Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΟΥ ΙΕΖΕΚΙΗΛ

   ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ  

Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου 
ἐκφωνήθη ἀπὸ τὸν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων (Ἀθηνῶν) στὶς 12.6.1949
Ἀπομαγνητοφωνήθηκε και ἐδημοσιεύθηκε αὐθημερῶν εἰς τὴν ἐφημερίδα «Θεσσαλικὰ Νέα» Λαρίσης.
Διασώζεται στὸ βιβλίο του π. Αὐγουστίνου «ΕΚ ΤΟΥ ΑΝΕΣΠΕΡΟΥ ΦΩΤΟΣ» σελ. 235, εκδ.1950

    Σήμερον, ἀγαπητοὶ ἀναγνῶσται, σήμερον ὡς Χριστιανοὶ Ἕλληνες ἑορτάζομεν ἑορτὴν ὑψίστην τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ἑορτάζαμεν τὴν Πεντηκοστήν, τὴν ἐπιφοίτησιν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, τὰ γενέθλια τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν. Ἀλλὰ πόσοι ἐκ τῶν Χριστιανῶν ποὺ μετέβησαν σήμερον εἰς τοὺς Ἱ. Ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἐγονυπέτησαν καὶ ἤκουσαν τ’ ἀριστουργήματα ἐκεῖνα τῶν ὡραίων καὶ ἐξόχως κατανυκτικῶν εὐχῶν ποὺ καὶ μόνον αὐταὶ ἀρκοῦν ν’ ἀποδείξουν τὴν ὕπαρξιν Πνεύματος Παναγίου, πόσοι λέγω ἀπὸ τὰς χιλιάδας τῶν Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι παρηκολούθησαν τὴν ἱερὰν ἀκολουθίαν τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Πεντηκοσστῆς ἠδυνήθησαν νὰ εἰσέλθουν εἰς τὸ βαθύτερον νόημα τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς; Τὶ δὲ νὰ εἴπωμεν περὶ τῶν ἄλλων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ζῶντες μίαν καθαρῶς ὑλιστικὴν ζωὴν ἔχουν ἐξοστρακίσει τελείως ἀπὸ τὴν καθημερινήν των ζωὴν τὸ Πνεῦμα καὶ οὐδεμίαν ἠσθάνθησαν σήμερον συγκίνησιν βλέποντες τὸν δείκτην τοῦ ἡμερολογίου νὰ δεικνύη μὲ ζωηρὰ καὶ κεφαλαῖα γράμματα τὴν ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ.
Ὦ Πνεῦμα Ἅγιον! Σὺ ποὺ ἐφώτισες τοὺς ἁλιεῖς τῆς Γαλιλαίας καὶ ἀνέδειξες αὐτοὺς ἀπείρως ἀνωτέρους τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων τῆς ἐνδόξου Πατρίδος μας, φώτισον μὲ τὸ ὑπερκόσμιον φῶς Σου καὶ τοὺς ἀναγνώστας μας διὰ νὰ ἐννοήσουν τὸ μεγαλεῖον τῆς σημερινῆς ἡμέρας. Διότι χωρὶς τὸν ἰδικόν Σου φωτισμὸν ὁ Χρισστιανισμὸς παραμένει καὶ διὰ τὰς μεγαλυτέρας ἀκόμη διανοίας, ὡς τὸ ἐσφραγισμένον βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως, ἐνῷ μία ἀκτὶς ἰδικῆς Σου, ὑπὲρ μυριάδας κηρυγμάτων ἀρκεῖ διὰ νὰ κάμη καὶ ἕνα νήπιον, ἕνα ἀγράμματον βοσκὸν τῶν Ἑλληνικῶν ὀρέων νὰ δῃ ὅ,τι δὲν βλέπουν οἱ σοφοὶ τοῦ κόσμου, νὰ σκιρτήσῃ ἀπὸ τὴν χαρὰν καὶ νὰ φωνάξῃ: Ὁ Κύριός μου καὶ  ὁ Θεὸς μου.
   Ὡραίαν εἰκόνα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς εὑρίσκομεν εἰς τὸν Προφήτην Ἰεζεκιὴλ(κεφ. 47).Ὁ Προφήτης εἶδεν ὅραμα θαυμαστόν. Εἶδε πόλιν, τῆς ὁποίας τὰ τείχη, τὰ οἰκήματα, αἱ ὁδοὶ καὶ αἱ πλατεῖαι ἤστραπτον ἀπὸ καθαρότητα. Τὸ ὄνομα τῆς πόλεως:«Ο ΚΥΡΙΟΣ ΕΚΕΙ». Ἐντὸς τῆς πόλεως, εἰς τὸ κέντρον τῆς πόλεως αὐτῆς εἶδε Ναὸν μεγαλοπρεπῆ. Καὶ ἐκ τῶν θεμελίων ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ναοῦ, τῆς βλεπούσης πρὸς Ἀνατολάς, ἰδοὺ ἐξέρχονται ὕδατα. Τὰ ὕδατα κατ’ ἀρχὰς ρέουν ἡσύχως, ἀθορύβως καὶ σχηματίζουν μικρὸν ποταμόν. Ὁ Προφήτης εἰσέρχεται εἰς τὸν ποταμόν. Ἕνας ἄνθρωπος τὸν συνοδεύει, κρατεῖ μέτρον καὶ μετρεῖ χιλίας πήχεις. Κατὰ τὸ μῆκος τῶν χιλίων αὐτῶν πήχεων τὰ ὕδατα τοῦ ποταμοῦ ἔφθανον ἕως εἰς τοὺς ἀστραγάλους τοῦ Προφήτου. Ἀλλὰ πέραν τοῦ σημείου τούτου ὁ ποταμὸς αὐξάνεται. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ κρατεῖ τὸ μέτρον μετρεῖ ἄλλας χιλίας πήχεις καὶ ὁ Προφήτης βλέπει τὰ ὕδατα τοῦ ποταμοῦ νὰ   αὐξάνωνται, νὰ φθάνουν ἕως εἰς τὰ γόνατά του. Ὁ συνοδὸς μετρεῖ τὴν τρίτην χιλιάδα τῶν πήχεων καὶ ὁ ποταμὸς φθάνει ἕως εἰς τὴν ζώνην. Ἀκόμη μία χιλιὰς πήχεων καὶ ὁ ποταμὸς ὀγκοῦται. Εἶνε πλέον ἀδιάβατος. Ὁ προφήτης θαυμάζει, ἀλλὰ ὁ θαυμασμός του αὐξάνεται περισσότερον, ὅταν ἐξέρχεται ἐκ τοῦ μυστηριώδους τούτου ποταμοῦ καὶ βλέπει εἰς τὰς ὄχθας του, δεξιὰ καὶ ἀριστερά, νὰ πρασινίζῃ μία βλάστησις θαυμασία. Δένδρα πολλὰ σφόδρα. Τὰ φύλλα των δὲν μαραίνονται. Οἱ καρποί των εὔγευστοι, θρεπτικοί. Κάθε μῆνα καὶ νέος καρπός. Καὶ τὰ φύλλα τῶν δένδρων θὰ χρησιμεύουν ὡς φάρμακα. Τὰ ὕδατα τοῦ ποταμοῦ θὰ φθάσουν εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἐκεῖ νέα μεταβολὴ θὰ σημειωθῇ. Ὅπου ὁ ποταμὸς ἔρχεται, ἐκεῖ τὸ πᾶν θὰ ἐξυγιένεται. Ἀφθονία ἰχθύων θὰ παρατηρεῖται. Συνεργεῖα ἁλιέων θὰ ρίπτουν τὰ δίκτυά των συνεχῶς.
Ὦ ποταμέ, ποὺ ξεκίνησες ὡς ἕνα ἀσθενὲς ρυάκιον καὶ ἔγινες ποταμὸς ἀδιάβαττος καὶ σκορπίζεις εἰς τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν τὰς θείας εὐλογίας, ποῖος εἶσαι; Ἀσφαλῶς, ὅπως σὲ πεεριγράφει ἡ γλῶσσα τοῦ Προφήτου, δὲν εἶσαι ἕνας ἀπὸ τοὺς ποταμοὺς τῆς γῆς. Δὲν εἶσαι οὔτε ὁ Δούναβις, οὔτε ὁ Βόλγας, οὔτε ὁ Εὐφράτης, οὔτε ὁ Νεῖλος, οὔτε καὶ ὁ Μισισιπής. Τὶ εἶνε αὐτοὶ οἱ ποταμοὶ ἐμπρός σου; Εἶνε ἁπλῶς σκιαὶ καὶ εἰκόνες καὶ σύμβολα πραγματικότητος.Αὐτοὶ οἱ ποταμοὶ θὰ ἔλθῃ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποίαν θὰ στειρεεύσουν, ἀλλὰ ὁ ποταμὸς τοὺ ὁράματος τοῦ Προφήτου δὲν θὰ στειρεύσῃ ποτέ….Θὰ αὐξάνεται συνεχῶς καὶ θὰ λούσῃ μέσα εἰς τὰ ζωογόνα ρεύματά του ὁλόκληρον τὴν γῆν.
Ὁ ποταμός, περὶ τοῦ ὁποίου προφητικῶς ὡμίλησεν ὁ Ἰεζεκιήλ, εἶνε μία πραγματικότης. Καὶ ἐὰν παράφρων εἶνε ἐκεῖνος ὅστις θὰ ἀμφισβητήσῃ τὴν ὕπαρξιν τοῦ Βόλγα ἤ τοῦ Εὐφράτου, ἀξίζει περισσότερον νὰ ὀνομασθῇ παράφρων ἐκεῖνος, ὅστις ἐν εἰκοστῷ αἰῶνι θὰ ἀμφισβητήσῃ τὴν ὕπαρξιν τοῦ ποταμοῦ, τὸν ὁποῖον εἶδε μὲν εἰς τὸ ὅραμα πρὸ 2.600 ἐτῶν ὁ Ἰεζεκιήλ, βλέπομεν δὲ ἡμεῖς σήμερον εἰς τὴν πραγματικότητα.
Ὁ ποταμὸς τοῦ Ἰεζεκιὴλ εἶνε ὁ Χριστιανισμός, εἶνε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τῆς ὁποίας, ὠς επομεν, ἑορτάζομεν σήμερον τὰ γενέθλια. Παρακολουθήσατε τὴν ἀπὸ τῆς ἡμέρας τῆς ἱδρύσεώς της μέχρι σήμερον καὶ θὰ δητε πῶς ὁμοιάζει μὲ τὸν ποταμὸν τοῦ Ἰεζεκιήλ. Εἰς τὰς ἀρχὰς ἐφαίνετο ὡς ἕνα ρυάκιον ποὺ ἀνέβλυζε ἀπὸ τὸν βράχον τοῦ Γολγοθᾶ. 120 ἦσαν ἐν ὅλῳ αἱ ψυχαὶ αἱ ὁποῖαι εὑρίσκοντο εἰς τὸ ὑπερῷον κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς. Δειλοὶ οἱ μαθηταὶ τοῦ Κυρίου δὲν ἐτόλμων νὰ κάμουν τὴν ἐμφάνισίν των δημοσίᾳ. Εἶχον κλεισθῆ ἐντὸς μιᾶς οἰκίας. Ἀλλὰ μετὰ τὴν ἐπιφοίτησιν τοῦ Παναγίου Πνεύματος οἱ λαγωοὶ γίνονται λέοντες, αἱ κεκλεισμέναι θύραι ἀνοίγουν, ἡ ἀλήθεια βροντοφωνεῖται δημοσίᾳ καὶ 3.000 ψυχαὶ σπεύδουν καὶ βαπτίζονται εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ ἱδρύεται ἡ πρώτη ἐκκλησία.
Ἡ πρώτη αὕτη Ἐκκλησία δὲν εἶχε νὰ ἐπιδείξῃ Ναοὺς μεγαλοπρεπεῖς, ἀρχιερεῖς μὲ μίτρας ἀδαμαντοκολλή τους καὶ χρυσᾶς ράβδους, ἀλλὰ εἶχε κάτι ἀνώτερον, Χρισστιανούς, κληρικοὺς καὶ λαϊκοὺς μὲ χρυσᾶς καρδίας. Κάθε πισστὸς ἔζη καὶ ἀνέπνεε ἐν τῷ Χριστῷ. Κάθε ψυχὴ ἦτο ἕνας Ναὸς τοῦ Πνεύματος ἐντὸς τοῦ ὁποίου κατώκει ἡ Ἁγία Τριάς.
Ἡ πρώτη αὕτη Ἐκκλησία ῆτο κεκλεισμένη ἐντὸς τῶν τειχῶν τῆς Ἱερουσαλήμ. Ἀλλὰ ἡ πνευματικὴ ἐκείνη δύναμις ἡ ὀποία ἐνεκλείετο εἰς τὰ στήθη τῶν ὀλίγων χιλιάδων ὀπαδῶν τοῦ Ναζωραίου ἦτο τόση μεγάλη, ὥστε ἐνωρὶς διέρρηξε τὸ στενὸν περιβάλλον τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ ὡς ποταμὸς ἐξεχύθη πέραν τῆς Ἰουδαίας. Οἱ τρεῖς πρῶτοι αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ ἐπαρουσίασαν τὸ θαῦμα τοῦτο. Μία διδασκαλία, ἡ ὁποία ἐδιώκετο διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου κατώρθωσε νὰ διαδοθῇ, νὰ πλημμυρίσῃ τὴν Συρίαν, τὴν Αἴγυπτον, τὴν Μ. Ἀσίαν, τὴν Μακεδονίαν, τὴν Στερεὰν Ἑλλάδα, τὰς νήσους τῆς Μεσογείου θαλάσσης, τὴν Ἰταλικὴν χερσόνησον καὶ νὰ φθάσῃ μέχρι τῶν Ἡρακλείων στηλῶν… Ὁ ποταμὸς ποὺ κατὰ τὸ ὅραμα τοῦ Ἰεζεκιὴλ κατ’ ἀρχὰς ἦτο μέχρι τῶν ἀστραγάλων ἔφθασε μέχρι τῶν γονάτων καὶ τῆς ὀσφύος.
Ἦλθε κατόπιν ὁ Μ. Κωνσταντῖνος, ὅστις ἔλαβε τὸν Σταυρὸν ποὺ ἦτο κρυμμένος εἰς τὰ βάθη τῆς γῆς, τὸν ἠσπάσθη, τὸν ἀνέσυρε καὶ τὸν ἐτοποθέτησεν εἰς τὴν κορυφὴν τῆς αὐτοκρατορίας του. Διὰ τὴν Ἐκκλησίαν νέα ἠνοίχθη τότε περίοδος δόξης καὶ προόδου. Ὁ Χριστιανισμὸς ὡς ποταμὸς ἐπλατύνθη καὶ τὰ ζωογόνα ὕδατά του ἔφθασαν μέχρι τῶν Βρεττανικῶν νήσων καὶ τοῦ Ἰνδικοῦ Ὠκεανοῦ καὶ μυριάδες ψυχῶν ὕμνουν τὸν ἐσταυρωμένον, ἀπόπειρα δὲ Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου διὰ νὰ ἀνακόψῃ τὸν ροῦν τοῦ ποταμοῦ καὶ στρέψῃ πάλιν τὴν ἀνθρωπότητα πρὸς τὰ θολὰ καὶ νοσογόνα ρεύματα τῆς εἰδωλολατρείας ἐναυάγησεν οἰκτρῶς καὶ ἡ Χρισστιανικὴ Ἐκκλησία ἐμεγαλύνετο σφόδρα. Διάσημοι διδάσκαλοι καὶ Πατέρες ἀνεδείχθησαν, οἱ ὁποῖοι ὡς δένδρα καρποφόρα ἔδωκαν τοὺς θαυμασίους καρπούς.
Ἐπὶ 1.000 ἔτη ὁ Χριστιανισμὸς ὡς ποταμὸς μεγαλοπρεπὴς ἔρρεεν ἐντὸς τῶν ὁρίων τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας καὶ διεπότιζε ψυχικῶς λαοὺς καὶ ἔθνη τῆς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως. Μετὰ τὴν πτῶσιν τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων καὶ τὴν διάλυσιν τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, τὸ σκότος ἐφαίνετο καὶ πάλιν νὰ ἐξαπλοῦται εἰς τὴν γῆν. Ξηρασία παντοῦ ὡς νὰ διέβαινες τὴν Σαχάραν τῆς ἀνθρωπότητος. Ἰδίᾳ εἰς τὴν Δύσιν, καὶ πρὸ τῆς πτώσεως τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, βάρβαροι λαοὶ ἐγκατέλειψαν τὰ κρυσφήγεετά των, τὰς ἀπεράντους στέππας καὶ τὰ παρθένα δάση, ὡπλίσθησαν μὲ ὅπλα φονικὰ καὶ κυρίως μὲ τὸ μῖσος καὶ ἐνήργησαν τὰς ἀγρίας ἐκείνας ἐπιδρομὰς τὰς ὁποίας μετὰ φρίκης μνημονεύει ἡ ἱστορία τῆς Εὐρώπης. Ἐπὶ δύο καὶ πλέον αἰῶνας διήρκεσε ἡ παλίρροια τῶν βαρβαρικῶν στιφῶν.
Ἀλλὰ τὶ βλέπω; Οἱ βάρβαροι οἱ ὁποῖοι ἐλάτρευον τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως καὶ προσέφερον ἀνθρωποθυσίας εἰς τὰς ψευδεῖς θεότητας τῶν δρυμῶν καὶ τῶν ποταμῶν τῆς Εὐρώπης ὑφίστανται θείαν μεταβολήν. Θαῦμα μέγα, τρισμέγιστον, τὸ ὁποῖον ἐτέλεσεν ὁ Χριστιανισμός, ὅστις μόνον αὐτὸς κατώρθωσε νὰ ἐξημερώσῃ τὴν ἀγρίαν φύσιν τῶν βαρβάρων καὶ νὰ δημιουργήσῃ ἀπὸ τὰ ἀσύντακτα ἐκεῖνα πλήθη, τὰς κοινωνίας, τὰ Χριστιανικὰ ἐκεῖνα ἔθνη τὰ ὁποῖα ἐφ’ ὅσον ἐλούοντο μέσα εἰς τὰ ρεῖθρα τοῦ Χριστιανισμοῦ εεἶχαν νὰ παρουσιάσουν ὡραίας ἐκδηλώσεις πολιτισμοῦ.
Ἀλλ’ ἰδού, θὰ εἴπητε, ὁ πολιτισμὸς αὐτὸς κατέρρευσεν. Ἁπλούστατα κατέρρευσε, διότι ἔχασε τὸ θεμέλιόν του, τὴν πίστιν εἰς τὰς χριστιανικὰς ἀξίας τῆς ζωῆς. Ὁ ὑλισμὸς ὡς θεωρία καὶ πρᾶξις ἐκυριάρχισε παντοῦ. Καὶ ὡς καρπὸς αὐτοῦ ἐνεφανίσθησαν πάλιν οἱ βάρβαροι. Ὤ! οἱ νεώτεροι βάρβαροι! Οἱ νεώτεροι βάρβαροι ἀπείρως χειρότεροι ἀπὸ τοὺς προγόνους των ἐξεκίνησαν ὄχι πλέον ἀπὸ τὰ ὄρη καὶ τὰ δάση, ἀλλὰ ἀπὸ πόλεις κεντρικάς, ἀπὸ Λύκεια καὶ Πανεπιστήμια καὶ ὡπλισμένοι μὲ τὰ τρομερὰ ὅπλα τῆς Ἐπιστήμης ἐπλημμύρισαν τὴν Εὐρώπην. Αἱ καταστροφαὶ τῶν ἀρχαίων βαρβάρων ὠχριοῦν ἐμπρὸς εἰς τὰς καταστροφὰς ποὺ ἐδημιούργησαν οἱ νεώτεροι βάρβαροι. Ἑκατομμύρια θρηνοῦν ἐπὶ τῶν ἐρειπίων, τὰ ὁποῖα ἐπὶ 100 καὶ πλέον ἔτη θὰ διαλαλοῦν τὴν ἀγριότητα, ἡ ὁποία ὑπερέβη τὴν ἀγριότητα ἐκείνων τῶν Κίμβρων, Τευτόνων, Γότθων, Σκυθῶν καὶ Βησιγότθων.
Ἀλλὰ παρ’ ὅλην τὴν τρομακτικὴν καταστροφὴν ποὺ ἐπροκάλεσεν ἡ νεοειδωλολατρεία ἡ ὁποία ἐγέννησε καὶ ἐξέθρεψε τὰ τάγματα τῶν νεοβαρβάρων, ὑπάρχει ἐλπὶς μεγάλη, ὅτι ἠ ἀνθρωπότης θὰ σωθῇ. Καὶ ἡ ἐλπὶς αὐτὴ εἶνε τὸ ὄραμα τοῦ Ἰεζεκιήλ. Εἶνε ὁ ποταμὸς τοῦ πνεύματος ποὺ ἐξακολουθεῖ νὰ κυλάῃ τὰ ρεύματά του ἐν μέσῳ τοῦ κόσμου. Δὲν εἶνε αὐτὸ ποὺ λέγομεν μία φαντασία, ἀλλὰ μία πραγματικότης. Ὁπουδήποτε τῆς γῆς καὶ ἐὰν μεταβῆτε, θὰ συναντήσετε σήμερον ψυχὰς ἀνδρῶν καὶ γυνααικῶν καὶ τῶν δύο ἡμισφαιρίων αἱ ὁποῖαι ἐξέρχονται πλέον ἀπὸ τὴν κλειστὴν ζωὴν πίστεως, ἀποκτοῦν τὴν ὁρμὴν καὶ τὸ θάρρος τοῦ γενναίου Χριστιανοῦ μαχητοῦ. Καὶ μὲ λόγους καὶ μὲ ἔργα διακηρύττουν, ὅτι δὲν ὑπάρχει ὑπὸ τὸν οὐρανὸν ἄλλο ὄνομα ἱκανὸν νὰ σώσῃ τὴν ἀνθρωπότητα παρὰ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ ὄνομα ἐκεῖνο ποὺ ἠρνήθη μὲν τὴν Μ. Παρασκευην εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ Καίάφα, ἀλλὰ μέ τόσην παρρησίαν ὡμολόγησε τὴν σημερινὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς, ὁ ἀπόστολος Πέτρος. Θαρραλέοι ὁμολογηταὶ τῆς πίστεως ταύτης καὶ σήμερον θὰ ἐμφανισθοῦν. Ὁ νεοβαρβαρισμὸς ποὺ καλύπτεται μὲ τὸν πέπλον ἀθέου Ἐπιστήμης πρέπει νὰ πέσῃ. Τὰ πικρὰ ὕδατα πρέπει νὰ μεταβληθοῦν εἰς γλυκά. Αἱ Σαχάραι εἰς κήπους. ΑἹ φωλεαὶ τῶν θηρίων εἰς κατασκηνώσεις ἀγγέλων. Μία νέα Πεντηκοστὴ γλυκοχαράζει εἰς τὴν ἀνθρωπότητα. Νέαι ἐξορμήσεις Χριστιανικοῦ Πνεύματος ἐξ Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως, Βορρᾶ καὶ Νότου θὰ σημειωθοῦν, αἱ ὁποῖαι θὰ συντρίψουν τὰς σκοτεινὰς δυνάμεις καὶ θὰ ἐξυγιάνουν τὸ πρόσωπον τῆς γῆς. Καὶ τὴν περίοδον τῆς σιδηρᾶς καμίνου, μέσα εἰς τὴν ὁποίαν ἐκάη καὶ ἐθλίβη ὀ κόσμος, θὰ διαδεχθοῦν «οἱ καιροὶ ἀναψύξεως».
«Καιροὶ ἀναψύξεως». Εἶνε εὐτύχημα ὅτι εἰς τὴν ἀγαπητὴν Πατρίδα μας, τὴν ὁποίαν ὁ ὑλισμὸς μὲ τὴν ἐπιδρομὴν τῶν νεοβαρβάρων ἐζήτησε νὰ συντρίψῃ ὁλοσχερῶς καὶ πάλιν τὸ πνεῦμα ἀναθάλλει. Δὲν ὑπάρχει γωνία τῆς μαρτυρικῆς μας Πατρίδος ὅπου νὰ μὴ παρατηρεῖται μία φλὸξ ἀπὸ τὰς φλόγας ἐκείνας ποὺ ἤναψε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς. Νεάνιδες καὶ νέοι καὶ μάλιστα στρατιῶταί μας εἰς τὰς κορυφὰς τῶν Ἑλληνικῶν ὀρέων βλέπουν θεῖα ὁράματα, θαύματα, νεώτερα θαύματα καὶ ἐμπνέονται καθημερινῶς βαθύτερον ἀπὸ τὰ Χριστιανικὰ ἰδεώδη. Εἰς τὴν ἐκλεκτὴν αὐτὴν μερίδα τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ δύναται νὰ ἐφαρμοσθῇ ἐκείνη ἡ ἄλλη προφητεία τοῦ προφήτου Ἰωήλ. «Ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ οἱ θυγατέρες ὑμῶν, καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται»(Πραξ. β΄ 17). Μὲ τὸ χαρωπό τραγούδι, μὲ τὴν λαμπρὰν συμπεριφοράν, μὲ τὸ χριστιανικὸν ἔντυπον ποὺ διανέμεται παντοῦ, ἡ χριστιανικὴ νεότης καλεῖ τὴν Ἑλλάδα μας νὰ ἐνταχθῇ ὁλόκληρος εἰς τὴν γραμμὴν τοῦ Χριστοῦ.
Ἀλλὰ διὰ νὰ ἐνταχθῇ καὶ πάλιν τὸ ἔθνος μας εἰς τὴν φωτεινὴν τροχιὰν τοῦ Χριστοῦ θὰ χρειασθῇ ἀγὼν πνευματικός, συνεχὴς καὶ ἀδιάλειπτος. Εἰς τὸν ἀγῶνα αὐτὸν πρέπει νὰ κατέλθῃ πᾶσα χριστιανικὴ ψυχή. Οὐδεὶς δύναται νὰ ὀνομασθῇ χριστιανός, ὅστις κλείει τὴν πίστιν του ἐντὸς τῶν τεσσάρων τοίχων τῆς οἰκίας του. Ἡ ἀληθινὴ πίστις πρέπει νὰ κηρυχθῇ εἰς πᾶσαν γωνίαν τῆς Πατρίδος μας. Τοῦτο εἶνε τὸ Ὕψιστον καθῆκον ὅλων μας. Καὶ ὁ κληρικὸς καὶ ὁ δημοσιογράφος καὶ ὁ διδάσκαλος καὶ ὁ ἐπιστήμων καὶ πρὸ παντὸς ὁ πατέρας καὶ ἡ μητέρα καὶ πᾶς τις ἐν γένει ὅστις δύναται νὰ ἐπηρεάσῃ ἕνα  ἤ περισσοτέρους ἀνθρώπους ἔχει ὑποχρέωσιν νὰ μεταδώσῃ τὸ σωτήριον αὐτὸ φῶς ποὺ ἔλεμψε κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς. Γλυκύτερον καὶ σωτηριωδέστερον ἀπὸ τὸ φῶς αὐτὸ δὲν ὑπάρχει. Ἐὰν πράγματι πιστεύωμεν ὅτι ἡ Χριστιανικὴ ἰδεολογία εἶνε ἀπείρως ἀνωτέρα ἀπὸ ὅλας ἀνεξαιρέτως τὰς ἰδεολογίας τοῦ κόσμου, ὅτι εἶνε τὸ μοναδικὸν φάρμακον ποὺ χρειάζεται σήμερον ὁ ἄνθρωπος διὰ νὰ σωθῇ, τότε ἀποτελεῖ τὸ μεγαλύτερον ἔγκλημα ἡ σ ι ω π ή  μ α ς.
Ὦ Κύριε! Ἄναψε νέας φλόγας πίστεως εἰς τὰς καρδίας ὅλων μας. Ἄλλοοτε ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα μας ἐξεκίνησαν μεγάλαι καὶ ἡρωϊκαὶ ψυχαί διὰ νὰ μεταφέρουν τὸ φῶς τῆς Πεντηκοστῆς μέχρι τῶν πηγῶν τοῦ Νείλου καὶ τῶν Οὐραλίων ὀρέων, πισταὶ εἰς τὴν θείαν Σου ἐντολήν! «Πορευθέντες μααθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη» Καὶ πῶς τώρα, Κύριε, δὲν θὰ εὑρεθοῦν ψυχαὶ Χριστιανῶν Ἑλλήνων καὶ Ἑλληνίδων, αἱ ὁποῖαι δὲν θὰ διασκορπισθοῦν ὄχι πλέον μέσα εἰς τὰ ξένα ἔθνη, ἀλλὰ εἰς τὸ ἔθνος τοῦτο διὰ νὰ τὸ δροσίσουν μὲ τὰ ρεύματα τῆς διδασκαλίας Σου, μὲ τοὺς ποταμοὺς τῆς χάριτός Σου, διὰ νὰ διαφωτίσουν πλήρως, διὰ νὰ ἐμφυτεύσουν διὰ λόγων καὶ ἔργων τὴν ἀλήθειάν Σου, τὴν θείαν χάριν, ἡ ὁποία ὡς ἀστείρευτος ποταμὸς τοῦ Ἰεζεκιήλ ρὲει διὰ μέσου ὅλων τῶν ἐποχῶν καὶ τῶν αἰώνων.