Πρόλογος ὁμιλίας τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου.
Ἔγινε στὴν Ἀθήνα στὶς 15-1-1989, στὴν αἴθουσα ὁδ. Ζωοδ. Πηγῆς 44, μὲ θέμα: «Ψευδοχριστιανοί»

Νὰ εἶστε ζωντανοὶ καὶ θαῤῥαλέοι Χριστιανοί, ἕτοιμοι τὰ πάντα νὰ θυσιάσετε

γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ…

«ΟΙ ΨΕΥTΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ»

• «Παναγία Δέσποινα Θεοτόκε, ἅγιοι ἄγγελοι καὶ ἀρχάγγελοι, τίμιε Πρόδρομε, ἀποστόλων ἡ δωδεκάς, διδάσκαλοι καὶ πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας, ὅσιοι καὶ μάρτυρες, οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καὶ στεφανωθέντες, ποιήσατε πρεσβείαν πρὸς τὸν Κύριον, τοῦ ἐλεηθῆναι τὰς ψυχάς ἡμῶν· ἀμήν».

Καὶ πάλιν, εὐσεβεῖς χριστιανοί, ἄντρες γυναῖκες νέοι καὶ παιδιά, καὶ πάλιν θα σᾶς ὁμιλήσω. Δόξα τῷ Θεῷ! Τὸ τελευταῖο κήρυγμα ποὺ κάναμε ἦτο: Οἱ κρυπτο – Χριστιανοί. Δὲν πιστεύω, νά ᾿νε μέσα ἐδῶ κάποιος κρυπτοχριστιανός. ᾿Αλλὰ θέλω νὰ πιστεύω, ὅτι ὅλοι εἶστε θαῤῥαλέοι Χριστιανοί, ἕτοιμοι τὰ πάντα νὰ θυσιάσετε γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ…
—Τώρα στὸ θέμα, θὰ πῆτε, στὸ θέμα – ναί, στὸ θέμα…  Πολλὰ εἶνε τὰ θέματα. Μποροῦμε νὰ ὁμιλοῦμε κάθε βράδυ. ῍Αν ἤμουν κάθε βράδυ, νὰ σᾶς καλοῦμε ἐδῶ – κι ὅπως ἄλλοι συγκεντρώνονται στὰ καπηλεῖα, στὰ κέντρα, στὰ πολυώνυμα κέντρα, ἔτσι κ᾿ ἐσεῖς νὰ συγκεντρώνεστε ἐδῶ, διὰ ν᾿ ἀκούσετε λόγο Θεοῦ. Καὶ βλέπω καὶ χαίρω καὶ συγκινοῦμαι, ποὺ «ὡς ἔλαφοι διψῶσαι» παρακολουθεῖτε ἐδῶ τὴν ὁμιλίαν τοῦ γέροντος ἐπισκόπου.
Γιὰ ποιό θέματα νὰ ὁμιλήσωμε;… Τὰ θέματα μᾶς τὰ δίδει αὐτὸς ὁ λαός. ᾿Εὰν ἔχωμε κάποια ἐπαφὴ μαζί του, αὐτὸς ὁ πτωχὸς εὐσεβὴς λαός, ποὺ συλλαμβάνει τὰ σημεῖα, μᾶς δίνει τὰ θέματα. ᾿Εμεῖς οἱ ἀρχιερεῖς δὲν ἔχουμε δέκτες, ἀλλὰ ὁ λαός μας ὁ πιστὸς , ὁ φρουρὸς τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἔχει δέκτη καὶ ἡ κεραία του συλλαμβάνει τὰ μηνύματα τῶν καιρῶν, τὰ φοβερὰ μηνύματα τῶν καιρῶν.
Λοιπόν, τί θέλομε νὰ εἴπωμε; ῞Οτι νά, ἕνας λόγου χάρι – βλέπετε ἐπάνω —σᾶς εἶπα κι ἄλλοτε—, βλέπετε αὐτὸ τὸ ῥητὸ ποὺ ἔχουμε ἐπάνω γραμμένο; Δὲ᾿ μᾶς τὸ ἔδωσε θεολόγος οὔτε ἀρχιερεύς, ἕνα φτωχαδάκι εὐλογημένο, ποὺ —ἂν θέλῃ ὁ Θεός— πρέπει νὰ τὸ ἐπισκεφθῶ ἐγὼ αὐτὴ τὴν ἑβδομάδα, γιατὶ ἐκπνέει – ἔχει ἀσθενήσει· κάτω στὸ Κερατσίνι εἶνε ὁδοκαθαριστὴς. Καὶ μοῦ λέει· Τί χτίζεται ἐδῶ; ῎Ε, νὰ βάλῃς – ἡ αἴθουσα αὐτὴ ἔχει λόγον ὑπάρξεως, ἐὰν λαλήσῃ τὴν ἀλήθεια. ᾿Εὰν δὲν λαλήσῃ τὴν ἀλήθεια καὶ λαλῇ τὸ ψεῦδος, τότε δὲν ἔχει κανένα λόγον ὑπάρξεως. Καὶ εἶπε· Μάχου ὑπὲρ τῆς ἀληθείας, καὶ μοῦ τὸ ἔφερε γραμμένο τὸ ρητό· «ἕως τοῦ θανάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας, καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ» (Σ. Σειρ. 4,28).
Βλέπετε, ἕνας πτωχός, ἕνας ὁδοκαθαριστὴς τί μᾶς εἶπε; Πρέπει νὰ προσέχωμε τοὺς λόγους. ῞Ενας πάλι ἄλλος· -Αὐτὲς τὶς ἡμέρες μπῆκα σ᾿ ἕνα ταξί, γιὰ νὰ πάω στὴν ῾Ιερὰ Σύνοδο. Ὁ ταξιτζής, πτωχαδάκι εὐλογημένο ἦτο, πέρα ἀπὸ τὰ μέρη τῆς ᾿Ακαρνανίας, στὸν ᾿Αχελῷο ποταμὸ – πιάσαμε συζήτησι. Λέω·

—῎Εχεις γυναῖκα, παιδιά; —῎Εχω, λέει, δυὸ παιδιά. —Δυὸ παιδιά!; —῎Αχ, δέσποτα· μοῦ βάνεις τὸ χέρι στὴν πληγή. Μὲ καῖς! —Γιατί σὲ καίω; —Γιατὶ θυμοῦμαι τὴ γιαγιά μου τὴν καραγκούνα, ποὺ ἐπάνω στὸ κεφάλι – καὶ ἔχετε δῆ τὶς καραγκοῦνες; ᾿Εγὼ τὶς εἶδα πρὸ πενήντα ἐτῶν… Τί φοβερές! φοβερὲς γυναῖκες!… Πάνω στὸ κεφάλι κρατᾶνε δοχεῖα· πᾶνε στὸν ποταμό, γεμίζουν τὰ κανάτια, τὰ φέρνουν ἐπάνω. Τρομερό! —῾Η γιαγιά μου, λέει, ἀνδρογυναίκα.
(Εἶνε κανεὶς ἀπὸ τὴν Καραγκούνα, ἀπὸ τὰ μέρη ἐκεῖνα τὰ ἀλησμόνητα;… —᾿Εσὺ εἶσαι, ἔ; Λέμε ἀλήθεια; Τὰ ξέρεις αὐτά; Τὰ γνωρίζεις;). Πάντως ἐγὼ τὶς εἶδα καὶ θαύμασα… ᾿Ισοῤῥοπία… Βαδίζουν ἔτσι… Πὼ πὼ πώ! Τί ἡρωΐδες εἶνε! ᾿Απ᾿ αὐτὲς βγῆκαν οἱ ἥρωες, τὸ σύνταγμα τῶν εὐζώνων ποὺ ἔφθασε μέχρι Καλὲ – Γκρότο!… —῎Αχ, λέει, θυμοῦμαι τὴν καραγκούνα τὴ γιαγιά μου, ποὺ ἐγέννησε ἐννιὰ παιδιά. Καὶ ἡ γυναίκα μου, λέει —νὰ μὴν πῶ καμμιὰ κακιὰ κουβέντα—, εἶνε – πῶς τὴν ὡνόμασε; Αἱ σημερινὲς γυναῖκες, λέει, εἶνε χαρτογυναῖκες· σὰ᾿ χαρτὶ εἶνε. Μόλις πονέσουν – ῎Αχ, πονῶ! ῎Ε, μένει ἔγκυος, φυσικὰ εἶνε τὰ πράγματα· σκιρτήματα ἔχει ἡ γυναίκα. Τὸ λέει καὶ τὸ Εὐαγγέλιο (βλ. Λουκ. 1,41· 1,44). Σκιρτᾷ μέσα ἡ νέα ὕπαρξις. Μόλις αἰσθανθοῦν σκιρτήματα, δὲ᾿ χαίρονται καὶ ἀγάλλονται· ἀλλὰ ἀμέσως λέει· Στὸ γιατρό! ἔκτρωσι!… Καὶ μ᾿ ἔκανε κ᾿ ἐμένα – ἐγκληματία, λέει. Κ᾿ ἔκλαιγε μέσα στὸ αὐτοκίνητο ὁ ἄνθρωπος κι ἀναστέναζε. Καὶ πίστεψέ με, κολάζομαι, λέει… Καὶ τώρα τελευταίως, ἐξαιτίας τῆς γυναίκας μου ἔγινα βλάστημος, λέει. Βλαστημῶ – ἄλλο θέμα…
῾Ο ἕνας μᾶς ἔδωσε τὸ θέμα περὶ ἀληθείας· ὁ ἄλλος μᾶς ἔδωσε τὸ θέμα περὶ ὑπογεννητικότητος, περὶ ἀποφυγῆς τεκνογονίας. Νά, ἐδῶ μέσα εἶνε μιὰ κυρία ποὺ ἦρθε κάτω ἀπ᾿ τὸ Ζαΐρ, κάτω μακριά, καὶ ἔχει στείλει ἐπάνω στὴ Φλώρινα —ἱεραπόστολος εἶνε— ἕνα μαῦρο σπουδαῖο παιδί, ποὺ σπουδάζει στὴν ἱερατικὴ σχολή. Τὸν ρώτησα· —Πῶς σὲ λένε; —Γιάννη, μοῦ εἶπε. —Πόσα παιδιὰ στὴν οἰκογένεια; – μὴ γελάσετε… —Εἰκοσιδύο παιδιά… ῞Ενα εὐλογημένο παιδάκι…
Λοιπόν… Τρίτο θέμα… Κάποιος ἄλλος ναύτης, ποὺ ὑπηρετεῖ σ᾿ ἕνα πολεμικὸ τῆς πατρίδος, ποὺ λένε ὅτι εἶνε ἕτοιμα ν᾿ ἀποκρούσουν τὴν ἀρμάδα τῶν Τούρκων – λὲς καὶ εἶνε ἡ ἐποχὴ τοῦ Παύλου Κουντουριώτη… Λοιπόν, μοῦ λέει· Τί νὰ σοῦ πῶ πάτερ. ᾿Αναστενάζω, – φαῒ ἔχουμε καλό. Τί νὰ τὸ κάνῃς ὅμως; Μέσα στὸ καράβι, τὸ πολεμικὸ διακόσοι ναῦτες εἴμεθα. ῞Ολοι —πλὴν δύο—, ὅλοι βλαστημᾶνε μέρα – νύχτα· τὸ πρωῒ βλαστήμια, τὸ μεσημέρι βλαστήμια, στὸ φαγητὸ βλαστήμια… Προσευχὴ δὲ᾿ γίνεται τίποτα… Καὶ ἀκόμη μπῆκαν καὶ τὰ ναρκωτικά, λέει, μέσ᾿ στὸ πλοῖο – καὶ ναρκωτικά, λέει. ᾿Ερείπια πλέον… Μᾶς δίνει τὸ δικαίωμα αὐτὸς – νέον θέμα, περὶ βλαστημίας, ποὺ ἔχομε κι ἄλλοτε μελετήσει.
῞Ενας πάλι ἄλλος —πάλι λαός—, ὄχι ἐπίσκοπος ὄχι πατριάρχης ὄχι θεολόγος, ἀλλὰ ἕνα πτωχαδάκι πάλι ἔλαβε κ᾿ ἔδωσε ἀφορμὴ μεγάλη. Ποιά ἀφορμὴ ἔδωσε; ῞Οτι, μιὰ μέρα πῆγε κ᾿ ἀγόρασε ἕνα ζευγάρι παπούτσια ἀπὸ τὴν ἀγορά· καὶ κοιτάζει —ποῦ νὰ τὰ βάλῃ—, κοιτάζει κάτω τὶς σόλες, τὸ πέλμα τῶν παπουτσιῶν· καὶ τί βλέπει; τὸν τίμιο σταυρό!… ῾Ορίστε!… Σημεῖο τῶν καιρῶν!…
Καὶ μαθαίνω, ὅτι τὰ ὑποδήματα αὐτὰ τὰ κατασκευάζει μία ἑταιρεία, μᾶλλον ξένη ἑταιρεία ἢ ντόπια, προελεύσεως μᾶλλον χιλιαστικῆς. Γιατὶ οἱ χιλιασταὶ μισοῦν τὸ σταυρό! Πὼ πώ! πῶς τὸ μισοῦν τὸ σταυρό. Κάποιος στὴν Κοζάνη —ὅπως σᾶς εἶπα κι ἄλλοτε—, στὴν Κοζάνη κάποιος – ἐπῆγε ἕνας νεαρὸς καὶ ζωγράφησε στὸ σπίτι – στὴν πόρτα ἑνὸς χιλιαστοῦ τὸν τίμιο σταυρό… Καὶ τὸ πρωῒ ὁ χιλιαστὴς ποὺ ξύπνησε ἐλύσσαξε· καὶ πῆρε ἕνα μαχαίρι, καὶ ξοῦσε ξοῦσε ξοῦσε…· καὶ δὲν ἔφευγε ὁ σταυρός… Τί ἔκανε; ῎Εβγαλε τὴν πόρτα καὶ τὴν ἔκαψε. Μῖσος λοιπὸν προελεύσεως χιλιαστικῆς.
Καὶ τὰ ὑποδήματα αὐτὰ τὰ μοιράζει ὁ κύριος δήμαρχος στοὺς ὑπαλλήλους τοῦ δήμου, παρακαλῶ… Καὶ ἀκόμα τὰ μοιράζουν τὰ ὑποδήματα καὶ στοὺς στρατιῶτες μας, στὸ στρατό… ᾿Εμεῖς ἔχομε – φαινομενικῶς ἔχομε τὸ σταυρὸ στὴ σημαία,όβεβήλωσις!
Νά, κι αὐτὸς μᾶς δίνει ἄλλο θέμα – περὶ βεβηλώσεως… ῾Ο ἕνας μᾶς δίνει —ὁ πτωχὸς λαός μας— θέμα περὶ ἀληθείας· ὁ δεύτερος μᾶς δίνει θέμα —τί εἴπαμε; τί ἄλλο θέμα μᾶς δίνει;— περὶ ὑπογεννητικότητος· ὁ τρίτος μᾶς δίνει περὶ βλαστημίας· καὶ ὁ τέταρτος μᾶς δίνει περὶ βεβηλώσεως τοῦ τιμίου σταυροῦ, ποὺ δὲν ὑπάρχει ἄλλο ἔγκλημα μεγαλύτερο, ἀπ᾿ τὸ νὰ πατᾷς τὸ σταυρό.
Θὰ ὁμιλήσωμε, ἐὰν θέλῃ ὁ Θεός στὰ τέσσερα αὐτὰ θέματα… ᾿ – ἀλλὰ ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ αὐτή, νὰ τὸ συμπληρώσω… ᾿Εγὼ ἔκλαψα, ὅταν τό ᾿μαθα αὐτὸ τὸ πρᾶγμα —ὅτι πατοῦμε τὸ σταυρό—. Δὲν πᾶμε καλά… Δὲν πᾶμε καθὀλου καλά. Μοῦ ᾿ρχεται νὰ φύγω, νὰ πάω στὸ ῞Αγιο ῎Ορος· – νὰ βρῶ μιὰ καλύβα νὰ πεθάνω ἐκεῖ μέσα – νὰ κλάψω… Εἶνε φοβερὰ – δὲν ἀκοῦνε… «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ» (῾Ησ. 50,3· Ματθ. 3,3· Μᾶρκ. 1,3· Λουκ. 3,4· ᾿Ιωάν. 1,23) εἶνε τὰ κηρύγματά μας.
Καὶ θυμήθηκα ἀμέσως – θὰ τὸ πῶ καὶ τότε πάλι, θὰ τὸ ἐπαναλάβω και τώρα προκαταβολικὰ  – θὰ ὁμιλήσω εἰδικῶς περὶ βλαστήμιας… ῍Αν καὶ ἔχω γράψει βιβλίον ὁλόκληρο περὶ βλαστημίας… Δὲν ξέρω ὑπάρχει; – ἠξηντλήθηκε;… Περὶ βλαστημίας λοιπόν… ῞Οτι τὸ 1822 στὴ Χίο ἔγινε μεγάλη καταστροφή. Κατέλαβαν τὴ Χίο οἱ Τουρκαλᾶδες· κ᾿ ἔσφαξαν κ᾿ ἔσφαξαν κ᾿ ἔσφαξαν· καὶ κοκκίνησε τὸ Αἰγαῖο πέλαγος. Πόσους σφάξανε; Λέει ὁ Βουκεβίλ —ἕνας ἱστορικός—· ᾿Ογδόντα χιλιάδες (80.000) σφάξανε οἱ Τουρκαλᾶδες… Καὶ τώρα, λέει ἕνα τραγούδι ποὺ ψάλλουν στὴν ῎Αγκυρα· ῎Αχ! λέει, δὲ᾿ θὰ μ᾿ ἀξιώσῃ ὁ Θεὸς νὰ σπάσω πέντε κεφάλια ῾Ελλήνων; – τὰ μικρὰ παιδιά… Τέτοια μανία, τέτοιο πάθος ἔχουν… Τέτοιο πάθος… Τέτοιο πάθος ἔχουν…
Θυμήθηκα λοιπὸν τὸ 1822, ποὺ βάλανε φωτιὰ καὶ κάψανε. Μαζέψαν λοιπὸν χίλια γυναικόπαιδα· τὰ ᾿βάλαν στὴν παραλία, στὴν ἀκρογιαλιά. Ξεῤῥιζώσανε ἕνα σταυρὸ ἀπὸ ναό, ἕνα σταυρωμένο… Τὸν ξαπλώσανε χάμω καὶ τοὺς εἶπαν· Τὸ βλέπετε τὸ σταυρό;… Δέκα λεπτὰ διορία… ᾿Εὰν τὸν πατήσετε, θὰ ζήσετε! ᾿Εὰν δὲν τὸν πατήσετε, δὲ᾿ θὰ ζήσετε!… Περᾶσαν δέκα λεπτά. Οὔτε ἕνας!… Οὔτε ἕνας δὲν πάτησε τὸ σταυρό!… Καὶ ὅλοι σφαγήκανε. ῎Ω, ποία διαφορά… Τί τεράστια – «Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν», ὅπως ἀνέπτυξα στὸν ῞Αγιο Δημήτριο… ῎Εθνος ἁμαρτωλό… Φοβερόν… ᾿Αλλὰ θὰ ἐπανέλθουμε ἐπὶ τοῦ θέματος αὐτοῦ, ἐὰν θέλῃ ὁ Θεός.
Βλέπετε, λοιπόν, θέματα; ᾿Αλλ᾿ ὅμως, σήμερα θ᾿ ἀκούσω τὴ φωνὴ ἑνὸς ἄλλου, ποὺ εἶνε κι αὐτὸς δέκτης. Στὸ προηγούμενο κήρυγμα, ποὺ μίλησα περὶ κρυπτοχριστιανῶν, κάποιος ἐπιστήμων πολὺ ἀγαπητὸς καὶ φίλος εἶπε· Μιὰ παράλειψι ἔκανε ὁ ἐπίσκοπος, σήμερα στὸ κήρυγμα. ῾Ωμίλησε περὶ πιστῶν, ὡμίλησε περὶ ἀπίστων, ὡμίλησε περὶ κρυπτοχριστιανῶν… ᾿Αλλὰ παρέλειψε μιὰ μεγάλη παράταξιν· καὶ αὐτὴ ἡ παράταξι εἶνε οἱ ψευτοχριστιανοί… Συνεπῶς, αὐτὸ θὰ ἀκούσωμε. Τὴν τελευταίαν ὑπόδειξιν, καὶ θὰ ὁμιλήσω περὶ ψευδοχριστιανῶν…

Συνεχίζεται