AΠΟ ΒΙΒΛΙΟ· ΑΓΙΟΙ «ΑΠ” ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ»
ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΒΟΣΚΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ

(Λάζαρος νεομάρτυς – 23 ‘Απριλίου)

Στη σειρά τῶν ὁμιλιῶν μας, ἀγαπητοί μας ἀναγνῶσται, σᾶς παρουσιάσαμε ἀπό τό λαό ἁγίους καί μάρτυρες, πού κατά-γονταν ἀπό τή Μακεδο­νία, τή Θράκη, τήν Ἤπειρο, τήν Πελοπόννησο, τή Μ. ‘Ασία, καί γενικά ἀπό τά μέρη τῆς Ἑλλάδος. Ἕλληνες ἦταν ὠς πρός τήν πατρίδα οἱ ἅγιοι καί οἱ μάρτυρες. ‘Αλλά ἅγιοι καί μάρτυρες δέν γεννήθηκαν μόνο στήν Ἑλλάδα. Ἡ ἁγιότητα δέν εἶνε μο­νοπώλιο ἑνός ἔθνους. Ἡ ἁγιότητα, ὅπως εἴπαμε καί ἄλ­λοτε, εἶνε ἕνα οὐράνιο φυτό, πού δέν φυτρώνει μόνο σ’ ἕνα τόπο καί σέ μιά ἐποχή. Ἀνθίζει καί καρποφορεῖ σέ κάθε τόπο καί σέ κάθε ἐ-ποχή. Δέν ὑπάρχει τόπος πού νά κηρύχθηκε τό Εὐαγγέλιο καί δέν παρουσίασε ἁγίους καί μάρτυρες. Μέσα στη φύσι τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶνε ἡ ἁγιότης. «ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγώ ἅγιός εἰμι», εἶνε ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἐργαστήριο δέ θεϊκό πού βγάζει ἁγίους εἶνε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.

¬¬¬

Στήν ὁμιλία μας αὐτη θά παρουσιάσουμε ἕναν νεομάρτυρα, πού κατάγεται ἀπό τά μέρη τῆς Βουλγαρίας. Ὀνομάζεται Λάζαρος. Γιορτάζεται σάν μάρτυρας στίς 23 ‘Απριλίου μαζί μέ τόν ἅγιο Γεώργιο, πού κατάγόταν ἀπό τή Μ. ‘Ασία. Ἔτσι Ἑλλάδα καί Βουλγαρία παρου­σιάζονται ἑνωμένες μέσα στό γνήσιο χριστιανικό πνεῦμα. Ὁ Χριστός ἑνώνει ἄτομα, οἱκογένειες, λαούς καί ἔθνη. Ἀλλά δυστυχῶς σήμερα λείπει τό γνήσιο χριστιανικό πνεῦμα καί ἐπικρατοῦν θεωρίες πού ἀντί νά ἑνώνουν χωρίζουν τούς ἀνθρώπους.
Ὁ Λάζαρος λοιπόν ἦταν παιδί πιστῶν χριστιανῶν γονέων. Μικρός ἔφυγε ἀπό τήν πατρίδα του περιπλανή­θηκε σέ διάφορα μέρη καί τέλος κατέληξε σέ μιά πόλι τῆς Μ. ‘Ασίας, τήν Πέργαμο. Ἐκεῖ προσελήφθη βοσκός. Σ’ ἕνα μέρος ψηλό καί ἔρημο ἔβοσκε τά πρόβατα. Μέσα στόν ὄμορφο κόσμο τῆς φύσεως, πού εἶνε ὁ ἀπέραντος ναός τοῦ Θεοῦ, ὁ Λάζαρος προσευχόταν καί ὕψωνε τό πνεῦμα του ὡς τόν οὐρανό.
Ὁ Λάζαρος ζοῦσε εὐτυχισμένος. ‘Αλλά μιά νύχτα συνέβη κάτι σοβαρό. ‘Ενῶ ὁ Λάζαρος κοιμόταν, μιά Τούρκισσα γυναίκα θέλησε νά περάση ἀπό τό μέρος πού ἦταν τό μαντρί. ‘Αλλά τό τσοπανόσκυλο ὥρμησε μέ πολλή ἀγριότητα πάνω της. Ἡ γυναίκα ἄρχισε νά φωνάζη ζη­τώντας βοήθεια. Ὁ Λάζαρος ξύπνησε, ἔτρεξε καί κατώρθωσε νά σώση τή γυναίκα, πού ἡ μόνη ζημιά πού ἔπαθε ἦταν ὅτι τό τσοπανόσκυλο ἔσκισε τό φόρεμά της. Ἀλλ’ ἡ γυναίκα αὐτή ἦταν κακιά. Κι ὅταν γύρισε στόν ἄντρα της συκοφάντησε τό Λάζαρο, ὅτι ἐκεῖ στό ἔρημο μέρος τῆς ἐπετέθη, τήν ἐβίασε καί ἀπόδειξις εἶνε τό σκισμένο φόρεμά της. Ὁ Τοῦρκος μόλις τ^’ ἄκουσε ἄναψε ἀπό θυμό, ἀνέβηκε στό βουνό γιά νά ἐκδικηθῆ τό Λάζαρο, ἀλλ’ ἀντί νά σκοτώση τό Λάζαρο, χτύπησε ἕνα σύντροφό του, πού τόν πῆρε γιά τό Λάζαρο. Τό χτύπημα δέν ἦταν θανάσιμο. Ὁ σύντροφος τοῦ Λαζάρου ἔζησε. Μά ὁ Τοῦρκος δέν ἡσύχασε. Ἤθελε ὁπωσδήποτε νά ἐξοντώση τό Λάζαρο. Ἔβαλε τούς συγγενεῖς τῆς γυναίκας του νά κατηγορήσουν τό Λάζαρο, ὅτι ἀτίμασε τή γυναίκα του.
Ὁ Λάζαρος, γνωρίζοντας τήν ἀθωότητά του, δέν κρύφτηκε. Κι ὅταν ἦρθαν οἱ στρατιῶτες τοῦ ἀγᾶ ὁ Λά­ζαρος παραδόθηκε κι ὡδηγήθηκε στό κριτήριο μέ τή δεινή κατηγορία τοῦ βιασμοῦ τῆς Τούρκισσας γυναίκας. ‘Απολογήθηκε, μά δέν τόν πίστεψαν. Σάν ἔνοχο τόν ἔρριξαν στή φυλακή. Οἱ συγγενεῖς ἐξακολουθοῦσαν νά φω­νάζουν. Ὑποσχέθηκαν στόν ἀγᾶ χίλια γρόσια, γιά νά κάνη ἕνα ἀπό τά δύο: ἤ νά κάνη τό Λάζαρο νά τουρκέψη, ἤ ἀλλιῶς νά τόν κρεμάση, γιά νά ἐξαλειφθῆ τό αἶσχος. Ἀλλ’ ἐπειδή καί ἀπό τό μέρος τοῦ Λαζάρου παρουσιά­στηκαν ἄνθρωποι πού τόν ὑπεράσπιζαν ἐξηγώντας πῶς ἔχουν τά πράγματα, ὁ κριτής δίσταζε νά βγάλη ἀπόφασι, ἐλπίζοντας μήπως ἀπό τό μέρος τοῦ Λαζάρου τοῦ δώ­σουν περισσότερα χρήματα. Δηλαδή ὁ φιλάργυρος αὐτός ἄνθρωπος ἔ-παιζε μέ τή ζωή ἑνός ἀνθρώπου. Ἔτσι λει­τουργοῦσαν τότε τά τούρκικα δικαστήρια. Καί πράγματι ἦρθαν πατριῶτες τοῦ Λαζάρου, πού ἦταν πρόθυμοι νά πληρώσουν, ἀλλά ὁ Λάζαρος δέν ἤθελε. Τούς σύστησε νά κρυφτοῦν, γιά νά μήν τούς πιάση κι αὐτούς ὁ ἀγᾶς.
Ὁ ἀγᾶς (κριτής), βλέποντας πώς κινδυνεύει νά χάση τά χίλια γρόσια, προσπάθησε ὄχι πιά μέ ἀπειλές ἀλλά μέ κολακεῖες νά κάνη τό Λάζαρο νά τουρκέψη. ‘Αλλ’ ὁ Λά­ζαρος ἦταν ἀνένδοτος. Μέ κανένα τρόπο δέν δεχόταν νά ἐγκαταλείψη τή θρησκεία του καί νά γίνη Τοῦρκος. Προ­τιμοῦσε τό θάνατο. Ὁ ἀγᾶς ἐξωργίσθηκε γιά τήν ἐπιμονή τοῦ ἁγίου καί διέταξε ὑπηρέτες νά πάνε στό βουνό καί νά πάρουν ἀπό το μαντρί τά σαράντα πρόβατα πού ἦταν δικά του, γιατί τά ἄλλα ἦταν ξένα. Τήν ἄλλη μέρα ὁ ἀγᾶς διέταξε τούς ἀνθρώπους του νά βασανίσουν σκληρά μέ ὁποιοδήποτε τρόπο θέλουν τόν Λάζαρο, ὥστε ἤ νά τουρκέψη ἤ νά πεθάνη ἀπ’ τά μαρτύρια. Οἱ ὑπηρέτες τοῦ ἀγᾶ, ἀφοῦ πρῶτα μέθυσαν ἐπίτηδες, γιά νά μήν αἰσθάνωνται καθόλου οἶκτο, ἄρχισαν νά τόν βασανίζουν μέ τέτοια φρικτά μαρτύρια, πού καί διαβάζοντάς τα ὁ ἄνθρωπος ἀνατριχιάζει ἀπό τή φρίκη. Μέ πυρωμένα καρφιά τόν κεντοῦσαν καί ἔκαναν τό σῶμα του μιά πληγή. Συνεχῶς τόν πίεζαν ν’ ἀρνηθῆ τό Χριστό καί νά γίνη Τοῦρκος. Ἦταν παραμονή τῆς γιορτῆς τοῦ μεγαλο-μάρτυρος ἁγίου Γεωργίου. Ὁ Λάζαρος, παρ’ ὅλους τούς πόνους, ἔκανε θερμή προσευχή. Ζητοῦσε καί τίς πρεσβεῖες τοῦ ἁγίου Γεωργίου. Ὁ Λάζαρος παρουσιάστηκε περισσότερο τολ­μηρός. Κήρυττε τό Χριστό μεγαλόφωνα. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ ἀγᾶ ἔσυραν τή γλῶσσα του ἔξω, τήν ἔκαψαν μέ πυρω­μένο σίδερο, καί ὁ Λάζαρος δέν μποροῦσε πιά νά μιλήση. Ἔκανε τήν ὁμολογία του μέ ἄλλο τρόπο. Σέ κάθε πρότασι νά γίνη Τοῦρκος, ὕψωνε τό κεφάλι του δηλώνοντας ἔτσι τήν ἄρνησί του. Μέ ἕνα στεφάνι σιδερένιο πίεσαν τούς κροτάφους του, ὥστε ἀπό τήν πίεσι πετάχτηκε καί κατα­στράφηκε τό ἕνα μάτι του.
Ὕστερα ἀπό τά μαρτύρια αὐτά ὁ Λάζαρος φαινόταν νεκρός καί τόν ρίξανε πάλι στή φυλακή, βέβαι-οι πώς μέχρι τό πρωί θά εἶχε πεθάνει. Ἀλλά παραδόξως δέν πέθανε. Τό πρωί ἕνας χριστιανός, Ἰωάννης στό ὄνομα, πού ἔκανε τό γιατρό καί μέ τήν ἰδιότητα αὐτή ἔμπαινε στό μέγαρο τοῦ ἀγᾶ, πῆγε στή φυλακή, γιά νά δῆ τί γίνε­ται ὁ Λάζαρος. Ἀλλά πόση ἦταν ἡ κατάπληξίς του, ὅταν ἀπ’ τό παράθυρο τῆς φυλακῆς εἶδε τό μάρτυρα νά κάθε­ται καί νά μιλάη ἀνεμπόδιστα. – Τό μόνο πού σέ παρα­καλῶ, εἶπε ὁ Λάζαρος στόν ‘Ιωάννη, ἐσύ πού γνωρίζεσαι μέ τούς Τούρκους, νά τούς παρακάλεσης νά μήν ἀργοπο­ροῦν, ἀλλά τό συντομώτερο νά μέ θανατώσουν.
Ὁ ἀγᾶς κατᾶ τή διάρκεια τῶν βασανιστηρίων ἔλειπε στό κυνήγι. Ὅταν γύρισε κι ἔμαθε ὅτι ὁ Λάζαρος εἶνε ὑγιής καί κηρύττει τό Χριστό, ἐξωργίστηκε, γιατί νόμισε πώς οἱ ἄνθρωποί του δέν ἐξετέλεσαν τή διαταγή του. Ἀλλ’ ὅταν τόν ἔβγαλαν ἀπ’ τή φυλακή καί τόν ὡδήγησαν μπροστά του, τότε ὁ ἀγᾶς ἀπό τά σημάδια πού ἄφησαν τά βασανιστήρια πείστηκε. Μιά τελευταία προσπάθεια τοῦ ἀγᾶ νά τόν κάνη ν’ ἀρνηθῆ τό Χριστό ἀπέτυχε. Ὁ Λάζα­ρος σταθερά ὡμολογοῦσε τήν πίστι του λέγοντας: – Ἐγώ ἕνα Θεό τρισυπόστατο προσκυνῶ καί λατρεύω. Καθώς δέ στό ὄνομα αὐτοῦ τοῦ ἑνός Θεοῦ βαπτίστηκα καί ἔγινα χριστιανός, ἔτσι καί τώρα στό ὄνομα αὐτοῦ τοῦ ἑνός Θε-οῦ εἶμαι ἕτοιμος νά πεθάνω… Τίποτε στόν κόσμο αὐτό δέν ἦταν δυνατό ν’ ἀλλάξη τή γνώμη του. Ὁ ἀγᾶς ἔβγαλε τήν τελική του ἀπόφασι, ὁ Λάζαρος νά κρεμαστῆ.
Στίς 23 Ἀπριλίου 1802, σέ ἡλικία 28 ἐτῶν, πάνω στήν ἀγχόνη παρέδωσε τήν ἁγία του ψυχή ὁ μάρτυρας τού Χριστοῦ Λάζαρος. Ἔτσι ἀξιώθηκε νά συνεορτάζη μέ τόν ἅγιο Γεώργιο. Ἡ γειτονική μας χώρα Βουλγαρία μπορεῖ νά καυχιέται ἐν Κυρίῳ γιά τό ὄμορφο αὐτό λου­λούδι τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ, γιά τόν νεομάρτυρα Λά­ζαρο, πού ἡ μνήμη του τιμᾶται ἀπ’ ὅλο τόν ὀρθόδοξο λαό.