Περίοδος Δ΄ – Ἔτος Κ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 9882

Κυριακὴ Ε΄ Ματθαίου (Ματθ. 8,28 – 9,1)
28 Ἰουλίου 2024 (2003)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Δαιμονισμενοι τοτε και τωρα

Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο (βλ. Ματθ. 8,28 – 9,1). Μικρὸ βιβλίο τὸ Εὐαγγέλιο, ἀλλὰ εἶνε τὸ πιὸ ὡραῖο, τὸ πιὸ δυνατό, τὸ πιὸ ὑπέροχο, τὸ ἀσύγκριτο βιβλίο τοῦ κόσμου. Εὐτυχισμένος ὅποιος, ὄχι ἁπλῶς τὸ δια­βάζει, ἀλλὰ προσπαθεῖ νὰ τὸ ἐφαρμόζῃ μέ­χρι κεραί­ας· «μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θε­οῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. 11,28).
Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα διηγεῖται ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ θαύματα ποὺ ἔκανε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Τὸ θαῦμα αὐτὸ ἐνδιαφέρει ὅ­λους, ἀλλὰ ἰδιαιτέρως τοὺς νέους. Διότι νέοι ἦταν οἱ δύο ποὺ θεράπευσε ἐδῶ ὁ Χριστός.

* * *

Ποῦ κατοικοῦσαν; Στὴν πόλι τῶν Γεργεση­νῶν, στὴ δυτικὴ ὄχθη τῆς λίμνης Γεννησαρέτ. Ἦταν ἥσυχοι ἄνθρωποι, χαρὰ τῆς πόλεως. Ἀλλὰ ξαφνικὰ τί ἔπαθαν; Ἀρρώστησαν; Μακάρι νὰ ἀρρώσταιναν. Διότι ὑπάρχει καὶ κάτι χειρότερο κι ἀπὸ τὴ φοβερώτερη ἀσθένεια, κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο ἀκόμη. Τοὺς ἔπιασε μιὰ κρί­σι μὲ συμπτώματα φοβερὰ καὶ πρωτοφανῆ. Ἄρχισαν νὰ τρέμουν σὰν τὰ φύλλα. Τὸ πρόσω­πό τους ἀγρίεψε, τὰ μάτια τους ἔβγαζαν σπίθες, τὸ στόμα τους ἄφριζε. Ἔπεφταν κάτω καὶ κυλιοῦνταν· ἄλλοτε ἔπεφταν στὴ φωτιὰ κι ἄλ­­λοτε στὸ νερό. Ἔσχιζαν τὰ ροῦχα τους, ξεγυ­μνώθηκαν τελείως. Ἔφυγαν ἀπὸ τὰ σπίτια τους, πῆγαν μακριά, μέσα στὰ μνήματα, κ᾽ ἐκεῖ κοιμοῦνταν. Εἶχαν γίνει ὁ φόβος καὶ ὁ τρόμος ὅλης τῆς περιφερείας· ἀπὸ τὸ μέρος τους δὲν τολμοῦσε νὰ περάσῃ ἄνθρωπος. Κάποτε τοὺς ἔπιαναν καὶ τοὺς ἔδεναν μὲ ἁλυσίδες· μὰ αὐτοὶ εἶχαν τέτοια δύναμι μέσα τους, ὥσ­τε ἔσπαζαν τὶς ἁλυσίδες σὰν κλωστὲς καὶ ἀλ­λόφρονες ἔτρεχαν μέσ᾽ στὶς ἐρημιές. Τί ἦταν; Μία λέξι· «δαιμονιζόμενοι» (Ματθ. 8,28).

Θὰ πῇ κάποιος· Παραμύθια· δὲν ὑπάρχουν διάβολος, δαίμονες, δαιμονιζόμενοι.
Θὰ ἤθελα κ᾽ ἐγώ, ἀγαπητοί μου, νὰ μὴν ὑ­πάρχῃ διάβολος. Ἐν τούτοις ὑπάρχει. Δὲν εἶ­νε φάντασμα· εἶνε πραγματικότητα, ὀντότητα. Τὸ ὅτι ὑπάρχει διάβολος τὸ ἀποδεικνύουν πολλὰ ἐγκλήματα, ποὺ κατ᾽ ἄλλο τρόπο δὲν ἐξ­ηγοῦνται. Μεγάλοι ψυχολόγοι, γιὰ ἀνθρώπους ποὺ διέπραξαν μεγάλα ἐγκληματα, μιὰ ἐξήγησι βρίσκουν· ὅτι διατελοῦν κάτω ἀπὸ τὴν ἐπίδρασι μιᾶς ἀόρατης κακοποιοῦ δυνάμεως. Στὴ γλῶσσα τῆς Γραφῆς αὐτοὶ ὀνομάζονται «δαιμονιζόμενοι». Ὅτι ὑπάρχει διάβολος καὶ δαίμονες τὸ βεβαιώνει περισσότερο ὁ Χριστός, ποὺ ἦρθε στὸν κόσμο «ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου» (Α΄ Ἰω. 3,8). Τέλος, ἂν καν­εὶς ἐξακολουθῇ ν᾽ ἀμφισβητῇ ὅτι ὑπάρχει διά­βολος, ἂς πάῃ στὸν Ἅγιο Γεράσιμο τῆς Κεφα­­λονιᾶς. Ἐκεῖ μαζεύονται δαιμονισμένοι· ἀλλ᾽ ὅταν παρουσιαστῇ ὁ ἱερεὺς μὲ τὸ σταυ­ρὸ ποὺ κρατοῦσε ὁ ἅγιος, φωνάζουν τρέμον­τας· «Μᾶς ἔκαψες, Καψάλη!» (Καψάλη λένε τὸν ἅγιο Γεράσιμο).
Ὑπάρχει λοιπὸν διάβολος. Ἀλλὰ δὲν χρειά­ζεται νὰ πᾶμε στὴν Κεφαλονιὰ γιὰ νὰ τὸ δοῦ­με. ῾Ρίξτε μιὰ ματιὰ στὴν καρδιά σας, ἰδίως οἱ νέοι, καὶ θὰ δῆτε ἐκεῖ τὴν ἐπίδρασι τοῦ σατα­νᾶ. Θὰ δῆτε ὁμοιότητες, ἴδια συμπτώματα μὲ τοὺς νέους τοῦ εὐαγγελίου. Ὑπενθυμίζω μερικά.
⃝ Πρώτη ὁμοιότης. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι δὲν ἔμεναν στὸ σπίτι. Μέσα τους μιὰ φωνὴ ἔλεγε· «Φύγε ἀπ᾽ τὸ σπίτι». Δὲν νομίζετε ὅτι ἡ ἴδια φω­νὴ ἀκούγεται καὶ σήμερα; Ἐνῷ τὸ σπίτι εἶνε παράδεισος, κάποιος ἔρχεται καὶ ξεσηκώνει τὸ νέο· «Φύγε», τοῦ λέει· «Τί κάθεσαι; πῶς ὑ­ποφέρεις τὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα σου;…». Εἶ­νε φωνὲς δαιμονικοῦ πνεύματος. Εἶνε δὲ καὶ ζωγράφος φοβερὸς ὁ διάβολος· ζωγραφίζει τὸ σπίτι σὰν κόλασι, καὶ τὴν κοινωνία ἔξω σὰν παράδεισο. Ἔτσι φεύγουν κατὰ χιλιάδες, κορίτσια ἰδίως, καὶ κλαῖνε οἱ γονεῖς. Αὐτὸ παρα­τηρεῖται παγκοσμίως· τὸ γνωρίζει ἡ ἀστυνομία. Δέχτηκα τηλεφώνημα ἀπὸ τὸ Βανκοῦβερ τοῦ Καναδᾶ. Ἦταν μιὰ μάνα. «Κλάψε με», λέει, «πά­τερ· κάνε προσευχή. Πρὸ δέκα ἡμερῶν ἔφυγε ἀπ᾽ τὸ σπίτι ἡ πρώτη κόρη μου, καὶ χάθηκε. Ψάχνουμε καὶ δὲν τὴ βρίσκουμε. Ποῦ εἶνε τὸ παιδί μου;…», καὶ ἔκλαιγε γοερά.
⃝ Θέλετε ἄλλη ὁμοιότητα; Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι ἔφυγαν ἀπ᾽ τὸ σπίτι καὶ ποῦ πῆγαν; Στὸ νεκροταφεῖο· κοιμοῦνταν μέσα στὰ μνήματα. Καὶ οἱ νέοι ποὺ φεύγουν σήμερα ἀπὸ τὸ σπίτι πᾶνε σὲ ἄλλα «μνήματα». Ποιά εἶν᾽ αὐ­τά; Εἶ­­νε τὰ διάφορα κέντρα διασκεδάσεως· ἀπὸ καφφετέριες μέχρι σκυλάδικα γέμισε ὁ τόπος. Ἐκεῖ κάθονται ὧρες ὁλόκληρες, καὶ τὸ πρωῒ βγαίνουν σὲ ἀθλία κατάστασι.
⃝ Ἀλλ᾽ ὑπᾶρχει καὶ ἄλλη ὁμοιότητα. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι, ἐνῷ ἦταν ντυμένοι, ξαφνικὰ ἔσχισαν τὰ ροῦχα τους καὶ παρουσιάστηκαν γυμνοί, ὅπως τοὺς γέννησε ἡ μάνα τους. Νά καὶ οἱ σημερινοὶ νέοι. Τί κάνει σήμερα τὸ κορίτσι; Ὁ σατανᾶς τῆς λέει· «Γδύσου!». Κι αὐ­τὴ ὑπακούοντας στὸ πνεῦμα τῆς μόδας γυμνώνεται. Ὦ Ἑλληνίδα, ποῦ κατάντησες! Ἡ φωνὴ «Γδύσου!» δὲν εἶνε τοῦ Θεοῦ, τῶν πατέρων, τῆς ἱερᾶς παραδόσεως, τῶν διδασκάλων τοῦ γένους μας· εἶνε φωνὴ δαιμονική. Εἶ­χα διαβάσει –κ᾽ ἔκλαψα–, ὅτι τὰ παλαιὰ χρόνια, ὅταν ἀρρώσταινε ἡ γυναίκα, δὲν ἔδειχνε τὸ κορμί της οὔτε στὸ γιατρό! Εἶχε ντροπή. Ἀντέστε τώρα στὰ κέντρα καὶ στὶς πλάζ, δεξιά – ἀριστερά, νὰ δῆτε· σὰν τὰ κρέατα ποὺ κρεμᾶνε οἱ χασάπηδες ἀπ᾽ τὰ τσιγγέλια… Γυναίκα χωρὶς ντροπὴ δὲν ἔχει καμμιά ἀξία. Τὸ ἄρωμα τῆς γυναίκας εἶνε ἡ σεμνότητα.
⃝ Μοιάζουν λοιπὸν οἱ νέοι σήμερα μὲ τοὺς δαιμονιζομένους, διότι φεύγουν ἀπὸ τὸ σπίτι, διότι μένουν στὰ «μνήματα», τὰ βρωμερὰ κέντρα, καὶ διότι πετοῦν τὰ ροῦχα τους καὶ παρουσιάζονται ξεγυμνωμένοι. Μοιάζουν ἀ­κό­μα στὸ ὅτι σπάζουν τὰ δεσμά. Ἐκείνους τοὺς ἔδεναν μὲ ἀλυσίδες καὶ τὶς ἔσπαζαν. Καὶ οἱ νέοι σήμερα; Τί κρίμα! Συμβουλεύει ὁ πατέρας, ἡ μάνα, ὁ παπποῦς, ἡ γιαγιά, ὁ παπᾶς, τὸ σχολεῖο, ὁ δάσκαλος, ὁ καθηγητής. Αὐτοὶ τίποτα! Ἔχετε δεῖ ἀχαλίνωτο ἄλογο; ἔτσι ἔγινε τώρα ἡ νεολαία μας, ἀχαλίνωτα ἄλογα. Δὲν ἀκοῦνε πιὰ τίποτα καὶ κανένα. Ὅπως τὸ ἄλογο σπάει τὸ χαλινάρι, ἔτσι κι αὐτοί.
⃝ Καὶ μιὰ τελευταία ὁμοιότης. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι εἶχαν γίνει τρομοκράτες· δὲν τολμοῦσε κανεὶς νὰ πλησιάσῃ στὸ μέρος τους. Ἀλλὰ καὶ τὰ παιδιὰ σήμερα εἶνε τρομοκράτες. Παίρνουν ναρκωτικὰ καὶ κάνουν ἐγκλήματα. Ἔ­γραψαν ἐφημερίδες, ὅτι ἕνας ναρκομανὴς ἔσπασε τὸ κεφάλι τῆς μάνας του· τῆς τὸ ἔ­λειω­σε – Θεέ μου Θεέ μου! φρικτὰ πράγματα.

* * *

Ὁ ῾Ρῶσος συγγραφέας Ντοστογιέφσκυ ἔ­γραψε τὸ ἔργο «Οἱ δαιμονισμένοι», ὅπου περι­γράφει ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του. Ἀλλ᾽ ἂν ζοῦσε σήμερα, θά ᾽γραφε «Οἱ σύγχρονοι δαιμονισμένοι», ποὺ εἶνε ἀπείρως χειρότεροι.
–Μὰ πολὺ τραγικὰ τὰ λές. Μᾶς ἀπελπίζεις.
Ὄχι, δὲν σᾶς ἀπελπίζω. Δόξα τῷ Θεῷ, κον­τὰ στὸ Χριστὸ δὲν ὑπάρχει ἀπελπισία· ὑπάρχει λύτρωσι καὶ σωτηρία, ὑπάρχει ὁ νικητὴς τῶν δαιμόνων. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, αὐτοὺς ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς κρα­τήσῃ τὸ σπίτι καὶ ἔμεναν μέσα στὰ μνήματα, αὐτοὺς ποὺ ἦταν τρομοκράτες τῆς κοινωνίας καὶ τοὺς ἔδεναν μὲ ἁλυσίδες, τοὺς ἔκανε ἥ­μερα ἀρνάκια. Συνεπῶς ὑπάρχει ἐλπίδα. Καὶ οἱ σημερινοὶ νέοι, ὅσο καὶ ἂν ἡ καρδιά τους ἔχῃ τώρα ἄλλο προσανατολισμό, μποροῦν, ἂν θέλουν, νὰ βροῦν τὸν ἴσιο δρόμο. «Ὅσοι πιστοί», λοιπόν (θ. Λειτ.). Καὶ ἕνας μέσα στοὺς ἑκα­τὸ νέους νὰ σωθῇ, θὰ εἶνε μεγάλο καλό.
Νέοι! Νὰ συνδεθῆτε μὲ τὸ Χριστό, ποὺ εἶνε ὁ νικητὴς τῶν δαιμόνων. Ὁ Χριστὸς ὄχι μόνο ὁ ἴδιος νίκησε τοὺς δαίμονες κατὰ κράτος, ἀλλὰ θὰ δώσῃ καὶ σ᾽ ἐσᾶς τὴ δύναμι νὰ τοὺς νικήσετε. Γι᾽ αὐτὸ στὴν Ἐκκλησία ὀνομάζεται καὶ «νικοποιός»· νικητὴς ὁ ἴδιος, κάνει καὶ τοὺς ἄλλους νικητάς. Ὅπως μιὰ συσκευή, ὅ­ταν συνδεθῇ μὲ τὴν πρίζα, παίρνει ἠλεκτρισμό, ἔτσι κ᾽ ἐσεῖς.
Πλησιάστε Τον λοιπόν. Ἀλλ᾽ ὄχι μὲ ψέματα, ὄχι μὲ μισὴ καρδιά. Δῶστε Του ὅλη τὴν καρδιά σας. Κλαίω ἐκείνους ποὺ δίνουν τὴν καρδιά τους ὅλη ὄχι στὸ Χριστὸ ἀλλὰ σ᾽ ἕναν ἀ­τε­λῆ ἄνθρωπο. Μιὰ κοπέλλα ἦρθε καὶ μοῦ εἶ­πε· –Γνώ­ρισα κάποιον καὶ τὸν θεώρησα ἄγ­γελο. Ἡ μάνα κι ὁ πατέρας μοῦ ἔλεγαν· Θὰ δυσ­τυχήσῃς κοντά του. Δὲν ἄκουσα κανένα. Αὐ­τὸς λοιπὸν μὲ ἄφησε 5 μηνῶν ἔγκυο, πῆρε ἀ­εροπλάνο κ᾽ ἔ­φυγε στὴν Αὐστραλία… Τώρα ἡ κοπέλλα φωνά­ζει καὶ κλαίει, καὶ θέλει ν᾽ αὐ­τοκτονήσῃ.
Λοιπόν, προσέξτε καλά, γιὰ νὰ μὴν κλάψετε πολύ. Τὴν καρδιά σας ὄχι σὲ ἀνθρώπους ἐκ­μεταλλευτὰς καὶ ὄχι στοὺς δαίμονες. Τὴν καρδιά σας, παιδιά μου, ὅλη στὸ Χριστό, ὅλη στὸ Θεό, «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου» (Δευτ. 6,5. Μαρκ. 12,30). Κάτω ἀπὸ τὸν ἥλιο καὶ τ᾽ ἀστέρια δὲν ὑπάρχει ἄλ­λος πιὸ ἀξιαγάπητος νυμφίος τῶν ψυχῶν μας ἀπὸ τὸ Χριστό. Ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερ­υψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Γεωργίου Πρώτης – Φλωρίνης παρουσίᾳ κατασκηνωτῶν τὴν 23-7-1989 μὲ ἄλλο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 20-7-2003, ἀναστοιχειοθεσία ἐπανέκδοσις 20-6-2024.