ΚΥΚΛΟΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΔΡΩΝ
ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΗΣ
(απόσπασμα)

Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ

Τον πρώτο, που πρέπει να νουθετήσεις, να διδάξεις και να ελέγξεις, είναι ο εαυτός σου.
Να καθήσεις το βράδυ στο δωμάτιό σου και να πεις. «Έλα εδώ» -το όνομά σου – «Γιώργο, Νίκο, Κώστα» -πώς σε λένε- «παλιάνθρωπε, τι έκανες σήμερα;». Φτύσε τον εαυτό σου και πρέπει να τον φτύσεις. Γιατί ξέρεις πώς έπρεπε να ήσουν και τι έκανες. Πες του «Ου, να χαθείς!».
Πήγα στο Άγιον Όρος και θαύμασα. Περνούσα από μια χαράδρα και άκουσα ένα φοβερό βρισίδι. «Κτήνος, ζώο, ρεμάλι!». Και λέω «Ρε, παιδί μου, οι καλόγεροι μαλώνουν στο Άγιον Όρος; Τι χάλια είναι αυτά;». Πάω, λοιπόν, σιγά σιγά και πλησιάζω προς το μέρος εκείνο. Δεν με πήρε χαμπάρι. Και τι βλέπω; Ένα γεροντάκο καθόταν και έλεγε «Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον. Ὁ Θεὸς ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ». Και πάλι έβριζε τον εαυτό του. Πήγα τότε κοντά του, τον είδα και του φίλησα το χέρι. Μίλησα μαζί του. «Αμ» μου λέει «αυτό με σώζει εμένα. Εγώ είμαι ο πιο αμαρτωλός άνθρωπος εδώ πέρα. Ελέγχω τον εαυτό μου. Μαλώνω τον εαυτό μου».
Ποιος από σας το κάνει αυτό; Τον πρώτο, που πρέπει να συμβουλεύσουμε και να ελέγξουμε είναι ο εαυτός μας. Έτσι πρέπει να φρονούμε. Τώρα, ποιον μπορείς να ελέγξεις; Αγριότατοι είναι όλοι. «Εγώ» σου λέει «είμαι ο καλύτερος χριστιανός». Ε, το είπε αυτό, τελείωσε. Δεν ξέρει και δεν γνωρίζει τον εαυτό του. Δεν κάθησες ποτέ να ακτινογραφήσεις τον εαυτό σου. Δεν τον πέρασες στις ακτίνες.
Κάνεις, όπως έκανε ένας κάτω στην Αθήνα. Ήταν χονδρός, κεφάτος. «Α!» έλεγε «εγώ καλά είμαι». Κάπου αισθανόταν έναν πόνο και του έλεγε η γυναίκα του «Πάμε να βγάλουμε ακτίνες, πάμε στο γιατρό». «Δεν έχω τίποτε» επαναλάμβανε. «Εγώ καλά είμαι». Κι έπινε και έτρωγε, χωρίς να δίνει σημασία. Ώσπου κάποτε πήγε στο γιατρό και έβγαλε ακτίνες. Και του βρήκαν ότι έχει καρκίνο.
Λοιπόν, πέρασε κι εσύ τον εαυτό σου από τις ακτίνες της Αγίας Γραφής, για να δεις τι χαμπάρια, τι έχεις εδώ μέσα. Και τότε θα πεις και συ πως είσαι ο πιο αμαρτωλός. Τότε, θα πας να βρεις τον πνευματικό και με συντριβή θα του πεις «Έκανα αυτό και αυτό και αυτό». Και θα πάρεις συγχώρεση και θα αισθανθείς ειρήνη βαθιά μέσα στην ψυχή σου. Και θ’ ακούσεις κι εσύ το «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι». Το κάνουμε αυτό; Δεν το κάνουμε.
Λοιπόν, τον πρώτο που πρέπει να νουθετήσουμε, είναι ο εαυτός μας. Και μετά τη γυναίκα και τα παιδιά σας. «Πόσα» λέει ο ιερός Χρυσόστομος «οφείλετε στη γυναίκα σας; Πάρα πολλά». «Πρώτα, πρώτα που σ’ έσωσε» λέει ο ιερός Χρυ-σόστομος «από την πορνεία. Στα χαμαιτυπία θα πήγαινες και θα κυλιώσουν σαν το χοίρο. Αυτή τα παιδιά σου ανατρέφει και είναι λιμάνι. Αυτή κοπιάζει περισσότε-ρο από σένα».
Διάβαζα προχθές ότι κάτω στη Ρόδο έχουν ένα ωραίο έθιμο. Η γυναίκα, όσο είναι κοπέλα, μέχρι να παντρευτεί και να γεννήσει το πρώτο παιδί, φοράει ένα ωραίο άσπρο μαντήλι. Μόλις γεννήσει το πρώτο παιδί της, πάει στην εκκλησία, βγάζει το άσπρο μαντήλι, το αφήνει εκεί και βάζει μαύρο. Γιατί ξέρει, από την ώρα που θα γίνει μάνα, όλο δάκρυα θα έχει. Αυτά είναι τα ωραία έθιμα της πατρίδας μας.
Πάρε, λοιπόν, τη γυναίκα σου με τα ένα, δύο, τρία παιδιά και συμβούλευσέ την με το καλό και με αγάπη. Και μη της φέρεσαι άγρια. Μου ήρθε σήμερα στη Μητρόπολη και έκλαιγε. «Ο άνδρας μου» έλεγε «με φωνάζει παλιογυναίκα του δρόμου. Εγώ δεν είμαι τέτοια, αλλά έτσι που μου συμπεριφέρεται, θα με κάνει τέτοια».
Δεν υπάρχει αγωγή και διδασκαλία. Να συμβουλεύσεις τα παιδιά σου. Δεν βλέπεις τι γίνεται στην Αθήνα; Ένα παιδάκι 15 χρονών με αγγελικό πρόσωπο, από χωρισμένους γονείς, πήγε και σκότωσε τη μητέρα του. Έλειψε η νουθεσία, έλειψε η συμβουλή.
«Ούτε τον εαυτό μας» λέει ο Παύλος «νουθετούμε, ούτε την κοινωνία, ούτε τα παιδιά, ούτε τίποτε». Και έτσι ζει ρεμαλοειδώς ο κόσμος. «Νουθετείτε» λέει ο Παύλος. Συνεχής νουθεσία και συμβουλή. Δεν μπορώ να το κάνω σε όλους τους ανθρώπους εγώ αυτό. Μακάρι να μπορούσα. Εγώ διδάσκω εσάς κι εσείς μιλήστε στους άλλους.
«Ο πατέρας» λέει ο ιερός Χρυσόστομος «να γίνει χελιδόνα. Μέσα στη φωλιά μένει η χελιδόνα και έχει τα παιδιά της, τα αβγά. Δεν μπορεί να πάει, για να μαζέψει καρπό. Πετάει τότε το αρσενικό χελιδόνι και βρίσκει σκουλήκια, βρίσκει σπόρους και δεν τους τρώει, αλλά τα πάει και τα δίνει στη χελιδόνα». «Ἐτσι» λέει ο ιερός Χρυσόστομος «να γίνεις». Να φέρνεις στη γυναίκα σου, όχι μόνο την υλική τροφή, αλλά και την πνευματική τροφή. Να την πιάνεις με το καλό, να τη συμβουλεύεις με το καλό και μια τέτοια εκτεταμένη διδασκαλία θα έχει τα αποτελέσματά της και θα έλθει η ειρήνη του Θεού στην οικογένεια σου. Και με την ειρή-νη του Θεού τελειώνει τη Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή ο απόστολος Παύλος.

Κύκλος ανδρών, Φλώρινα 11-2-1976