* * *

Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ ἑξῆς. Στὸν κόσμο αὐτὸν οἱ Χριστιανοὶ εἴμαστε «σὰν πρόβα τα ἀνάμεσα σὲ λύκους»(Ματθ. 10,16). Νὰ προσέχουμε λοιπόν, ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπὸ μᾶς, νὰ μὴν τοὺς δίνουμε ἀφορμὴ γιὰ ἔχθρα καὶ μῖσος. Μόνο σὲ ζητήματα ὀρθοδόξου πίστεως νὰ εἴ μαστε ἀνυποχώρητοι· στὰ ἄλλα ἂς εἴμαστε εἰ ρηνικοὶ καὶ ἄκακοι. Αὐτὸ εἶνε γνώρισμα τῆς φρονιμάδας τῶν Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι ἔτσι θὰ συμ περιφέρων ται ὄχι «ὡς ἄσοφοι, ἀλλ᾽ ὡς σοφοί».
Νὰ ζοῦμε, συνεχίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν». Ὁμιλεῖ γιὰ τὴν ἀξία τοῦ χρόνου. Ὁ χρόνος εἶνε ἕνα πολύτιμο πρᾶγμα. Οἱ ἀρχαῖοι ἔλεγαν «χρόνου φείδου». Καὶ σήμερα ἀκοῦμε ὅτι «ὁ χρόνος εἶνε χρῆμα». Ὅπως δηλαδὴ τὸ χρῆμα τὸ φυλᾷς καὶ δὲν τὸ σπαταλᾷς, ἔτσι νὰ βλέπῃς καὶ τὸ χρόνο. Ὁ χρόνος εἶνε τάλαντο. Ὅπως τὰ τάλαντα, κατὰ τὴ γνωστὴ παραβολὴ τοῦ Κυρίου(βλ. Ματθ. 25,14-30), ὀ φείλουμε νὰ τὰ ἀξιοποιοῦμε καὶ νὰ τὰ ἐκμεταλλευώμεθα, ἔτσι νὰ κάνουμε καὶ συνετὴ χρῆσι τοῦ χρόνου ποὺ διαθέτουμε.
Ὁ Θεὸς εἶνε αἰώνιος, ἄχρονος, ἐκτὸς χρόνου. Ἐμεῖς ζοῦμε ἐν χρόνῳ σ᾽ αὐτὸ τὸν κόσμο, ὡς «ξένοι»«πάροικοι»καὶ «παρε πίδη  μοι ἐπὶ τῆς γῆς»(Ἑβρ. 11,13. Α΄ Πέτρ. 1,1· 2,11). Ὅσα χρόνια καὶ ἂν ζήσουμε, ἡ ζωή μας ἐδῶ εἶνε μιὰ σταγόνα ἐμπρὸς στὸν ὠκεανὸ τῆς αἰωνιότη τος. Κάθε στιγμὴ ὅμως τῆς ζωῆς μας, αὐτὸς ὁ λίγος χρόνος, ἔχει μεγάλη ἀξία. Ἀπὸ τὴν ἡ μέρα τῆς γεννήσεώς μας ὣς τὰ βαθειὰ γεράματα, τὸ διάστημα αὐ τὸ δὲν εἶνε δικό μας· μᾶς δόθηκε γιὰ ἕνα σκοπό. Ἂν ζήσουμε ὄχι μὲ ἔ χθρες καὶ μίση, ἀλλὰ μὲ ὑπομονὴ στὶς θλίψεις, τότε «ἐξαγοράζουμετὸν καιρόν». Ὅ,τι καὶ ἂν ἀπαιτηθῇ λοιπόν, ἂς τὸ θυσιάσουμε, ἀρκεῖ μόνο νὰ κρατήσουμε τὴν πίστι.
Ἀκοῦμε, ὅτι ἕνας πλούσιος, βλέποντας κακοποιοὺς νὰ ἔρχων ται νὰ τὸν σκοτώσουν, τοὺς ἔδωσε ὅ,τι εἶχε καὶ γλύτωσε. Αὐτός, λέμε, ἐξαγόρασε τὴ ζωή του μὲ τὰ πλούτη του. Κ᾽ ἐμεῖς ἀξίζει νὰ δώσουμε ὅλα τὰ ὑπάρχοντά μας γιὰ νὰ γλυτώσουμε τὸ μέγα κεφάλαιο, γιὰ νὰ ἐξαγοράσουμε μ᾽ αὐτὰ τὴν ὀρθόδοξο πίστι μας, διότι «αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι». Δὲν φταῖνε βεβαίως οἱ ἡμέρες αὐτὲς καθεαυτές, τὸ φῶς – οἱ ὧρες – τὰ λεπτά τους· φταῖνε οἱ κακοὶ ἄνθρωποι ποὺ γεμίζουν τὶς ἡμέρες μὲ πονηρὰ ἔργα, καὶ ἔτσι λέμε ὅτι «οἱ ἡμέρες εἶνε πονηρές».
Ὡς πρὸς τὰ ἐπίγεια, τὰ καλύτερα χρόνια τῆς ζωῆς εἶνε γιὰ μὲν τὰ παιδιὰ καιρὸς μαθήσεως, γιὰ τοὺς νέους καιρὸς ἡρωικῶν πράξεων, γιὰ δὲ τοὺς ὡρίμους ἄντρες καὶ γυναῖκες καιρὸς γά μου καὶ τεκνογονίας. Κατόπιν οἱ εὐκαιρίες αὐτὲς τελειώνουν· δὲν βλέπεις γέροντες οὔτε στὰ σχολεῖα οὔτε στὸ στρατὸ οὔτε στὸ γάμο, γιατὶ ὁ χρόνος πέρασε πλέον. Ἔτσι, καὶ πολὺ περισσότερο, στὰ μέλλοντα καὶ οὐράνια.Λένε γιὰ τὸν Τίτο, αὐτοκράτορα τῆς ῾Ρώμης, ὅτι ἦταν ὀπαδὸς τοῦ φι λοσόφου Πυθαγόρα, ποὺ ὑποχρέωνε τοὺς μαθητάς του κάθε βράδυ νὰ ἐξετάζουν τί ἔκαναν τὴν ἡμέρα. Καὶ ὁ Τίτος, ὅταν ἔβλεπε ὅτι δὲν ἔκανε κάτι ἀξιόλογο, ἔλεγε· Ἀλλοίμονο, ἔχασα τὸν καιρό μου! Καὶ στὴ δική μας πνευματικὴ ζωὴ πόσος χαμένος καιρὸς ὑπάρχει!
Πῶς ἐξαγοράζεται – πῶς κερδίζεται ὁ καιρός; Ὅταν δὲν διαφεύγῃ μὲ ἀμέλεια καὶ ἀργία, ἀλλὰ διατίθεται γιὰ κοπιώδη ἐσωτερικὴ ἐργασία, λεπτομερῆ αὐτοεξέτασι, ἐπιμελῆ ἄσκησι, ἀκριβῆ τήρησι τῶν θείων ἐντολῶν, ἐκρίζωσι τῶν παθῶν, καλλιέργεια τῶν ἀρετῶν, μόρφωσι κατὰ Χριστόν. Ὅταν ὁ πιστὸς ἐκμεταλλεύεται τὸν καιρό, μπορεῖ νὰ ἐλπίζῃ στὸ αἰώνιο μέλλον.

* * *

Ἕνας ἄνθρωπος προετοιμασμένος γιὰ τὴν αἰωνιότητα ἦταν, ἀγαπητοί μου, ὁ ἅγιος Σπυρίδων, ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα. Αὐτὸς «ἐξηγοράσατο»- ἐκμεταλλεύθηκε τὸ χρόνο του.
Πῶς ἔζησε;Ἦταν ὀλιγογράμματος, ἔβοσκε πρόβατα, ἀλλ᾽ ἄνθρωπος μεγάλης ἀγάπης, ἐλεήμων καὶ φιλόξενος. Ἦταν ἔγγαμος καὶ μὲ
τὴ γυναῖκα του ἀπέκτησαν μιὰ θυγατέρα, τὴν Εἰρήνη· ἀλλ᾽ ἔπειτα πέθαναν καὶ ἡ σύζυγος καὶ ἡ κόρη του. Ζοῦσε ἐνάρετα, ἁπλᾶ καὶ ταπεινά. Συμπεριφερόταν μὲ πραότητα καὶ ἀγαθότητα. Γι᾽ αὐτὸ τὸν ἀγαποῦσαν ὅλοι. Ἔτσι, ὅταν κενώθηκε ὁ θρόνος τῆς Τριμυθοῦντος, μιᾶς μικρῆς πόλεως κοντὰ στὴ Σαλαμῖνα τῆς Κύπρου, τὸν ἐξέλεξαν παμψηφεὶ ἐπίσκοπό της. Ὡς ἐπίσκοπος δὲν ἄλλαξε τρόπο ζωῆς καὶ συμπεριφορᾶς. Εἶχε δὲ τόση παρρησία στὸ Θεό, ὥστε ἔκανε θαύματα μεγάλα.
Κάποτε π.χ., γιὰ νὰ βοηθήσῃ ἕνα φτωχὸ κ᾽ ἐπειδὴ ὁ ἴδιος δὲν εἶχε δραχμὴ στὴ τσέπη, μόλις εἶδε ἐκεῖ κοντὰ ἕνα φίδι νὰ κινῆται, ἔκανε τὸ φίδι χρυσό―ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, ἐμεῖς πιστεύουμε―, κι ἀφοῦ ὁ φτωχὸς ἐξυπηρετήθηκε ἐπανέφερε τὸ χρυσάφι σὲ φίδι ζωντανό, γιὰ νὰ μὴν πέσῃ ὁ ἄνθρωπος σὲ πλεονεξία καὶ φιλαργυρία, ποὺ εἶνε τὰ χειρότερα κακά.
Πάλεψε ὅμως καὶ μ᾽ ἕνα ἄλλο τρομερὸ φίδι, μὲ τὴν αἵρεσι τοῦ Ἀρείου, ὁ ὁποῖος δὲν πίστευε στὴν ἁγία Τριάδα καὶ ἔλεγε, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶνε ἄχρονος ὅπως ὁ οὐράνιος Πατήρ. Συνῆλθε ἡ Πρώτη (Α΄) Οἰκουμενικὴ Σύνοδος στὴ Νίκαια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ μαζεύτηκαν ἐκεῖ 318 πατέρες ἀπ᾽ ὅλη τὴν οἰκουμένη. Μεταξὺ αὐτῶν ἦταν καὶ ὁ ἅγιος Σπυρίδων, ὁ ὁποῖος μὲ θαῦμα ἀπέδειξε πῶς μποροῦν τὰ Τρία Πρόσωπα τῆς Θεότητος νὰ εἶνε μία φύσις. Τί ἔκανε· πῆρε στὰ χέρια του ἕνα κεραμίδι καὶ εἶπε «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» κ᾽ ἔφυγε πρὸς τὰ πάνω ἡ φωτιὰ ποὺ τὸ εἶχε ψήσει, «καὶ τοῦ Υἱοῦ» κ᾽ ἔφυγε πρὸς τὰ κάτω τὸ νερὸ ποὺ τὸ εἶχε ζυμώσει, «καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος» κ᾽ ἔμεινε στὸ χέρι του τὸ χῶμα ἀπὸ τὸ ὁποῖο εἶχε γίνει. Ἔτσι συνετέλεσε καὶ αὐτὸς στὴν σύνταξι τοῦ «Πιστεύω»ποὺ ἀκοῦμε κάθε φορά. Μετὰ τὴν κοίμησί του τὸ ἱερὸ λείψανό του μεταφέρθηκε ἀρχικὰ στὴν Κωνσταντινούπολι (τὸν 7ο αἰῶνα) καὶ τελικὰ στὴν Κέρκυρα (τὸν 15ο αἰῶνα), ὅπου τιμᾶται μέχρι σήμερα.

* * *

Αὐτός, ἀγαπητοί μου, ἦταν ὁ ἅγιος Σπυρίδων. Ἔζησε σ᾽ αὐτὴ τὴ ζωὴ κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ μᾶς διδάσκει νὰ ζήσουμε κ᾽ ἐμεῖς ὅπως λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος, «ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι». Μὴ χάνετε καιρό! μᾶς φωνάζει. Ὁ χρόνος τῆς ζωῆς μας εἶνε χρόνος προετοιμασίας γιὰ τὴν αἰωνιότητα. Κι αὐτὴ ἡ προετοιμασία ἀρχίζει ἀπὸ ἐδῶ μὲ τὴ μετοχὴ στὰ ἱερὰ μυστήρια.
Σὲ λίγο ἔρχονται Χριστούγεννα, ἀκούγεται τὸ «Χριστὸς γεννᾶται…»(ᾠδ. α΄ ). Ἂς ἑτοιμαστοῦμε γιὰ θεία κοινωνία. Καὶ ἡ ἑτοιμασία εἶνε νὰ ἐξομολογηθοῦ μετὰ ἁμαρτήματά μας. Στὸ ζήτημα αὐτὸ δυστυχῶς εἴμαστε πίσω. Εἶνε ἀμφίβολο ἂν στοὺς δέκα ἕνας ἐξομολογῆται· οἱ ἄλλοι πῶς θὰ κοι νω νήσουν; Ἂς τρέξουμε λοιπὸν νὰ λουστοῦμε, νὰ καθαριστοῦμε. Τὰ χρόνια ποὺ ζοῦμε, ὅσο πᾶνε, γίνονται σκληρότερα, ἁμαρτωλότερα. Βρισκόμαστε σὲ καιροὺς ἀποκαλυπτικούς. Τὸ κακὸ αὐξάνει. Οἱ Χριστιανοί, ὅπως εἴπαμε, εἶνε «ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων»(Ματθ. 10,16). Εἶνε λίγοι. Γίνεται μάχη μεταξὺ τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ. Κατὰ τὴν Ἀποκάλυψι θὰ πέσῃ κόσκινο. Οἱ πολλοὶ ἐπηρεάζονται, ξεμυαλίζονται, ἀπομακρύνονται. Ἔντυπα, ῥαδιοφωνικοὶ καὶ τηλεοπτικοὶ σταθμοί, νυχτερινὰ κέντρα, ἀθέμιτες ἀπολαύ σεις, κρεοφαγία ἀκόρεστη, ἀλκοόλ, κάπνισμα, ναρκωτικὰ προκαλοῦν φθορά. Οἱ ἄνθρωποι ξοδεύουν τὰ χρήματά τους στὸ διάβολο. Κι ὅσοι ἔρχεστε στὴν ἐκκλησία, τί τὸ ὄφελος; Οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς παν –
τρεμένους εἶστε δολοφόνοι, σκοτώνετε παιδιά· γι᾽ αὐτὸ σβήνουμε ὡς ἔθνος. Ἕνας Ἕλληνας πεθαίνει τὸ πρωὶ καὶ ὣς τὸ βράδυ δὲ γεννιέται ἄλλος· μισὸς γεννιέται. Στὴν Τουρκία ἕνας Τοῦρκος πεθαίνει τὸ πρωὶ καὶ ὣς τὸ βράδυ γεννιοῦνται δώδεκα! Νὰ μετανοήσουμε λοιπόν.
Τὶς παραμονὲς τῶν Χριστουγέννων θὰ γίνῃ ἔρανος γιὰ τοὺς φτωχούς. Ἂς ἐλεήσουμε. «Ὁ ἐλεῶν, λέει, πτωχόν, δανείζει Θεῷ»(Παροιμ. 19,17).
Εἴθε ὁ Κύριος νὰ μᾶς ἀξιώσῃ ὅλους νὰ ἑορτάσουμε τὶς ἅγιες ἡμέρες ποὺ ἔρχονται ὅπως θέλει ὁ Θεός, ὅπως θέλει ὁ Κύριος ἡμῶν
Ἰησοῦς Χριστός, «τὸ ἀρνίον τὸ ἐσφαγμένον» (Ἀπ. 5,6)· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑ περυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου στὸν ἱ. ναὸ του  Ἁγ. Στεφάνου – Πτολεμαΐδος τὴν Κυριακὴ 12-12-1993

))))))))))))))))))))))

ΡΟΥΜΑΝΙΚΑ

))))))))))))))))))))))))

NE VORBEŞTE MITROPOLITUL AUGUSTIN DE FLORINA LA

SĂRBĂTOAREA SFÂNTULUI SPIRIDON (12 DEC.)

“…Sfântul Spiridon s-a născut în Cipru la mijlocul secolului III d.Hr. Nu era dintr-o familie bogată, slăvită şi oficială; era sărac şi agramat. Îndeletnicirea lui era cea de păstor. Un păstor sfânt. Dar nu cumva păstori au fost şi Avraam, Iacob, Moise, David şi alţi bărbaţi din Vechiul Testament? Nu cumva păstori au fost şi cei care în sfânta noapte a Naşterii lui Hristos au auzit cântarea îngerilor: „Slavă întru cei de sus, lui Dumnezeu, şi pe pământ pace între oameni bunăvoire!”? Un păstor care crede în Hristos şi trăieşte conform voii Lui celei sfinte valorează incomparabil mai mult decât un aşa-zis om de ştiinţă şi înţelept care nu crede în nimic şi trăieşte contrar voii lui Dumnezeu.
Un păstor sfânt a fost Sfântul Spiridon. Îşi deschidea staulul, îşi lua oile, le conducea la livezi pline de verdeaţă şi la izvoare cristaline şi găsea timp să privească şi lucrurile lui Dumnezeu, să-L laude în cântări şi să-L slăvească pe Dumnezeu. Natura era pentru Sfântul Spiridon o carte plină de minunate icoane şi în fiecare zi, aşa cum ea era deschisă înaintea lui, o studia. Şi văzând toate frumuseţile pe care le-a creat Dumnezeu, spunea şi el ca David: „Cât s-au mărit lucrurile Tale, Doamne; toate cu înţelepciune le-ai făcut” (Psalmul 103, 24).
Sfântul Spiridon s-a căsătorit cu o fată îmbunătăţită şi a întemeiat o familie creştină. Dobândise o fiică, pe care au numit-o Irina. Dar aleasa lui soţie a murit de tânără şi Sfântul Spiridon a rămas văduv la o vârstă tânără. N-a vrut să se căsătorească din nou. Se consacrase de-acum şi mai mult lui Dumnezeu. Casa lui era ospitalieră. Spiridon îl ajuta pe fiecare sărac şi îl mângâia pe fiecare nenorocit. Rugăciunea lui făcea minuni. La sfântul păstor alergau toţi şi, de aceea, când o Episcopie a Ciprului, Trimitunda, a rămas văduvă (fără episcop), popor şi cler, toţi, bărbaţi, femei şi chiar copii, au strigat: Pe Spiridon îl vrem episcop! Şi Sfântul Spiridon în urma cererii clerului şi poporului a fost hirotonit preot şi episcop. Şi aşa cum ucenicii lui Hristos din pescari de peşti au devenit pescari de oameni, aşa şi Sfântul Spiridon, din păstor de oi necuvântătoare a devenit păstor de oi cuvântătoare, păstor al Bisericii. Grijile lui erau de-acum mari. Dar cu ajutorul lui Dumnezeu Sfântul Spiridon şi-a îndeplinit toate îndatoririle arhiereşti şi a devenit un model şi un exemplu de bun păstor. Arma lui era rugăciunea. Nu doar în biserică, ci şi în afara ei se ruga cu credinţă şi cu lacrimi, şi Dumnezeu asculta rugăciunile acestui sfânt episcop al Său şi aveau loc minuni mari în întreaga insulă. De la o margine la alta a ei se auzea numele Sfântului Spiridon.
Sfântul Spiridon a fost numit „făcător de minuni”, pentru că a făcut minuni. Minuni a făcut în anii de demult, minuni în anii de mai de-aproape de noi, minuni face şi astăzi. Dintre toate minunile lui vom istorisi aici 4-5.
În Cipru, pe vremea sfântului, trecuse multă vreme de când nu mai plouase. Groaznică secetă. Izvoarele secau. Pământul crăpa de uscăciune. Copacii se uscau. Animalele mureau. Oamenii sufereau groaznic. Se gândeau să plece din insulă şi să se ducă în altă parte. Atunci, l-au rugat pe Sfântul Spiridon să facă o rugăciune. Şi Sfântul Spiridon împreună cu poporul a făcut o procesiune. Au ieşit pe ogoare şi L-au rugat pe Hristos. Şi cerul s-a umplut de nori. Peste puţin timp a căzut ploaie; o ploaie, care a adăpat tot Cipru. Asta a fost o minune.
Altă minune. A făcut-o nu în insulă, ci în Niceea din Asia Mică, când a avut loc primul Sinod Ecumenic. La Sinod, împreună cu alţi episcopi, a fost şi Sfântul Spiridon. Ereticul Arie îşi deschisese gura, ca să-L hulească pe Hristos, spunând că nu este Dumnezeu, ci om. Ceilalţi ierarhi respingeau erezia cu cuvântul şi demonstrau că Hristos este adevăratul Dumnezeu. Dar Sfântul Spiridon printr-o minune pe care a făcut-o a demonstrat că într-adevăr Hristos este adevăratul Dumnezeu, a doua persoană a Sfintei Treimi. Astfel, păstorul din Cipru a închis gura lui Arie, care credea că prin falsa lui filosofie ar putea să-L dărâme pe Hristos de pe tronul Dumnezeirii.
A treia minune. Un sărac s-a dus la Sfântul Spiridon şi i-a cerut ajutor. Sfântul Spiridon n-avea nimic să-i dea în ziua aceea; tot ce avusese împărţise altor săraci. Săracul l-a rugat cu lacrimi în ochi să-l ajute. La un moment dat, Sfântul Spiridon vede în ţarini un şarpe. Îşi face rugăciunea şi şarpele se transformă în aur. A luat şarpele şi i l-a dat săracului cu rugămintea de a i-l aduce înapoi când n-o să mai aibă nevoie de bani.
A patra minune. Într-o zi, când Sfântul Spiridon slujea Sfânta Liturghie singur în biserică, cei ce intraseră în biserică au auzit voci îngereşti. Când sfântul a ieşit în Uşile Împărăteşti şi a spus „Pace tuturor!”, au auzit psalmodiind îngerii: „ Şi duhului tău”.
Să amintim şi o ultimă minune. O femeie a venit la sfântul şi l-a rugat să-i înapoieze un lucru preţios pe care-l dăruise spre păstrare fiicei lui. Dar unica lui fiică, Irina, murise, iar sfântul nu ştia unde ascunse fiica lui acel lucru străin. S-a dus deci – zice sinaxarul – la cimitir, a stat deasupra mormântului fiicei lui şi a întrebat-o unde ascunsese lucrul străin. Şi din mormânt a răspuns fiica lui şi a spus tatălui ei unde ascunsese ceea ce-i dăduse femeia. Apoi, a spus fiicei lui: Adormi, copilul meu, până în ziua celei de-a doua veniri a Domnului.
Şi nu sunt doar acestea minunile pe care le-a făcut Sfântul Spiridon; sunt şi altele multe. Şi până astăzi continuă să facă minuni.

• *  *   *
  

Sfântul Spiridon a fost făcător de minuni. Însă sunt mulţi care nu cred în minunile sfinţilor. Dar oare cred în minunile lui Hristos? Şi de vreme ce aceşti oameni nu cred în minunile lui Hristos, cum să creadă în minunile sfinţilor? Sau credem în Hristos, sau nu credem! Cine nu crede este orb şi nu vede nimic. Dar oricine crede în Hristos nu se îndoieşte de ceea ce a spus Hristos. A zis Hristos: „Oricine va crede în Mine, va face nu doar cele pe care le fac Eu, ci prin puterea Mea va face şi alte lucruri mai mari” (Ioan 14, 12).
Necredincioşilor! Da, Hristos este adevăratul Dumnezeu. Hristos trăieşte şi împărăţeşte, iar prin sfinţi a făcut, face şi va face minuni până la sfârşitul veacurilor. Aşadar, slavă lui Hristos pentru toate minunile! Tocmai de aceea la sfârşitul troparului Sfântului Spiridon se spune: „Slavă lui Hristos, Celui ce Te-a slăvit pe tine, slavă Celui ce Te-a încununat pe tine, slavă Celui ce lucrează prin tine tuturor tămăduiri”. “

(traducere: Frăţia Ortodoxă Misionară „Sfinţii Trei Noi Ierarhi”, sursa: „Myripnoa anthi”)