• Ἀπάντησις εἰς ερώτημα μαθητῶν Ἀπὸ τὴν Μαθητικὴν Κοινότητα Γυμνασίου τῶν ἐν᾽ Ἀθήναις (Παράδεισος – Ἀμαρουσίου) ἐκπαιδευτηρίων Δούκα ἐτέθη εἰς τὸν Σεβασμ. Μητροπολίτην μας κ. Αὐγουστῖνον, ὡς καὶ εἰς ἄλλους σημαίνοντας παράγοντας τῆς ἐθνικῆς καὶ πνευματικῆς ζωῆς τῆς Πατρίδος μας, τὸ ἑξῆς ἐρώτημα:

«Σε τι νομιζετε πως ολοι μα ολοι οι Ελληνες συμφωνουν μεταξυ τους;

Ποια κοινα μας συνδεουν ολους τους Νεοελληνες;»

Ἐπ᾽ αὐτοῦ ὁ Ἐπίσκοπός μας ἔδωκε δι᾽ ἐπιστολῆς του τῆς 5ης Νοεμβρίου τὴν ἑξῆς ἀπάντησιν·

«Ἔλαβα τὸ γράμμα σας. Ζητεῖτε νὰ σᾶς ἀπαντήσουμε στὸ ἐρώτημα· «Σὲ τί νομίζετε πὼς ὄλοι μὰ ὅλοι οἱ Ἕλληνες συμφωνοῦν μεταξύ τους; Ποιὰ κοινὰ μᾶς συνδέουν ὅλους τοὺς Νεοέλληνες;».

Στὸ ἐρώτημα αὐτὸ μποροῦν νὰ ἀπαντήσουν οἱ καλοί σας καθηγηταί. Ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ὅσον μοῦ κάνατε τὴν τιμὴ νὰ ρωτήσετε καὶ μένα τὸν γέροντα Ἐπίσκοπο, ποὺ ὑπηρετῶ Γένος καὶ Ἐκκλησία ἐπὶ 50 χρόνια, σᾶς δίνω μιὰ σύντομη ἀπάντησι.

Σὰν ἄνθρωποι καὶ μεῖς οἱ Ἕλληνες εἶνε ἐπόμενο νὰ ἔχουμε τὶς διαφορές μας. Σ᾽ ἕνα πλατάνι ποὺ ἔχει χιλιάδες φύλλα, καθὼς λένε οἱ εἰδικοὶ ἐπιστήμονες, δὲν μπορεῖς νὰ βρῇς δυὸ φύλλα ποὺ νὰ εἶνε ἀκριβῶς τὰ ἴδια. Κάποια μικρὴ διαφορὰ θὰ ἔχῃ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο. Καὶ μεῖς οἱ Ἕλληνες, ποὺ εἴμαστε σὰν τὰ φύλλα ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ αἰωνόβιου δένδρου ποὺ λέγεται Ἑλλάδα, εἴχαμε, ἔχουμε καὶ θὰ ἔχουμε τὶς διαφορές μας ὡς πρὸς τὰ διάφορα θεματα ποὺ παρουσιάζονται κάθε φορά. Ἀλλὰ ἡ ρίζα εἶνε μία καὶ τροφοδοτεῖ μὲ τὸ χυμό της ὅλα τὰ φύλλα. Θέλω νὰ πῶ, ὅτι πέρα ἀπὸ τὴν καθημερινότητα της ζωῆς ποὺ ἔρχεται καὶ παρέρχεται σὰν τὰ φυλλα τῶν δένδρων, ὑπάρχουν πράγματα ποὺ ὁ πανδαμάτωρ χρόνος δὲν ἔχει τὴ δύναμι νὰ τὰ φθείρῃ. Διότι, ὄπως λέει ὁ Σοφοκλῆς, «ἔλκουν τὴν καταγωγή τους ἀπὸ τὸν οὐρανό». Καὶ μιᾶς καὶ μιλᾶμε σὲ ἑλληνόπουλα καὶ χριστιανόπουλα, ὑπενθυμίζουμε τὸ λόγο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ: «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι» (Ματθ. 24,35).

Καὶ ἕνα ἀπ᾽ αὐτὰ τὰ αἰώνια πράγματα ποὺ νικοῦν τὸ χρόνο εἶνε κυρίως ἡ ἁγία μας Θρησκεία, ἡ Χριστιανικὴ Θρησκεία. Ὅσο κι ἂν προάγωνται τὰ γράμματα, οἱ ἐπιστῆμες καὶ ὁ τεχνικὸς πολιτισμός· ὄσο κι ἂν διαρκεῖς μεταβολὲς πρὸς τὸ καλύτερο ἢ τὸ χειροτερο σημειώνωνται στὸν κόσμο και στὴν κοινωνία, τὰ ρήματα τοῦ Ναζωραίου θὰ παραμείνουν ἥλιος ἄδυτος, ποὺ φώτισαν, φωτίζουν καὶ θὰ φωτίζουν τὴν ἀγαπητή μας Πατρίδα, τὴν Ἑλλάδα. Κάτω ἀπὸ τὴ λάμψι τοῦ πνευματικοῦ αὐτοῦ ἡλίου μποροῦμε νὰ συζητοῦμε καὶ νὰ λύνουμε τὶς ποικίλες διαφορές μας καὶ συγχρόνως νὰ διατηροῦμε τὴν ἑνότητά μας στὴν ποικιλία τῶν ἄλλων ἰδεῶν καὶ σκέψεών μας.

Κάτι παρομοιο σὲ ἁπλοϊκὴ γλωσσα εἶπε καὶ ὁ Γέρος τοῦ Μωριᾶ μιλώντας στοὺς μαθητὰς τοῦ πρώτου γυμνασίου της Ἑλλάδος ποὺ διηύθυνε ὁ ἀείμνηστος Γεννάδιος: «Παιδιά μου», εἶπε, «ὅταν πιάσαμε τὰ ὅπλα, πρῶτα εἴπαμε ὑπὲρ Πίστεως καὶ ὕστερα ὑπὲρ Πατρίδος».

Σᾶς στέλνω καὶ ἕνα ἄρθρο ἀπὸ τὸ βιβλίο μου «Ἐθνικὰ προβλήματα» μὲ θέμα «Ποιό εἶνε τὸ ἰδανικό;».

Σὲ σᾶς τὰ ἐκλεκτὰ παιδιὰ τῆς Πατρίδος, τὴν ἐλπίδα τοῦ μέλλοντος, ὁ γέρων ἐπίσκοπος εὔχομαι ἐκ βάθους ψυχῆς πρόοδο καὶ προκοπὴ στὰ γράμματα καὶ στὴν ἀρετή».

(Εδημοσιευθη εις το περιοδικό της Μητροπόλεως Φλωρίνης, στην: «ΣΑΛΠΙΓΞ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ», τον  ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ του 1982, αριθ. τευχους 170 σελ. 378)