Απο βιβλιο «ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ»,
του Μητροπολιτου Φλωρινης Αυγουστινου, σελίδ. 39-46

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α΄.

Τὰ ἐκ τῆς ὁράσεως διδάγματα. – Ἐκ τῆς ἀνωτέρω συντόμου ἀναπτύξεως τῶν δύο κεφαλαίων βλέπομεν σαφῶς κατὰ ποῖον τρόπον ἡ περὶ τῶν 4 χρωμάτων περικοπὴ εἶνε συνδεδεμένη μὲ τὴν ὅλην εἰκόνα, μὲ τὴν μεγαλοπρεπεστάτην ὅρασιν.
Ἀλλʼ ἐφʼ ὅσον ἀνετρέξαμεν εἰς τὰ προηγούμενα ἄς μὴ προχωρήσωμεν ἀμέσως εἰς τὴν πρακτικὴν ἑρμηνείαν τῆς περικοπῆς: Ἄς σταματήσωμεν ἐπʼ ὀλίγον. Ἄς παρατηρήσωμεν ἐκ νέου προσεκτικώτερον τὴν ὅλην ὅρασιν, ἐξάγοντες ἐκ τῆς θέας αὐτῆς ὡρισμένα διδάγματα. Καὶ ἐν πρώτοις:

3. Τὸ Ἀρνίον τὸ ἐσφαγμένον.

Ποιός εκ των πιστῶν μελετῶν τὴν Ἀποκάλυψιν δὲν ἐννοεῖ, ὅτι τὸ Ἀρνίον εἰκονίζει τὸν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστόν; Ἡ εἰκὼν τοῦ Ἀρνίου πόσον εἶναι προσφιλής! Βεβαίως καὶ κατʼ ἄλλους πολλοὺς τρόπους ἐν τῇ γραφῇ εἰκονίζεται ὁ Κύριος, τὸ θαυμαστὸν Αὐτοῦ καὶ ἔνδοξον ἔργον καὶ αἱ ποικίλαι πρὸς τὸν κόσμον καὶ τὸν ἄνθρωπον ἐκδηλώσεις Αὐτοῦ. Μόλις εἰς τὸν προηγούμενον στίχον (κεφ. 5 στίχ. 5ον) ὁ Κύριος παρουσιάζεται μὲ δύο εἰκόνας.

Παρουσιάζεται ὡς λέων καῖ ὡς ῥίζα. Καὶ ἡ μὲν εἰκὼν τοῦ λέοντος, τοῦ βασιλέως τῶν ζώων, ὑπενθυμίζει εἰς τὸν ἀναγνώστην τὴν προφητείαν τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, ὅστις ἐπὶ τῆς ἐπιθανατίου κλίνης εὐλογῶν τοὺς δώδεκα υἱούς του ηὐλόγησε ἐξαιρετικώτερον πάντων τὸν Ἰούδαν καὶ διὰ τῶν λόγων ἐκείνων τῆς εὐλογίας προεἶπεν, ὅτι ἐκ τῆς γενεᾶς Ἰούδα θὰ ἐκπηδήσῃ ὁ ἰσχυρὸς ὡς ὁ λέων, ὅστις θὰ νικήσῃ καὶ θὰ κυριαρχήσῃ. Πρὸς Αὐτὸν ἐστράφησαν, στρέφονται καὶ θὰ στρέφονται αἱ ἐλπίδες τοῦ παρελθόντος, τοῦ παρόντος καὶ τοῦ μέλλοντος, αἱ ἐλπίδες τῶν ἀλυτρώτων λαῶν, τῶν ἀναστεναζόντων κάτω ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς τὰ πάντα καὶ τοὺς πάντας ὑποδουλούσης ἁμαρτίας. «Ἀναπεσὼν ἐκοιμήθης ὡς λέων καὶ ὡς σκύμνος˙ τίς ἐγερεῖ αὐτόν; οὐκ ἐκλείψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα καὶ ἡγούμενος ἐκ τῶν μηρῶν αὐτοῦ, ἕως ἄν ἔλθῃ τὰ ἀποκείμενα αὐτῷ καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν» (Γεν. 49, 9-10). Ἡ δὲ εἰκὼν τῆς ρίζης ὑπενθυμίζει τὴν προφητείαν του[προφήτου Ἡσαΐου, ὅστις προεῖπεν ὅτι ἐκ τῶν ἀπογόνων τῆς φυλῆς Ἰούδα ὡς ἐκ ρίζης θὰ ἐξέλθῃ Ἐκεῖνος, θὰ ἐξέλθῃ ὡς ἄνθος μυρίπνοον καὶ ἀθάνατον, τοῦ ὁποίου ἡ πνευματικὴ εὐωδία θὰ πληρώσῃ τὰ σύμπαντα. «Ἐξελεύσεται ράβδος ἐκ τῆς ρίζης Ἰεσσαὶ καὶ ἄνθος ἐκ τῆς ρίζης ἀναβήσεται» (Ἡσ. 11, 1). Καὶ ὡς λέων καὶ ὡς ἄνθος καὶ ὡς δένδρον ζωῆς καὶ ὡς ἄμπελος καὶ ὡς ἀστὴρ ὀρθρινὸς καὶ ὡς ἥλιος καὶ ὡς ὕδωρ ἀλλόμενον καὶ ὡς οἶνος εὐφραίνων καὶ ὡς ἄρτος στηρίζων ὁ Κύριος, ἵνα διὰ τῶν εἰκόνων τούτων καὶ παροιμοιώσεων ἐντυπωθῇ ὡς διὰ ζωηρῶν χρωμάτγων ἐν ταῖς διανοίαις καὶ καρδίαις ἡμῶν ἠ μεγάλη ἀλήθεια τῶν Γραφῶν, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε τὸ κέντρον τῆς ζωῆς, ὅτι εἶνε τὸ πᾶν, Ἐκεῖνος. Ὅστις πληροῖ πᾶσαν ἀνάγκην τοῦ ἀνθρώπου καὶ καθιστᾷ τοῦτον εὐτυχῆ. Καὶ ἐπειδὴ ἡ σπουδαιοτέρα ἐξ ὅλων τῶν ἀναγκῶν, ἡ πρώτη καὶ κυρία, εἶνε ἡ ἐκ τοῦ ἠθικοῦ κακοῦ, ἡ ἐκ τῶν φοβερῶν τῆς συνειδήσεως τύψεων λύτρωσις καὶ ἀπελευθέρωσις τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, διὰ τοῦτο ἡ εἰκὼν τοῦ Ἀρνίου τοῦ ἐσφαγμένου, ἡ εἰκονίζουσα τὴν λυτρωτικὴν ταύτην δύναμιν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, εἶνε ἡ προσφιλής, ἡ προσφιλεστάτη ἐξ ὅλων τῶν εἰκόνων.
Ἡ εἰκὼν τοῦ Ἀρνίου μνημονεύεται πολλάκις. Εἰς τὴν Παλαιὰν Διαθήκην φαίνεται εἰς τὴν θυσίαν τοῦ Ἀβραάμ. Καθʼ ἥν στιγμὴν ὁ Ἀβραὰμ εἶχεν ἐπὶ τοῦ προχείρου θυσιαστηρίου τοῦ ὄρους ἐξηπλωμένον τὸν μονογενῆ αὐτοῦ υἱόν, τὸν πεφιλημένον Ἰσαάκ, καὶ ἡ ἀποστίλβουσα μάχαιρα ὑψώνετο, ἄγγελος ἠμπόδισε τὴν χεῖρα τοῦ Ἀβραὰμ διὰ νὰ σφάξῃ τὸν Ἰσαὰκ καὶ ἀμέσως παρουσιάσθη ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν πρόβατον, κριός τις, ὅστις καὶ ἐθυσιάσθη ἀντὶ τοῦ Ἰσαάκ (Γεν. 22, 1-13). Εἰς τὴν θυσίαν τοῦ Ἀβραάμ, ἡ ὁποία ἐνέπνευσε ποιητὰς καὶ ζωγράφους καὶ συγκινεῖ βαθύτατα τὰς καρδίας τῶν πιστῶν διὰ τὸ ἀπροσπέλαστον τῆς πίστεως ὕψος τοῦ Πατριάρχου, βλέπομεν, ὡς εἰς εἰκόνα, τὸ μυστήριον τῆς Θείας Οἰκονομίας, βλέπομεν τὴν ἀγάπην τοῦ Οὐρανίου Πατρός. Ὅστις τόσον ἠγάπησεν τὸν κόσμον, ὥστε τὸν Υἱὸν Αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἀπέστειλεν καὶ παρέδωκεν εἰς θυσίαν, εἰς τὴν θυσίαν τοῦ Σταυροῦ «ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλʼ ἔχη ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. 3, 16). Τύπος τῆς θυσίας ταύτης, ἦτο ὁ θυσιασθεῖς ὑπὸ τοῦ Ἀβραὰμ κριός. Ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς Ἐξόδου (κεφ. 12ον) ἱστορούμενα βλέπομεν τὸ ἀρνίον ὡς εἰκόνα τοῦ ὐπὲρ ἡμῶν θυσιασθέντος Κυρίου. Συμφώνως μὲ τὴν διαταγὴν τοῦ Μωϋσέως τὴν παραμονὴν τῆς ἐξόδου τῶν Ἰουδαίων ἐκ τῆς μακρᾶς ἐκείνης Φαραωνικῆς δουλείας ἑκάστη Ἰουδαϊκὴ οἰκογένεια ἔπρεπε νὰ σφάξῃ ἕνα πρόβατον καὶ διὰ τοῦ ἀχνίζοντος αἵματος αὐτοῦ νὰ χρίῃ τὴν φλιὰν καὶ τοὺς παραστάτας τῆς θύρας. Ἡ διʼ αἵματος χρίσις ἦτο ἀναγακιοτάτη. Θὰ ἦτο τὸ σημεῖον τῆς διακρίσεως τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας Αἰγυπτίους. Αὕτη ἦτο ἠ ἐντολή. Ἡ ἐντολὴ ἐξετελέσθη. Ἑκάστη οἰκογένεια Ἰουδαϊκὴ ἔσφαξε τὸ πρόβατον. Αἱ θύραι ἐχρίσθησαν. Ἐν ἀγωνίᾳ διετέλουν αἱ ψυχαὶ τῶν δούλων. Τὸ μεσονύκτιον ἦλθεν. Ἄγγελος κατῆλθε καὶ ἐξετέλει ἀπόφασιν Κυρίου Παντοκράτορος. Αἱ οἰκίαι τῶν Ἰουδαίων, αἱ ὁποῖαι εἶχον τὸ σημεῖον, ἔμειναν ἄθικτοι. Ἡ ρομφαία δὲν τοὺς ἐπεσκέφθη. Ἑνῷ αἱ οἰκίαι τῶν Αἰγυπτίων, αἱ ὁποῖαι δὲν εἶχον τὸ διακριτικὸν σημεῖον, ὑπέστησαν δεινὴν συμφοράν. Οἱ πρωτότοκοι υἱοί των ἔπεσαν νεκροί. Θρῆνος καὶ κοπετὸς ἠκοῦσθη ἐξ ὅλων τῶν οἰκιῶν, ἐκ τῶν βασιλικῶν ἀνακτόρων μέχρι τῆς τελευταίας καλύβης τῶν Αἰγυπτίων. Ἡ τελευταία πληγὴ εἶχε ἔλθει. Οἱ Ἰουδαῖοι τὴν φοβερὰν ἐκείνην νύκτα, καθʼ ἥν ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐξέσπασε κατὰ τῆς ἀπιστίας καὶ σκληροκαρδίας τοῦ τυραννικοῦ καθεστῶτος, εἶδον τὸ θαῦμα. Εἶδον ὁ ὄλεθρος νὰ προχωρῇ καὶ νὰ εἰσέρχεται παντοῦ καὶ νὰ ἁρπάζῃ καὶ τοὺς νέους τῶν πλέον ἰσχυρῶν οἰκογενειῶν καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν διάδοχον τοῦ βασιλικοῦ θρόνου καὶ καμμία δύναμις μάγων καὶ σοφῶν νὰ δύναται νὰ τὸν ἀπομακρύνῃ, ἀλλʼ ὁ ὄλεθρος αὐτὸς ἀπεμακρύνετο μόλις ἀντίκρυζε ἐπὶ τῶν θυρῶν τὸ σημεῖον τῆς σωτηρίας, τὸ αἷμα τοῦ ἀρνίου. Ἀλλὰ τὸ αἷμα αὐτὸ ἦτο εἰκὼν τοῦ αἵματος τοῦ πραγματικοῦ Ἀρνίου, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὴν εἰκόνα τέλος τοῦ Ἀρνίου ἐν τῇ Π. Διαθήκῃ ἀναφέρει καὶ ὁ μεγαλοφωνότατος προφήτης Ἡσαΐας λέγων˙ «ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα˙ ἐν τῇ ταπεινώσει ἡ κρίσις αὐτοῦ ἤρθη˙ τὴν δὲ γενεὰν αὐτοῦ τίς διηγήσεται; ὅτι αἵρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, ἀπὸ τῶν ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον» (Ἡσ. 53, 7-8).
Ἡ εἰκὼν τοῦ Ἀρνίου φαίνεται εἰς τὴν Κ. Διαθήκην. Ὁ εἰς τὰ πρόθυρα αὐτῆς ἱστάμενος ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος δακτυλοδεικτεῖ εἰς τὰ πλήθη τὸν Σωτῆρα Χριστὸν καὶ λέγει μεγαλοφώνως: «Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» (Ἰωάν. 1, 29). Καὶ δὲν εἶνε ἡ μοναδικὴ φορὰ ποὺ ὁ Χριστὸς μνημονεύεται ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ὡς ἀμνός. Ὡς ἐσημείωσαν οἱ ἑρμηνευταὶ 29 φορὰς συναντᾶται μόνον ἐν τῇ Ἀποκαλύψει ἡ εἰκὼν τοῦ Ἀρνίου. Ἐκ δὲ τῶν σελίδων τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἡ εἰκὼν μετεφέρθη εἰς τὰς οἰκίας, τὰ μνήματα, εἰς τὰς ὑπογείους κρύπτας καὶ τὰς κατακόμβας, εἰς τοὺς τοίχους, τῶν ὁποίων οἱ πρώτοι χριστιανοὶ μεταξὺ τῶν ἄλλων συμβολικῶν τοῦ Κυρίου παραστάσεων, ἐζωγράφιζαν καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἀρνίου. Καὶ ἦτο ἡ προσφιλεστάτη αὐτῶν εἰκών, ὁ Κύριος ὡς Ἀρνίον. Ἀλλὰ διατί ἐδῶ εἰς τὸ χωρίον τῆς Ἀποκαλύψεως παρουσιάζεται ὄχι ἁπλῶς ὡς ἀρνίον, ἀλλʼ ὡς Ἀρνίον ἐσφαγμένον; Ἐσφαγμένον διὰ νὰ μᾶς ὑπενθυμίζῃ τὸ μυστήριον τοῦ Σταυροῦ. Διὰ τῆς σφαγῆς του ὁ Χριστὸς ὡς ἄνθρωπος περιῆλθεν εἰς τὴν ἐσχάτην ἀδυναμίαν. Οἱ εὐτελέστεροι τῶν ἀνθρώπων εἶχον συγκεντρωθῇ κάτω ἀπὸ τὸν Σταυρόν του ἐκίνουν τὰς κεφαλάς των, ἐβλασφήμων, περιέπαιζον Αὐτὸν καὶ ἔλεγον: «Οὐά, ὁ καταλύων τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν! σῶσον σεαυτὸν καὶ κατὰβα ἀπὸ τοῦ σταυροῦ» (Μάρκ. 15, 29-30). Εἶχε γίνει παίγνιον εἰς τὰς χεῖρας τῶν ἐχθρῶν του! Ποῖος; Αὐτός. Ὅστις ἐὰν ἐκίνει μόλις τὸν μικρὸν δάκτυλόν Του, θὰ ἔπιπτον οἱ ἀστέρες ἐκ τοῦ στερεώματος καὶ θὰ ἐκονιορτοποιεῖτε ἡ γῆ. Καὶ ὅμως ἀφήνεται καὶ γίνεται παίγνιον. Ὑβρίζεται καὶ ἐξευτελίζεται! Εἰς τὴν θέσιν αὐτὴν τοῦ ὑπὸ πάντων ὑβριζομένου καὶ ἐξευτελιζομένου Ἰησοῦ διὰ τῶν προφητικῶν αὐτοῦ ὀμμάτων ἀτενίζων ὁ Ἡσαΐας ἔλεγε: «Καὶ εἴδομεν αὐτὸν καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος˙ ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων˙ ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὤν καὶ εἰδὼς φέρειν μαλακίαν, ὅτι ἀπέστραπται τὸ πρόσωπον αὐτοῦ, ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη» (Ἡσ. 53, 2-3).
Ἡ ἐσχάτη αὕτη ἐν τῷ Σταυρῷ ἀδυναμία τοῦ Χριστοῦ ἦτο διὰ τοὺς ἀπίστους ἡ πέτρα τοῦ σκανδάλου, ἰδίως κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνας τοῦ Χριστιανισμοῦ. Οἱ ἀρχαίοι Ἕλληνες εἰδωλολάτραι, οἱ ὁποῖοι τοὺς θεούς των ἐφαντάζοντο καθημένους ἐπὶ τῆς κορυφῆς τοῦ Ὀλύμπου καὶ ἐκεῖθεν ἐκσφενδονίζοντας τοὺς κεραυνοὺς καὶ τοὺς μύδρους των, συντρίβοντας πᾶσαν ἐκδήλωσιν ἀποστατούντων ἀνθρώπων, οἱ ἀρχαῖοι Ρωμαῖοι, οἱ ὁποῖοι εἶχον τὰς περιβοήτους λεγεῶνάς των καὶ διὰ τοῦ ξίφους των ὑπέτασσον λαοὺς καὶ ἔθνη, δὲν ἤθελον νὰ πιστεύουν εἰς ἕνα Θεόν. Ὅστις περιῆλθεν εἰς τοιαύτην ἀδυναμίαν, ὥστε νʼ ἀφεθῇ νὰ γίνῃ τὸ παίγνιον τῶν θανασίμων ἐχθρῶν του. Ἐὰν ἦτο Θεὸς θὰ ἔκαιε διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου, ὡς θὰ ἔπραττεν ὁ Ζεύς, ἠκούετο νὰ λέγῃ, ὁ εἰδωλολάτρης Ἕλλην. Ἐὰν ἦτο ὁ Ἰσχυρὸς καὶ ὁ Δυνατός, ὡς τὸν παριστάνουν οἱ ὀπαδοί του, θὰ εἶχε τὴν δύναμιν μιᾶς τοὐλάχιστον λεγεῶνος, ἱκανῆς νὰ διασπορπίσῃ τὸν συρφετὸν ἐκεῖνον θὰ ἔλεγεν καὶ ὁ θαυμαστὴς τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Ὁ Ἰησοῦς ὁ γυμνός, ὁ ἀνυπόδητος, ὁ ἐξευτελισθείς ὅσον οὐδεὶς ἄλλος τῶν ἀνθρώπων δύναται νὰ συγκριθῇ ποτὲ μὲ τοὺς ἰδικούς μας βασιλεῖς καὶ αὐτοκράτορας; Καὶ ἕνα τοιοῦτον ἀδύνατον ἄνθρωπον νὰ ἔχουν τὴν ἀξίωσιν οἱ ὀλίγοι ρακένδυτοι ὀπαδοί του νὰ κηρύξουν καὶ νὰ ἐπιβάλουν εἰς τὴν ἀνθρωπότητα ὁλόκληρον ὡς Θεόν; Ἀλλʼ αὐτὸ καὶ μόνον νὰ σκέπτεταί τις εἶνε ἡ ἐσχάτη μωρία.
Καὶ ὅμως ἒκ τῆς ἐσχάτης ταύτης ἀδυναμίας ἡ μεγίστη δύναμις. Ἐκ τοῦ Ἐσταυρωμένου ἐξεπορεύθη δύναμις τοιαύτη, ἡ ὁποία οὐδέποτε ἄλλοτε ἐξεπορεύθη ἐξ ἄλλων ἀνθρωπίνων πηγῶν ἐενργείας καὶ δυνάμεως. Ὁ Ἰησοῦς ἄνευ χρημάτων, ἄνευ ροπάλων καὶ μαχαιρῶν, ἄνευ ὑποστηρίξεως τῶν μεγάλων καὶ τῶν ἰσχυρῶν, ἀλλʼ ἀντιθέτως μὲ τὴν ἀπουσίαν παντὸς ὑλικοῦ μέσου, μὲ τὴν λυσσαλέαν κατʼ αὐτοῦ ἐπίθεσιν ἀθέων βασιλέων καὶ αὐτοκρατόρων, τῶν ὁποίων ὡς βεβαιοῖ ἡ ἱστορία, ἡ μόνη χαρά των ἦτο νὰ συλλαμβάνουν καὶ νὰ βασανίζουν καὶ νὰ καίουν τοὺς πιστοὺς ὡς πυροτεχνήματα ἐν τοῖς κήποις αὐτῶν, ὡς ἔπραξεν ὀ Νέρων, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἐνίκησεν. Ἐνίκησεν ὁ Ἐσταυρωμένος. Ἐνίκησε τὸ Ἐσφαγμένον Ἀρνίον. Δὲν εἶνε τοῦτο θαῦμα; Ἕνα ἀρνίον νὰ ρίπτεται μέσα εἰς μίαν ἀγέλην λύκων καὶ τὸ ἀρνίον νὰ μὴ καταβροχθίζεται ἀπὸ τὰ στόματα τῶν πειναλέων θηρίων, ἀλλὰ καὶ νὰ νικᾷ τὰ θηρία καὶ νὰ θριαμβεύῃ καὶ τὸ ἀκόμη σπουδαιότερον νὰ μεταβάλῃ ἀνημέρους λύκους εἰς πρόβατα δὲν εἶνε τοῦτο, καὶ πάλιν σὲ ἐρωτῶ, δὲν εἶνε θαῦμα, δὲν εἶνε ἐκ τῶν μεγαλυτέρων θαυμάτων τῆς παγκοσμίου ἱστορίας;
Ὦ Ἐσταυρωμένε Λυτρωτά, ἐσφαγμένον Ἀρνίον τῆς Ἀποκαλύψεως. Ἡ εἰκών Σου ἄς μένῃ ἐκεῖ ὑψηλὰ εἰς τὰ ἱερὰ θυσιαστήρια τῶν ὀρθοδόξων Ναῶν μας. Πόσον μᾶς διδάσκει! Μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ μαρτύριόν Σου, «τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ραπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρὰν χλαῖναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν χολήν, καὶ πρὸ παντῶν τὸν σταυρὸν καὶ τὸν θάνατον, τὰ ὁποῖα ἑκὼν διʼ ἡμᾶς κατεδέχθῃς νὰ ὑποφέρῃς». Τοῦ μαρτυρίου τούτου τὰ ἐπὶ τοῦ παναχράντου Σώματος ἴχνη ἔμειναν καὶ μετὰ τὴν ἔνδοξον Ἀνάστασίν Σου ὡς φαίνεται ἐκ τῆς προσκλήσεως, τὴν ὁποίαν ἀπηύθυνες πρὸς τὸν δύσπιστον Θωμᾶν˙ «φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἵδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου, καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου καὶ μὴ γίνου ἄπιστος ἀλλὰ πιστός» (Ἰωάν. 20, 27). Αὐτὰ τὰ ἴχνη θὰ μένουν, καὶ διʼ αὐτῶν μυστικὴ πρὸς πᾶσαν καρδίαν θʼ ἀκούεται φωνή: Τέκνον μου! Διὰ σὲ ὑπέφερον˙ διὰ σὲ ἐσταυρώθην καὶ ἔχυσα τὸ αἷμα Μου. Σὺ τί διʼ ἐμὲ ἔπραξες; Ἐσφάγην ἐγὼ διὰ σέ; Σφαγίασον σὺ τὰ πάθη σου. Σφιαγιάζων δὲ τὰ πάθη, νεκρώνων καὶ προσηλώνων ἀνὰ πᾶσαν στιγμὴν ἐπὶ τοῦ ἰδικοῦ σου σταυροῦ τῆς ἀυταπαρνήσεως τὴν σάρκα, τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, προσφέρεις θυσίαν τὸ ἴδιον σῶμα, τελεῖς μυσταγωγίαν,* εἰς ναὸν τοῦ Παναγίου Πνεύματος μεταποιεῖς τὸ σῶμα, καὶ ἐν αὐτῷ καθημερινῶς ἱερατεύεις, λατρεύων, δὲ τῇ Ἁγία Τριάδι καὶ καθαρεύων ἐκ τῆς ἁμαρτίας ἐπανακτᾷς τὴν ἐλευθερίαν σου, γίνεσαι βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ ἑαυτοῦ, καὶ διὰ τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ταπεινώσεως θὰ γίνεσαι ὁσημέραι ἰσχυρότερος καὶ θὰ ‘λκύῃς πρὸς σὲ καὶ θὰ τιθασσεύῃς καὶ τὰ ἀγριώτερα θηρία. Ἐν τῇ καρδία σου Ἱερεὺς καὶ Βασιλεύς! Ναί! Τέκνον μου! Εἰς σὲ τὸν ὑπὸ τῶν ἀπίστων καὶ ἀθέων περιφρονουμένων ὀπαδόν μου θὰ μεταδίδεται καὶ θὰ ἀντανακλᾶται ἡ δύναμίς Μου, ἡ δύναμις τοῦ ἀρχιερατικοῦ καὶ τοῦ βασιλικοῦ ἀξιώματος, ὡς ταῦτα ἐξέλαμψαν ἐπὶ τοῦ ἰδικοῦ μου Σταυροῦ. Διʼ ἐμοῦ σεῖς τὰ μωρά, τὰ ἀσθενῆ, τὰ ἀγενῆ καὶ ἐξουθενωμένα, ὡς σᾶς θεωρεῖ καὶ σᾶς ἐμπαίζει ὀ κόσμος, θὰ νικᾶτε καὶ θὰ καταισχύνετε τοὺς κατὰ κόσμον σοφοὺς καὶ ἰσχυροὺς καὶ εὐγενεῖς, οἱ ὀλίγοι τοὺς πολλούς, τοὺς μὴ πιστεύοντας εἰς τὸ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ χυθὲν αἷμα Μου.
* Ἡ ἐντὸς τῆς καρδίας ὑφʼ ἑνὸς ἐκάστου πιστοῦ μυστικὴ καὶ διηνεκὴς λατρεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ὀποία ἀναβιβάζει τὸ πνεῦμα εἰς ὕψη χερουβικά, δὲν καταργεῖ τὴν ἐντὸς τῶν Ναῶν ὑπὸ τοῦ ἰερατείου τελουμένην δημοσίαν λατρείαν, ἐκ τῆς ὁποίας ὡς εἴδομεν, προέρχονται αἱ ὕψισται εὐλογίαι καὶ χάριτας. Τὰ δύο ταῦτα εἴδη τῆς λατρείας δὲν συγκρούονται. Ἄνευ τῆς πρώτης, τυπικὴ καὶ μηχανικὴ θὰ εἶνε ἡ ἄπαξ τῆς ἐβδομάδος παρακολουθησάσης τῆς δημοσίας λατρείας, ἀλλὰ καὶ ἄνευ τῆς δευτέρας ὁ συνεκτικὸς δεσμὸς ὁ ἑνώνων τοὺς χριστιανοὺς εἰς μίαν οἰκογένειαν, εἰς ἕν σῶμα, εἰς μίαν ψυχήν, θὰ διασπασθῇ καὶ τὸ θρησκευτικὸν συναίσθημα θὰ ὑποστῇ μυρίας ἀλλοιώσεις καὶ μεταβολὰς ἐπικινδύνους καὶ πλῆθος αἱρέσεων τῶν πλέον παραδόξων θὰ ἐκβλαστήσῃ καὶ σύγχυσις τεραστία καὶ ἀναρχία θὰ ἐπικρατήσῃ καὶ εἰς συστήματα «ἐθελοθρησκείας» οἱ πολλοὶ θὰ καταλήξουν. Διὰ τοῦτο καὶ οἱ θερμότεροι ὀπαδοὶ τῆς μυστικῆς θεωρίας καὶ λατρείας δὲν ἀπεμακρύνοντο ἐκ τῶν τόπων τῆς δημοσίας λατρείας, ἀλλὰ εἰς ἐξωκκλήσια καὶ μονύδρια συχνάζοντες και συμμετέχοντες εἰς τὴν δημοσίαν λατρείαν ἤντλουν νέας δυνάμεις πρὸς αὔξησιν τῆς ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῶν μυστικῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Τὸ πνεῦμα αὐτὸ τοῦ συνδυασμοῦ τῶν δύο εἰδῶν λατρείας ἐκφράζει τὸ τροπάριον ποὺ ψάλλεται εἰς τὸν ἐσπερινὸν τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων: «Σήμερον ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡμᾶς συνήγαγεν καὶ πάντες αἵροντε τὸν Σταυρόν σου λέγομεν˙ Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις». Ὁ ὑμνῳδὸς ταῦτα ψάλλων ἔχει κυρίως ὑπʼ ὄψιν τοὺς ἀσκητὰς τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι καθʼ ὅλην τὴν περίοδον τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς ἐν τοῖς σπηλαίοις καὶ ὀπαῖς τῆς γῆς λατρεύοντες μυστικῶς τὸν Κύριον, τὴν παραμονὴν τῆς ἑορτῆς τῶν Βαΐων ἐπανήρχοντο εἰς τὸ «καθολικόν», εἰς τὸν Ναὸν τῆς Σκήτεώς των, ἵνα συμμετάσχουν εἰς τὴν δημοσίαν λατρείαν τῶν ἁγίων ἠμερῶν τῆς Μ. Ἑβδομάδος καὶ συνεορτάσουν μετὰ τῶν ἀδελφῶν τοῦ Πάσχα.
Ἐκ τῆς ἐσχάτης ἀδυναμίας ὑψίστη δύναμις. Ἐκ τοῦ Ἐσταυρωμένου ἡ ζωὴ ἡ ἀθάνατος. Νεώτερος φιλόσοφος φιλοσοφῶν ἐπὶ τῶν ἀποτελεσμάτων τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Κυρίου ἐν ἱερῷ ἐνθουσιασμῷ γράφει: «Ὄχι μόνον ἡ ἀνθρωπίνη φύσις, ἀλλʼ ὅλο τὸ σύμπαν, ὅλη ἠ ἐγκόσμιος ζωὴ μετεποιήθησαν μετὰ τὴν ἔλευσιν τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν σταγὼν αἵματος πεσοῦσα ἀπὸ τοῦ Γολγοθᾶ, ἔψαυσε τὴν γῆν, ἡ γῆ ἔγινε διάφορος, ἀνενεώθη καὶ ἐὰν δὲν τὸ βλέπομεν μὲ τὰ ἐπίγεια ὄμματά μας, τοῦτο προέρχεται ἐκ τοῦ περιορισμοῦ τῶν δεκτικῶν ἱκανοτήτων μας».
Τὴν διὰ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου, μεταμόρφωσιν τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς εἰς καινὴν ζωὴν καὶ πολιτείαν εἶδεν ὀ Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστὴς ἐν τῇ Ἱ. Ἀποκαλύψει. Τὴν αἰσθάνονται ἐντὸς τῶν καρδιῶν οἱ πιστοί, οἱ λελυτρωμένοι ὅλων τῶν αἰώνων, οἱ ὁποῖοι περικυκλώνουν τὸν θρόνον τῆς δόξης Του, «κρούουν τὰς κιθάρας», ᾄδουν «καινὴν ᾠδήν» καὶ λέγουν τὸ Ἄξιος! «Ἄξιος εἶ λαβεῖν τὸ βιβλίον καὶ ἀνοῖξαι τὰς σφραγῖδας αὐτοῦ, ὅτι ἐσφάγης καὶ ἠγόρασας τῷ Θεῷ ἡμᾶς ἐν τῷ αἵματί σου ἐκ πάσης φυλῆς καὶ γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔθνους, καὶ ἐποίησας αὐτοὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς καὶ βασιλεύουσιν ἐπῖ τῆς γῆς».

ΕΚΔΟΣΙΣ
ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ»
ΑΘΗΝΑΙ 1955