“ΕΘΝΙΚΑΙ ΕΠΕΤΕΙΟΙ” (4)

BIBΛIO  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ, ΕΞΕΔΟΘΗ ΤΟ 1970, (σελ. 233-253)

Το πρώτο μέρος του βιβλίου (από σελίδα 1-232) βρίσκεται σε παλαιότερη ανάρτηση, στην δεξιά στήλη της ιστοσελίδος μας, στις κατηγορίες: “ΕΘΝΙΚΑΙ ΕΠΕΤΕΙΟΙ”

_____

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«Κλείσε μέσα στην καρδιά σου την Ελλάδα,
για να αισθανθείς κάθε είδους μεγαλείο».
(Διονύσιος Σολωμός)

Εμείς οι Χριστιανοί Έλληνες δεν είμαστε σοβινιστές, φανατικοί δηλαδή εθνικιστές, οι οποίοι παίρνουν την ιδέα του έθνους και την κάνουν είδωλο λατρείας, την ανυψώνουν σε θεότητα και χάρη της θεότητας αυτής είναι έτοιμοι να διαπράξουν και τα απαισιότερα εγκλήματα, όπως οι Ναζιστές, Γερμανοί και Ιάπωνες. Δε λέμε ότι μόνο η Ελλάδα αξίζει να ζήσει και τα άλλα έθνη ας πεθάνουν, ας αυτοκτονήσουν. Δεν υιοθετούμε το αντιχριστιανικό εκείνο δόγμα, το οποίο μόνο ως σύνθημα θηρίων της ζούγκλας μπορεί να νοηθεί «Ο θάνατός σου ζωή μου». Ως χριστιανοί αγαπούμε μεν την Ελλάδα ως την ιδιαίτερη μας πατρίδα, στην οποία γεννηθήκαμε, ζούμε και αναπνέουμε τον αέρα της ελευθερίας αλλά η αγάπη μας προς την Ελλάδα δε δημιουργεί μίσος κατά άλλων εθνών. Μέσα στην καρδιά μας, την οποία ο Χριστός με την αγάπη του κατέστησε απεριόριστα ευρύχωρη, έχουν θέση όλα τα έθνη, και αυτά ακόμη τα οποία είτε από παρεξήγηση είτε από συμφέρον είτε από φθόνο και κακία σήμερα μισούν και πολεμούν την Ελλάδα. Η χριστιανική μας αγάπη επεκτείνεται και μέχρι τα έθνη εκείνα, τα οποία τελείως αναίτια επιτέθηκαν κατά της χώρας μας και υπέβαλαν τους κατοίκους της σε μύρια μαρτύρια. Η Ελλάδα, η μαρτυρική πατρίδα μας, από το ύψος του Σταυρού, ακολουθώντας τα θεία διδάγματα του Ναζωραίου, είναι έτοιμη να συγχωρήσει και τους σταυρωτές της, αρκεί τα έθνη, τα οποία τη σταύρωσαν, εμπράκτως να αποδείξουν ότι ειλικρινά μετανοούν για όσα απαίσια εγκλήματα διέπραξαν κατά ενός αθώου λαού, του οποίου το μόνο έγκλημα ήταν ότι ήθελε να ζήσει βίο ελεύθερο και ανεξάρτητο υπό τον ήλιον.
Ως χριστιανοί, λοιπόν, αγαπώντας ιδιαίτερα την πατρίδα μας δε μισούμε τα άλλα έθνη ούτε ποθούμε την εξόντωση και την εξαφάνισή τους από τον πολιτικό χάρτη της γης. Το αντίθετο, εμπνεόμενοι από την υπέροχή διδασκαλία του Θεανθρώπου και πιστεύοντας ότι κάθε έθνος έχει θεόθεν δική του αποστολή επί της γης, ευχόμαστε ολόψυχα όλα τα έθνη να ζουν ελεύθερα και ευτυχισμένα κάτω από τον ήλιο της ελευθερίας. Η ψυχή μας ως χριστιανών φλέγεται από το χριστιανικό όραμα, κατά την προφητεία του Χριστού, η ανθρωπότητα ολόκληρη να γίνει μία ποίμνη με ένα ποιμένα, το Χριστό, τα διάφορα έθνη, όχι με τη βία αλλά με την αγάπη, τη βαθιά αλληλοεκτίμηση και το σεβασμό των δικαιωμάτων τους, να ενωθούν ως αδελφά έθνη και να αποτελέσουν μια μεγάλη οικογένεια εθνών, μέσα στην οποία καθένα απ’ αυτά, χωρίς να απορροφηθεί από άλλα πλουσιότερα και ισχυρότερα, να διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του και να συμβάλλει στην κοινή ευημερία της ανθρωπότητας. Και όπως η ιδέα της οικογένειας δεν καταργεί την ιδέα της προσωπικότητας κάθε μέλους της οικογένειας, έτσι και η ιδέα μιας πανανθρώπινης κοινωνίας κάτω από το λάβαρο της αγάπης του Ιησού δεν καταργεί την προσωπικότητα κάθε έθνους με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ψυχοσυνθέσεώς του, των ηθών, των παραδόσεων, των ιστορικών του αναμνήσεων και της ιδιαίτερης αποστολής του στον κόσμο.
Μέσα μάλιστα στη διαμορφωμένη στις ημέρες μας οικογένεια των εθνών έχει τη θέση της και η Ελλάδα. Η θέση της, παρόλο τον ολιγάριθμο πληθυσμό της, την πενιχρότητα και τη γυμνότητα του εδάφους της, πρέπει να είναι τιμητική και μεγάλη. Διότι το μικρό αυτό έθνος, από τότε που εμφανίστηκε στον ορίζοντα της ανθρωπότητας, εδώ και περισσότερα από τρεις χιλιάδες έτη, προσέφερε εξαιρετικές υπηρεσίες στο σύνολο της ανθρωπότητας. Και για να σχηματίσετε μια γενική εικόνα των ανεκτίμητων υπηρεσιών της Ελλάδας υπέρ της κοινής ευημερίας και προόδου της ανθρωπότητας, κάνετε μια υπόθεση. Φανταστείτε προς στιγμή τον κόσμο χωρίς την Ελλάδα. Ω! Εάν έλειπε η Ελλάδα, πόσες πολύτιμες, ανεκτίμητες, μοναδικές ευεργεσίες θα εστερείτο το σύνολο της ανθρωπότητας!
Διότι η Ελλάδα – δεν το λέμε εμείς, το βροντοφωνεί η αδέκαστη Ιστορία – είναι εκείνη, η οποία κατά τους μαύρους προ Χριστού αιώνες, αιώνες αμάθειας και βαρβαρότητας, κράτησε τη δάδα του πολιτισμού. Εδώ στην Ελλάδα γεννήθηκαν και έδρασαν οι θεμελιωτές των επιστημών και έσπειραν τους σπόρους, από τους οποίους αναπτύχθηκαν όλα τα δένδρα των διαφόρων επιστημών. Εάν π.χ. ρωτήσετε τους γιατρούς όλου του κόσμου ποιος είναι ο πατέρας της ιατρικής επιστήμης, θα σας απαντήσουν ότι είναι ο Έλληνας Ιπποκράτης, που γεννήθηκε στο νησί Κω των Δωδεκανήσων. Εάν ρωτήσετε τους φιλοσόφους ποιος είναι ο πατέρας της φιλοσοφίας, θα σας δείξουν τον Αθηναίο Πλάτωνα, το μαθητή του Σωκράτη. Εάν ρωτήσετε τους μηχανικούς ποιος είναι ο πατέρας της μηχανικής, θα λάβετε την απάντηση ότι θεμελιωτής της μηχανικής είναι ο Έλληνας Αρχιμήδης, όπως της Γεωμετρίας ο Ευκλείδης, επίσης Έλληνας. Εάν ρωτήσετε τους ποιητές ποιος είναι ο πατέρας της ποιήσης, θα ακούσετε φωνή μεγάλη προερχόμενη από τα στόματα όλων των ποιητών, οι οποίοι ως πατέρα της ποίησης αναγνωρίζουν τον Όμηρο. Και εάν οι ποιητές στεφανώνουν τον Έλληνα Όμηρο ως πρώτο ποιητή, οι ρήτορες στεφανώνουν ως πρώτο ρήτορα τον Έλληνα Δημοσθένη, οι ιστορικοί τους Έλληνες Ηρόδοτο και Θουκυδίδη, οι ζωγράφοι τον  Έλληνα Απελλή, οι γλύπτες τον Έλληνα Φειδία κ.ο.κ. Γενικά, κάθε επιστήμης ή τέχνης τα πρώτα σπέρματα βρίσκονται στον εύφορο αγρό της ελληνικής διανόησης.
Η Ελλάδα πρώτη στη διανόηση  αλλά και πρώτη σε αγώνες και θυσίες υπέρ των ευγενέστερων ιδανικών της ανθρώπινης προσωπικότητας. Εάν έλειπε η Ελλάδα, δε θα υπήρχαν τα ένδοξα ονόματα Μαραθώνας, Θερμοπύλες, Σαλαμίνα, Πλαταιές, οι κυματοθραύστες δηλαδή εκείνοι, επάνω στους οποίους έθραυσε το κύμα της βαρβαρότητας, που ερχόταν με μανία και αγριότητα από τα τα βάθη της Ασίας για να υποδουλώσει την Ευρώπη. Σώθηκε τότε ο πολιτισμός με την ανδρεία των Ελλήνων. Και ήλθε ύστερα η μεγαλοφυία του ένδοξου τέκνου της Μακεδονίας, του Μ. Αλεξάνδρου, για να αξιοποιήσει τη νίκη εκείνη του Ελληνισμού κατά της βαρβαρότητας. Διότι ο Μ. Αλέξανδρος έλαβε το σπόρο αυτο του ελληνικού πνεύματος και τον έσπειρε με τη θριαμβευτική του πορεία μέχρι τις Ινδίες και την Αφρική, μέχρι το Γάγγη και το Νείλο. Διέδωσε παντού την ελληνική γλώσσα και την κατέστησε κοινό όργανο συνεννόησης των διαφορετικών λαών που βρίσκονταν κάτω από το σκήπτρο του. Και έτσι εργάστηκε εκπολιτιστικά, προετοίμασε, σύμφωνα με τις μυστηριώδεις βουλές της θείας πρόνοιας, το έδαφος για τη διάδοση του Χριστιανισμού.
Πρόδρομος του Χριστιανισμού αλλά και υπηρέτης πιστός και αφοσιωμένος μέχρι θανάτου αναδείχθηκε ο Ελληνισμός. Διότι με την εμφάνιση του Χριστιανισμού, η Ελλάδα από τους πρώτους άκουσε το προσκλητήριο σάλπισμα της νέας Θρησκείας και στρατεύτηκε κάτω από τη σημαία του Σταυρού και έκτοτε και για 19 αιώνες εξακολουθεί να στρατεύεται ενδόξως υπέρ των ιδανικών εκείνων, τα οποία κήρυξε ο Θεάνθρωπος. Να μετρήσουμε τώρα τις νέας αυτές υπηρεσίες της;
Η Ελλάδα από όλα τα έθνη έδωσε τους περισσότερους μάρτυρες, τα ιερά σφάγια, τα οποία θυσιάστηκαν για να ριζοβολήσει η Χριστιανική πίστη. Στη Μικρά Ασία, στη Μακεδονία, στην Ήπειρο και στη Θράκη και σε κάθε γωνιά του Ελληνισμού αναπαύονται τα τίμια λείψανα των Ελλήνων μαρτύρων.
Η Ελλάδα έδωσε στο Χριστιανισμό διδασκάλους και πατέρες, οι οποίοι ως αστέρες πρώτου μεγέθους σελάγισαν στο στερέωμα της Εκκλησίας. Από την Ελλάδα οι Βασίλειοι, οι Γρηγόριοι και Χρυσόστομοι. Από την Ελλάδα τα χριστιανικά φώτα μεταδίδονταν στις πέριξ γειτονικές χώρες. Η Ελλάδα, αφού εκριστιανίστηκε, ίδρυσε το πρώτο Χριστιανικό κράτος, τη Βυζαντινή αυτοκρατορία, η οποία επί χίλια έτη ως φάρος φώτιζε την οικουμένη. Η Ελλάδα, πιστή στην αποστολή της, εκπαίδευσε και εκχριστιάνισε τα βάρβαρα έθνη. Έστειλε τους ιεραποστόλους της μέχρι το Βόλγα και το Δούναβη.
Και όταν υπό τα πλήγματα της νέας βαρβαρότητας του Μωάμεθ κάμφθηκε και έπεσε, πάλι δεν έπαυσε η Ελλάδα να ευεργετεί τον κόσμο. Η πτώση της υπήρξε η ανάσταστη της Δύσης, διότι οι εκατοντάδες των λογίων, οι οποίοι ως πρόσφυγες κατέφυγαν στη Δύση, διεσκόρπισαν τα φώτα και διήνοιξαν τους οφθαλμούς των τυφλών.
Όλοι οι αιώνες της τρισχιλιετούς ιστορίας βλέπουν την Ελλάδα πάντοτε πρωτοπόρο, ακατάπαυστα στρατευμένη και αγωνιζομένη υπέρ των ιδανικών της ανθρωπότητας. Η Ελλάδα ποτέ δεν αρνήθηκε τις υπηρεσίες της εκεί που κινδύνευαν τα τιμαλφέστερα συμφέροντα του ανθρώπου. Υπήρξε πάντοτε παρούσα εκεί όπου διεξάγονταν οι αγώνες του φωτός κατά του σκότους. Αυτό μαρτυρεί η Ιστορία. Γι’ αυτό ο μεν Μ. Πέτρος, ο ιδρυτής της Ρωσικής αυτοκρατορίας, συντάσσοντας τη διαθήκη του προς το ρωσικό λαό, έγραφε το 1771.

• «Οι Έλληνες είναι ο μεγαλύτερος λαός που είδε πότε η υφήλιος. Σ’ αυτούς οφείλουμε τα πάντα. Αν δεν ήταν αυτοί, ο κόσμος ολόκληρος θα ήταν τυφλός. Δεν έχουμε το δικαίωμα να αφήνουμε σήμερα του απογόνους του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Μ. Αλεξάνδρου, τους πρώτους των χριστιανών, στα νύχια της μαύρης δουλείας. Δεν μπορώ να βλέπω περισσότερο τα βάσανα των Ελλήνων. Καταραμένος να είναι εκείνος ο Ρώσος, ο οποίος θα αδικήσει ποτέ έναν Έλληνα».

Ο μεγάλος μάλιστα ποιητής Σίλλερ έγραφε· «Η Ελλάδα ενέπνευσε ορμές και τάσεις, οι οποίες θα διαμείνουν αιώνιες και αφορούν στον εξευγενισμό και την έξαρση με σκοπό την τελειοποίηση του ανθρώπινου γένους». Ένας άλλος σοφός ανέκραξε· «Έλληνες είμαστε όλοι και οι νόμοι μας και τα γράμματα και οι τέχνες έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα».

***

Αλλά γιατί να ανοίξουμε την Ιστορία και να ανατρέξουμε στο παρελθόν, παρελθόν ενδοξότερο του οποίου κανένα άλλο έθνος δεν έχει, για να διαπιστώσουμε την ανωτέρω αλήθεια; Εμείς οι σύγχρονοι, που ζήσαμε το νεότερο θαύμα της Ελληνικής ιστορίας, δεν έχουμε τόση ανάγκη να ανατρέξουμε στο παρελθόν. Ενώπιόν μας λάμπει περισσότερο από τον ήλιο ένα ιστορικό γεγονός, το οποίο δεν μπορεί να αμαυρώσει και ο πιο κακόπιστος και διεστραμμένος ερευνητής της Ιστορίας. Και το γεγονός αυτό είναι η 28η Οκτωβρίου του 1940. Αυτή είναι η ημέρα, κατά την οποία το άστρο της Πατρίδας έλαμψε τόσο, όσο ίσως ουδέποτε άλλοτε κατά τη μακρά πλήρη περιπετειών αλλά και θριάμβων ιστορία της. Την ημέρα αυτή μέσα σ’ έναν κόσμο πλήρως φοβισμένο, απελπισμένο, έτοιμο να παραδοθεί σε πάνοπλη βία, η Ελλάδα στάθηκε όρθια και σάλπισε το ιστορικό ΟΧΙ. Από τη στιγμή εκείνη η Ελλάδα έγινε αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού. Όλοι όσοι ποθούσαν την ελευθερία, με δακρυσμένα μάτια παρακολουθούσαν την τιτανική μάχη, την οποία επί 6 μήνες έδινε στα Βορειοηπειρωτικά βουνά. Γιατί η μάχη εκείνη δεν ήταν απλώς μια μάχη υπέρ της Ελλάδας αλλά ήταν μάχη υπέρ της ανθρωπότητας. Εκεί γράφτηκε το προοίμιο της πτώσης των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Εκεί σημειώθηκε η πρώτη ρωγμή στο μέτωπο των δύο ενωμένων τυράννων. Εκεί μειδίασε για πρώτη φορά ο άγγελος της νίκης.
Και χωρίς την ημερομηνία αυτή, την 28η Οκτωβρίου 1940, εμείς οι Έλληνες, έχοντας ενώπιόν μας το ένδοξο παρελθόν της Φυλής μας, θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε· Τι θα ήταν ο κόσμος χωρίς την Ελλάδα; Αλλά τώρα, μετά την ημερομηνία της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ατενίζοντας με πολύ μεγαλύτερη παρρησία εχθρούς και φίλους της Ελλάδας, προβάλλουμε τους νεότερους τίτλους μας, τίτλους αφάνταστων θυσιών και αγώνων, και ρωτούμε· Τι θα ήταν σήμερα ο κόσμος χωρίς την Ελλάδα, χωρίς την 28η Οκτωβρίου 1940; Εάν ήταν δυνατό να ερωτηθεί ο Χίτλερ και να δώσει απάντηση από τον τάφο του, θα απαντούσε· «Κύριοι! Εσείς, οι οποίοι ετοιμάζεστε να αδικήσετε την Ελλάδα, κάτω τα χέρια σας! Διότι, εάν η Ελλάδα δεν προβαλλόταν ως εμπόδιο στον εξωφρενικό μου δρόμο, αλίμονο στην ανθρωπότητα. Σήμερα θα ήταν υπόδουλα όλα τα έθνη. Ο αγκυλωτός σταυρός μου θα κυμάτιζε παντού. Χίλια έτη θα κυβερνούσα τον κόσμο…». Ναι! Εξαιτίας της Ελλάδας, η οποία προσφέρθηκε ολοκαύτωμα υπέρ της νίκης των ηνωμένων εθνών, ο Χίτλερ έχασε το λεωφορείο της νίκης!

***

Αυτά τα αναμφισβήτητα ιστορικά γεγονότα έχοντας υπ’ όψιν εμείς οι νεότεροι Έλληνες διπλό έχουμε καθήκον απέναντι στην τιμημένη Πατρίδα μας.

• Πρώτον· Να είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες προς το Θεό, διότι με το άπειρο έλεός του εξέλέξε την Πατρίδα μας ως «σκεύος εκλογής», ως το υπομόχλιο εκείνο, δια του οποίου ο μοχλός της παγκόσμιας ιστορίας στράφηκε και στρέφεται πάντοτε προς νέόυς ορίζοντες ζωής.
• Δεύτερον· Να έχουμε βαθιά συναίσθηση της εκπολιστικής αποστολής, την οποία το έθνος μας έχει στον κόσμο. Ας μη λησμονούμε ότι στους ώμους κάθε Χριστιανού Έλληνα υπάρχει βαρύτατη κληρονομιά. Και καθήκον όλων μας είναι να μη αποδειχθούμε ανάξιοι απόγονοι ένδοξων προγόνων, απλώς αχθοφόροι ενός μεγάλου ιστορικού ονόματος της τιμημένης μας Πατρίδας αλλά συνεχιστές του ένδοξου παρελθόντος της, έτοιμοι να εκπληρώσουμε αντί κάθε θυσίας την αποστολή μας ως Χριστιανών Ελλήνων, και να προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας προς ανοικοδόμηση ενός νέου κόσμου, έχοντας ως βάση τις παραδόσεις της αθάνατης Χριστιανικής Ελλάδας.

ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΣ

«Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή, καὶ ὁ πατήρ μου ὁ γεωργός ἐστι. Πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοὶ μὴ φέρον καρπόν, αἴρει αὐτό, καὶ πᾶν τὸ καρπὸν φέρον, καθαίρει αὐτό, ἵνα πλείονα καρπὸν φέρῃ… Μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. Καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ’ ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε»
(Ιωάν. 15, 1 -2, 4)

ΕΝΔΟΞΟΣ ΧΩΡΑ

«Νικούσες; και τους κόσμους ελευθέρωνες!
Μιλούσες; και τους άγριους ημέρωνες!
Τραγουδούσες; μάγευες και τις Σειρήνες!
Φιλοσοφούσες; και το νου στους ουρανούς φτέρωνες!»
(Γ. Στρατήγης)

Η Πατρίδα μας, αγαπητοί αναγνώστες, δεν είναι χθεσινή. Αριθμεί ιστορία 3000 ετών. Από τη στιγμή που παρουσιάστηκε στη σκηνή της παγκόσμιας ιστορίας η Ελλάδα έπαιξε ρόλο πρωταγωνιστικό. Προς την Ελλάδα είχαν στραμμένα τα βλέμματα όλοι. Από την Ελλάδα έπαιρναν φως. Το όνομα «Έλληνας» ήταν το πλέον τιμημένο όνομα. Η ακτινοβολία της Ελλάδας, της οποίας η δύναμη δεν υπήρξε η ύλη, αλλά το πνεύμα, το αθάνατο Ελληνικό πνεύμα, έφθανε μέχρι των πηγών του Νείλου, των Ηρακλείων στηλών, του Ευφράτη, του Γάγγη. Παντού είναι σπαρμένα μύρια μνημεία, τα οποία φωνάζουν ότι από εδώ πέρασε όχι η βάναυση βία αλλά η Ελληνική ιδέα, η οποία θαυματούργησε. Ω Ελλάδα, ποιος θα ψάλει τη δόξα σου;
Αλλά ήλθε η ημερομηνία της 29ης Μαΐου 1453. Τα ασιατική στίφη κατέλυσαν τη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Η βία φαινόταν ότι νίκησε το πνεύμα. Επακολούθησε η δουλεία 4 αιώνων, κατά τους οποίους οποιοδήποτε άλλο έθνος δε θα ζούσε. Θα εξαφανιζόταν, όπως εξαφανίστηκαν τόσα άλλα έθνη, όταν κατακτήθηκαν. Αλλά η Πατρίδα μας όχι. Από το βαρύ εκείνο χειμώνα έπεσαν τα άνθη, καταστράφηκαν τα κλαδιά, γυμνώθηκε το δένδρο αλλά κάτω από τη γη, την οποία πατούσε ο τύραννος, ζούσε η ρίζα. Πού είναι η Ελλάδα; ρωτούσαν με ειρωνεία οι εχθροί της λίγα χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αλλά ιδού το θαύμα· η 25η Μαρτίου 1821! Άγγελος Κυρίου λέει στην Παρθένο· «Χαίρε!». Αλλά και άγγελος Κυρίου λέει προς την Ελλάδα, η οποία είχει πιει το πικρότερο ποτήρι της δουλείας· «Ελλάδα, χαίρε, ανάστα!». Και η Ελλάδα εκτινάχθηκε όρθια.
Αλλά, αγαπητοί, θα ήμασταν ανάξιοι απόγονοι ένδοξων προγόνων, εάν είχαμε να παρουσιάσουμε μόνο διπλώματα ευγενείας των προγόνων μας. Όχι! Δόξα τω Θεώ! Στις μέρες μας είδαμε το άστρο της Ελλάδας να μεσουρανεί όσο ποτέ άλλοτε κατά την τρισχιλιετή ιστορία της Πατρίδας μας. «Στῶμεν εὐλαβῶς». Ας δακρύσουμε από χαρά, από ρίγος. Κατά την 28η Οκτωβρίου 1940 επαναλήφθηκε το Ελληνικό θαύμα. Ένα μυριόστομο ΟΧΙ ακούστηκε από τα χείλη όλων των Ελλήνων. Και η ανθρωπότητα είδε και θαύμασε. Διότι εκεί στα Ηπειρωτικά βουνά δεν συντρίφθηκε απλώς ο φασισμός, αλλά εκεί η Ελλάδα έδωσε τη μάχη της ανθρωπότητας, της οποίας η σημασία δεν έχει κατανοηθεί ακόμη πλήρως.
Αδελφοί! «Στῶμεν εὐλαβῶς» μπροστά στο πολυάνδριο των μυριάδων νεκρών της φιλτάτης Πατρίδας, των παλαιών και των νέων, οι οποίοι ξεψύχησαν τραγουδώντας· «Χαίρε, ω χαίρε, ελευθεριά». Εορτάζοντας φέτος() εν μέσω ερειπίων την εθνική μας εορτή, ένα έχουμε καθήκον, να ομονοήσουμε. Ας ακουστούν οι στροφές του εθνικού μας ποιητή·
«Από στόμα, όπου φθονάει,
παλληκάρια, ας μην  ‘πωθεί,
πως το χέρι σας χτυπάει
του αδελφού την κεφαλή.

Μην ειπούν στο στοχασμό τους
τα ξένα έθνη αληθινά:
Εάν μισούνται ανάμεσό τους,
δεν τους πρέπει ελευθεριά
……………………………………………
Στο αίμα αυτό, που δεν πονείτε
για πατρίδα, για θρησκεία,
σας ορκίζω, αγκαλιασθείτε.
σαν αδέλφια γκαρδιακά.

Πόσο λείπει, στοχασθείτε,
πόσο ακόμη να παρθεί·
πάντα η νίκη, αν ενωθείτε,
πάντα εσάς θ’ ακολουθεί».

Αδελφοί Έλληνες, κάτοικοι της πολυπαθούς και μαρτυρικής αυτής χώρας. Ας δοξάσουμε το Θεό των πατέρων μας για τη σημερινή ημέρα. Αλλά ας ενισχύουμε, ας αυξάνουμε καθημερινά μέσα στα στήθη μας το αίσθημα της ευθύνης όλων μας απέναντι στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της φίλτατης Πατρίδας μας. Ας γραφεί στην καρδιά μας· «Μητρός τε καὶ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερόν ἐστιν ἡ Πατρὶς καὶ σεμνότερον καὶ ἁγιώτερον καὶ ἐν μείζονι μοίρᾳ καὶ παρὰ θεοῖς καὶ παρ’ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι». Μη λησμονούμε ότι, όπως ορθά γράφτηκε, αυτή τη στιγμή έχουμε στα χέρια μας ένα ένταλμα πληρωμής και το ένταλμα αυτό λέγεται νίκη. Χίλιοι άνθρωποι ζητούν να το πάρουν από τα χέρια μας. Χίλια ξένα συμφέροντα προσπαθούν να το ακυρώσουν. Και δυστυχώς τους βοηθούμε εμείς οι Έλληνες. Πώς; Με τα μίση μας.
Σύνθημά μας· «Ας πεθάνουν τα μίση για να ζήσει η Ελλάδα». Αλλά τα μίση δεν θα πεθάνουν παρά μόνο όταν ολόκληρη η ζωή του έθνους θεμελιωθεί επάνω στο Χριστό. Και εκείνος, ο οποίος το δόξασε στο παρελθόν, θα το δοξάσει και στο μέλλον.

ΟΙ ΘΥΣΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η Ιστορία μαρτυρεί ότι εμείς οι Έλληνες είμαστε από τα αρχαιότερα έθνη της Ευρώπης και θα έπρεπε ως εκ τούτου να έχουμε αυξηθεί δια μέσου των αιώνων και να είμαστε σήμερα ένα από τα πολυπληθέστερα έθνη της γης. Πώς λοιπόν συμβαίνει ώστε όλα τα έθνη, τα οποία μετά από χιλιετηρίδες ολόκληρες έκαναν την εμφάνισή τους στη σκηνή της παγκόσμιας ιστορίας ως ολιγάριθμες ορδές ασύντακτων και βαρβάρων, σήμερα να αριθμούν πληθυσμό 50, 80, 100, 130 εκατομμυρίων και να κατέχουν εκτεταμένες επιφάνειες της γης, ενώ το αρχαιότερο έθνος των Ελλήνων να αριθμεί πληθυσμό μόλις 8 εώς 9 εκατομμυρίων, όσοι υπολογίζεται ότι είναι οι εντός και οι εκτός της Ελλάδας κατοικούντες Έλληνες; Πού οφείλεται αυτό το ολιγάριθμο της Φυλής μας; Αυτή είναι η απορία, η οποία γεννάται όταν κανείς ρίξει το βλέμμα του στο παρελθόν και παρακολουθήσει την κίνηση των λαών.
Αλλά η Ιστορία, η οποία θέτει το πρόβλημα αυτό, δίνει και τη λύση. Αποδεικνύει με αδιάσειστα «ντοκουμέντα ότι, ενώ οι άλλοι λαοί από την πρώτη μέρα της ιστορικής τους εμφάνισης επιδόθηκαν σε ληστρικές επιδρομές και ως αγέλες λύκων διεσπάρησαν σε όλη την Ευρώπη και την Ασία για να «θύσουν καὶ ἀπολέσουν», η Ελλάδα έταξε άλλη αποστολή στον εαυτό της· όχι να αρπάξει, όχι να ληστεύσει και να εκμεταλλευτεί την ανθρωπότητα, αλλά να εκπολιτίσει, να την υπηρετήσει ποικιλοτρόπως, να γίνει ο διδάσκαλος και ο φρουρός του πολιτισμού. Για τα μεγάλα αυτά ιδανικά εργάστηκε το γένος των Ελλήνων και πρόσφερε τις εκατόμβες των μαρτύρων του. Ποιος θα μετρήσει τα ηρωικά του θύματα; Όταν το κύμα της Ασιατικής βαρβαρότητας κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα κατέκλυζε την Ευρώπη, μόνο η Ελλάδα ήταν εκείνη η οποία αντιστάθηκε στους βάρβαρους της Ασίας, αγωνίστηκε ηρωικώς και στο Μαραθώνα, τις Θερμοπύλες, τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές έπεσαν πολυάριθμα τέκνα της για να σωθεί η ελευθερία.
Και όταν ύστερα από 5 αιώνες, εν μέσω της απερίγραπτης ηθικής κατάπτωσης των λαών, παρουσιάστηκε η Θρησκεία του Ναζωραίου, η Ελλάδα από όλα τα άλλα έθνη ήταν η πρώτη η οποία ασπάστηκε το Σταυρό, τέθηκε στην υπηρεσία του χριστιανικού πολιτισμού και πρόσφερε τις υπηρεσίες της, υπηρεσίες πνεύματος και αίματος. Αναρίθμητοι είναι οι Χριστιανοί Έλληνες, οι οποίοι έπεσαν κατά τους πρώτους αιώνες των φρικτών διωγμών της νέας Θρησκείας. Και όταν έληξαν οι διωγμοί, η Ελλάδα πάλι ήταν εκείνη η οποία με το Μ. Κωνσταντίνο ήλθε και έστησε τη σημαία του Εσταυρωμένου στο Βυζάντιο και ίδρυσε τη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Και η Βυζαντινή αυτή αυτοκρατορία ως προμαχώνας του Χριστιανισμού επί χίλια έτη αγωνίστηκε με απαράμιλλο ηρωισμό εναντίον αναρίθμητων στιφών βαρβάρων, οι οποίοι απ’ όλα τα σημεία του ορίζοντα εξορμούσαν για να εξοντώσουν το μοναδικό αυτό φρούριο της Χριστιανοσύνης. Και ενώ η Ρώμη υπέκυψε στους βαρβάρους το 467 μ.Χ., το Βυζάντιο χάρη στους ηρωισμούς των τέκνων του παρέμεινε ελεύθερο και ανεξάρτητο μέχρι το 1453, όταν μετά από χιλιετή αιμορραγία μυρίων κατά των βαρβάρων πολέμων, υπέκυψε στους Τούρκους. Μυριάδες τότε Ελλήνων εσφάγησαν κατά τη μεγάλη εκείνη πτώση της Βασιλίδος των πόλεων. Άλλες ακολούθως μυριάδες Ελλήνων εσφάγησαν ως πρόβατα κατά τη μακρά δουλεία των 4 αιώνων.
Αλλά, ω Ελλάδα, μαρτυρική μας Πατρίδα, ποιος θα μετρήσει τα θαύματα της νεότερης ιστορίας σου, η οποία άνοιξε με την ημερομηνία της 25ης Μάρτίου του 1821, όταν ακούστηκε το σύνθημα «Ελευθερία ή Θάνατος»; Από τότε μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 η Ελλάδα προσέφερε 5 εκατομμύρια νεκρούς και τον ιστορικό μας καθηγητή Άμαντο, δηλαδή· 1) Δύο περίπου εκατομμύρια Ελλήνων πέθαναν από τα δεινά του πολέμου του 1821 ή εσφάγησαν από τους Τούρκους στα διάφορα μέρη της Τουρκίας, διότι παντού έγιναν ομαδικές σφαγές Ελλήνων. 2) Δύο άλλα εκατομμύρια Ελλήνων κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο (1914 -18) και τη Μικρασιατική καταστροφή χάθηκαν εξ αφορμής των σφαγών και των διωγμών της Τουρκίας, και 3) Άλλο ένα εκατομμύριο Ελλήνων κατά τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο (1940 -44) απολέσθηκε μαρτυρικώς. Μόνο μέσα σε έναν αιώνα 5 εκατομμύρια νεκροί! Και ρωτάμε και περιμένουμε απάντηση· Ποιο άλλο έθνος στην Ευρώπη έχυσε τόσο αίμα, θυσίασε τόσους ανθρώπους για τον αγώνα της ελευθερίας;
Ιδού, λοιπόν, ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα δεν έχει να παρουσιάσει σήμερα πληθυσμό πολλών εκατομμυρίων. Εάν ήταν δυνατό να αναστηθούν για ένα εικοσιτετράωρο όλοι εκείνοι οι Έλληνες, οι οποίοι από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των ημερών μας προσέφεραν τη ζωή τους ολοκαυτωμα για τα μεγάλα ιδανικά του ανθρώπου, τότε έκπληκτη η ανθρωπότητα θα έβλεπε να τετραπλασιάζεται και να πενταπλασιάζεται η φυλή των Ελλήνων και όλοι αυτοί οι νεκροί, οι οποίοι θα ζωντάνευαν, θα σάλπιζαν στα πέρατα του κόσμου, ιδιαιτέρως δε στη διάσκεψη της ειρήνης() των Ηνωμένων Εθνών· Αποδώστε δικαιοσύνη στη μαρτυρική Ελλάδα.
Εάν η αξία ενός έθνους δε μετριέται από τη γεωγραφική του έκταση ούτε από τα υλικά αγαθά, τα οποία κατέχει, ούτε από τους στρατούς, τους οποίους παρατάσσει, αλλά κυρίως από τις υπηρεσίες και τις θυσίες, τις οποίες προσέφερε στο σύνολο της ανθρωπότητας, τότε η Ελλάδα ανήκει στα έθνη τα μεγάλα, και η αξία της είναι άπειρη.
Ω Χριστιανοί Έλληνες! Η γη, επί της οποίας ζούμε, είναι αγία. Κάθε πτυχή του εδάφους, κάθε πέτρα της έχει να μας διηγηθεί και μια ηρωική πράξη των παιδιών της. Ας μη λησμονούμε την ιστορία του τόπου αυτού, και μέσα από τα λαγκάδια και τα βουνά και τα ακρογιάλια της Ελλάδας, ας ακούμε τη φωνή των μυριάδων ηρώων της, η οποία μας επιτάσσει· Έλληνες! Φανείτε άξια παιδιά της Ελλάδας, η οποία πάντοτε στάθηκε πρωτοπόρος στους ευγενέστερους αγώνες της ανθρωπότητας και προσέφερε τα περισσότερα θύματα στο βωμό των αιωνίων ιδανικών της ανθρωπότητας.

Η ΖΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ένα καταπληκτικό θαύμα παρουσιάζεται μπροστά σ’ εκείνον, ο οποίος με κάποια προσοχή διαβάζει τις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Και το θαύμα αυτό είναι η Ελλάδα. Άλλα έθνη, ασυγκρίτως μεγαλύτερα και ισχυρότερα, τα οποία αγωνίζονταν να δεσπόσουν οικονομικώς, πολιτικώς και πνευματικώς σε ολόκληρη την οικουμένη, εξαφανίστηκαν και τώρα η αρχαιολογική αξίνα αναζητεί κάτω από το έδαφος να ανακαλύψει τα ίχνη της διάβασής τους. Πού είναι η Αίγυπτος με τις πυραμίδες της; Πού είναι η Βαβυλώνα με τους κρεμαστούς κήπους της; Πού είναι η Καρχηδόνα με τον εμπορικό της στόλο; Πού είναι η Φοινίκη με την τόση δύναμή της και την τόση δόξα της; Έσβησαν. Έσβησαν για πάντα! Και «μόνο» – όπως παρατηρεί η φιλοσοφούσα Ιστορία, – «μόνο η Ελλάδα μας, το θαύμα των αιώνων, όρθια και ακούραστη κρατεί τώρα τρεις χιλιάδες χρόνια τη δάδα του πολιτισμού και το φως της το ανέσπερο και άφθαστο καταυγάζει, φωτίζει, ζωογονεί την ανθρωπότητα ολόκληρη, πέρα για πέρα την οικουμένη».
Η Ελλάδα μένει. Σε πείσμα των εχθρών της, παλαιών και νέων. Ποιος δεν το βλέπει; Κατά την τρισχιλιετή ιστορία της υπέστη μύριους διωγμούς. Απερίγραπτα είναι τα μαρτύριά της. Χτυπήθηκε από όλες τις πλευρές. Προσβλήθηκε από όλα τα κύματα. Πολεμήθηκε από όλους τους δαίμονες. Πολλοί, οι οποίοι την έβλεπαν να πολεμεί μόνη εναντίον απειράριθμων εχθρών, έλεγαν· «Χάθηκε κάθε ελπίδα για την Ελλάδα. Τη φορά αυτή δε θα διαφύγει τον αφανισμό. Θα εξαφανιστεί. Θα πεθάνει. Θα εγγραφεί κι αυτή στον κατάλογο των νεκρών εθνών…». Και οι εχθροί της, οι οποίοι με χαιρεκακία έβλεπαν την απεγνωσμένη πάλη της Ελλάδας κατά των πανίσχυρων εχθρών της, πάλη της ιδέας κατά της ωμής βίας, του πνεύματος κατά της ύλης, ετοιμάζονταν ν’ αγοράσουν τα σάβανα της, να κατασκευάσουν το φέρετρό της, να τη θάψουν και επάνω στον τάφος της να χορέψουν, σαν άλλοι δαίμονες της κολάσεως, και κατόπιν να γράψουν μία μαύρη πινακίδα· «Η Ελλάδα πέθαν το…».
Αλλά η Ελλάδα στα μαρτυρικά στήθη των τέκνων της κλείνει τόση μυστηριώδη δύναμη, ώστε και κατορθώνει να ανασταίνεται και από τον τάφος της σκληρής δουλείας και ντυμένη με την κόκκινη χλαμύδα του μαρτυρίου της όρθια να σαλπίζει σε όλο τον κόσμο σάλπισμα, που κάνει και άλλα έθνη, τα οποία κοιμούνται το βαθύ ύπνο της δουλείας, να ξυπνούν, να συντρίβουν τις αλυσίδες τους, ν’ απελευθερώνονται.
Η Ελλάδα έκανε, κάνει και θα κάνει θαύματα, διότι τη φύτευσε όχι άνθρωπος αλλά ο Θεός. Τη φύτευσε στη δεσπόζουσα, τη σπουδαιότατη αυτή γωνιά της Ευρώπης, η οποία βρέχεται από τα κύματα της Μεσογείου. Την φύτευσε όποως ο αμπελουργός φυτεύει το κλήμα, για να φέρει καρπό πολύ. Και εφόσον το κλήμα αυτό, το οποίο φέρει το όνομα Ελλάδα, καρποφορεί, εφόσον δηλαδή οι Έλληνες είναι συνδεδεμένοι με την πηγή των αθάνατων ιδανικών, της αλήθειας, του αγαθού και του ωραίου, η Ελλάδα θα εξακολουθεί να διατελεί υπό την κραταιά προστασία του ουρανού, υπό την προστασία εκείνου, ο οποίος είναι η ενσάρκωση της αλήθειας, της αγαθότητας και της ωραιότητας, εκείνου, ο οποίος για όλα τα άτομα, τα έθνη και την ανθρωπότητα καθόρισε αυτόν τον παγκόσμιο νόμο προόδου, αναπτύξεως και πραγματικού πολιτισμού· «Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἀληθινή, καὶ ὁ πατήρ μου ὁ γεωργός ἐστι. Πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοὶ μὴ φέρον καρπόν, αἴρει αὐτό, καὶ πᾶν τὸ καρπὸν φέρον, καθαίρει αυτό, ἵνα πλείονα καρπὸν φέρῃ… Μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. Καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ’ ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε» (ιωάνν. 15, 1 – 2, 4).
Αυτή η φωνή του Χριστού πρέπει να γίνει αντικείμενο βαθύτατης σκέψης και μελέτης εκ μέρους όλων των Ελλήνων κατά τις ημέρες των εθνικών εορτών και πανηγύρεων. Ο Χριστός, του οποίου η αγία καρδιά σκίρτησε από χαρά όταν για πρώτη φορά αντίκρυσε Έλληνες και είπε τα αθάντα λόγια «Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» (Ιωάνν. 12, 23), ο ίδιος ο Χριστός και σήμερα, γεμάτος στοργή προς τη μαρτυρική μας Πατρίδα, στρέφεται προς την Ελλάδα και λέει· «Ελλάδα! Εγώ σε φύτεψα στον αμπελώνα μου. Σε φύτεψα για έναν ύψιστο σκοπό, για να γίνει κλήμα καρποφόρο. Και έγινες. Επί αιώνες τώρα δίνει καρπούς σε όλα τα έθνη, καρπούς πνευματικούς και αγίους. Μείνε κοντά μου. Το αληθινό, το καλό και το ωραίο, σαν τρεις ήλιοι, ας φωτίζουν την πορεία σου. Το Ευαγγέλιο. Το Ευαγγέλιο μου ας είναι ο χρυσός κανόνας του βίου σου. Οι ρίζες σοιυ ας είναι απλωμένες μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία και από τα άγια χώματά της ας αντλείς το χυμό σου. Μείνε κοντά μου. Τα έθνη, τα οποία έφυγαν μακριά μου έγιναν δένδρα άκαρπα, τα οποία έκαψε η οργή μου. Ελλάδα! Μείνε για πάντα κλήμα ευλογημένο της αμπέλου του Χριστιανισμού. Η δόξα σου θα είναι αιώνια. Μείνε «ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν σοί».
Έλληνες! Για να μείνει αιώνια η Ελλάδα, πρέπει να μείνει κοντά στο Χριστό. Και τότε η ζωτικότητά της θα είναι ανεξάντλητη. Τότε καμιά δύναμη δε θα μπορέσει να την καταστρέψει. Οι εχθροί της, οσοδήποτε ισχυροί κι αν είναι, δε θα κατορθώσουν να την εξαφανίσουν. Θα μοιάζουν με αδηφάγους τράγους, οι οποίοι ενδέχεται να πηδήσουν το φράκτη, να πλησιάσουν το κλήμα, να φάνε τα φύλλα όλα, να το αφήσουν γυμνό, αλλά το κλήμα θα ζήσει. Ουαί, μάλιστα, στους εχθρούς, οι οποίοι τόλμησαν να πλησιάσουν το κλήμα του Θεού. Αυτοί θα τιμωρηθούν με τη ρομφαία της οργής του δικαιοκρίτη Θεού, το δε κλήμα θα δώσει νέα φύλλα, θα εκβάλει νέους βλαστούς, θα καρποφορήσει και πάλι θα επαναλάβει με Χριστιανικό πια πνεύμα την αρχαία προσφώνηση των προγόνων μας· «Τράγε, ακόμη και αν με φας, όμως θα καρποφορήσω κι άλλο για να επισπεύσω τη θυσία σου».
Η Ελλάδα, συνδεδεμένη άρρηκτα με το Χριστιανικό πολιτισμό, θα ζει αιώνια και θα βλέπει την εξαφάνιση όλων εκείνων, οι οποίοι ως άγρια θηρία ζήτησαν και ζητούν την εξάλειψη από το χάρτη της ιστορικής μας Πατρίδας. Γιατί η Ελλάδα είναι το δένδρο, το οποίο φύτευσε η δεξιά του Υψίστου, και καμία θύελλα δε θα μπορέσει να το ξερριζώσει. Θα ανθίζει αιώνια.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

“ΕΘΝΙΚΑΙ ΕΠΕΤΕΙΟΙ”, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ (σελ. 233-253)