«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ» φυλ. 235, Μαρτιος 1961
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

ΔΕΝ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ;

«Βάδιζε, ἀρίθμησον τὸν Ἰσραὴλ καὶ τὸν Ἰούδαν…
καὶ γνώσομαι τὸν ἀριθμὸν τοῦ λαοῦ»
(Β΄ Βασιλ. 24, 2-3)

Ἐθνικὰ προβλήματα

Ἀπογραφὴ

Τὴν 19ην Μαρτίου ἐ.ἔ. εἰς ὅλην τὴν Πατρίδαν μας ἔγινεν ἀπογραφὴ τοῦ πληθυσμοῦ. Τὴν διενήργησεν ὄχι ἰδιωτική τις ἐπιχείρησις, ἀλλʼ ἐπίσημος ὀργανισμός, κρατικὴ ὑπηρεσία, ἡ ὁποῖα τιτλοφορεῖται Ἐθνικὴ Στατιστικὴ Ὑπηρεσία τῆς Ἑλλάδος, ἔχουσα ὑπεράνω τοῦ τίτλου τὸ έθνικὸν σῆμα, τὸν βασιλικὸν θυρεὸν μὲ τὸν τίμιον σταυρόν.
Ἡ ἀπογραφὴ αὕτη ἦλθε, κατὰ τρόπον ἀνέλπιστον, νʼ ἀποκαλύψη δημοσία τὴν νοοτροπίαν ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι διέταξαν ταύτην.
«Ἀλλὰ διατὶ γράφετε ἔτσι; Εἶσθε κατὰ τῆς ἀπογραφῆς;» θὰ μᾶς εἴπουν ἐν θυμῶ οἱ θιασῶται τῶν ἀριθμῶν. «Δὲν γνωρίζετε, ὅτι ἡ ἀπογραφὴ εἶνε καθῆκον ἐπιβεβλημένον εἰς ἔθνος ποὺ θέλει νὰ ὀνομάζεται πολιτισμένον; Δὲν γνωρίζετε ὅτι ἡ Ἑλλὰς ἀνήκει εἰς τὴν μεγάλην οἰκογένειαν τῶν Ἐθνῶν, ἡ ὁποία τιτλοφορεῖται Ὀργανισμὸς Ἠνωμένων Ἐθνῶν (ΟΗΕ), καὶ ἔχει ἀναλάβει ὡρισμένας ὑποχρεώσεις; Δὲν γνωρίζετε ὅτι ὁ ΟΗΕ θέλει νὰ ἔχη εἰς τὰ ἀρχεῖά του ἐνημερωμένους πίνακας τῆς ζωῆς καὶ τῆς κινήσεως τῶν λαῶν, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται ὑπὸ τὴν αἰγίδα του; Ὅ,τι δὲ διατάσσει ὁ μέγας οὗτος Ὀργανισμός, δὲν εἶνε δυνατὸν παρὰ νὰ ἐκτελῆται παρʼ ὅλων; Ὁ δὲ ΟΗΕ παραπονεῖται διὰ τὴν καθυστέρησίν μας εἰς τὸν τομέα τῆς στατιστικῆς. Δὲν δίδομεν, λέγουν, ἐγκαίρως τὰ ζητούμενα στοιχεῖα. Ἐκτὸς ὅμως τούτου καὶ ἡμεῖς οἱ Ἕλληνες θέλωμεν νὰ γνωρίζωμεν τὴν κατάστασιν τοῦ Ἔθνους μας, οἱ δὲ διάφοροι ἀριθμοί, οἱ ὁποῖοι θὰ προέλθουν ἐκ τῆς ἀπογραφῆς, θὰ εἶνει δεῖκται τοῦ πολιτισμοῦ μας, θὰ εἶνε λίαν χρήσιμοι διʼ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔχουν τὴν εὐθύνην τῆς διακυβερνήσεως τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους. Πρέπει δὲ νὰ γνωρίζητε, ὅτι ἡ πρὸ ἡμερῶν διενεργηθεῖσα καθʼ ἅπασαν τὴν Ἑλλάδα ἀπογραφὴ δὲν εἶνε ἡ πρώτη. Ταύτης προηγήθησαν 22 ἄλλαι ἀπογραφαί».
Ἡμεῖς, κύριοι, δὲν εἴμεθα κατὰ τῆς ἀπογραφῆς, κατὰ τῆς Στατιστικῆς Ὑπηρεσίας, ἡ ὁποία καλῶς λειτουργοῦσα ἔχει προορισμὸν νὰ διαφωτίζη τὸ Κράτος ἐπὶ τῶν διαφόρων στοιχείων, ποὺ συνθέτουν τὴν ζωὴν τοῦ Ἔθνους. Διότι ποῖος βοσκὸς δὲν ἀριθμεῖ τὰ πρόβατά του; Ποῖος γεωργὸς δὲν ὑπολογίζει τὸν καρπὸν ποὺ παράγουν τὰ κτήματά του; Ποῖος ἔμπορος δὲν κάμνει κατὰ περιόδους ἀπογραφὴν τοῦ ἐμπορεύματός του καὶ κατὰ τὸ τέλος τοῦ ἔτους ἀπολογισμὸν ἐσόδων καὶ ἐξόδων; Καὶ ποῖος στρατηγὸς δὲν πρέπει νὰ γνωρίζη τὰς δυνάμεις, τὰς ὁποίας διαθέτει, καὶ νὰ ἐξακριβώνη τὰς ἐλλείψεις της;
Ἀλλὰ τότε ποῦ εἶνε ἡ διαφωνία σας; θὰ μᾶς ἐρωτήσουν οἱ θιασῶται τῶν ἀριθμῶν. Περιμένετε ὀλίγον, κύριοι.

Ἡ ἀνάπτυξις τοῦ θέματος θʼ ἀποδείξη ὅτι ὑπάρχει ούσιώδης τις διαφορά, διὰ τὴν ὁποίαν δικαίως διαμαρτυρόμεθα κατὰ τῆς νοοτροπίας ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι κατέστρωσαν τὸ σχέδιον τῆς τελευταίας ἀπογραφῆς.

Μία ἁμαρτωλὸς ἀπογραφὴ

Ἡ Ἁγία Γραφὴ ἀναφέρει πολλὰς ἀπογραφάς. Ἡ μὲν Παλαιὰ Διαθήκη ἀναφέρει δώδεκα ἀπαριθμήσεις τοῦ Ἰσραήλ (Ἴδε Ἔξοδ. ΛΗ΄ 26 – Ἀριθμ. Α΄ 2, 46 – Ἀριθμ. Κεφ. ΚΣΤ΄ – Β΄ Βασιλ. ΚΔ΄ 9 ἤ Α΄ Παραλειπ. ΚΑ΄ 5 – Β΄ Παραλειπ. Β΄ 17-18 – Γ΄ Βασιλ. ΙΒ΄ 21 – Β΄ Παραλειπ. ΙΓ΄ 3, 17 – Β΄ Παραλειπ. ΙΔ΄ 8, 9 – Β΄ Παραλειπ. ΙΖ΄ 14-19 – Β΄ Παραλειπ. ΚΕ΄ 5, 6 – Β΄ Παραλειπ. ΚΣΤ΄ 13 – Ἔσδρα Β΄ 64, καὶ Η΄ 1-14). Ἡ δὲ Κ. Διαθήκη ἀναφέρει μίαν ἀπογραφήν, τὴν ὁποίαν διέταξεν ὁ Ρωμαῖος αὐτοκράτορας Ὀκταβιανὸς Αὔγουστος. Ἡ ἀπογραφὴ αὕτη εἶνε μεγίστης ἱστορικῆς σημασίας, διότι κατὰ τὰς ἡμέρας τῆς ἀπογραφῆς ἐκείνης ἐγεννήθη ὁ Σωτὴρ τοῦ κόσμου ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἡ Παρθένος Μαρία μετέβη διὰ τὴν ἀπογραφὴν μετὰ τοῦ δικαίου Ἰωσήφ (Ἴδε Λουκ. Β΄ 1-5).
Μεταξὺ τῶν ἀπογραφῶν, τὰς ὁποίας μνημονεύει ἡ Π. Διαθήκη, ὑπάρχει μία, ἡ ὁποία προκαλεῖ τὴν φρίκην τοῦ ἀναγνῶστου (Β΄ Βασιλ. ΚΔ΄ 9 ἤ Α΄ Παραλειπ. ΚΑ΄ 5), διότι αὕτη ἐγένετο αἰτία μεγάλης συμφορᾶς ἐν τῶ Ἑβραϊκῶ ἔθνει.
Ἀπογραφὴ αἰτία ἐθνικῆς συμφορᾶς; Μάλιστα! Διότι τὸ ἐλατήριον, ὅπερ ὤθησεν τὸν βασιλέα Δαβὶδ – αὐτὸς ἦτο ὁ διατάξας τὴν ἀπογραφὴν – εἰς ἀπαρίθμησιν τοῦ λαοῦ, δὲν ἦτο ἡγιασμένον. Μία ματαιότης, μία ἐπιθυμία νὰ μετρηθῆ ὁ λαός, διὰ νὰ φανῆ μὲ ἀριθμοὺς ἡ τεραστία δύναμις, εἰς τὴν ὁποίαν ἀνῆλθε τὸ βασίλειον ἐπὶ τῶν ἡμερῶν του, ἰδοὺ τὶ ἐκίνησε τὸν Δαβὶδ εἰς ἀπογραφήν. Ὄπισθεν τῆς ἀπογραφῆς ἐκρύπτετο ὁ δαίμων τῆς ὑπερηφανίας καὶ κενοδοξίας. Δὲν τὸ λέγομεν ἡμεῖς. Τὸ λέγει καθαρῶς τὸ κείμενον τῆς Γραφῆς: «Καὶ ἔστη Διάβολος ἐν τῶ Ἰσραὴλ καὶ ἐπέσεισε τὸν Δαβὶδ τοὺ ἀριθμῆσαι τὸν Ἰσραήλ» (Α΄ Παραλειπ. ΚΑ΄ 1). Εἰς τὴν ἀπογραφὴν αὐτήν, καθʼ ὅν τρόπον θὰ ἐγίνετο, χωρὶς νὰ τύχη τῆς ἐγκρίσεως καὶ εὐλογίας τοῦ Θεοῦ. Ὅστις ἐθεωρεῖτο ὁ κυβερνήτης τοῦ λαοῦ, ἔφερεν ἀντίρρησιν ὁ Ἰωάβ, ὁ ἀρχιστράτηγος καὶ πρωθυπουργὸς τοῦ βασιλείου. Πρὸς τί, εἶπεν, ἡ ἀρίθμησις; Ὁ λαὸς ἀνήκει εἰς τὸν Θεόν. Αὐτὸς δύναται νὰ εὐλογήση καὶ νὰ ἑκατονταπλασιάση τὸν λαόν του. Φοβοῦμαι μήπως ἡ ἀπογραφὴ αὕτη «γένηται εἱς ἁμαρτίαν τῶ Ἰσραήλ». Ὁ Δαβὶδ ὅμως δὲν ἔδωσε προσοχὴν εἰς τὴν ἀντίρρησιν τοῦ συνετοῦ συμβούλου του, ἐπέμεινεν εἰς τὴν ἀπόφασίν του καὶ διέταξω τὸν Ἰωὰβ καὶ τοὺς ἄρχοντας νʼ ἀπογράψουν τὸν λαόν. Ἡ ἀπογραφὴ διήρκησεν ἐννέα μῆνας καὶ εἴκοσιν ἡμέρας. Τὸ κυριώτερον δὲ στοιχεῖον, ὅπερ ἤθελον νὰ ἐξακριβώσουν, ἦτο ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν, οἱ ὁποῖοι ἠδύναντο νὰ φέρουν ὅπλα. Καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ἑυρέθη ἐν μὲν τῶ Ἰσραὴλ 800 χιλιάδες, ἐν δὲ τῶ Ἰούδα 400 χιλιάδες. Ὁποία ἰσχυρὰ στρατιωτικὴ δύναμις διὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην! Ὁποῖον καύχημα διὰ τὸν ἐνδοξότερον βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ!
Ἀλλʼ ἀλλοίμονον! Ὁ Θεὸς ὠργίσθη διὰ τὴν ἀπογραφὴν αὐτήν. Διότι, ὡς εἴπομεν, ἐγένετο ἐκ ματαιότητος. Διότι ἐδίδετο σημασία εἰς τοὺς ἀριθμούς, εἰς τὸ πόσὸν καὶ ὄχι εἰς τὸ ποιόν. Ἦσαν ὅλαι ἐκεῖναι αἱ χιλιάδες τῶν μαχίμων ἀνδρῶν τοῦ Ἰσραὴλ καὶ τοῦ Ἰούδα, οἱ ὁποῖοι ἐν τῶ συνόλω των ὑπερέβαινον τὸ ἕν ἑκατομμύριον, ἦσαν οἱ ἐκλεκτοὶ τοῦ Θεοῦ; Καὶ ἄλλοτε πολλαὶ χιλιάδες ἀνδρῶν εἶχον παραταχθῆ κατὰ τῶν Φιλισταίων, ἀλλʼ οὐδεὶς ἐξ αὐτῶν ἐτόλμα νʼ ἀντιμετωπίση τὸν σιδηρόφρακτον ἐκεῖνον γίγαντα Γολιάθ. Καὶ εἶς μόνον ποιμενόπαις, ὅστις εἶνε ὁ μετὰ ταύτα διατάσσων τὴν ἀπογραφὴν βασιλεύς, ὁπλισθεὶς μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, κατενίκησε τὸν Γολιὰθ καὶ «ἦρεν ὄνειδος ἐξ υἱῶν Ἰσραήλ». Ὄχι λοιπὸν οἱ ἀριθμοὶ καὶ οἱ ὄγκοι τῶν σωμάτων, ἀλλὰ πισταὶ καὶ ἡρωϊκαὶ ψυχαὶ ποὺ ἐμπνέονται ἀπὸ ἰδανικὰ νικοῦν καὶ θριαμβεύουν. Ἄς τονισθῆ καὶ πάλιν, ὅτι ἡ ἀξία ἑνὸς Ἔθνους δὲν μετρεῖται μὲ τὸ πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, πολὺ δὲ ὀλιγώτερον μὲ τὴν ἔκτασιν τῶν ἀγρῶν καὶ μὲ τὸν πλοῦτον τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Ὄχι ἠμπορεῖ οἱ ἄνθρωποι ποὺ κατοικοῦν εἰς κάποιον τόπον νὰ εἶνει χίλιοι, δέκα χιλιάδες, ἑκατὸν χιλιάδες, ἕν ἐκατομμύριον, ἀλλʼ ἐὰν αὐτοὶ εἶνε βεβαρημένοι μὲ κακίας καὶ ἐλαττώματα, ἐὰν εἶνε δούλοι καὶ αἰχμάλωτοι αἰσχροτάτων παθῶν, ποὺ ὑποβιβάζουν τὸν ἄνθρωπον εἰς τάξιν κτηνῶν, τί, ἐρωτώμεν, γενναῖον καὶ ὑψηλὸν δύναται νὰ προέλθη ἐκ τοῦ συρφετοῦ αὐτοῦ τῶν διπόδων κτηνῶν; Διὰ τὰ βοσκηματώδη αὐτὰ ὄντα ἔχει ἑφαρμογὴν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ˙ «οὐ μὴ καταμείνη τὸ πνεῦμά μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τὸν αἰῶνα διὰ τὸ εἶναι αὐτοὺς σάρκας» (Γέν. 6, 3). Ἐλέχθη τὸ πρῶτον διὰ τὸ ἀναρίθμητον πλήθος ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι εὗρον οἰκτρὸν θάνατον διὰ τοῦ κατακλυσμοῦ. Ἐκ τοῦ κατακλυσμοῦ μόνον ὀκτὼ ἄτομα ἐκρίθησαν ἄξια σωτηρίας, τʼ ἀποτελοῦντα τὴν οἰκογένειαν τοῦ δικαίου Νώε. Αὐτὸς ἐγένετο ἡ ῥίζα νέας ἀνθρωπότητος. Ἐὰν δὲ ἀντιθέτως ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀνθρώπων δὲν εἶνε πολυψήφιος ἀλλʼ εἶνε μικρός, περιλαμβάνων ὀλίγα μόνον πρόσωπα, τὰ ὁποῖα ὅμως διακρίνονται διὰ τὰς ἀρετάς των, τότε ὁ μικρὸς ἀριθμὸς προώρισται νὰ γράψη ἱστορίαν. Θέλετε ἕν παράδειγμα ἐκ τῆς θύραθεν ἱστορίας; Ὀλίγον πρὸ τῆς ἱστορικῆς μάχης τῶν Θερμοπυλῶν ὁ Ξέρξης παρέταξε τὴν ἀναρίθμητον στρατιάν του καὶ ἐκαυχᾶτο λέγων ὅτι τὰ βέλη, τὰ ὁποῖα θὰ ἐξετόξευον ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, θὰ ἦσαν τόσα ὥστε θὰ ἐσκίαζον τὸν ἥλιον. Καὶ ὅμως οἱ 300 τοῦ Λεωνίδα δὲν ἐπτοήθησαν καὶ διὰ τοῦ ἡρωϊκοῦ των θανάτου ἀπέδειξαν ὅτι ἤξιζον περισσότερον ἀπὸ τὰς μυριάδας τῶν βαρβάρων. Θέλετε ἄλλο παράδειγμα ἐκ τῆς ἱερᾶς ἱστορίας, ἀπείρως ζωηρότερον καὶ διδακτικώτερον; Ἔχετε τοὺς 12 ἀόπλους Μαθητὰς τοῦ Ἰησοῦ, οἱ ὁποῖοι κατέκτησαν τὴν οἰκουμένην. Διότι ἕκαστος ἐξ αὐτῶν ἐνέκλειεν εἰς τὴν καρδίαν του τὴν ἀκατανἰκητον δύναμιν τῆς πίστεως.
Μὴ ὑπερηφανεύεσθε, λοιπόν, διὰ μεγάλους ἀριθμούς, οἱ ὁποῖοι ἐκφράζουν ποσότητες καὶ ἀδυνατοῦν νὰ δείξουν τὸ ποιόν. Εἶς μικρὸς ἀδάμας ἀξίζει περισσότερον ἀπὸ ἕν ὄρος κοινῶν λίθων. Καὶ εἶς ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου, λέγει ἡ Γραφή, εἶνε κρείσσων μυρίων παρανόμων.
Διὰ τὴν ἀπογραφήν ἥτις δὲν ἐγένετο κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεὸς ὠργίσθη καὶ ἀπεφάσισε νὰ τιμωρήση τὴν ὑπερηφάνειαν τοῦ βασιλέως. Τὶς ἡ τιμωρία; Διὰ τοῦ προφήτου Γὰδ ὁ Θεὸς προτείνει εἰς τὸν Δαβὶδ νὰ ἐκλέξη μεταξὺ τριῶν τιμωριῶν˙ Ἤ λιμὸν (πεῖναν) ἐπὶ μίαν τριετίαν, ἤ ἧττα τῶν στραυτευμάτων του καὶ καταδίωξιν ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν ἐπὶ τρεῖς μῆνας, ἤ θάνατον διὰ ῥομφαίας ἀγγέλου ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας. Ὁ Δαβὶδ κατόπιν σκέψεως προτίμησε τὸ τελευταῖον. Εἶπε˙ προτιμότερον νὰ πέσω εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Θεοῦ, παρὰ εἰς τὰς χεῖρας τῶν ἀνθρώπων. Διότι οἱ οἰκτιρμοὶ τοῦ Θεοῦ εἶνε πολλοὶ σφόδρα. Ἡ ῥομφαία τοῦ ἀγγέλου ἤρχισε τὸ ἔργον της ἀπὸ πρωΐας ἕως ἑσπέρας καὶ ἐξωλόθρευσεν 70 χιλιάδας Ἰσραηλιτῶν, καὶ θὰ ἐξηκολούθη νὰ ἐξολοθρεύη, ἐὰν ὁ Θεός, εὐσπλαχνιζόμενος τὸν λαόν του, δὲν διέτασσε τὴν παῦσιν τοῦ ὀλέθρου. Τὀση φθορὰ διὰ μίαν ἀπογραφήν!
Ὅστις ἀναγνώσει τὸ ἱστορικὸν τῆς τιμωρίας ταύτης ἴσως σκανδαλισθῆ καὶ εἴπη˙ «Διὰ μίαν ἀπλῆν ἀπογραφήν, τὴν ὁποίαν διέταξεν ὁ βασιλεὺς καὶ ἔδέχθη ὁ λαός, τόσον σκληρὰ τιμωρία;» . Ἀλλʼ ἐὰν ὁ ἀπορῶν μελετήση τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὅστις θεωρεῖ τὴν ὑπερηφάνειαν ὡς θανάσιμον ἁμάρτημα, ὅπερ προκαλεῖ τὴν ὀργὴν τοῦ Θεοῦ, τότε δὲν θὰ σκανδαλισθῆ, ὅπως δὲν θὰ σκανδαλισθῆ ὅταν ἀναγνώση ὅτι διʼ ἕνα ἄλλο θανάσιμο ἁμάρτημα, τὸ ἁμάρτημα τὴς πορνείας, ἐξωντώθησαν ἐν μιᾶ ἡμέρα 23 χιλιάδες Ἰσραηλῖται (Α΄ Κορινθ. 10, 8). Ἐν τῆ Π. Διαθήκη, τὴν ὁποίαν διακρίνει αὐστηρότης διʼ ἐπιβολὴν πολλάκις ἀμέσων κυρώσεων πρὸς παραδειγματισμόν, αἱ ἀνωτέρω τιμωρίαι δὲν πρέπει νὰ μᾶς σκανδαλίζουν. – Ὑπερηφανεύεται ὀ ἄρχων ἑνὸς κράτους διὰ τὸ πλῆθος τῆς δυναμεώς του; Συμμετέχει καὶ ὁ λαὸς εἰς τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ὑπερηφάνου καρδίας τοῦ ἄρχοντός του, χειροκροτῶν καὶ ζητοκραυγάζων καὶ ἀποθεώνων αὐτόν; Τὸ ὑπερήφανον κράτος θὰ ταπεινωθῆ. Εἶνε νόμος τοῦ Θεοῦ ὅτι «πᾶς ὁ ὑψὼν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται». Νόμος, τοῦ ὁποίου τὴν ἐπαλήθευσιν βλέπει τι, εἰς παλαιὰ καὶ σύγχρονα παραδείγματα κραταιοτάτων αὐτοκρατοριῶν, αἱ ὁποῖαι μαζὶ μὲ τοὺς ὑπερηφάνους ἄρχοντάς των κατέπεσαν μετὰ πατάγου.
Ἰδοὺ διατὶ ὁ Θεός, θέλων νὰ προφυλάττη τὸν περιούσιον αὐτὸν λαόν του ἐκ τῆς φοβερᾶς νόσου τῆς ὑπερηφανείας, ἐτιμώρησε μὲ τὴν ἀπώλειαν τῶν 70 χιλιάδων Ἰσραηλιτῶν.
Καὶ τώρα ἐκ τῆς ἀπογραφῆς τοῦ Ἰσραήλ, εἰς τὴν ἀπογραφὴν τῆς Ἑλλάδος.

Ἡ πρώτη ἀπογραφὴ τῆς Ἑλλάδος ἐγένετο εὐθὺς μετὰ τὴν λῆξιν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821. Ἡ Ἑλλὰς ἐκ τῆς φοβερᾶς ἐκεῖνης καμίνου τοῦ πολέμου ἐξῆλθεν ἐλευθέρα μὲν καὶ ἔνδοξος, ἀλλʼ ὑλικῶς ἀφαντάστως κατεστραμμένη. Ράχη Ψαρών! Οἰκίαι κατεστραμμέναι˙ ἀγροὶ χέρσοι˙ ἀμπλελώνες καὶ ἐλαιώνες ἐκριζωμένοι˙ καὶ ἐν μέσω τῆς κατερειπωμένης ἐκείνης χώρας, τῆς ὁποίας ὅλο ὁ ὑλικὸς πλοῦτος εἶχε καταστραφῆ, περιεπάτουν ὡς σκιαὶ οἱ ἐπιζήσαντες τοῦ φοβεροῦ ἐκείνου δράματος Ἕλληνες. Ἐμετρήθησαν καὶ εὑρέθησαν ἐντὸς τοῦ μικροῦ ἐλευθερωθέντος ἐδάφους 753.400. Εἶχον ἀπολεσθῆ κατὰ τὸ ἑπταετὲς τοῦ σκληροῦ ἀγώνος περὶ τὰς 200.000 ψυχῶν.
Μετὰ 50 ἔτη ἐλευθέρου βίου ἡ Ἑλλὰς παρουσίασε πρόοδον μεγάλην. Ὁ πληθυσμός της ἔφθασε 1. 679.470. Ἡ πρωτεύουσά της, ἡ ὁποία κατὰ τὸ 1821 ἦτο πολίχνη, ὑπερβαίνουσα τὰς 3.000 κατοίκων, ὑπερέβη τὰς 70.000. Οἱ κυριώτεροι λιμένες Πειραιεὺς καὶ Σῦρος ἤρχοντο μεταξὺ τῶν πρώτων λιμένων τῆς Μεσογείου. Πλοῖα τοῦ ἐμπορικοῦ στόλου μὲ τὴν ἑλληνικὴν σημαίαν ἐταξίδευον εἰς ὅλας τὰς θαλάσσας. Ὑλικὴ πρόοδος. Ἀλλʼ ἡ ὑλικὴ ἐκείνη πρόοδος, ἡ ὁποία εἶχε συντελεσθῆ κατὰ τὴν πρώτην πεντηκονταετίαν ἐλευθέρου βίου, δὲν ἀπετύφλωσε τὴν ὅρασιν πνευματικῶν ἡγετῶν τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, οἱ ὁποῖοι ὑγιῶς κρίνοντες τὰ πράγματα ἤθελον, ἵνα τὸ Ἔθνος ὄχι μόνον ὑλικῶς, ἀλλὰ καὶ ἠθικῶς καὶ θρησκευτικῶς προοδεύη. Εἶς ἐξ αὐτῶν, ὁ ἐκλεκτὸς δημοσιογράφος Ἀναστάσιος Βυζάντιος, ὁμιλῶν κατὰ τὴν ἐθνικὴν ἐπέτειον τῆς 25 Μαρτίου 1975 ἔκαμε τὴν ἐξῆς σπουδαιοτάτην παρατήρησιν˙ «Βλέπομεν ἀληθῶς εὐφρόσυνον ὑλικῆς προόδου. Πόλεις μεγαλοπρεπεὶς κτίζονται καὶ προάγονται ἐκ τῆς τέφρας, ὁ ἀτμὸς εἰσήχθη καὶ θαυματουργεῖ, ἡ βιομηχανία ἐξῆλθεν ἐκ τῶν νηπιακῶν σπαργάνων, ὁ ἀριθμὸς τῶν ἐμπορικῶν πλοῖων αὐξάνει, περιουσίαι σχηματίζονται, ἡ τέχνη καὶ ἡ φιλανθρωπία κατοικοῦσιν εἰς μεγαλοπρεπῆ κτίρια χάρις εἰς μόνην τὴν γενναιοδωρίαν τῶν ἰδιωτῶν. Ἀλλʼ οἱ φιλόσοφοι παρατηρηταί, οἱ θεραπευταὶ τῶν ψυχῶν καὶ οὐχὶ τῶν σωμάτων ἐνθυμούμενοι τὸν Πλάτωνα μεμφόμενον τοὺς δαιμονίους ἄνδρας τῆς ἀρχαιότητος “ὅτι λιμένων καὶ νεωριών καὶ τειχῶν καὶ φόρων καὶ τοιούτων φλυαριῶν ἐμπεπλήκασι τὴν πόλιν, ἀλλʼ ἄνευ σωφροσύνης καὶ δικαιοσύνης”, φοβοῦνται ὅτι ἡ ὑλικὴ αὕτη εὐζωΐα δὲν βαίνει ἐκ παραλλήλου πρὸς τὴν πολιτικήν, ἠθικὴν καὶ κοινωνικὴν ἀνάπτυξιν τοῦ Ἔθνους… Βεβαίως λόγω ποσότητος εἴμεθα πολλαπλοῖ, ἀλλὰ περὶ τῆς νῦν ἀφθονίας καὶ τῆς ἄλλοτε γλισχρότητος ἴσως δυνάμεθα νὰ εἴπωμεν ὅτι τὰ τότε νομίσματα ἦσαν χρυσᾶ ἐνῶ τώρα ἐπλεόνασαν τὰ χάλκινα κέρματα». Καὶ ἐρωτᾶ ὁ ἀείμνηστος ἀνήρ˙ Δυνάμεθα μεταξὺ τῶν μυριάδων Ἑλλήνων νὰ εὕρωμεν καρδίας, αἱ ὁποῖαι νὰ πάλλουν ὡς αἱ καρδίαι τοῦ Καραϊσκάκη, τοῦ Κολοκοτρώνη καὶ τῶν ἄλλων ἡρώων τοῦ 21; Ἀλλʼ ἐν τέλει τῆς ὁμιλίας του ἐκφράζει τὴν έλπίδα ὅτι καὶ πάλιν ἐν τῶ Ἔθνει τοιοῦτοι ἄνδρες θὰ ἀναφανοῦν.
Ὁ χρόνος κυλᾶ ἀκαταπαύστως τὸ ρεῦμά του. Ἡ Ἑλλὰς ἐργάζεται, καλλιεργεῖ τὴν γῆν, διασχίζει τὰς θάλασσας, ἐκπαιδεύεται καὶ γυμνάζεται, ἀκούει τὸ ἐγερτήριον σάλπισμα, ἀφήνει τὰ εἰρηνικὰ ἔργα, ὁπλίζεται, διέρχεται τὰ παλαιά της σύνορα, ὁρμᾶ μὲ ταχύτητα ἀετοῦ, ἐλευθερώνει ὑποδούλους ἀδελφοὺς καὶ φθάνει μέχρι τῶν προθύρων τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων. Ὀλίγον ἀκόμη καὶ ἡ ἑλληνικὴ σημαία θὰ ἐκυμάτιζεν ἐπὶ τῆς ἁγίας Σοφίας. Κρίμασιν οἴς οἶδε Κύριος ἐπῆλθεν ἡ Μικρασιατικὴ καταστροφὴ καὶ ἡ Ἑλλὰς καθημαγμένη περιστέλλει τὰ πτερά της, περισυλλέγει τὰ τέκνα της… καὶ μετὰ νέους ἀγῶνας καὶ νίκας καὶ θριάμβους, ἀλλὰ καὶ μετὰ νέας ἐθνικὰς συμφορὰς καὶ ταπεινώσεις, ὡς πλοῖον μετὰ πολυτάραχουν πλοῦν προσορμίζεται εἰς τὸν λιμένα τῆς εἰρήνης. Εἶνε τὸ ἔτος 1950. Τὸ ἐπόμενον ἔτος ἡ Ἑλλὰς κάμνει ἀπογραφὴν καὶ μετρεῖ τὰ τέκνα της. Ὁ ἀριθμὸς δεικνύει: 7.632.801.

Ἡ τελευταία ἀπογραφή… καζανάκια

Μετὰ μίαν δεκαετίαν ἀπὸ τοῦ 1951 ἡ Ἑλλὰς διενεργεῖ νέαν ἀπογραφήν, τὴν ἀπογραφὴν τῆς 19 Μαρτίου 1961. Ἡ ἀπογραφὴ αὕτη θὰ ἔπρεπε νὰ εἶνε ἡ τελειοτέρα ἐξ ὅλων τῶν ἀπογραφῶν τῆς Ἑλλάδος. Διότι καὶ τὸ Ἔθνος προώδευσε πολιτιστικῶς καὶ ἴδια ὑπηρεσία συνεστήθη διὰ τὴν συγκέντρωσιν στατιστικῶν στοιχείων. Καὶ ὅμως ἡ ἀπογραφὴ αὕτη, ὁσονδήποτε καὶ ἄν διαφημίζεται ὡς ἐπιτυχοῦσα, πρέπει νὰ θεωρηθῆ ὡς ἀποτυχοῦσα. Καὶ ἐξηγούμεθα:
Μία ἀπογραφή, διὰ νὰ εἴπωμεν ὅτι ἐπέτυχε, πρέπει οἱ ἀριθμοί, οἱ ὁποῖοι θὰ προέλθουν ἐκ τῶν δελτίων, νὰ εἶνε οἱ δεῖκται τῆς ζωῆς τοῦ Ἔθνους, ὡς ταύτην συνθέτουν τὰ οὐσιώδη γνωρίσματα αὐτῆς. Διεθνὲς συνέδριον στατιστικῆς, εἰς τὸ ὁποῖον εἶχον λάβει μέρος αἱ σπουδαιότεραι χῶραι τοῦ κόσμου καὶ ἐγένετο σοβαρὰ συζήτησις ἐπὶ τοῦ τρόπου τῆς συντάξεως τοῦ ἐρωτηματολογίου τοῦ δελτίου τῆς ἀπογραφῆς, ἀπεφάνθη, ὅτι μεταξὺ τῶν ἐρωτημάτων, ποὺ πρέπει νὰ περιέχει τὸ δελτίον, πρέπει ἀπαραιτήτως νὰ εἶνε καὶ τὸ τῆς Θρησκείας. Ἡμέτερος δὲ ἐπιστήμων ἀρθρογραφῶν ἐπὶ τοῦ θέματος παρετήρει ὀρθῶς ὅτι «ἡ ἐξακρίβωσης τῆς θρησκείας καὶ τῆς ὁμιλουμένης γλώσσης ἀποτελοῦσι τὴν βάσιν τῆς ἐθνικῆς συνειδήσεως ἑνὸς λαοῦ». Συνεπὴς πρὸς τὴν ἀρχὴν αὐτὴν τῆς καταρτίσεως τῶν ἀπογραφικῶν δελτίων καὶ ἡ Ἑλλάς, ὁσάκις διενήργει ἀπογραφήν, ἐκ τῶν πρώτων ἔθετε τὸ ἐρώτημα: Εἰς ποίαν θρησκείαν ἀνήκετε; Καὶ ἡ Ἑλλὰς ἐκ τῆς ἀπογραφῆς ἐγνώριζε ποίαν δύναμιν ἐξεπροσώπει ἐν τῶ Κράτει ἕκαστον δόγμα. Οὕτω κατὰ τὴν τελευταίαν ἀπογραφὴν τοῦ 1951 ἐξ ἐπόψεως θρησκείας οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος κατανέμονται ὡς ἐξῆς: Ὀρθόδοξοι 7.472.559, Καθολικοὶ 28.430, Διαμαρτυρόμενοι 7.034, Μονοφυσῖται 1.20, ἄλλοι χριστιανοὶ 4.438, Μουσουλμᾶνοι 112.565, Ἰσραηλῖται 6.325, Ἄλλων Θρησκειῶν 24 καὶ Ἄθεοι 121.
Εἰς τὴν τελευταίαν ὅμως ἀπογραφὴν οὐδὲν στοιχεῖον περὶ Θρησκείας θὰ ἔχωμεν. Διότι τὸ σχετικὸν ἐρώτημα, ὅπερ εἰς τὰ δελτία τῶν προηγουμένων ἀπογραφῶν ἦτο πρῶτον, ἤδη παρελείφθη. Ἄλλα ἐρωτήματα ἐτέθησαν, σπουδαιοτάτης σημασίας!! Ὑπὸ τῶν σοφῶν ἐγκεφάλων τῆς στατιστικῆς ὑπηρεσίας ἐλήφθη πρόνοια, ἵνα καταγραφοῦν τὰ πουλερικά, τὰ γίδια, τὰ βόδια, τὰ ἄλογα, τὰ βουβάλια, τὰ γαϊδούρια, τὰ μουλάρια, τὰ γουρούνια, ἀκόμη δὲ καὶ τὰ ἀποχωρητήρια μὲ εἰδικὸν ἐρώτημα, πόσα ἐκ τῶν ἀποχωρητηρίων ἔχουν καζανάκια καὶ πόσοι τὰ μεταχειρίζονται…
Διʼ ὅλα οἱ κύριοι αὐτοὶ ἠρώτησαν τὸν Ἑλληνικὸν λαόν. Διʼ ἕν δὲ μόνον, τὸ σπουδαιότερον ἐξ ὅλων, τὸ θέμα τῆς Θρησκείας, δὲν ἠθέλησαν νὰ ἐρωτήσουν. Τὶ φανερώνει αὐτό; Ἐὰν ἡ πατρίς μας εὑρίσκετο ἐντὸς τῆς περιοχῆς τῶν κρατῶν ἐκείνων, τὰ ὁποῖα κυβερνᾶ τὸ κόκκινον θηρίον, ὁ ἄθεος κομμουνισμός, ἡ διαγραφὴ τοῦ περὶ Θρησκείας ἐρωτήματος δὲν θὰ μᾶς ἐξέπληττε. Διότι οἱ ἄθεοι οὐδὲ τὸ ὄνομα τῆς Θρησκείας θέλουν νὰ ἀκούσουν, ἄν καὶ ἔχομεν πληροφορίας ὅτι εἰς τὰς στατιστικὰς τῶν κρατῶν τούτων παρέχονται καὶ στοιχεῖα θρησκευτικῆς καταστάσεως τοῦ λαού. Ἀλλʼ ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἡ ὁποία ὡς ἐπίσημον Θρησκείαν ἔχει τὴν Ὀρθοδοξίαν, ἔχει ὀρθόδοξον βασιλέα, ἔχει Ὑπουργεῖον Θρησκευμάτων, πῶς θὰ ἠμπορέσουν νὰ δικαιολογηθοῦν οἱ συντάξαντες τὸ δελτίον τῆς τελευταίας ἀπογραφῆς διὰ τὴν παράλειψιν τοῦ περὶ Θρησκείας ἐρωτήματος; Εἰς τὴν διακήρυξιν, τὴν ὁποίαν τὰς παραμονὰς τῆς ἀπογραφῆς ἐδημοσίευσαν οἱ κύριοι αὐτοὶ εἰς τὰς ἐφημερίδας, ἔγραφον ὅτι «ἡ Ἑλλάδα μετρᾶ τὶς δυνάμεις της». Δυνάμεις δὲ κατʼ αὐτοὺς εἶνε ὅλα, καὶ τὰ πλέον εὐτελῆ εἴδη τοῦ πολιτισμοῦ, ὡς τʼ ἀποχωρητήρια καὶ τὰ καζανάκια, καὶ δὲν εἶνε δύναμις τεραστία τοῦ Ἔθνους μας ἡ θρησκεία μας; Δὲν εἶνε κατὰ τὸν ἐθνικόν μας ἱστορικὸν Κωνσταντῖνον Παπαρηγόπουλον ὁ ζὼν Χριστιανισμὸς ἡ δύναμις ἐκείνη διὰ τῆς ὁποίας τὸ Ἔθνος τῶν Ἑλλήνων διετηρήθη καὶ ἐμεγαλούργησεν; «Ὑπὲρ πίστεως καὶ πατρίδος» δὲν ἠγωνίσθησαν οἱ ἀείμνηστοι ἥρωες τοῦ 21; Τὴν Ὑπερμάχον Στρατηγὸν δὲν ἐπεκαλοῦντο εἰς τὰς προσευχάς των οἱ στρατιῶταί μας ἀγωνιζόμενοι κατὰ τοῦ ἐκ δύσεως εἰσβολέως εἰς τὰς χιονοσκεπεῖς κορυφὰς τῆς βορείου Ἠπείρου; Πῶς λοιπὸν οἱ κύριοι αὐτοὶ ἠγνόησαν μίαν τοιαύτην δύναμιν; Καὶ μάλιστα εἰς μίαν ἐποχήν, κατὰ τὴν ὁποίαν εἰς τὴν πατρίδα μας ὡς εἶδος ἀκρίδων Ἀποκαλύψεως ἔχουν ἐπιδράμει πολυάριθμοι καὶ πολυώνυμοι αἱρετικοί, ἀγωνιζόμενοι διὰ παντοίων μέσων νὰ προσηλυτίσουν εἰς τὰς πλάνας των τοὺς Ἕλληνας καὶ Ἑλληνίδας καὶ τὰ νήπια ἀκόμη; Ἄλλοτε καὶ ἄν ἀκόμη ἔλειπεν ἐκ τοῦ δελτίου τὸ ἐρώτημα, ὅλοι θὰ ἐγνώριζον ὅτι οἱ Ἕλληνες, πλὴν ἐλαχίστων Παπικῶν καὶ Διαμαρτυρομένων, ἀνῆκον εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν. Ἀλλὰ τώρα πόσοι δὲν ἔχουν ἀποσκιρτήσει ἀπὸ τοὺς κόλπους τῆς Ἐπισήμου Ἐκκλησίας, πόσοι καὶ πόσαι δὲν προσηλυτίσθησαν εἰς τὴν φοβερωτέραν τῶν αἱρέσεων, τὴν αἵρεσιν τῶν Μαρτύρων τοῦ Ἰεχωβᾶ; Δὲν ἔπρεπε νὰ γνωρίζωμεν τὸν ἀκριβῆ ἀριθμὸν τῶν ὀπαδῶν τῶν διαφόρων αἱρέσεων; Ἰδού, προχθὲς μόλις, μητροπολίτης τῆς βορείου Ἑλλάδος ἦλθεν εἰς δημόσιον διαπληκτισμὸν μὲ τὴν ἁρμοδίαν ὑπηρεσίαν τοῦ Ὑπουργείου Θρησκευμάτων ὑποστηρίζων ὅτι δὲν ἔπρεπε νὰ δοθῆ ἄδεια ἀνεγέρσεως εὐκτηρίου οἴκου αἱρέσεώς τινος, καθόσον τὴν σχετικὴν αἴτησιν ἀδείας ὑπέγραφον καὶ νήπια ἀκόμη ὡς καὶ ἄτομα μὴ ἀνήκοντα εἰς τὴν αἵρεσιν. Ἦτο λοιπὸν θέμα ὑψίστης σημασίας διὰ τὴν ζωὴν τοῦ Ἔθνους ἐπὶ τῆ εὐκαιρία τῆς ἀπογραφῆς, ἡ ὁποία ὑποχρέωνε τοὺς πολίτας νὰ δώσουν ἀκριβῆ στοιχεῖα ἐπὶ ἀπειλῆ αὐστηρῶν κυρώσεων, νὰ μάθωμεν ποίαν δύναμιν ἀντιπροσωπεύει ἕκαστον δόγμα εἰς τὸν τόπον μας. Εἶνε ἤ ἤ χιλιάδες οἱ χιλιασταί, οἱ ὁποῖοι τόσον θόρυβον δημιουργοῦν καὶ ἐνοχλοῦν τὰς ξένας πρεσβείας διὰ τὴν προστασίαν των;
Δυστυχῶς ἐκ τῆς τελευταίας ἀπογραφῆς θὰ πληροφορηθῶμεν τὴν πολύτιμον πληροφορίαν πόσα καζανάκια ἔχει ἡ Ἑλλάς, ἀλλὰ πόσοι «ὑποκαιόμενοι λέβητες» αἱρέσεων ὑπάρχουν εἰς τὴν Ἑλλάδα δὲν θὰ δυνάμεθα νὰ μάθωμεν. Ἡ Θρησκεία εἰς τὸ περιθώριον καὶ εἰς τὸ κέντρον τοῦ ἐνδιαφέροντος τὰ πλέον εὐτελῆ ἀντικείμενα. Ὦ ὕψιστε Θεέ! Ἵλεως γενοῦ εἰς ἡμᾶς τοὺς νεωτέρους Ἕλληνας!
Ἔχων τις ἐνώπιόν του τὸ δελτίον τῆς τελευταίας ἀπογραφῆς δικαιώνει τὸν διάσημον σύγχρονον ἱστορικὸν καὶ φιλόσοφον Τόϋμπη, ὁ ὁποῖος χαρακτηρίζων τὰ σύγχρονα κράτη εἶπεν ὅτι ταῦτα, στερούμενα ἰδανικῶν, κατήντησαν «ἀπλῶς κοινωφελῆ ἔργα, ὅπως δρόμοι, ἀποχετεύσεις καὶ ἐγκαταστάσεις ἠλεκτρισμοῦ καὶ ὑδρεύσεως».
Ἰδοὺ διατὶ ἐν ἀρχῆ τοῦ ἄρθρου ἐγράφομεν ὅτι ἡ ἀπογραφὴ τῆς 19 Μαρτίου 1961 ἦλθε νʼ ἀποκαλύψη τὴν νοοτροπίαν ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι διέταξαν τοιοῦτον εἶδος ἀπογραφῆς, ἁρμοζούσης μόνον εἰς χώραν ὑλιστῶν, ἀπίστων καὶ ἀθέων καὶ ὄχι εἰς τὴν Πατρίδα μας, ἧς γνώρισμα ὑπῆρξεν ἀνέκαθεν ἡ πίστις εἰς τὸ Θεῖον.
Πλήρης ἀηδίας καὶ ἀγανακτήσεως διὰ τὴν σκανδαλώδη παράλειψιν ῥίπτομεν τὴν ἰδέαν, ὅπως ἡ Ἐπίσημος Ἐκκλησία ὄχι μόνον διαμαρτυρηθῆ ἐντόνως, ἀλλʼ ἡ ἰδία διὰ τῶν ὀργάνων αὐτῆς εἰς τακτὴν ἡμέραν βάσει δελτίου διενεργήση καθʼ ἅπασαν τὴν Ἑλλάδα θρησκευτικὴν ἀπογραφὴν καὶ οἱ ἀριθμοὶ οἱ ὁποῖοι θὰ προέλθουν ἐκ ταύτης θὰ εἶνε λίαν χρήσιμοι διὰ τὸ ἱεραποστολικὸν αὐτῆς ἔργον ἐν μεσω τοῦ Ἔθνους.

Μία προφητεία τοῦ Ἡσαΐου

Ἀγαπητοί μας ἀναγνῶσται! Ἐκ τῶν ἀπογραφῶν ποὺ διενεργοῦνται ἐξάγεται, ὅτι ὁ πληθυσμὸς ὄχι μόνον τῆς Ἑλλάδος, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων χωρῶν τῆς ὑφηλίου αὐξάνεται. Αὐξάνεται ποσοτικῶς, ἀλλὰ ποιοτικῶς πῶς εἶνε τὰ δισεκατομμύρια τῶν ἀνθρώπων; Μήπως σπανίζουν οἱ ἔντιμοι χαρακτῆρες; Μήπως τὰ ζωτικὰ στοιχεῖα τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως, ὡς εἶνε ἡ πίστις, ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ἐλπίς, ἀρχίζουν νὰ ἐκλείπουν, καὶ μόνον σάρκες ἄνευ ψυχῆς, ἄνευ ἐνθέου φρονήματος ἔχουν καταντήσει οἱ ἄνθρωποι; Μήπως ἐφθάσαμεν εἰς ἐποχὴν παροιμοίαν πρὸς τὴν ἐποχὴν τοῦ Νῶε («ὥσπερ αἱ ἡμέραι Νῶε»), κατὰ τὴν ὁποίαν μόνον ὀκτώ, ὡς εἴδομεν, ἐκρίθησαν ἄξιοι σωτηρίας; Μήπως ἡ ἐποχή μας εἶνε ἡ ἐποχὴ ἐκείνη, περὶ τῆς ὁποίας προφητικῶς ὡμίλησεν ὁ Κύριος λέγων˙ «Πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθῶν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς»; (Λουκ. 18, 8).
Ὁ Κύριος ὅστις ἐξ ὕψους κατοικητηρίου του ἐποπτεύει τὰ ἀνθρώπινα, βλέπει τὴν καταπληκτικὴν πρόοδον τοῦ κακοῦ καὶ δὲν ἀδιαφορεῖ. Μακροθυμεῖ καὶ ἀναμένει τὴν μετάνοιαν ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Δὲν ἐμακροθύμησε, καὶ ἐπὶ 120 ἔτη δὲν ἀνέμενε τὴν μετάνοιαν τῶν ἀνθρώπων τῆς γενεᾶς τοῦ Νῶε; Οὕτω καὶ σήμερον μακροθυμεῖ, δίδει συνεχῶς προθεσμίας πρὸς μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφήν˙ Ἀλλὰ δὲν μετανοεῖ ἡ ἀνθρωπότης; Δὲν μετανοοῦν οἱ ἄρχοντες αὐτῆς, οἱ τὰς μεγαλυτέρας εὐθύνας ὑπέχοντες; Δὲν μετανοοῦν οἱ ἀρχόμενοι, οἱ ὁποῖοι καὶ αὐτοὶ κατὰ διαφόρους τρόπους συνευδοκοῦν εἰς τὰς πράξεις τῶν ἀρχόντων των; Δὲν μετανοεῖ Ἀνατολὴ καὶ Δύσις; Ἀλλʼ ἐξακολουθοῦν τὰ τεράστια πολιτικά, στρατιωτικὰ καὶ οἰκονομικὰ συγκροτήματα νὰ σκέπτωνται ὅπως καὶ χθές; Κωφεύουν πρὸς τὰς ἀρχαγγελικὰς σάλπιγγας τῆς Ἀποκαλύψεως; Τυφλώττουν πρὸς τὰ φωτεινὰ σήματα ποὺ εἰδοποιοῦν «κίνδυνος – θάνατος»; Ἐπῆλθε γενικὴ πώρωσις συνειδήσεων; Αἴ τότε! Εὑρισκόμεθα ἐγγὺς μαχαίρας. Τὰ δισεκατομμύρια τῶν ἀνθρώπων μὴ μετανοοῦντα δὲν ἔχουν λόγον ὑπάρξεως. Πρὸς τί νὰ ζοῦν; Θὰ παραχωρήση ὁ Θεὸς νὰ ἔλθη ἡ μεγάλη συμφορά. Ποία θὰ εἶνε αὕτη; Πλημμύραι; Κυκλῶνες; Σεισμοί; Ἡφαίστεια; Ἐπιδημίαι θανατηφόροι; Ἤ ἔκρηξις ἀτομικῶν βομβῶν, τὰς ὁποίας μὲ συνεχῶς ἐπιταχυνόμενον ῥυθμὸν κατασκευάζουν τὰ πολεμικὰ ἐργοστάσια τῶν μεγάλων κρατῶν; Ἡ ἐξ οἱασδήποτε αἰτίας καταστροφὴ θὰ εἶνε γενική. Αἱ μεγάλες πόλεις θὰ καταστραφοῦν, ὡς πάλαι ποτέ κατεστράφησαν ἡ Νινευΐ καὶ ἡ Βαβυλών. Ἡ ὕπαιθρος θὰ ἐρημωθῆ, ἡ χλόη καὶ τὰ δένδρα θὰ ἐξαφανισθοῦν… Ἀναγνώσατε Ἡσαΐαν τὸν προφήτην, κεφάλαιον 10 στίχον 19 καὶ θὰ ἴδητε καὶ θὰ φρίξητε. Κατὰ τὴν προφητείαν αὐτήν, ἐκείνη οἱ ὁποῖοι θὰ σωθοῦν θὰ εἶνε τόσον ὀλίγοι, ὥστε διὰ τὴν ἀπαρίθμησίν των δὲν θὰ χρειασθοῦν πλέον συνεργεῖα ἀπογραφέων, ἀλλʼ ἕν καὶ μόνον παιδίον θὰ ἀρκῆ διὰ νὰ τοὺς μετρήση. Ἰδοὺ ἐπὶ λέξει ἡ φοβερὰ προφητεία, ἡ ὁποία ἐξ ἀφορμῆς ὡρισμένου ἱστορικοῦ γεγονότος λεχθεῖσα ἔχει γενικωτέραν τὴν ἐφαρμογὴν˙ «Καὶ οἱ καταλειφθέντες ἀπʼ αὐτῶν ἀριθμὸς ἔσονται καὶ παιδίον γράψει αὐτούς».
Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες! Ἄς προσευχηθῶμεν, ἵνα μὴ ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν γἰνη ἡ φοβερὰ ἀπογραφὴ τῆς προφητείας τοῦ Ἡσαΐου.