«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ»
ΕΤΟΣ ΙΒ΄ ΚΟΖΑΝΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 1956,  ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 180
Συντάκτης ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ Ν. ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ιεροκήρυξ

ΝΑ ΓΙΝΗ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Πρὸς τὸν εὐσεβὴ λαὸν τῶν Πατρῶν

• «Ὑποτάγητε τῶ Θεῶ, ἀντίστητε τῶ Διαβόλω
  καὶ φεύξεται ἀφʼ ὑμῶν» (Καινὴ Διαθήκη Ἰάκ. 4, 7)

Κοινωνικὰ θέματα

Καὶ πάλιν, ἀγαπητοί μου, καὶ πάλιν ὁ συντάκτης τοῦ φύλλου τούτου θέλει ένοχλήσει τὴν πόλιν σας. Ἀλλὰ ποία ἄλλη εἶνε ἡ ἀποστολὴ ἡμῶν ὡς ἱεροκηρύκων καὶ χριστιανῶν δημοσιογράφων παρὰ ἵνα διὰ τῆς γλώσσης καὶ τῆς γραφίδος, ὡς διὰ ὀξέων κέντρων, ἐνοχλῶμεν καὶ ἐξεγείρωμεν τὰς κοιμωμένας συνειδήσεις; Ὅπως ἔλεγεν ὁ φιλόσοφος Σωκράτης, ὁ πρὸ Χριστοῦ ἱεροκῆρυξ οὖτος τοῦ ἐν εἰδωλολατρεία ζῶντος ἀρχαίου κόσμου, ἡ διδασκαλία, ἡ ἐπιτίμησις, ὁ κατʼ ἰδίαν καὶ δημοσία ἔλεγχος τῶν ἠθικῶς παρεκτρεπομένων ὁμοιάζει μὲ τὸν οἶστρον ποὺ δὲν ἀφήνει τὰ ὀκνηρὰ καὶ δυσκίνητα ζῶα νὰ ἡσυχάσουν. Θὰ ἐνοχλήσωμεν λοιπὸν καὶ ἡμεῖς τὴν πόλιν, ὅπως καὶ κατὰ τὰ προηγούμενα ἔτη, μὲ τὴν ἐλπίδα μιᾶς θρησκευτικῆς καὶ ἠθικῆς ἀφυπνίσεως ψυχῶν.

Ἀλλʼ ἀκούεται μακρόθεν φωνὴ ἀπαισιοδοξίας: «Τὶ κάμνεις; Θέλεις καὶ πάλιν νὰ γράψης καὶ νὰ κηρύξης; Ἀλλʼ ἐκ τῆς πείρας, ἐκ τῶν ἀποπειρῶν τοῦ παρελθόντος, δὲν ἔχεις ἀντιληφθῆ, ὅτι ὁσονδήποτε καὶ ἄν ἐλέγξης, δὲν πρόκειται ὁ λαὸς αὐτὸς νὰ συγκινηθῆ; Ἐκ τῆς θέσεως «σκιᾶς θανάτου» εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκεται δὲν πρόκειται νὰ μετακινηθῆ, ἕστω καὶ ἐὰν τὸ ἔδαφος κλονίζεται καὶ ἀπαίσιοι ὑποχθόνιοι κρότοι ἀκούωνται προμηνύοντες σεισμὸν ποὺ θὰ θάψη τοὺς πάντας καὶ τὰ πάντα, ἕνα ψευδῆ καὶ ἀκόλαστον πολιτισμόν, πολιτισμὸν Σοδόμων καὶ Γομόρων. Ἀσυγκίτοι μένουν οἱ νεκροί, σειόμενοι τῆς γῆς. Οὕτω ἀσυγκίνητοι μένουν καὶ αἱ πεπωρωμεναι ψυχαί, σειομένης τῆς ἀνθρωπότητος ὑπὸ τῆς θλίψεως τῆς μεγάλης, τῆς δυστυχίας, τῆς κοινωνικῆς συμφορᾶς. Ὁ λαὸς αὐτὸς ποὺ σεῖς οἱ ἱεροκήρυκες διδάσκετε καὶ ἐλέγχετε, φράσσει τὰ αὐτιάτου διὰ νὰ μὴν ἀκούη τὴν φωνὴν τῆς ἀληθείας, κλείει τὰ μάτια του, διὰ νὰ μὴ βλέπη τὰ συνταρακτικὰ γεγονότα, καὶ ὡς ἡ καταδιωκόμενη ὑπὸ τοῦ κηνυγοῦ στρουθοκάμηλος κρύπτει τὴν κεφαλήν της εἰς ἄμμον, δὲν βλέπει τὸν κίνδυνον καὶ θεωρεῖ τὸν ἑαυτόν της ἀσφαλῆ, οὕτω καὶ ὁ λαὸς αὐτός… Δὲν βλέπει, δὲν ἀκούει καὶ ἄρα, εἰς μάτην αἱ φωναὶ καὶ αἱ διαμαρτυρίαι σας. Δὲν πρόκειται νὰ εὕρουν ἠχὼ οἱ λόγοι σας εἰς τὴν καρδίαν οὐδενός…».

Ταῦτα λέγει ἡμῖν ἡ φωνὴ τῆς ἀπαισιοδοξίας. Νὰ τὴν πιστεύσωμεν; Τοιοῦτος εἶναι ὁ λαὸς τῶν Πατρῶν; Ἐνεκρώθη ἐν αὐτῶ πᾶν εὐγενὲς καὶ θεῖον αἴσθημα; Ἕνας λαὸς ὅστις ἔζη ἄλλοτε τὴν ἁγιωτέραν ζωὴν καὶ ἧτο ὑπόδειγμα εὐσεβείας ὄχι μόνον διὰ τὴν Ἀχαΐαν ἀλλὰ διʼ ὁλόκληρον τὴν Ἑλλάδα, ἕνας λαός, ὅστις ἐγέννησε ἁγίους καὶ μάρτυρας καὶ διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἤκουε ἄλλοτε τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τῆς Παρθένου καὶ τῶν ἁγίων καὶ ἐδάκρυεν ἐκ τῆς ἱερᾶς συγκινήσεως, ἕνας τοιοῦτος εὐγενὴς λαὸς κατήντησεν εἰς τοιαύτην ἠθικὴν καὶ θρησκευτικὴν κατάπτωσιν καὶ ἀναισθησίαν, ὥστε νὰ χειροκροτῆ τὰ εἰδεχθέστερα αἴσχη τῆς ζωῆς καὶ νὰ μὴν συγκινεῖται πλέον ἀπὸ τὰς προφορικὰς καὶ γραπτὰς διαμαρτυρίας τῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου; Ἐξηλείφθη πᾶν ἴχνος πίστεως καὶ ἀρετῆς; Ἐκυριάρχησεν ἡ ἁμαρτία; Βασιλεύει ὁ Σατανᾶς εἰς τὴν ἱερὰν πόλιν, ἧς προστάτης ὁ Πρωτόκλητος; Ἡμεῖς δὲν πιστεύομεν τὴν φωνὴν αὐτὴν τῆς ἀπαισιοδοξίας καὶ ἐπειδὴ δὲν τὴν πιστεύομεν, γράφομεν ἐκ νέου καὶ πρὸς ἐξακρίβωσιν τῆς ἐν τῆ πόλει ἐπικρατούσης ἠθικῆς καὶ πνευματικῆς καταστάσεως θὰ τολμήσωμεν νὰ ὑποδείξωμεν ἕνα νέον τρόπον, ὅστις, ἐὰν ἐφαρμοσθῆ, θὰ φέρη εἰς τὴν ἐπιφάνειαν, εἰς τὸ φῶς τὰς βαθυτέρας τῶν ἰδεῶν καὶ τὰ ἁγνότερα τῶν αἰσθημάτων τοῦ λαοῦ τούτου. Ἀλλὰ καὶ ἐὰν πρὸς στιγμην παραδεχθῶμεν ὅτι ὁ ἥλιος ἔσβυσε καὶ ὅλη ἡ πόλις ἐβυθίσθη εἰς τὸ εἰδωλολατρικὸν σκότος καὶ ὅτι ἐν τῶ λαῶ τούτω ἰσχύει τὸ προφητικόν: «Περιδράμετε καὶ ἴδετε, εἰ ἐστιν εἶς ποιῶν κρῖμα καὶ δικαιοσύνην καὶ ἵλεως ἔσομαι» (Ἱερεμ. 5, 1), καὶ πάλιν ἡ φωνὴ τῆς διαμαρτυρίας ὡς φωνὴ τῆς διαμαρτυρίας ὡς φωνὴ βοῶντος ἐν τῆ ἐρήμω πρέπει νʼ ἀκουσθῆ. Ναί. Νʼ ἀκουσθῆ καὶ ἐὰν ἀκόμη διὰ τὴν προκειμένην περίπτωσιν τοῦ ἐλέγχου θὰ ἠδύνατο νὰ ἐπαναληφθῆ τὸ τοῦ Ἡσαΐου: «ἧλθον καὶ οὐκ ἧν ἄνθρωπος, ἐκάλεσα καὶ οὐκ ἧν ὁ ὑπακουόμενος» (Ἡσ. 50, 2).

* * *

Τὸ θέμα ποὺ προκαλεῖ καὶ πάλιν τὴν ἔντονον διαμαρτυρίαν μας, εἶνε ὁ Καρνάβαλος.

Ὁ Καρνάβαλος! Τινὲς ἀκούοντες ὅτι ὁ ἱεροκῆρυξ εἶναι κατὰ τοῦ Καρναβάλου ἐκσποῦν εἰς παταγώδεις γέλωτας καὶ καγχασμούς. «Μὲ τὸν Καρνάβαλον πάλι τὰ ἔβαλε; – θὰ εἴπουν. – Δὲν ὑπάρχει ἄλλο θέμα σπουδαιότερο νʼ ἀσχοληθῆ;…». Καὶ ἀμέσως ἀρχίζει μὲ εὐγλωττίαν ἡ ὑπὲρ τοῦ Καρναβάλου ὑπεράσπισις καὶ μάλιστα ἐκ μέρους προσώπων ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ εἶνε οἱ σφοδρότεροι πολέμιοι τοῦ Καρναβαλικοῦ αἴσχους. Ὁ Καρνάβαλος – λέγουν – εἶνε ἡ δικλεῖς τῆς στενοχωρίας τοῦ κόσμου, εἶνε ἡ χαρά, εἶνε ἡ ψυχαγωγία, εἶνε ἡ ἀθῶα διασκέδασις τοῦ λαοῦ μας. Τὶ κάμνουν οἱ ἄνθρωποι; Παίζουν ὅπως τὰ ἀθῶα παιδιὰ καὶ ἔρχεσθε σεῖς νὰ τοὺς ἀφορίσητε. Θὰ σᾶς ἐκδιώξουν μακρὰν τῆς πόλεώς μας καὶ θὰ θέσωμεν φίμωτρον εἰς τὰ στόματά σας. Μᾶς εἶσθε λίαν ἐνοχλητικοὶ καὶ ἐπικίνδυνοι.

Ἀλλʼ εἶνε τόσον ἀθῶα διασκέδασις ὁ Καρνάβαλος, ὅπως νομίζουν τινες; Ἐὰν θελήσωμεν νὰ κρίνωμεν τὸν Καρνάβαλον ὄχι μὲ τὰ ψευδῆ, μὲ τὰ ἐσφαλμένα μέτρα, μὲ τὰ ὁποῖα κρίνει, ἀλλὰ μὲ τὸ ἕν, τὸ ἀληθές, τὸ ἀλάνθαστον κριτήριον, τὸν Εὐαγγελικὸν Νόμον, ποὺ ἰσχύει διʼ ὅλας τὰς ἐποχὰς καὶ ὅλους τοὺς αἰῶνας, τότε ὁ Καρνάβαλος θʼ ἀποδειχθῆ ὅτι εἶνε ἔργον σκότους, ἐκ τῶν ἔργων ἐκεῖνων τοῦ εἰδωλολατρικοῦ σκότους, διὰ τὰ ὁποῖα ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος Παῦλος διαμαρτύρεται λέγων: «Μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε˙ τὰ γὰρ κρυφῆ γινόμενα ὑπʼ αὐτῶν αἰσχρὸν ἔστι καὶ λέγειν» (Ἐφ. 5, 12). Ὑπὸ τὸ φῶς τοῦ Εὐαγγελικοῦ ἐλέγχου ὁ Καρνάβαλος φανερώνεται ὁποῖος εἶνε. Ὄχι ἕν ἀλλʼ ἄθροισμα, ἅλυσις, κλοιὸς πολλῶν ἁμαρτημάτων. Νὰ τʼ ἀπαριθμήσωμεν; Εὐκολώτερον θὰ εἶνε νὰ μετρήση τις τὰς σταγόνας τοῦ Ἰονίου πελάγους ἤ τὰ ἁμαρτήματα, μικρὰ καὶ μεγάλα, ὅσα τελοῦνται κατὰ τὴν περίοδον τῶν ἑορτῶν τοῦ Καρναβάλου. Μωρολογίαι, βωμολοχίαι, αἰσχρολογίαι, πορνικὰ ἄσματα, ὕβρεις, βλασφημίαι, μέθαι, προσωπιδοφορίαι, μεταμφιέσεις, χοροὶ οἱ πλέον ἀνήθικοι (ὡς τὸ λεγόμενον μπουρμποῦλι), ἀσωτεῖαι παντὸς εἴδους, σπατάλαι, ἐκπαρθενεύσεις, πορνῖαι, μοιχεῖαι, ἀκαθαρσίαι, βεβηλώσεις τῶν ἁγίων ἡμερῶν τοῦ Τριωδίου, τραυματισμοὶ καὶ φόνοι ἀκόμη, ἰδοῦ ἐν περιλήψει τὸ περιεχόμενον τοῦ Καρναβάλου. Πίνακα καὶ ἀνάλυσιν τῶν ἁμαρτημάτων ἐδώκαμεν εἰς τὸ ὑπʼ ἀριθμ. 153)1954 φύλλον τῆς «Σπίθας».

Ἐναντίον τῶν εἰδωλολατρικῶν τούτων ἐκδηλώσεων τοῦ Καρναβάλου βάλλομεν ἔχοντες σύμφωνον τὴν Ἁγίαν Γραφὴν καὶ τὴν Ἱερὰν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας παράδοσιν. – Ἀλλὰ θὰ μᾶς εἴπουν ἄλλοι συνήγοροι τοῦ Καρναβάλου ἀνήκοντες εἰς τὴν «δημοκρατικὴν παράταξιν». Ἡμεῖς δὲν ἐξετάζομεν τὴν ἠθικὴν καὶ θρησκευτικὴν πλευρὰν τοῦ ζητήματος. Ἡμεῖς ἕν βλέπομεν, ὅτι ὑπὲρ τοῦ Καρναβάλου εἶνε ὅλος ὁ λαός. Καὶ ἐφʼ ὅσον ὁ λαὸς θέλει τὸν Καρνάβαλον ποῖοι εἶσθε σεῖς ποὺ ἔρχεσθε καὶ θέλετε βιαίως νὰ ὑποτάξητε εἰς τὴν θέλησιν ὑμῶν τῶν ὀλίγων τὴν θέλησιν τῶν πολλῶν; Ἐδῶ, κύριοι, εἰς τὸν τόπον μας ὑπάρχει ἐλευθερία καὶ δημοκρατικὴ ἀντίληψις τῆς ζωῆς. Οἱ πολλοὶ νικοῦν καὶ ὄχι οἱ ὀλίγοι. Ἡμεῖς οἱ πολλοὶ θέλομεν τὸν Καρνάβαλόν μας, σεῖς οἱ ὀλίγοι ποὺ δὲν τὸν θέλετε ἄς κλεισθῆτε μέσα εἰς τὰ σπίτια σας ἤ ἄς ἐξέλθητε ἔξω τῆς πόλεως διὰ νὰ μὴν ἀκούετε τὰς φωνάς, διὰ νὰ μὴν βλέπετε τὰ αἴσχη μας…

Ὥστε κατὰ τοὺς νέους αὐτοὺς συνηγόρους, οἱ θέλοντες τὸν Καρνάβαλον ἀποτελοῦν τὴν συντριπτικὴν πλειοψηφίαν. Ἀλλʼ ἡμεῖς ἔχομεν τὴν ἀντίθετον γνώμην. Φρονοῦμεν ὅτι τὸ πλεῖστον τῶν οἰκογενειῶν τῆς πρωτευούσης τῆς Πελοποννήσου εἶνε ἐναντίον τοῦ καρναβαλικοῦ ὀργίου καὶ ὅτι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι πρωτοστατοῦν ὑπὲρ τῆς εἰδωλολατρικῆς αὐτῆς πομπῆς εἶνε ἐλάχιστοι, ἄτομα ποὺ δὲν ἔχουν οἰκογενείας ἤ ἐὰν ἔχουν οἰκογενείας, τὰ σπίτια των δὲν παρουσιάζουν ὅψιν συντεταγμένης χριστιανικῆς οἰκογενείας, ἀλλὰ ὁμοιάζουν μὲ ξενοδοχεῖα ὕπνου καὶ φαγητοῦ. Οὐδεὶς φιλόστοργος πατήρ, ἔχων υἱοὺς καὶ θυγατέρας καὶ τρέμων, ὡς ὁ δίκαιος Ἰώβ, διὰ τὴν ἠθικὴν καὶ θρησκευτικὴν αὐτῶν ζωήν, ἐπιδοκιμάζει τὰς ἀσχημίας τῶν ἡμερῶν τοῦ Καρναβάλου. Οὐδεὶς νέος καὶ οὐδεμία νέα, ποὺ διατηρεῖ ἴχνη αἰδοῦς, δύναται νὰ συμμαχήση μετὰ τῶν Καρναβαλιστῶν.

Καὶ ἐρωτώμεν: Ἐὰν αὐτὸ ποὺ διϊσχυριζόμεθα εἶνε ἀληθές, ὅτι δηλαδή, ἡ πλειοψηφία τῶν κατοίκων εἶνε κατὰ τοῦ Καρναβάλου, τότε ἐπιτρέπεται ἡ θέλησις τῶν ὀλίγων νὰ παρουσιάζεται ὡς ἡ θέλησις ὁλοκλήρου τοῦ λαοῦ τῶν Πατρῶν;

Πρὸς λύσιν τῆς διαφορᾶς μας, πρὸς διεξακρίβωσιν τοῦ ἀληθινοῦ φρονήματος τοῦ λαοῦ ὅσον ἀφορᾶ τὸ θέμα τοῦ Καρναβάλου, ἡμεῖς προτείνομεν τὸ ἐξῆς δημοκρατικώτατον: Μίαν ὡρισμένην ἡμέραν νὰ διεξαχθῆ εἰς τὴν πόλιν τῶν Πατρῶν δημοψήφισμα. Νὰ κληθῆ ὁ λαὸς νʼ ἀπαντήση ἐπὶ τοῦ ἐρωτήματος: Θέλετε τὸν Καρνάβαλον; Πρὸς τοῦτο νὰ στηθοῦν κάλπαι, τόσαι κάλπαι ὅσαι εἶνε καὶ ἐνορίαι τῆς πόλεως. Νὰ δοθοῦν σφιαρίδια, ὡς τὰ σφαιρίδια ἐκεῖνα, μὲ τὰ ὁποῖα ἄλλοτε διεξήγοντο μυστικῶς ἐν Ἑλλάδι αἱ δημοτικαὶ καὶ αἱ βουλευτικαὶ ἐκλογαί. Νὰ προσέλθουν ὅλοι οἱ κάτοικοι οἱ ἐγγεγραμμένοι εἰς τοὺς ἐνοριακοὺς καταλόγους καὶ νὰ ψηφίσουν. Ὅσοι ἐξ αὐτῶν εἶνε ὑπὲρ τοῦ Καρναβάλου νὰ ρίπτουν τὸ σφαιρίδιόν των εἰς τὸ λευκὸν μέρος τῆς κάλπης, ὅσοι δὲ εἶνε κατὰ νὰ ρίπτουν τὸ σφαιρίδιόν των εἰς τὸ μαῦρον. Ἅμα τῆ δύσει τοῦ ἡλίου νʼ ἀνοιχθοῦν ὅλαι αἱ κάλπαι καὶ νὰ γίνη ἡ καταμέτρησις τῶν σφαιριδίων. Καὶ ἐὰν μὲν τὸ ἀποτέλεσμα τῆς ψηφοφορίας εἶνε ὑπὲρ τοῦ Καρναβάλου, ἄς κάμουντὸν Καρνάβαλόν των καὶ αὐτοὶ πλέον θὰ ἔχουν τὰς εὐθύνας διὰ τὰς ἀσχημίας τῶν Καρναβαλικῶν ἡμερῶν. Ἐὰν ὅμως τὸ ἀποτέλεσμα ἀποβῆ κατά, τότε ὁ Καρνάβαλος πρέπει νὰ καταργηθῆ ὡς προσκρούων εἰς τὴν θέλησιν τῆς πλειοψηφίας τοῦ λαοῦ τῶν Πατρῶν. Συμφωνοῦμεν; – «Τὶ εἶνε αὐτά; Μὲ ἐκλογὰς ζητεῖτε νὰ λύσετε τὸ ζήτημα;» θὰ φωνάξουν πολλοί, οἱ ὁποῖοι μόνον ὅταν πρόκειται περὶ πολιτικῆς φύσεως ζητημάτων ζητοῦν τὴν διʼ ἐκλογῶν λύσιν τῶν διαφορών των, ἵνα μὴ ἡ μειοψηφία καταδυναστεύη τὴν πλειοψηφίαν. Ἀλλʼ ἀγαπητοί, νομίζομεν, ὅτι καιρὸς εἶνε πλέον, ὅπως ἐπὶ σπουδαίων ζητημάτων ποὺ ἀφοροῦν τὴν ἠθικὴν ὑπόστασιν τοῦ ἔθνους, ἐρωτᾶται ὁ λαός μας. Διότι – διατὶ νὰ τὸ ἀποκρύψωμεν; – οὐχὶ σπανίως ἐρήμην τοῦ λαοῦ μας λαμβάνονται ἀποφάσεις, ἐκδίδονται Νόμοι καὶ Διατάγματα ποὺ ἀνατρέπουν τὰ θεμέλια τῆς ἠθικῆς καὶ θρησκευτικῆς ζωῆς. Ἀλλʼ ὁ τρόπος ποὺ ὑποδεικνύομεν περιστέλλει τὸ κακὸν καὶ ἀναδεικνύει τὸν λαὸν ὄντως κυρίαρχον. Εἶνε τρόπος καθαρῶς δημοκρατικός. Εἶνε τρόπος ποὺ ἐφηρμόζετο εἰς πόλεις τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδος, τῶν ὁποίων ὅλοι οἱ πολῖται ἐκαλοῦντο νʼ ἀποφανθοῦν ἐπὶ ὡρισμένων θεμάτων. Εἶνε τρόπος ποὺ καὶ σήμερον ἐφαρμόζεται μὲ ἄριστα ἀποτελέσματα. Ποὺ; Εἰς τὴν Ἑλβετίαν, ἡ ὁποία θεωρεῖται μία ἐκ τῶν πλέον δημοκρατικῶν καὶ πολιτισμένων χωρῶν τῆς Εὐρώπης. Ἐκεῖ ἐκτὸς τῶν δημοτικῶν καὶ τῶν βουλευτικῶν ἐκλογῶν, συμφώνως μὲ ρητὴν διάταξιν τοῦ Ἑλβετικοῦ Συντάγματος, ὁ λαὸς μιᾶς πόλεως ἤ καὶ ἑνὸς καντονίου καλεῖται, ἵνα διὰ δημοψηφίσματος ἀποφανθῆ ἐπὶ κοινωνικοῦ ζητήματος ποὺ διχάζει τὴν κοινὴν γνώμην. Οὕτως πρὸ διετίας εἰς τὸ ἱστορικὸν καντόνιον τῆς Γενεύης τὸ ζήτημα τῆς γυναικείας ψήφου ἐλύθη διὰ δημοψηφίσματος τοῦ λαοῦ, ὅστις διὰ ψήφων 17967 κατὰ 13419 ἀπεφάνθη ὅτι δὲν πρέπει νὰ ψηφίζουν οἱ γυναῖκες.

Αὐτὸς ὁ τρόπος τῆς διὰ δημοψηφίσματος λύσεως ζητημάτων πρέπει νὰ ἐφαρμοσθῆ καὶ εἰς τὴν Πατρίδα μας. Ἰδοὺ δὲ μερικὰ ζητήματα ποὺ ἀνέκυψαν κατὰ τὰ τελευταῖα ἔτη καὶ ἐπὶ τῶν ὁποίων θὰ ἔπρεπε ὁπωσδήποτε νʼ ἀκουσθῆ ἡ γνώμη τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ: Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις τὰ κορίτσια σου νὰ ξεγυμνώνονται δημοσίως καὶ ἐξετάζωνται ἐπιμελῶς ὡς τὰ ζῶα εἰς τὰς ζωοπανηγύρεις; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις ξέναι καὶ ἡμέτεραι κινηματογραφικαὶ ἐταιρεῖαι χάριν ἐλεεινοῦ κέρδους νὰ προβάλλουν τὰς αἰσχρὰς καὶ τὰς γκαγκστερικὰς ταινίας, ἐκ τῆς ἐπιδράσεως τῶν ὁποίων τόση φθορὰ προκαλεῖται εἰς τὴν νεότητα; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις τὴν μεικτοποίησιν τῶν Σχολείων, ἀγόρια καὶ κορίτσια νὰ ἐκπαιδεύωνται μαζύ; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις τὰ παράλια τῶν νήσων σου νὰ μολύνωνται μὲ μπαιν-μὶξ, μὲ τὰ μικτὰ λουτρὰ ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις καζῖνα καὶ χαρτοπαικτικαὶ λέσχαι νὰ ἱδρυθοῦν εἰς τὰς διαφόρους πόλεις; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις ἡ ἀντίχριστος ὀργάνωσις τῶν Μασόνων νὰ γίνη ἐπίσημον Ἵδρυμα; Ἑλληνικὲ λαέ! Θέλεις τοὺς Καρναβάλους, τὰς αἰσχρὰς εἰδωλολατρικὰς τελετὰς καὶ πομπάς, θέλεις τὰ φεστιβὰλ ποὺ διοργανώνει ἐσχάτως ὁ Τουρισμός;

Δυστυχῶς ἐπὶ τῶν θεμάτων τούτων δὲν ἐρωτᾶται ὁ Ἑλληνικὸς λαός˙ Ὀλίγων ἀνθρώπων οἱ θελήσεις, αἱ ὁποῖαι εἶνε τόσον ξέναι πρὸς τὴν Ὀρθόδοξον παράδοσιν, περιβάλλονται μὲ τὸ κῦρος τῶν Νόμων, διὰ τῶν ὀποίων τυπικῶς μὲν φαίνεται, ὅτι ἐκφράζεται ἡ θέλησις τῆς πλειοψηφίας τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ, ἀλλὰ εὶς τὴν πραγματικότητα ἐκφράζονται καὶ ἐπιβάλλονται τῶν ὀλίγων οἱ θελήσεις. Δεινὴ τῆς θελήσεως τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ πλαστογράφησις. Διὰ τοῦτο φρονοῦμεν, ὅτι εἰς μελλοντικὴν ἀναθεώρησιν τοῦ Ἑλληνικοῦ Συντάγματος εἰς τὸ περὶ ἐκλογῶν κεφάλαιον νὰ προστεθῆ ἄρθρον, διὰ τοῦ ὁποίου εἰς τὸν λαὸν τῆς πόλεως ἤ ἐπαρχίας ἤ νομοῦ ἤ καὶ ὁλοκλήρου τῆς χώρας θὰ παρέχεται τὸ δικαίωμα, ὅπερ ἔχει καὶ ὁ Ἑλβετικὸς λαός, ἵνα διὰ δημοψηφίσματος ἀποφαίνεται ἐπὶ ζητημάτων κοινωνικοῦ ἐνδιαφέροντος ποὺσυγκινοῦν τὸν λαόν.

Ἐὰν ἀγαπητοί, τοιαύτη διάταξις ὑπῆρχεν εἰς τὸ Ἑλληνικὸν Σύνταγμα, εἰς τὴν πόλιν τῶν Πατρῶν θὰ διεξήγετο τώρα δημοψήφισμα. Αἱ δύο παρατάξεις τῶν καρναβαλιστῶν θὰ κατήρχοντο εἰς τὸν ἐκλογικὸν ἀγῶνα καὶ θὰ ὑπεστήριζον τὰς ἀπόψεις των. Τότε θὰ ἐγίνοντο καὶ τʼ ἀποκαλυπτήρια! Τότε διὰ πρώτην φορὰν ὁ λαὸς τῶν Πατρῶν θὰ ἔβλεπε ποῖοι εἶνε ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι δημοσία, ὑποστηρίζουν τὸν Καρνάβαλον. Διότι μέχρι τοῦδε οἱ ἠρακλεῖς ποὺ ἀποτελοῦν τὴν αὐλὴν τοῦ Καρναβάλου, τὸν ὁποίον παρουσιάζουν ὡς βασιλέα τῆς χαρᾶς καὶ διασκεδάσεως, καίτοι προκαλούμενοι, δὲν φανερώνουν τὰ ὀνόματά των, ἀλλὰ κινοῦνται ἀνωνύμως καὶ κρύπτωνται κάτω ἀπὸ μίαν γενικὴ μάσκαν, τὴν ἐπιγραφήν˙ Ἐπιτροπὴ Καρναβάλου. Κρύπτονται, διότι φοβοῦνται τὸ φῶς, τὸ φῶς τῆς δημοσιότητος, διότι πονηρὰ εἶνε τὰ ἔργα τοῦ Καρναβάλου καὶ τὰ ἔργα τὰ ἰδικά των. Ποῖοι εἶνε οἱ κατὰ τοῦ Καρναβάλου κηρύσσοντες εἶνε γνωστοὶ εἰς τὴν Ἑλληνικὴν Πατρίδα. Ἀλλὰ ποῖα, ἐρωτῶμεν, εἶνε τʼ ἀξιότιμα μέλη τῆς μεγάλης ἐπιτροπῆς τοῦ Καρναβάλου; Παραμένουν ἄγνωστοι. Πολὺ ὅμως ἐνδιαφέρον ἔχει ὁ λαὸς νὰ τοὺς γνωρίση ἐκ τοῦ πλησίον, διὰ νὰ ἐξακριβώση, ἐὰν εἰλικρινὴς πόνος ὑπὲρ τοῦ λαοῦ ἡ ἰδιοτελῆ καὶ ὅλως ταπεινὰ ἐλατήρια κινοῦν τοὺς κυρίους αὐτούς, διὰ νὰ ρίψουν τὴν πόλιν τῶν Πατρῶν εἰς ἡμέρας καὶ ἔργα Βοκκακίου. Τώρα κρύπτονται καὶ φωνάζουν καὶ ὑβρίζουν ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς τοὺς κήρυκας τῆς ἀληθείας. Ἀλλὰ τότε θὰ ἀναγκασθοῦν νὰ παρουσιασθοῦν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ καὶ νʼ ἀναπτύξουν τὰ ἐπιχειρήματά των καὶ νὰ πείσουν ὅλους! Καὶ ὁ διὰ τὴν εὐφυΐαν του διακρινόμενος Πατραϊκὸς λαός, ἔχων πρὸ ὁφθαλμῶν τὸ παρελθόν, τὴν άτομικὴν καὶ οἰκογενειακὴν ζωὴν πολλῶν ἐξ αὐτῶν, θὰ ἐνθυμηθῆ τὸν Αἰσώπειον ἐκεῖνον μῦθον, κατὰ τὸν ὁποῖον ἀλώπηξ, τῆς ὁποίας ἡ θυσανωτὴ οὐρὰ ἀπεκόπη ἐκ ρίζης εἰς στηθεῖσαν παγίδα, ἐκάλεσαν εἰς γενικὴν συνέλευσιν ὅλα τὰ ἀλωκεκοειδῆ τῶν δασῶν καὶ ἐπὶ ὥραν πολλὴν ἠγόρευεν ὑπὲρ τῆς ἀποκοπῆς τῆς οὐρᾶς, ὡς ἀχρήστου πράγματος, ἀλλὰ ὅλα τὰ ἐπιχειρήματα τῆς προοδευτικῆς αὐτῆς ἀλώπεκος τὴν τελευταίαν στιγμὴν ἀνετράπησαν μὲ μίαν καὶ μόνην ἐρώτησιν γραίας τινὸς ἀλώπεκος: Δείξατέ μας, παρακαλῶ, τὴν οὐράν σας…

Αὐτὸν τὸν μύθον τοῦ Αἰσώπου θὰ ὑπενθυμίση ὁ εὐσεβὴς λαὸς τῶν Πατρῶν εἰς τοὺς θερμοὺς ὀπαδοὺς τοῦ Μπουρμπουλιοῦ, ποὺ μὲ καφαλαῖα τυπογραφικὰ γράμματα βλέπομεν νὰ διαφημίζουν τὰς ἡμέρας αὐτὰς εἰς τὰ προγράμματά των οἱ ἕτοιμοι νὰ ἐκδράμουν ἐξ Ἀθηνῶν, ἄθλιοί τινες ἄνδρες καὶ γυναῖκες, οἱ ὁποῖοι τὸν ἱερὸν χῶρον τοῦ Πρωτοκλήτου ἐκλαμβάνουν ὡς σταῦλον ἀκάθαρτων κτηνῶν. Δεσπότη τῶν Πατρῶν! Εἶσαι ἀντιπρόσωπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ; Ἐὰν ναί, μιμήθητι τὸν Δεσπότην Χριστὸν καὶ πράξε ὅ,τι ἔπραξεν Ἐκεῖνος εἰς παρομοίαν περίπτωσιν (Βλ. Ἰωάν. 2, 15-18). Ἄλλως ἡ σιωπή σου, ἡ χλιαρότης σου, ἠ ἀδράνειά σου συνιστοῦν ἔγκλημα ἐσχάτης προδοσίας τῆς ἱερᾶς παρακαταθήκης, ποὺ δὲν εἰμποροῦν νὰ σκεπάσουν δεκάδες ἀρχιερατικῶν σάκκων καὶ μανδυῶν μὲ τὰς συρομένας οὐράς των.

Ἀλλὰ τώρα ποὺ δημοψήφισμα δὲν γίνεται, κατὰ ποῖον τρόπον θὰ ἐξακριβωθῆ τὸ φρόνημα τοῦ λαοῦ; Δόξα τῶ Θεῶ, ὑπάρχει καὶ ἄλλος τρόπος, ὅστις καὶ ἔχει τεθῆ εἰς ἐφαρμογήν. Ἔχει συνταχθῆ ἀναφορὰ πρὸς τὰς Δημοσίας Ἀρχάς, διὰ τῆς ὁποίας ζητεῖται ἡ κατάργησις τοῦ Καρναβαλικοῦ αἴσχους. Εὐσεβεῖς νέοι καὶ νεάνιδες περιφέρουν ταύτην ἀνὰ τὴν πόλιν. Τὶς δύναται νὰ τοὺς ἐμποδίση; Πλῆθος λαοῦ, ἄνδρες καὶ γυναῖκες ἐξ ὅλων τῶν κοινωνικῶν στρωμάτων, σπεύδουν καὶ ὑπογράφουν ἐλευθέρως καὶ μετὰ ἱερᾶς ἀγανακτήσεως ἐκφράζονται κατὰ τοῦ δημοσίου τούτου σκανδάλου. Ὡς πληροφορούμεθα, μέχρι τῆς στιγμῆς ταύτης ὁ ἀριθμὸς τῶν ὑπογραψάντων προσεγγίζει τὰς 6000. Ἐὰν μὲ δραστηριότητα συνεχισθῆ ἡ ὡραία αὐτὴ προσπάθεια, ποὺ ἀποτελεῖ εἶδος ἱερᾶς σταυροφορίας, ὁ ἀριθμὸς θὰ ὑπερβῆ τὰς 6000, τὰς 7000… 20000. Τὶ θὰ εἴπουν τότε οἱ δημοσιογράφοι τῶν Ἀθηναϊκῶν καὶ Πατραϊκῶν ἐφημερίδων, οἱ ὁποῖοι τὴν κατὰ τοῦ Καρναβάλου κίνησιν ἐκλαμβάνουν ὡς κίνησιν ὀλίγων τινῶν μωρῶν καὶ ὀπισθοδρομικῶν ἀνθρώπων; Τὶ θὰ εἴπη ἡ κατʼ ἔξοχὴν φιλοκαρνάβαλος ἐφημερὶς τῶν Ἀθηνῶν ἡ «Καθημερινὴ», ἡ ὁποία χθὲς ἀκόμη δὲν ἠσχύνθη νὰ γράφη ὅτι τὸ Δημόσιον Ταμεῖον, τὸ Ταμεῖον τοῦ Τουρισμοῦ, πρέπει νʼ ἀνοιχθῆ καὶ νὰ ἐνισχύση τὴν ἀξιέπαινον προσπάθειαν τῶν Καρναβαλιστῶν, ποὺ ἧλθον ἐδῶ εἰς Ἀθήνας καὶ περιφέρουν τὸν δίσκον τῆς ἐπαιτείας;

Ἀλλʼ ἡμεῖς ἀφήνοντες τοὺς δημοσιογράφους τούτους, πρὸς τὴν ὁμάδα τῶν εὐσεβῶν νέων καὶ νεανίδων Πατρῶν στρεφόμενοι λέγομεν: Νέοι! Εἶσθε ἄξιοι ἐπαίνου διὰ τὸν ἀγῶνα σας. Μὴ παύσετε ἀγωνιζόμενοι. Περιφέρετε τὴν κατὰ τοῦ Καρναβάλου ἀναφορὰν μέχρι τῆς τελευταίας καλύβης. Καλέσατε ἄνδρας καὶ γυναῖκας ὅλων τῶν συνοικιῶν νὰ ὑπογράψουν. Καὶ ὅταν αἱ ὑπογραφαὶ φθάσουν τὸν ἀριθμὸν ἐκεῖνον ὅστις δίδει τὴν νίκην εἰς τὴν παράταξιν τῶν Ὀρθοδόξως φρονούντων, τότε συλλέξατε ὅλα τὰ φύλλα τῆς ἀναφορᾶς, δέσατέ τα εἰς ἕνα ὡραῖον τόμον, γράψατε ἀπʼ ἔξω: «τὸ κατὰ τοῦ Καρναβάλου δημοψήφισμα τοῦ λαοῦ τῶν Πατρῶν» καὶ ἔλθετε εἰς τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ἑλλάδος καὶ παραδώσατε τὸν τόμον εἰς τὸν Βασιλέα τῶν Ἑλλήνων, λέγοντες πρὸς αὐτόν: «Μεγαλειότατε! Καταθέτομεν τὸν τόμον τοῦτον εἰς μαρτύριον, εἰς ἀπόδειξιν ὅτι ἐν τῶ Ὀρθοδόξω Βασιλείω παρὰ τὴν ἐκφρασθεῖσαν θέλησιν τῆς πλειοψηφίας τοῦ λαοῦ ἡ αἰσχρὰ εἰδωλολατρικὴ τελετὴ συνεχίζεται ὑποστηριζόμενη ἀπʼ ὅλας τὰς δημοσίας ἀρχὰς τοῦ Κράτους».

* * *

Ἀγαπητοὶ χριστιανοὶ τῆς πόλεως Πατρῶν! Ἐὰν ἤμην Ἕλλην πολίτης, ἐὰν δηλαδὴ ὡς κληρικὸς εἴχον τὸ δικαίωμα ποὺ ἔχει πᾶς Ἕλλην πολίτης νὰ μεταβαίνη εἰς οἰονδήποτε μέρος τῆς Ἑλληνικῆς ἐπικρατείας καὶ παραμένη εἰς αὐτὸ ὅσων χρονικὸν διάστημα θέλει, δὲν θὰ ἔμεινα εἰς τὰς Ἀθήνας, ἀλλʼ ἐκπληρώνων τὴν ἐπιθυμίαν πολλῶν κατοίκων τῆς πόλεώς σας θὰ ἠρχόμην τὰς ἡμέρας αὐτὰς εἰς Πάτρας καὶ μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Κυρίου θὰ διοργανώναμεν τὸν κατὰ τοῦ Καρναβάλου ἀγῶνα καὶ νὰ εἶσθε βέβαιοι, ὅτι καὶ ὁ ἀγὼν αὐτὸς θὰ κατέληγεν εἰς νίκην. Εἰς τὴν ἀποστολικὴν αὐτὴν πόλιν ὑπάρχουν ἀνεκμετάλλευται πηγαὶ θεϊκῶν δυνάμεων. Ἀλλὰ δυστυχῶς, ὡς καὶ ἄλλοτε ἐγράψαμεν, ἀντισυνταγματικὸς Νόμος, ρυθμίζει τὰς κινήσεις ἡμῶν τῶν κληρικῶν. Δὲν δυνάμεθα οὔτε τοὺς γονεῖς μας ἀσθενοῦντας καὶ ἀποθνήσκοντας νὰ ἐπισκεφθῶμεν ἡμεῖς οἱ Ἕλληνες κληρικοὶ ἄνευ τῆς ἀδείας τοῦ κυριάρχου ἐπισκόπου. Βάσει τοῦ Νόμου τούτου πρὸ διετίας ἐντολῆ τοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν ὑπὸ τῶν ὀργάνων τῆς Δημοσίας ἀσφαλείας συνελήφθημεν εἰς μακρὰν τῶν Πατρῶν χιλιομετρικὴν ἀπόστασιν, κατεβιβάσθημεν ἐκ τοῦ σιδηροδρόμου, ὡδηγήθημεν εἰς τὰ ἀστυνομικὰ καταστήματα καὶ τὴν ἐπομένην ἀπηλάθημεν τῆς πόλεως ὡς οἱ κακοποιοὶ καὶ ταραξίαι τοῦ Καρναβαλικοῦ Ὀργίου…

Δὲν μνησικακοῦμεν ἐναντίον οὐδενός. Μόνον ἀναφέρομεν τὸ γεγονὸς καὶ ὑπενθυμίζομεν εἰς τὸν Διευθυντὴν Ἀσφαλείας Πατρῶν ἀξιότιμον κ. Παναγιωτόπουλον τὴν ὑπόσχεσιν, ἤν ἔδωκεν ἐκδιώκων ἡμᾶς, ὅτι θὰ εἶνε τελευταῖος Καρνάβαλος, διότι θὰ έτοιμάση πυρίνην ἔκθεσιν πρὸς τὴν Κυβέρνησιν καὶ θὰ περιγράψη ὅλας τὰς λεπτομερείας τῶν ἡμερῶν καὶ νυκτῶν τῶν Καρναβαλικῶν ἑορτῶν, λεπτομερείας, διὰ τὰς ὁποίας πρέπει νὰ αἰσχύνεται πᾶς Ἕλλην καὶ πᾶσα Ἑλληνίς. Ἐμπρὸς κ. Παναγιωτόπουλε, ἐκπληρώσατε τὴν ὑπόσχεσίν σας. Φανὴτε γενναῖος. Δημοσιεύσατε τὴν ἔκθεσίν σας, διὰ νὰ μάθη ὁ λαὸς καὶ ἐξ ἀστυνομικῶν ἀκόμη στομάτων τὴν πικρὰν ἀλήθειαν. Μὴ ἀποκρύψητε τίποτε! Εἶνε καθῆκον σας. Θὰ δώσητε λόγον εἰς τὸν Θεόν.

Δυστυχῶς ἡ κίνησις καὶ ἡ παραμονή μας εἰς τὰς Πάτρας εἶνε ἀδύνατος. Ὁ Δεσπότης δὲν φοβεῖται τὸν Καρνάβαλον, φοβεῖται ὅμως ἕνα ἀπλοῦν ἱερομόναχον! Ὁ Καρνάβαλος νὰ μείνη ἐπὶ ἔτη καὶ δεκαετηρίδας. Ὁ ἱερομόναχος νὰ φύγη τὸ συντομώτερον. Ἐν τῶ μεταξὺ ἄς ἐτοιμασθοῦν οἱ ἱερεῖς, ἄς φορέσουν τὰ ἄμφιά των, ἄς κατέλθουν εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ τὰς πλατείας, ἄς ὑποδεχθοῦν μετὰ μουσικῆς μέλη φιλομασονικῆς Κυβερνήσεως μὲ τὸν ἐκκλησιαστικὸν ὕμνον: Ὠσσανά! Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος… Ἅγιε Πατρῶν. Ἀναγνώσατε δὶς καὶ τρὶς μίαν σπουδαιοτάτην ἀναφοράν, τὴν ὁποίαν σᾶς ὑπέβαλον κατʼ αὐτὰς πνευματικά σας τέκνα, ζηλωταὶ τῆς πατρώας εὐσεβείας. Ἐὰν τὴν φωνὴν αὐτὴν τοῦ πόνου, Σεβασμιώτατε δὲν ἀκούσητε, τίνων λοιπὸν τὴν φωνὴν θὰ ἀκούσητε;

Ἄχ! Δὲν ὑπάρχει σήμερον ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΚΑΙ ΖΩΣΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. Ἐὰν ὑπῆρχε, τὸ ζήτημα τοῦ Καρναβάλου, ὡς καὶ τόσα ἄλλα ζητήματα ποὺ μένουν ἐκκρεμῆ, θὰ εἶχον λυθῆ ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀλλʼ ἐὰν σήμερον ἐκ τῶν ἀρχιερατικῶν θρόνων δὲν ἀκούωνται σθεναραὶ φωναὶ ποὺ νὰ σείουν πύλας Βαβυλῶνος, ἄς μὴ ἀπογοητευόμεθα. Ἡ φωνὴ τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν παύει νὰ φθάνη καὶ σήμερον εἰς τὰ ὧτα τοῦ λαοῦ διὰ ποικίλων μέσων. Καὶ ἡ φωνὴ αὐτὴ ὁσονδήποτε μικρὰ καὶ ἀσθενὴς καὶ ἐὰν εἶνε, ἔχει τὸ νόημα ἐκεῖνο τὸ ἀθάνατον ποὺ ἐξέφραζεν ὁ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος λέγων: «Ὑποτάγητε τῶ Θεῶ. Ἀντίστητε τῶ Διαβόλω καὶ φωνάξεται ἀφʼ ὑμῶν». Λαὲ τῶν Πατρῶν! Ἄνοιξε τὰ ὧτα σου. Ἄκουσε τὴν καθαράν, τὴν μεταλλικὴν φωνὴν τοῦ Ἀδελφοθέου. Ἄνδρες καὶ γυναῖκες τῆς πόλεως ὑποταχθῆτε εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ τόσον σαφῶς εἶνε ἐκπεφρασμένον κατὰ τῶν εἰδωλολατρικῶν τούτων ἐκδηλώσεων. Ἀντισταθῆτε μὲ ὅλην τὴν δύναμίν σας κατὰ τῆς Σατανικῆς πομπῆς. Πολεμήσατε γενναίως καὶ θὰ νικήσητε καὶ θὰ ἔχετε τὴν εύλογίαν τοῦ Πολιούχου σας Ἁγίου. Ἄλλως… Σταματῶ! Κλείω τοὺς ὀφθαλμούς μου, διὰ νὰ μὴ ἴδω τὴν φρικτὴν εἰκόνα τῶν συμφορῶν. Σᾶς παρακαλῶ ἀναγνώσατε τοὺς δύο εὐθὺς ἀμέσως στίχους, τοὺς στίχους 8 καὶ 9 τοῦ 5ου κεφαλαίου τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Ἰακώβου.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ. Δυστυχῶς ἡ λατρεία τοῦ Καρναβάλου δὲν περιορίσθη μόνον εἰς τὴν πόλιν τῶν Πατρῶν. Τὸ κακὸν ἐκ Πατρῶν ἤρχισε νὰ μεταδίδεται καὶ εἰς ἄλλας πόλεις καὶ χωρία ἀκόμη. Ἔχομεν οὕτω ἐν Ἑλλάδι ἐπιδημίαν. Καρναβαλικὴν καὶ ἀναβίωσιν εἰδωλολατρείας. Διʼ ὅσα δὲ κατὰ τὰς ἡμέρας αὐτὰς γίνονται εἰς βάρος ἀθανάτων ψυχῶν, ὑπὲρ ὦν ὁ Χριστὸς ἀπέθανων, τεραστίαν εὐθύνην ἔχουν οἱ κατὰ τόπους ἐπίσκοποι καὶ πρεσβύτεροι. Ἐὰν θελήσουν νὰ ἀγωνισθοῦν, ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε ἕτοιμος νὰ ὁπλίση αὐτοὺς μὲ ὅπλα δεδοκιμασμένα, μὲ ὅπλα φωτεινά, μὲ ὅπλα ἱερά, μὲ τὰ ὁποῖα θὰ δυνηθοῦν νὰ κονιορτοποιήσουν τὰ σύγχρονα εἴδωλα. Τούτων δὲ ὅπλων βασιλεύει ὁ Πατρῶν Καρνάβαλος.