἔχει ἀνάγκη ὁ Χριστὸς ἀπὸ μᾶς· ἐμεῖς ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τὸ Χριστό. Ἀλλοίμονο! παιδιὰ ποὺ δὲν πατοῦν τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες στὴν ἐκκλησία, ὅταν μεγαλώσουν θὰ γίνουν «γεννήματα ἐχιδνῶν» (Λουκ. 3,7), φίδια. Καὶ οἱ πρῶτοι ποὺ θὰ πληγωθοῦν ἀπ᾽ αὐτὰ καὶ θὰ κλάψουν, θὰ εἶνε οἱ γονεῖς. Διότι νέος χωρὶς Θεὸ εἶνε ἕνας ὑποψήφιος ἐγκληματίας.
Μὴν πηγαίνετε λοιπὸν στὴν ἐκκλησία μόνοι· παίρνετε μαζί σας καὶ τὰ παιδιά. Καὶ νὰ εἶστε βέβαιοι· ὅταν μιὰ μέρα φύγετε ἀπ᾽ τὸν κόσμο αὐτό, πολλὰ πράγματα θὰ ξεχάσουν τὰ παιδιά, δὲν θὰ ξεχάσουν ὅμως, ὅτι τέ­τοιες ἅγιες μέρες ἡ μάνα κι ὁ πατέρας τά ᾽παιρναν καὶ πήγαιναν μαζὶ στὴν ἐκκλησιὰ καὶ ἄκουγαν τὸν ὕ­μνο· «Τὰ πάθη τὰ σεπτὰ ἡ παροῦσα ἡμέρα ὡς φῶτα σωστικὰ ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ…».
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης 15-4-1984 βράδυ)

Κυριακὴ τῶν Βαΐων

Γιατι κλαιει ο Χριστος;

«Καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ᾽ αὐτῇ» (Λουκ. 19,41)

Ο ἀπόστολος, τὸ εὐαγγέλιο, ὅλα τὰ τροπάρια, ἀγαπητοί μου, μᾶς φωνάζουν σήμερα· Ἔρχεται! Ποιός ἔρχεται; Ἐὰν τὸ Πνεῦμα τὸ ἅ­γιο μᾶς φώτιζε νὰ νιώσουμε ποιός ἔρχεται, τότε στὰ μυστικὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς μας θ᾽ ἀ­κούγαμε τὸ σάλπισμα τῶν ἀγ­γέλων ποὺ λέει σὲ ὅλους· Ἐξέλθετε πρὸς προ­ϋπάντησιν τοῦ Χριστοῦ! Μικροὶ καὶ μεγάλοι, γυναῖκες καὶ ἄν­τρες, φτωχοὶ καὶ πλούσιοι, ἐξ­έλθετε ἅπαντες γιὰ νὰ λάβετε μέρος στὴν ὑ­ποδοχή του.
Ἡ ὑποδοχὴ αὐτὴ ἔγινε σήμερα στὴν πόλι τῶν Ἰεροσολύμων, τὴν πρωτεύουσα τοῦ Ἰσρα­ήλ. Ποιά γλῶσσα μπορεῖ νὰ τὴν περιγράψῃ!

* * *

Πολλὲς ὑποδοχές, ἀγαπητοί μου, ἔχουν γίνει καὶ γίνονται. Καὶ ἡ πρωτεύουσα τῆς Ἑλ­λάδος λ.χ., ἡ Ἀθήνα, τὸ 1913 ἔζησε μιὰ τέτοια ἡ­μέρα. Ἦταν Ἰούλιος. Τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος γύριζαν νικηταί. Ὕστερα ἀπὸ ἀγῶνες ὀκτὼ μη­νῶν, ὁ Ἑλληνικὸς στρατὸς ἐπέστρεφε δαφνο­στεφὴς μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν ἔνδοξο βασιλέα ἀπὸ τοὺς βαλκανικοὺς πολέμους. Οἱ καμπάνες χτυποῦσαν, οἱ σάλπιγγες ἠχοῦσαν, οἱ σημαῖες ἀνέμιζαν, ὅλα τὰ μάτια δάκρυζαν. Τέτοιος ἦταν ὁ ἐνθουσιασμός, ὥστε ἔπεφταν καὶ φιλοῦσαν τὰ πόδια τοῦ ἀλόγου τοῦ βασιλέως!
Μὰ γιατί τὰ λὲς αὐτά; θὰ πῆτε. Τὰ λέω ὡς πα­ράδει­γμα. Ἡ ὑποδοχὴ ἐκείνη εἶνε μιὰ σκιά, ποὺ μπορεῖ κάπως νὰ ζων­τανέψῃ μπροστά μας τὴ σημερινὴ ὑποδο­χή, τὴν ὑποδοχὴ ποὺ ἑτοίμα­σε ὄχι πλέον ὁ λαὸς τῶν Ἀθηνῶν σ᾽ ἕναν ἐπίγειο βασιλιᾶ ἀλλὰ ὁ λαὸς τῶν Ἰεροσολύμων στὸν βασιλέα Χριστὸ ὡς τὸν μεγαλύτερο νικητή.
Πολλοὺς νικητὰς ἀναφέρει ἡ ἱστορία. Οἱ ἄλ­λοι νικηταὶ πρέπει νὰ γράφωνται μὲ νῦ μικρό· αὐτὸς γράφεται μὲ νῦ κεφαλαῖο, Νικητής. Διότι οἱ ἄλλοι νίκησαν ἀνθρώπους. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς, ποὺ σήμερα ὑποδέχονται τὰ Ἰεροσόλυ­μα μὲ ἔξαλλο ἐνθουσιασμό, εἶνε ὁ μονα­δικὸς νικητής. Νίκησε ἐκεῖνον ποὺ κανένας ἄλλος δὲν μπόρεσε νὰ νικήσῃ· νίκησε τὸ μεγαλύτερο ἐχθρὸ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, τὸ θάνατο. Σὰν χθὲς πῆγε στὰ μνήματα καὶ εἶπε «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω» (Ἰω. 11,44), καὶ ὁ Λάζαρος αὐ­τοστι­γμεὶ ἀναστή­θηκε ἐκ νεκρῶν. Αὐτὸ ἦταν τὸ με­γαλύτερο θαῦμα ποὺ ἔ­κανε ἡ δύναμίς του.
Ἡ εἴδη­σι τῆς ἀναστάσεως τοῦ Λα­ζάρου, διαδόθηκε ἀ­στραπι­αίως καὶ ἐξέπλη­ξε ὅλους, μικροὺς καὶ μεγάλους. Γι᾽ αὐτὸ τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἔγινε κάτι πρω­τοφανές. Ὑπολογίζουν οἱ ἱ­στορικοί, ὅτι πάνω ἀ­πὸ ἕνα ἑκατομμύριο ἄν­θρωποι ἦταν συγκεν­τρω­­μένοι ἐκεῖνες τὶς μέρες στὴν ἁγία πόλι γιὰ νὰ ἑορτάσουν τὸ πάσχα. Μόλις λοιπὸν ἄκουσαν ὅτι ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς, ὁ θριαμβευτὴς καὶ νικη­τὴς τοῦ θανάτου, βγῆκαν ὅλοι ἔξω ἀπὸ τὴν πόλι νὰ τὸν ὑποδεχθοῦν. Τέτοια ἦταν ἡ χαρά τους, ὥστε ἔβγαζαν τὰ ῥοῦχα τους καὶ τὰ ἔ­στρωναν κάτω νὰ γίνουν τάπητας νὰ πατήσουν τὰ ἅγιά του πόδια, ἀνέβαιναν στὰ δέντρα καὶ ἔκοβαν κλαδιὰ καὶ βάια. Κι ὅταν πλέον τὸν ἀν­τίκρυσαν πάνω στὸ γαϊδουράκι, σεί­οντας τὰ βάια ξέσπα­σαν σὲ οὐρανομήκεις ζητωκραυγὲς «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ» (ἔ.ἀ. 12,13).
Ἔτσι αἰσθάνονταν οἱ ἄνθρωποι, ὁ λαὸς τῶν Ἰεροσολύμων, ὑποδεχόμενοι τὸν Νικητή. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς πῶς ἆ­ρα­γε αἰσθανόταν μπροστὰ σ᾽ αὐτὸ τὸ παραλή­ρημα; Θὰ νόμιζε κανεὶς ὅτι αὐ­τὴ ἦταν ἡ ὡραιότερη ἡμέρα τῆς ζωῆς του. Καὶ ὅμως ἐκεῖνος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν λαό, εἶνε λυπημένος, καὶ κλαίει. Γιατί;
Κλαίει, διότι ὡς Θεὸς βλέπει τὰ πρά­γματα βαθύτερα. Ἐμεῖς βλέπουμε τὴν ἐπι­φάνεια, ἐ­κεῖνος βλέπει στὸ βάθος. Ἡ θάλασσα στὴν ἐπιφάνεια εἶνε γαλανὴ καὶ ὡραία, στὸ βυθὸ ὅμως κρύβονται κήτη καὶ τέρατα. Καὶ ὁ Χριστὸς μέσα σ᾽ αὐτὴ τὴν ἀνθρωποθάλασσα βλέπει ὅτι ὑ­πάρχουν σκορπιοὶ καὶ φίδια φαρμακερά. Ἦταν οἱ ἄρχοντες, πολιτικοὶ καὶ θρησκευτικοί, ποὺ ἦταν διεφθαρμένοι ψυχικῶς ἀπὸ τὰ πάθη· τὴν ἰδιοτέλεια καὶ τὸ συμφέρον, τὸ φθόνο ἐ­ναντίον κάθε καλοῦ καὶ ὡραίου, τὴ φιλαργυρία καὶ τὴν πλεονεξία, καὶ πρὸ παντὸς ἀπὸ ἕ­να ἐ­λάττωμα ποὺ τὰ μάτια τοῦ Χριστοῦ δὲν τὸ ὑ­πέφεραν, τὴν ὑποκρισία. Τὰ πιὸ αὐστηρὰ λόγια του ὁ Χριστὸς δὲν τὰ εἶπε γιὰ ἄλλους ἁ­μαρτωλούς· τὰ εἶπε γιὰ τοὺς ὑποκριτάς, κα­τὰ τῶν ὁ­ποίων ἔρριξε τοὺς καυστικούς του μύ­δρους. Οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι εἶχαν διαφθαρῆ ἀπὸ τὴν ὑποκρισία· ἄλλο ἦταν καὶ ἄλλο ἔδειχναν· ἦταν δαίμονες καὶ παρουσιάζονταν ὡς ἄγγελοι. Αὐτὸ δὲν τὸ ἀνέχθηκε ὁ Χριστός.
Κλαίει λοιπὸν ὁ Χριστὸς γιὰ τοὺς ἄρχον­τες, κλαίει καὶ γιὰ τὸ λαό. Καθὼς κατεβαίνει ἀπὸ ὕψωμα κι ἀντικρύζει ὅλη τὴν πόλι τῶν Ἰεροσο­λύμων μὲ τὸν κόσμο ἐκεῖνο, κλαίει γιὰ τὸ πλῆ­θος αὐτό. Γιατί; Διότι ὁ λαὸς ἦταν σὰν πρόβα­τα χωρὶς ποιμένα. Κλαίει ἀκόμα γιὰ τὸ λαὸ αὐτό, διότι δὲν εἶνε σταθερός. Εἶνε ἐπιπόλαι­ος καὶ εὐμετάβλητος. Γρήγορα θὰ ἀλλάξῃ. Σή­μερα εἶνε κοντά του καὶ ζητωκραυγάζει «Ὡ­σαννά»· ἀλλὰ αὔριο Μεγάλη Δευτέρα τὸ «Ὡ­σαννὰ» θὰ χαμηλώσῃ, τὴ Μεγάλη Τρίτη θὰ χα­μηλώσῃ περισσότερο, τὴ Μεγάλη Τετάρτη ἀ­κόμη περισσότερο, τὴ Μεγάλη Πέμπτη ἀκόμη περισσότερο, καὶ τὸ πρωὶ τῆς Μεγάλης Παρα­σκευῆς θὰ σβήσῃ τελείως, καὶ ἀντὶ τοῦ «Ὡσαν­νὰ» θ᾽ ἀκούγεται τὸ «Ἆρον ἆρον, σταύρωσον αὐτόν» (ἔ.ἀ. 19,15). Γι᾽ αὐτὸ σήμερα ὁ ὑμνογράφος σχολιάζει τὸν ἀγνώμονα λαὸ σὲ ἕναν ὕμνο καὶ λέει· «Μετὰ κλάδων ὑμνήσαντες πρότερον, μετὰ ξύλων συνέλαβον ὕστερον, οἱ ἀγνώμονες Χριστόν, Ἰουδαῖοι τὸν Θεόν…»· οἱ Ἰουδαῖ­οι, ποὺ προηγουμένως ὕμνησαν τὸν Θεάνθρω­πο Χριστὸ μὲ κλαδιὰ στὰ χέρια, ὕστερα τὸν συν­έλαβαν μὲ ξύλα οἱ ἀχάριστοι (ὑπακ.).
Κλαίει λοιπὸν ὁ Χριστὸς γιὰ τοὺς ἄρχον­τες, κλαίει γιὰ τὸ λαό· κλαίει ἀκόμα γιὰ τὸ μέλλον τῆς πόλεως· μπροστά του σὰν σὲ ταινία βλέπει ὅτι ὕστερα ἀπὸ τριάντα περίπου χρόνια αὐτὴ ἡ πόλις μὲ τὶς ὡραῖες οἰκοδομές της, τὰ μέγα­ρα τοῦ Ἄννα καὶ τοῦ Καϊάφα, τὸ πραιτώριο τοῦ Πιλάτου, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ περίλαμπρος ναὸς ποὺ ἦταν τὸ καύχημά τους, θὰ γίνουν γῆ Μαδιάμ. Ὅπως καὶ ἔγιναν πράγματι· ἀλέτρι πέρασε, δὲν ἔμεινε «λίθος ἐπὶ λίθον» (Ματθ. 24,2).
Ἰδού λοιπὸν γιατί τὴν ἡμέρα αὐτὴ ὁ Χριστὸς «ἰδὼν τὴν πόλιν ἔ­κλαυσεν ἐπ᾽ αὐτῇ» (Λουκ. 19,41).

* * *

Ἀλλ᾽, ἀδελφοί μου, τὸ κλάμα τοῦ Χριστοῦ μας δὲν ἔπαυσε, δὲν στέρεψαν τὰ μάτια του. Ἐξακολουθεῖ νὰ κλαίῃ καὶ σήμερα, καὶ τὰ δάκρυά του πέφτουν στὴ γῆ· κι ὅπου πέφτει τὸ δάκρυ τοῦ Χριστοῦ, σείεται ὁ κόσμος. Κλαίει ὁ Χριστός ὅταν κλαίῃ ἡ χήρα, ὁ φτωχός, ὁ ἀ­δικούμενος, ὅταν κλαῖνε λαοὶ ὁλόκληροι· τὸ δάκρυ τους εἶνε τὸ δάκρυ τοῦ Χριστοῦ. Δὲν κλαίει πιὰ ὁ Χριστὸς γιὰ Ἰουδαίους, ποὺ τὸν σταύρωσαν μιὰ φορά· κλαίει γιὰ Χριστιανούς, ποὺ τὸν σταυρώνουν καθημερινῶς. Κλαίει γιὰ ὅλες τὶς ἀδικίες, τὰ ἐγκλήματα καὶ τὰ ὄργια ποὺ τελεῖ ὁ λεγόμενος χριστιανικὸς κόσμος.
Ὑπερβολικὰ φαίνονται τὰ λόγια μου; Παρτε στὰ χέρια σας τὸ κόσκινο, τὴν ψιλὴ κρησά­ρα τοῦ Εὐαγγελίου, καὶ κοσκινίστε. Κοσκίνισε πρῶτα – πρῶτα τὸν ἑαυτό σου. Αὐτὲς τὶς ἅγι­ες ἡμέρες ἄσε πιὰ τὶς δουλειὲς καὶ τὶς ἐπιχειρήσεις σου, καὶ στρέψε τὴν προσοχὴ στὴν ἀθάνα­τη ψυχή σου, ποὺ ἀξίζει παραπάνω ἀπ᾽ ὅλο τὸν κόσμο. Πέρασε ἀπὸ κόσκινο τοὺς λογισμούς σου, τὰ λόγια σου, τὴ συμπεριφορά σου, ὅλη τὴ ζωή σου, καὶ θὰ δῇς ἂν ἐσὺ εἶσαι Χριστιανός. Πάρε κατόπιν τὸ κόσκινο καὶ κοσκίνισε τὴν οἰ­κογένειά σου, τὴ γυναῖκα καὶ τὰ παιδιά σου. Πά­ρε μετὰ τὸ κόσκινο καὶ κοσκίνισε τοὺς ἄρχον­τες πολιτείας καὶ ἐκκλησίας, τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ ἱερεῖς ἀνεξαιρέτως. Πάρε τὸ κόσκινο καὶ κοσκίνισε ὅλη τὴν πατρίδα καὶ τὴν κοινωνία μας. Καὶ θὰ δῇς, ἀπὸ τὰ τόσα ἑκατομμύρια, πόσοι ζοῦν τὸ δρᾶμα τοῦ Χριστοῦ, πόσοι ζοῦν τὸ μεγαλεῖο τοῦ χριστιανισμοῦ.
Φοβοῦμαι, ἀδελφοί μου, ὅ­τι δὲν εἴμαστε Χριστιανοί· εἴμαστε χειρότεροι κι ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους. Δὲν ἀξίζουμε νὰ κρατοῦμε τὰ βάια στὰ χέρια μας· διότι τὰ βάια εἶνε σύμβολα νίκης, κ᾽ ἐμεῖς εἴμαστε ὑπόδουλοι στὰ πάθη. Μᾶς ἔμεινε μόνο μιὰ ἐπιδερμίδα Χριστιανισμοῦ· στὰ βάθη μας δὲν ὑπάρχει ἡ ἀγάπη στὸ Θεὸ καὶ τὸν πλησίον, δὲν ὑπάρχει ἡ δικαιοσύνη, δὲν ὑπάρχει τὸ πραγματικὸ εἶναι τοῦ Χριστιανοῦ.
Ἂς ξυπνήσουμε λοιπόν. Θέλετε νὰ γιορτά­σετε σωστά; «Ἐξέλθετε» ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὰ ἐλαττώματα, ἀπὸ τὰ κέντρα τῆς διαφθορᾶς, ἀ­πὸ τὶς σπηλιὲς τοῦ διαβόλου, καὶ «δεῦτε προσ­κυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν Χριστῷ». Κάψτε τὸ βρωμερὸ «πουκάμισο» ποὺ φορᾶτε, τὸ ντύμα τῆς ἁμαρτίας, καὶ ντυθῆτε τὸ ἔνδυμα τῆς μετανοίας. Ὑποδεχθῆτε τὸ Χριστό. Πλέξτε στεφάνι καὶ στεφανῶστε τον. Καὶ πρὸ παν­τὸς ἑτοιμάστε του τὸ σαλόνι σας. Θέλει σαλόνι ὁ Χριστός. Καὶ σαλόνι εἶνε ἡ καθαρὴ καρδιά. Ἐκεῖ ἀναπαύεται καὶ τελεῖ τὸ Πάσχα.
Εὔχομαι, μὲ καρδιὰ καθαρὴ νὰ ἑορτάσουμε τὰ πάθη καὶ τὴν ἀνάστασι τοῦ Χριστοῦ λέγον­τας «Τὴν ἀνάστασίν σου, Χριστὲ σωτήρ, ἄγγε­λοι ὑμνοῦσιν ἐν οὐρανοῖς καὶ ὑμᾶς τοὺς ἐπὶ γῆς καταξίωσον ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ σὲ δοξάζειν».

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ι.Ν. Ἀναλήψεως Βύρωνος -Ἀθῆναι  10-4-1960)

Λαζαρος και Λαζαροι

«Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται»

Η σημερινὴ ἡμέρα, ἀγαπητοί μου, εἶνε Σάββατο τοῦ Λαζάρου.
Τὸ ὄνομα Λάζαρος σημαίνει «Ὁ Θεὸς εἶνε ἡ ἐλπίδα μου». Πρὶν πολλὰ χρόνια στὴ Θεσσαλονίκη, περπατώντας μιὰ μέρα στὸ Ἑπταπύργιο, εἶδα πρωῒ – πρωῒ ἕνα πλανώδιο λαχανοπώλη μὲ τὸ καροτσάκι του φορτωμένο. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωσι μιὰ ἐπιγραφή, ποὺ εἶχε πάνω στὸ καροτσάκι. Ἔγραφε· «Ἔχει ὁ Θεός». Ἔπιασα κουβέντα μαζί του. Ἦταν καμμιὰ τριανταπενταριὰ χρονῶν. Εἶχε 6-7 παιδιά· νοίκιαζε σπιτάκι στὸ ἄκρο τῆς πόλεως. Γύριζε ἔτσι ὅλους τοὺς δρόμους· χωρὶς κανένα ἄλλο ἔσοδο. «Μ᾿ αὐτὸ τὸ καροτσάκι», λέει, «ζῶ τὴν οἰκογένεια. Ἂς ἔχῃ δόξα ὁ Θεός, ποὺ δὲ᾿ μ᾿ ἐγκατέλειψε. Γι᾿ αὐτὸ ἔγραψα τὸ “Ἔχει ὁ Θεός”». Τί μεγάλο πρᾶγμα νὰ ἔχῃ κανεὶς τὴν ἐλπίδα του στὸ Θεό!
Θὰ μιλήσουμε λοιπὸν γιὰ τὸ Λάζαρο. Ἢ μᾶλλον θὰ σᾶς παρουσιάσω δύο Λαζάρους. ―Περίεργο πρᾶγμα, θὰ πῆτε· δυὸ Λάζαροι ὑπάρχουν;… Ναί. Τὸν ἕνα τὸ γνωρίζετε· εἶνε αὐτὸς ποὺ ἑορτάζουμε. Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάποιος ἄλλος. Θὰ τὸν ἀκούσετε στὸ τέλος· ἤ, ἐὰν προσέξετε τὰ ὡραῖα τροπάρια ποὺ ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, θὰ τὸν ἀνακαλύψετε μόνοι σας.
Ἀλλ᾿ ἂς ἀρχίσουμε ἀπὸ τὸν πρῶτο Λάζαρο.

* * *

Ἔξω ἀπ᾿ τὰ Ἰεροσόλυμα ὑπάρχει, μέχρι καὶ σήμερα, ἕνα μικρὸ χωριό, ἡ Βηθανία. Ἐκεῖ ζοῦσε μιὰ εὐλογημένη οἰκογένεια μὲ τρία πρόσωπα· ὁ Λάζαρος, ἡ ἀδελφή του Μαρία, καὶ ἡ ἄλλη ἀδελφή του Μάρθα. Σ᾿ αὐτοὺς πήγαινε συχνὰ ὁ Χριστός· στὸ θερμὸ περιβάλλον τῆς ἀγάπης τους εὕρισκε ἀνάπαυσι. Ὡς Θεὸς δὲν εἶχε ἀνάγκη ἀναπαύσεως, ἀλλ᾿ ὡς ἄνθρωπος, ποὺ δοκίμαζε τόσες πικρίες, εἶχε καὶ αὐτὸς ἀνάγκη ἀναπαύσεως· καὶ οἱ ψυχὲς αὐτὲς τὸν περιέβαλλαν μὲ μεγάλη ἀγάπη καὶ στοργή.
Ὁ Λάζαρος μιὰ μέρα ἔπεσε στὸ κρεβάτι ἄρρωστος βαρειά. Καὶ κινδύνευε νὰ πεθάνῃ· ἀπὸ ὥρα σὲ ὥρα περίμεναν τὸ θάνατό του. Ποῦ ἦταν τότε ὁ Χριστός; Μᾶς ἐνδιαφέρει.
Ὡς Θεὸς ἐγνώριζε, ὅτι πλησιάζει ἡ ὥρα τῆς θυσίας του. Πέρασε λοιπὸν τὸν Ἰορδάνη καὶ βρέθηκε στὴν ἔρημο, μὲ τὰ λιοντάρια. Ἀλλὰ τὰ θεριὰ ἐκεῖνα ἔσκυβαν καὶ τοῦ φιλοῦσαν τὰ πόδια. Στὰ Ἰεροσόλυμα ὅμως ὑπῆρχαν ἄλλα θεριὰ πιὸ ἄγρια, κακοὶ ἄνθρωποι, οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι. Καὶ εἶνε προτιμότερο νὰ κατοικῇς στὴν ἔρημο μὲ τ᾿ ἄγρια θηρία, παρὰ σὲ μιὰ πολιτεία ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἔχουν γίνει χειρότεροι ἀπὸ θηρία· «Ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς» (Ψαλμ. 48,13,21). Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς τὶς παραμονὲς τῶν παθῶν του βρισκόταν ἐκεῖ μαζὶ μὲ τοὺς μαθητάς του.
Οἱ δύο ἀδελφὲς ἐγνώριζαν ποῦ εἶνε. Ἔστειλαν λοιπὸν καὶ τοῦ μήνυσαν· Ὁ ἀγαπητός σου Λάζαρος κινδυνεύει· ἔλα. Ὁ Χριστὸς εἶπε στοὺς μαθητάς· ―Εἶνε ἀνάγκη νὰ πᾶμε στὰ Ἰεροσόλυμα. Ἐκεῖνοι λένε· ―Μὰ τί λές, δάσκαλε; δὲν εἶνε πολὺς καιρὸς ποὺ οἱ Ἰουδαῖοι ἤθελαν νὰ σὲ λιθοβολήσουν· πάλι ἐκεῖ θὰ πᾷς; ―Ναί, τοὺς λέει, διότι ὁ φίλος μας ὁ Λάζαρος ἐκοιμήθη. ―Ἔ, λένε ἐκεῖνοι, ἂν κοιμήθηκε, θὰ ξυπνήσῃ μόνος του. Τότε ὁ Χριστός, ἐπειδὴ δὲν κατάλαβαν, τοὺς λέει· ―Ὁ Λάζαρος πέθανε. Καὶ ὁ Θωμᾶς λέει στοὺς ἄλλους μὲ μελαγχολικὴ διάθεσι· ―Ἀφοῦ τὸ θέλει, ἂς πᾶμε κ᾿ ἐμεῖς νὰ πεθάνουμε μαζί του. Ἀφήνουν λοιπὸν τὴν ἔρημο καὶ ξεκινοῦν.
Ὅταν πλησίασαν στὴ Βηθανία καὶ τό ᾿μαθε ἡ Μάρθα, ἔτρεξε ἀπὸ τὸ σπίτι, ἦρθε καὶ προϋπάντησε τὸ Χριστό. Ἔπεσε στὰ πόδια του καὶ λέει· ―Κύριε, ἂν ἤσουν ἐδῶ, δὲ᾿ θὰ πέθανε ὁ ἀδερφός μου. Τῆς λέει ὁ Χριστός· ―«Ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου», θ᾿ ἀναστηθῇ ὁ ἀδελφός σου. ―Τὸ ξέρω, λέει, δάσκαλε· ἀλλὰ θ᾿ ἀναστηθῇ «ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ», στὸ τέλος τοῦ κόσμου· πρὸς τὸ παρὸν εἶνε νεκρός (πιστεύανε δηλαδὴ στὴν ἀνάστασι τῶν νεκρῶν). ―Ἐγὼ εἶμαι «ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή» (Ἰωάν. 11,23-25), τῆς ἀπαντᾷ ὁ Χριστός.
Ἀμέσως ἡ Μάρθα τρέχει καὶ εἰδοποιεῖ τὴ Μαρία. Ἔτρεξε κι αὐτή, καὶ πίσω της ὅλος ὁ κόσμος. Πέφτει στὰ πόδια του καὶ λέει τὰ δια λόγια· ―Κύριε, ἂν ἤσουν ἐδῶ, δὲ᾿ θὰ πέθαινε ὁ ἀδερφός μου. Συγκινήθηκε ὁ Χριστὸς καὶ δάκρυσε. Ἔτσι, καὶ ἐνῷ εἶχε μαζευτῆ πολὺς κόσμος, ἔφθασαν καὶ στάθηκαν μπροστὰ στὸ μνῆμα τοῦ Λαζάρου. (Πρέπει νὰ ξέρουμε, ὅτι οἱ Ἑβραῖοι σκάβανε μιὰ σπηλιά· ἐκεῖ μέσα βάζανε τὸ νεκρό, καὶ στὴ θύρα τοῦ τάφου ἔβαζαν ἕνα μεγάλο λιθάρι γιὰ νὰ φράζῃ τὴν εσοδο). Ἐκεῖ στάθηκε ὁ Χριστός. Κ᾿ ἐνῷ ὅλοι κλαίγανε, διέταξε ν᾿ ἀνοίξουν τὸ μνῆμα. ―Δάσκαλε, λέει ἡ Μάρθα, μυρίζει, «τεταρταῖος γάρ ἐστι» (ἔ.ἀ. 11,39). Σήκωσε κατόπιν τὰ μάτια στὸν οὐρανὸ καὶ ἔκανε τὴν προσευχή· ―Πάτερ, σ᾿ εὐχαριστῶ ποὺ πάντοτε μ᾿ ἀκοῦς, καὶ τώρα σὲ παρακαλῶ νὰ μ᾿ ἀκούσῃς· ὄχι γιὰ ᾿μένα, ἀλλὰ γιὰ τὸ λαὸ ποὺ εἶνε ἐδῶ, γιὰ νὰ πιστέψουν ὅτι ἐσὺ μὲ ἀπέστειλες. Καὶ τότε ἔγινε κάτι ἀπίστευτο μὰ ἀληθινό. Ἔδωσε διαταγή· ―«Λάζαρε, δεῦρο ἔξω» (ἔ.ἀ. 11,43). Καὶ μὲ τὴ φωνὴ αὐτὴ καὶ μόνο, παίρνει ζωὴ τὸ νεκρὸ σῶμα τοῦ Λαζάρου, σὰ᾿ νὰ τὸ πέρασε ἠλεκτρισμός. Ἄνοιξε τὰ μάτια κι ἄρχισε νὰ περπατάῃ, νὰ βγαίνῃ ἀπὸ τὸ μνημεῖο. Τρόμος κατέλαβε τὸ πλῆθος, καὶ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους πίστεψαν σ᾿ αὐτόν.
Ἄλλοι ὅμως δὲν πίστεψαν. Καὶ οἱ ἐχθροί του, ὅταν ἔμαθαν τὸ θαῦμα αὐτό, μαζεύτηκαν ὅλοι· τότε πλέον ἀποφάσισαν νὰ τὸν θανατώσουν. Καὶ ὁ Χριστὸς πῆγε πάλι στὴν ἔρημο.

* * *

Αὐτό, ἀγαπητοί μου, μὲ ἁπλᾶ λόγια εἶνε τὸ θαῦμα, ἡ ἀνάστασις τοῦ Λαζάρου. Ἀλλὰ εἶπα ὅτι ὑπάρχει κ᾿ ἕνας ἄλλος Λάζαρος. Ἢ μᾶλλον ὄχι ἕνας, ἀλλὰ πολλοὶ Λάζαροι. Ποιοί εἶνε αὐτοὶ οἱ Λάζαροι, οἱ τεταρταῖοι νεκροί, ποὺ σκορπᾶνε πτωμαΐνη μέσα στὴν κοινωνία καὶ στὸν κόσμο; Λαζάρους; ὅσους θέ᾿ς!
Τὸν βλέπεις ἐκεῖνον; Ἔχει 5, 10, 15 χρόνια νὰ πάῃ στὸ σπίτι του. Φωνάζουν ἡ γυναίκα, τὰ παιδιά του, ἡ κοινωνία· τίποτα αὐτός! Ποῦ εἶνε; Στὸν τάφο του. Ποιός εἶνε ὁ τάφος; Εἶνε τὸ σπίτι τῆς ξένης γυναίκας. Δὲν ξεκολλᾷ ἀπὸ ᾿κεῖ. Τεταρταῖος Λάζαρος εἶνε ὁ μοιχός, ποὺ διέσπασε τὸν ἱερὸ δεσμὸ τοῦ γάμου.
Τὸν βλέπεις τὸν ἄλλο; Βραδιάζει, περνοῦν τὰ μεσάνυχτα, τὸν περιμένει τὸ σπίτι του, κι  αὐτὸς ποῦ εἶνε; Στὸν τάφο του, στὴν ταβέρνα. Κι ὅταν ἐπιστρέφει τὸ πρωΐ, κάνει σὰν βρυκόλακας· δὲ᾿ στέκει στὰ πόδια του, βγάζει ἄναρθρες φωνές, βρίζει, βλαστημάει, κάνει ὄργια. Τεταρταῖος Λάζαρος εἶνε ὁ μέθυσος.
Βλέπεις τὸν ἄλλο; Εἶνε στὸ δικό του τάφο, στὸ χαρτοπαίγνιο. Εἶνε σὰ᾿ νά ᾿χῃ πεθάνει γιὰ τὸ σπίτι του. Λάζαρος καὶ ὁ χαρτοπαίκτης.
Βλέπεις τὸν ἄλλο;… Μποροῦμε ν᾿ ἀναφέρουμε πολλοὺς τέτοιους Λαζάρους, ποὺ ὁ καθένας εἶνε νεκρὸς σὲ κάποιο τάφο. Ὅλοι αὐτοὶ εἶνε ζωντανοὶ νεκροί. Τὸ λέει ἡ Ἀποκάλυψις· «ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῇς, καὶ νεκρὸς εἶ», σὲ θεωροῦν ζωντανὸ μὰ σὺ εἶσαι νεκρός (Ἀπ. 3,1). Γιατί; Διότι ζωντανὰ εἶνε καὶ τὰ ζῷα, τὰ ποντίκια οἱ ἀρκοῦδες τὰ λιοντάρια τὰ θηρία. Ἀλλὰ ζωὴ ἀπὸ ζωὴ διαφέρει. Αὐτοὶ ἔχουν μάτια, αὐτιά, στομάχια, ἔντερα, ὅλα ὅσα ἔχει ἕνα ζῷο· δὲν ἔχουν ὅμως ζωὴ πνευματική.
Ὁ Λάζαρος μέσ᾿ στὸν τάφο δὲ᾿ μιλοῦσε, δὲ᾿ σκεπτόταν, δὲν περπατοῦσε. Ἔτσι κι αὐτοί. Σὰ᾿ νὰ μὴν ἔχουν γλῶσσα· ὅσο κι ἂν καθήσῃς κοντά τους, δὲ᾿ θ᾿ ἀκούσῃς ἕνα λόγο πίστεως, μιὰ θρησκευτικὴ κουβέντα. Τὸ μυαλό τους; ἀπ᾿ τὸ πρωῒ ὣς τὸ βράδυ ὅλα τὰ σκέπτεται, ὄχι ὅμως τὸ Θεό. Ἡ καρδιά τους; δὲν πάλλει γιὰ τὸν Ἐσταυρωμένο. Δὲν ἔχουν αὐτὸ ποὺ λέει ὁ προοιμιακὸς ψαλμός, «Ἡδυνθείη αὐτῷ ἡ διαλογή μου, ἐγὼ δὲ εὐφρανθήσομαι ἐπὶ τῷ Κυρίῳ», ἡ σκέψι μου εὐφραίνεται ὅταν πετͺᾶ στὸν Κύριο (Ψαλμ. 103,34). Λοιπόν, ἡ γλῶσσα δὲ᾿ μιλάει γιὰ τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, τὸ μυαλὸ δὲν Τὸν σκέπτεται, τὰ πόδια δὲν πᾶνε στὴν ἐκκλησία, τὸ χέρι δὲν κάνει σταυρό· δὲν εἶνε νεκροὶ αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι; δὲν εἶνε Λάζαροι τεταρταῖοι; δὲν εἶνε ἄξιοι θρήνων καὶ κοπετῶν; Ἀσφαλῶς.

* * *

Τί πρέπει νὰ γίνῃ; Ἄχ νά ᾿χαμε τὴ δύναμι τοῦ Χριστοῦ, νὰ πᾶμε στὶς ταβέρνες καὶ στὰ κέντρα, στὰ ἁμαρτωλὰ σπίτια καὶ στὶς χαρτοπαικτικὲς λέσχες, παντοῦ, νὰ σταθοῦμε  ἀπ᾿ ἔξω καὶ νὰ φωνάξουμε «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω»· ἐλᾶτε ἔξω, βγῆτε ἀπὸ τοὺς τάφους σας. Τέτοιες ἅγιες μέρες ἐλᾶτε στὴν ἐκκλησία νὰ προσκυνήσετε τὸν Ἐσταυρωμένο. Δὲν ἔχουμε τέτοια δύναμι, γιατὶ είμεθα ἁμαρτωλοί. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ἔχει τὴ δύναμι· καὶ φωνάζει τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ τοὺς καλεῖ κοντά του. Αὐτὴ εἶνε ἡ πραγματικὴ ἀνάστασι, ἀνάστασι τῶν ψυχῶν, στὴν ὁποία κατ᾿ ἐξοχὴν ἀρέσκεται ὁ ἀναστὰς Κύριός μας. Ἀμήν.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
(ἑσπερινὴ ὁμιλία στὸν ἱ. ναὸ Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης Σάββατο τοῦ Λαζάρου 5-4-1969)

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ

(KYKΛOΣ ANΔPΩN ΣΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ

ΦλΛΩPINA 1976

TO EYAΓΓEΛIO ΣE KAΘE EΠOXH EINΑΙ ΠAPΟN

Tο Eυαγγέλιο που κηρύχθηκε στον κόσμο, λέει ο απόστολος Παύλος, είναι παρόν.
Tώρα αν φωνάξω για να παρουσιαστεί εδώ ένας από τους παπούδες σας, που έφυγε από αυτή την ζωή, όσο και να φωνάξω τ’ όνομά του, από το πρωΐ ως το βράδυ και αν φωνάζω, θ’ ακούγεται απών, απών, απών. Aυτό γίνεται και με τα εκατομμύρια βιβλία που γράφτηκαν στον κόσμο. Yπάρχουν βιβλία νεκρά, υπάρχουν και βιβλία ζωντανά.
Aν φωνάξω τα βιβλία, δεν θα απαντήσουν. Tο Eυαγγέλιο σε κάθε εποχή, σε κάθε αιώνα θα φωνάζει πάντα παρόν, παρόν, παρόν. Δεν θα σβήσει ποτέ, είναι αιώνιο.
«O ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθουσι». Aυτό σημαίνει ότι το Eυαγγέλιο είναι παρόν. Kαι τον παλιό καιρό και τον καινούργιο είναι παρόν. Aυτό το λένε και το ψάλλουν οι ιερείς, στο· «Nυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων».
Kαι τ’ άστρα θα σβήσουν και ο ήλιος θα σβήσει, αλλά το Eυαγγέλιο πάντα θα λάμπει και θα φωτίζει τον κόσμο.
H παρουσία του Eυαγγελίου στον κόσμο θα είναι αιώνια.
Ένα δένδρο που καρποφορεί αιωνίως, δεν θα μπορέσει κανείς να το ξεριζώσει.
Δεν υπάρχει βιβλίο ανώτερο. Eίναι παρόν σε κάθε μας ανάγκη, σε κάθε περίσταση της ζωής μας, σ’ όλους τούς αιώνας.
N’ αγαπήσουμε το Eυαγγέλιο και να το διαβάζουμε καθημερινώς.
Θα βρούμε κλειστή την πύλη του Παραδείσου αν δεν το μελετούμε και το περιφρονούμε.
Nα παρακαλέσουμε τον Θεό, να μας δώσει φωτισμό και πίστη, για να έχουμε το Eυαγγέλιο, πάντα οδηγό στη ζωή μας  και να μας οδηγεί εις πάσαν την αλήθεια.

+Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

Φλώρινα 5-1-1981, Iεραποστολική συγκέντρωση

Xρειαζεται προσοχη

O Xριστός έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για την Αγία Γραφή, μολονότι αυτός είναι ο συγραφεύς της.

Aγάπησε ως άνθρωπος την Bίβλο και μας άφησε υπόδειγμα και μείς να την αγαπάμε. Kαι αυτό φαίνεται από το εξής:

Όταν άρχισε ο Xριστός την διδασκαλία του και πήγε στο χωριό του την Nαζαρέτ, στην συναγωγή ημέρα Σάββατο, την αγία Γραφή διάβασε. Aνοίξτε το 4ο Kεφάλαιο του Λουκά και θα δείτε ότι δεν είπε δικά του λόγια, ενώ μπορούσε να πει, γιατί ήταν η Πηγή της Σοφίας. Aλλά πήρε ένα χωρίο του προφήτου Hσαϊα και πάνω σ’ αυτό μίλησε. M’ αυτό μας κάνει σύσταση ο Xριστός ότι πρέπει πάνω στην αγία Γραφή να στηριζόμεθα, είτε κάνουμε κατηχητικό είτε εξομολόγηση, είτε οτιδήποτε.

Άλλο σημείο που δείχνει την αγάπη του Xριστού στη Bίβλο, είναι οι πειρασμοί. O σατανάς στην προσπάθειά του να ρίξει τον Xριστό, χρησιμοποίησε την Aγία Γραφή, παρερμηνευμένη. Tην ερμήνευσε όπως ήθελε αυτός. Kαι σήμερα ο σατανάς πολεμά τους ανθρώπους, περίεργο θα σας φανεί αυτό, με την Aγία Γραφή.
Aυτό που έκανε ο σατανάς, το κάνουν σήμερα και οι χιλιασταί, που γυρίζουν από χωριό, σε χωριό. Mας πολεμούν με την Aγία Γραφή.
Tην κρατούν στα χέρια τους και παρερμηνεύουν τα χωρία. Tην ερμηνεύουν όπως τους βολεύει.
Tην κρατούν και οι πεντηκοστιανοί, και την ερμηνεύουν με τα δικά τους μυαλά και μέτρα.
Kαι πάλι είναι σπουδαίο προσοχής ότι ο Xριστός αντέκρουσε τον σατανά με την Aγία Γραφή.
Στους πειρασμούς έχουμε μια μάχη, που και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν ως όπλο την Aγία Γραφή. O σατανάς πολεμά διαστρεβλώνοντας τα χωρία και ο Xριστός τον αντικρούει και τον κατατροπώνει με την σωστή ερμηνεία των χωρίων.
Aν κανείς διαβάσει την Aγία Γραφή, χωρίς την βοήθεια  των Πατέρων της Eκκλησίας, μπορεί παρερμηνεύοντας την, να πέσει σε πολλες αιρέσεις.
Nα φτάσει στις ποιό παράξενες ερμηνείες και να πέσει στα ποιό μεγαλύτερα αμαρτήματα ακόμα.
Γι’ αυτό είπε και ο ιερός Aυγουστίνος ότι η Aγία Γραφή χωρίς την Iερά Παράδοση, μπορεί να καταντήσει το βιβλίο όλων των αιρέσεων. Όχι ότι φταίει η Aγία Γραφή, κάθε άλλο, άπαγε της βλασφημίας, αλλά ο άνθρωπος που δεν κάνει καλή χρήση της Aγίας Γραφής.
Tην διαβάζει μ’ ένα υπερήφανο και εγωϊστικό πνεύμα και καταλήγει σ’ αύτά. Γι’ αυτό χρειάζεται πολλή προσοχή.

H αγάπη του Xριστού στην Aγία Γραφή φαίνεται από τα λόγια που είπε:  «Tι γέγραπται εν ταις προφήταις»; Tί λέει c Γραφή;
Kαι αλλού είπε: «ερευνάτε τας Γραφάς». Όχι απλώς να διαβάζετε, αλλά να ερευνάτε τις Γραφές.

Mεγαλύτερο θαύμα
Eκεί που δείχνει την μεγάλη αξία της Aγίας Γραφής ο Xριστός, είναι στην παραβολή του πλουσίου και του πτωχού Λαζάρου. Nόμιζε ο πλούσιος, ότι αν θα  γινόταν κάποιο θαύμα και θα ανασταινόταν κάποιος νεκρός, θα πίστευαν τ’ αδέλφια του και δεν θα πήγαιναν στον τόπο εκείνον των βασάνων, που βρίσκονταν ο ίδιος.
Kαι ο Xριστός δια του στόματος του Aβραάμ είπε: Eχουν την Aγία Γραφή. O πλούσιος θεωρούσε ποιό μεγάλο θαύμα ν’ αναστηθεί ένας νεκρός και ο Xριστός απήντησε: Aν κάποιος δεν πιστεύει την Aγία Γραφή ούτε και εάν αναστηθεί ένας νεκρός θα πιστέψει.
Όπως και σήμερα οι άνθρωποι ζητούν τέτοιο θαύμα, αλλά όποιος δεν πιστεύει την Aγία Γραφή, δεν πιστεύει τίποτε. H Aγία Γραφή είναι το μεγαλύτερο θαύμα.

Aκόμα συγκινητικότερο ότι ο Xριστός αγαπά την Aγία Γραφή είναι τα λόγια που είπε τις  τελευταίες στιγμές της ζωής, επάνω στο Σταυρό. «Hλί ηλί, λιμά σαβαχθανί; τούτ’ έστι Θεέ μου Θεέ μου ινατί με εγκατέλειπες;»(Mατθ. 27,46). Aυτά είναι από τους ψαλμούς του Δαυίδ. Kαι το άλλο «Πάτερ εις χείρας σου παρατίθεμαι το πνεύμα μου» (Λουκ. 23, 46).
Kαθ’ αγίασε ο Xριστός την Aγία Γραφή, μολονότι ως Θεός που ήτο δεν είχε ανάγκη της Γραφής, γιατί αυτός είναι ο Θεόπνευστος της συγραφεύς.
Aγάπησε ο Xριστός την Aγία Γραφή, γι’ αυτό πρέπει και μεις να την αγαπούμε.

AΠANTHΣEIΣ ΣE AΠIΣTOYΣ

Συχνά ακούμε από απίστους:

Ποιός ήρθε από τον άλλο κόσμο για να πιστέψω;

Σ’ αυτούς απαντά ο ίδιος ο Xριστός με την παραβολή του πλουσίου και του πτωχού Λαζάρου.

O επίσκοπος Φλωρίνης π. Aυγουστίνος ερμηνεύοντας αυτή την παραβολή στις 5-1-1981, σε κύκλο Αγίας Γραφής γυναικών, στο Οικ΄οτροφείο της «ΑΓΑΠΗΣ» στην Φλώρινα, λέει·

Nόμιζε ο πλούσιος, ότι αν θα  γινόταν κάποιο θαύμα και θα ανασταινόταν κάποιος νεκρός, θα πίστευαν τ’ αδέλφια του και δεν θα πήγαιναν στον τόπο εκείνον των βασάνων, που βρίσκονταν ο ίδιος.
Kαι ο Xριστός δια του στόματος του Aβραάμ είπε: Eχουν την Aγία Γραφή. O πλούσιος θεωρούσε ποιό μεγάλο θαύμα ν’ αναστηθεί ένας νεκρός και ο Xριστός απήντησε: Aν κάποιος δεν πιστεύει την Aγία Γραφή ούτε και εάν αναστηθεί ένας νεκρός θα πιστέψει.
Όπως και σήμερα οι άνθρωποι ζητούν τέτοιο θαύμα, αλλά όποιος δεν πιστεύει την Aγία Γραφή, δεν πιστεύει τίποτε. H Aγία Γραφή είναι το μεγαλύτερο θαύμα.

+Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης

Молитва, дах душе

(Προσευχή, η αναπνοή της ψυχής)

Митрополита Флорине о Августина Кандиота

Драга моја децо, месец септембар је месец када почиње нова школска година . Првог дана када почиње школа бива освећење. Ученици, родитељи, старатељи, учитељи и наставници се сакупљају у предворју школе да чују молитву коју упућује свештеник. Свештеник моли Бога да благослови децу која почињу нову школску годину.

То освећење које бива у нашим школама је један свети обичај. Наши стари преци, пре него што је дошао Христос на свет, су имали навику пре почетка сваког посла да се помоле. Имали су рито: “Са Богом започети”. Сваки почетак, дакле, бива са Богом. Међутим и у време када је наша домовина била у ропству од Турака и није било јавних школа, мали хришћани  на празник Воздвижења Часног Крста, 14/27 септембра  су се окупљали у манастирима и црквеним  двориштима  и започињали своју наставу са молитвом “Крсте Господњи, помози нам”, коју су понављали са сузама у очима. Колико су само то биле тешке године да би научили слова деца Грчке! Сада има пуно школа у Грчкој и има пуно више олакшица да би се деца образовала. Један разлог више да се моле и захваљују Богу.

Молитва је једна потреба, духовна потреба, коју осећа сваки човек, на којој страни света и да живи. Путописци који су путовали у земље дивљих племена која су живела у шумама који нису  имала  школе а  ни куће, него су живели у привременим колибама, тамо  су путописци видели да се  и они моле. Чим се ујутру појави Сунце, њихов поглавица  удара  у један бубањ, направљен од лавове коже  а тада сви клече и са повицима радости и захвалности поздрављају Сунце које излази. За свога Бога имају Сунце. Видите, да се и дивљаци(можда домородци ил друга реч) моле. Сви народи се моле. Ако се они моле, пуно више треба ми да се молимо, чија је религија једина истинита религија на целом свету.

***

Христос, који је основао Цркву, поручује, својим ученицима да воле молитву. Сам Христос је био непревазиђени пример молитвености. И на крсту, где је толико трпео за спасење света се молио.Молитва је нераздвојна од Христовог живота, као и од живота свих светитеља.И ви , децо моја, да се молите. Не само на почетку школске године, већ увек да се молите.

Молите се ујутру чим се пробудите. Захвалите Богу, што вас је чувао целу ноћ. Да се молите  сваки дан пре поласка у школу. Да молите Господа нашег Исуса Христа да вас просветли у учењу. Један познати научник је говорио, када је ишао у гимназију,  да је у  неким предметима као што је математика приметио потешкоће у разумевању, молио се и тражио божанско просветљење, и тако је успео да реши и најтеже задатке. Ово не значи да ће ученик занемарити учење и само се посветити молитви, зато што Христос не воли лењиве ученике. Он жели да су ученици марљиви. Да читају књиге и да прате пажљиво учитеље и наставнике, и када ученици чине све што се од њих захтева, онда Христос видећи њихову вољу и труд, чује молитву те изабране деце. Пробајте и уверићете се заиста, какву помоћ даје у учењу молитва.

Да се молите у подне, када седате за сто да ручате. Немојте заборавити да се захвалите Христу, који даје хлеб и све друге материјалне ствари. Без благослова Његовог земља би пресушила. Молите се и увече. Пре спавања, клекните и замолите Христа да вас сачува од сваког зла као што су у старо време говорили мали хришћани: “Свети анђеле, чувару мој свети, моли Бога за мене”.

Молите се не само сами, пробајте уверити и своју браћу и родитеље, као што сви заједно ручате   исто тако је добро и спасоносно да се сви чланови породице моле заједно. На жалост веома је мало породица где се отац, мајка и деца моле заједно. Тамо где је породична молитва, тамо је и опроштај, мир, љубав и срећа. Христос уједињује целу породицу. Уједињује је са заједничком молитвом. На жалост, у кућама  где се нико не моли,  сваки дан се чују само псовке и хуле.

***

Да се молите не само са члановима своје породице, већ се молите и заједно са својим друговима у школи. У старо доба сви ученици су у недељу ујутру се окупљали испред школе и заједно са својим учитељима и наставницима ишли у храм своје епархије и присуствовали литургији. То је био један леп призор, да неко види ученике у реду да иду сви заједно у цркву. Сада се тај заједнички одлазак у цркву укинуо. Не решавамо овде  зашто се укинуо тај свети обичај. Они који су га укинули, у неком другом случају, када треба да дође у школу неки велики научник, обавезују сву децу да буду на његовом дочеку. Велики, видите је министар, али је мали Христос кога смо позвани сваке недеље да дочекамо у храму вршећи свету литургију! На жалост у наше доба многе су стране настојале децу Грчке да спрече да иду у цркву, да се не моле, да не буду религиозни, са мало речи борили су се  да наша омладина постане нерелигиозна.

Али, ви, драга моја децо, сада када вас нико не обавезује да идете у цркву, сада треба да докажете да волите цркву. Немојте се угледати на ону децу, који док звони црквено звоно, спавају. Ви, мали хришћани, чим чујете звону у недељу, трчите у цркву. Тамо ћете пронаћи и другу децу која воле цркву. Станите поред њих са побожношћу и пажњом и пратите до краја свету литургију.  Ако сте спремни, причестите се светим тајнама. Тако, са заједничком молитвом коју ћете учинити заједно са другом децом и са божанским причешћем, узећете снаге да победите лукавог, да напредујете у својим предметима као и  у вери и у врлини. А када одрастете, сетићете се са ганућем  свих дана када сте са вашим добрим родитељима и учитељима ишли у цркву да се заједно молите.

***

Драга моја децо, заволите молитву. Свако ваше школско дело да започињете и да завршавате са молитвом. Молитва у школи. Молитва у кући. Молитва лична. Молитва породична. Молитва са друговима и другим хришћанима недељом у цркву. Као што ваша плућа стално удишу ваздух, тако исто непрестално треба   да се молите. Молитва нам је неопходна колико и ваздух. “Непрестално се молите”, препоручује нам апостол Павле, дакле, молите се без престанка.

С очинском љубави

ваш духовни отац

ΡΩΣΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΙΧΙΖΟΝΤΑΙ

Αγιωτατε,

έχοντας επίγνωση την αναξιότητά μας, ωστόσο καθηγούμενοι από αίσθημα ανησυχίας για το ποίμνιό μας και για προσωπική μας ψυχική σωτηρία αποφασίσαμε να γραφθεί σε σας ανοικτή επιστολή.

Με τη χάρη του Θεού και τις προσευχές αγίων νεομαρτύρων και πνευματικων της Ρωσσίας κατέρρευσε ο θεομάχος Κομμουνισμός και εκατομμύρια άνθρωποι γύρισαν στην αγκαλιά της δικής μας μητέρας Εκκλησίας.

Όμως βάζοντας το χέρι στην προσευχόμενη καρδιά πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν συνέβη με την πραγματική έννοια η πνευματική αναγέννηση της πλειοψηφίας του λαού μας, απεναντίας τεράστιος αριθμός ανθρώπων βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση από ότι 20 χρόνια πριν.

Η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυμα αφανισμού κυρίως λόγῳ καταστροφής πνεύματος καί ήθους.

Εδω προκύπτει ερώτηση. Γιατί δεν έγινε μαζί με την αποκατάσταση Ορθόδοξων ναών η ανακαίνιση του ρωσικού κράτους, στρατού, πολιτισμού, οικογένειας;

Επειδή στην ιδια την εκκλησιαστική ζωή δεν καταπολεμήθηκαν αμαρτίες που σχετίζονται με την παραμονή 70 ετών στην μποσελβίκικη αιχμαλωσία.

• Αγιώτατε
• Τα τελευταία χρόνια μαζί με τη σκληρή κάθετη εξουσία στην εκκλησία ξεπροβάλλει και ιεραποστολικό έργο, προκαλώντας πόνο, θυμίζει εκείνες τις «ιεραποστολές » που ξεχύλισαν στη Δύση μετά το 2^ο Συμβούλιο του Βατικανού.
• Τί αξίζει ο δικός μας ιεραπόστολος όλης της Ρωσσίας ο Ανδρέϊ Κουράγιεφ ο οποίος χάριν της ιεραποστολής ατιμώρητα και απροκάλυπτα καταπατά (περιγελά) τους κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας;
• Δεν μπορεί να μην προκαλέσει σε μας αμηχανία η ευκολία με την οποία διανέμονται εκκλησιαστικά οφφίκια και παράσημα με εικόνες των Αγίων στους εκπροσώπους της εξουσίας και των επιχειρήσεων.
• Και θέλω να ρωτήσω: Ποιό παράσημο Ορθοδόξου Εκκλησίας θα έπαιρνε ο Βασιλιάς της Ιουδαίας Ηρώδης;
• Εφόσον, όπως είναι γνωστό, αρκετά κόπιασε για την ανέγερση του ναού της Ιερουσαλήμ;
• Δυστυχώς φθηνοί μέθοδοι ψευδολειτουργίας γίνονται και σχεδόν συνεχώς έγιναν κανόνας στην εκκλησιαστική ζωή.
• Γιατί να επαναλαμβάνουμε την θλιβερή εμπειρία του ψευδομεσσιανισμού των Καθολικών;
• Ναι η συγκομιδή μεγάλη όμως εργάτες λίγοι. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από ζωντανό κήρυγμα. Όμως δεν χρειαζόμαστε κληρικούς καρατίστες, κληρικούς ποδοσφαιριστές, κληρικούς αρσιβαρίστες, ηθοποιούς, ρόκ τραγουδιστές, τραπεζίτες.
• Έχουμε ζωτικής σημασίας ανάγκη από κληρικούς που θα δώσουν την ψυχή τους για το ποίμνιό τους, μαρτυρώντας για τον Χριστό όχι μόνο με λόγια αλλά με την ίδια τους τη ζωή. Ακριβώς γι’αυτό είναι αναγκαίο να απαλλαχθούμε από τον ιστό, ο οποίος σκέπασε την εκκλησιαστική μας ζωή κατά τα χρόνια της κομμουνιστικής δικτατορίας.
• Σας παρακαλούμε πεισματικά να αποσυρθεί η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία από το ΠΣΕ . Για πολλούς παραμένει ασαφές γιατί οι Ιεράρχες μας δεν αποφασίζουν αυτό το βήμα,εφόσον η εισαγωγή στο ΠΣΕ έγινε με την πίεση και τις οδηγίες της ηγεσίας του Κρουτσώφ, των διωκτών της Ορθόδοξης Εκκλησίας και με κύριο στόχο την καταστροφή της Ορθόδοξης Ρωσίας.
• Θυμηθείτε τον μέγα Θεολόγο του 20^ου αιώνα, τον αξιοσέβαστο Ιουστίνο Πόποβιτς που μίλησε για αδύνατη, σύμφωνα με τους κανόνες, άποψη για τη συμμετοχή στις δραστηριότητες των οργανισμών όπως ΠΣΕ και Οικουμενικού κινήματος γενικά.
• Πιεστικά παρακαλούμε, οι Ιεράρχες αποφασιστικά να διαχωρίσουν την θέση τους από την πρόσφατη αίρεση των αιρέσεων του Οικουμενισμού.
• Οι Επίσκοποι και οι Ιερείς που κατά την διάρκεια των οικουμενιστικών συνελεύσεων συμμετείχαν από κοινού σε προσευχές με αιρετικούς, να μετανοήσουν επειδή ο αποστολικός 45^ος Ιερός Κανόνας ορίζει:
• « Όποιος επίσκοπος ή πρεσβύτερος ή διάκονος συμπροσευχήθηκε μόνον με τους αιρετικούς, ας αφορίζεται. Αν δε επέτρεψε σ’ αυτούς, ὡς κληρικοί νά ενεργήσουν κανένα λειτούργημα ας καθαιρείται».
• Αποφασισμένα παρακαλούμε να παύσουν με το πρόσχημα του θεολογικού διαλόγου οι άλλες οικουμενιστικές δραστηριότητες που στόχο έχουν την ένωση με το βυθισμένο στην αίρεση Βατικανό.
• Επίσης πιεστικά παρακαλούμε τη Ρωσσική Ορθόδοξη Εκκλησία και την αγιότητά σας προσωπικά να υπερασπιστείτε την ιερή μνήμη των αγιοβασιλομαρτύρων από τα καταφανή ψέμματα, τα οποία περισσότερο ή λιγότερο εξαπλώνονται στη χώρα μας και σε ολόκληρο τον κόσμο.
• Σας ζητούν να σταματήσει η επαίσχυντη πρακτική του τυφλού συμβιβασμού με την εξουσία και όλα τα ήδη της συνεργασίας και του φλερτ με τους πολίτες της χώρας μας.
• Ζητούμε με έμφαση η ντροπιαστική πρακτική τυφλής συμφωνίας με την εξουσία και ποικίλες συνεργασίες και φλερταρίσματα με ανθρώπους με παράνομα χρήματα στη χώρα μας με να διακόπτονται.
• Σας ζητούμε, Παναγιώτατε, να μεριμνήσετε, ώστε οι άνθρωποι μας που σας έχουν δει όχι μόνο να ευλογείτε και να φιλάτε τους εκπροσώπους της ανώτατης εξουσίας, να σας δουν να τους ελέγξετε.
• Ζητούμε από σας να βοηθήσετε, ώστε οι κληρικοί που στα χρόνια της κομμουνιστικής δικτατορίας συνεργάστηκαν με την ΚGΒ να μετανοήσουν ενώπιον Θεού και ανθρώπων.
• Σας ζητάμε να θέσετε τέρμα στις υπερβολές του κλήρου, συμπεριλαμβανομένων και των υψηλά ισταμένων κληρικών που κάνουν ξεδιάντροπα θανάσιμα αμαρτήματα. Η αμαρτία του σοδομισμού δυστυχώς καλπάζει και στην πολιτική -κρατική εξουσία, καταστρέφοντας και το εσωτερικό της Εκκλησίας.
• Σας ζητάμε να δώσετε σημασία στη ζωή των ιερέων που βρίσκονται στις αγροτικές περιοχές (στα χωριά) και που πραγματικά πεινούν, ενώ ένα σημαντικό τμήμα του κλήρου, χαϊδεμένη από τους ισχυρούς (πλουσίους) αυτού του κόσμου πνίγεται στην αγκαλιά του πλούτου (της πολυτέλειας).
• Σας προτρέπουμε να δώσετε σημασία και να αφουγκραστείτε λίγο τ’ αδέλφια μας που έμειναν με το μέρος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που δέν ήθελαν να έλθουν σε μία επανασύνδεση με το Πατριαρχείο της Μόσχας (εννοούν τους Ρώσους της διασποράς) γιατί κι εκεί βρίσκεται τμήμα της Ρωσικής Εκκλησίας με πολλούς πιστούς.
• Αν ακούσετε, τότε αυτό θα οδηγήσει σε μία πραγματική ενότητα των δύο τμημάτων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, και η ενότητα αυτή δεν θα βασίζεται στον συμβιβασμό αλλά στην Αλήθεια.
  
• Επίσης σας παρακαλούμε θερμά να είστε πρώτος ανάμεσα σε αυτούς που δεν θα δεχθούμε την ηλεκτρονική κάρτα, γιατί είναι μία καταστροφική απειλή για την πατρίδα μας και το λαό μας.
• Παναγιώτατε συγνώμη για την τόλμη και την παρρησία μας να σας ελέγξουμε, αλλά θέλουμε να ακολουθήσετε τον Πατριάρχη Ερμογένη, τον Άγιο Πατριάρχη Τύχωνα, τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό και να οδηγήσετε τον λαό μας που επιδιώκει νά απαλλαχθεί και να καθαρισθεί από τον Οικουμενισμό και όλα τα υπόλοιπα δεινά που μας εμποδίζουν να ακολουθήσουμε τον Χριστό και την ευλογημένη μητέρα του, την Παναγία.
• Αλλά πρίν από αυτό, πρέπει εσείς Παναγιώτατε πρώτος να φέρετε την προσωπική μετάνοια ενώπιον του Θεού και των ανθρώπων της Εκκλησίας για όλες τις αμαρτίες μας.
• Εμείς οι αμαρτωλοί σταματάμε να σας μνημονεύουμε στη Λειτουργία σύμφωνα με τον 15^ο Ιερό Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου και τον 3^ο κανόνα της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου.
• Δεν μπορεί να είναι ο δικός μας Πατριάρχης αυτός που μας οδηγεί στο δρόμο της αποστασίας και της ένωσης με τους Παπικούς.
• Δεν μπορεί να είναι δικός μας πατέρας αυτός που παραβιάζει τους ιερούς κανόνες της Εκκλησίας και τη διδασκαλία των Αγίων Πατέρων.
• Θα αντιλαμβάνεσθε ότι δυστυχώς πολύ καλά γνωρίζουμε τη θλιβερή πραγματικότητα της σύγχρονης ζωής στης Ρωσία, ότι μετά από τη σύνταξη της παρούσας επιστολής θα πέσουν πάνω μας η βλασφημία, η συκοφαντία και οι διώξεις.
• Επειδή καθοδηγούμαστε κι ελεγχόμαστε από την χριστιανική μας συνείδηση δεν μπορούμε να πράξουμε διαφορετικά και ας μας βοηθήσει ο Θεός.

Σχολια για την χθεσινη συνeντευξη του Μητροπολιτου

Πειραιῶς κ. Σεραφεὶμ στo Αmen

του Θεολόγου κ. Παν. ΣΗΜΑΤΗ

Πάλι τάραξε τὰ νερὰ ὁ Μητροπολίτης Πειραιῶς κ. Σεραφείμ σὲ συνέντευξη ποὺ ἔδωσε στὸ Amen.
Εἶπε πολλὲς ἀλήθειες, ἔκανε ρήξεις, ἀλλὰ ἔκανε οὐσιαστικὰ πίσω καὶ ἀλλοίωσε τὸ νόημα καὶ τὸν χαρακτῆρα ποὺ εἶχε ἡ «Ὁμολογία Πίστεως κατὰ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ».
Ἴσως γιατὶ αὐτὴ τὸν ἔφερνε ἀντιμέτωπο μὲ τὸν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο, τὸν ὁποῖο ἀνωνύμως πλὴν σαφῶς ἡ «Ὁμολογία» ἐζωγράφιζε ὡς ἡγέτη τῶν οἰκουμενιστῶν, ὅπως καὶ ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης ἀντελήφθη, καὶ γι’ αὐτὸ ἀπαίτησε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος τὴν τιμωρία τῶν συγγραψάντων τὴν «Ὁμολογία».

Ὁ Πειραιῶς, ἀντίθετα, στὴν χθεσινὴ συνέντευξή του, ὡσὰν νὰ μὴ κατάλαβε ἐκεῖνο ποὺ καλῶς ἀντελήφθη ὁ κ. Βαρθολομαῖος, ἔπλεξε τὸ ἐγκώμιο τοῦ Πατριάρχη (ἀλλὰ καὶ τοῦ Αὐστραλίας Στυλιανοῦ), μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι ὁ Πατριάρχης εἶναι «πράγματι σταυρωμένος… μέσα στὸ βαθὺ καὶ σκληρὸ Κεμαλικὸ Τουρκικὸ καθεστώς»!
Καὶ βέβαια, ἂν ἔτσι νομίζει, θὰ μποροῦσε νὰ ὁμιλεῖ γιὰ «σταυρωμένο» Πατριάρχη.
Δὲν θὰ ἔπρεπε, ὅμως, νὰ ἀποφύγει νὰ μιλήσει ὁ κ. Σεραφεὶμ περὶ τῆς οἰκουμενιστικῆς δραστηριότητος τοῦ Πατριάρχη —ἀφοῦ γύρω ἀπὸ τὰ θέματα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ περιεστρέφετο ἡ συζήτηση.
Δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ ἀποκρύψει τὶς αἱρετικὲς θέσεις τοῦ Πατριάρχη, οἱ ὁποῖες καμιὰ σχέση δὲν ἔχουν μὲ τὴν διαφορετικὴ θρησκεία τῆς χώρας ποὺ διαμένει.
Θὰ ἔπρεπε νὰ γνωρίζει, ὅτι δὲν ἀνάγκασε τὸν Πατριάρχη τὸ Τουρκικὸ καθεστὼς νὰ ἐκφράσει τὶς αἱρετικὲς θέσεις ποὺ ἔχουν καταγγελθεῖ ἐπανειλημμένως.
Η διατύπωση τῶν θέσεων αὐτῶν, ἀποτελεῖ συνειδητὴ ἐπιλογή του, ἀπότοκος τῆς ἔνταξῆς του στὸ παπο-προτεσταντικὸ οἰκουμενιστικὸ κλάμπ.

Μερικὰ ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ εἶπε ὁ κ. Σεραφείμ, μᾶς στενοχώρησαν ἰδιαιτέρως καὶ ἐξέπληξαν, γιατὶ λίγες μέρες πρίν, πρωτοπρεσβύτερος (ἀπὸ τοὺς ἡγέτες τοῦ ἀντι-οικουμενιστικοῦ χώρου), μᾶς καθησύχαζε πὼς ἀναπαύτηκε, ἐπειδὴ ἕνας ἐπίσκοπος τῆς ἐμβέλειας τοῦ Πειραιῶς, παίρνει ἀντιοικουμενιστικὲς θέσεις.
Φαντάζομαι, πὼς θὰ ἀπογοητεύτηκε κι αὐτός, ἀκούγοντας ἀπὸ τὸν Πειραιῶς τὴν ἐσκεμμένη παρερμηνεία τοῦ ΙΕ΄ Ἱεροῦ Κανόνος, ἀλλὰ καὶ τὴν προσποιητὴ ἄγνοιά του, ὅτι τάχα τὸ «κοινὸ ποτήριο» ποὺ θέτει ὡς ὅριο γιὰ τὴν διακοπὴ μνημοσύνου, μέχρι σήμερα δὲν ἔχει συντελεστεῖ.
Μάλιστα, προέτρεψε τοὺς δημοσιογράφους νὰ καταγγείλουν, ἂν κάτι τέτοιο μάθουν!

Μὰ τὸ ἔχουν καταγγείλει ἤδη, Σεβασμιώτατε, ὁ π. Θεόδωρος Ζήσης, ὁ π. Γεώργιος Μεταλληνὸς κ. ἄ., καὶ τὸ μεταφέραμε καὶ ἐμεῖς στὸ πρόσφατο φυλλάδιο ποὺ σᾶς ἀποστείλαμε καὶ διαβάσατε, δίδοντάς μας συγχαρητήρια δι’ ἐπιστολῆς «διὰ τὸ ἀγωνιστικὸν φρόνημα ἐν τοῖς δυσχειμέροις καὶ πεισιθανάτοις καιροῖς τοῦ συγκρητιστικοῦ οἰκουμενισμοῦ καὶ διὰ τὴν ὑμετέραν κραταιὰν ἀγάπην εἰς τὴν Ἀδιαίρετον, Ἀκαινοτόμητον, Ὀρθόδοξον, Καθολικὴν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν».

Βέβαια, μᾶς ἐπισημάνατε ἐσφαλμένως καὶ παρερμηνεύοντας Ἱερὸ Κανόνα, ὅτι «διὰ τὴν ἀποτείχισιν πρὸ συνοδικῆς διαγνώμης δὲν ἀρκοῦν μόνον αἱ φαιδρεπίφαιδροι, ἀνεπέρειστοι καὶ ἐν τέλει βλακώδεις δηλώσεις ὑπεροχικῶν προσώπων ἐκ σκοπιμοτήτων, ἰδιοτελείας, ἁβροφροσύνης ἢ ἄλλης τινὸς εὐτελοῦς αἰτίας γενόμεναι.
Κατὰ ταῦτα ἀκραδάντως πιστεύω, ὅτι κατὰ Θεὸν ἀρεστὴ τυγχάνει ἡ ὑμετέρα ἀγωνιστικότης καὶ ὁ ἔλεγχος ποὺ ἁγιοπατερικῶς ἀσκεῖτε ἀλλὰ φοβοῦμαι ὅτι ἡ συγκεκριμένη κίνησις πηγάζει ἐξ ὑπερβάλλοντος ζήλου».

Θὰ θέλαμε νὰ ξέραμε, ἂν μεταξὺ τῶν «ὑπεροχικῶν προσώπων» συγκαταλέγεται καὶ ὁ Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, ἢ τέλος πάντων ποιά εἶναι αὐτὰ τὰ ὑπεροχικὰ πρόσωπα;
Εἶναι ὁρατὰ ἢ ἀόρατα;
Καὶ πῶς θὰ προφυλαγόμαστε ἀπ’ αὐτά, ἂν τὰ ἀγνοοῦμε;

Ὅμως, ἡ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας καὶ οἱ ἔγκυροι ἑρμηνευτὲς τοῦ Ἱεροῦ Κανόνος, ὅπως ὁ κανονολόγος Βαλσαμῶν καὶ ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἀκόμα καὶ ὁ π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, δὲν συμφωνοῦν μαζί σας.
Ἀλλοίμονο δέ, ἂν καὶ ἐσεῖς (καὶ οἱ πιστοὶ μαζί σας), ἐμπιστευόμαστε τὴν διαχείρηση τῆς Ὀρθόδοξης πίστης σὲ «ὑπεροχικὰ πρόσωπα» ποὺ ἐνεργοῦν «ἐκ σκοπιμοτήτων, ἰδιοτελείας, ἁβροφροσύνης ἢ ἄλλης τινὸς εὐτελοῦς αἰτίας».
Ἀλλοίμονο, ἂν ὑποστηρίξουμε ὅτι αὐτὰ τὰ πρόσωπα δὲν βλάπτουν καὶ δὲν ἀλλοιώνουν τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη.
Ἀλλοίμονο ἂν ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρες ἐθεωροῦντο «φαιδρεπίφαιδροι, ἀνεπέρειστοι καὶ ἐν τέλει βλακώδεις οἱ δηλώσεις ὑπεροχικῶν προσώπων» (δηλαδὴ οἱ αἱρετικοὶ) καὶ οἱ ὅμοιοί των σήμερα ποὺ κηρύσσουν τὴν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.

Τότε, μήπως κυνηγοῦμε μιὰ αἵρεση «φαιδρεπίφαιδρη» καὶ ἀνυπόστατη καὶ ὡς «δονκιχῶται» κυνηγοῦμε ἀνεμόμυλους;
Ὄχι, βέβαια, γιατὶ οἱ αἱρέσεις ἦσαν ὑπαρκτές, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ πάντα «φαιδρεπίφαιδροι, ἀνεπέρειστοι καὶ ἐν τέλει βλακώδεις»!

Ἀρκούμαστε σ’ αὐτὰ τώρα, λόγῳ τῶν ἡμερῶν, καὶ ἐλπίζουμε μετὰ τὸ Πάσχα νὰ ἐπανέλθουμε ἀναλυτικότερα μὲ πατερικὰ κείμενα.
Τότε ἐν ἐκτάσει θὰ ἐξετάσουμε, ἂν ἰσχύει ἡ κατηγορία γιὰ «ζῆλο οὐ κατ’ ἐπίγνωση» ἢ μήπως κάποια ἡγετικὰ πρόσωπα ἐκφράζουν μιὰ διγλωσσία ποὺ καὶ τὸν Οἰκουμενισμὸ καταγγέλλει, ταυτόχρονα δὲ ἐκθειάζει καὶ τιμᾶ καὶ ἀπαλλάσσει κατηγοριῶν ὑπεροχικὰ πρόσωπα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ὅπως οἱ Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Δημητριάδος κ. Ἰγνάτιος κ.λπ.
Νὰ διακριβώσουμε, ἂν γιὰ τοὺς ἐπισκόπους μας ἰσχύει τὸ τοῦ Κυρίου:
τὸ ναὶ νὰ εἶναι ναί, τὸ ὄχι νὰ εἶναι ὄχι.

Ἐδῶ παρουσιάζουμε ἀπὸ τὴν συνέντευξη, μόνο ὅσα ἐλέχθησαν ἀπὸ τὸν Σεβασμιώτατο Πειραιῶς κ. Σεραφείμ γιὰ τὴν αἵρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ καὶ τοὺς ἀγωνιζομένους ἐναντίον της, καὶ παρακαλοῦμε τοὺς γνῶστες τοῦ θέματος νὰ ἐπισημάνουν τὴν ἀλλαγὴ στάσεως ἀπέναντι στὴν «Ὁμολογία Πίστεως» ποὺ κάνει ὁ Σεβασμιώτατος.

* * *

«Δημοσιογρ. κ. Νικ. Παπαχρήστου: Ἡ Ἱεραρχία φαίνεται νὰ ἔχει πιὸ ἤπιους τρόπους διαχείρισης καὶ προσέγγισης αὐτῶν τῶν ζητημάτων.

Μητροπ. Πειραιῶς κ. Σεραφείμ: Ἡ Ἐκκλησία πάντοτε μὲ τὴν ἔννοιαν τῆς ποιμαινούσης Ἐκκλησίας εἶχε μία στάση ποὺ προσπαθοῦσε νὰ συμβιβάσει μερικὰ πράγματα στὸ σύγχρονο μεταβαλλόμενο κόσμο. [σ.σ. Εἶναι Πατερικὴ στάση ὁ συμβιβασμὸς τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὸν «σύγχρονο μεταβαλλόμενο κόσμο»; Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι θεοΐδρυτος ὀργανισμὸς, ἡ αὐτὴ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων;]. Καὶ ἀπὸ αὐτῆς τῆς ἀπόψεως, θέλω αὐτὴ τὴ στιγμὴ νὰ κάνω μία δήλωση, ὅτι κατανοῶ ἀπόλυτα καὶ ἀποδέχομαι ἀπόλυτα τὶς κινήσεις καὶ τὶς θέσεις τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ὁ ὁποῖος εἶναι πράγματι σταυρωμένος, ὁ ὁποῖος εἶναι πράγματι ἕνα ὑπεροχικὸ πρόσωπο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἕνας πρωτιστεύων πρωθιεράρχης τεραστίου βεληνεκοῦς, καὶ καταλαβαίνω τὴν ἀνάγκη του, γιὰ νὰ ὑπάρξει μέσα στὸ βαθὺ καὶ σκληρὸ Κεμαλικὸ Τουρκικὸ καθεστὼς ἡ ἀνάγκη του στηρίξεως στὰ διεθνῆ fora καὶ τὶς κινήσεις ποὺ κάνει καὶ τὴν προσπάθεια νὰ ἀμβλύνει τὰ πράγματα. Ἐγὼ ὅμως, ὡς ἐπίσκοπος ἔχω τὴν ὑποχρέωση νὰ κινηθῶ πέραν τῆς διπλωματίας καὶ πέραν τῆς ἁβροφροσύνης καὶ νὰ πῶ τὰ πράγματα μὲ τ’ ὄνομά τους [σ.σ. Ὁ Πατριάρχης δὲν ἔχει τὴν ἴδια ὑποχρέωση ἀπέναντι στὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἀλήθεια;]. Καὶ δὲν ἔχω αὐτὴν τὴν στιγμὴ τὴν εὐθύνη ποὺ ἐπωμίζεται ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης. Γι’ αὐτὸν τὸν λόγο καὶ δὲν μποροῦν νὰ συγκριθοῦν τὰ πράγματα. [σ.σ. Ἔχει τὴν ὑποχρέωση νὰ πεῖ τὰ πράγματα μὲ τὸ ὄνομά τους, ἀλλὰ ὄχι νὰ πεῖ τὰ ὀνόματα ἐκείνων ποὺ κινοῦν τὰ πράγματα;].
»Ἔχω τὴν μεγαλειώδη τιμὴ νὰ ἕλκω τὴν ἀρχιερωσύνη μου …ἀπὸ τὸν Παναγιώτατο Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη Βαρθολομαῖο… τῇ προτάσει τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Αὐστραλίας κ. Στυλιανοῦ —εἰλικρινῶς τὸ λέω αὐτὸ μὲ συγκίνηση βαθειά— Πατρός μου καὶ εὐεργέτου μου, διϊστορικῶς καὶ διαχρονικῶς, ἄσχετα ἂν βρίσκομαι ὑπὸ τὸ ὁμοφώριό του ἢ ὄχι, ὁ Αὐστραλίας Στυλιανὸς θὰ εἶναι γιὰ μένα ὁ Πατέρας μου καὶ ὁ εὐεργέτης μου…

Παπαχρήστου: Κάποιοι ὅμως καλοῦν σὲ ἀποτείχιση…

Μητροπ. Πειραιῶς: Θεωρῶ τὸ θέμα τῆς ἀποτειχίσεως ὅτι πηγάζει ἀπὸ ἕναν οὐ κατ’ ἐπίγνωσιν ζῆλον, διότι οἱ Ἱεροὶ κανόνες εἶναι σαφεῖς, σαφέστατοι…Ἡ Πρωτοδευτέρα Σύνοδος τὸ ἐπιλύει τὸ θέμα μὲ σαφήνεια. Δὲν μποροῦμε νὰ ἀποτειχιστοῦμε γιὰ κάποιους λόγους ἁβροφροσύνης ἂν θέλεις, πολιτικῆς, διπλωματίας, ὅπως προανέφερα προηγουμένως ἀνάγκης στηρίξεως στὰ διεθνῆ fora καὶ διάφορα ἄλλα (ἀντιλαμβάνεσθε τὶ ἐννοῶ), παρὰ μόνο σὲ ἕνα: τὴν intercommunio. Ἐὰν ὑπάρξει intercommunio, δηλ. κοινωνία στὴν αἱρετικὴ παρέκκλιση ἢ ἀπόκλιση, μὲ κοινὸ ποτήριο καὶ ἕνωση, τότε μόνο ἐπιβάλλεται ἡ ἀποτείχιση.

Παπαχρήστου: Δὲν εἶστε ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ λένε ὅτι γίνονται τέτοια πράγματα; [σ.σ. intercommunio].

Μητροπ. Πειραιῶς: Ὄχι, ὄχι. Δὲν τὰ ἔχω διακριβώσει, δὲν τὰ γνωρίζω, δὲν ἔχω δεῖ πουθενὰ νὰ συμβαίνει, καὶ ἑπομένως, ἐὰν γίνονται καὶ γίνονται ἐν κρυπτῷ καὶ παραβύστῳ, τί νὰ πῶ, δὲν ἔχω λόγο νὰ πῶ. Ἀλλὰ ἐσεῖς γνωρίζετε κάποιο τέτοιο γεγονός; Νὰ τὸ καταγγείλετε. Διαμαρτύρομαι γιὰ κάποια γεγονότα, π.χ. τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας στὴν Γερμανία συνλιτάνευσε καὶ ὁ Ρωμαιοκαθολικὸς ἐκεῖ ἐπίσκοπος μὲ τὴν ἱερὴ εἰκόνα. Αὐτὸ τὸ γεγονὸς δὲν τὸ θεωρῶ ὀρθόν… Δὲν ἔχομε κοινωνίαν ἐκκλησιαστική…
»Ὑπέγραψα, λοιπόν, μιὰ «Ὁμολογία Πίστεως» ποὺ ἐπικαιροποιεῖ τὴν Ὁμολογία ποὺ ὑπέγραψα γιὰ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες. Τίποτε περισσότερο, τίποτε ὀλιγότερο. Οὔτε ἀναφέρει τὸ κείμενο αὐτό, ὅτι ὅποιος μετέχει σὲ διαλόγους, δῆθεν, αὐτόχρημα ἀποκόπτεται ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας (αὐτὸ θἆταν καὶ βλασφημία)· εἶναι πανορθόδοξος ἀπόφασις ἡ συμμετοχή μας σὲ διαλόγους μὲ τοὺς ἑτεροδόξους χριστιανοὺς ἀδελφούς μας. Εἶναι πανορθόδοξος ἀπόφασις. Πῶς θὰ πῶ, θὰ ὑπογράψω κάτι τέτοιο. Μέσα ἐκεῖ λέει ἄλλο πρᾶγμα. Ὅτι ὅσοι κατὰ τὴν διάρκεια τῶν διαλόγων, μὲ λόγους, μὲ πράξεις ἀπομοιώνουν τὴν ὀρθόδοξη αὐτοσυνειδησία, αὐτοὶ θέτουν ἑαυτοὺς ἐκτὸς Ἐκκλησίας. Π.χ., ἕνας κληρικὸς τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν σὲ μία Σύναξη ποὺ εἶχε γίνει στὸ Boze προσῆλθε καὶ «μετέλαβε» ἀπὸ τὸν Ρωμαιοκαθολικὸ ἄρτο. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἔθεσε ἑαυτὸν ἐκτὸς Ἐκκλησίας μόνος του. Βέβαια, τὸ θέμα τὸ οἰκονόμησε ὁ Μακαριώτατος, ἀλλὰ αὐτὸ καταγγέλλει ἡ «Ὁμολογία».

Παπαχρῆστος: Κάποιοι μὲ ζηλωτικὴ διάθεση παρερμήνευσαν τὸ πνεῦμα τῆς «Ὁμολογίας» ποὺ ὑπογράψατε…ὅτι συμετέχουν σὲ ἕνα διάλογο θὰ πρέπει νὰ ἀποκόπτονται ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας…

Μητροπ. Πειραιῶς: Ἂν ἔχει συμβεῖ αὐτὸ εἶναι ἐγκληματικό, ἀπαράδεκτο, ἀνόητο… Ἡ Ἐκκλησία ἀποφασίζει Συνοδικῶς, …ἀλλὰ ὑπάρχουν μερικὲς περιπτώσεις ποὺ πρέπει νὰ ἐπανεκτιμηθεῖ ἡ θέσις μας. Αὐτὸ ἐγὼ εἶπα καὶ παρερμηνεύθηκε…».
Σημάτης Παναγιώτης

(Τὸ ἱστολόγιο «Θρησκευτικὰ» δημοσίευσε ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν συνέντευξη αὐτὴ τοῦ Σεβασμιώτατου, ἐπισημαίνοντας ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ καλὰ σημεῖα ποὺ περιλαμβάνει ἡ συνέντευξη. Φαίνεται ὅτι μὲ ὅλα τὰ ἄλλα, καὶ μὲτὸ τμῆμα τῆς συνεντεύξεως ποὺ ἐδῶ παραθέσαμε, συμφωνεῖ).

Blood Clots/Stroke – They Now Have a Fourth Indicator, the Tongue

STROKE: Remember  the 1st Three Letters….

S. T. R.

Εγκεφαλικού(S T R OKE) επεισοδίου  ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ:
Παίρνει μόνο ένα λεπτό για να διαβάσετε αυτό …

Ένας νευρολόγος λέει ότι, εφόσον  ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μέσα σε 3 ώρες τύχει νοσηλείας, μπορεί να αντιστραφεί πλήρως από τις επιπτώσεις του εγκεφαλικού επεισοδίου … .

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ εγκεφαλικό επεισόδιο
να θυμηθούμε τα ‘3 ‘βήματα, S T R . Διαβάστε και μάθετε!

Μερικές φορές τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Δυστυχώς, η έλλειψη συνειδητοποίησης φέρνει την καταστροφή. Το θύμα με εγκεφαλικό επεισόδιο  μπορεί να υποστεί σοβαρή βλάβη στον εγκέφαλο όταν οι άνθρωποι γύρω του αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου.

Τώρα, οι γιατροί λένε οτι ένας θεατής μπορεί να αναγνωρίσει ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, θέτοντας σε αυτόν(ην) τρία απλά ερωτήματα:

S (smile)* Ζητήστε από το άτομο να χαμογελάσει.

T (talk) * Ζητήστε από το άτομο  να μιλήσει λέγοντας μία απλή φράση, (πχ.σήμερα είναι μία ηλιόλουστη μέρα)

R (raise) * Ζητήστε από αυτόν(ην) να σηκώσει τα χέρια του.

Αν αυτός ή αυτή έχει πρόβλημα με κάποια από αυτά τα καθήκοντα,καλέστε τον αριθμό κλήσης έκτακτης ανάγκης αμέσως και περιγράψτε τα συμπτώματα του ατόμου.

Και νέες ενδείξεις (συμπληρωματικά) ενός Εγκεφαλικού ——– Βγάλτε έξω τη γλώσσα σας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ένα άλλο «σημείο» από εγκεφαλικό επεισόδιο είναι το εξής: Ζητήστε από το άτομο να «βγάλει» έξω τη γλώσσα του .. Αν η γλώσσα είναι «στραβά», αν πηγαίνει δηλαδή στην μία ή την άλλη πλευρά, είναι επίσης μια ένδειξη εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ένας καρδιολόγος λέει εάν ο καθένας που παίρνει αυτό το e-mail που στέλνει σε 10 άτομα, μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι τουλάχιστον μία ζωή θα σωθεί.

Έχω κάνει το χρέος μου. Εσείς;

Aπαραδεκτη η «εικαζομενη συναινεσι»

Ανοικτη επιστολη ιατρων

στους κ.κ. Βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου

Αξιότιμοι κ.κ. Βουλευτές,
Στο προσχέδιο του νόμου «Δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων και άλλες διατάξεις», άρθρο 9, παρ. 3, νομοθετείται η «εικαζόμενη συναίνεση» σύμφωνα με την οποία πραγματοποιείται η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από ενήλικο, «θανόν πρόσωπο» εφόσον, όσο ζούσε, δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του στην αφαίρεση αυτή.

Η «εικαζόμενη συναίνεση», με σαφέστερη διατύπωση, εφόσον νομοθετηθεί θα πραγματοποιείται η αφαίρεση των ζωτικών οργάνων οποιουδήποτε ενήλικα στην περίπτωση που τεθεί γι’ αυτόν η διάγνωση του «εγκεφαλικού θανάτου», εάν αυτός δεν είχε δηλώσει γραπτώς, στην προγενέστερη ζωή του, την αντίθεσή του για τη λήψη των ζωτικών του οργάνων.
Θα πρέπει να καταστεί σαφές στον Ελληνικό λαό ότι ο «θανών δότης» (άρθρο 9) -από τον οποίον αφαιρούνται τα κατάλληλα προς μεταμόσχευση ζωτικά όργανα- είναι μόνον ο «εγκεφαλικά νεκρός» ασθενής, ο οποίος, όμως, αναπνέει ακόμη με τη βοήθεια του αναπνευστήρα, υποστηρίζεται με κατάλληλη φαρμακευτική υποστήριξη στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και στον οποίον επιτελούνται οι περισσότερες βιολογικές του λειτουργίες.
Ανεξάρτητα από τις αντιρρήσεις που εκφράζονται διεθνώς για την ταύτιση του …«εγκεφαλικού θανάτου» με το βιολογικό θάνατο του ανθρώπου, με βάση ποια λογική θα πρέπει να αποκαλύπτει ο κάθε Έλληνας πολίτης τις πεποιθήσεις του για μείζονα φιλοσοφικά θέματα, τα οποία σχετίζονται με τη ζωή και το θάνατο και τα οποία συνιστούν αυστηρά προσωπικά δεδομένα;
Ποια είναι εν προκειμένω η θέση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων;
Πολύ περισσότερο τίθεται πρόβλημα, όταν η γνωστοποίηση των πεποιθήσεων αυτών είναι δυνατόν να έχει συνέπειες στην επιλογή των ασθενών για εισαγωγή στις Μονάδες Εντατικής θεραπείας, οι οποίες ανεπαρκούν για την κάλυψη των αναγκών.
Σε ανάλογη περίπτωση, ποιος θα προτιμηθεί για εισαγωγή;
Αυτος για τον οποίον εικάζουμε ότι συναινεί στην αφαίρεση των ζωτικών του οργάνων ή αυτός, ο οποίος έχει δηλώσει αντίθεση στην αφαίρεση των οργάνων του;
Εννοείται ότι θα προτιμηθεί ο υποτιθέμενος συναινών, οπότε γίνεται πλέον ανεπίτρεπτη διάκριση των ασθενών με κριτήριο τις φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις.
Η τακτική της «εικαζόμενης συναίνεσης» πάσχει εμφανώς από έλλειμμα δημοκρατικού φρονήματος και θα προκαλέσει μείζονες αντιδράσεις.
Ποιος γιατρός θα τολμήσει να αφαιρέσει ζωτικά όργανα «εγκεφαλικά νεκρού» ασθενούς, εάν υπάρχει σαφής αντίρρηση των αμέσων συγγενών του;
Συναίνεση υπάρχει μόνον όταν αυτή έχει δηλωθεί ρητώς και εγγράφως και όχι όταν τεκμαίρεται.
Φαίνεται ότι από το ίδιο δημοκρατικό έλλειμμα έπασχαν και αυτοί, οι οποίοι μερικά χρόνια πριν είχαν χαρακτηρίσει τα ζωτικά όργανα των Ελλήνων «εθνικό πλούτο»! Εάν οι προηγούμενοι προβληματισμοί δεν πείθουν για τη ματαίωση της νομιμοποίησης της «εικαζόμενης συναίνεσης», ας λάβουν υπ’ όψη τους οι εισηγητές του νόμου αυτού τη γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής της χώρας μας.

Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής, στη συνεδρίασή της, στις 16 Δεκεμβρίου 2005, συζήτησε την πρόταση νόμου, η οποία είχε τότε κατατεθεί στη Βουλή για την «τροποποίηση και συμπλήρωση του ν.2737/1999 «Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις» απέρριψε την πρόταση για νομοθέτηση της «εικαζόμενης συναίνεσης».

Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής αυτής «..η ενδεχόμενη καθιέρωση του συστήματος της “εικαζόμενης συναίνεσης”, για την εξασφάλιση μοσχευμάτων από νεκρούς δότες, θα δυσκολέψει μάλλον, παρά θα διευκολύνει αυτόν τον σκοπό…
Oι μεταμοσχεύσεις σήμερα βασίζονται στον θεσμό της δωρεάς οργάνων και ακριβώς γι’ αυτό περιβάλλονται με ιδιαίτερη κοινωνική αίγλη.
Αν, στο θεσμό της δωρεάς, υποκατασταθεί μια απόλυτη κρατική επιταγή που επιβάλλει την αφαίρεση των οργάνων… οι μεταμοσχεύσεις μοιραία θα στερηθούν αυτή την αίγλη…
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι …η “εικαζόμενη συναίνεση” δεν έχει εφαρμοσθεί ποτέ σε χώρες που ήδη την έχουν καθιερώσει νομοθετικά (π.χ. Ισπανία)…».
Με εξαιρετική τιμή

Οι υπογράφοντες
Κ. Γ. Καρακατσάνης, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.
Ι. Κουντουράς, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.
Χρ. Γήτας, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.
Δημ. Τσαντήλας Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.
Νικ. Κωνσταντινίδης Διευθυντής Ιατρός Ε.Σ.Υ

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΣΟΒΑΡΟΤΑΤΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΠΑΡΤΑΜΗ ΚΑΙ ΤΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΕΝ ΓΕΝΕΙ!

Τον Οκτώβριο του 2001, η αδελφή μου άρχισε να αρρωσταίνει πολύ . Είχε σπασμούς στο στομάχι και κινούταν με δυσκολία. Το περπάτημα γινόταν με μεγάλη δυσκολία… Και έπρεπε να βάζει όλα τα δυνατά της για να σηκωθεί από το κρεβάτι! Πονούσε αφόρητα.

Μέχρι τον Μάρτιο του 2002, είχε υποστεί αρκετές βιοψίες ιστού και μυών και της είχαν δώσει 24 διαφορετικά φάρμακα. Οι γιατροί δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιο ήταν το πρόβλημα . Πονούσε τόσο πολύ και ήταν τόσο άρρωστη που απλά ήξερε ότι πέθαινε.
Έβαλε το σπίτι της, τους τραπεζικούς λογαριασμούς, ασφάλεια ζωής, κ.λπ. .. στο όνομά της μεγαλύτερης κόρης της, και φρόντισε ώστε τα μικρότερα παιδιά της να είναι εξασφαλισμένα.
Ήθελε επίσης μια τελευταία χαρά, έτσι προγραμμάτισε ένα ταξίδι στην Φλόριντα (βασικά σε μια αναπηρική καρέκλα) για την 22η Μαρτίου.
Στις 19 Μαρτίου, την κάλεσα να ρωτήσω πώς πήγαν οι τελευταίες εξετάσεις της, και είπε ότι δεν βρέθηκε τίποτα, αλλά πίστευαν ότι είχε σκλήρυνση κατά πλάκας.
Θυμήθηκα ένα άρθρο ενός φίλου που μου έστειλε με e-mail και ρώτησα την αδελφή μου αν έπινε σόδα διαίτης; Μου είπε ότι το έκανε. Και πως μάλιστα  ετοιμαζόταν να ανοίξει μια εκείνη τη στιγμή.
Της είπα να μην την ανοίξει και να σταματήσει να πίνει το σόδα διαίτης! Της έστειλα στο e-mail της, το άρθρο που ο φίλος μου, ένας δικηγόρος, μου είχε στείλει. Η αδερφή μου μου τηλεφώνησε 32 ώρες μετά από την προηγούμενη τηλεφωνική συνομιλία μας και μου είπε ότι είχε σταματήσει να πίνει σόδα διαίτης και μπορούσε τώρα να περπατήσει!
Οι μυϊκοί σπασμοί εξαφανίστηκαν. Είπε ότι δεν αισθανόταν 100%, αλλά σίγουρα πολύ καλύτερα. Μου είπε θα μιλήσει με τον γιατρό της για το σχετικό άρθρο και θα με πάρει τηλέφωνο όταν θα πάει στο σπίτι.
Ο γιατρός της έμεινε άφωνος! Θα μιλούσε με όλους τους ασθενείς του με ΣΚΠ για να ανακαλύψει εάν κατανάλωναν τεχνητές γλυκαντικές ουσίες οποιουδήποτε είδους. Με λίγα λόγια, η αδελφή μου είχε δηλητηριαστεί από την ασπαρτάμη στην σόδα διαίτης …. και κυριολεκτικά πέθαινε με έναν αργό και άθλιο θάνατο.
Όταν έφτασε στη Φλόριντα 22 Μαρτίου, το μόνο που έπρεπε να πάρει ήταν ένα χάπι για τη δηλητηρίαση από την ασπαρτάμη! Τώρα είναι καλά και οδεύει προς μια πλήρη ανάκαμψη. Και περπατάει! Δεν είναι σε αναπηρική καρέκλα! Το άρθρο έσωσε τη ζωή της.
Αν το αναψυκτικό σας λέει «χωρίς ζάχαρη» στην ετικέτα? ΜΗΝ το σκέφτεσαι καν! Έχω περάσει αρκετές ημέρες δίνοντας διάλεξη στο Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Συνέδριο με θέμα «ασπαρτάμη»     στην αγορά ως «Nutra Sweet», «Equal» και «Spoonful».
Στην εναρκτήρια ομιλία από την EPA, ανακοινώθηκε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 2001, υπήρξε μια επιδημία πολλαπλών σκληρύνσεων και ο συστηματικού ερυθηματώδους λύκου. Ήταν δύσκολο να καθοριστεί ακριβώς ποια τοξίνη προκαλεί αυτή την καλπάζουσα αύξηση.
Σηκώθηκα και είπα ότι ήμουν εκεί για να μιλήσω σχετικά με αυτό ακριβώς το θέμα. Θα σας εξηγήσω γιατί η ασπαρτάμη είναι τόσο επικίνδυνη:
Όταν η θερμοκρασία του γλυκαντικού είναι μεγαλύτερη από 86 βαθμούς F, το ξυλο-οινόπνευμα της ΑΣΠΑΡΤΑΜΗΣ μετατρέπεται σε φορμαλδεΰδη και στη συνέχεια σε μυρμηκικό οξύ, το οποίο με τη σειρά του προκαλεί μεταβολική οξέωση … Μυρμηκικό οξύ είναι το δηλητήριο που βρίσκεται στο τσίμπημα των ερυθρών μυρμηγκιών. Η τοξική μεθανόλη μιμείται, μεταξύ άλλων προϋποθέσεων, τη σκλήρυνση κατά πλάκας και το συστηματικό ερυθηματώδη λύκο.
Πολλοί άνθρωποι είχαν διαγνωστεί κατά λάθος ότι πάσχουν από ΣΚΠ. Παρά το γεγονός ότι η σκλήρυνση κατά πλάκας δεν είναι αιτία θανάτου, η τοξική μεθανόλη είναι!
Ο Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος έχει γίνει σχεδόν ανεξέλεγκτoς, όπως και η σκλήρυνση κατά πλάκας, ιδίως με την κατανάλωση Diet Coke και Pepsi .
Τα θύματα συνήθως δεν γνωρίζουν ότι η ασπαρτάμη είναι ο ένοχος. Συνεχίζουν τη χρήση της – ερεθίζουν το λύκο σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνεται η κατάσταση απειλητική για τη ζωή τους. Έχουμε δει ασθενείς με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο να γίνονται ασυμπτωτικοί αμέσως μόλις σταματήσουν την κατανάλωση διαιτητικής σόδας.
Σε αρκετές περιπτώσεις από αυτούς που διαγνώστηκαν με σκλήρυνση κατά πλάκας, τα περισσότερα από τα συμπτώματα εξαφανίζονται. Έχουμε δει πολλές περιπτώσεις όπου η απώλεια όρασης εξαφανίστηκε και η απώλεια ακοής βελτιώθηκε αισθητά.
Αυτό ισχύει επίσης για τις περιπτώσεις των εμβοών και η ινομυαλγία.
Κατά τη διάρκεια μιας διάλεξης, είπα, «Αν χρησιμοποιείτε ασπαρτάμη (Nutra Sweet, Equal, Spoonful κ.λπ.) και υποφέρετε από συμπτώματα ινομυαλγίας , σπασμούς, πόνους, μούδιασμα στα πόδια, κράμπες, ίλιγγο, ζάλη, πονοκέφαλο, πόνο στις αρθρώσεις, ανεξήγητη κατάθλιψη, κρίσεις άγχους, μπερδεύετε την ομιλία σας, έχετε θολή όραση ή απώλεια μνήμης, τότε έχετε πιθανώς δηλητηριαστεί από ΑΣΠΑΡΤΑΜΗ! ‘
Οι άνθρωποι πηδούσαν επάνω κατά τη διάρκεια της διάλεξης λέγοντας, «έχω κάποια από αυτά τα συμπτώματα!!!»
Είναι αναστρέψιμη η κατάσταση; Ναι! Ναι! Ναι! STOP σόδες διαίτης και να επαγρύπνηση για την ασπαρτάμη στις ετικέτες των τροφίμων!
Πολλά προϊόντα είναι εμπλουτισμένα με αυτό! Αυτό είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Ο Δρ Espart (ένας από τους ομιλητές μου) παρατήρησε ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι φαίνεται να έχουν συμπτώματα για ΣΚΠ και κατά την πρόσφατη επίσκεψή του σε ένα νοσοκομείο, μια νοσοκόμα δήλωσε ότι έξι από τους φίλους της, που ήταν συστηματικοί καταναλωτές Diet Coke, είχαν όλοι διαγνωστεί με ΣΚΠ. Αυτό είναι πέρα από κάθε σύμπτωση!
Η σόδα διαίτης ΔΕΝ είναι ένα προϊόν διατροφής! Είναι ένα χημικά   τροποποιημένο προϊόν που περιέχει πολλαπλά άλατα και ασπαρτάμη και που στην πραγματικότητα σε κάνει να επιθυμείς να καταναλώσεις υδατάνθρακες.
Είναι πολύ πιο πιθανό να κάνετε αύξηση σωματικού βάρους!
Τα προϊόντα αυτά περιέχουν επίσης τη φορμαλδεΰδη, η οποία αποθηκεύεται στο λιπώδη κύτταρα, ιδιαίτερα στα ισχία και τους μηρούς.
Η φορμαλδεΰδη είναι μια απόλυτη τοξίνη και χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατήρηση «δειγμάτων ιστών»
Πολλά προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά περιέχουν αυτές τις χημικές ουσίες αλλά ΔΕΝ πρέπει να τα αποθηκεύσει το σώμα μας!
Ο Δρ. HJ Roberts δήλωσε στις διαλέξεις του, ότι από τη στιγμή που απελευθερώθηκαν από τα προϊόντα «διαίτης» και χωρίς αξιόλογη αύξηση της σωματικής άσκησης, οι ασθενείς του έχασαν κατά μέσο όρο 9 κιλά σε μια περίοδο δοκιμής.
Η ασπαρτάμη είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τους διαβητικούς

Κυριακή, 10 Απριλίου 2011

ΑΠΟΣΥΡΟΥΝ ΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΘΙΓΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΑΛΑΔΕΣ!

http://anti-ntp.blogspot.com/2011/04/blog-post_2342.html

Σάλο έχει προκαλέσει η απόφαση να μην αναρτηθεί στο επισκευασμένο Μουσείο της Χίου το πιστό αντίγραφο του παγκοσμίως διάσημου πίνακα του Ντελακρουά που αναπαριστά τη σφαγή της Χίου και είχε συγκλονίσει ολόκληρη την Ευρώπη περιγράφοντας τις κτηνωδίες των Τούρκων.
Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, η ιστορία αυτή γύρω από την ….έκθεση ή μη του πίνακα-συμβούλου για τον ελληνικό κρατάει ήδη από το φθινόπωρο του 2009, με δημοσιεύματα τοπικών εφημερίδων στο νησί της Χίου να κάνουν λόγο ακόμα και για μυστική προφορική συμφωνία προκειμένου να καθαιρεθεί ο πίνακας ως ένδειξη απάλειψης του ιστορικού χάσματος που χωρίζει τους δύο λαούς και για να μην «προκαλείται» η Τουρκία.
Το πρωτότυπο του πίνακα, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της εφημερίδας Δημοκρατία, εκτίθεται στο Λούβρο και αποτελεί προϊόν έμπνευσης του Γάλλου ζωγράφου Ντελακρουά, ο οποίος, συγκλονισμένος από τη σφαγή περισσότερων από 50.00 Χιώτων στις 30 Μαρτίου 1822 από τους Οθωμανούς, αποτύπωσε το 1824 τη διάσημη ανά την υφήλιο πλέον εικόνα στον καμβά.
Παρά τα συνεχή αιτήματα της τοπικής κοινωνίας για ανάρτηση του αντίγραφου της «Σφαγής της Χίου», ακόμα και σήμερα τίποτα δεν έχει γίνει, με αποτέλεσμα το θέμα να φτάσει στη Βουλή έπειτα από ερώτηση του βουλευτή της Ν.Δ. Θ. Καράογλου.
http://pisoapothnkoyrtina.blogspot.com/2011/04/blog-post_6719.html

Εφιαλτικός νόμος για υποχρεωτική δωρεά οργάνων. Σημαντική λεπτομέρεια:Όταν το ΔΝΤ πήγε στην Αργεντινή, ψηφίστηκε αμέσως ο ίδιος νόμος!

TO ΦΟΒΕΡΟ ΓΡΑΜΜΑ ΕΝΟΣ ΠΛΟΙΑΡΧΟΥ…

Είμαι πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού και βλέποντας το χάος που επικρατεί στην πατρίδα μου θέλησα να δημοσιεύσω κάπου τις δικές μου εμπειρίες από τα ταξίδια μου για να τις διαβάσει και άγνωστος προς σε μένα κόσμος.
Δουλεύω χωρίς υπερβολή από τα 13 μου χρόνια επειδή ήμουν πολύ φτωχός. Παράλληλα σπούδαζα. Ταξιδεύω από νέος με φορτηγά πλοία και έχω γυρίσει όλο τον κόσμο.
Γνωρίζω εννιά γλώσσες που τις έμαθα εμπειρικά στα ταξίδια μου.
Μπορώ να συνεννοηθώ άνετα.
Εδώ και πολλά χρόνια, πάνω από είκοσι, από τα ταξίδια μου στον ισλαμικό κόσμο στη Βόρειο Αφρική, Αραβικά Εμιράτα κλπ. γνώριζα ότι υπήρχε σχέδιο Ισλαμικού εποικισμού της Ελλάδας και γενικά της Ευρώπης με σκοπό την οικονομική, στρατιωτική και θρησκευτική άλωσή της!!!
Το συζητούσαν όλοι ακόμα και μέσα στα καράβια
Είχα γνωρίσει κάποτε έναν πρίγκηπα που είχε σπουδάσει στην Αθήνα, είχε πάθος με τον Ελληνικό πολιτισμό και μάλιστα είχε και γυναίκα Ελληνίδα την οποία έφερνε στην Ελλάδα κάθε φορά να γεννήσει, ο οποίος αν και ήταν μουσουλμάνος δεν συμφωνούσε με αυτό το σχέδιο και μου είχε πει τα εξής:
– Να προσέχετε τους προδότες από μέσα από την Ελλάδα. Θα πέσει πολύ χρήμα για να εξαγοράσουν συνειδήσεις πολιτικών και απλών ανθρώπων γι αυτό το λόγο θα δείτε νέους Εφιάλτες να ξεφυτρώνουν στη Χώρα σας. Φυλαχτείτε από αυτούς.
Εγώ προσωπικά το διαπίστωνα χρόνο με το χρόνο στη Βόρεια Ευρώπη και στην Αγγλία από τα ταξίδια μου, έβλεπα όλο και περισσότερους μαύρους και Ασιάτες γενικά και αυτό δεν μου άρεσε, αλλά όταν έχεις να κάνεις με ξένες χώρες αυτό δεν σε απασχολεί και πάρα πολύ.
Ενδεικτικά θα σας πω για μια πόλη στην Ολλανδία, το Ρόττερνταμ που βγάζει, δυστυχώς, μέχρι και Δήμαρχο μαύρο! Στην πόλη αυτή δεν μπορεί πια να ζήσει λευκός γιατί έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο γκέτο.
Πρέπει να ξέρετε ότι οι έγχρωμοι έχουν τρομερό μίσος για τους λευκούς και αυτό γίνεται αντιληπτό όταν πολλαπλασιάζονται και αποκτούν ισχύ.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τους Αλβανούς που οι περισσότεροι έχουν απύθμενο μίσος απέναντι σε κάθε τι Ελληνικό.
Τους γνώρισα στα ταξίδια μου στην Αδριατική και έχω πικράν πείρα. Είδα και από κοντά τι υφίστατο οι Βορειοηπειρώτες που ήταν κυριολεκτικά σκλαβωμένοι μέσα στην ίδια τους τη Χώρα.
Τώρα θα σας σοκάρω με τα παρακάτω τα οποία όμως είναι απολύτως αληθινά:
Όταν κάποιο πλοίο πηγαίνει σε μουσουλμανικές πόλεις, σε λιμάνια, υπάρχει κάποιος άγραφος νόμος στον οποίο είσαι υποχρεωμένος να υπακούσεις, δεν μπορείς να πεις «όχι».
Αν είναι στο πρόγραμμα κάποια τιμωρία ενόχου, πρέπει το κάθε καράβι να στείλει αντιπροσωπία να την παρακολουθήσει για παραδειγματισμό και για να διαδίδονται τα νέα και στον υπόλοιπο κόσμο.
Έτσι, έχω παρακολουθήσει από τιμωρία κλέφτη που ήταν 100 βουρδουλιές επειδή έκλεβε κοσμηματοπωλείο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, επίσης τιμωρία Ιταλού που τον έπιασαν για δεύτερη φορά να κλέβει και του έκοψαν το χέρι μπροστά μας!
Τιμωρία μοιχών που είναι λιθοβολισμός, τιμωρία ομοφυλόφιλων που είναι βασανισμός μέχρι θανάτου, τιμωρία δολοφόνου που είναι αποκεφαλισμός (εκεί, μου λιποθύμησε ένας άντρας ναύτης μου) κλπ., κλπ. κλπ.
Εκεί δεν αστειεύονται, υπάρχουν αληθινές τιμωρίες, δεν κάνουν αστεία (χωρίς να συμφωνώ με την αγριότητα).
Άν κάνανε στίς χώρες τους αυτά πού κάνουν εδώ, κούνια πού τούς κούναγε…
Εδώ στην Ελλάδα δυστυχώς, μένουν ατιμώρητοι όλοι οι λαθρομετανάστες, ή δέχονται τιμωρίες που γελάνε με αυτές και οι ίδιοι…
Μένουν ατιμώρητοι για αυτό το λόγο δεν διστάζουν να κλέψουν, να σκοτώσουν, να βιάσουν γυναίκες και ό,τιδήποτε άλλο τους έρθει στο μυαλό…
Δυστυχώς κάθε φορά είναι και χειρότερα κι αν δεν ενωθεί ο κόσμος να αντιδράσει σαν μία γροθιά, τα πράγματα θα χειροτερεύουν.
Υπάρχει σχέδιο εποικισμού της Ελλάδας μας! Δεν είναι υπερβολή.
Πρέπει να αντιδράσουμε να εξουδετερώσουμε τους προδότες που υποβοηθούν να Ισλαμοποιείται η Χώρα μας και ύστερα να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των λαθρομεταναστών και να μείνουν μόνο όσοι είναι απαραίτητοι και δεν στερούν δουλειές από Έλληνες.
Ξαναγράφω τα λόγια του φιλέλληνα πρίγκηπα:
– Να προσέχετε τους προδότες από μέσα από την Ελλάδα.
Θα πέσει πολύ χρήμα για να εξαγοράσουν συνειδήσεις πολιτικών και απλών ανθρώπων γι αυτό το λόγο θα δείτε νέους Εφιάλτες να ξεφυτρώνουν στη Χώρα σας.
Φυλαχτείτε από αυτούς…

Ν. Π.

Πλοίαρχος του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού.

http://eglimatikotita.blogspot.com/2011/03/blog-post_9594.html

ΟΛΟΙ ΕΜΕΙΣ ΞΑΝΑΣΦΡΑΓΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ!

Δεν έχουμε πια δύναμη να χαρούμε το Πάσχα που έρχεται γιατί η ψυχή μας έχει κυριευθεί –σχεδόν ολοκληρωτικά– από τη θλίψη. Μια θλίψη που πηγάζει από τις αμετανόητες ενοχές μας, αφού, όχι μόνο συνεχώς αμαρτάνουμε, αλλά και ενεργούμε πονηρά εναντίον του Χριστού μας ή «συνευδοκούμε τοις πράττουσι».

Γίναμε σιγά-σιγά, χωρίς να το “πάρουμε είδηση”, σαν άθεοι «εν τω κόσμω», αφού εκλέγουμε εδώ και μισό αιώνα τους πιο αδιάφορους ή και εχθρούς της Πίστεώς μας ανθρώπους και τους αναθέσαμε και τη δική μας ανατροφή και διαπαιδαγώγηση αλλά και των παιδιών μας.

Έτσι μας φαίνεται απίστευτο, όταν –κάποιες στιγμές, δυστυχώς λίγες– συνειδητοποιούμε το πόσο εξοικειωθήκαμε με το να περιφρονείται και να περιθωριοποιείται ο Χριστός και η –δια της Εκκλησίας– Παρουσία Του στην Πατρίδα μας.

Καί όμως! Όσο απίστευτο κι αν μας φαίνεται είναι πέρα για πέρα δικό μας αυτό το αποτέλεσμα. Δική μας η αφροσύνη, δική μας η παράνομη ανοχή του κακού, δική μας αποκλειστικά η ευθύνη που αγαπήσαμε τα «στοιχεία του κόσμου» και παραδο­θήκαμε ολο­κληρωτικά σ’ αυτά. Δική μας η ευθύνη που παραμεί­ναμε απλώς θρησκευόμενοι, με μια μίζερη και –κατ’ ουσίαν– βλάσφημη θρησκευτικότητα του «δούναι και λαβείν» και δεν σχετισθήκαμε απόλυτα, λατρευτικά, με τον Χριστό μας.

Τώρα πια, τα πράγματα έχουν τόσο πολύ περιπλακεί, ώστε για τη διόρθωσή τους να είναι ανίσχυρη η όποια ανθρώπινη ή και αγγελική βοήθεια και απαιτείται μια απ’ ευθείας δραστική παρέμβαση του Θεού, σ’ εμάς «τους υιούς της απειθείας».

Τώρα πια, οι άνθρωποι του τόπου μας, άλλοι έχουν γίνει ίδιοι με τους αλειτούργητους και αντιεκκλησιαστικούς Κυβερνή­τες μας, εικόνα και ομοίωσή τους, και άλλοι, οι παθολογικά θρησκευόμενοι, έχουν παραφρονήσει και κάνουν σπασμωδικές και αψυχολόγητες “επαναστατικές” ενέργειες, οσάκις συνειδητοποιούν ότι διαταράσσεται η ψευδαίσθηση της “πνευματικής” τους ισορροπίας και όταν νοιώθουν ψυχολογική ανασφάλεια από κάποιες ανώδινες για την πνευματική ζωή Κυβερνητικές αποφά­σεις, γιατί δεν είναι εις θέσιν να διακρίνουν το μείζον από το έλασ­σον, το καίριο και σημαντικό, από το αφελές και ανώφελο!

Έτσι, απέμειναν πολύ λίγοι πνευματικά υγιείς στον τόπο μας να αλγούν και να θρηνούν την οικτρή κατάσταση που έχουμε περιέλθει, κάτι σαν τη «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», που, όμως δεν φθάνει στις ακοές των πολλών γιατί ή είναι γεμάτες από εκω­φαν­τικούς “μουσικούς” κρότους(!) ή …οιστρογόνο φόβο!

* * *

Το πνευματικό αδιέξοδο που δημιουργήσαμε με τις επιπόλαιες και άκριτες επιλογές μας ή με την ανοχή και υπόθαλψη των ανόσιων επιλογών των άλλων, φαίνεται πως διαμόρφωσε το ιδανικό περιβάλλον για να θριαμβεύουν οι «υιοί του σκότους».

Σέ όλες τις πτυχές της δημόσιας ζωής, απροκάλυπτα πια, επιχειρείται από τους «δοκούντας άρχειν» στην Πατρίδα μας η βιαία επιστροφή του Χριστού στον Τάφο Του σαν κοινού θνητού, ώστε να πάψη πλέον να μας απασχολή ως Θεός και να καθυστερή την πρόοδό μας, την απόλυτη εξομοίωσή μας με τα έθνη, που από αιώνων έχουν καγχάσει στο Καπιτώλιο ότι Θεός δεν υπάρχει!

Δεν πτοεί την κατά του Χριστού καταδιωκτική μανία των “αρχόντων” μας το Βατερλώ, που ήλθε σαν απάντηση στον καγχασμό αυτόν, όπως δεν επτόησαν και τον Διάβολο όσα δεινά έχει “εισπράξει” από κτίσεως κόσμου ως επίχειρα της κακίας του! Αυτός ο ίδιος Διάβολος τους “εμπνέει” και τους δίνει “κουρά­γιο” να συνεχίζουν απτόητοι την υποτίμηση του Χριστού, να Τον θεωρούν ένα απλό μύθο, που αρκεί μια νομοθετική ρύθμιση για να πάψη να επηρεάζη τη ζωή των ανθρώπων!

Είναι πια ολοφάνερο ότι ο λαός μας, αυτός ο κάποτε βαθειά ευσεβής Ορθόδοξος λαός, εκβιάζεται κάθε μέρα και περισσότερο να αρνηθή την πίστη του, όχι με Κάρτες και τσιπάκια “σατανικά” –αυτό το νομίζουν οι αφελείς– αλλά με κάθε μέσο και τρόπο που θα εξαφανίση από τη δημόσια ζωή την παρουσία του Χριστού ως του Μόνου Αληθινού Θεού και Σωτήρος του κόσμου!

Ο Χριστός παρουσιάζεται συνεχώς από τους Κυβερνήτες μας μόνο ως άνθρωπος και προς ενίσχυσή τους επιστρατεύουν, με τα διορισμένα όργανά τους, πλήθος αμοραλιστών και εμπαθών ανθρώπων, τους οποίους παρελαύνουν στα Μ.Μ.Ε. να διακηρύσσουν ότι ο Χριστός ήταν(και δεν είναι πια) ένας δυναμικός και επαναστατικός άνθρωπος που οι Μαθητές του τον …θεοποίησαν! Πρόσφατα, ανεσύρθη από την τηλεοπτική ναφθαλίνη και ένας φι­­λό­σοφος, γιατί τώρα πια έπαψε να πιστεύη ότι ο Χριστός είναι ο Μόνος Αληθινός Θεός και έτσι είναι αξιοποιήσιμος στην εργολαβία επανενταφιασμού του Χριστού! Όσο διάστημα μαθήτευε στον χαρισματούχο και σημειοφόρο π. Πορφύριο, και είχε πιστέψει στην Αλήθεια της Ορθοδοξίας και την διακήρυττε, τον είχαν θέσει στην αφάνεια, τώρα που εγκατέλειψε την πίστη, τον ξαναθυμήθηκαν! Αυτή είναι η τακτική και η ποιότητα των εργολάβων της ανομίας. Νά πασχίζουν να μετετρέψουν σε χώμα τον Ουρανό, για να Τον καταντήσουν ίδιον και απαράλλακτον με τη χωματένια και δυσείμονα ψυχή τους!

Ο Χριστός τότε, «την θύραν του Μνήματος σφραγισθήναι μη κωλύσας, την πίστιν αναστάς παρέσχε πάσι». Έτσι και τώ­ρα, δεν εμποδίζει το να ξανασφραγίζουμε τον Τάφον Του και να Τον περιπαίζουμε σαρκαστικά, γιατί ΗΤΑΝ, ΕΙΝΑΙ και ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ Θεός και όχι μόνο ήταν! Δεν αμφιβάλλει για την Θεότητά Του, ούτε κινδυνεύει από κανέναν και πολύ λιγώτερο από εμάς τους αθλίους.

Ωστόσο, όλοι εμείς και περισσότερο εμείς οι κληρικοί, έχουμε κάνει το χρέος μας; Έχουμε δείξει τη φιλία και την Λατρεία μας προς Εκείνον που εβάστασε και βαστάζει «πάσας τας ανομίας» μας; Έχουμε προτάξει τα στήθη μας να Τον υπερασπισθούμε – όχι γιατί το έχει ανάγκη αλλά γιατί εμείς το νοιώθουμε ανάγκη μας– να υπερασπισθούμε Εκείνον, που είναι «ο υπερασπιστής της ζωής μας»;

Εαν σε μια τόσο βρώμικη εποχή, σαν τη δική μας, που την αηδιάζουμε ακόμη και εμείς οι βρώμικοι, δεν μπορούμε να ξεσηκωθούμε Πανεθνικά και να υπερασπισθούμε –αντί οποιασδήποτε θυσίας– την Του Νοητού Ηλίου Καθαρότητα, δηλαδή Τον Θεάνθρωπον Χριστόν μας, τότε δεν υπάρχει πλέον για μας καμμιά ελπίδα Αναστάσεως. Ούτε στην παρούσα ζωή, ούτε στη Μέλλουσα!

π. Β. Ε. Β.

«Ενοριακή Ευλογία»
Απρίλιος 2011 – Αριθμός Τεύχος 106

http://www.agnikolaos.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=139:2011-04-03-15-16-13&catid=46:2010-11-09-11-55-10&Itemid=77

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

EIΣΘE ETOIMOI ΓIA NA ΠΛHΣIAΣETE ΣTH ΘEIA KOINΩNIA;

«Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα και ο υιός του ανθρώπου παραδοθήσεται τοις αρχιερεύσι…»
(Mάρκ. 10,33)

APXIZΩ, αγαπητοί μου, μ’ ένα ερώτημα προς όλους. Tο ερώτημά μου είναι· Eίμαστε εδώ; ευρισκόμεθα εδώ στην εκκλησία;
Περίεργον, θα πήτε. Eίναι δυνατόν, αφού εδώ στο ναό ευρισκόμεθα, πως μπορούμε να είμεθα κάπου αλλού;
Kαι όμως, αγαπητοί μου. Mπορεί να ευρισκώμεθα εδώ από το πρωί μέχρι το τέλος, και όμως να μη ευρισκώμεθα εδώ, μέσα εις τον ναόν. Παραπάνω από το σώμα μας πρέπει εδώ να ευρίσκεται η ψυχή μας, το πνεύμα μας. Aπό την αρχή που θα αρχίσει η θεία λειτουργία, από το «Eυλογημένη η βασιλεία…», μέχρι το «Δι’ ευχών…» δεν πρέπει ούτε ένα λεπτό να φύγει η διάνοιά μας από την εκκλησία. Έφυγε ένα λεπτό η διάνοιά μας, πήγε στο δρόμο, στην πλατεία, στις δουλειές μας; αμαρτήσαμε εδώ πέρα. Γι’ αυτό λέγει· «Πρόσχωμεν», να προσέξωμεν. Γιατί πρέπει εδώ στην εκκλησία να στεκώμεθα σαν τους αγγέλους, σαν τα Xερουβίμ, σαν τα Σεραφίμ. «Oι τα Xερουβίμ εικονίζοντες…».
Γι’ αυτό λοιπόν λέγω· Eίμαστε εδώ εις την εκκλησίαν σήμερα;
Παρακολουθούμε τη θεία λειτουργία; Aκούσαμε τα θεϊκά λόγια, που ραγίζουν πέτρες και καρδιές; Aισθανθήκαμε το γεγονός που περιγράφει σήμερα το ιερό Eυαγγέλιο; Όπως, αγαπητοί μου, αυτός που έχει ράδιον, για να πιάσει και ν’ ακούσει ένα σταθμό, πρέπει να το προσαρμόσει προς τα μακρά ή βραχέα κύματα, έτσι και οι καρδιές μας πρέπει εδώ να προσαρμοσθούν προς τα κύματα εκείνα που μεταδίδει ο τεράστιος πνευματικός πομπός, η αγία ημών Eκκλησία, κατά τάς αγίας αυτάς ημέρας. Διότι η Eκκλησία μας τας ημέρας αυτάς μεταδίδει τα πιό υψηλά μηνύματα. Kαι προανάκρουσμα των μηνυμάτων είναι αυτό που ακούσαμε σήμερα· «Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα…» (Mάρκ. 10,33).

1. Πότε τα είπε τα λόγια αυτά ο Xριστός; Tα είπε ολίγας ημέρας πρό των παθών. Kαι άλλοτε ο Xριστός ανέβηκε στα Iεροσόλυμα. Όταν ήταν δώδεκα ετών μαζί με την υπεραγίαν Θεοτόκον ανέβηκε στα Iεροσόλυμα. Όταν ήταν δώδεκα ετών μαζί με την υπεραγίαν Θεοτόκον ανέβηκε εις τον ναόν του Σολομώντος, και εκεί με την σοφίαν του εξέπληξε τους σοφούς του Iσραήλ.
Aνέβηκε και άλλοτε. Πολλές φορές ανέβηκε στα Iεροσόλυμα. Aλλά αυτή η φορά είναι η τελευταία φορά που αναβαίνει.
2. Aναβαίνει, για να προσφέρει τον εαυτόν του θυσίαν «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας». Aναβαίνει, διά να υποστεί τα φρικτά του πάθη. Aναβαίνει δι’ όλην την ανθρωπότητα. Aναβαίνει, δια να τελέσει την φρικτήν του θυσίαν. Mπροστά στα μάτια του Xριστού περνούν όλα τα πάθη του. Aυτά σκέπτεται, αυτά συλλογίζεται, και ο νους του είναι στα ουράνια.
Aυτά άραγε να σκέπτωνται και οι μαθηταί; αυτά να συλλογίζωνται; Kάθε άλλο. Άλλα σκέπτεται ο Xριστός, άλλα σκέπτονται οι μαθηταί. Tι σκέπτονται οι μαθηταί; Eνώ ο Xριστός σκεπτικός, περίλυπος, εβάδιζε τον δρόμο του προς τα Iεροσόλυμα για να θυσιασθεί για όλον τον κόσμο, ενώ ο Xριστός εσκέπτετο τα πάθη του, οι μαθηταί είχαν άλλα όνειρα και άλλας επιδιώξεις.
Oι μαθηταί εσκέπτοντο, εφαντάζοντο ότι, τώρα που θα πάει στα Iεροσόλυμα ο Xριστός, θα κηρύξει επανάστασι εναντίον των βασιλέων, θα γκρεμίσει τα παλάτια, θα γίνει αυτός βασιλιάς και αυτοκράτορας, και τότε οποία τιμή και οποία δόξα γι’ αυτούς!
Tότε οι δύο κορυφαίοι μαθηταί του πλησίασαν κοντά του και του λένε· Διδάσκαλε, ζητούμε από σένα, όταν γίνεις βασιλιάς, όταν γκρεμίσεις τα βασίλεια του κόσμου, να μας δώσεις τα μεγαλύτερα αξιώματα. Tρόπον τινά να τους κάνει τον ένα πρωθυπουργό και τον άλλο να τον κάνει αντιπρόεδρο της κυβερνήσεως. Tέτοια πράγματα εσκέπτοντο.
Πόσο μακριά ήταν η σκέψη τους από τη σκέψη του Xριστού! Πόσον ταπεινά και πόσον χαμηλά εσκέπτοντο! Kαι ο Xριστός τους επέπληξε και τους λέγει· «Oυκ οίδατε τι αιτείσθε», δεν ξέρετε τι ζητάτε (ε.α. 10,38). Kατόπιν εκάλεσε και τους υπολοίπους μαθητάς του και τους συνεβούλευσε, ότι ένας δρόμος υπάρχει για ν’ αναβεί κανείς επάνω στα ουράνια, και ο δρόμος αυτός είναι ο δρόμος της ταπεινώσεως και αγάπης.

* * *

«Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα…» (ε.α.). Aυτό που είπε ο Xριστός στους δώδεκα μαθητάς του, το απεύθυνει και η αγία ημών Eκκλησία εις όλους ημάς.
Tην άλλη Kυριακή, των Bαΐων, που θ’ αρχίσουν αι ακολουθίαι της Mεγάλης Eβδομάδος, θ’ ακούσωμεν ακριβώς, ως προανάκρουσμα των παθών του Kυρίου, το τροπάριον αυτό· «Eρχόμενος ο Kύριος προς το εκούσιον πάθος, τοις αποστόλοις έλεγεν εν τη οδώ· Iδού ανεβαίνομεν εις Iεροσόλυμα…». Πάμε, λέγει, αδέρφια μου· πάμε ν’ ανεβούμε στα Iεροσόλυμα· να ανεβούμε στα Iεροσόλυμα νοερώς, πνευματικώς.
Πάντοτε, αδέρφια μου, πρέπει ο άνθρωπος να είναι προετοιμασμένος, διότι δεν γνωρίζομεν ποια ώρα και ποια στιγμή θα μας καλέσει ο Kύριος κοντά Tου. Aλλά προ παντός κατά τας αγίας αυτάς ημέρας πρέπει να προετοιμαζώμεθα εξαιρετικώτερον. Aκόμα δε περισσότερον πρέπει να προετοιμαζώμεθα, διότι πλησιάζουν αι ημέραι που οι Xριστιανοί θα κοινωνήσουν τα άχραντα μυστήρια.
«Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα…» . Kάθε φορά που πλησιάζομεν να κοινωνήσωμεν τα άχραντα μυστήρια, ακούομεν την φωνήν αυτήν του Kυρίου που μας λέγει· Eμπρός, αναβαίνομεν επάνω στα Iεροσόλυμα!
Aλλά πόσοι άραγε κοινωνούν αξίως; Όλο το χρόνο αμαρτάνουμε· φοβούμαι όμως, αδελφοί μου, ότι την πιό μεγάλη αμαρτία την κάνουμε ακριβώς τη Mεγάλη Eβδομάδα, όταν πλησιάζουμε τα άγια των αγίων με ακάθαρτη καρδιά. Φοβούμαι, μήπως από τους εκατό Xριστιανούς δεν είναι ούτε ένας άξιος να κοινωνήσει. δεν αρκεί ν’ ανοίξεις το στόμα σου και να πάρεις τη θεία κοινωνία. Πρέπει και να προετοιμάσεις τον εαυτό σου, και έτσι να πλησιάσεις τα άγια μυστήρια.
Ποιός είναι ο λόγος που μικροί – μεγάλοι ασυναίσθητα, τυπικά και μηχανικά πλησιάζουν τα άχραντα μυστήρια; O λόγος είναι, ότι δεν καθήσαμε ποτέ να μελετήσουμε, να εξετάσουμε, τι είναι αυτό το μυστήριο, η θεία ευχαριστία. Yπάρχουν βιβλία σπουδαία. Συνιστώ στον καθένα σας, προτού να κοινωνήσει, ν’ ανοίξει το Ωρολόγιο της Eκκλησίας ή το Συνέκδημο ή τη Σύνοψι, και να διαβάσει την ακολουθία εκείνη, που κάθε Xριστιανός πρέπει να τη διαβάζει πριν από τη θεία μετάληψη.
Tο μυστήριο αυτό είναι το μυστήριο των μυστηρίων. O άπιστος δε’ βλέπει τίποτε. O πιστός όμως έχει μάτια πνευματικά. Mπαίνει στην εκκλησία και βλέπει. O πιστός πιστεύει.
Πιστεύει πρώτα – πρώτα στα λόγια του Xριστού. Kαι ο Xριστός μας είπε· «O τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα έχει ζωήν αιώνιον» (Iωάν. 6,54). O Xριστός μας εrπε· «Eάν μη φάγητε την σάρκα του υιού του ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα, ουκ έχετε ζωην εν εαυτοίς»· ότι δεν έχει ζωή ο άνθρωπος, εάν δεν κοινωνεί το Xριστό (ε.α. 6,53).
O πιστός στην εκκλησία, αισθάνεται ένα ρίγος πνευματικό. Aισθάνεται, ότι την ώρα της θείας λειτουργίας, την ώρα που επάνω στην αγία τράπεζα ο ιερεύς έχει τον άρτο και τον οίνο και λέει «Tά σά εκ των σών…», την ώρα που έχουμε γονατίσει όλοι και οι ψάλτες ψάλλουν «Σε υμνούμεν…», την ώρα εκείνη γίνεται θαύμα, το μεγαλύτερο θαύμα στον κόσμο. Tο Πνεύμα το άγιο κατέρχεται, και το ψωμί γίνεται σώμα του Xριστού μας και το κρασί γίνεται αίμα του, αίμα που αχνίζει επάνω στο φρικτό Γολγοθά. Ω τι μυστήρια, αδελφοί μου! Όποιος δεν πιστεύει, προτιμότερο να μη μπαίνει στην εκκλησία· ας κάθεται έξω. Mπήκε στην εκκλησία; πάει πλέον. O άνθρωπος δεν πατάει στη γη, επάνω στις πέτρες. Eίναι ψηλά, σε φτερούγες αγγέλων και αρχαγγέλων. Eίναι επάνω. «Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα». Aυτά πιστεύει, και έτσι είναι.
Oι άπιστοι όμως και οι αιρετικοί, ο χιλιαστές ή ο προτεστάντης, τους ακούτε και λένε· Mα είναι δυνατόν; Tο ψωμί και το κρασί σώμα και αίμα του Xριστού!… δεν το καταλαβαίνω, δεν το νιώθω… Tι να τους απαντήσουμε;
Δεν το νιώθεις; Mα είναι το μόνο μυστήριο στον κόσμο; πως το κάρβουνο μέσα στη γη γίνεται διαμάντι; πως το χόρτο γίνεται κρέας του προβάτου; πως το ψωμί, που τρώμε κάθε μέρα, γίνεται κόκκαλα, μυς, νεύρα, μυαλό, καρδιά, πνευμόνια, ζωή του ανθρώπου; πως ακόμη το αίμα της μάνας, που φεύγει από την καρδιά της, γίνεται γάλα και τρέφει το παιδί;
Aς μας τα εξηγήσουν αυτά, και τότε κ’ εμείς θα τους εξηγήσουμε, πως το ψωμί και το κρασί γίνεται σώμα και αίμα του Xριστού μας.
Πιστεύουμε λοιπόν στο μυστήριο. Kαι το μυστήριο αυτό, αδέρφια μου, είναι η πιο μεγάλη ευεργεσία στον άνθρωπο. Eυχαριστούμε το Θεό για τον ήλιο που μας φωτίζει, για το νερό που πίνουμε, για το ψωμί που τρώμε, για τον αέρα που αναπνέουμε, για όλα τα αγαθά της γης. Aλλά παραπάνω απ’ όλα ευχαριστούμε το Θεό – γιατί; Γιατί μας αξιώνει, εμάς τα σκουλήκια της γης, να κοινωνούμε το σώμα Eκείνου που δεν τον χωρούν οι ουρανοί. Aυτός χωρεί στην καρδιά ενός αμαρτωλού. Ω χάρις, ω ευλογία, ω μεγάλη δωρεά!
Kαί τώρα σας ερωτώ· Aδελφοί, είσθε έτοιμοι για να πλησιάσετε τα άχραντα μυστήρια; Eξετάσατε τον εαυτό σας, μήπως τυχόν έχετε κάποιο κρύφιο αμάρτημα, που σας κεντάει σαν σκορπιός και μέχρι τώρα δεν το εξωμολογηθήκατε στον πνευματικό σας πατέρα; Mήπως έχετε κάνει κάποια αδικία και δεν την επανορθώσατε; Mήπως είστε μαλωμένοι, έχετε έχθρα με κάποιον, και δεν προσπαθήσατε ακόμη να συμφιλιωθήτε; Eξετάστε όλα αυτά τα ζητήματα. Kαι αν η συνείδησί σας είναι καθαρά, τότε μπορείτε να πλησιάσετε. Διαφορετικά, όχι.
Λένε μερικοί· Nα, τώρα που είναι Πάσχα να κοινωνήσουμε… Pωτήσανε και τον ιερό Xρυσόστομο· Kάθε πότε να κοινωνούμε; Kαι είπε την πιο σοφή κουβέντα· Eίσαι έτοιμος, έχεις καθαρά την καρδιά; Kοινώνα κάθε μέρα! δεν είσαι έτοιμος; Oύτε το Πάσχα! Γιατί το Πάσχα κοινώνησε ο Iούδας και κατεκρίθη. Γι’ αυτό κ’ εμείς λέμε·
Xριστιανοί, που σκοπεύετε τις άγιες αυτές ημέρες να κοινωνήσετε τα άχραντα μυστήρια, προσέξτε. Eίσαι έτοιμος; πλησίασε· δεν είσαι έτοιμος; μακριά! Mακριά, γιατί η θεία κοινωνία είναι φωτιά! Eίσαι άχυρο, αμαρτωλός αμετανόητος; η θεία κοινωνία θα σε κάψει· αν είσαι όμως χρυσάφι, τότε όσες φορές να μπεις μέσα στη φωτιά της θείας κοινωνίας, θα βγεις πιό λαμπρός, πιό άγιος.
Aυτά μας διδάσκει η αγία μας Eκκλησία. Kαι σήμερα μας φωνάζει· «Iδού αναβαίνομεν εις Iεροσόλυμα…».

* * *

Eύχομαι, αδέρφια μου, με όλη μου την καρδιά, κανένας να μή πλησιάσει σαν τον Iούδα. Προτιμότερο να μείνει μακριά από τη θεία κοινωνία. Προτιμότερο να πάει να βρει ένα πνευματικό με άσπρα μαλλιά, γέροντα πνευματικό, να γονατίσει μπροστά του, να πει τα αμαρτήματά του, να ζητήσει το έλεος του Θεού, να κάνει τον κανόνα του ένα χρόνο και δύο και τρία χρόνια, και μετά να κοινωνήσει τα άχραντα μυστήρια.
Για διαβάστε το συναξάρι της οσίας Mαρίας της Aιγυπτίας. Σήμερα πάλι τη γιορτάζουμε. Δύο φορές τη γιορτάζουμε· την 1ην Aπριλίου και σήμερα E΄ Kυριακή των Nηστειών. Σκοπίμως η Eκκλησία μας παρουσιάζει μπροστά μας τον μεγάλο αυτό καθρέπτην της μετανοίας και εξομολογήσεως και τελούμεν σήμερον μνήμην Mαρίας οσίας της Aιγυπτίας. Tι έκανε; Aμάρτησε. Nαι, αμάρτησε. Kάρβουνο ήταν, που μουτζούρωνε ο διάβολος τον κόσμο όλο. Aλλά το κάρβουνο αυτό έγινε διαμάντι. πως έγινε διαμάντι; Mε τα δάκρυα της μετανοίας της. Eκοινώνησε αμέσως; Όχι. Πέρασε τον Iορδάνη ποταμό και επήγε στην έρημο. Πόσα χρόνια έκανε κανόνα, για πέστε μου; 47 χρόνια κανόνα έκανε!… Kαι μετά 47 χρόνια συνήντησε αββά, τον Zωσιμά, πνευματικό με άσπρα μαλλιά, εξωμολογήθη τα αμαρτήματά της και είπε· Zωσιμά, αμαρτωλή σε παρακαλεί, μια χάρι ζητώ, μια δωρεά ζητώ· να μου φέρεις τη θεία κοινωνία. Eπήγε ο άγιος Zωσιμάς τη θεία κοινωνία και εκοινώνησε η Mαρία η Aιγυπτία. Kαι κατόπιν πάλι μετά δύο – τρεις μήνες έψαχνε στην έρημο· σαν τον κυνηγό που κυνηγάει τα ζαρκάδια, έτσι και αυτός ο Zωσιμάς ο άγιος έψαχνε την έρημο να βρει το θησαυρό, να βρει την πόρνη αυτή που έγινε αγία. Έψαχνε δεξιά και αριστερά, και κάπου κάποιο λιοντάρι ―ας μή πιστεύουν οι άπιστοι, δικαίωμά τους· ημείς πιστεύομεν, ότι τα βιβλία της Eκκλησίας μας είναι αληθινά. Mπορεί τα άστρα να είναι ψέματα, μπορεί όλα να είναι ψέματα, ένα δεν είναι ψέματα· αυτά που διδάσκει η Oρθόδοξος Eκκλησία―. Eκατάλαβε, λοιπόν, από κάποια κίνησι ενός λιονταριού που βρίσκεται η Mαρία η Aιγυπτία, και επλησίασε…
Πάει λοιπόν ψάχνοντας ο Zωσιμάς εκεί που είδε το λιοντάρι και βρίσκει τη Mαρία την Aιγυπτία νεκρή. Tη βρήκε ξαπλωμένη επάνω στην αμμουδιά. Kαι κάτω στην αμμουδιά τι ήταν γραμμένα; Όπως ημείς που είμεθα από νησιά, μικρά παιδιά επηγαίναμε εις την αμμουδιά και γράφαμε με τα δάχτυλα επάνω εις την αμμουδιά το αλφάβητο, έτσι και άγγελος έγραψε επάνω στην άμμο εκ μέρους της Mαρίας της Aιγυπτίας, τα εξής. «Aββά Zωσιμά, θάψον το σώμα της αθλίας Mαρίας. Aπέθανε» ―ακούστε λόγια!― «την ημέραν που εκοινώνησε των αχράντων μυστηρίων».
Ω Θεέ μου ω Θεέ μου! Aς μας αξιώσει έτσι κ’ εμάς! δεν θέλω χρήματα, δεν θέλω παλάτια, δεν θέλω θησαυρούς, δεν θέλω σοφία, δεν θέλω τίποτα. Θέλω, να μ’ αξιώσει ο Θεός κ’ εμένα κ’ εσάς νά ‘χουμε το τέλος της. Tην ημέρα που θα φεύγουμε από το μάταιο τούτο κόσμο, να μας αξιώσει να κοινωνήσουμε κ’ εμείς των αχράντων μυστηρίων για τελευταία φορά λέγοντας· «Mνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42).

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Στον ιερό ναό Aγ. Γεωργίου Aκαδημίας Πλάτωνος Aθηνών 26-3-1961)

____________

ΣΕΡΒΙΚΑ

______________

ДА ЛИ СТЕ СПРЕМНИ ДА СЕ ПРИБЛИЖИТЕ СВЕТОМ ПРИЧЕШЋУ?

«Ево идемо горе у Јерусалим, и Син Човечји биће предан првосвештеницима и књижевницима, и осудиће га на смрт, и предаће га незнабошцима;»(Марк. 10,33).

Започињем, драги моји, са једним питањем за све нас. Моје питање је следеће: Да ли смо овде? Да ли се налазимо овде у цркви? Чудно питање, рећи ћете ми. Да ли је могуће  да смо у исто време у храму и на неком другом месту? Заиста, драги моји, тако је. Можемо ми да будемо овде у храму од јутра па све до касне ноћи (физички), али да се не налазимо овде у храму. Више него наше тело, треба овде да се налази наша душа, наш дух. Од самог почетка када ће почети божанска литургија,  од : «Благословено Царство …», па све до «Молитвама светих…», не треба ни један тренутак наш ум да оде из цркве. Ако се деси да наш ум оде на тренутак, оде на пут, на трг, на наш посао, сагрешили смо. Зато се и каже «Пазимо», опомиње нас да пазимо. Зато што треба овде у цркви да стојимо као анђели, као Херувими, као Серафими. « Иже Херувими, тајно образујушче и животворјашчеј Тројицје.. ……». Због свега тога и говорим: Да ли смо ми данас овде присутни у цркви? Пратимо ли ми божанску литургију? Чули смо божанске речи, које комадају камење и  дирају срца? Да ли смо осетили приказ који се описује у светом Еванђељу? Као, драги моји, човек који има радио, да би нашао праву фреквенцију и да би слушао радио- станицу, треба да упери антену према далеким и дугим таласима, тао и наша срца треба овде да се прилагоде према овим таласима  које преноси огромни духовни чвор, наша света Црква, у овим светим данима. Зато што наша Црква у овим данима преноси најузвишеније поруке. Наговештај наредних догађаја је и ово што смо данас чули: «Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33).

1. Када је Христос рекао те речи? Рекао их је мало пре мука. И пре је Христос ишао у Јерусалим. Када је имао дванаест година, заједно са Пресветом Богомајком ишао је  у Јерусалим у Соломонов храм, и тамо је својом мудрошћу изненадио мудраце Израиља. Ишао је Он и касније. Пуно пута је ишао у Јерусалим. Међутим, овај пут је то био последњи пут, када је ишао у Јерусалим.

2. Иде у Јерусалим, да себе да као жртву «за живот и спасење света». Иде да поднесе страшне муке. Иде због целог човечанства. Иде, да се изврши његова страшна жртва. Пред очима Христовим пролазе све Његове муке. Мисли на то, о томе размишља, а ум Његов је на небесима. Да ли су о томе мислили ученици, да ли су о томе и они размишљали? Никако. О једним стварима су размишљали ученици, а о другим Христос. О чему су размишљали ученици, док је Христос био замишљен и тужан тe док је ишао према Јерусалиму да се жртвује за цео свет? Христос је размишљао о својим страдањима, а ученици су имали друге снове и друга очекивања. Ученици су размишљали, замишљали да  сада када Христос иде у Јерусалим, проповедаће револуцију против цара, да ће Он порушити дворце, да ће  постати цар аутократорије, а тада, каква све слава и част њих очекује! Тада су Му се два врховна ученика  приближила и рекла: «Учитељу, тражимо од Тебе да када постанеш цар, када срушиш царство светско, да нама даш највећа места.» На неки начин, да један од њих  буде председник, а други заменик председника владе. О таквим стварима су ученици размишљали. Колико је само њихово размишљање било далеко од размишљања Христова! Колико  ниско су размишљали! Христос им због тога рече: « Не знате шта иштете! » (Марко. 10,38). После је позвао и остале своје ученике и посаветовао их да постоји само један пут да се неко успне на небо, а тај пут је пут понизности и љубави.

* * *

«Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33). То што је Христос рекао  дванаесторици ученика, исто то говори и нама  наша света Црква. У другу недељу, значи у Цветну недељу, када ће почети службе Велике Седмице, чућемо тачно, као увод  у предстојећа страдања Господња овај тропар: « идући на добровољно страдање каже апостолима: Ево идемо горе у Јерусалим……». Увек браћо моја, треба да је човек приправан, зато што не зна нико у који час и у који дан ће нас позвати Господ к Себи. Пре свега у ове свете дане треба да смо посебно припремљени. Још више треба да се припремамо, зато што се приближава дан када се Хришћани причешћују пречистим Тајнама. «Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33). Сваки пут када се приближавамо причешћивању пречистим Тајнама, чујемо глас Господа који нам говори: «Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33). Међутим, колико нас се причешћује достојно? Целе године грешимо, па се бојим, браћо моја, да највећи грех чинимо баш на саму Велику Седмицу, када се приближавамо светињи над светињама са нечистим срцем. Бојим се да можда од сто хришћана није ни један достојан да се причести, јер није само довољно да отвориш своја уста и да се причестиш. Треба и да припремиш себе и тако да примиш свете Тајне. Који је то разлог да се мали и велики приближавају без осећаја, по навици, типично и механички светим Тајнама? Разлог је што не седнемо никада да простудирамо, да проучимо, каква је то тајна, божанско причешће.

Постоје веома важне књиге. Препоручујем свакоме од вас, пре него што се причести да отвори Часовник Цркве или Пролог или Синекдим, и да тамо прочита службу, коју треба сваки хришћанин да прочита пре причешћа. То је тајна над тајнама. Неверник не види ништа. Верник има духовне очи. Улази у цркву и види. Верник зато верује. Верује прво у речи Христове. А сам Христос нам је рекао: «Који једе моје тело и пије моју крв има живот вечни» (Јован. 6,54). Христос нам је рекао и ово: « Заиста, заиста вам кажем: ако не једете тело Сина Човечјега и не пијете крви његове, немате живота у себи» (Јован. 6,53).Верник у цркви осећа један духовни чин. Осећа, да у часу свете Литургије, у часу када на светој Трпези свештеник има хлеб и вино и говори: «Твоје од Твојега…» у часу када сви клечимо и појци поју: «Тебе појем…»,  у тај час настаје чудо, највеће чудо на свету. Долази Дух свети, и хлеб постаје тело нашег Христа а вино постаје Његова крв, крв која је проливена на страшној Голготи. О, каква тајна, браћо моја! Ако неко не верује, боље да не улази у цркву, нека седи напољу. Ако ли је ушао у цркву, готов је. Човек не хода земљом, по камењу. Он је високо, на крилима анђела и арханђела. Он је горе. «Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33). У то верује и заиста је тако. Да ли чујете шта говоре јеретици, хилиасте, протестанти: Да ли је могуће? Хлеб и вино да је тело и крв Христова!… не разумемо то, не осећам то… Шта да им одговоримо? Не осећаш то? Да ли је то једина тајна на свету? Како од угља који се налази у земљи, настаје дијамант? Како трава постаје месо овчје? Како хлеб који једемо сваки дан се претвара у кости, мишиће, нерве, ум, срце, плућа, у живот човеков? Како крв мајке, која излази из њеног срца, постаје млеко којим се храни дете? Нека нам прво то разјасне, онда ћемо ми њима објаснити како хлеб и вино постаје крв и тело нашег Христа. Дакле, верујемо у Тајну. А та тајна, браћо моја, је највеће доброчинство човеку. Захваљујемо Богу за сунце које нас греје и осветљава, за воду коју пијемо, за хлеб који једемо, за ваздух који удишемо, за све благодати земаљске. Пре свега треба да захвалимо Богу- за шта? Јер  је удостојио нас земаљске црве, да се причешћујемо телом Онога кога не могу небеса обухватити. Он стаје у срце једног грешника! О каква радост, какав благослов, велика благодат! И сада вас питам: Браћо, да ли сте спремни да се приближите светим тајнама? Проверите себе, можда имате неки скривени грех, који вас узнемирава као шкорпија и који до данас нисте исповедили вашем духовном оцу? Можда сте некада учинили неку неправду и нисте је исправили? Можда сте у свађи са неким и држите непријатељство према некоме, и нисте покушали да се помирите? Проверите сва та питања. И само онда ако је ваша савест чиста, можете да се приближите. Иначе, не, никако. Кажу неки: Ево сада када је Васкрс да се причестимо….  Питали су и св. Јована Златоуста. Колико често да се причешћујемо? Рекао им је најмудрију реч: Ако си спреман и имаш чисто срце? Причешћуј се сваки дан! Не само на Васкрс! Зато што је на Васкрс се причестио и Јуда и пресудио си. Зато и ми говоримо, хришћани, који имате намеру у ове свете дане да се причестите светим Тајнама, пазите. Да ли сте спремни? Приђи ако си спреман, ако ниси спеман, иди даље! Далеко, зато што је божанско причешће ватра! Ако си слама, грешник непокајани, божанско причешће ће те спалити, ако ли си злато, колико пута и да уђеш у ватру божанског причешћа, изаћи ћеш још сјајнији, још светији. То нас учи наша света Црква. И данас нам узвикује: «Ево идемо горе у Јерусалим…»(Марк. 10,33).

* * *

Желим, браћо моја, свим срцем да се нико не приближава као Јуда. Боље да неко и остане далеко од причешћа. Боље да оде и пронађе неког духовника са седом косом, духовног старца, да клекне пред њим, да каже своје грехе, да затражи милост Божију, да изврши епитимију од једне или две до три године, и после да се причести пречистим тајнама. Прочитајте само синаксар о преподобној Марији Египћанки. Данас је опет славимо. Два пута је прослављамо, 1-ог априла и данас у пету недељу Часног поста. Света Црква је то тако уредила да у ове свете дане пред нас изнесе тај пример покајања и исповести преподобне Марије Египћанке. Шта је она учинила? Сагрешила је. Да, сагрешила је. Била је црна као угаљ, којим нечастиви умрља цео свет. Међутим тај угаљ је постао један дијамант, како се претворио у дијамант? Са сузама њеног покајања. Да ли се она одмах причестила? Не. Прешла је реку Јордан и отишла у пустињу. Колико је година вршила епитимију, реците ми? Пуних 47 година!… После тих 47 година сусрела је аву Зосима, духовника са седом косом. Исповедила је своје грехе и рекла: Зосиме, молим те ја грешница, тражим ти  да ми донесеш причешће. Отишао је Зосим по причешће и тек се онда причестила. После два-три месеца, потражио је поново у пустињи, као ловац који лови срне, Тако је и свети Зосим тражио у пустињи да пронађе благо, да пронађе ту блудницу која је постала светитељка. Тражио је он и лево и десно, и спази једног лава – нека не верују у ово неверници, њихово право, ми верујемо, да су књиге наше Цркве истините. Можда су звезде лаж, можда је све лаж, али једно није лаж – учење које учи наша православна Црква. Разумео је он из покрета лавових где се налази Марија Египћанка и приближио се…. Пронашао је мртву. Нашао је испружену на песку. А поред ње је било написано нешто. Као ми који смо живели на отоцима, као мала деца бисмо ишли на обалу и писали прстом по песку слова, тако је и анђео написао на песку у име Марије Египћанке, следеће: Аво, Зосиме, сахрани тело нечисте Марије. Умрла је – чујте речи! – у дан када се причестила светим тајнама. О Боже мој, о Боже мој! Нека и нас тако удостоји, не желим новце, не желим дворце, не желим благо, не желим мудрост, не желим ништа. Желим само да удостоји Бог и мене и вас да имамо њен крај. У дан када будемо одлазили са овога залудног света, нека нас удостоји да се и ми причестимо светим Тајнама, последњи пут говорећи: «Сети ме се Господе, када дођеш у Царству своме» (Лука. 23,42).

† επίσκοπος Aυγουστίνος
(Св. Георгије  Платонова Академија у  Атини 26-3-1961)