ΔΙΔΑΧΑΙ ΤΟΥ AΓIOΥ KOΣMA ΤOΥ AITΩΛΟΥ

ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ (σελ. 222-234)

ΔΙΔΑΧΗ ΣΤ΄

Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, αδελφοί μου, και Θεός, ο γλυκύτατός μας αφέντης και Δεσπότης, ο ποιητής των Αγγέλων και πάσης νοητής και αισθητής κτίσεως, παρακινούμενος από την άμετρον ευσπλαχνία του και από την πολλήν του αγάπην οπού είχεν εις το γένος μας, σιμά εις τα άπειρα και πολλά χαρίσματα, οπού μας εχάρισεν ο Θεός, εκαταδέχθη και έγινε τέλιος άνθρωπος εκ Πνεύματος Αγίου, από τα καθαρώτατα αίματα της της Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας, δια να μας ελευθερώση από τας χείρας του πονειρού διαβόλου και να μας κάμη υιούς και κληρονόμους της βασιλείας του, να χαιρώμεθα και να ευφραινώμεθα με τους αγίους αγγέλους πάντοτε, δια να μη καιώμεθα με τους τρισάθλιους δαίμονας πάντοτε.

Οι Απόστολοι κηρύττουν και η γη γίνεται επίγειος παράδεισος

Καθώς ένας άρχοντας, οπού έχει αμπέλια και χωράφια και βάζει εργάτας, έτσι και ο Κύριος ημών Ιησούς έχει ημάς αμπέλι. Επήρε δώδεκα Αποστόλους και τους ευλόγησε και τους έστειλε εις όλον τον κόσμον. Και εις μεν θελήσουν οι άνθρωποι να περάσουν και εδώ εις τούτον τον μάταιον κόσμον καλά και ειρηνικά, θέλει τους ευσπλαχνισθή ο πανάγαθος Θεός να τους βάλη εις τον παράδεισον. Τούτο τους επαρήγγειλε, να πιστεύωμεν και να βαπτιζώμεθα εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και να φυλάγωμεν τα προστάγματα του Θεού μας. Εις οποίαν χώραν επήγαιναν οι άγιοι απόστολοι, είπεν ο Κύριος να ευλογούν την χώραν εκείνην. Και εις οποίαν πάλιν χώραν επήγαιναν οι Απόστολοι και δε τους δέχονταν οι άνθρωποι, είπεν ο Κύριος να τυνάζουν τα τσαρούχια τους και να φεύγουν. Λαμβάνοντας την χάριν του Παναγίου Πνεύματος έτρεξαν ωσάν αστραπή και με εκείνη την χάριν του Παναγίου Πνεύματος ιάτρευαν χωλούς, κουτσούς, τυφλούς και δεμονισμένους και με την προσταγήν του Χριστού μας ανέστηναν νεκρούς.
Πρέπον και εύλογον είνε, αδέλφια μου, να είχα και εγώ ο ανάξιος και αμαρτωλός δούλος του την καρδίαν καθαράν, ωσάν τους αγνούς Αποστόλους, και να έχω και εκείνην την χάριν του Παναγίου και τελεταρχικού Πνεύματος, εγώ που αξιώθηκα και ήλθα εις την χώραν σας. Επειδή και είμαι αμαρτωλός και δεν έχω την χάριν του Παναγίου Πνεύματος, παρακαλώ όμως τον Κύριον ημών Ιησού Χριστόν να στείλη ουρανώθεν την χάριν του και να ευλογήση την χώραν σας και τα πράγματά σας και το έργο των χειρών σας. Και το πρώτον να μας ευσπλαχνισθή, να μας συγχωρήση τα αμαρτήματά μας και να σας αξιώση, παιδιά μου, να περάσετε και εδώ καλά και ειρηνικά και να σας βάλη εις τον παράδεισον να δοξάζετε την Αγίαν Τριάδα.
Και εις οποίαν χώραν επήγαιναν οι Απόστολοι, χειροτονούσαν αρχιερει΄σ, ιερείς, ευλογούσαν την χώραν εκείνην και γίνουνταν ένας επίγειος παράδεισος, χαρά και ευφροσύνη, κατοικία των Αγγέλων, κατοικία του Χριστού μας. Και εις οποίαν χώραν δεν τους εδέχονταν, έμενε κατάρα και όχι ευλογία, κατοικία του διαβόλου και όχι του Χριστού μας. Πρέπον και εύλογον είνε, αδελφοί μου χριστιανοί, να αρχίσω την διδασκαλίαν μου και όταν τελειώσωμεν, να ευχαριστήσωμεν τον Θεόν.

Η τελεία αγάπη

Πολλά ονόματα έχει ο Θεός, αδελφοί μου. το κύριον όνομα του Θεού μας είνε η αγάπη. Αγία Τριάς είνε, Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα, μια φύσις, μια δόξα, μια βασιλεία, ένας Θεός. Πρέπει πρώτον να αγαπώμεν τον Θεόν, αδελφοί μου, διατί μας έδωσε τόσον μεγάλην γην και κατοικούμεν τόσες χιλιάδες άνθρωποι, χορτάρια, βρύσες, ποταμούς, θάλασσαν, οψάρια, αέρα, νύκτα και ημέραν, ουρανόν, άστρα, ήλιον φεγγάριον. Μας έκαμε ανθρώπους και όχι ζώα, μας έκαμεν ευσεβείς χρισιανούς και όχι αιρετικούς. Τώρα σας ερωτώ, αδέλφια μου, να με ειπήτε, ποιόν θέλετε, τον Θεόν ή τον διάβολον; – Τον Θεόν θέλωμεν. – Ναι, πολύ καλά το λέγετε, παιδιά μου, φρονιμώτατα, να έχω την ευχήν σας, μόνον να ιδούμεν αυτήν την αγάπην. Αυτή η αγάπη άρα να είνε πιστή, να είνε τελειωμένη ή της λείπει τίποτε πουθενά; Πρέπει να το καταλάβωμεν από λόγου μας, εσύ, αδελφέ χριστιανέ, έχεις ένα παιδί, εγώ σε τιμώ και λέγω καλόν είνε το παιδίν σου, αλλά το δέρνω, το καταφρονώ, παίρνω το ψωμίον του και το τρωγω. Τι λέγεις, έτσι είνε η αγάπη; Η αγάπη, με φαίνεται να λέγεις, όχι δεν είνε έτσι. Και ημείς καθώς αγαπούμεν και τον αδελφόν μας, διατί είνε φυσικόν να αγαπούμεν τον αδελφόν μας, παρά φύσιν είνε να μην τον αγαπώμεν. Πρέπει να αγαπώμεν τον αδελφόν μας, ότι έχομεν μιαν Πίστιν, ένα βάπτισμα, τα Πανάχραντα Μυστήρια μεταλαμβάνομεν, ένα παράδεισον ελπίζομεν να απολαύσωμεν, μιαν κεφαλήν έχομεν, τον Χριστόν μας.
Αδέλφια μου, η αγάπη έχει δύο ιδιώματα, δύο χαρίσματα, το ένα δυναμώνει τον άνθρωπον εις το καλά, και το άλλο αδυνατίζει εις τα κακά. Εγώ έχω ένα ψωμίον να το φάγω και να πίω, μα εσύ καλά δεν έχεις. Η αγάπη με λέγει: Μη το τρώγεις μοναχός σου, αλλά δώσε και τον αδελφόν σου. Έχω φορέματα, μα εσύ δεν έχεις. Η αγάπη με λέγει: Δώσε του ένα τον αδελφόν σου. Ανοίγω το στόμα μου να σε κατηγορήσω, να σε ειπώ ψέματα, η αγάπη όμως νεκρώνει το στόμα μου, το βουλώνει. Απλώνω το χέρι μου να αρπάξω τα πράγματά σου, η αγάπη δεν με αφήνει. Είδατε, αδελφοί μου, τι χαρίσματα έχει η αγάπη;

Ο προορισμός των σχολείων

Την αγάπην, επειδή δεν την ηξεύρετε, πρέπει, παιδιά μου, να στερεώνετε σχολεία διατί πάντα εις τα σχολεία γυμνάζονται οι άνθρωποι και ηξεύρουν και μανθάνουν το τι εστί Θεός, το τι είνε οι άγιοι Άγγελοι, τι είνε οι καταραμένιο δαίμονες και το τι είνε η αρετή των δικαίων. Το σχολείον φωτίζει τους ανθρώπους. Ανοίγουν τα οματια των ευσεβών και ορθοδόξων χριστιανών να μανθάνουν τα μυστήρια.

Τα σημεία των καιρών

Διαβάζοντας, αδελφοί μου, την θείαν και Ιεράν Γραφήν ευρίσκω ότι ο προφήτης Ηλίας είνε ζωντανός και τον έχει ο Θεός χιλιάδες χρόνους και μέλλει να τον στείλη και τότε θέλει να χαλάση ο κόσμος. Και πάλιν ερευνώντας την Ιεράν Γραφήν το ευρίσκω ότι ο προφήτης Ηλίας ήλθεν, ήλθεν και ο αντίχριστος, τον οποίον έχομεν και εις το κεφάλι μας, και δεν πρέπει να σας τον ειπώ, ότι τον ηξεύρετε. Και τώρα δεν καρτερούμεν ούτε προφήτην Ηλίαν ούτε αντίχριστον.
Λυπηρόν είνε να σας το ειπώ, αδέλφια μου, μα η Ιερά και Αγία Γραφή με προστάζει να σας το ειπώ: Σήμερον αύριον καρτερούμεν πείνες, δίψες, πανούκλες, λοιμούς, θανατικά μεγάλα, να μη προφθάνουν τους αποθαμένους. Σήμερον αύριον καρτερούμεν να γίνει μέγας σεισμός, να πέσουν όλα τα βουνά, ο ήλιος και το φεγγάρι να σκοτίζωνται, τα άστρα να πέσουν και ο ουρανός να τυλιχθή ωσάν ένα χαρτίον και όλοι οι άνθρωποι να αποθάνουν.

Δευτέρα Παρουσία και Κρίσις

Και έπειτα μέλλει να λάμψη ο πανάγιος Σταυρός περισσότερον από τον ήλιον, μέλλει να λάμψη ο γλυκύτατός μς Ιησούς Χριστός επτά φορές περισσότερον από τον ήλιον και να αναστήση όλον τον κόσμον με την ψυχήν και με το σώμα (και ο καλός θα είνε ωσάν τον άγγελον και ο κακός θα είνε ωσάν τον τρικατάρατον τον διάβολον) και να ειπή εις τους δικαίους: Δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, διατί ευφυλάξατε τα προστάγματά μου και την πίστιν μου. έπειτα θα ειπή ο κύριος εις τους αμαρτωλούς: Πηγαίνετε εσείς οι κατηραμένοι εις την κόλασιν, να είσθε μαζί με τον πατέρα σας τον διάβολον, διατίδεν εφυλάξατα τα προστάγματά μου και την πίστιν μου. και τότε θέλει ανοίξει ο Κύριος έναν πύρινον ποταμόν ωσάν την θάλασσαν να φλογίζη τους αμαρτωλούς και τους ασεβείς, και να βάλη τους δικαίους εις τα δεξιά, τους δε αμαρτωλούς εις τα αριστερά.
Ημείς, αδελφοί μου, τι ειμαστε, δίκαιοι ή αμαρτωλοί; Ει μεν και είμαστε δίκαιοι, καλότυχοι και τρισμακάριοι, εις δε και είμαστε αμαρτωλοί, πρέπει τώρα, οπού έχομεν καιρόν, να μετανοήσωμεν, να διορθωθούμεν.

Η νοερά προσευχή

Σας παραγγέλω λοιπόν τούτο να κάμετε, να πάρετε όλοι από ένα κομπολόγιον και αυτό το κομπολόγιον να έχηυ εκατόν τρία σπυριά και εις κάθε σπυρίον να λέγετε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ και Λόγε του Θεού του ζώντος, δια της Θεοτόκου και πάντων των Αγίων ελέησόν με τον αμαρτωλόν και ανάξιον δούλον σου». Λοιπόν εγώ μέλλω να σας αφήσω την υγείαν ψυχικά και σωματικά. Μέσα εις τον Κύριον ημών Ιησού Χριστόν, αδέλφια μου, θεωρείται Αγία Τριάδα και πάντες οι Άγιοι με τον τίμιον Σταυρόν, με τον Κύριον ημών Ιησού Χριστόν εσταυρώθηκαν ψυχικά και σωματικά. Αδελφοί μου, ημείς πρέπει να ευλογούμεν την γην, τον ουρανόν, την θάλασσαν και να πηγαίνετε εις τον παράδεισον να χαίρεσθε και να ευφραίνεσθε πάντοτε.

Η θερμή πίστις μετακινεί όρη, συντρίβει τον εωσφόρον, νικά τους απίστους

Ήτον ένας βασιλεύς εις την Αίγυπτον και εις την Αλεξάνδριαν ήτον Πατριάρχης, το όνομά του Ιωακείμ αγιώτατος άνθρωπος, καλός, ευλαβής, σοφός. Ο βασιλεύς εκείνον τον ηγάπησε περισσώς και κοντά εις την αγάπην οπού τον είχεν ο βασιλεύς εβγήκεν ένας Εβραίος και έγινεν Τούρκος και κοντά οπού ετούρκεψε έγινε και βεζίρης. Λέγει ο Εβραίος του βασιλέα: Βασιλέα μου πολυχρονεμένε, τι τον αγαπάς τόσον τον Πατριάρχην αυτόν; Και ο βασιλεύς αποκρίνεται προς τον τρικατάρατον τον Εβραίον και τον λέγει: Επειδή ο Πατριάρχης είνε καλός άνθρωπος, ευλαβής, σοφός, και δια τούτο τον αγαπώ. Λέγει πάλιν ο Εβραίος προς τον βασιλέα: Βασιλέα μου, επειδή λέγεις ότι τον αγαπάς τον Πατριάρχην, κράξε τον να έλθη εις το παλάτιόν σου και να έλθω και εγώ να συνομιλήσωμεν μαζί με αυτόν, και να ιδής πως θα τον κάμω να μείνη αναπολόγητος. Έπειτε κράζει ο βασιλεύς τον Ιωακείμ εις το παλάτιον και και ήρχισεν ο Εβραίος να φιλονεική με τον Πατριάρχην. Λέγει ο Εβραίος: Πατριάρχη, δεν λέγει ο Χριστός εις το Ευαγγέλιον ότι όποιος από σας τους χριστιανούς έχει πίστιν, να σηκώνει τα βουνά από τον τόπο τους; Λοιπόν επρόσταξεν ο βασιλεύς τον Πατριάρχην να σηκώσει ένα βουνόν από τον τόπο του και τότε να πιστεύσουν εις αυτόν.
Και λοιπόν τι κάνει ο ευλογημένος Πατριάρχης; Προστάζει και συνάζει τους ευλογημένους τους χριστιανούς και κάνει δέησιν εις τον Άγιον Θεόν τρεις ημέρας και τρεις νύκτας και έπειτα τελειώνοντας ο Πατριάρχης και οι χριστιανοί την δέησίν τους και άρχισεν ο Πατριάρχης να θυμιάζει το βουνόν εκείνο, το οποίον ήτο μεγάλο έως εξ ώρας του μάκρους. Και του λέγει του βουνού ότι εγώ ο ανάξιος δούλος του Χριστού μου σε προστάζω, βουνόν, να σηκωθής από αυτού και να έλθης εις την Αίγυπτον. Και ω του θαύματος! Εκόπηκε το βουνόν εκείνο και έγινεν εις τρία εις τιμήν της Αγίας Τριάδος και εκίνησε και ήλθε κατεπάνω εις την Αίγυπτον. Έπειτα φωνάζει ο βασιλεύς τον Πατριάρχην και του λέγει: Δια το όνομα του Θεού, Πατριάρχη, πρόσταξε το βουνόν να σταθή να μη μας πλακώση. Και ευθύς ο Πατριάρχης έτρεξε μετά θερμών δακρύων και επρόσταξε το βουνόν και εστάθη επάνω εις την Αίγυπτον. Και το βουνόν εκείνο το ονομάζουν έως σήμερον Ντουρντάς. Και εις αυτό το θαύμα επίστευσαν λαός πολύς, χιλιάδες έξ. Λέγει δε πάλιν ο τρισκατάρατος Εβραίος του βασιλέως: Βασιλέα μου, ήξευρε ότι οι χριστιανοί λέγουν εις την γλώσσαν τους στάσου, βουνόν… και επίστευσαν πάλιν εξ χιλιάδες. Λέγει και άλλον λόγον ο Εβραίος τον βασιλέα: Βασιλέα μου, ήξευρε και ετούτο, ότι οι χριστιανοί λέγουν πως λέγει το Ευαγγέλιον τους πως όποιος έχει πίστιν να πίη ένα ποτήρι φαρμάκι και δεν αποθαίνει. Και έπειτα ο βασιλεύς πρόσταξε τον Εβραίον και κάμνει ένα ποτήρι φαρμάκι, οπού δεν ευρίσκονταν χειρότερον εις τον κόσμον. Και πάλιν λέγει ο Εβραίος άλλον λόγον του βασιλέα: Βασιλέα μου, ήξευρε και ετούτο, ότι οι χριστιανοί έχουν τον σταυρόν και σταυρώνουν το πικρόν και γίνεται γλυκόν. Πρέπει λοιπόν να προστάξετε τον Πατριάρχην, όταν θα του δώσης το φαρμάκι να το πίη, να μη κάμη τον σταυρόν του ούτε απάνω του ούτε απάνω εις το ποτήριον. Και έπειτα επήρεν ο βασιλεύς το ποτήριον εις το χέρι του και το έδωσε του Πατριάρχη και του λέγει: Να ετούτο το ποτήριον, να το πίης και να μη κάμης τον σταυρόν σου ούτε επάνω σου ούτε εις το ποτήριον. Και ο ευλογημένος Πατριάρχης θέλησε να τους γελάσει και να τους πομπεύσει εις τον κόσμον δια να τους κάμη μασκαράδες. Τότε λέγει του βασιλέα: Βασιλέα μου, καλά με προστάξατε να το πίω ετούτο το ποτήριον, μα δεν με είπες πόθεν να το πίω το ποτήριον. Και κάμνει με το χέρι του από το πλευρόν και από κάτω και από επάνω και ευθύς έπιε το ποτήριον. Και ο πανάγαθος Θεός ευθύς άνοιξέ του μίαν τρύπαν εις την δεξιάν πλευράν και εχύθη του ποτηρίου το φαρμάκι και έμεινεν άβλαβος. Και έπειτα μέσα εις εκείνο το ποτήριον έμεινε παραμικρόν και το εξέπλυνε και λέγει τον βασιλέα: Βασιλέα μου πολυχρονεμένε, εγώ έπια τον καρπόν, πρόσταξε τον Εβραίον να πίη και αυτός και εάν δεν αποθάνη, να πιστεύσωμεν εις αυτόν. Και ο τρισκατάρατος Εβραίος δεν ήθελε να το πίη. Και τον επίεσεν ο βασιλεύς μεγάλως και το έπιεν το ποτήριον ο Εβραίος και έσκασεν ο τρισκατάρατος και επήγεν εις την αιώνιον κόλασιν και καίεται μαζί με τον τρισκατάρατον διάβολον. Καταλαμβάνετε λοιπόν, παιδιά μου, τι δύναμιν έχει ο πανάγιος Σταυρός. Όμως με του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού το όνομα να πηγαίνετε εις τον παράδεισον.

Η ειλικρινής εξομολόγησις

Πάντοτε, παιδιά μου, εδώ οπού ήλθα, έχω χαράν και λύπην. Έρχονται οι χριστιανοί κατά μόνας να μου ειπούν το παράπονόν τους, και δεν δύναται ένας δούλος να δουλεύσει δυό αυθεντάδες, και δεν δύναμαι να τους εξομολογήσω από ένα ένα και τους διώχνω, και η καρδία μου κόπτεται ωσάν ένας οπού έχει ένα παιδίον, το οποίον είνε άρρωστον, και δεν το δέχεται. Αλλά πρέπει να σας εξομολογήσω παρρησία. Και αν ούτως, παιδία μου, θέλετε πάρει τέσσερες τρίχες από τα γένεια μου, και εγώ παίρνω το βάρος από τα αμαρτήματά σας. Από τον καιρόν όπου εγεννηθήκατε όλα επάνω μου είνε. Και εσείς να εξηγήσετε τα τέσσερα νοήματα και να τα μάθετε. Και αν θέλετε, παιδία μου, να σας ειπώ, να ευρήτε ένα πνευματικόν πρακτικόν και αρετής άνθρωπον, να εξομολογηθήτε, να ειπήτε τα αμαρτήματα σας. Να μη αφήσετε κανένα και αν αφήσετε, όλον τον μισθόν τον χάνετε. Και να συγχωράτε τον εχθρόν σας και να μη φροντίζετε μοναχά δια λόγου σας, αλλά να ερμηνεύετε και τα αδέλφια σας και τα παιδιά σας. Και να έχετε την ευχήν μου και την ευχήν της Παναγίας και την ευχήν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του εσταυρωμένου και αληθινού Θεού ημών, ω η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.