ΚΥΡΙΑΚΗ TEΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ[:Β΄Τιμ.3,10-15]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου, με θέμα:

«Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 12-2-1984], [Β 108]

Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, περνά τις τελευταίες του ημέρες στη φυλακή στη Ρώμη. Από εκεί γράφει τις τελευταίες του υποθήκες στην δευτέρα του επιστολή στον Τιμόθεο. Του αναφέρει τις περιπέτειες της ζωής του, τους διωγμούς του, τους κατατρεγμούς του. Αλλά από όλα αυτά τον απήλλαξε ο Κύριος και τον γλύτωσε, γι’αυτό και Τον ευχαριστεί. Του σημειώνει: «Σύ δέ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν ᾽Αντιοχείᾳ, ἐν ᾽Ικονίῳ, ἐν Λύστροις· οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται». Του κάνει έναν έμμεσον υπαινιγμό. «Είδες, Τιμόθεε, αγαπητό παιδί, τι διωγμούς έχω υποφέρει. Είδες τι δυσκολίες έχω περάσει. Αλλά δεν είμαι εγώ μόνο. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται: Και όλοι εκείνοι που θα ‘θελαν να σταθούν ευσεβείς εν Χριστώ Ιησού, θα διωχθούν». Ως να του λέει: «Εάν μείνεις ευσεβής, και σε προτρέπω να μείνεις ευσεβής εν Χριστώ Ιησού, έχε το υπόψη σου, θα διωχθείς».

Είναι λοιπόν κανόνας αυτό; Αγαπητοί μου, είναι κανόνας. Δεν υπάρχει εξαίρεσις. Δεν υπάρχει ούτε μία εξαίρεσις. Οι διωγμοί είναι το κριτήριο της αληθούς, ευσεβούς ζωής. Βέβαια, υπάρχουν και διωγμοί που αναφέρονται οι ταλαιπωρίες, οι πειρασμοί, που αναφέρονται σε μία ψευδοευσέβεια. Εκεί δεν φταίγουν άλλοι παρά ο ίδιος εκείνος που φέρει αυτήν την ψευδοευσέβεια. Τι είναι αυτό; Η αδιακρισία του. Λέγει κάπου ο Απόστολος Πέτρος: «Μην πάσχει ανάμεσά σας κανείς από πάθη και ελαττώματα. Γιατί τότε, αν υφίσταται ό,τι υφίσταται, τότε δεν φταίει κανείς άλλος παρά φταίει αυτός». Αν κανείς σαν Χριστιανός είναι επιπόλαιος άνθρωπος, δεν έχει διάκριση να κρίνει ανά πάσα στιγμή πώς πρέπει να ενεργεί, τότε κάθε κατατρεγμό που μπορεί να νιώσει, δεν φταίει κανείς άλλος παρά ο ίδιος.
Λέγουν πολλοί και δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι οι ίδιοι αίτιοι αυτής της καταστάσεώς των, όταν λέγουν: «Εγώ το κάνω το καλό προς πάντας, εγώ αγαπώ τους πάντας, εγώ δεν πατάω μυρμηγκάκι, γιατί όλοι με κατατρέχουν;». Αδελφέ μου, ερεύνησε τον εαυτό σου να δεις, μήπως φταις και σε τι μπορεί να φταις. Να έχεις μεν κάποια αρετή. Δεν σου την αμφισβητεί κανείς αυτήν. Αλλά αυτή σου η αρετή να είναι χωρίς διάκριση. Οποιαδήποτε αρετή, εάν είναι χωρίς διάκριση, τότε μπορεί ακόμη και σε κακία να μεταβληθεί. Αν είσαι ελεήμων, αν αγαπάς, τι ωραιότερο, τι καλύτερο; Αλλά δεν ξέρεις πώς θα ασκήσεις αυτήν την αγάπη σου και αυτήν την ελεημοσύνη σου, στο τέλος μπορεί να αποβεί σε κακό σου. Και όταν παραπονείσαι…- μα όταν φθάνεις να παραπονείσαι, ακριβώς σημαίνει κι αυτό είναι ένα έμμεσον, μία έμμεση πληροφορία και για σένα αν καταλαβαίνεις και δια το περιβάλλον σου, ότι δεν είχες μεστωμένη ευσέβεια, σωστά τοποθετημένη ευσέβεια.
Αλλά ας έλθομε στην αληθινή ευσέβεια. Λέγει ένας εκκλησιαστικός συγγραφεύς: «Αὕτη μόνη εὐσεβὴς ζωή, ἡ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». «Αυτή μόνη είναι η ευσεβής ζωή· εκείνη η οποία είναι εν Χριστώ Ιησού». Είναι πολύ περιεκτικός ο λόγος. Αν έπρεπε να αναλυθεί, ίσως πολλά πράγματα θα έπρεπε να ειπωθούν, τι ακριβώς είναι η ευσεβής εν Χριστώ ζωή. Δεν είναι όμως της ώρας, γιατί θα ‘θελα να δω κάτι άλλο, μια άλλη πλευρά. Την πλευρά εκείνη που λέγει ο Απόστολος: «Και όσοι θα θελήσουν να ζήσουν την ευσεβή ζωή, αυτοί θα διωχθούν».
Αλλά τίθεται εύλογο το ερώτημα: «Γιατί; Ποιον πειράζουν; Γιατί να διωχθούν; Και γιατί να αποτελεί κριτήριον της ευσεβείας των ο διωγμός; Και, αν θέλετε, και της γνησιότητός των. Αν δηλαδή πραγματικά έχουν μίαν γνησιότητα ευσεβείας. Γιατί απλούστατα πίσω από εκείνους που τον διώκουν, πίσω από τους πειρασμούς είναι ο μεγάλος εχθρός, ο μέγας αντίπαλος, ο διάβολος. Ο διάβολος δεν αγαπά τον Χριστόν. Είναι ο αντίπαλος του Χριστού. Όταν ο Χριστός ήλθε εις τον κόσμον, ο διάβολος Τον κοίταξε κι αναρωτήθηκε: «Ποιος τάχα να είναι Αυτός, βλέπω πολλή αγιότητα εις Αυτόν, Ποιος να είναι;». Άκουσε στην βάπτιση: «Συ είσαι ο Υιός μου ο αγαπητός, σε Σένα έχω ευδοκήσει». «Περίεργο…». Τον καιροφυλακτεί. Τον βλέπει στην έρημον. Νηστεύει. Αμφιβάλλει, ποιος να είναι; Βεβαίως ο διάβολος δεν εγνώριζε το Τριαδικόν του Θεού. Βεβαίως ο διάβολος δεν είχε υποπτευθεί την Ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, παρότι πλήθος, πλησμονή υπήρχαν προφητειών στην Παλαιά Διαθήκη. Και ο διάβολος, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, γνωρίζει την Αγία Γραφή. Αλλά οι προφητείες ήσαν κεκαλυμμένες. Και έπρεπε να ξεγελαστεί ο διάβολος. Αγνοεί λοιπόν ο διάβολος. «Ποιος είναι αυτός;».
Και όταν ο διάβολος ενικήθηκε, αφού ο ίδιος πήγε να προκαλέσει τον Κύριον, με εκείνον τον τριπλούν πειρασμόν και ξανανικήθηκε οριστικά και συντριπτικά, τουλάχιστον για τον παρόντα χρόνον, για τον παρόντα αιώνα, στον Σταυρό του Χριστού, αλλά ολοτελώς συντριπτικά, όταν θα ξανάρθει ο Χριστός στον κόσμον και τον αναμένει κόλασις αιωνία, αντιλαμβάνεσθε, ο διάβολος βλέπει τον Ιησούν Χριστόν ως φοβερόν του αντίπαλο. Γι’αυτό και ο διάβολος φθονεί και μισεί όλα τα έργα του Θεού και ιδιαιτέρως το έργο του Χριστού επάνω εις την γην.
Πίσω, λοιπόν, από κάθε διωγμό είναι ο διάβολος. Αλλά και πίσω από τα όργανά του, τους διώκτες, είναι ο διάβολος. Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σπουδαίο, το οποίο αναμφισβήτητα πρέπει να γνωρίσομε. Βέβαια εδώ υπάρχει και μία ψυχολογία του πράγματος. Δεν είναι τελείως ξεκάρφωτο. Ο ευσεβής γίνεται ο στόχος και το αντικείμενον ελέγχου, εκείνου ο οποίος αμαρτάνει ασύστολα. Αν εγώ λέγω την αλήθεια, σου γίνομαι έλεγχος, έστω σιωπηρώς, χωρίς να σου πω τίποτε. Απλώς η παρουσία μου, σε σένα που λες ψέματα. Αν εγώ είμαι αγνός κι εσύ είσαι ανήθικος, η παρουσία μου, η μόνη παρουσία μου, σου γίνεται έλεγχος. Έτσι λοιπόν ο ασεβής δεν μπορεί να δει τον ευσεβή. Ελέγχεται. Πώς να το κάνομε; Υπάρχει συνείδησις. Όσο και αν ζητήσαμε να την καυτηριάσουμε, υπάρχει συνείδησις. Και αφού υπάρχει η συνείδησις, επόμενον είναι αυτή να ελέγχει, έστω και αμυδρά.
Και πώς η συνείδησις ξυπνά; Μόνον εάν υπάρχει στοιχείον συγκριτικόν. Και εν προκειμένω είναι ο ευσεβής άνθρωπος. Γι’αυτό, θαυμάσια μας λέγει η Σοφία Σολομώντος, μας σκιαγραφεί, αδρογραφεί αυτήν την ψυχολογία των ασεβών μπροστά στον ευσεβή. Και τι λέγουν; «Ἐνεδρεύσωμεν δὲ τὸν δίκαιον(: Να του στήσομε παγίδα), ὅτι δύσχρηστος ἡμῖν ἐστι(: γιατί μας είναι δυσκολομεταχείριστος) καὶ ἐναντιοῦται τοῖς ἔργοις ἡμῶν(: έρχεται σε αντίθεση- έστω και σιωπηρά, όπως σας είπα- στα έργα μας). Ἐγένετο ἡμῖν εἰς ἔλεγχον ἐννοιῶν ἡμῶν(:Ό,τι συλλαμβάνομε, ό,τι σκεφτόμαστε, ό,τι θέλομε, αυτός μπροστά μας γίνεται έλεγχος ζωντανός). Βαρύς ἐστιν ἡμῖν καί βλεπόμενος(: Είναι βαρύς ακόμα να τον βλέπομε. Δηλαδή και να τον δούμε μόνο… Γιατί; Βαρύς! Γιατί είναι βαρύς, βαρίδι στην συνείδησή των), ὅτι ἀνόμοιος τοῖς ἄλλοις ὁ βίος αὐτοῦ, καὶ ἐξηλλαγμέναι αἱ τρίβοι αὐτοῦ». Να το αίτιο. «Γιατί είναι», λέγει, «διαφορετικός ο βίος του απ’ τον δικό μας τον βίο και παρηλλαγμέναι αι μέθοδοι της ζωής του. Ζει αλλιώτικα, ζει διαφορετικά. Δεν ζει όπως ζούμε εμείς)». Είναι, λοιπόν, πάρα πολύ ψυχολογικό, πάρα πολύ να αισθάνεται ο ασεβής την παρουσία του ευσεβούς σαν κάτι που τον τσακίζει.
Δεν έχομε παρά να θυμηθούμε, αγαπητοί μου, πολλές, πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις, ιστορικές περιπτώσεις, που βεβαιώνουν αυτήν την πραγματικότητα. Γιατί ο Κάιν εφόνευσε τον Άβελ; Τι ήταν εκείνο που τον έκανε μέσα του να υποφέρει; Διότι είδε τον αδελφό του να στέκεται με ευσέβεια και να αποδέχεται την ευσέβειά του ο Θεός. Αυτό τον έκανε να μην μπορεί μέσα του να αισθανθεί καλά. Εκινήθη από φθόνο και έφθασε εις το σημείο να φονεύσει με δόλο τον αδελφό του. Θυμηθείτε, ακόμη, τον Ιωσήφ. Γιατί τον εφθόνησαν τα αδέλφια του; Έφθασαν να θέλουν να τον σκοτώσουν. Τον επώλησαν! Γιατί δεν μπορούσαν να ανεχθούν την αρετή του Ιωσήφ. Υπάρχει ένα χωρίον εκεί εις το βιβλίον της Γενέσεως, που λέγει ότι κάτι κάνανε μεταξύ τους, άσχημο, πονηρό. Ίσως καμία ανήθικη πράξη να κάνανε μεταξύ τους. Ίσως. Κάπως έτσι φαίνεται το πράγμα να είναι. Και ο Ιωσήφ το αντελήφθη. Και πήγε και το είπε στον πατέρα του τον Ιακώβ. Ε, αυτό στάθηκε η πρώτη αφορμή. Και μετά και μερικές άλλες. Δεν ησθάνοντο καλά με την παρουσία του Ιωσήφ.
Αλλά θυμηθείτε ακόμη, αγαπητοί μου, τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Πώς ελέγχει τον Ηρώδη. Η Ηρωδιάς, εκείνη η μοιχαλίδα γυναίκα, που άφησε τον άνδρα της για να πάρει τον αδελφό του ανδρός της, αυτή η φοβερή γυναίκα, πόσο άσχημα ησθάνετο! Σκεφθείτε ότι μπορούσε να επωφεληθεί πολλά, που ο ανόητος Ηρώδης, ο δεύτερος σύζυγός της, έφθασε, μπροστά στον χορό της κόρης του, που δεν ήταν κόρη του, ανιψιά του ήταν, κόρη του αδελφού του, γιατί με αυτόν είχε γεννηθεί η Σαλώμη, έφθασε, αγαπητοί μου, να πει: «Δίνω το μισό μου βασίλειο!». Και το πάθος του μίσους και της κακίας μες στην ψυχή της Ηρωδιάδος, έφθασε στο σημείο να μην ζητήσει ούτε μία δραχμή. Αλλά τι; Μόνο το κεφάλι του Ιωάννου «ἐπί πινάκι»· μέσα σε ένα πιάτο! Βλέπετε ο έλεγχος τι φοβερό πράγμα είναι; Γιατί; Γιατί ο Ιωάννης έλεγε: «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου». «Δεν σου επιτρέπεται να έχεις την γυναίκα του αδελφού σου».
Αλλά, ο Κύριος δεν έπεσε θύμα αυτών των Φαρισαίων; Δεν μας λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «διά φθόνον παρέδωκαν αὐτόν;». Οι Ιουδαίοι δεν εδίωκον διαρκώς τους Αποστόλους και τους Χριστιανούς, διότι δεν ησθάνοντο καλά; Και μάλιστα και στον εθνικόν κόσμον. Έξω δηλαδή από τα όρια της Ιερουσαλήμ, έξω από τα όρια της Ιουδαίας. Δεν εδίωκον τους Χριστιανούς; Διότι έβλεπαν τους ειδωλολάτρας να γίνονται χριστιανοί και εζήλευαν φοβερά και ησθάνοντο άσχημα, ησθάνοντο μειονεκτικά. Οι ειδωλολάτραι κατόπιν δεν θα διώξουν τους Χριστιανούς;
Αλλά η Ιστορία συνεχίζει και θα συνεχίζει μέσα στους αιώνες. Είτε ομαδικούς έχομε διωγμούς, είτε ατομικούς διωγμούς. Και αν θέλετε, και στην καθημερινότητα συμβαίνουν αυτά. Μήπως μία ευσεβής γυναίκα, σύζυγος, δεν μπορεί να υφίσταται τα πάνδεινα από έναν σύζυγο ασεβή; Και το αντίστροφο. Μήπως, σ’ αυτό το ίδιο το σχολείο, δεν μπορεί να υπάρχει ένας μαθητής ευσεβής και οι άλλοι να τον διώκουν με κάθε τρόπο και να τον προγκίζουν, μόνο και μόνο γιατί είναι ευσεβής και χριστιανός; Και τόσα και τόσα και τόσα. Καθημερινά.
Αγαπητοί μου, το πώς διώκουν; Ένα φοβερό όπλο στα χέρια του διαβόλου είναι η ειρωνεία. Όταν ειρωνεύεται ο διώκτης. Η ειρωνεία είναι διωγμός. Τσακίζει κόκαλα. Είναι φοβερό πράγμα η ειρωνεία, φοβερό πράγμα είναι. Έχετε προσέξει ότι πάρα πολλοί χριστιανοί μας δεν μπορούν να αντέξουν την ειρωνεία, η οποία μπορεί να στραφεί εναντίον των;
Ακόμη είναι το να σε γελοιοποιήσει ο άλλος. Πολλές φορές συμβαίνει αυτό. Η καταπίεσις. Ένας παραγκωνισμός, μία διαβολή, μια συκοφαντία. Όλα αυτά είναι διωγμοί. Θέλετε; Και το μαρτύριον του σώματος. Και αυτός ο θάνατος. Κάποτε, μαρτύριον συνειδήσεως, κάποτε μαρτύριον σώματος. Και αυτός ο θάνατος. Όλα αυτά είναι τρόποι με τους οποίους οι διώκται διώκουν.
Πώς μπορούμε να σταθούμε μπροστά σ’ αυτήν την πραγματικότητα; Διότι όταν πρέπει να είμαι χριστιανός και μου λέγει ο λόγος του Θεού ότι δεν είναι δυνατόν να είμαι χριστιανός, εάν δεν περάσω από το καμίνι των διωγμών, πώς πρέπει να σταθώ; Τι πρέπει να κάνω; Όταν γνωρίζομε ότι ο διωγμός αποτελεί στοιχείο της ζωής του πνευματικού ανθρώπου, λαμβάνομε τα μέτρα μας. Διότι ένα όπλο του διαβόλου είναι ο αιφνιδιασμός. Νομίζουν πάρα πολλοί χριστιανοί μας ότι η ζωή του Χριστιανού είναι ανθόσπαρτη. Είναι μία ζωή γεμάτη από ευλογίες και ευτυχίες. Πολλές φορές ο Θεός, στην αρχή του πνευματικού βίου, ακριβώς για να αφήσει να δυναμώσει λίγο ο άνθρωπος, να μην πέσει, του δίνει πολλές τέτοιες ευλογίες, από υλικά αγαθά και από επιτυχίες. Όταν αρχίζει να ωριμάζει πνευματικά, τότε αρχίζουν οι πειρασμοί. Τότε αρχίζει η επίθεσις του σατανά. Η επίθεσις του σατανά… Είναι φοβερό. Αυτό πρέπει να το ξέρομε. Πρέπει να το έχομε συνειδητοποιημένο.
Γι’αυτό και ο Κύριος είπε: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης». Δικαιοσύνη θα πει, εν ευρεία εννοία, θα πει αγιότης, θα πει αρετή. «Ευτυχισμένοι εκείνοι οι οποίοι διώκονται ένεκα της αγιότητός των». «Ὃτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Α, ώστε λοιπόν είμαι ευτυχής αν με διώξουν. Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσω. «Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ῥῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ». «Ευτυχισμένοι θα είσαστε όταν σας ονειδίσουν». Είδατε ο ονειδισμός; «Και όταν σας διώξουν και πουν εναντίον σας κάθε πονηρή κουβέντα», εννοείται, «ψευδόμενοι», δηλαδή συκοφαντική, σας βγάλουν ρετσινιές και σας πουν ότι είσαστε τέτοιοι και τέτοιοι. Αλλά προσέξτε. Όπως λέγει ο Απόστολος Πέτρος, όχι αν κάποιος πάσχει σαν φονιάς ή σαν κλέφτης. Αλλά μόνο γιατί είναι Χριστιανός. Μόνο γιατί είναι Χριστιανός. Μόνο και μόνο γι’ αυτό τα τραβάει όλα αυτά. «Χαίρετε», λέγει ο Κύριος, «καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν». Γιατί κατά παρόμοιο τρόπο εδίωξαν και τους προφήτας που έζησαν πιο μπροστά από εσάς. Αυτό πρέπει να το ξέρομε. Πρέπει, λοιπόν, να συνειδητοποιήσομε ότι είναι στοιχείο που θα το ζήσομε. Να το πάρομε απόφαση. Ένας που ξεκινάει για πνευματική ζωή, πρέπει να το πάρει απόφαση.
Δεύτερον. Πρέπει να έχει υπομονή και επιμονή. Ο διάβολος έχει επιμονή στο κακό. Υπομονή όμως δεν έχει. Γι’αυτό πολλές φορές, όταν δει την υπομονή του ευσεβούς, αυτός, ας μου επιτραπεί να το πω με μια λαϊκή έκφραση, «σκάει». Και πολλές φορές σκάει και το όργανό του, ο κακός άνθρωπος. Όταν δει την υπομονή του ευσεβούς. Γι’αυτό λέγει ο Κύριος: «Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται». « Αυτός που θα υπομείνει έως το τέλος, αυτός θα σωθεί». «Και ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τάς ψυχάς ὑμῶν». «Κερδίστε τις ψυχές σας στην υπομονή σας».
Ένα τρίτον. Ο ευσεβής άνθρωπος, παντού και πάντα και ιδιαίτερα στους πειρασμούς, προσεύχεται. Ο Κύριος είπε: «Προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν». «Προσευχηθείτε πριν μπείτε στον πειρασμό. Και αν μπείτε στον πειρασμό, πάλι να προσεύχεστε. Παντού και πάντα να προσεύχεστε. Είναι όπλο πολύ φοβερό εναντίον του εχθρού».
Τέταρτον. Είδατε τι ακριβώς είπε ο Κύριος: «Οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς πρὸ ὑμῶν προφήτας». Ότι εδίωξαν τους πιο μπροστά από σας προφήτας; Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; Ε, αγαπητοί μου, δεν είμαστε μόνοι μας. Αν το θέλετε, η ιστορία του Χριστιανισμού έχει να παρουσιάσει μέχρι σήμερα εκατομμύρια μάρτυρες.Εκατομμύρια μάρτυρες… Ο Κύριος γνωρίζει τον αριθμόν. Βγάζουν από στατιστικές κάποια νούμερα. Αλλά εγώ θα σας έλεγα, ο Κύριος ξέρει τον αριθμόν. Και μέχρι τέλους της Ιστορίας, πόσοι ακόμη θα μαρτυρήσουν για το όνομα του Χριστού. Αν είμαστε κι εμείς ανάμεσα σ’ αυτούς… Βέβαια τιμή. Αλλά για να αποκτήσει κανείς την τιμή, πρέπει να κοπιάσει, πρέπει να ιδρώσει, πρέπει να σταθεί σωστά. Πρέπει να δώσει και το αίμα του ενδεχομένως. Γι’αυτό λοιπόν τον λόγο θα πρέπει να μάθομε ότι το παράδειγμα των αγίων και των μαρτύρων πρέπει να είναι μπροστά μας.
Ο Απόστολος Παύλος που σημειώνει αυτά στον Τιμόθεο και του λέγει: «Και συ, Τιμόθεε, θα διωχθείς». Και πράγματι εδιώχθη. Και μάλιστα εφονεύθη με λιθοβολισμό. Τον σκότωσαν στην Έφεσον. Που είχε ελέγξει μία παρανομία που είχε γίνει· ένα είδος καρναβάλου, θα λέγαμε. Και ξέρετε σήμερα, αρχή του Τριωδίου, αντί που είναι μία προφωνήσιμος περίοδος, δηλαδή έρχεται να προαναγγείλει την ερχομένη Σαρακοστή, τον ερχόμενο αγώνα, το ερχόμενο στάδιο, κι έρχεται να προετοιμάσει σιγά σιγά, κι εμείς κάνομε το ακριβώς αντίθετο. Ετοιμαζόμαστε σε ξεφαντώματα αμαρτωλά. Κάτι τέτοιο λοιπόν είχε ελέγξει ο άγιος Τιμόθεος, που τελικά λιθοβολήθηκε. Αλλά τι του λέγει ο Απόστολος Παύλος; «Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες». «Να μένεις σταθερός σε εκείνα τα οποία έχεις μάθει, ξέροντας από ποιον τα έμαθες». Δηλαδή από εμένα τον Παύλο. Έτσι θα μπορούσαν να πουν οι άγιοι: «Σταθείτε επόμενοι Χριστιανοί. Εμείς οι προηγούμενοι Χριστιανοί σταθήκαμε. Δείτε εμάς. Δείτε το παράδειγμά μας». «Ἒχοντες», λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους, «νέφος μαρτύρων, ὄγκον μέγα», μεγάλο νέφος μαρτύρων, πλήθος μάρτυρες». Όλοι αυτοί μας καλούν να ακολουθούμε το παράδειγμά τους.
Είναι και η άλλη πλευρά όμως αν το θέλετε. Είναι το κακό τέλος των διωκτών. Έχει μάι απαράμιλλη εικόνα ο Ιερός Χρυσόστομος, όταν λέγει ότι: «Ποῦ οἱ Νέρωνες; Ποῦ οἱ Διοκλητιανοί; Ποῦ τα τήγανα; Ποῦ τὰ ὄργανα μαρτυρίου; Τὰ πάντα σεσίγηνται. Ἡ δὲ Ἐκκλησία λάμπει ὑπὲρ τὸν ἥλιον». Αυτό είναι το μέλλον, αυτή είναι η τύχη, αυτή είναι η μοίρα των διωκτών. Γι’αυτό λέγει και ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου: «Πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι». Αυτό είναι το μέλλον των κακών ανθρώπων και των διωκτών.
Αλλά τέλος, είναι και η γνώσις της Αγίας Γραφής. Λέει στον Τιμόθεο ο Απόστολος Παύλος: «Καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ». «Τά δυνάμενά σε σοφίσαι». «Να σε κάνουν σοφό τα γράμματα του Θεού, τα λόγια του Θεού». Η Αγία Γραφή. Πρέπει να μελετούμε. Πρέπει να εντρυφούμε. Είναι γνωστό το μυστικό του Μεγάλου Αλεξάνδρου που τον έκανε γενναίο και νικητή. Ξέρετε ποιο είναι. Είχε κάτω από το μαξιλάρι του και διάβαζε κάθε μέρα την Ιλιάδα, το βιβλίο των ηρώων. Και ενεπνέετο από την Ιλιάδα και έγινε ο Μέγας Αλέξανδρος. Αγαπητοί μου, εμείς έχομε κάτι πολύ πέρα από την Ιλιάδα. Έχομε το βιβλίο των αγίων. Και το βιβλίο του Θεού. Ζώντος Θεού, που ενισχύει και δυναμώνει τον κάθε πιστό στον αγώνα. Ο ίδιος ο Κύριος λέγει: «Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν, καὶ ὑμᾶς διώξουσιν». «Εάν εμένα με εδίωξαν, και εσάς θα διώξουν». Τι κι αν; Τον έφθασαν μέχρι τον Σταυρό. Τι κι αν; Ανεστήθη ο Χριστός. Κι εμείς θα αναστηθούμε. Ναι, αγαπητοί μου, κι εμείς θα αναστηθούμε. Όπως λέγει ο Απόστολος Πέτρος στην πρώτη του επιστολή: «Ἀγαπητοί», λέγει, «μὴ ξενίζεσθε(:μην παραξενεύεστε) τῇ ἐν ὑμῖν πυρώσει(: για την πύρωση του πειρασμού που υπάρχει μέσα σας) πρὸς πειρασμὸν ὑμῖν γινομένῃ, ὡς ξένου ὑμῖν συμβαίνοντος(:σαν κάτι το ξένο, το άλλο, το αλλότριο, το παράξενο, που σας συμβαίνει ο πειρασμός) ἀλλὰ καθὸ κοινωνεῖτε τοῖς τοῦ Χριστοῦ παθήμασι (:όπως γίνεστε κοινωνοί των παθημάτων του Χριστού), χαίρετε(:να έχετε χαρά), ἵνα καὶ ἐν τῇ ἀποκαλύψει τῆς δόξης αὐτοῦ χαρῆτε ἀγαλλιώμενοι(: και όταν θα αποκαλυφθεί η δόξα Του, θα χαρείτε κι εσείς, γιατί κι εσείς θα δοξαστείτε). Εἰ ὀνειδίζεσθε(: εάν σας ειρωνεύονται) ἐν ὀνόματι Χριστοῦ(:γιατί είστε Χριστιανοί), μακάριοι(:ευτυχισμένοι), ὅτι τὸ τῆς δόξης καὶ δυνάμεως καὶ τὸ τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα ἐφ’ ὑμᾶς ἀναπαύεται(: γιατί εσείς έχετε το Πνεύμα του Θεού μέσα σας)». «Γι’αυτό σας κοροϊδεύει ο κόσμος. Γιατί ο κόσμος δεν έχει το Πνεύμα του Θεού αλλά το πονηρό πνεύμα».
Λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται». «Μέσα στο πνεύμα του σατανά κείται όλος ο κόσμος». Εν εννοία πάντοτε ηθική. Αν λοιπόν ο κόσμος μας διώκει, σημαίνει ότι αναπαύεται σε μας το Πνεύμα του Θεού. Τι χρειάζεται; Ω τι χρειάζεται! Ανδρεία! Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν την ανδρεία μία από τις τέσσερις μεγάλες αρετές. Και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας θεωρούν την ανδρεία μία μεγάλη αρετή. Και αναφέρεται και στον νου και στην καρδιά αλλά προπαντός στην βούληση. Αγαπητοί μου, η ανδρεία είναι σπουδαία αρετή. Αυτή που μας λείπει. Γι’αυτό θα σημειώσει στον Τιμόθεο ο Απόστολος Παύλος: «Οὐ γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς Πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης καὶ σωφρονισμοῦ». «Δεν μας έχει δώσει ο Θεός πνεύμα δειλίας αλλά μας έχει δώσει πνεύμα δυνάμεως». Και συνεπώς αυτήν την δύναμη που μας δίνει το Πνεύμα το δικό Του, πρέπει να την αξιοποιήσομε. Και πρέπει να σταθούμε. Μην μας πυρώνει λοιπόν, ο πειρασμός και λέμε «γιατί και πώς». Απλούστατα, αδελφέ, από την στιγμή που ανέλαβες να γίνεις Χριστιανός, πάρε το είδηση· θα μπεις στον χώρο των δοκιμασιών, του πειρασμού και των διωγμών.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
• https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_219.mp3