Ἐπὶ τῇ ἐπετείῳ τῆς 25ης Μαρτίου
————————————————

Ἡ ὁμιλία ἐξεφωνήθη ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Φλωρίνης π. Αὐγουστῖνο Καντιώτη στις  25ης Mαρτίου 1993, εἰς τὸν μητροπολιτικὸν ναὸν Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης κατὰ τὴν θ. λειτουργίαν, ἐνώπιον πολιτικῶν καὶ στρατιωτικῶν ἀρχῶν καὶ πλήθους πιστοῦ λαοῦ. Δημοσιεύθη  και στὴν «Χριστιανική Σπίθα» αρ. φ. 493/1993 απομαγνητοφωνημένο.

Ἡ ἀπάντησις εἰς τὰ «Πῶς»

«Πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω;» (Λουκ. 1,34)

ΔΙΠΛH EOPTH, ἀγαπητοί μου, σήμερον, ἐθνικὴ καὶ θρησκευτική. Ἑορτάζει τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων τὴν ἐκ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ ἐλευθερίαν, ἀλλὰ καὶ ὁ χριστιανικὸς κόσμος τὴν ἐκ τῆς ἁμαρτίας λύτρωσιν. Καὶ ὡς πρὸς μὲν τὴν θρησκευτικὴν ἑορτὴν ἀνάγκη νὰ λεχθοῦν τώρα ὀλίγα τινά, ὡς πρὸς δὲ τὴν ἐθνικὴν ἑορτὴν θὰ ἐκφωνηθῇ σύντομον λογίδριον κατὰ τὴν ἐπίσημον δοξολογίαν.

* * *

Σκότος βαθὺ ὑπῆρχε πρὸ Χριστοῦ, σκότος θρησκευτικόν, ἠθικόν, κοινωνικὸν ἀπ᾿ ἄκρου εἰς ἄκρον. Μία δὲ μόνη ἐλπίς, ἡ ἐλπὶς τοῦ Λυτρωτοῦ, ὡς ἄλλη χρυσίζουσα αὐγὴ ὑπῆρχεν εἰς ὅλην τὴν ἀνθρωπότητα, κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἦττον εὐκρινεστέρα καὶ διαυγεστέρα εἰς τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος, εἰς τὸ ὁποῖον ὑπέροχα, ὑψηλὰ καὶ μεγάλα πνεύματα, οἱ προφῆται, ἐπροφήτευσαν τὴν ἔλευσίν του πολλοὺς αἰῶνας πρίν. Ὁ προφήτης Ἠσαΐας ὀκτὼ αå­áνας πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Λυτρωτοῦ προανεφώνησε· «Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» (7,14). «Αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν» (Ματθ. 1,21).
Mολονότι ἀπίστευτος ἡ φωνὴ τῶν προφητῶν, ἐν τούτοις, «ὅτε ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου» (Γαλ. 4,4), ἐξεπληρώθη. Ἀπὸ τὴν ἡμέραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἡ προμήτωρ Εὔα εἰς τὸν κῆπον τῆς Ἐδὲμ παρέβη τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ, μέχρι τῆς ἐποχῆς τοῦ Λυτρωτοῦ ἐγεννήθησαν ἑκατομμύρια καὶ δισεκατομμύρια γυναῖκες, ἐκ τῶν ὁποίων ἄλλαι διεκρίθησαν διὰ τὴν σοφίαν, ἄλλαι διὰ τὸ κάλλος καὶ ἄλλαι δι᾿ ἄλλας ἀρετάς, πλὴν καμμία δὲν συνεκέντρωνε τὰς προϋποθέσεις διὰ νὰ γεννήσῃ τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου. Μόνον ἡ σεμνὴ Μαριάμ, ἡ ταπεινὴ κόρη τῆς Ναζαρέτ, πρὸς τὴν ὁποίαν «ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖν αὐτῇ τὸ χαῖρε», διὰ τὰ ἀνεπανάληπτα καὶ μοναδικὰ ἠθικὰ προσόντα της ἐκρίθη πρὸς τοῦτο κατάλληλος. Ὅταν δὲ ἠξιώθη ν᾿ ἀκούσῃ τὸ μήνυμα τοῦ ἀγγέλου, ὅτι θὰ γεννήσῃ τὸν Υἱὸν τοῦ Ὑψίστου, ὡς σημειώνει ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, ἐταράχθη καὶ εἶπε πρὸς τὸν ἄγγελον τὸ «ΠΩΣ εἶνε δυνατὸν νὰ γίνῃ εἰς ἐμὲ αὐτό, ἀφοῦ δὲν γνωρίζω ἄνδρα;» (Λουκ. 1,34). Tότε ὁ ἄγγελος τὴν καθησύχασε λέγων, ὅτι θὰ γίνῃ τοῦτο μὲ τὴν ἐπέλευσιν τοῦ ἁγίου Πνεύματος καὶ τὴν δύναμιν τοῦ Ὑψίστου, ἐνώπιον τῆς θελήσεως τοῦ ὁποίου «νι­κᾶται φύσεως τάξις».
Tοῦτο εἶνε δι᾿ ὀλίγων τὸ περιεχόμενον τῆς σημερινῆς ἑορτῆς.

* * *

Mὲ ἀφορμὴν τὸ «Πῶς» τῆς Παρθένου, ἐπιτρέψατέ μοι νὰ κάνω ὀλίγας σκέψεις.
Φυσικὸς νόμος ὁρισθεὶς ὑπὸ τοῦ παντοδυνάμου καὶ πανσόφου Θεοῦ εἶνε, πᾶς ἄνθρωπος νὰ γεννᾶται ἐκ τῆς σαρκικῆς συναφείας τοῦ πατρὸς καὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ. Τοῦ νόμου τούτου οὐδεὶς ἀπετέλεσεν ἐξαίρεσιν, εἰ μὴ ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου Kύριος ἡ­μῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὅστις, ὡς ὁμολογοῦμεν εἰς τὸ Σύμβολον τῆς πίστεως, ἐνηνθρώπησεν «ἐκ Πνεύματος ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς παρθένου» κατὰ ὑπερφυσικὸν καὶ ὑπέρλογον τρόπον, μὴ δυνάμενον νὰ ἐξηγηθῇ διὰ τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς. Ἀδύνατον, λέγει ὁ ἄνθρωπος μὲ τὸν κοινὸν νοῦν, ἀδύνατον νὰ γεννηθῇ ἄνθρωπος δι᾿ ἄλλου τρόπου· πῶς εἶνε δυνατόν;
Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ ἐρώτημα δι᾿ ὅσους μὲν ἔχουν πίστιν εἰς τὸν Θεὸν δὲν εἶνε δύσκολος, διότι «τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. 18,27). Ὅ,τι δὲν ἐξηγεῖται μὲ τὴν λογικήν, ἐξηγεῖται μὲ τὴν πίστιν. Ἀλλὰ δι᾿ ὅσους παραθεωροῦν τὸν παράγοντα τῆς πίστεως καὶ ζητοῦν νὰ ἐξηγήσουν τὰ πράγματα διὰ τῆς λογικῆς, ἔχομεν νὰ εἴπωμεν, ὅτι ὄχι μόνον εἰς τὸν ὑπεραισθητὸν ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν αἰσθητὸν ἀκόμη κόσμον ὑπάρχουν μυριάδες φυσικῶν φαινομένων, τὰ ὁποῖα, παρ᾿ ὅλην τὴν πρόοδον τῶν ἐπιστημῶν, παραμένουν ἀνεξήγητα, καὶ οὕτω τὸ «πῶς», ὄχι μόνον εἰς τὴν περίπτωσιν τῆς ἀπειράνδρου συλλήψεως τῆς Παρθένου, ἀλλὰ καὶ εἰς πλείστας ἄλλας περιπτώσεις δυνάμεθα νὰ τὸ εἴπωμεν. Kαὶ ἐρωτᾶται λ.χ.· Πῶς ἔγινεν ὁ ἥλιος; Πῶς ὁ γίγας αὐτὸς τῆς ἡμέρας, ποὺ ἐκπέμπει δισεκατομμύρια κιλοβὰτ φωτὸς καὶ θερμότητος ―δωρεάν, παρακαλῶ, εἰς τοὺς ἀχαρίστους ἀνθρώπους―, πῶς θερμαίνει, πῶς φωτίζει, πῶς ζωογονεῖ ὅλην τὴν φύσιν; Τί καίει ὁ ἥλιος καὶ παράγεται ἡ ἀκένωτος αὐτὴ δεξαμενὴ τῆς θερμότητος; Ξύλα, λιγνίτην, πετρέλαιον; Ἐρωτήσατε, παρακαλῶ, τοὺς καλυτέρους ἀστρονόμους καὶ φυσικοὺς τοῦ κόσμου, οἱ ὁποῖοι μὲ τὰ τηλεσκόπια ἐρευνοῦν τὸν ἥλιον, καὶ εἶμαι βέβαιος ὅτι δυσκόλως θὰ λάβετε ἀπάντησιν. Ἡ ἐπιστήμη περιγράφει ἀλλὰ δὲν ἐξηγεῖ. Ἀλλὰ μήπως μόνον τὰ μυστήρια τοῦ ἡλίου εἶνε ἀνεξήγητα; Πῶς ἔγιναν τὰ ἄστρα τ᾿ οὐρανοῦ; Πῶς τόσα δισεκατομμύρια καὶ τρισεκατομμύρια ἄστρων; Πῶς κινοῦνται; Πῶς δὲν συγκρούονται μεταξύ των; Πῶς συγκρατοῦνται εἰς τὸ ἄπειρον; Ἀναπάντητα ὅλα τὰ «πῶς». Μυστήρια ἀνεξήγητα! Προβάλλει βεβαίως ἡ ἐπιστήμη τὴν θεωρίαν τῆς παγκοσμίου ἕλξεως, ἡ ὁποία νοεῖται τρόπον τινὰ ὡς μία ἀόρατος κλωστή, ἀλλὰ μὲ τὴν θεωρίαν αὐτὴν καὶ πάλιν περιγράφει, δὲν ἐξηγεῖ. Καὶ συνεχίζομεν τὰ «πῶς». Πῶς ἔγινεν ἡ γῆ; Πῶς ἐνεφανίσθη τὸ πρῶτον ἡ μικρὰ ἀλλὰ πολύτιμος ὡς μαργαρίτης σφαῖρα, ὁ ἀδάμας οὗτος τοῦ ὑλικοῦ κόσμου; Πῶς δὲ ἔγιναν ἐπ᾿ αὐτῆς τὰ φυτά; Οἱ εἰδικοὶ ἐπιστήμονες ὁμιλοῦν διὰ δύο χιλιάδας εἴδη φυτῶν, καθὲν τῶν ὁποίων ἔχει τὰς ῥίζας του, ἑκάστη δὲ ῥίζα εἶνε ἕνα τέλειον χημεῖον, ἕνα μυστηριῶδες ἐργοστάσιον. Ἡ ῥίζα τῆς λεμονιᾶς μεταβάλλει τὸ νερὸ εἰς λεμόνι. Ἡ ῥίζα τῆς ἀχλαδιᾶς τὸ ἴδιο νερὸ τὸ μετατρέπει εἰς ἀχλάδι. Πῶς; Δύναται ἡ ἐπιστήμη νὰ κατασκευάσῃ μίαν ῥίζαν;
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλα πολλὰ τοιαῦτα μυστήρια. Ἀλλ᾿ ἂν φθάσωμεν εἰς τὸν ἄνθρωπον, τὸ ἀριστούργημα τῆς δημιουργίας, ὅστις ἀποτελεῖ μυστηριώδη μῖξιν ὕλης καὶ πνεύματος, θὰ εὑρεθῶμεν πρὸ ἀδιεξόδου. Πῶς ἔγινεν ὁ ἄνθρωπος; Πῶς βλέπει ὁ ὀφθαλμός του, ποὺ  εἶνε μία τελεία φωτογραφικὴ μηχανή; Πῶς ἀκούει τὸ αὐτί του, ποὺ συλλαμβάνει τοὺς ἤχους καλύτερον καὶ ἀπὸ τὰ ραντὰρ τῆς ἀεροπορίας; Πῶς λειτουργεῖ ὁ στόμαχός του; Πῶς μέσα εἰς αὐτὸν ὁ ἄρτος γίνεται αἷμα, γίνεται κύτταρα; Πῶς;…

* * *

Tαῦτα τὰ ὀλίγα εἶχον νὰ εἴπω ἐξ ἀφορμῆς τοῦ «Πῶς» τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἔξοχος ῥήτωρ τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ἐξεφώνησε σπουδαιότατον θεολογικὸν λόγον, εἰς τὸν ὁποῖον παραθέτει ἑκατοντάδας τοιαῦτα «πῶς». Ποία ἡ ἀπάντησις εἰς τὰ «πῶς»; Μία εἶνε ἡ ἀπάντησις. Στοιχειώδης λογικὴ ἐπιβάλλει νὰ δεχθῶμεν, ὅτι ὑπάρχει Θεός. «Πᾶς οἶκος κατασκευάζεται ὑπό τινος, ὁ δὲ τὰ πάντα κατασκευάσας Θεός» (Ἑβρ. 3,4), ἀπαντᾷ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ἐὰν δεχθῶμεν ὅτι τὸ ὡρολόγιον ποὺ φορεῖς εἰς τὴν χεῖρα ἔγινε μόνον του, ἐὰν πεισθῶμεν ὅτι ἡ οἰκία ὅπου κατοικεῖς κατεσκευάσθη αὐτομάτως, ἐὰν τὸ αὐτοκίνητον, τὸ ἀεροπλάνον, τὸ διαστημόπλοιον ἔγιναν μόνα των, τότε θὰ δεχθῶμεν καὶ ὅτι ὅλα αὐτὰ τὰ φυσικὰ καὶ πνευματικὰ φαινόμενα ἔγιναν ἄνευ Θεοῦ.
Ἂς ταπεινωθῶμεν, λοιπόν, ἐνώπιον τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ καὶ ἂς δεχθῶμεν μετὰ τοῦ ὑμνογράφου· «Θεὸς ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις». Καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τῆς Παρθένου ἐνικήθη ἡ φύσις, καὶ ἐκ παρθένου κόρης ἐγεννήθη ὁ Σωτὴρ τοῦ κόσμου, ὃν παῖδες Ἑλλήνων ὑμνεῖτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή Πανηγυρικός λόγος

agonasax.blogspot.gr

Ας μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αλλοιώσει τις αξίες που τα 400 χρόνια σκλαβιάς δεν κατάφεραν να τις εξαφανίσουν από τις καρδιές των Ελλήνων

Γράφει: Γεωρ. Νεφέλης ΕΙΚΟΝΕΣ