Απόσπασμα ομιλίας του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΕΛΑ, ΠΝΕΥΜΑ ΑΓΙΟΝ!

«…Πνεῦμα ἅγιο! Μοῦ ἔρχεται, ἀγαπητοί μου, νὰ κλάψω· για­τὶ ἂν ρωτήσω ἕναν – ἕνα τοὺς Χριστιανούς, κατὰ βάθος εἶ­νε ζήτημα ἂν μέ­σα στοὺς ἑκατὸ ἢ καὶ στοὺς χί­λιους πιστεύῃ ἕνας σὲ Πνεῦμα ἅγιο. Ἦταν γραμμένο ὅτι θά ᾿ρθῃ ἐποχή, ποὺ οἱ ἄνθρωποι θὰ εἶνε «σάρκες» (πρβλ. Γέν. 6,3), ἄνθρωποι «τῆς ὀκᾶς», ὅσο ζυγίζει τὸ σῶμα· δὲν θὰ πιστεύουν στὸ πνεῦμα. Ἀποτέ­λεσμα αὐτῆς τῆς καταπτώσεως εἶνε ἡ ἀπιστία τῶν ἡμερῶν μας.

Πνεῦμα ἅγιο! Εἶνε τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ τρία πρό­σωπα τῆς Θεότητος, ὁ ἕνας τῆς ἁγίας Τριά­δος. Ὁ ἄπιστος ἀμφιβάλλει. –Ποιός τὸ εἶ­δε, σοῦ λέει, τὸ ἅγιο Πνεῦμα;… Κ᾿ ἐγὼ λοιπὸν σὲ ρωτῶ· τὸν ἀέρα τὸν εἶδες; τὸν ἠλεκτρισμὸ τὸν εἶδες; τὸ μαγνητισμὸ τὸν εἶδες;… Καὶ ὅ­μως πιστεύεις ὅτι ὑπάρχουν. Ἔ, ἐὰν δὲν μπο­ρῇς νὰ δῇς τὸν ἀέρα τὸν ἠλεκτρισμὸ τὸ μαγνητισμὸ κι ὅμως πιστεύεις στὴν ὕπαρξί τους ἀπὸ τὰ ἀ­ποτελέσματά τους, τὸ ἱερὸ κείμενο λέει ὅτι καὶ ἡ κάθοδος τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἔγινε αἰ­σθη­τὴ ἀπὸ τὰ ἀποτελέσματα ποὺ προ­κάλεσε. Ὁ ἀ­έρας δὲν φαίνεται, ἀλλὰ μὲ τὸ φύσημά του ξερ­ριζώνει πλατάνια· καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο δὲν φαινόταν, ἀλλὰ ἡ παρουσία του βε­βαιώθη­κε ἀ­πὸ ἐξωτερικὲς ἐκδηλώσεις. Ἦρθε ὡς φω­τιά, ὡς γλῶσσες «ὡσεὶ πυρός», καὶ ὡς «βιαία πνοή», ὡς σφοδρὸς ἄνεμος (Πράξ. 2,2-3). Καὶ ἂν ὁ ἄ­νεμος ξερριζώνῃ πλατάνια, τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο ξερρίζωσε αἰωνόβια ἄκαρπα καὶ σαπρὰ δέντρα ὅ­πως π.χ. ἡ εἰδωλολατρία τοῦ ἀρ­χαίου κόσμου.
Πιστεύουμε λοιπὸν στὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο. Καὶ ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τὴν παρουσία του.

* * *

Τώρα ποὺ θὰ γονατίσουμε, νὰ παρακαλέ­σου­με σὰν ἁμαρτωλοὶ τὸ Θεὸ μὲ ὅλη τὴν καρ­διά μας, νὰ ἔλθῃ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο. Ἔλα λοι­πόν, Πνεῦμα ἅγιο! Ἔλα στὴν οἰκογένεια, ποὺ διαλύθηκε ἀπὸ τὰ διαζύγια· ὁ ἄντρας νὰ ἀ­γα­πᾷ τὴ γυναῖκα, ἡ γυναίκα νὰ σέβεται τὸν ἄν­τρα, τὰ παιδιὰ νὰ ὑπακούουν στοὺς γονεῖς. Ἔλα, Πνεῦμα ἅγιο, στὰ σχολεῖα μας, στὰ παν­επιστήμια καὶ τὶς σχολές μας, ποὺ ἔφυγαν ἀπ᾿ τὸν προορισμό τους· πολλοὶ δάσκαλοι καὶ καθηγηταὶ ἔπαψαν νὰ πιστεύουν στὸ Χριστὸ καὶ διδάσκουν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος κατάγεται ἀπὸ τὸν πίθηκο. Ἔλα, Πνεῦμα ἅγιο, στὸ στρατό μας, ν᾽ ἀναδείξῃς πάλι νέους ἁγίους Γεωργίους καὶ Δημητρίους, μαχητὰς καὶ ὁπλῖτες τῆς πίστεώς μας. Ἔλα, Πνεῦμα ἅγιο, στὰ δικαστή­ριά μας, νὰ φωτίσῃς τοὺς δικαστάς μας νὰ δι­κάζουν δικαί­ως. Ἔλα, Πνεῦμα ἅγιο, καὶ μέσα στὴ βουλὴ τῶν Ἑλλήνων, ποὺ λείπει ἀπὸ τοὺς βουλευτάς μας ἡ πνοή σου καὶ ψηφίζουν νό­μους ἀντιχριστια­νικούς, ἐνάντια μὲ τὸ Εὐαγγέλιο, καὶ ἀρνοῦν­ται νὰ κρεμάσουν στὴν αἴ­θουσά τους εἰκό­να τοῦ Ἐσταυρωμένου. Ἔ­λα, Πνεῦμα ἅγιο, στοὺς ἡγέτες μας καὶ τοὺς ἡγέτες ὅλου τοῦ κόσμου, γιὰ νὰ ἐπικρατήσῃ εἰρήνη. Ἔλα, Πνεῦμα ἅγιο! Σοῦ δεόμεθα καὶ Σὲ παρακαλοῦμε, διότι ἀπολ­λύμεθα, χανόμαστε! Ἐλθέ, Παράκλητε ἀγαθέ, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός.
Ἡ ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς εἶνε ἡ μεγαλύτε­ρη μετὰ τὸ Πάσχα. Παλαιότερα τὴν ἡ­μέρα αὐ­τὴ πήγαιναν στὴν ἐκκλη­σία ὅλοι, λαὸς καὶ ἄρ­χοντες· αἰσθάνον­ταν τὴν ἀνάγκη νὰ παρακα­λέ­σουν τὸ Θεὸ τό­σο γιὰ τὸν ἑαυτό τους ὅ­σο καὶ γιὰ τοὺς κεκοι­μημένους συγγε­νεῖς τους. Τώρα οἱ ἄρχοντές μας τὴν ἡ­μέρα αὐτὴ ἀπουσιάζουν ἀπὸ τὴν ἐκκλησία. Αὐτοὶ δὲν ἔχουν φαίνεται ἀνάγ­κη ἀπὸ Πνεῦμα ἅγιο. Ἐμεῖς ὅμως ἂς προσευχώμαστε καὶ ὑπὲρ αὐτῶν· ἂς παρα­καλοῦ­με νὰ τοὺς φωτίσῃ ὁ Θεός, διότι ἔχουν ἐπωμισθῆ μεγάλη εὐθύνη ἀπέναντι τοῦ ἔθνους καὶ τῆς ἱστορίας μας. Χωρὶς τὸν φωτισμὸ τοῦ Θεοῦ, ὅ,τι ἀξίωμα καὶ ἂν κατέχῃς, τίποτα δὲν κάνεις. «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθαι ποιεῖν οὐ­δέν», εἶπε ὁ Χριστός (᾿Ιω. 15,5). Ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.

* * *

Προσωπικὰ μὲ συγκινεῖ πολύ, ἀγαπητοί μου, αὐτὴ ἡ ἡ­μέρα. Τὸ μικρό μου χωριό, στὶς Κυκλά­δες, ἔχει ναὸ χτισμένο ἐπ᾿ ὀνόματι τῆς ἁγίας Τριάδος. Καί, μικρὰ παιδιά, μᾶς ἔπαιρναν τότε οἱ ἀείμνηστοι εὐσεβεῖς γονεῖς μας, μᾶς πήγαι­ναν στὴν ἐκκλησία· καὶ γονατίζαμε, προσευχό­μασταν, παρακαλούσαμε τὸ Θεό… ᾿Αλησμόνη­τα ἐκεῖνα τὰ χρόνια.
Τώρα εἶνε ἄλλα χρόνια, χρόνια ἀπιστίας καὶ διαφθορᾶς. Σήμερα βασιλεύει ἡ ὕλη· ὕλη, μόνο ὕλη. Ἐ­μεῖς διαφωνοῦμε μὲ τοὺς ὑλιστὰς καὶ τοὺς ἀθέους. Αὐτοὶ λένε, ὅτι ἀπὸ τὴν ὕλη δημιουργήθηκαν ὅλα, ἀπὸ τὴν ὕλη δημιουργήθηκε καὶ τὸ πνεῦμα. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτε­ρη ἀνοησία –καὶ ἐπιστημονικῶς ἀκόμη– ἀ­πὸ αὐτό. Μὰ εἶνε ποτὲ δυνατὸν ἀπὸ τὴν ὕλη νὰ ἐκ­πηδήσῃ σκέψις, λογική, κρίσις, μνήμη, φαν­­τασία, τὰ ὑπέροχα διανοητικὰ προσόντα, αὐ­τὸ τὸ «κομπιοῦτερ» τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύμα­τος; Αὐτοὶ λένε· ἐκ τῆς ὕλης τὸ πνεῦμα. Λάθος. Ἐμεῖς λέμε· ἐκ τοῦ πνεύματος ἡ ὕλη. Αὐτὴ εἶνε ἡ μεγάλη διαφορά μας. Καὶ ἐν τέλει νικᾷ τὸ πνεῦμα, ὅπως δείχνουν ἀδιάψευστα γεγονότα, παλαιότερα καὶ νεώτερα.
Μέσα στὰ φοβερὰ χρόνια τῆς τουρκοκρα­τί­ας, στὸν Πόντο καὶ τὴ Μικρὰ ᾿Ασία, διατηρήθηκαν Χριστιανοί· εἶνε οἱ λεγόμενοι κρυπτοχρι­στιανοί. Καὶ σήμερα ὑπάρχουν κρυπτο­χριστι­ανοί. Δὲν εἶνε πολλὰ χρόνια ποὺ ἦρθε στὴ μη­τρόπολι κάποιος ἀπὸ τὸν Πόντο μαζὶ μὲ τὴ γυ­ναῖκα του κ᾽ ἕνα μικρὸ παιδάκι, καὶ μοῦ λέει μὲ δάκρυα· –Πάτερ, εἶμαι ἀπὸ τὸν Πόντο. Λίγοι μείναμε στὴν Τραπεζοῦντα καὶ στὰ περί­χωρα. Ἐξωτερικῶς μᾶς θεωροῦν Τούρ­κους. Ἀλλὰ ἐμεῖς πιστεύουμε στὸ ἀληθινὸ Θεό. Ἔ­χουμε εἰκόνες κρυμμένες στὰ μπαοῦ­λα, καὶ τὴ νύχτα σηκωνόμαστε καὶ προσευχό­μαστε… Ἦταν κρυπτοχριστιανοί. Καὶ τοὺς στεφανώσαμε στὴν ἐκκλησία καὶ βαπτίσαμε τὸ μικρὸ παιδί. Ἀλλὰ μᾶς παρακάλεσαν νὰ μὴν τὸ ποῦμε σὲ κανένα· γιατὶ ἂν γινόταν γνωστό, γυρίζον­τας πίσω, θὰ τοὺς πετσοκόβανε – ποιοί; αὐ­τοὶ μὲ τοὺς ὁποίους κάποιοι θέλουν νὰ ἔχουμε φιλία. Μὰ ὑπάρχει φιλία; χάσμα μέγα μᾶς χωρίζει. Εἶμαι ὑπὲρ τῆς εἰρήνης, ἀλλ᾽ ὄχι μιᾶς εἰρήνης ποὺ νὰ προδίδῃ τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῆς πίστεώς μας.
Ἐγὼ τὸ πιστεύω καὶ –γέρος ἄνθρωπος εἶ­μαι, θ᾿ ἀποθάνω– προφητεύω, ὅτι δὲν θὰ νικήσῃ ὁ Μωάμεθ, δὲν θὰ νικήσῃ ὁ Βούδδας, δὲν θὰ νικήσουν οἱ ἀντίχριστοι· θὰ νικήσῃ ὁ Χριστός. Καὶ μιὰ μέρα, χωρὶς πόλεμο –τὸ πιστεύω αὐ­τό, τὸ λένε προφητεῖες–, οἱ Τοῦρκοι θὰ γί­νουν κι αὐτοὶ Χριστιανοί! Διότι ψεῦδος εἶνε τὸ Κοράνιο, ἀλήθεια εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο. Θὰ φωτίσῃ ὁ Θεὸς καὶ παρὰ τὰ σφάλματα ποὺ κά­ναμε κ᾿ ἐμεῖς θὰ ἔρθῃ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁ­ποία, σύμφωνα μὲ παλαιὲς προφητεῖες, καὶ στὴν Ἄγκυρα καὶ στὴν Κωνσταντινούπολι καὶ σ᾿ ὅ­λα αὐτὰ τὰ μέρη θὰ ἀκουστῇ πάλι ὁ ὕμνος καὶ θὰ λάμψῃ ἡ δόξα τοῦ Χριστοῦ μας.
Ἐμεῖς ἂς κρατήσουμε τὴν πίστι τῶν πατέ­ρων μας στὸ Θεό· καὶ ἂς παρακαλέσουμε τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο νὰ μᾶς στηρίξῃ. Ἀλλὰ νὰ προ­σέξουμε πολύ. Σᾶς τὸ λέω ἐγὼ ὁ γέρον­τας, ποὺ ὑπηρετῶ τὴν πατρίδα καὶ τὸ γένος πε­νήν­τα χρόνια – μισὸν αἰῶνα. Ἂν δὲν προσέ­ξου­με, ἡ Ἑλλάδα θὰ γίνῃ ᾿Αλβανία· καὶ ἐκκλησιὲς θὰ κλείσουν, καὶ παπᾶδες θὰ σφαγοῦν, καὶ ἄλλα κακὰ θὰ γίνουν. ᾿Αλλὰ μὴ γένοιτο, Χριστέ, Παναγιά, καὶ ἅγιοι μάρτυρες! Δὲν θὰ γίνῃ ἡ Ἑλλάδα ᾿Αλβανία. Θὰ ζήσουμε χριστι­ανικὴ ζωὴ μέχρι τέλους, δοξάζοντες Πατέρα, Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγίου Παντελεήμονος Φλω­ρίνης 29-5-1988 δευτερολογία στὸ τέλος τῆς θ. λειτουργίας)