Επιστολή 5η

Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

στους μαθητάς και στις μαθήτριες των Κατηχητικών Σχολείων

(Περιέχεται στο Βιβλίο του Μητροπολίτου «ΒΟΣΚΕ Τ’ ΑΡΝΙΑ ΜΟΥ»

Παιδια της νηστειας

Ἀγαπητά μου παιδιά,

ΜΕ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ μπήκαμε στή Σαρακοστή. Στή γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μας ὁνομάζεται ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Ἡ ἁγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή μαζί μέ τή Μεγάλη Ἐβδομάδα πού ἀκολουθεί εἶναι μιά περίοδος τοῦ χρόνου, που διαρκεῖ 50 περίπου ἠμέρες. Ἡ περίοδος αὐτή ἀρχίζει τήν Καθαρά Δευτέρα καί τελειώνει τό Μέγα Σάββατο. Ἀρχίζει μέ τό «Κύριε τῶν δυνάμεων» καί τελειώνει μέ τό «Ἀνάστα, ὁ Θεός, κρῑνον τήν γῆν», Σʼ ὅλο αὐτό τό διάστημα οἱ χριστιανοί πού πιστεύουν καί ἀγαποῦν τό Χριστό καί θυμοῦνται ὅσα ἔπαθε ὁ Χριστός γιά τόν κόσμο, νηστεύουν ἀπό πολλά φαγητά. Ἀπό κρέας, ἀπό γάλα, ἀπό τυρί, ἀπό ἀβγά, ἀπό ψάρια κι ἀπό ἄλλα φαγητά. Μόνο στίς 25 Μαρτίου, πού εἶναι ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἐπιτρέπεται στούς χριστιανούς νά καταλύουν ψάρι. Ὅλες τίς ἄλλες μέρες ὅσοι εἶναι ὑγιεῖς νηστεύουν, ἐξομολογοῦνται καί προετοιμάζονται πνευματικῶς γιά νά κοινωνοῦν τακτικά τά ἄχραντα μυστήρια.

* * *

Νηστεύουν οἰ μεγάλοι. Ἀλλά, θά ρωτήσετε, πρέπει να νηστεύουμε κʼ ἐμείς, τά παιδιά καί οἱ νέοι, πού βρισκόμαστε πάνω στήν άνάπτυξι καί ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τροφή τονωτική;

Στό ἐρώτημα αὐτό, ἄν δηλαδή τά παιδιά πρέπει να νηστεύουν, θʼ ἀπαντήσω μέ τούτη τήν ἐπιστολή. Καί θέλω νά προσέξετε τί θά σᾶς πῶ. Γιατί ὅ,τι θά σᾶς πῶ δέν εἶναι διδασκαλία δική μου, ἀλλά διδασκαλία τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, πού ὅ,τι ὁρίζει τό ὁρίζει μέ ἀγάπη καί στοργή. Ἡ Ἐκκλησία δέν θέλει τό κακό τοῦ ανθρώπου, ἀλλά πάντα τό καλό. Καί ἡ νηστεία πού ἔχει ὁρίσει ἡ Ἐκκλησία μας δέν κάνει κακό, ἀλλά κάνει καλό.

Γιά νά σᾶς πείσω δέν θά σᾱς παρουσιάσω ἀποδείξεις καί ἐπειχηρήματα ἀπό γιατρούς καί ἄλλους ἐπιστήμονες, πού ἐγκωμιάζουν τή νηστεία σαν ὠφέλιμο θεσμό γιά τήν ὑγεία τοῦ ἀνθρώπου. Ἐδῶ θʼ ἀρκεσθοῦμε νʼ ἀνοίξουμε τήν Ἁγία Γραφή, τό ἀθάνατο αὐτό βιβλίο, καί ἀπό ʼκεῖ μέσα θά σᾶς διηγηθῶ ἕνα ἰστορικό παράδειγμα. Ἐλᾶτε λοιπόν, παιδιά, μέ τή φαντασία νά ταξιδέψουμε στά παλιά τά χρόνια.

* * *

Σταματᾶμε στά 600 χρόνια πρίν νά ἔλθη ὁ Χριστός στόν κόσμο. Στήν ἐποχή ἐκείνη ὑπῆρχε ἕνα ἰσχυρό κράτος, μιά μεγάλη αὐτοκρατορία, ποὺ κυριαρχοῦσε στήν Ἀνατολή. Ὠνομαζόταν «βασιλεία Βαβυλῶνος». Πρωτεύουσα ἦταν ἡ Βαβυλώνα. Βασιλιᾶς ἦταν ὀ Ναβουχοδονόσορ. Αὐτός πολιώρκησε τήν πρωτεύουσα, τά Ἰεροσόλυμα, νίκησε τούς Ἰσραηλίτες, καί πῆρε ἀπʼ τό ναό τοῦ Σολομῶντος τά χρυσᾶ σκεύη. Μαζί μέ τούς θησαυρούς πῆρε καί αἰχμαλώτους. Πολύς κόσμος, ἄντρες γυναίκες καί παιδιά, μεταφέρθηκαν στήν πρωτεύουσά του.

Μιά μέρα ὀ Ναβουχοδονόσορ λέει στόν ἀρχηγό τῆς βασιλικῆς αὐλῆς˙

̶ Ἀπό τά Ἰσραηλιτικά παιδιά, πού αἰχμαλωτίσαμε καί πήραμε ἐδῶ στή Βαβυλώνα, θέλω νά διαλέξεις μερικά παιδιά, πού νά κατάγωνται ἀπό ἐκλεκτές οἰκογένειες, νά διακρίνωνται γιά τήν ὀμορφιά καί τή δύναμι τοῦ σώματος μά καί γιά τήν ἀγάπη τους στά γράμματα. Αὐτά τά παιδιά πού θά διαλέξης θά τά πάρω στά ἀνάκτορα, θά τρῶνε καί θά πίνουν ἀπό τό δικό μου τραπέζι, καί θά τά σπουδάσω γιά νά γίνουν μιά μέρα ἀνώτεροι ὐπάλληλοι τοῦ κράτους μου. Γιʼ αὐτό πρόσεξε, παρακαλῶ στήν ἐκλογή…

Ὀ ἀρχηγός συμμορφώθηκε μέ τή διαταγή τοῦ βασιλιά, καί ὕστερα ἀπό ἐπιλογή διάλεξε τέσσερα παιδιά. Τά ὀνόματα τῶν παιδιῶν ἦταν Δανιήλ, Ἀνανίας, Ἀζαρίας καί Μισαήλ. Αὐτά τά τέσσερα παιδιά ὡδηγήθηκαν ἐμπρός στό βασιλιᾶ, κι ὁ βασιλιᾶς ἐνέκρινε νά μένουν στό παλάτι καί νά ζοῦν καί νά ἐκπαιδεύωνται ὅπως αὐτός εἶχε ὀρίσει.

Τά τέσσερα παιδιά μέσα στό παλάτι. Ὅταν ἦρθε τό μεσημέρι, οἱ ὑπηρέτες ἔστρωσαν τό τραπέζι καί κάλεσαν τά παιδιά νά φᾶνε. Τό τραπέζι ἦταν γεμάτο ἀπό ἐκλεκτά φαγητά, ἀλλά τά τέσσερα παιδιά δέν τά ἄγγιξαν. Θυμήθηκαν τή θρησκεία τους, πού εἶχε τίς νηστεῖες της καί δέν ἐπέτρεπε νά τρῶνε ὠρισμένα φαγητά. Καί δέν ἤθελαν νά παραβοῦν τήν ἐντολή τῆς θρησκείας τους. Γιʼ αὐτό παρακάλεσαν τόν ἀρχηγό τῆς βασιλικῆς αὐλῆς νά μήν ἐπιμένη νά φᾶνε ἀπό τά φαγητά αὐτά, ἀλλά νά τά ἀφήση νά τρῶνε χόρτα καί ὅσπρια, πού συνήθιζαν νά τρῶνε στήν πατρίδα τους.

̶ Δέν μπορῶ, ἀπάντησε ὀ ἀρχηγός. Ἔχω λάβει αὐστηρή ἐντολή ἀπό τό βασιλιᾶ καί δέν μπορῶ νά τήν παραβῶ. Ἄν ἀλλάξω τήν ἐκλεκτή τροφή σας μέ τήν εὐτελή τροφή πού θέλετε, ὑπάρχει κίνδυνος νʼ ἀδυνατίσετε, νʼ ἀρρωστήσετε, καί τότε τί θά πῶ ἐγώ στό βασιλιᾶ;…

Τά τέσσερα παιδιά ὅμως ἐπέμεναν. Καί γιά νά καθησυχάσουν τόν ὑπεύθυνο, τόν διαβεβαίωσαν ὅτι τρώγωντας χόρτα καί ὅσπρια ὄχι μόνο δέν θʼ »αδυνατίσουν, ἀλλά ἔχοντας τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ θά ʼνε στήν ὑγεία πολύ καλύτερα ἀπό τά καλύτερα ἀπό τά ἄλλα παιδιά, πού θά τρῶνε κάθε μέρα τά ἐκλεκτά φαγητά. Ὁ ὑπεύθυνος γιά τήν διατροφή τῶν τεσσάρων παιδιῶν μπροστά στήν ἐπιμονή πού ἔδειξαν ὑποχώρησε, καί κάθε μέρα τούς παρέθετε τή νηστήσιμη τροφή πού ἤθελαν.

Ἀδυνάτισαν τά παιδιά; Ὄχι μόνο δέν ἀδυνάτισαν, ἀλλά ἦταν καί πολύ καλύτερα ἀπό τά ἄλλα παιδιά πού ἔτρωγαν κρέας καί ἔπιναν καί διαλεχτό κρασί. Τά πρόσωπα τους ἔλαμπαν ἀπό ὑγεία. Καί τό μυαλό τους ἦταν πιό καθαρό καί μέ μεγάλη εὐκολία ρουφοῡσε τή γνῶσι. Τά παιδιά αὐτά, πού κρατοῦσαν τή νηστεία καί ἔτρωγαν ὄσπρια καί ἔπιναν νερό, ἤξεραν δέκα φορές περισσότερα ἀπʼ ὅσα ἤξεραν τά ἄλλα παιδιά, τά παιδιά τῆς καλοφαγίας.

* * *

Ἀγαπητά μου παιδιά! Ἠ ἱστορία τῶν τεσσάρων παιδιῶν τῆς Βαβυλῶνος, πού μπορείτε νά τή βρῆτε ἄν ἀνοίξετε τήν Παλαιά Διαθήκη καί διαβάσετε τό 1ο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου τοῦ προφήτου Δανιήλ, αὐτή ἡ ὅμορφη ἱστορία μᾶς διδάσκει, πόσο ὠφέλιμη εἶναι ἡ νηστεία, καί γιʼ αὐτά ἀκόμα τά παιδιά.

Στήν παλαιότερη ἐποχή τά παιδιά τῆς πατρίδος μας ζοῦσαν πολύ στενάχωρα. Ἡ τροφή τους ἦταν πολύ φτωχή. Κρέας σπάνια ἔτρωγαν. Τό ψωμί τους ἦταν ἀπό κριθάρι ἤ ἀπό καλαμπόκι. Τό φαγητό τους κρεμμύδι κʼ ἐλιές, χόρτα καί ὄσπρια…

Δέν θέλουμε σήμερα, πού ὑπάρχει ἀφθονία, τά παιδιά νά ὑποσιτίζωνται. Ἄς τρέφωνται καλύτερα. Ἄς πίνουν τό γάλα τους. Ἄς τρῶνε τό ἀβγό, τό τυρί καί τό κρέας τίς μέρες πού ἐπιτρέπει ἡ Ἐκκλησία. Δέν λέμε ὄχι. Ἀλλʼ ἄς προσέξουμε, μήπως ἀπό τό ἔνα ἄκρο πέσουμε στό ἄλλο. Γιατί δυστυχῶς ὐπάρχουν παιδιά κακομαθημένα, παιδιά πού θέλουν κάθε μέρα νά τρῶνε κρέας καί ἐκλεκτά φαγητά. Τά παιδιά ὅμως πού τρέφονται ἔτσι, ἀντί νά γίνουν γερά παιδιά, γίνονται παιδιά μαλθακά, δηλαδή ἀδύνατα καί ἀσθενικά, πού εὔκολα προσβάλλονται ἀπό διάφορες ἀρρώστειες καί εἶναι ἀνίκανα νʼ ἀντιμετωπίσουν ἀργότερα τίς στερήσεις καί τίς δυσκολίες τῆς ζωῆς.

Ἐσείς, ἀγαπητά μου παιδιά, μή μιμηθῆτε τά παιδιά αὐτά τά κακομαθημένα. Μιμηθῆτε τά τέσσερα παιδιά τῆς Βαβυλώνας, τό Δανιήλ, τόν Ἀνανία, τόν Ἀζαρία καί τό Μισαήλ. Τώρα πού μπήκαμε στή Μεγάλη Σαρακοστή νηστέψτε κʼ ἐσείς. Καί νά εἶστε βέβαιοι, ὅτι ἔτσι, συνηθίζοντας ἀπό τή μικρή σας ἠλικία νά εἶστε ἐγκρατείς στό φαγητό καί στό πιοτό, θά ἔχετε καί κορμί γερό καί μυαλό καθαρό. Ἡ νηστεία, ὅπως λέει ὁ Μέγας Βασίλειος, εἶναι «οἴκων αὔξησις, ὑγείας μήτηρ, νεότητος παιδαγωγός»˙ δηλαδή, πληθαίνει τά σπίτια, γεννᾶ τήν ὐγεία, παιδαγωγεί τούς νέους.

Μέ τήν ἐλπίδα, ὅτι ὄλα τά παιδιά, μαθηταί καί μαθήτριες τῶν κατηχητικῶν σχολείων, θά ὑπακούσετε στή φωνή τῆς Ἐκκλησίας, εὔχομαι νά περάσετε τή Μεγάλη Σαρακοστή μαζί μέ τούς γονεῖς καί τούς δασκάλους σας μέ ὑγεία καί νʼ ἀξιωθῆτε νά γιορτάσετε μέ χαρά τήν ἀνάστασι τοῦ Χριστοῦ.

Μέ πολλή ἀγάπη

ὁ πνευματικός σας πατέρας