Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΙΘ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 870(2)

Μεγάλη Παρασκευὴ πρωὶ
18 Ἀπριλίου 2025 (2002) (μετὰ τὶς Ὧρες)
Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

«Ουτος τας ἁμαρτιας ἡμων φερει…»

«Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται, ἡμεῖς δὲ ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει» (Ὥρα ἕκτη – Ἠσ. 53,4)

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε Μεγάλη Παρασκευή, ἡμέρα ἁγία καὶ ἱερά, ἡμέρα δακρύ­ων καὶ πένθους. Σήμερα ἄνθρωποι, ἄγγελοι κι αὐτὴ ἡ ἄλογη φύσι συμμετέχουν στὸ δρᾶμα. Ὁ ἥλιος κρύβει τὶς ἀκτῖνες του, ἡ γῆ σείεται, τὰ μνήματα ἀνοίγουν, οἱ νεκροὶ ἐμ­φανίζον­ται, καὶ ὅλα καθένα μὲ τὴ δική του γλῶσσα βεβαι­ώ­νουν· «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος» (Ματθ. 27,54).
Ὁ Χριστὸς ἐπάνω στὸ σταυρὸ ὑποφέρει. Ποιά γλῶσσα ἀνθρώπου μπορεῖ νὰ περιγρά­ψῃ ­τὸ πάθος του; Νήπια ἐμεῖς καὶ σκουλήκια ποὺ σέρνονται, θὰ τολμήσουμε νὰ ψελλίσουμε κάτι ἐμπρὸς στὸν Ἐσταυρωμένο. Ἂς ἐμβαθύνουμε λίγο στὸ μυστήριο τοῦ σταυροῦ.

* * *

Γεννᾶται τὸ ἐρώτημα· Γιατί νὰ ὑποφέρῃ ὁ Χριστός; Οἱ δύο λῃσταί, ποὺ σταυρώθηκαν μαζί του, δικαίως καταδικάστηκαν. Ὁ ἕνας ἀ­πὸ αὐτοὺς μετανοημένος ὡμολόγησε· «Ἄξια ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐ­δέν ἄτοπον ἔπραξε» (Λουκ. 23,41).
Ὁ Χριστὸς κανένα κακὸ δὲν ἔκανε. Εἶνε ἀναμάρτητος καὶ ἀθῷος. Εἶνε ἡ εὐγενέστερη ὕπαρξι. Ὅλη ἡ ζωή του πέρασε μὲ εὐεργεσί­ες. Ἄνοιξε μάτια τυφλῶν, ἀνώρθωσε παραλύ­τους, πῆγε μπροστὰ στὰ μνήματα καὶ μ᾿ ἕνα του λόγο ἀνέστησε νεκρούς… Γι᾿ αὐτὲς τὶς φανε­ρὲς καὶ γιὰ τὶς ἀφανεῖς εὐεργεσίες του θά ᾿πρεπε ὁ ἄνθρωπος νὰ τοῦ προσφέρῃ δόξα τιμὴ καὶ προσκύνησι, ὄχι ἀγκάνθινο στεφάνι.
Ποιό εἶνε τὸ κλειδὶ τοῦ μυστηρίου τῆς Μεγά­λης Παρασκευῆς; Γιατί ὑποφέρει ὁ Χριστός; Ἀπαντᾷ ὁ προφήτης Ἠσαΐας 800 χρόνια πρίν· Ὁ Χριστὸς ὑποφέρει ἐπάνω στὸ σταυρὸ γιὰ μᾶς, ὡς ἀντιπρόσωπός μας. Σηκώνει στοὺς ὤμους του ὡς Ἄτλας τὸ βάρος ὅλων τῶν ἁ­μαρτημάτων τῆς ἀνθρωπότητος. «Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶ­ται, ἡμεῖς δὲ ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πό­νῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει» (Ἠσ. 53,4). Πῶς νὰ τὸ ἐκφράσω αὐτό, ἀδελφοί μου; Ὁ ἀναμάρτητος Χριστὸς σηκώνει τὶς δικές μου ἁμαρτίες, τὶς δικές σας ἁμαρτίες, τὶς ἁμαρτί­ες ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος. Μέγα τὸ μυστήριο τοῦ σταυροῦ, ἀσύλληπτη ἡ ἀγάπη καὶ εὐ­εργεσία του στὴν ἁμαρτωλὴ ἀνθρωπότητα. Θὰ τὸ πῶ ἀκόμη πιὸ ἁπλᾶ.
Ἐμεῖς εἴμαστε οἱ βρωμεροὶ καὶ τρισάθλιοι. Ἑπομένως τὰ δικά μας μυαρὰ χέρια, ποὺ διαπράττουν μύρια ἐγκλήματα, ἔπρεπε νὰ σταυρωθοῦν, ὄχι τὰ χέρια τοῦ Χριστοῦ ποὺ σκόρπι­σαν εὐλογίες. Τὰ δικά μας πόδια, ποὺ δὲν πα­τ­ᾶνε στὴν ἐκκλησία ἀλλὰ τρέχουν ὅπου εἶνε τὸ θέλημα τοῦ διαβόλου, σὲ νυχτερινὰ κέν­τρα καὶ σὲ σπίτια τῆς ἁμαρτίας, ἔπρεπε νὰ καρφω­θοῦν, καὶ ὄχι τὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἔτρεξαν παντοῦ γιὰ νὰ σώσουν τοὺς ἁμαρτωλούς. Ἡ δική μας γλῶσσα, ποὺ ἀπ᾿ τὸ πρωῒ ὣς τὸ βρά­δυ κατακρίνει, διαβάλλει, συκοφαν­τεῖ, ψευδορκεῖ καὶ βλασφημεῖ τὸ Θεό, ἔπρεπε νὰ πιῇ ξίδι καὶ χολή, καὶ ὄχι ἡ γλῶσσα τοῦ Χριστοῦ ποὺ εἶπε τὶς μεγαλύτερες ἀλήθειες. Ἡ δική μας πλευρά, ποὺ σκεπάζει μιὰ καρδιὰ βρώμικη, γεμάτη κακίες καὶ φθόνο, ἔπρεπε νὰ κεν­τηθῇ μὲ ξίφος, ὄχι ἡ πλευρὰ τοῦ Χριστοῦ ποὺ σκέπαζε τὴν ἁγιώτερη καρδιά. Ἡ δική μας κεφαλή, ποὺ εἶνε γεμάτη ὑπερηφάνεια καὶ ἐγωισμό, ἔπρεπε νὰ φορέσῃ ἀγκάθινο στεφάνι, καὶ ὄχι τοῦ Χριστοῦ. Ὅ,τι ἦταν νὰ ὑποφέρου­0με ἐμεῖς, τὸ ὑπέφερε ὁ Χριστός.
Γιὰ νὰ καταλάβουμε κάπως τί ἔκανε ὁ Χριστὸς γιὰ μᾶς, θ᾿ ἀναφέρω ἕνα παράδειγμα. Κάποιος, πάνω στὸ θυμό του, ἔκανε ἔγκλημα κ᾿ ἔτρεχε νὰ κρυφτῇ. Γιὰ νὰ ξεφύγῃ ἀπ᾿ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὴν ἀστυνομία ποὺ τὸν καταδίωκε, μπῆκε στὸ σπίτι τοῦ μεγάλου του ἀδελ­φοῦ καὶ τοῦ λέει· Σκότωσα ἄνθρωπο, μὲ κυνη­γοῦν, σῶσε με! Ὁ ἀδελφός του χωρὶς χρονοτριβὴ τοῦ λέει· Βγάλε τὰ ῥοῦχα σου καὶ φόρεσε τὰ δικά μου. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ χτυπᾷ ἡ πόρτα – κάποιος εἶχε δεῖ τὸν ἐγκληματία νὰ μπαίνῃ ἐκεῖ. Ἡ ἀστυνομία καὶ ὁ ἀγανακτισμένος κόσμος συνέλαβαν ἐκεῖνον ποὺ φοροῦσε τὰ ματωμένα ῥοῦχα. Τὸν ὁδηγοῦν στὸ δικαστήριο, καὶ καταδικάζεται εἰς θάνατον. Ἔτσι ὁ ἀθῷος ἐκτελεῖται, καὶ σῴζεται ὁ ἔνοχος.
Θαυμάζετε γιὰ τὴ θυσία; Αὐτό, ἀλλὰ σὲ παγ­­κόσμια κλίμακα, ἔκανε ὁ Χριστὸς γιὰ μᾶς. Ἐ­μεῖς ἤμασταν οἱ ἔνοχοι καὶ ἄξιοι κάθε τιμωρί­ας. Ἔπρεπε ν᾿ ἀνοίξῃ ἡ γῆ νὰ μᾶς καταπιῇ, νὰ φουσκώσῃ ἡ θάλασσα νὰ μᾶς πνίξῃ. Καὶ ὅμως τὶς δικές μας τιμωρίες τὶς ὑπέστη ὁ Χριστός. Ὅποιος δὲν αἰσθάνεται αὐτὴ τὴ μεγάλη εὐ­ερ­γεσία καὶ δὲν λέει «Σ᾿ εὐχαριστῶ, Χριστέ μου, ποὺ σταυρώθηκες γιὰ μένα», δὲν εἶνε ἄν­θρωπος, δὲν εἶνε Χριστιανός. Σήμερα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη μέρα πρέπει νὰ τὸ αἰσθανώμαστε αὐτό. Ὁ Χριστὸς ὑπῆρξε ὁ ἀν­τιπρόσωπός μας. Σταυρώθηκε γιὰ ἐμᾶς καὶ ἀντὶ γιὰ ἐμᾶς.

* * *

Τώρα ποὺ θὰ πᾶτε στὰ σπίτια σας, νὰ μὴ χαχανίζετε ὅπως τὶς ἄλλες φορές. Ἂν πάθῃ τίποτε ἡ μάνα ἢ ὁ πατέρας σου, εἶσαι λυπημένος· ἂν πεθάνῃ, χύνεις δάκρυα πικρὰ καὶ εἶσαι ἀπαρηγόρητος. Τώρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἀ­νεβαίνει στὸ σταυρό, χύνει τὸ τίμιό του αἷμα καὶ πεθαίνει γιὰ μᾶς προσφέροντας τὴν ὑψίστη εὐεργεσία γιὰ τὴ σωτηρία μας; Οἱ καρδιές μας εἶνε κρύες, Βόρειος Πόλος. Δὲν δονεῖ τὶς καρδιές μας ὁ θεῖος ἔρωτας. Θὰ ἤθελα λοιπόν, ὅταν πᾶτε στὰ σπίτια σας, ν᾿ ἀνοίξετε ὄχι τὰ ῥαδιόφωνα καὶ τὶς τηλεοράσεις, ἀλ­λὰ τὴν ἁγία Γραφή. Στὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή, κεφάλαιο 6, στίχος 6, θὰ βρῆτε μία τρομακτικὴ ἀλήθεια. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέει· Ὕστερα ἀπὸ τὴ σταύρωσι τοῦ Χριστοῦ δὲν ἔπρεπε καν­είς νὰ ἁμαρτάνῃ. Μὲ τὴν ἁ­μαρτία μας ξανασταυρώνουμε τὸ Χριστό (βλ. Ἑβρ. 6,6). Περιφρονοῦμε τὸ αἷμα τῆς καινῆς διαθήκης, καὶ ζοῦμε ὄχι σὰν ἄνθρωποι ἀλλὰ σὰν κτήνη. Ὁ πόνος τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ σταυ­ρὸ εἶνε μεγάλος. Δὲν τὸ αἰσθανόμαστε· γι᾿ αὐ­τὸ δὲν εἴμαστε ἅγιοι, γι᾿ αὐτὸ δὲν ζοῦμε ἀγγελικὴ ζωή.
Τὸν βλέπεις ἐκεῖνον; Δὲν εἶνε πολλὲς μέρες ποὺ πῆγε στὸ δικαστήριο, ἅπλωσε τὸ βρωμερό του χέρι στὸ Εὐαγγέλιο καὶ πῆρε ψεύτικο ὅρκο· ἔτσι ὁ ἀθῷος μπῆκε στὴ φυλακὴ κι ὁ Βαραββᾶς εἶνε ἐλεύθερος. Αὐτὸς δὲν κάνει τίποτε ἄλλο παρὰ νὰ βάζῃ ἐκ νέου καρφιὰ στὰ χέρια τοῦ Χριστοῦ. Τὸν βλέπεις τὸν ἄλλο; Ἄφησε τὴν τίμια γυναῖκα του, ἐγ­κατέλειψε τὰ παιδιά του, καὶ ζῇ μὲ τὴν ἐρωμέ­νη του. Αὐτὸς ἐμπαίζει καὶ φραγγελλώνει τὸ Χριστό. Τὸν βλέπεις ἐκεῖνον; Μόλις νυχτώ­σῃ, τρέχει στὰ ἁμαρτωλὰ κέντρα, κάθεται ὁλόκλη­ρες ὧρες ἐκεῖ κι ἀφήνει τὴν οἰκογένειά του νὰ ὑποφέρῃ. Αὐτὸς ξανακαρφώνει τὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ. Κ᾿ ἐκεῖνος ποὺ μέσ᾿ στὴν καρδιά του ἔχει τὸ μῖσος, κι ὁ ἄλλος ποὺ μέσ᾿ στὸ κεφάλι του ἔχει τὸ νεφέλωμα τῆς ὑπερη­φανείας καὶ τοῦ ἐγωισμοῦ, δὲν κάνουν τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸ νὰ βάζουν ἀγκάνθινο στεφάνι καὶ νὰ ξανασταυρώνουν τὸ Χριστό.
Τὸ εἶπα, τὸ λέω, τὸ ἐπαναλαμβάνω· ζοῦμε σὲ μιὰ γενεὰ ἄπιστη καὶ διεστραμμένη, ποὺ δὲν συγκινεῖται ἀπὸ τὴ θυσία τοῦ Θεανθρώπου. Οἱ Ἑβραῖοι μιά φορὰ σταύρωσαν τὸ Χριστό, ἐμεῖς τὸν σταυρώνουμε κάθε μέρα. Κ᾿ ἔ­πειτα περιμένουμε νὰ μᾶς ἔρθῃ εὐλογία καὶ προκοπή; Λέει τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ὅτι μετὰ τὴ σταύρωσι τοῦ Χριστοῦ σείστηκε ὁ τόπος. Οἱ Ῥωμαῖοι στρατιῶτες ἔπεσαν κάτω, ἔτρεμαν ἀπ᾿ τὸ φόβο, κι ὁ ἑκατόνταρχος ὡμολόγησε «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος» (Ματθ. 27,54). Καὶ σήμερα Ἀνατολὴ καὶ Δύσι, Βορρᾶς καὶ Νότος, κόκκινοι, ἄσπροι, κίτρινοι, ὅλων τῶν χρωμάτων καὶ ἀποχρώσεων, σταυρώνουμε τὸ Χριστό. Καὶ τώρα γίνονται σεισμοί. Σεισμοὶ ἐδαφικοί, οἰκονομικοί, ἐμπορικοί, ἠθικοί. Κ᾿ ἐμεῖς θὰ σεισθοῦμε, καὶ ἡ Ἀκρόπολι τῶν Ἀθηνῶν ἀ­κόμη θὰ πέσῃ. Κανένα ἔθνος δὲν σταύρωσε τόσο τὸ Χριστὸ ὅσο ἐμεῖς, ποὺ καυχώμαστε γιὰ τὶς ἐκκλησίες μας καὶ γιὰ τὴν ἱστορία τοῦ ἔ­θνους μας. Λαϊκοί, παπᾶδες, δεσποτάδες δὲν κάνουμε τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸ νὰ ποτίζουμε ξίδι καὶ χολὴ τὸ Χριστό. Εἴμαστε ὑποκριταὶ φαρισαῖοι. Ἐρχόμαστε τέτοια ἅγια ἡμέρα ν᾿ αὐξήσουμε τὸν πόνο τοῦ Χριστοῦ…
Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς εἶνε μακρόθυμος καὶ συγχωρεῖ. Ὅλοι μας, μικροὶ – μεγάλοι, ἂς πέσουμε στὰ πόδια του κι ἂς ποῦμε· Χριστέ, λυπήσου μας. Παιδιά σου εἴμαστε, ἄρρωστα καὶ ἀ­δύνατα τ᾿ ὁμολογοῦμε. Ἁμαρτάνουμε συνε­χῶς. Ἀλλ᾿ ἐσένα μόνο πιστεύουμε καὶ λατρεύ­ουμε. Κύριε, σὲ παρακαλοῦμε συχώρεσέ μας. Γενοῦ ἵλεως στὴν ψυχή μας, στὴν πατρίδα μας, σὲ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. Σῶσε μας, Χριστέ μας. Κι ἀξίωσέ μας, ὅταν πλησι­άζῃ τὸ τέλος μας, νὰ ποῦμε τὸ «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42)· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν Μ. Παρασκευὴ 20-4-1979 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 3-5-2002, ἐπανέκδοσις 29-3-2025.