ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ» Μάρτιος 1959, αρ.φ. 214
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΠΑΤΡΩΝ Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ;

Καὶ πάλιν, αγαπητοί μας κάτοικοι τῶν Πατρῶν, μὲ τὸ φύλλον τοῦτο δίδομεν τὸ «παρὼν», ἔστω καὶ ἐὰν ἡ φωνή μας, μικρᾶ καὶ ἀσθενής, συμπνίγεται ἀπὸ τὸν δαιμονιώδη θόρυβον τῶν Καρναβαλικῶν ἑορτῶν.
Πρὸ ἑπταετίας ἐδημοσιεύσαμεν καὶ ἐκυκλοφορήσαμεν εἰς τὴν πόλιν σας τὸ πρῶτον κατὰ τοῦ Καρναβάλου ἄρθρον. Ὑβρίσθημεν χυδαίως ὑπὸ τῶν κοσμικῶν κύκλων τῆς πόλεώς σας καὶ τῶν Ἀθηνῶν. Χρονογράφοι μᾶς ἐπετέθησαν διὰ τὰς καλογηρικάς μας ἀντιλήψεις, διὰ τὴν καθυστέρησίν μας εἰς τὸν αἰῶνα τοῦτον τῆς προόδου καὶ τῆς πυρηνιῆς ἐνεργείας… Καὶ ὅταν ἠθελήσαμεν νὰ κατέλθωμεν εἰς τὴν πόλιν ἵνα διʼ εἰρηνικῶν ὅπλων, διὰ τῶν ὅπλων τοῦ φωτός, καταπολεμήσωμεν τὸ καρναβαλικὸν ὄργιον, ἔκπληκτοι εἴδομεν ὅτι ἡ Α. Μ. ὁ Καρνάβαλος διετέλει ὑπὸ τὴν προστασίαν τοῦ Ἐπισήμου Κράτους. Ἐχαρακτηρίσθημεν ὡς ἐπικίνδυνοι εἰς τὴν δημοσίαν ἀσφάλειαν, συνελήφθημεν ἔξω τῶν Πατρῶν καὶ ἐξετοπίσθημεν μακρὰν τῆς πόλεως. Ἕνας Ἕλλην κληρικὸς ποὺ ὑπηρέτησε Πίστιν καὶ Πατρίδα δὲν δύναται νὰ κινηθῆ ἐλευθέρως εἰς τὴν πόλιν σας. Ἔχουν ὅμως κατὰ τὰς ἡμέρας αὐτὰς θέσιν, ἄδειαν κυκλοφορίας, ὅλοι οἱ δανδῆδες, αἱ πόρναι καὶ αἱ παλλακίδες, αἱ ἱέρειαι τῆς ἡδονῆς τῶν Ἀθηνῶν, ποὺ ἔρχονται διὰ νὰ θύσουν καὶ νὰ ἀπολέσουν…
Ἀλλὰ παρʼ ὅλους τοὺς περιορισμοὺς τῆς δράσεώς μας ὡς ἱεροκήρυκος ἡ κατὰ τοῦ καρναβαλικοῦ ὀργίου πνευματικὴ ἐκστρατεία εἶχε τʼ ἀγαθὰ ἀποτελέσματα. Ἐν πρώτοις ἐν τῆ πόλει τῶν Πατρῶν ἐσχηματίσθη σκληρὸς πυρὴν τιμίων οἰκογενειαρχῶν, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔπαυσαν, οὐδὲ θὰ παύσουν, παρʼ ὅλας τὰς εἰρωνείας καὶ τὰ σκώμματα τῶν Καρναβαλιστῶν, νὰ διαμαρτύρωνται καὶ νὰ ζητοῦν τὴν κάθαρσιν τῆς πόλεως ἐκ τοῦ Καρναβαλικοῦ ἄγους. Ἀναφορά, δεύτερον, τοῦ Διοικητοῦ τῆς Γεν. Ἀσφαλείας Πατρῶν περιέγραψε τὶ ἀκριβῶς σημαίνει κατὰ τὰς ἡμέρας τῆς καρναβαλικῆς περιόδου. Ἔκθεσις, τρίτον, Εἰσαγγελέως ἐφετῶν παρουσίασεν ὑψούμενον ἐπικινδύνως τὸν δείκτην τῆς ἐγκληματικότητος ἐν τῆ περιοχῆ τῆς ἐπικρατείας τοῦ Καρναβάλου. Εἰδικός, τέταρτον, ἐπιστήμων ἰατρός, πρώην διευθυντὴς Βρεφοκομείου τῆς πόλεώς σας ἔφερεν εἰς τὸ φῶς τὴν ὑπερπαραγωγὴν ν΄θων τεκνῶν, τὰ ὁποῖα συλλαμβάνονται ἐν ἡμέραις τῆς ἀποχαλινώσεως τῶν ἑορταστῶν τοῦ Καρναβάλου… Ἔμβριθής, πέμπτον, μελετητὴς τῆς ἱστορίας ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Κορυτσᾶς κ. Εὐλόγιος Κουρίλας ἀπαντῶν εἰς εὐθυμογράφον Ἀαθηνῶν ὅστις ἤθελε νὰ ὑποστηρίξη ὅτι καὶ ἐν τοῖς ναοῖς ἀκόμη τοῦ Βυζαντίου ἐλάμβανον χώραν… τοιαῦται ἀσχημίαι, μὲ σειρὰν ἐμπεριστατωμένων ἄρθρων ποὺ ἐδημοσιεύθησαν εἰς καθημερινὴν ἐφημερίδα τῶν Ἀθηνῶν, ἤλεγξε καὶ ἀπεστόμωσε τὸν ἀρθρογράφον, αἰώνιον ὑμνητὴν τῆς ἀφροδισίου κραιπάλης, καὶ ἀπέδειξεν ὁποῖον πόλεμον ἔκαμεν ἀνέκαθεν ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Πολιτεία. Πατριάρχαι καὶ Αὐτοκράτορες τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας ἠγωνίζοντο κατὰ τῶν τοιοῦτων ἐκτροπῶν ἐκ τῆς χριστιανικῆς ἠθικῆς. Τέλος, κατόπιν ἀναφορῶν καὶ ἐγγράφων ἐπὶ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν τοῦ ἀειμνήστου Δωροθέου συνῆλθεν ἡ Ἱ. Σύνοδος και εἰσηγουμένου τοῦ ἐκλεκτοῦ Ἱεράρχου Σάμου κ. Εἰρηναίου συνετάχθη ἡ ὑπʼ ἀριθμ. 899)20-2-57 ἐγκύκλιος διὰ τῆς ὁποίας κατεδικάσθη τὸ καρναβαλικὸν ὄργιον καὶ ἐκαλεῖτο ὁ ευσεβὴς λαὸς νʼ ἀπόσχη τούτου. Διʼ ὅσων λέγονται καὶ πράττονται κατὰ τὰς ἡμέραςτοῦ Καρναβάλου – λέγει ἡ Συνοδικὴ Ἐγκύκλιος – «συγκλονίζονται τὰ θεμέλια τῆς ὡραίας Ἑλληνικῆς οἰκογενείας».
Ἡ Συνοδικὴ αὕτη ἐγκύκλιος ἡ ὁποία ἤγειρε τὴν ἀντίδρασιν τῶν κοσμικῶν κύκλων, τιμᾶ τὴν ἐκδώσασαν Ἱ. Σύνοδον καὶ παρουσιάζει τὴν Ἱεραρχίαν σύμφωνον πρὸς τὰς ἀποφάσεις Τοπικῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Συνόδων, αἱ ὁποῖαι ἀπαγορεύουν ἐπὶ ποινῆ ἀφορισμοῦ ὅλας τὰς ἁμαρτωλὰς ἐκδηλώσεις τῶν καρναβαλικῶν ἑορτῶν (Ἴδε ἰδίως ΞΒ΄ Κανόνος τῆς Στ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου).
Ἡμεῖς συνεπῶς κηρύττοντες κατὰ τοῦ Καρναβαλικοῦ ὀργίου ἱστάμεθα ἐπὶ τοῦ ἀκλονήτου βράχου, ἐπὶ τῶν ἀποστολικῶν καὶ κανονικῶν παραδόσεων, καὶ οὐδεὶς θὰ δυνηθῆ νὰ ἐπιβάλη ἡμῖν σιγὴν εἰς ὅ,τι ἡ συνείδησίς μας θεωρεῖ ὡς καθῆκον.

* * *

Ἀλλʼ ἐφέτος ἐξ ἄλλης ἐπόψεως ἄς ἴδωμεν τὸ θέμα τοῦτο.
Ἀγαπητοὶ κάτοικοι τῶν Πατρῶν καὶ τῶν περιχώρων! Ἡ Ἐκκλησία δια φυλλαδίων καὶ περιοδικῶν, διὰ κηρυγμάτων τῶν ἱεροκηρύκων, διὰ σχετικῆς ἐγκυκλίου διεφώτισε τὸν λαὸν καὶ δὲν ὑπάρχει οὐδὲ εἶς ἐν Πάτραις Χριστιανὸς ποὺ νὰ μὴ γνωρίζη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀποδοκιμάζει τὰς ἐκδηλώσεις ταύτας καὶ παραγγέλει ἀποχήν. Βιβλίον ὁλόκληρον θὰ ἠδύνατο νὰ συγγραφῆ ἐὰν ἐτυποῦντο τὰ ὅσα εἶπε σχετικῶς κατὰ τοῦ Καρναβάλου ὁ σεβαστὸς πατὴρ Γερβάσιος. Διατὶ τὸn σεβάσμιον τοῦτον πνευματικόν σας πατέρα δὲν ἀκούετε; Ἀλλὰ δυστυχῶς ὁ πολὺς λαὸς παρασυρόμενος ἀπὸ τὴν ἔλξιν τῶν μεγάλων ὀνομάτων ποὺ ἀναλαμβάνουν ἑκάστοτε ὑπὸ τὴν προστασίαν τὸν Καρνάβαλον, νικώμενος ἀπὸ τὰ ἴδιά του πάθη, κατὰ χιλιάδας λαμβάνει μέρος καὶ σχηματίζει πομπήν, ἡ ὁποία συνοδεύει τὸν Καρνάβαλον…
Ἐὰν τὰς ἡμέρας τοῦ Καρναβαλικοῦ ὀργίου καὶ τὰς παρελάσεις τοῦ ξοάνου διᾶ μέσου τῶν ὁδῶν καὶ πλατειῶν ἀνίστατο ἐκ τοῦ τάφου ἕνας ἀρχαῖος πρόγονός μας εἰδωλολάτρης, δὲν θὰ ἔβλεπε καμμίαν διαφορὰν μεταξὺ τῶν καρναβαλικῶν τελετῶν καὶ τῶν βακχικῶν ἑορτῶν καὶ πανηγύρεων, αἱ ὁποῖαι κατὰ τὸν ἱστορικὸν Παυσανίαν ἐτελοῦντο ἐν Πάτραις, ὡς ἔγραφε καὶ ὁ ἐκλεκτὸς δημοσιογράφος Ἀθηνῶν κ. Κ. Μπαστιᾶς. Ὁ ἐκ νεκρῶν εἰδωλολάτρης βλέπων καὶ ἀκούων ὅσα καὶ μετὰ πάροδον 2000 ἐτῶν ἱστορίας τοῦ Χριστιανισμοῦ συμβαίνουν εἰς τὴν ἀποστολικὴν πόλιν, θὰ ἠπόρει καὶ θὰ ἠρώτα: Εὑρίσκομαι εἰς χριστιανικὴν πόλιν; Πῶς ἐγὼ εἰς τὸν Ἄδην εὑρισκόμενος ἤκουσα ὅτι ὅλων τῶν εἰδωλολατρικῶν θεῶν τὰ ξόανα ἐκρήμνισεν ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας καὶ τώρα βλέπω τὰς ἑορτὰς τῶν ἀνανεωμένας; Εἰς τὴν εἰδωλολατρικὴν λοιπὸν ζωὴν ἐπέστρεψαν οἱ σημερινοὶ χριστιανοί; Πολιοῦχος αὐτῶν εἶνε ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας κῆρυξ τῆς ἁγνότητος καὶ τῆς παρθενικῆς τιμῆς, ἤ ὁ ἰδικός μας Βάκχος καὶ ὁ Γανυμίδης, τοῦ ὁποίου ἄγαλμα ἡ ἀρχαιολογικὴ σκαπάνη ἀνεκάλυψε πλησίον εἰς τὸν χῶρον ἐκεῖνον, ἔνθα ἔχει ἀνεγερθῆ ὁ Ἱ. Ναὸς τοῦ Παντοκράτορος;
Δυστυχῶς ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας ἀναζῆ ἡ αἰσχρὰ εἰδωλολατρία. Κάτω ἀπὸ τὸ βερνίκι τῆς χριστιανικῆς ζωῆς κρύπτονται ὅλοι οἱ Σάτυροι καὶ αἱ Μαινάδες, ὅλοι οἱ Βάκχοι καὶ αἱ Ἀφροδίται καὶ οἱ Γανυμίδαι τῆς ἀρχαιότητος καὶ κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν Καρναβαλικῶν τελετῶν ἐξέρχονται εἰς δημοσίαν ἐμφάνισιν…
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ὅτε ἐν τῆ Βασιλίδι τῶν πόλεων ἐπρόκειτο νὰ γίνη δημοσία εἰδωλολατρικὴ πομπή, ἡ ὁποία θὰ ἐμόλυνε τὴν κοινωνίαν, ἐκάλεσε τὸν λαὸν καὶ ἐφώναξεν˙ ΑΥΡΙΟΝ ΕΙΣ ΛΙΤΑΝΕΙΑΝ ΕΞΕΡΧΟΜΑΙ. Ἐπὶ τῶ ἀκούσματι καὶ μόνον ὅτι ἐξέρχεται εἰς λιτανείαν ὁ ἱερὸς Πατήρ, οἱ δαίμονες ἐταράχθησαν καὶ ὁ Ὀρθόδοξος λαὸς ἐθριάμβευσεν. Αὐτὸ τὸ ἡρωϊκὸν παράδειγμα τοῦ Χρυσοστόμου ἄς μιμηθοῦν καὶ οἱ σύγχρονοι πατέρες. Αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ πράξη καὶ ὁ Ἱεράρχης τῶν Πατρῶν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς τελετῆς τοῦ καρναβάλου. Διὰ θεϊκῆς λιτανείας νὰ πολεμήση τὴν σατανικὴν πομπήν. Ἀλλὰ δὲν δύναται νὰ πράξη τοῦτο; Ἄς πράξη λοιπὸν τὸ κατώτερον, τὸ εὐκολώτερον. Ποῖον; Ἔχομεν ὑπʼ ὄψιν τὸ παράδειγμα τοῦ γηραιοῦ Ἱεράρχου, ὅστις μὴ εἰσακουσθεὶς ὑπὸ τοῦ ποιμνίου του διὰ τὴν κατάπαυσιν δημοσίου σκανδάλου ἀπηγόρευσε τὴν λιτανείαν κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ πολιοῦχου τῆς περιοχῆς, λέγων ὅτι ἐὰν αὐτοὶ ἑορτάζουν, ὁ Ἅγιος δὲν ἑορτάζει, ἀλλὰ πενθεῖ διʼ ὅσα ἀντίθετα πρὸς τὴν διδασκαλίαν καὶ τὸν βίον τοῦ Ἁγίου λέγουν καὶ πράττουν οὖτοι. Καὶ ἐρωτῶμεν εὐλαβῶς τὸν ἐπίσκοπον Πατρῶν: Σεβασμιώτατε! Αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι λαμβάνουν μέρος εἰς τὴν Καρναβαλικὴν πομπήν, πῶς οἱ ἴδιοι λαμβάνουν μέρος καὶ εἰς τὴν λιτανείαν τοῦ Πρωτοκλήτου; Ἑορταὶ Καρναβάλου καὶ ἑορταὶ Πρωτοκλήτου συμβιβάζονται; Τὶς σχέσις Φωτὸς πρὸς σκότος; Ἤ τὶς κοινωνία Χριστοῦ πρὸς Βελίαρ; Ἄς τεθῆ ἀπεριφράστως τὸ ἐρώτημα: Χριτιανοὶ τῶν Πατρῶν! Τὶ θέλετε; Λιτανείαν Ἁγίου ἤ ἑορτὴν Καρναβάλου; Ἐὰν θέλετε Καρνάβαλον, ἐγὼ πενθῶ καὶ κλαίω διὰ σᾶς καὶ ἀπαγορεύω λιτανείαν τοῦ Πρωτοκλήτου ἕως ὅτου εἰλικρινῶς μετανοήσητε καὶ ὑπακούσητε εἰς τὴν φωνὴν τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀγαπητοί! Ἡμεῖς δὲν θὰ παύσωμεν νὰ διαμαρτυρώμεθα, πιστεύομεν δέ, ὅτι ἐὰν ἐφαρμοσθοῦν ὅσα μέτρα εἰς τοιαύτας περιπτώσεις δημοσίων σκανδάλων ὑποδεικνύουν οἱ Πατέρες ὄχι μόνον ὁ Καρνάβαλος τῶν Πατρῶν, ἀλλὰ καὶ πᾶσα ἄλλη ἀσχημία θὰ ἐκλείψη καὶ ἡ Ἑλλὰς θʼ ἀναπνεύση καὶ θὰ γίνη ΚΡΑΤΟΣ ΘΕΟΥ, ὄντως χώρα Ὀρθοδόξων χριστιανῶν. Ἄλλως, μένοντες κλῆρος καὶ λαὸς ἀμετανόητοι ἄς περιμένωμεν τὴν ὀργὴν τοῦ Κυρίου ἡ ὁποία ἔρχεται ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας.

• Τὸ παρὸν ἐγράφη διὰ τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως Πατρῶν, εἰς τὴν ὁποίαν ὁ Κ. ἔχει τὰ πρωτεῖα τῆς αἰσχύνης. Ἀλλὰ καὶ εἰς πᾶσαν ἄλλην τυχὸν πόλιν τοῦ Ἑλληνισμοῦ, εἰς τὴν ὁποίαν παρουσιάζονται τοιαῦται ἀντιχριστιανικαὶ ἐκδηλώσεις ἄς ἀναγνωσθῆ τὸ παρόν, καὶ κλῆρος καὶ εὐσεβὴς λαὸς ἄς κινηθοῦν καὶ ἄς εἶνε βέβαιοι ὅτι θὰ νικήσυν. Ἐκ Κοζάνης ἰδίως ἀναμένομεν λαμπρὰν νίκην κατὰ τοῦ Κ. ἐὰν ὁ ἐκεὶ εὐσεβὴς λαὸς ὑπὸ τὴν ἡγεσίαν τοῦ νέου Μητροπολίτου, φρουροῦ των Κανόνων, ἀναλάβη ΑΓΩΝΑ. Πρέπει καὶ διὰ τοὺς ὀλίγους καρναβαλιστὰς τῆς πόλεως Κοζάνης, ἀθλίους μιμητὰς Καρναβάλου Πατρών, νὰ τεθῆ ἁρμοδίως τὸ ἐρώτημα: Λιτανεία Ἁγίου Νικολάου, πολιούχου τῆς πόλεώς σας καὶ Καρναβαλικὴ πομπὴ συμβιβάζονται; Τὶ ἐκ τῶν δύο, ἀξιότιμοι κύριοι προτιμάτε;… Καθʼ ὅν χρόνον τυπώνεται τὸ παρὸν πληροφορούμεθα ὅτι καλλιτέχναι τινες(!) καὶ ἔμποροι τῶν Ἀθηνῶν διὰ νὰ… σπάσουν τὸ Καρναβάλι τῶν Πατρῶν, κινοῦνται νʼ ἀναστήσουν τὸ Καρναβάλι των Ἀθηνῶν. Ἡ Ἱ. Σύνοδος, ἡ ὁποία ἀπεφάνθη ὅτι διὰ τοῦ Καρναβαλικοῦ ὀργίου συγκλονίζονται τὰ θεμέλια τῆς Χριστιανικῆς οἰκογενείας, ἀναμένομεν νὰ ἐνεργήση τὰ δέοντα πρὸς ἐφαρμογὴν τῆς Ἐγκυκλίου, ἵνα μὴ γράμμα νεκρὸν παραμένουν αἱ Συνοδικαὶ ἐγκύκλιοι.