Ἑορτολόγιο
08-06 Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος (Ματθ. 17,1-9)
1986 Μὲ τὸ Χριστὸ ἄγγελοι, δίχως Αὐτὸν δαίμονες – στ. 2

Περίοδος Δ΄ – Ἔτος Μ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2574
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου

Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος
Κυριακὴ 6 Αὐγούστου 2023

Με το Χριστο ἄγγελοι, διχως Αὐτον δαιμονες

«Καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς» (Ματθ. 17,2)

Κάθε μέρα, ἀγαπητοί μου, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκ­κλησία μας ἑορτάζει ἁγίους, πνευματικὰ ἀ­στέρια· τὸν ἅγιο Δημήτριο, τὸν ἅγιο Νικόλαο κ.λπ.. Σήμερα ὅμως ἑορτάζει ὁ ἥλιος, ὁ Χριστός, ποὺ εἶνε ὁ Θεός. Τὸ πιστεύεις; εἶσαι Χριστιανός· δὲν τὸ πιστεύεις; δὲν εἶσαι Χριστιανός.
Γιὰ τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ Θεὸς ὑπάρχουν ἀποδείξεις πολλές. Μία ἀπὸ αὐτὲς εἶνε καὶ τὰ θαύματά του, τὰ ἀ­μέ­τρητα, ποὺ εἶνε τεσσάρων εἰ­δῶν· θαύματα στὴ φύσι, στοὺς ἀνθρώπους, στοὺς δαίμονες, καὶ στὸν Ἑαυτό του.
• Θαύματα στὴ φύσι· ἔκανε τὸ νερὸ κρασί, πρόσταξε τὸν ἄνεμο καὶ τὴ θάλασσα καὶ ἔγινε γαλήνη, πολλαπλασίασε τὰ ψωμιὰ καὶ χόρτασαν χιλιάδες, διέταξε τὴ συκιὰ καὶ ξεράθηκε…

• Θαύματα στοὺς ἀνθρώπους· θεράπευσε τὸν παράλυτο καὶ σηκώθηκε, ἔδωσε στὸν τυφλὸ τὸ φῶς του, εἶπε στὸν κουτσὸ καὶ περπά­τησε, καθάρισε τὸ λεπρὸ ἀπὸ τὴ λέπρα, πῆγε καὶ στὰ μνήματα καὶ ἀνέστησε νεκρούς.
• Θαύματα κατὰ τῶν δαιμόνων· ἔδιωξε δαιμόνια μέσα ἀπὸ γυναῖκες, ἄντρες, παιδιά· γι᾽ αὐτὸ οἱ δαίμονες τρέμουν τὸ ὄνομά του.
• Ἔκανε τέλος καὶ θαύματα στὸν Ἑαυτό του, ἐπάνω στὸ σῶμα του· π.χ. ἡ σύλληψίς του τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἡ γέννησί του ἀπὸ τὴν Παναγία, ἡ ἀνάστασί του ἐκ νεκρῶν, ἡ ἀ­νάλη­ψί του στοὺς οὐρανούς. Τέτοιο θαῦμα εἶ­νε καὶ ἡ σημερινὴ ἑορτή, ἡ Μεταμόρφωσις.

* * *

Ὁ Χριστός, ὁ Θεός μας, ἐνανθρώπησε· πῆ­ρε σάρκα ἀπὸ τὰ πάναγνα αἵματα τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ παρουσιάστηκε στὴ γῆ. Ὅποιος τὸν ἔβλεπε ἔβλεπε ἕναν πραγματικὸ ἄν­­θρωπο, ποὺ πονοῦσε, πεινοῦσε, διψοῦσε, εἶ­­χε ἀνάγ­κη ἀναπαύσεως καὶ ὕπνου ὅπως ἐ­μεῖς· εἶχε ὅλα τὰ λεγόμενα ἀδιάβλητα πάθη.
Ποιός μποροῦσε βλέποντας τὸ Ναζωραῖο νὰ φανταστῇ ὅτι εἶνε ὁ Θεός; Κι ὅμως· αὐτὸ ἦταν μιὰ οἰκονομία. Τὸ νὰ ἐμφανισθῇ ὁ Θεὸς ὡς ἄν­θρωπος, μάλιστα ὡς ὁ πτωχότερος ὅλων, εἶνε τὸ μεγαλύτερο θαῦμα ποὺ εἶδε ὁ κόσμος. Γιατί ἔγινε αὐτό; δὲν μποροῦσε νὰ ἐμ­φα­­νι­σθῇ ὡς Θεός; Μποροῦσε. Μὰ ποιός θὰ ἄν­τεχε νὰ δῇ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ; Εἶνε ἀδύνατον μάτια ἀνθρώπου νὰ τὸν ἀντικρύσουν ὅ­πως εἶ­νε. Λένε μερικοὶ ἀμφισβητοῦν­τες· –Ποιός εἶ­­δε τὸ Θεό;… Αὐτὸ εἶνε ἀνόητο. Οἱ ἀρχαῖοι εἶ­παν· «Ἐάν τις τὸν ἥλιον ἀναι­δῶς ἐγχειρῇ θε­­άσασθαι, τὴν ὄψιν ἀφαιρεῖται», ὅ­ποιος τολμᾷ ν᾽ ἀντικρύσῃ κατάματα τὸν ἥλιο τυφλώνε­­ται, χάνει τὸ φῶς του (Ξενοφ., Ἀπομν. 4.3.14). Ἀ­φοῦ λοιπόν, ἀνόητε ἄνθρωπε, τὸν ἥλιο δὲν μπορεῖς νὰ δῇς, θέ­λῃς νὰ δῇς τὸ Θεό; ἀφοῦ τὸ δημιούργημα σὲ τυφλώνει, πολὺ περισσότερο ἡ λάμψι τοῦ Δημιουρ­γοῦ του. Καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέει, ὅτι ὁ Θε­ὸς ἐμφανίστηκε ὡς ἄνθρωπος, διότι οἱ ἄνθρωποι ἦταν ἀδύνατον νὰ δοῦν τὴν θεία φύσι.
Ἂν ὑποτεθῇ ὅτι ὁ ἥλιος, ποὺ εἶνε τόσο μακριά, ἄφηνε τὴ θέσι του καὶ πλησίαζε τὴ γῆ, ἡ θερμοκρασία θὰ ὑψωνόταν τόσο πολύ, ὥστε ἡ γῆ θὰ γινόταν κάρβουνο. Τί θέλω νὰ πῶ· μὲ τὴν ἐνανθρώπησι τοῦ Θεοῦ Λόγου ἔγινε μέγα θαῦμα· ὄχι ὁ ἥλιος ἀλλὰ ὁ Δημιουργὸς τοῦ ἥλιου κατέβηκε· καὶ δὲν πλησίασε ἁπλῶς ἀλ­λὰ ἄγγιξε, πάτησε πά­νω στὴ γῆ, ἔζησε ἀ­νάμεσα στοὺς ἀνθρώπους· καὶ ὅμως ἡ γῆ δὲν κάηκε! Γιατί; Διότι ὁ Θεὸς ντύ­θηκε σάρκα ἀν­θρώπινη, «ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος, καὶ σχήματι εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος» (Φιλ. 2,7)· παρουσιάστηκε μὲ ἐνδυμασία σαρκός.
Αὐτὸ ἔγινε γιὰ λόγους οἰκονομίας. Ἔπρεπε ὅ­μως οἱ ἄνθρωποι, γιὰ νὰ σωθοῦν, νὰ γνωρίζουν ὄχι μόνο τὴν ἀνθρώπινη ἀλλὰ καὶ τὴν θεία φύσι του. Γιὰ νὰ τοὺς δείξῃ λοιπὸν ὁ Χρι­­στὸς ὅτι εἶνε καὶ Θεός, ἔγινε τὸ σημερινὸ θαῦμα, τὸ θαῦμα τῆς Μεταμορφώσεως. Δὲν ἔδειξε ὅλη τὴ δόξα του, διότι θὰ ἔχαναν μαζὶ μὲ τὰ μάτια καὶ τὴ ζωή τους· ἔδειξε μόνο μιὰ ἀκτῖνα τῆς θεότητός του.

* * *

Στὴν Παλαιστίνη, στὴν περιοχὴ τῆς Γαλιλαί­ας, ὑπάρχει τὸ ὄρος Θαβώρ. Ἐκεῖ εἶνε σήμερα κτισμένη μιὰ ἐκ­κλησία τῆς Μεταμορφώσεως ποὺ πανηγυρίζει. Τὴν ἔ­χτισαν Ἕλληνες μὲ δυσκολί­ες· τὸ μέρος ἦ­ταν ἄν­υδρο καὶ κουβαλοῦσαν νερὸ μὲ καμῆλες.
Στὸ Θαβὼρ λοιπὸν ἀνέβηκε ὁ Χριστὸς γιὰ προσευχὴ μὲ τρεῖς μαθητάς του, τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη. Κ᾽ ἐκεῖ στὴν κο­ρυφὴ τί ἔ­γινε; Ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, δικαίωμά τους· ἐμεῖς πιστεύουμε. Ἄφησε νὰ φανῇ μία λάμ­ψι τῆς θεότητός του, ὄχι ὅλη ἡ θεότης, ὄχι ὅλος ὁ ἥλιος ἀλ­λὰ μιὰ ἀκτίνα του. Ἔλαμψε τὸ πρόσωπό του σὰν τὸν ἥλιο καὶ «τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς» (ἔ.ἀ. 17,2)· τὰ ἀπέριττα ῥοῦχα του, ποὺ εἶχε ὑφάνει στὸν ἀρ­γαλειὸ ἡ Παναγία, ἄστραψαν καὶ ἔγιναν λευ­κὰ σὰν τὸ φῶς. Τὴν ὥρα ἐκείνη ἐμφανίστηκαν τιμητικῶς ὁλοζώντανοι δίπλα του δύο ἱεροὶ ἄνδρες τῆς παλαι­ᾶς διαθήκης, ὁ Μωυσῆς (ποὺ ἔζησε 1.500 χρόνια πρὸ Χριστοῦ) καὶ ὁ Ἠλίας (ποὺ ἔζησε 800 χρόνια πρὸ Χριστοῦ), καὶ συν­ωμιλοῦσαν μαζί του. Τὴν ἴ­δια ὥρα τοὺς σκέπασε μία νεφέλη φωτεινή, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀ­κούστηκε ἡ φωνὴ τοῦ οὐρανίου Πατρὸς νὰ λέῃ· «Οὗ­τός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐ­δόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. 17, 5). Καὶ ὁ Πέτρος ἔκπληκτος ἀπὸ τὸ θέαμα εἶπε· «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι…» (ἔ.ἀ. 17,4).
Αὐτὸ εἶνε μὲ λίγα λόγια τὸ θαῦμα τῆς Μεταμορφώσεως, ποὺ φανερώνει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεὸς ἀληθινός. Μᾶς προσ­φέρει πολλὰ καὶ σημαντικὰ διδάγματα.
Εἶνε ἀλήθεια, εἶνε ἱστορικὸ γεγονός, ὄχι παραμύθι σὰν ἐκεῖνα τῶν ἀρχαίων (ὅπως π.χ. οἱ Μεταμορφώσεις τοῦ λατίνου Ὀβιδίου)· ὄντως ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ κατέβηκε πραγματικὰ στὴ γῆ, φόρεσε σάρκα ἀνθρωπίνη, περπάτησε ἀνάμεσά μας, καὶ μεταμορφώθηκε στὸ Θαβώρ.
Ἀλλὰ τὸ θαῦμα αὐτὸ εἶνε καὶ προφητικό· τί προφητεύει; Ὅπως ὁ Χριστὸς σήμερα μεταμορ­φώθηκε, ἔτσι καὶ ὁ Χριστιανός, αὐτὸς ποὺ πιστεύει στὸ Χριστὸ καὶ τὸν ἀκολουθεῖ.
• Ὑφίσταται καὶ ὁ πιστὸς μία ἀλλοίωσι, μεταμόρφωσι, πρῶτα στὸ ἱερὸ βάπτισμα. Πῶς νὰ σᾶς τὸ ἐκ­φράσω; Ἐὰν σᾶς πῶ ὅτι τὸ κάρβουνο γίνεται διαμάντι, ὅτι τὸ κοράκι γίνεται περιστέρι, ὅτι ὁ λύκος γίνεται πρόβατο, θὰ θαυμάσετε· ἀλλὰ στὸ βάπτισμα γίνεται κάτι ἀνώτερο· ὁ ἁ­μαρτωλός, ποὺ πιστεύει στὸ Χριστὸ καὶ βαπτίζεται, βγαίνοντας ἀπὸ τὴν κολυμ­βήθρα ἀ­στρά­φτει σὰν διαμάντι, λάμπει σὰν ὁ­λόλευκο περιστέρι, ἡμερεύει σὰν ἄκακο ἀρ­νίον.
• Ἄλλη μεταμόρφωσι καὶ θεϊκὴ ἀλλοίωσι δέ­χεται ὁ πιστὸς στὰ μυστήρια τῆς μετανοίας – ἐξ­ομο­λογήσεως καὶ τῆς θείας κοινωνίας. Λυτρώνεται ἀπὸ τὴν ἐνοχὴ τῆς συνειδήσεως, ­ἀ­παλλάσ­σε­ται ἀπὸ τὸ βάρος τῶν πταισμάτων, κα­θαρίζεται ἀπὸ τοὺς ῥύπους τῶν ἀνομιῶν, ἑνώ­νεται μὲ τὸ σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, λαμβάνει Πνεῦμα ἅγιο, φωτίζεται, ὑψώνεται, θεοῦται κατὰ χάριν, γίνεται ἕνας ἄγγελος.
Στὴ Μεταμόρφωσι ἀκοῦμε τὴ φωνὴ τοῦ οὐ­ρανίου Πατρὸς ποὺ κελεύει· «Αὐτοῦ ἀκούετε». Μᾶς καλεῖ νὰ ἀκοῦ­με τὸ Χριστό. Τὸν παραδέχεσαι Θεό; τότε νὰ ὑπακού­ῃς σ᾿ Αὐτόν· ὅ­πως τὸ παιδὶ στὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα, ὅπως ὁ μαθη­τὴς στὸ δάσκαλο, ὅπως ὁ στρατιώτης στὸν ἀξιωματικό, ὅπως ὁ ἀσθενὴς στὸ γιατρό.
Ἐμεῖς δυστυχῶς, ἐνῷ σ᾽ αὐτοὺς ὑπακούουμε, ἔχουμε κλείσει τὰ αὐτιὰ στὸ Χριστό. Γι᾽ αὐτὸ ὅ­μως ταλαιπωρούμεθα. Ἂν ὑπακούαμε στὶς ἐν­το­λὲς τοῦ Χριστοῦ καὶ μάλιστα στὴν κορυφαία ἐντολή, στὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ἰω. 13,34), ἡ γῆ αὐτὴ θὰ ἦταν παράδεισος, ἐνῷ τώρα ἔγινε κόλασι, ζούγκλα, καὶ ὑπάρχει κίνδυνος μὲ πυρηνικὲς βόμβες ἀπὸ τὰ «μαυροπού­λια» νὰ τὴν καταστρέψουμε ὁλοσχερῶς.
Ὁ ἄνθρωπος κοντὰ στὸ Χριστὸ γίνεται ἀρ­νίον καὶ ἄγγελος, μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστὸ γίνεται θηρίο καὶ δαίμονας. Αὐτὸ τὸ μήνυμα ἐκ­πέμ­πει σήμερα ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος. Ἕνα ἀπὸ τὰ δυό· ἢ θὰ γίνουμε ἄγγελοι ἢ θὰ γίνουμε δαίμονες. Καὶ εἴπαμε ὅτι ἡ γῆ αὐτὴ ἔ­γινε σήμερα κόλασις καὶ χειρότερα ἀπὸ τὴν κόλασι, γιατὶ ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, παραβαί­ν­ουμε τὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου. Πρῶτα σὲ φτωχικὲς καλύβες κατοικοῦ­σαν ἄγγελοι, τώρα σὲ μέγαρα καὶ οὐρανοξύστες κατοικοῦν δαίμονες. Ἂν ἄκουγε ὁ κόσμος τὸ Χριστό, ἡ γῆ αὐτὴ θὰ ἦταν ἕνας μικρὸς παράδεισος.
Λέω «μικρὸς παράδεισος», γιατὶ ἡ ζωὴ δὲν τελειώνει ἐδῶ. Προσδοκοῦμε τὴν αἰώνιο ζωή. Ἐκεῖ εἶνε ὁ αἰώνιος παράδεισός μας. Οἱ πα­λαιοὶ εὔχονταν μεταξύ τους «Καλὸν παράδεισο!». Τ᾽ ἀ­κοῦτε τώρα αὐτό; Ἐκεῖ πρέ­πει νά ᾽νε τὰ βλέμματά μας. Γιατὶ ἐκεῖ μᾶς περιμένει ἡ ὁριστικὴ μεταμόρφωσις. Καὶ ὁριστικὴ μεταμόρφωσις εἶνε ὅταν «οἱ δίκαιοι», ὅπως εἶπε ὁ Χριστός, «θὰ ἐκλάμψουν σὰν τὸν ἥλιο» (Ματθ. 13,43). Ἐκεῖ καὶ ὁ πιὸ φτωχός, καὶ ὁ ζητιάνος, καὶ ὁ κουρελῆς, ἂν πιστεύῃ στὸ Χριστὸ καὶ εἶνε δίκαιος, θὰ λάμψῃ σὰν τὸν ἥλιο.

* * *

Τότε ἐκεῖ, ἀδελφοί μου, τὰ μάτια μας θὰ δοῦν ὡραῖα, θαυμάσια πράγματα. Θὰ δοῦν συγ­γενεῖς καὶ φίλους, γονεῖς καὶ προγόνους, ἁγίους καὶ προφῆτες. Ὅλοι θὰ λάμ­πουν σὰν τὸν ἥλιο. Μὰ παραπάνω ἀπ᾿ ὅλα, τὸ ὡραιότερο, ποιό θὰ εἶνε; Τὸ ὡραιότερο, ποὺ βλέπον­τάς το θὰ περνᾶνε ἑ­κατὸ χρόνια καὶ θὰ σοῦ φαίνωνται σὰν μιὰ στι­­γμή, θὰ εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς εἶνε ὁ Ἥλιος, αὐτὸς εἶ­νε ἡ Ζωή· αὐτὸς εἶνε ὁ Πατέρας, αὐτὸς ἡ Μάνα, αὐτὸς τὸ Πᾶν· ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑ­περυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

ἀπὸ τὴν Δευτερολογία
Σήμερα εἶνε η μεγάλη ἑορτὴ  τῆς Μεταμορφώσεως. Καὶ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς ας πεῖ: «Θεέ μου, δός μου δύναμι νὰ ἀλλάξω, δός μου δύναμι νὰ κόψω τὰ ἐλαττώματά μου, δῶσε δύναμι νὰ γίνω κ᾽ ἐγὼ ἄνθρωπος χωρὶς ἐλαττώματα, χωρὶς κακία, χωρὶς ὅλη τὴν ἁμαρτία μέσα μου. Μάλιστα! Ἔτσι νὰ παρακαλέσουμε τὸν Θεὸν ὅλοι μας, νὰ λάμψῃ μέσα μας. Ἔχω ἕνα πτωχαδάκι στὴ Φλώρινα, πολὺ πτωχαδάκι, καὶ κάθε πρωί, μόλις βγῇ ὁ ἥλιος, γονατίζει καὶ προσεύχεται στὸ δρόμο μέσα, στὶς πλατεῖες, ὅπου νά ᾿νε Θεέ μου –λέει– δός μου μιὰ ἀκτίνα, δός μου, μιὰ ἀκτίνα ἀπὸ τὸ φῶς σου, μιὰ ἀκτίνα ἀπὸ τὸν ἥλιο σου (ἐννοεῖ τὸν Ἠλία Δάντη). Καὶ μιὰ ἀκτίνα μόνο ἀπὸ τὸν Θεὸ φτάνει νὰ μᾶς κάνῃ εὐτυχεῖς. Ἔτσι, νὰ λάμψῃ μέσ᾿ στὶς καρδιές μας τὸ φῶς τῆς λυτρώσεως, τὸ φῶς τῆς σωτηρίας.

Ξέρετε πολὺ καλὰ ὅτι, ὡς ἐπίσκοπος πενήντα χρόνια ποὺ εἶμαι, φορῶ τὸ ράσο –καὶ πολλοὶ ἀπὸ σᾶς μὲ γνωρίζετε ἀπὸ τὴν Κοζάνη– ὅτι δὲν ἀνήκω σὲ κόμματα. Εἶμαι πάνω ἀπὸ τὰ κόμματα. Ἀνήκω μόνο στὸν Χριστὸ καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα. Καὶ θέλω νὰ σᾶς πῶ ἐδῶ πέρα ὅτι ἀπὸ ἐμένα εἶσθε ἐλεύθεροι νὰ ἔχετε ὅποιο θέλετε κόμμα. Ἐλεύθεροι ειστε, δὲ σᾶς ἐπηρεάζω,  νὰ διαλέξετε ὅποιο κόμμα θέλετε. Ἀλλὰ ἔχω νὰ σᾶς πῶ κάτι: Εγω εἶμαι σὰν τὴν κλώσσα, που μαζευει τα πουλάκια, κι ἄλλα πουλάκια της εἶνε μαῦρα, ἄλλα εἶνε κόκκινα, ἄλλα εἶνε πράσινα, ἄλλα εἶνε γαλάζια, ἄλλα εἶνε – καὶ ὅλα τὰ πουλάκια της τὰ ἀγαπᾶ ἡ κλώσσα, ἔτσι κι ἐγὼ σᾶς ἀγαπῶ. Σᾶς ἀγαπῶ ὅλους, ὁποιοδήποτε κόμμα κι ἂν εἶστε. Ἕνα μόνον ζητῶ ἀπὸ ὅλους νὰ μὴν εἶστε ἄθεοι. Τήν αθεΐα ὅπου βρίσκεται τὴν καταδιώκω, εἴτε στὰ ἀνάκτορα, εἴτε στὶς καλύβες, εἴτε στοὺς πλουσίους, εἴτε στοὺς φτωχούς. Ἕνα μόνο ζητῶ από εσᾶς. Νὰ προσέξετε, νὰ μὴ χωρίζεστε μὲ τὰ κόμματα. Τὰ κόμματα χωρίζουν & κόμματα διαλύουν. Ἐὰν δὲν ἦταν χωρισμένη ἡ Ἑλλάς, τὸ ᾿22, θὰ ἤμεθα στὴν Ἄγκυρα καὶ στὴν Ἁγιὰ Σοφιά. Τὰ κόμματα μᾶς κατέστρεψαν. Νὰ μὴν εἶστε, λοιπόν, χωρισμένοι. Τὰ κόμματα χωρίζουν, ὁ Χριστὸς ἑνώνει. Κοντὰ στὸν Χριστὸ νὰ εἶστε ὅλοι, ανδρες, μικροί, μεγάλοι, ἀγαπημένοι, ἐνωμένοι ὡς Πόντιοι εἰλικρινεῖς, γιὰ νὰ ἔχετε τὴν εὐλογία τοῦ ἐπισκόπου, τῶν ἁγίων ἀγγέλων καὶ προπαντῶς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὅλοι μαζί, μιὰ ψυχή, μιὰ καρδιά, τὸν σταυρό σας κανονικά, κανονικά, κανονικά.
Ἡνωμένοι, ἀγαπημένοι, ἡνωμένοι ὡς Πόντιοι εἰλικρινεῖς, γνήσιοι Χριστιανοὶ καὶ Ἕλληνες εἰς αἰῶνας αἰώνων ἀγαπημένοι. Νὰ ἔχετε τὴν εὐλογία – εὐλογῶ ἐγὼ ὁ γέρων ἐπίσκοπος, εὐλογῶ τὸ χωριό σας, εὐλογῶ τὸν πρόεδρό σας, εὐλογῶ τοῦς δασκάλους σας, εὐλογῶ τὰ παιδιά, εὐλογῶ τὰ χωράφια σας, τὰ ζῷα σας, τοὺς πάντας. Εὐλογῶ καὶ εὔχομαι ὁ Θεός, νὰ ζῆτε πάντα ἀγαπημένοι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Μεταμορφώσεως Ἀρδάσσης – Ἑορδαίας τὴν Τετάρτη 6-8-1986 πρωί, μὲ νέο τώρα τίτλο. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 4-7-2023.