»ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΥΔΩΡ»

Μεγάλη Παρασκευὴ

«Χριστιανική Σπίθα», του Μητροπολίτου Φλωρίνης
π. Αυγουστίνου Καντιώτου, αρ. φ. 116, Απρίλιος 1951

«Εἶς τῶν στρατιωτῶν λόγχη αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξε,

καὶ εὐθὺς ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ». (Ἰωάνν. 19,34)

Πόσον ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον! Θέλετε νὰ πεισθῆτε; Ἐπισκεφθεῖτε νοερῶς τὴν Ἐδέμ. Δὲν ὑπῆρχεν, ἀγαπητοί μου, δὲν ὑπῆρχεν, ὑπὸ τὸν ἥλιον ὡραιότερον τοπίον ἀπὸ τὸ μέρος ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον ἐξέλεξε καὶ ἐφιλοτέχνησεν ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν κατοικίαν τοῦ ἀνθρώπου. Ὠνομάζετο Παράδεισος. Ἔξοχος συλλογὴ φυσικῶν καλλονῶν. Κῆπος Θεοῦ, ένώπιον τοῦ ὁποίου ὠχριοῦν οἱ περίφημοι κῆποι τῆς Σεμιράμιδος καὶ οἱ ὡραιότεροι σύγχρονοι κῆποι, τοὺς ὁποίους καλλιεργοῦν χεῖρες ἐπιστημόνων κηπουρῶν. Παράδεισος. Ἔδαφος καθαρόν, ἀπηλλαγμένον ἀκανθῶν ἐστρωμμένον μὲ φυσικοὺς τάπητας, μὲ χλωρίδα θαυμασίαν. Τὸ πράσινον ἐβασίλευεν ἐκεῖ. Πίδακες, ρέοντα ὕδατα, ἄνθη μυρίπνοα, χλόη πλουσία, δένδρα πανύψηλα, λυγίζοντα τοὺς κλάδους των ὑπὸ τὸ βάρος τῶν καρπῶν, ποίμνια βόσκοντα καὶ αὐτοὶ ἀκόμη οἱ λέοντες καὶ αἱ τίγρεις ἕζων ἐν εἰρήνη μὲ τὰ ὑπόλοιπα ζῶα καὶ ἔπαιζον ὡς ἀρνία ἄκακα-ἀναρίθμητα σμήνη ὠδικῶν πτηνῶν ποὺ συνέθετον ὕμνους εἰς τὸν Πλάστην τῶν ὅλων, ἐσχημάτιζον τὸ φυσικὸν περιβάλλον, ἐντὸς τοῦ ὁποίου φιλοστέργως ἐτέθη ἡ κορωνὶς τῆς δημιουργίας, ὁ βασιλεὺς, ὁ ἄνθρωπος.

Ἀδὰμ ὠνομάζεται ὁ πρώτος ἄνθρωπος. Ἔζη εἰς τὸν παράδεισον μόνος. Θὰ ἔμενε διὰ παντὸς μόνος; Ὄχι! Ὁ Θεὸς εἴχε τὰ σοφά, τὰ ἀνεξιχνίαστα σχέδιά Του. Ἡ Ἁγία Γραφὴ μὲ τὴν ἀπλουστάτην γλῶσσαν, μὲ τὴν ὁποίαν διηγεῖται τὰ ὕψιστα γεγονότα, περιγράφει καὶ τὸ ἐξαίσιον γεγονὸς τῆς δημιουργίας καὶ ἐτέρου ὄντος, ὁμοίω τῶ πρώτω.

Ἦτο ἕνα ἀπόγευμα ἐαρινῆς Παραδεισείου ἡμέρας. Ὁ Ἀδὰμ κάτω ἀπὸ τὴν σκιὰν δένδρου ἀνεπαύετο. Ἐλαφρὸς ὕπνος ἔκελισε τοὺς ὀφθαλμούς του. Ὁ Ἀδὰμ κοιμᾶται, ἀλλὰ ὁ Οὺράνιος Πατὴρ ὑπὲρ τοῦ τέκνου Του ἀγρυπνεῖ καὶ προνοεῖ, ἵνα ἡ ζωή του γίνει ἀκόμη πλουσιωτέρα, ὡραιοτέρα, πλήρης χαρᾶς καὶ εὐδαιμονίας. Νέον ὄν πλάττεται, ἐπλάσθη ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδάμ. Ὤ! Τῆς πανσοφίας τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἀδὰμ ξυπνᾶ, ἀνοίγει τοὺς ὀφθαλμούς του καὶ τί βλέπει; Βλέπει τὴν γυναῖκα, ὄχι ὅπως τὴν κατήντησεν ἡ ἔκφυλος καὶ διεφθαρμένη ζωή τῶν μεγάλων ἀστικῶν κέντρων τῆς Εὐρώπης, ἀλλὰ τὴν γυναῖκα, ὅπως ἐξῆλθεν αὕτη ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ Δημιουργοῦ, ἕμψυχον ἄγαλμα ποὺ ἐδείκνυε καὶ εἰς τὴν ἐλαχίστην λεπτομέρειαν τοῦ ψυχοφυσικοῦ της κόσμου τὴν ἄπειρον σοφίαν τοῦ Πλάστου. Αὐτὴ ἡ γυνὴ ἀπαστράπτουσα ἀπὸ τὸ φῶς τῆς Δημιουργίας, ἀπὸ θείαν καλλονὴν, σιωπηλή, αἰδήμων, ἵσταται ἐνώπιον τοῦ Ἀδάμ. Ὁ Ἀδὰμ καταπλήσσεται. Τῶ ἐφάνη ὅτι ἦτο τὸ ὡραιότερον ἐξ ὅσων ὑπήρχον ἐν τῶ Παραδείσω. Ὁ Ἀδὰμ τὴν στιγμὴν ἐκείνην ἐμπνέεται, γίνεται προφήτης, καὶ συνθέτει ὕμνον ἐξαίσιον, προλέγων τὸν προορισμόν, τὸν μέγιστον ρόλον ποὺ θὰ παίξη εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς ἀνθρωπότητος ἡ γυνή. Εἰς τὴν παγκόσμιαν φιλολογίαν δὲν ὑπάρχουν ὡραιότεροι περὶ γυναικὸς λόγοι ἀπʼ ἐκείνους, τοὺς ὁποίους εἶπεν ἔνθους ὁ Ἀδὰμ ἐνατενίσας διὰ πρώτην φορὰν τὴν γυναῖκα. «Καὶ εἶπεν Ἀδάμ. Τοῦτο νῦν ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μου καὶ σὰρξ ἐκ τῆς σαρκός μου. Αὕτη κληθήσεται γυνή, ὅτι ἐκ τοῦ ἀνδρὸς αὑτῆς ἐλήφθη αὕτη. Ἔνεκεν τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν». (Γεν. 2,24).

Ἀδάμ! Χαῖρε. Ἀπέκτησες βοηθὸν καὶ στῦλον ἀναπαύσεως. Ἐκ τῆς γυναικὸς αὐτῆς καὶ τῶν διαδόχων αὐτῆς θὰ γεννηθοῦν τέκνα, τὰ ὁποῖα ὡς ἡ ἄμμος τῆς θαλάσσης καὶ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ θὰ πλημμυρίσουν τὴν γῆν. Διὸ καὶ Εὔαν, Ζωήν, θὰ τὴν ὀνομάσης.

Ἔκτοτε παρῆλθον αἰῶνες. Ἐκ τοῦ θελκτικοῦ ἐκείνου ἀπογεύματος τῆς Ἐδὲμ ἄς μεταφέρωμεν, ἀγαπητοὶ τὴν διάνοιάν μας εἰς ἕνα ἄλλο ἀπόγευμα, εἰς μίαν τραγικὴν σκηνήν, ὡς αὕτη ἐκτυλίσσεται ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν μας κατὰ τὴν ἀναπαράστασιν τῶν Σεπτῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου.

* * *

Πόσον ἐμίσησεν ὁ ἄνθρωπος τὸν Θεόν! Θέλετε νὰ πεισθῆτε; Ἐπισκεφθεῖτε νοερῶς τὸν Γολγοθᾶν. Δὲν ὑπῆρχεν ὑπὸ τὸν ἤλιον ἀπαισιώτερον τοπίον ἀπὸ τὸ μέρος ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον ἡ κακία τοῦ ἀνθρώπου ἐξέλεξε καὶ ἐφιλοτέχνησε διὰ νὰ σταυρώση τὸν Εὐεργέτην, τὸν Πρῶτον Ἄνθρωπον, τὸν Θεάνθρωπον. Τὸ δεικνύει τὸ ὄνομά του. Κρανίου τόπος, Γολγοθᾶς. Βράχοι γυμνοί, εἰς τοὺς ὁποίους ματαίως θὰ ἀνεζήτεις τὴν πλουσίαν ἐκείνην βλάστησιν, τὰ ὡραῖα ἄνθη καὶ τὰ κελαρύζοντα ὕδατα τοῦ Παραδείσου, βράχοι γυμνοὶ ποὺ ἐχρησίμευον ὡς τόπος ἐκτελέσεως, νεκροταφεῖον ληστῶν καὶ κακούργων, ἰδοῦ τὸ φυσικὸν περιβάλλον, ἐντὸς τοῦ ὁποίου ἐτέθη ὁ Ἰησοῦς. Καὶ ὅμως ἐκεῖ παρὰ τὸν γυμνὸν τόπον τῆς Σταυρώσεως εὑρίσκετο καὶ ὁ κῆπος τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ ἀπὸ Ἀριμαθαίας, μικρὰ εἰκὼν τοῦ κήπου τῆς Ἐδέμ. Ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη ἀπέναντι τοῦ κήπου, τοῦ Παραδείσου.

Ἐδέμ-Γολγοθᾶς. Ὁποία ἀντίθεσις! Συγκρίνατε τὰ δύο αὐτὰ τοπία, τὰς δύο αὐτὰς καταστάσεις καὶ θὰ φρίξετε ἐμπρὸς εἰς τὴν ἀχαριστίαν τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκεῖ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἡ ἄπειρος, ἐδῶ τὸ μίσος τοῦ ἀνθρώπου συνεσωρεύθη καὶ ἐξέσπασεν εἰς ὅλην τὴν ἀγριότητα. Ἐκεῖ ἡ γλυκύτης τοῦ Οὐρανοῦ, ἐδῶ ὅλη ἡ πικρία τοῦ Ἄδου. Ὦ Ἰησοῦ! Δὲν ὑπήρξε πόνος, ὅστις δὲν προσετέθη εἰς τὸν πόνον Σου. Ἀντὶ τῶν μυροβόλων ἀνθέων τῆς Ἐδέμ, στέφανος ἀκάνθινος. Ἀντὶ τῶν μελωδικῶν ἀσμάτων τῶν Παραδεισίων πτηνῶν, ὕβρεις, βλασφημίαι καὶ κατάραι. Ἀντὶ τῶν κρυσταλλίνων ὑδάτων, ὄξος μεμιγμένον μετὰ χολῆς. Ἀντὶ τῆς θελκτικῆς θέας ποιμνίων βοσκόντων εἰς τοὺς λειμῶνας, κτήνη ἀνθρώπινα περικυκλώνουν τὸν Ἰησοῦν. Δύναται νὰ εἴπη πρὸς τὸν Οὐράνιον Πατέρα: «Περιεκύκλωσάν με μόσχοι πολλοί, ταῦροι πίονες περιέσχον με. Ἤνοιξαν ἐπʼ ἐμὲ τὸ στόμα αύτῶν, ὡς λέων ἀρπάζων καὶ ὠρυόμενος… Ἐκύκλωσάν με κῦνες πολλοί, συναγωγὴ πονηρευομένων περιέσχον με. Ὤρυξαν χεῖρας μου καὶ πόδας μου˙ ἐξηρίθμησαν πάντα τὰ ὀστά μου» (Ψαλμ. 21ος). Ἀντὶ τῶν δένδρων, ὑπὸ τὴν σκιὰν τῶν ὁποίων ἀνεπαύετο ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, τῶ ἐδόθησαν δύο ξύλα, ποὺ οἱ στρατιῶται βιαστικὰ ἔκοψαν ἀπὸ τὸ δάσος, καὶ ἔθεσαν τὸ ἕν ἔπὶ τοῦ ἄλλου καὶ ἐσχημάτισαν τὸ ἰκρίωμα τοῦ θανάτου του, τὸν Σταυρόν.

Ἐδέμ-Γολγοθᾶς! Ὁ ἔξοχος ρήτωρ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὁ Ἠλίας Μηνιάτης ὁμιλῶν εἰς τὸ Σωτήριον Πάθος ἔλεγε: «Πῶς ἔκαμεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον καὶ πῶς ἔκαμεν ὁ ἄνθρωπος τὸν Θεόν! Ὁ Θεὸς μέσα εἰς τὸν Παράδεισον τῆς τρυφῆς ἔλαβε χῶμα ἀπὸ τῆς γῆς, τὸ ἔπλασε μὲ τὰς χεῖρας του, τὸ ἐμψύχωσε μὲ τὴν πνοήν του, τὸ ἐτίμησε μὲ τὴν εἰκόνα του καὶ ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον. Ὁ ἄνθρωπος ἐπάνω εἰς τὸ ὅρος τοῦ Γολγοθᾶ ἐκατάστησε τὸν Θεὸν χωρίς μορφήν, πνοήν, ὅλον αἵμα, ὅλον πληγάς, προσηλωμένον εἰς ἕνα ξῦλον. Βλέπω ἐκεῖ ἕναν Ἀδάμ, καθὼς τὸν ἔπλασεν ὁ Θεός, ἔμψυχον εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἐστεφανωμένον δόξη καὶ τιμῆ, αὐτεξούσιον βασιλέα πάντων ὑπὸ τὴν σελήνην κτισμάτων, εἰς τὴν ἀπόλαυσιν ὅλης τῆς ἐπιγείου μακαριότητος: Βλέπω ἐδῶ ἕναν Ἰησοῦν Χριστόν, καθὼς τὸν ἐκατάντησεν ὁ ἄνθρωπος, χωρὶς κάλλος, χωρὶς εἴδος ἀνθρώπου, ἐστεφανωμένον μὲ ἀκάνθας, κατάδικον, ἄτιμον, ἐν μέσω δύο ληστῶν, εἰς τὴν ἀγωνίαν τοῦ πλέον ἐπωδύνου θανάτου. Συγκρίνω τὴν μίαν μὲ τὴν ἄλλην είκόνα, τοῦ Ἀδάμ, εἰς τὸν Παράδεισον, τοῦ Χριστοῦ εἰς τὸν Σταυρὸν καὶ στοχάζομαι τὶ ὡραῖον πλάσμα ἔκαμαν τὸν ἄνθρωπο τὰ πλουσιόδωρα χέρια τοῦ Θεοῦ˙ καὶ τὶ ἐλεινὸν ἔκαμαν τὰ παράνομα χέρια τῶν ἀνθρώπων».

* * *

Ἐδέμ-Γολγοθᾶς. Ἀντιθέσεις μεγάλαι, ἀλλὰ μεταξὺ τῆς μιᾶς καὶ τῆς ἄλλης εἰκόνος ὑπάρχουν καὶ ὁμοιότητες. Ὁμοιότητες μεταξὺ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ, ὁμοιότητες ποὺ πρῶτοι παρετήρησαν οἱ ἀθάνατοι διδάσκαλοι καὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι ἡμέρας καὶ νυκτὸς ἐμελέτων τὰ Σεπτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου. Ὕπνωσεν, ἐκοιμήθην κάτω ἀπὸ τὴν σκιὰν τῶν δένδρων τοῦ Παραδείσου ὀ Ἀδάμ. Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἀπέθανεν ἐπὶ τοῦ δένδρου, ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ. Ὀρθότερον θὰ ἦτο νὰ εἴπωμεν˙ ὕπνωσεν, ἐκοιμήθη. Ὄχι διότι δὲν ἀπέθανε πραγματικὸν θάνατον, ὁ θάνατός Του ὑπῆρξε πραγματικός, ἀλλὰ διότι συμφώνως μὲ τοὺς ἰδίους Του λόγους (Ἰωάν. 11,11) ὁ θάνατος εἶναι ἕνας ὕπνος καὶ ὁ ὕπνος αὐτὸς διήκεσε τριήμερον. Διὸ καὶ κατὰ τὸ Κοινωνικὸν τοῦ Μ.Σαββάτου ψάλλομεν: «Ἐξηγέρθη ὡς ἐν ὑπνῶν ὁ Κύριος καὶ ἀνέστη σώζων ἡμᾶς». Καὶ ἀλλαχοῦ: «Ἀναπεσὼν κεκοίμηται ὡς λέων καὶ ὠς σκύμνος˙ τὶς ἐγερεῖ αὐτὸν;».

Ὕπνωσεν ἐν Ἐδὲμ ὁ Ἀδάμ. Κατὰ δὲ τὴν διάρκειαν τοῦ ὕπνου ἡ Θεία Σοφία ἔλαβε μίαν πλευρὰν καὶ ἐκ τῆς πλευρᾶς ἐκείνης κατὰ μυστηριώδη τρόπον ὠκοδομήθη, ἐπλάσθη τὸ ἔξοχον καλλιτέχνημα, ἡ γυνή. Ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδὰμ ἡ γυνῆ. Ἀλλὰ ἰδοὺ εἰς τὸ δρᾶμα τοῦ Γολγοθᾶ παρουσιάζεται καὶ πάλιν ἡ ΠΛΕΥΡΑ. Δὲν εἶνε πλέον ἡ πλευρὰ τοῦ Ἀδάμ. Εἶνε πλευρὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἐὰν ἐκ τῆς πλευρὰς τοῦ Ἀδάμ ἐξῆλθεν γυνή, τὶ ἄραγε μέγα ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἰησοῦ; «Στρατιώτης (λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης) λόγχη αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξε καὶ εὐθὺς αἵμα καὶ ὕδωρ». Καὶ παρατηροῦν τώρα οἱ Πατέρες: Χριστιανοί, ὅσοι πιστεύετε εἰς τὰς Γραφάς, βλέπετε τὴν λογχευθεῖσαν αὐτὴν πλευρὰν τοῦ Κυρίου μας; Ἐνθυμηθεῖτε τὴν ἀντίστοιχην πλευρὰν τοῦ Ἀδὰμ καὶ διδαχθῆτε ὕψιστα διδάγματα. Ὅπως ἐκ τῆς πλευρὰς τοῦ Ἀδὰμ ἐδημιουργήθη ἡ Εὔα, οὕτω καὶ ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Κυρίου μας, ἐκ τοῦ ρεύσαντος αἵματος καὶ ὕδατος, ἐκ τῆς τελειωθείσης φρικτῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ, προῆλθεν κάτι ἀπείρως μέγα, προῆλθεν ἡ Ἐκκλησία. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἐγκωμιάζεται εἰς τὸν Ἐπιτάφιον θρῆνον, ψάλλει ὁ ποιητής: «Ὕπνωσεν Ἀδάμ, ἀλλὰ θάνατον πλευρᾶς ἐξάγει˙ Σὺ δὲ ὑπνώσας, Λόγε Θεοῦ, βρύεις ἐκ τῆς πλευρὰς Σου, κόσμω ζωήν». Καὶ ἀλλαχοῦ: «Ὥσπερ πελεκάν, τετρώμενος τὴν πλευράν Σου, Λόγε, σοὺς θανόντας παῖδας ἐζώωσας ζωτικοὺς αὐτοῖς κρουνούς».

Ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδὰμ ἡ γυνῆ. Ἐκ τῆς λογχονύκτου πλευρᾶς τοῦ Σωτήρος κατὰ Ἱ. Χρυσόστομον, διεπλάσθη ἡ Ἐκκλησία. Καὶ παρατηρήσατε, ἀγαπητοί, λεπτομερέστερον τὰς ὀμοιότητας:

1) Ὁ Ἀδὰμ ἠγάπησε τὴν Εὔαν , λέγει ἡ Γραφή. Ἀλλὰ καὶ ὁ Χριστὸς ἀγαπᾶ τὴν Εκκλησίαν ἀπείρως. Αὐτὸς εἶνε ὁ Νυμφίος και ἐκείνη εἶνε ἡ Νύμφη. Εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τῆς Ἐκκλησίας πρὸς τὸν Χριστόν, εἰς τὸν Θεῖον αὐτοῦ ἔρωτα ποὺ ἀναπαύει τὴν καρδίαν τῶν πιστῶν ἀναφέρεται, ὡς εἰς πρωτότυπον ἀγάπην, τὸ Ἆσμα τῶν Ἀσμάτων. Ἡ ἀγάπη αὐτῆ εἶνε κραταιὰ ὡς ὁ θάνατος καὶ οἱ ποταμοὶ τπων διωγμῶν δὲν θὰ δυνηθοῦν νὰ σβύσουν αὐτήν. Τὶς χωρίσει ἡμᾶς τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; ἐρωτᾶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτὴν δὲ τὴν ἰδεώδη ἀγάπην πρέπεν νὰ ἔχουν ἐνώπιόν των διὰ παντὸς τοῦ βίου καὶ οἱ σύζυγοι, μίαν ἀδιάσπαστον ἐνότητα ἀποτελοῦντες. Ὦ ἄνδρες, φωνάζει ὁ ἴδιος Ἀπόστολος, ὅστις ἐλούσθη ὑπὲρ πάντα ἄλλον εἰς τὰ ρεύματα τῆς ἀγάπης αὐτῆς, ὦ ἄνδρες ἀγαπήσατε τὰς γυναῖκας, «καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησε τὴν Ἐκκλησίαν» καὶ σεῖς, ὦ γυναῖκες, ὑποτάσσεσθε εἰς τοὺς ἄνδρας, καθὼς ἡ Ἐκκλησία ὑποτάασσεται εἰς τὸν Χριστόν.

2) Ὁ Ἀδὰμ ἔνθους γενόμενος προεφήτευσε τὸ μέλλον τῆς γυναικός. Ἀλλἀ καὶ ὁ Χριστὸς προεφήτευσε τὸ μέλλον τῆς Ἐκκλησίας, εἰπὼν τοὺς ἀθανάτους τούτους λόγους: «Ἐπὶ ταύτη τῆ πέτρα (=τῆ Ὀρθοδόξω πίστει) οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι Ἅδου οὐ καταισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. 16,18). Δηλαδή: Ἡ Ἐκκλησία θὰ δοκιμασθῆ πολύ. Ὁ Σατανᾶς θὰ τὴν πολεμήση σφόδρα. Ἀλλὰ καὶ ἐὰν ὁ Ἅδης ἀνοίξη καὶ αἱ λεγεῶνες τῶν δαιμόνων ἐξέλθουν πανστρατιᾶ κατὰ τῆς Ἐκκλησίας, ἠ Ἐκκλησία δὲν θὰ ἐξαφανισθῆ. Διότι εἶνε ἀρρήκτως συνδεδεμένη μὲ τὸν Ἀήττητον, τὸν Χριστόν. Εἶνε ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων καὶ σὰρξ ἐκ τῆς σαρκός, ἐπέκτασις τοῦ Χριστοῦ εἰς τοὺς αἰῶνας. Ποῖος θὰ δυνηθῆ νὰ τὴν νικήση;

3) Ὁ Ἀδὰμ ἐκ τῆς Εὔας ἀπέκτησε τέκνα. Ἀλλὰ καὶ ὁ Χριστὸς διὰ μέσου τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία συνεχίζει τὸ ἔργον τοῦ Λυτρωτοῦ, ἀποκτᾶ πολυάριθμα τέκνα, υἱοὺς καὶ θυγατέρας, τέκνα τὰ ὁποῖα θάλπει, γαλουχεῖ καὶ τρέφει ἡ Ἐκκλησία. Αὕτη εἶνε ἡ ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἡ ἐλευθέρα τῶν δεσμῶν τοῦ κόσμου, ἥτις εἶνε ἡ μήτηρ πάντων ἡμῶν. Ἐν αὐτῆ ἐγεννήθημεν καὶ ἐν αὐτὴ εἴθε νὰ ἀποθάνωμεν. Περὶ αὐτῆς τῆς ἐνδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἔχει ἐξαπλώσει τὰ δίκτυα της μέχρι τῶν περάτων τῆς γῆς βοᾶ ὁ Προφήτης Ἡσαΐας˙ «Εὐφράνθητι στεῖρα ἡ οὐ τίκτουσα, ρῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα˙ ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἤ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα» (Ἴδε καὶ Γαλάτας 4, 26-31).

Ὡς πρὸς δὲ τὰ δύο στοιχεῖα, τὸ αἵμα καὶ τὸ ὕδωρ, τὰ ὁποῖα ἐξῆλθον ἐκ τῆς παναχράντου πλευρᾶς τοῦ Κυρίου, ταῦτα φανερώνουν τὰ δύο ὕψιστα μυστήρια τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τὸ αἵμα, τὴν Θεῖαν Κοινωνίαν. Τὸ ὕδωρ, τὸ Ἅγιον Βάπτισμα. Δύο κρουνοὶ τῆς Θείας Χάριτος. Προσέλθετε, πιστοί, διὰ νὰ σωθῆτε. Λουσθεῖτε, πίετε… Ἄνευ βαπτίσματος καὶ θείας Κοινωνίας ἀδύνατος ἡ σωτηρία.

Ἄγγελοι παρίστανται κατὰ τὴν τέλεσιν τῶν μυστηρίων. Αὐτὸς ὁ Κύριος εἶνε παρών, ἁγιάζων τὰ πάντα. Ἱερὸν Δισκοπότηρον καὶ Ἱερὰ Κολυμβήθρα, προσφιλέστατα μυστήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, σεῖς πηγάζετε ἐκ τοῦ Γολγοθᾶ, ἐκ τῆς τελειωθείσης θυσίας τοῦ Θεανθρώπου. Τὸ Αἵμα, τὸ ὑπὲρ πᾶν Αἵμα, καὶ τὸ ὕδωρ, τὸ ὑπὲρ πᾶν ὕδωρ, ὡς ποταμοὶ ρέουν διὰ μέσου τῶν μυστηρίων διὰ νὰ λούουν τὰς ψυχὰς τῶν πιστῶν ἀπὸ παντὸς ρύπου καὶ αἱ ψυχαὶ αἱ ἐν πίστει βαπτισθεῖσαι καὶ κοινωνοῦσαι ἔκτοτε τῶν ἀχράντων μυστηρίων, αὐταὶ καὶ μόνον αἰσθάνονται εἰς τὰ τρίσβαθα τῆς γηΐνης ὑπάρξεώς των τὴν ὑπερφυσικὴν δύναμιν, τὴν ὁποῖαν ἀντλοῦν ἐκ τῶν θειοτάτων μυστηρίων, αὐταὶ καὶ μόνον εἶνε εἰς θέσιν νὰ ἐννοήσουν τὴν καινὴν ὠδήν, τὸν θεσπέσιον Ὕμνον, τὸν ὁποῖον κατὰ τὴν Ἀποκάλυψιν ψάλλουν ἐν Οὐρανῶ αἱ λελυτρωμέναι ψυχαί: «Κύριε! Ἐσφάγης καὶ ἠγόρασες τῶ Θεῶ ἡμᾶς ἐν τῶ αἵματί Σου ἐκ πάσης φυλῆς καὶ γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔθνους…». Τῶ ἀγαπῶντι ἡμᾶς καὶ λούσαντι ἡμᾶς ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐν τῶ αἵματι αὐτοῦ, αὐτῶ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας˙ ἀμήν. «Τὶς – ἐρωτᾶ καὶ ὁ ἠγαπημένος μαθητὴς τοῦ Κυρίου, Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστὴς – τὶς ἐστὶν ὁ νικῶν τὸν κόσμον, εἰμὴ ὁ πιστεύων, ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἐστὶν ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ; ΟΥΤΟΣ ΕΣΤΙΝ Ο ΕΛΘΩΝ ΔΙʼ ΥΔΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΑΤΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ» (Α΄ Ἰωάν. 5, 5-6).

Ἀρχαία παράδοσις ἀναφέρει, ὅτι ὅταν ἐκεντήθη ἡ πλευρὰ τοῦ Κυρίου, ὀλίγαι σταγόνες ἐκ τοῦ ἐκπηδήσαντος αἵματος καὶ ὕδατος ἔπεσον εἰς τοὺς πάσχοντας ὀφθαλμοὺς Ρωμαίου στρατιώτου, τοῦ Λογγίνου καὶ ἀμέσως οὗτος ἐθεραπεύθη, δοξάζων τὸν Λυτρωτήν. Ζωηρὰ αὕτη εἰκὼν τῆς ἀπείρου δυνάμεως, τὴν ὁποίαν ἐγκλείει καὶ ἕν ἀκόμη σταγονίδιον τοῦ αἵματος Ἐκείνου.

* * *

Κύριε Ἰησοῦ! Σὺ κατὰ τὴν διδασκαλίαν τοῦ ὑπὲρ πάντας ἀγαπήσαντός Σε Ἀποστόλου Παῦλου, Σὺ εἶσαι ὁ νέος ἄνθρωπος, ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ γενάρχης ἑνὸς νέου κόσμου. Ἐκ τῆς πλευρᾶς Σου, ἐκ τῆς ἀπείρου Σου θυσίας ἐξῆλθεν ἡ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, τὴν ὁποίαν ἀπὸ τὰς διόδους, τὰς ρύμας καὶ τὰς πλατείας τοῦ κόσμου περισυνέλεξες, ἠγάπησες μὲ θεῖον ἔρωτα, ἔλουσες ἐν τῶ αἵματι Σου, ἐκαθάρισες ἐκ παντὸς ρύπου, ἐστόλισες μὲ βασιλικὴν πορφύραν, παρέστησες αὐτὴν ἐνώπιον ἀγγέλων καὶ ἄνθρώπων ἔνδοξον. Τοιαύτη ἦτο ἡ Ἐκκλησία τῶν Σμυρνέων, τῶν Ἀποστολικῶν χρόνων, τῶν κατακομβῶν, ὅτε οἱ πιστοὶ αὐστηροὶ τὴν ζωήν, καθαροὶ τᾶ ἤθη, ἕτοιμοι πρὸς θυσίας ἦρον τὸν Σταυρόν Σου.

Ἀλλὰ Κύριε, ἐκ τῆς ἐνδόξου έκείνης Ἐκκλησίας κατεπέσαμεν εἰς Ἐκκλησίαν τύπου Σάρδεων καὶ Λαοδικείας, ὡς ταύτας περιγράφει ἡ Ἱ. Ἀποκάλυψις. Τίς νὰ μὴ θρηνήση διὰ τὴν μεγάλην μας πτῶσιν; Ἡ Ἱεραρχία μας ὑπετάγη αἰσχρῶς εἰς τὸ Κράτος, παρὰ τοῦ Καίσαρος λαμβάνουσα ἐντολὰς πρὸς καταπάτησιν ἐντολῶν ἰδικῶν Σου. Ὀ θρησκεύων λαὸς μὴ ἔχων ἡρωϊκὴν ἡγεσίαν παραπαίει οἰκτρῶς διαιρεθεὶς ποικιλοτρόπως. Ἐν τῶ μεταξύ, καιρὸν εὑρόντες δύο ἐκ τοῦ Ἅδου ἀπαίσιοι δράκοντες λυμαίνονται καὶ περισφίγγουν ἕως τὰ κόκκαλα τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Φέρουν ἐπὶ τῶν φαιῶν κεφαλῶν των δύο συμβολικὰ γράμματα, ὁ εἶς τῶν δρακόντων τὸ γράμμα Μ, ὁ δὲ ἕτερος τὸ γράμμα Κ. Ποῖος τῶν πιστῶν τῆς Ἑλλάδος δὲν εἶδε τὰ δύο αὐτὰ γράμματα; Ποῖος δὲν ἠσθάνθη τὴν θανατηφόρον παγερότητα ποὺ σκορποῦν μέχρι τῶν τελευταίων κυττάρων οἱ δράκοντες; Τίς θὰ ἐξέλθη πρὸς συντριβὴν τῶν δύο τούτων δρακόντων; Φεῦ! Δειλία ἐπέπεσεν εἰς τὰς τάξεις, ποὺ μετεβλήθη εἰς πανικόν. «Ὕδωρ καὶ αἵμα» Κύριε, δάκρυα μετανοίας καὶ θυσίας, ἕργα ὑψίστης αὐταπαρνήσεως ζητεῖς διὰ τὴν κατὰ τῶν δρακόντων νίκην. Δεόμεθά Σου! Δὸς ταῦτα εἰς τὰ τέκνα Σου, διὰ νὰ ὑψώσουν ἐν μέσω τῆς Ἐκκλησίας τὴν σημαίαν τῆς ἐλευθερίας. Σύνθλασον τὰ κέρατα τῶν δρακόντων καὶ ὑψωθήτω ἐν τῆ γενεᾶ μας τὸ κέρας τῶν Ὀρθοδόξων. Τότε ἡ Ἐκκλησία Σου, ἡ ἐκ τῆς πλευρᾶς Σου ἐξελθοῦσα θὰ γίνη καὶ πάλιν ἔνδοξος. Ἔνδοξος διʼ ὕδατος καὶ αἵματος!