ΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄
(ὁ π. Αὐγουστῖνος Καντιώτης στὴν Κοζάνη)
Μέρος 18, σελ. 44-47

Δεν εκανα διακρισεις, ολους τους βοηθουσα

ΠAPAΔEIΓMA AΓAΠHΣ

.

«Ἦταν φοβερὴ ἡ ἐποχή. Συνέλαβαν ἀπὸ τὰ βουνὰ κάποιον ἀντάρτη· τὸν ξέρουν οἱ παλαιοὶ Κοζανῖται καὶ δεμένο τὸν ἔσερναν μέσα στὴν πόλι. Kάποιοι ἄναδροι Κοζανῖται πού, ὅταν ἦταν στὰ πράγματα, καθόταν κλαρῖνο μπροστά του, τώρα βλέποντάς τον σὰν κτυπημένο σκυλί νὰ τὸν μεταφέρουν στὴν πόλι, τὸν φτοῦσαν. Αὐτὸς ἦταν ἐχθρός μου, ἐπανειλημμένως ἐπιχείρησε νὰ μὲ σκοτώσῃ. Τὸν πιάσαν, λοιπόν, καὶ σὲ ἄθλια κατάστασι τὸν ἔρριξαν στὴν φυλακή. Ὅταν τὸ ἔμαθα, στεναχωρέθηκα. Πῆγα στὶς φυλακές, γιὰ νὰ τὸν δῶ. Οἱ ὑπεύθυνοι τῶν φυλακῶν δὲν μὲ ἄφηναν νὰ μπῶ· “Σ’ αυτόν, έρχεσαι και τοῦ φέρνεις φαγητό’’; με είπαν· “Oχι φαγητό, αλλα δηλητήριο νa τοῦ δώσης’’. Oπως ερχόμουν σ’ εσᾶς καὶ ὲφερνα φαγητο στην φυλακὴ και όχι δηλητήριο, τὸ ­ὶδιο θὰ κάνω καὶ σ’ αυτὸν τὸν φυλακισμένο, τοὺς απήντησα.
Mε άφησαν τότε καd μπῆκα. ≠Oταν ανοιξε η πόρτα και με είδε, ὲκλαυσε. Hταν σε αθλια κατάστασι. Kαι ειπε· “πάτερ Aυγουστινε, εσύ, ηρθες νa με δης! Oυτε η γυναίκα μου ουτε τa παιδιά μου δεν με επισκέφθηκαν. Tώρα πιστεύω ὸτι υπάρχει Xριστός!»

THΣ KAPΔIAΣ MOY H ΠPΩTEYOYΣA
EINE H KOZANH

Απόσπασμα ομιλίας στην αιθουσα των 40 Μαρτύρων στην Κοζάνη το 1959

«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν.
Εὐσεβὲς ἀκροατήριο…. εἶνε ἆραγε ἀνάγκη νὰ ἐκφράσω τὸν ἐσωτερικό μου κόσμο, εἶνε, λέγω, ἀνάγκη νὰ πῶ ὅτι τὴν ὥρα αὐτὴ αἰσθάνομαι μίαν ὅλως ἰδιαιτέραν χαρὰν καὶ συγκίνησιν;
Eὑρίσκομαι εἰς τὴν Κοζάνη καὶ αὐτὸ ἁπλῶς τὸ γεγονὸς ὅτι εὑρίσκομαι εἰς τὴν Κοζάνη καὶ μόνον αὐτὸ τὸ γεγονὸς ἄσχετον πρὸς τὴν ὁμιλίαν εἶνε δι’ ἐμέ, πηγὴ χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως. Ἡ πόλις τῆς Κοζάνης δὲν εἶνε δι’ ἐμὲ μία ἀπὸ τὰς πολλὰς πόλεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Μὲ ἠλέησε ὁ Θεὸς νὰ εἶμαι ἱεροκήρυξ. Μὲ ἠλέησε ὁ Θεὸς νὰ κηρύξω εἰς πολλὰς πόλεις καὶ τῆς Βορείου καὶ τῆς Νοτίου Ἑλλάδος. Μὲ ἠλέησε ὁ Θεὸς νὰ περιοδεύσω ἀρκετὰ τμήματα τοῦ Ἑλληνισμοῦ.

Τέλος, μὲ ἡλέησε ὁ Θεὸς νὰ εὐρίσκομαι μέσα εἰς τὰς Ἀθήνας ἱεροκήρυξ, ἀλλὰ δι’ ἐμὲ ἡ πόλις τῆς Κοζάνης ἔχει μίαν ὅλως ἰδιαιτέραν σημασίαν ἢ διὰ νὰ ἐκφραστῶ ἁγιογραφικῶς, εἶνε δι’ ἐμὲ ἡ ἰδία πόλις, εἶνε ἡ πόλις ἐκείνη μὲ τὴν ὁποία μὲ συνδέουν ἀναμνήσεις ἀλησμόνητες, μὲ συνδέουν δεσμοὶ ποὺ δὲν θὰ μπορέσῃ κανένας σατανᾶς νὰ διαλύσῃ τοὺς ἱεροὺς τούτους δεσμούς.
Kάποια μέρα μέσα στὴν Ἀθῆνα, ἕνας θερμὸς ἀναγνώστης τοῦ περιοδικοῦ «Σπίθα», μὲ σταμάτησε καὶ λέγει· «Ἔχω μιὰ ἀπορία· Xρόνια τώρα εἶσαι μέσα στὴν Ἀθηνα, ἔχεις φύγει ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια ἀπὸ τὴν Κοζάνη, γιατὶ στὸ περιοδικὸ αὐτὸ ποὺ βγάζεις, δὲν ἀλλάζεις τόπο, ἀλλὰ ἐξακολουθεῖς τώρα 15 ὁλόκληρα χρόνια, ποὺ ἔφυγες ἀπὸ τὴν Κοζάνη νὰ βάζης ἐπάνω στὴν πρωμετωπίδα τοῦ περιοδικοῦ νὰ γράφης Kοζάνη;»
Tοῦ ἀπήντησα· “Eχεις δίκαιο’’, ἀλλὰ διὰ μένα ὑπάρχουν δύο χάρτες· ὁ ἕνας ποὺ εἶνε κρεμασμένος στὰ σχολεῖα, ὁ γεωγραφικὸς χάρτης, δείχνει ὡς πρωτεύουσα τῆς Ἑλλάδος μας τὴν Ἀθῆνα. Ἀλλὰ ἐκτὸς αὐτοῦ τοῦ γεωγραφικοῦ χάρτου ὑπάρχει ἕνας ἄλλος χάρτης τῆς καρδιᾶς καὶ ὁ χάρτης τῆς καρδιᾶς μου λέγει ὅτι πρωτεύουσα δι’ ἐμένα δὲν εἶνε ἡ Ἀθῆνα, ἀλλὰ ἡ Kοζάνη».
Δὲν εἶνε, λοιπόν, σχῆμα λόγου, ὅταν λέγω ὅτι αἰσθάνομαι μία ἰδιαιτέρα συγκίνησι ¬ταν εὑρίσκομαι εἰς τὴν Κοζάνη καὶ ἡ χαρά μου αὐτὴ κορυφοῦται, ὅταν, ἐκτὸς τοῦ ¬τι εὑρίσκομαι εἰς τὴν Κοζάνη, ἔχω τὴν χαρὰ νὰ ὁμιλήσω πρὸς ὑμᾶς.
\Επὶ παλαιῶν ἡμερῶν, ἐκκλησιαστικοῦ ἀπολυταρχικοῦ καθεστῶτος, ὄχι νὰ μιλήσωμεν στὴν Κοζάνη, αὐτὸ ἦτο ἀνέφικτον, ὄχι νὰ μείνωμεν εἰς τὴν Κοζάνη καὶ αὐτὸ ἤτανε δύσκολο, γιατὶ μᾶς παρακολουθεῖ ἡ Ἑλληνικὴ Ἀστυνομία. Θὰ ἔφθαναν ἀκόμη, ἂν μποροῦσαν, νὰ μᾶς ἀπαγορεύσουν καὶ νὰ ἀναπνέωμεν τὸν καθαρὸν ἀέρα τῆς πόλεως, διότι ἦτο ἔγκλημα ὁ ἱεροκήρυξ, ὁ ἱερομόναχος νὰ παραμένη καd μίαν ἀκόμη ἡμέρα εἰς τὴν Kοζάνη. ^Η Ἱερὰ Σύνοδος κατ’ ἐπανάληψι συνεδρίασε ἑὰν καὶ κατὰ πόσον πρέπει νὰ πατοῦμε τὴν Kοζάνη. Tώρα χάρις εἰς τὸ φιλελεύθερον πνεῦμα τοῦ νῦν ἱεράρχου τῆς Κοζάνης (Διονυσίου), ἔχω τὴν χαρὰν νὰ εὑρίσκωμαι ἑνώπιόν σας. Ἐπετράπῃ καὶ εἰς ἐμένα νὰ ὁμιλήσω εἰς τὴν ἀγάπην σας, ἂν καὶ πιστεύω ὅτι ἡ πόλις δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ κηρύγματα. Ὁμιλεῖ ὁ καλός σας δεσπότης, ὁμιλεῖ ὁ ἱεροκήρυξ τῆς Μητροπόλεως, ὁμιλεῖ ὁ πρωτοπρεσβύτερος, ὁμιλοῦν οἱ μορφωμένοι κληρικοί, ὁμιλοῦν οἱ θεολόγοι στρατιῶται, ὁμιλοῦν ὅλοι. Καὶ ποιός δὲν ὁμιλεῖ; Κατ’ ἐμέ, δὲν φαντάζομαι ἄλλη πόλι στὴν Ἑλλάδα νὰ ἔχῃ ἀκούσῃ τόσα πολλὰ κηρύγματα, ὅσα ἔχει ἀκούσει ἡ πόλις τῆς Kοζάνης. Ἔχετε χορτάσει συνεπῶς δὲν ὑπῆρχε ἀνάγκη νὰ ὁμιλήσω πρὸς ὑμᾶς. Ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται ἡ πόλις εἶνε ἕνα. Δὲν εἶνε τόσο ἡ ἀκρόασις τοῦ θείου λόγου, ὅσο εἶνε ἡ ἐφαρμογή. Ἐὰν αὐτὰ ποὺ ἀκούσατε 20 χρόνια καὶ πλέον, ἀπὸ διαφόρους ἱεροκήρυκας τὰ ἐφήρμοζε ἡ πόλις, θὰ ἦταν πολὺ διαφορετική ἀπὸ ὅτι εἶνε τώρα.
Ἐν πᾶση περιπτώσει, θὰ σᾶς ὁμιλήσω. Ρήτορας δὲν εἶμαι. Ἐὰν κανεὶς ἐδῶ μέσα ἦρθε ν’ ἀκούσῃ ρήτορα, θὰ ἀπαγοητευθῇ. Δὲν θὰ ὁμιλήσω ρητορικῶς, δὲν θὰ ὁμιλήσω μὲ πυροτεχνήματα, δὲν θὰ ὁμιλήσω, γιὰ νὰ σᾶς κάνω ἐντύπωσι. Τὰ χρόνια περνᾶνε. Θὰ σᾶς ὁμιλήσω ἁπλά. Θέλω νὰ μὲ ἐννοήσετε καὶ ἡ γριὰ καὶ ὁ νέος καὶ ὁ μικρὸς καὶ ὁ ἀγράμματος καὶ ὅλοι, ποὺ εἶστε ἐδῶ πέρα, θέλω νὰ μὲ ἐννοήσετε. Θὰ σᾶς κουράσω λιγάκι. Μιὰ φορὰ κι ἐγὼ περνῶ ἀπὸ τὴν Κοζάνη καὶ θὰ σᾶς παρακαλέσω νὰ κάνετε ὑπομονή, κοντὰ στὴν ὑπομονὴ ποὺ ἔχετε, γιὰ νὰ ἀκούσετε γιὰ μιὰ ἀκόμη φορά, σως γιὰ τελευταία, τὸν ἱεροκήρυκα, τὸν ἱερομόναχο Αὐγουστῖνο.
Θὰ σᾶς παρακαλέσω νὰ ἔχετε ἐδῶ τὸν νοῦ σας, γιατὶ τὸ κήρυγμα δὲν εἶνε ἕνα εἶδος σπόρ, δὲν εἶνε μία διασκέδασις. Ἐγὼ τὸ κήρυγμα δὲν τὸ νιώθω ἔτσι. Δὲν εἶνε μία ψυχαγωγία, ὅπως πᾶμε στὸ γήπεδο, καὶ δὲν ξέρω ποῦ πᾶμε. Ἐγὼ τὸ κήρυγμα τὸ θεωρῶ μάχη, μάχη στὴν ὁποία πρῶτα ἀγωνίζεται ὁ ἱεροκήρυκας ἢ νὰ πέση ἢ νὰ ἐπιδράση καὶ νὰ δημιουργήση καταστάσεις μέσα στὸ ἔθνος του. Καὶ ὡς μαχητάς, ὄχι ἁπλῶς θεατάς, ἀλλὰ ὡς ἀγωνιστὰς ὡς συναγωνιστάς, ὑπὸ τὴν καλήν ἔννοια, ἐκλαμβάνω· ὅλους τοὺς ἀγαπητούς χριστιανούς.

ΣTPATIΩTIKOΣ IEPOKHPYΞ

Ὄχι δὲ μόνον ὡς ἱεροκήρυξ τοῦ λαοῦ, ἀλλὰ καὶ ὡς στρατιωτικὸς ἱερεὺς εὑρέθην πάλιν ἐν Κοζάνῃ, κατ’ ἀρχὰς μὲν ὡς ἱεροκήρυξ τῆς 15ης Μεραρχίας, ὑπὸ τὸν ἡρωικὸν στρατηγὸν Μαντᾶν, ἔπειτα δὲ ὡς διευθυντὴς τῆς Θρησκευτικῆς Ὑπηρεσίας τοῦ B΄ Σώματος Στρατοῦ

SYNEXIZETAI