AΠΟ ΒΙΒΛΙΟ· ΑΓΙΟΙ «ΑΠ” ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ»
ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΝΑΥΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ

(Τριαντάφυλλος νεομάρτυς – 8 Αὐγούστου)

Στήν προηγούμενη ὁμιλία εἴδαμε τόν ἡρωισμό πού ἔδειξαν ἐννέα λαϊκοί, ἕνας μαραγκός καί ὀκτώ γεωργοί, στά φοβερά χρόνια τοῦ διωγμοῦ τῶν πρώτων αἰώνων. Τόλμησαν καί γκρέμισαν τά εἴδωλα σ’ ἕνα εἰδωλολατρικό ναό. Εἶνε οἱ ἐννιά μάρτυρες, πού μέ τό αἷμα τους πότισαν τά ἅγια χώματα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας.
Τώρα μιά ἄλλη ἡρωική μορφή ξεπροβάλλει. Ὀνομάζεται Τριαντάφυλλος. Ὄνομα καί πράγμα. Τό ἐπάγγελμα ναύτης. Ἀλλά ἄς δοῦμε λεπτομερέστερα τή ζωή καί τή δρᾶσι τοῦ μάρτυρα.

←←←

Πρῶτα – πρῶτα πρέπει νά ποῦμε, ὅτι ὁ μάρτυρας αὐτός δέν ἀνήκει στούς μάρτυρες τῶν πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὅπως ἦταν οἱ ἐννέα μάρτυρες τῆς προηγουμένης ὁμιλίας μας. Ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν μαρτύρων ἐκείνων πού ὀνομάζονται νεομάρτυ-ρες, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν καί μαρτύρησαν κατά τή φοβερή περίοδο τῆς τουρκοκρατίας (1453 – 1821). Τήν ἐποχή αὐτή, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, σ’ ὅλα ἐκεῖνα τά μέρη πού ἄλλοτε ἁπλωνόταν ἡ μεγάλη αὐτοκρατορία τοῦ Βυζαντίου μέ πρωτεύουσα τήν Κωνσταντινούπολη κυμάτιζε ἡ ἡμισέληνος. Οἱ Τοῦρκοι περιφρονοῦσαν καί μισοῦσαν τούς χριστιανούς καί τούς ὠνόμαζαν γκιαούρηδες. Καμπάνες δέν ἐπέτρεπαν νά χτυποῦν. Τίς μεγάλες ἐκκλησίες τίς γκρέμιζαν ἤ τίς ἔκαναν τζα-μιά, καί ὑποχρέωναν τούς χριστιανούς νά βγαίνουν ἔξω ἀπό τά χωριά τους, καί ἐκεῖ, σέ ἐρημικά ἐξωκκλήσια, νά λατρεύουν τό Χριστό. Σέ μερικά δέ μέρη τῆς ἀπέραντης τουρκικῆς αὐτοκρατορίας σκληροί καί φα-νατικοί πασᾶδες καταπίεζαν τόσο πολύ τό λαό, ὥστε τόν ἀνάγκαζαν ν’ ἀφήση τή θρησκεία του τή χριστιανική καί ν’ ἀσπασθῆ τή δική τους θρησκεία.

Τή φοβερή ἐκείνη ἐποχή χωριά ὁλόκληρα μαζί μέ τούς προεστούς καί τούς ἱερεῖς ἐγκατέλειψαν τή θρησκεία τοῦ Χριστοῦ καί ἀσπάσθηκαν τή θρησκεία τοῦ Μωάμεθ. Αὐτό κυρίως ἔγινε στά μέρη τῆς σημερινῆς Ἀλβανίας, ἡ ὁποία ἦταν ἄλλοτε ὁλόκληρη χριστιανική, μέ ἐπισκοπές. Δυστυχῶς, οἱ χριστιανοί τῆς περιοχῆς αὐτῆς πιέστηκαν πολύ καί ἐγκατέλειψαν τό Χριστιανισμό. Ἄν δέν πήγαινε στά μέρη αὐτά νά κηρύξη ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, δέν θά ἔμενε κανένας χριστιανός. Ἀλλά καί οἱ χριστιανοί αὐτοί, πού ἔμειναν πιστοί καί κατοικοῦν σήμερα στή Βόρειο Ἤπειρο, πιέζονται ἀπό ἕνα νεώτερο ἐχθρό τῆς χριστιανοσύνης, τόν Ἐμβέρ Χότζα. Αὐτός καί τά χριστιανικά τους ὀ-νόματα ἀκόμα διέταξε νά τά ἀλλάξουν μέ ὀνόματα ξένα πρός τή χριστιανική τους θρησκεία.

←←←

Στή φρικτή ἐποχή τῆς τουρκοκρατίας ἔζησε ὁ Τριαντάφυλλος. Γεννήθηκε σέ ἕνα ὄμορφο χωριό τοῦ Πηλί-ου, τή Ζαγορά. Ἔτος γεννήσεώς του φέρεται τό 1663. Φτωχοί ἦταν οἱ γονεῖς του, ἀλλά εὐσεβεῖς, καί αὐτοί στάλλαξαν μέσα στήν καρδιά τοῦ μικροῦ τήν πίστι στό Χριστό. Μικρός ἀκόμα, ὅπως συνηθιζόταν στά παράλια μέρη τῆς πατρίδος του, μικρός προσελήφθη σάν ναυτόπαιδο στά καράβια, πού ταξίδευαν τότε σ’ ὅλα τά λιμάνια τῆς Μεσογείου καί μετέφεραν ἐμπο-ρεύματα. Μέσα στά καράβια πού ταξίδευε ὁ Τριαντάφυλλος ἡ πίστις του ὄχι μόνο δέν μειώθηκε, ἀλλά καί αὐξήθηκε. Διότι οἱ ναυτικοί τοῦ καιροῦ ἐκείνου ἦταν εὐλαβεῖς χριστιανοί. Εἶχαν στά καράβια τους τήν εἰ-κόνα τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καί τοῦ ἁγίου Νικολάου, πού τόν θεωροῦσαν προστάτη τους. Βλαστήμια δέν ἀκουγόταν, ἀλλά κάθε βράδυ μαζεύονταν σέ κά-ποια γωνιά τοῦ καραβιοῦ καί μέ δάκρυα στα μάτια ἔ-καναν τήν προσευχή τους καί ἔψελναν τόν Παρακλητικό κανόνα. Καί μέ πίστι στό Θεό ἀντιμετώπιζαν τούς διαφόρους κινδύνους πού διέτρεχαν. Κινδύνους ἀπό τά ἄγρια στοιχεῖα τῆς φύσεως, ἀπό τούς ἰσχυρούς ἀνέμους καί τίς θύελλες πού σήκωναν πελώρια κύματα, καί τά μικρά ἐκεῖνα ἰστιοφόρα τῆς ἐποχῆς κινδύνευαν νά βυθιστοῦν. Μέ τίς θερμές προσευχές τους κα-τώρθωναν νά νικοῦν τά ἄγρια κύματα καί νά φθάνουν σῶοι καί ἀβλαβεῖς στήν πατρίδα τους, γιά νά κάνουν ἐκεῖ δοξολογία πρός τό Θεό.
‘Αλλά τήν ἐποχή τῆς τουρκοκρατίας τά ἑλληνικά καράβια πού ταξίδευαν στή Μεσόγειο διέτρεχαν καί ἄλλο κίνδυνο. Προερχόταν ὄχι ἀπό τά ἄγρια στοιχεῖα τῆς φύσεως, ἀλλά ἀπό τήν ἀγριότητα τῶν ἀνθρώπων, ἀπό τούς ‘Αλγερινούς πειρατάς, οἱ ὁποῖοι ἔστηναν καρτέρι καί λήστευαν τά πλοῖα καί σκότωναν τούς ναῦτες. Φόβος καί τρόμος τότε.

←←←

Ἕνας ἀτρόμητος ναύτης κοντά στούς εὐσεβεῖς ἐκείνους καί ἐνάρετους ναυτικούς ἀναδείχτηκε ὁ νεομάρτυς Τριαντάφυλλος. Ἦταν πιά παλληκάρι δεκαοκτώ ἐτῶν καί μέ τήν ἐργατικότητά του καί μέ τίς ἄλλες ἀ-ρετές πού τόν στόλιζαν ἔμοιαζε μέ ἕνα τριαντάφυλλο πού ὁλόδροσο τήν ἄνοιξι ἀνοίγει τά πέταλά του καί εὐωδιάζει. Ἦταν τό καμάρι τῶν ναυτικῶν.
Ἀλλά στή νεαρή αὐτή ἡλικία, γιά αἰτία πού δέν ἀναφέρει ἡ Ἱστορία, πιάστηκε αὐτός ἀπό τούς ‘Αγαρηνούς καί oἱ Ἀγαρηνοί προσπαθοῦσαν μέ κάθε τρό-πο ν’ ἀφήση ὁ νεαρός Τριαντάφυλλος τήν ἀληθινή πίστι καί νά γίνη μωαμεθανός. ‘Αλλά ὁ Τριαντάφυλλος δέν ὑπέκυπτε στίς παρακλήσεις ἤ στίς πιέσεις τους. «Εἶμαι χριστιανός». «Δέν ἀρνοῦμαι τό Σωτήρα μου». «Αὐτόν ἀγαπῶ καί λατρεύω· κάντε μου ὅ,τι θέλετε». «Δέν ἀλλάζω τήν πίστι μου». Αὐτά ἀπαντοῦσε ὁ Τριαντάφυλλος. Ἄρχισαν νά τόν βασανίζουν μέ σκληρά βασανιστήρια, πού προκαλοῦν τή φρίκη. Μά ὁ Τριαντάφυλλος ἔμενε ἀκλόνητος. Τέλος oἱ Τοῦρκοι τόν θα-νάτωσαν. Ἦταν τό ἔτος 1680. Ὁ τόπος ὅπου τόν θα-νάτωσαν ἦταν ἡ Κωνσταντινούπολις.

←←←

Ἕνα ναυτόπουλο μάρτυρας! Θυσίασε τά νειάτα του γιά χάρι τῆς πίστεως. Τό ὄνομά του λάμπει σάν ἀστέρι φωτεινό στόν οὐρανό τῶν νεομαρτύρων. Ἡ μνήμη του τιμᾶται στίς 8 Αὐγούστου. Καί εἶνε ὁ μάρτυρας Τριαντάφυλλος παράδειγμα γιά ὅλους τούς χριστιανούς, άλλα ἰδιαίτερα εἶνε παράδειγμα ἄξιο μιμήσεως ἀπό τους ναυτικούς μας. Ὅπως ἐκεῖνος μέσα σέ τόσες περιπέτειες καί τόσους κινδύνους καί τόσα μαρτύρια κράτησε τήν ἁγνότητά του καί τήν πίστι του καί στό τέλος ἔχυσε τό αἷμα του γιά τήν πίστι τοῦ Χριστοῦ, ἔτσι καί οἱ σημερινοί ναυτικοί τῆς πατρίδος μας καλοῦνται νά ζήσουν μέ ἁγνότητα καί πίστι. Κινδυ-νεύουν καί αὐτοί σήμερα ὄχι μόνο ἀπό κινδύνους τῆς θαλάσσης. Κινδυνεύουν πολύ περισσότερο ἠθικῶς καί θρησκευτικῶς. Κινδυνεύουν ἀπό κακά παρα¬δείγματα διεφθαρμένων ἀνθρώπων, πού βλέπουν καί συνα-ντοῦν στά διάφορα λιμάνια πού φτάνουν.

Ἀλλά παρ’ ὅλους αὐτούς τούς θρησκευτικούς καί ἠθικούς κινδύνους, πρέπει νά ποῦμε ὅτι πολλοί ναυτικοί μας κρατᾶνε τήν πίστι καί τήν ἠθική, καί κανέ-να κήρυγμα ἀθεΐας καί κανένα διεφθαρμένο παράδειγμα δέν μποροῦν νά τούς κλονίσουν. Οἱ ναυτικοί αὐτοί μιμοῦνται στίς μέρες μας τό νεομάρτυρα Τριαντάφυλλο ἀπό τή Ζαγορά τοῦ Πηλίου καί συνεχίζουν τήν ἱερή παράδοσι τῆς εὐσέβειας τῶν ναυτικῶν μας.