Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστινου Καντιώτου

1. KATΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΣΚΑ. pdf

Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω (Ματθ. 25,31-46)

2. Τo παγκoσμιο δικαστηριο

«Καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη…» (Ματθ. 25,32)

 

Χθές, ἀγαπητοί μου, ψυχοσάββατο, μνήμη δηλαδὴ τῶν προσφιλῶν μας νεκρῶν. Σήμε­ρα Κυριακή, Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω.
Τί εἶνε ἀπόκρεως; Ἀπόκρεως ἴσον ἀποχαιρετισμὸς τῆς κρεοφαγίας, προοίμιο τῆς ἁγί­ας καὶ μεγάλης τεσσαρακοστῆς, προανάκρου­σμα γιὰ ἀγῶνες πνευματικούς. Ἀλλὰ δυστυ­χῶς ὁ κόσμος, μὲ τὴ σατανικὴ ἰδέα ὅτι τὶς μέρες αὐτὲς ὅλα ἐπιτρέπονται, ἐκτρέπεται σὲ μεγάλες ἁμαρτίες. Σήμερα λοιπόν, ποὺ πολλοὶ ὀργιάζουν, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ὥρισε νὰ διαβάζεται στοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας τὸ φοβερώτερο εὐαγγέλιο ὅλου τοῦ χρόνου, τὸ εὐαγγέλιο τῆς μελλούσης κρίσεως. Ὅποιος τ᾿ ἀκούει κ᾿ ἔχει μέσα του ἕνα μόριο πίστεως καὶ λογικῆς, τρέμει.
Τὸ εὐαγγέλιο μᾶς προειδοποιεῖ ὅλους. Θὰ γίνῃ κρίσις, δικαστήριο παγκόσμιο, κι ὁ δικαστὴς ποὺ θὰ μᾶς κρίνῃ εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰ­ησοῦς Χριστός. Θὰ χωριστῇ ἡ ἀνθρωπότης σὲ δυὸ μεγάλες παρατάξεις· ἀπὸ τὴ μιὰ οἱ δίκαιοι, ἀπὸ τὴν ἄλλη οἱ ἀμετανόητοι ἁμαρτωλοί. Καὶ θ᾿ ἀκουστοῦν δύο τελεσίδικες – ἀμετάκλητες ἀποφάσεις· ἡ μία «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν…», ἡ ἄλλη «Πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνι­ον…», στὴν αἰώνια κόλασι (Ματθ. 25,34,41).
–Κόλασις; Ποιός πιστεύει σήμερα κόλασι!
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέει· Θὰ ἤθελα κ᾿ ἐ­γὼ νὰ μὴν ὑπάρχῃ, γιατὶ εἶμαι ἁμαρτωλὸς καὶ τὴ φοβᾶμαι· καὶ ὅμως ὑπάρχει κόλασις. Ὅσο βέβαιο εἶνε ὅτι ὑπάρχει νύχτα, τόσο βέβαιο εἶ­νε ὅτι ὑπάρχει κόλασις, κρίσις καὶ ἀνταπόδοσις.
Ποῦ τὸ στηρίζουμε αὐτό; Μήπως εἶνε ἕνας μῦθος μὲ τὸν ὁποῖο ἐμεῖς οἱ κληρικοὶ ἀποκοιμί­ζουμε τὸ λαό; Ἡ ἀλήθεια τῆς μελλούσης κρίσε­ως καὶ ἀνταποδόσεως ἔχει ἰσχυρὰ στηρί­γματα. Τὸ ἕνα εἶνε, ὅτι τὸ φωνάζει ἡ δικαιοσύνη. Τὸ ἄλλο, ὅτι τὸ φωνάζει ὅλος ὁ κόσμος. Καὶ τὸ τρίτο καὶ σπουδαιότερο, ὅτι τὸ βεβαιώνει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἐπιτρέψτε μου αὐτὰ νὰ τὰ ἀναλύσω.

* * *

⃝Εἶπα, ὅτι τὸ φωνάζει ἡ δικαιοσύνη. Διότι ἡ δι­καιοσύνη εἶνε αἴτημα παγκόσμιο. «Δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς» (Ἠσ. 26,9), ψάλλει ἡ Ἐκκλησία τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα.
Ἀλλὰ ποῦ δικαιοσύνη; Ἂν ῥίξουμε ἕνα βλέμ­μα καὶ στὴ δική μας κοινωνία ἀλλὰ καὶ σὲ παγ­κόσμιο κλίμακα, στὶς διεθνεῖς σχέσεις τῶν λα­ῶν, θὰ δοῦμε ὅτι δικαιοσύνη δὲν ὑπάρχει. Δὲν βασιλεύει ὁ νόμος τοῦ Χριστοῦ μας, τὸ «Ἀγαπᾶ­τε ἀλλήλους» (Ἰω. 13,34). Στὶς κοινωνίες μας, παρ᾿ ὅλα τὰ ἐπιτεύγματά τους, βασιλεύει ὁ νόμος τῆς ζούγκλας ὅτι «τὸ μεγάλο ψάρι τρώει τὸ μι­κρό». Ἐγκλήματα γίνονται καθημερινῶς σὲ ὅλες τὶς χῶρες· ἐγκλήματα ἐκτελεσμένα μὲ τέτοια ἐντέλεια, ποὺ κι ὁ ἱκανώτερος ἀστυνόμος νὰ μὴ μπορῇ νὰ τὰ ἐξιχνιάσῃ. Ὁ ἔνοχος μένει ἀσύλληπτος, περιγελᾷ καὶ περιπαίζει τὶς ἀρχές. Οἱ δρᾶστες περιφέρονται ἀσύλληπτοι, μερικὲς φορὲς τιμῶνται κιόλας!
Ὑπάρχουν ἐγκλήματα ἀτιμώρητα. Ἄλλοι βλα­στημοῦν τὰ ἱερὰ καὶ ὅσια, ἄλλοι στὰ δικαστήρια ὁρκίζονται στὸ Εὐαγγέλιο, γυναῖκες ἀφήνουν τοὺς ἄντρες τους καὶ συζοῦν μὲ ἄλλους, ἄντρες ἀφήνουν τὶς γυναῖκες τους καὶ ζοῦν μὲ παλλακίδες, ἄλλοι σκληροὶ κι ἀπάνθρωποι ῥουφοῦν τὸ αἷμα τοῦ φτωχοῦ καὶ κάνουν περι­ουσίες…, καὶ ὅλοι αὐτοὶ μένουν ἀτιμώρητοι. Ἀ­τιμώρητα τὰ ἐγκλήματα. Ἡ ἀνθρώπινη δικαι­οσύνη ἀποδεικνύεται ἀνίσχυρη. Εἶνε, ὅπως ἔ­λεγε ἕνας ἀρχαῖος φιλόσοφος, ἕνα ἀραχνόπανο ποὺ πιάνει μυγάκια, μὰ οἱ σφῆγκες τὸ σχίζουν καὶ περνοῦν. Ἡ ἀνθρώπινη δικαιοσύνη συλλαμβάνει τὰ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα· τὰ με­γάλα ἐγκλήματα μένουν ἀτιμώρητα.
Καὶ τί θὰ γίνῃ λοιπόν; αὐτοὶ θὰ μείνουν ἀτιμώρητοι αἰωνίως; Ὄχι! διαμαρτύρεται ἡ συνείδησις. Τὸ ἔνστικτο τοῦ δικαίου, ποὺ ὁ Θε­ὸς φύτεψε μέσα μας, φωνάζει, ὅτι ὁπωσδήπο­τε θὰ ἔρθῃ μέρα ποὺ οἱ ἐγκληματίες τῶν «τελεί­ων» ἐγκλημάτων, οἱ παραβάτες τῶν ἠθικῶν δι­ατάξεων, θὰ συλληφθοῦν στὰ δίχτυα τῆς ἀ­δεκάστου δικαιοσύνης. Ἂν ὑπάρχῃ Θεὸς –καὶ ὑπάρχει Θεός–, θ᾿ ἀπονείμῃ τὸ δίκαιο, θὰ τιμω­ρήσῃ τὸ ἔγκλημα καὶ θ᾿ ἀμείψῃ τὴν ἀρετή.
⃝ Ἀλλ᾿ ὅτι ὑπάρχει κρίσις καὶ ἀνταπόδοσις τὸ φωνάζουν οἱ ἄνθρωποι ὅλης τῆς γῆς. Σ᾿ ὅλο τὸν πλανήτη μας παλαιότεροι καὶ νεώτεροι, ὅ­λοι –μὲ ὡρισμένες παραλλαγές– ἔχουν τὸ ἴδιο ἔνστικτο, τὴν ἴδια ἰδέα, τὴν ἴδια παράδοσι.
Ἕνα ὑπενθυμίζω· ὅταν τὸ δικαστήριο τῶν Ἀ­θηνῶν ἀδίκως κατεδίκασε σὲ θάνατο τὸν Σω­κράτη, ποὺ ἀναγκάστηκε νὰ πιῇ τὸ κώνειο, τότε ἐκεῖνος εἶπε· Φεύγω καὶ πηγαίνω σ᾿ ἕναν ἄλλο κόσμο· ἐκεῖ ὑπάρχουν δικασταὶ ἀμερόλη­πτοι, ὁ Αἰακός, ὁ Μίνως, ὁ ῾Ραδάμανθυς· αὐτοὶ ἐκεῖ θὰ μοῦ ἀποδώσουν δικαιοσύνη. Πιστεύω στὴν θεία δικαιοσύνη, ὄχι στὴν ἀνθρώπινη.
⃝ Ναί, ὑπάρχει κρίσις καὶ ἀνταπόδοσις. Τὸ ἀ­παιτεῖ τὸ αἴσθημα τοῦ δικαίου, τὸ φωνάζουν οἱ παραδόσεις ὅλων τῶν λαῶν. Ἀλλὰ τὸ μεγαλύ­τερο ἐπιχείρημα εἶνε ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι ψεύδονται, ὅλοι σφάλλουν, ἀλλὰ ὁ Χριστὸς δὲν ἔσφαλε. Ὅ,τι εἶ­πε βγῆκε ἀληθινό, ὅ,τι προφήτευσε ὅλα πρα­γματοποιήθηκαν. Προφήτευσε, ὅτι ὁ ναὸς τοῦ Σολομῶντος, τὸ καύχημα τῶν Ἑβραίων, θὰ κα­ταστραφῇ καὶ δὲν θὰ μείνῃ «λίθος ἐπὶ λίθον» (Ματθ. 24,2)· καὶ ὄντως κατεστράφη. Προφήτευσε, ὅτι οἱ δώδεκα ψαρᾶδες θὰ γίνουν παγκόσμιοι διδάσκαλοι καὶ τὸ κήρυγμά τους θὰ φτάσῃ σὲ ὅλη τὴ γῆ· καὶ ὄντως σήμερα κοντεύει νὰ γίνῃ γνωστὸ σχεδὸν παντοῦ. Προφήτευσε, ὅτι ἡ Ἐκ­κλησία του θὰ πολεμηθῇ ἀπὸ ὅλες τὶς δυνάμεις τοῦ ᾅδου μὰ δὲν θὰ νικηθῇ· καὶ πράγματι οἱ τόσοι διωγμοὶ δὲν τὴν ἀφάνισαν. Μέχρι σήμερα, ὅ,τι εἶπε βγῆκε ἀληθινό· ἔτσι καὶ ὁ ­λό­γος του αὐτός, ὅτι θά ᾿ρθῃ ἡ ὥρα ποὺ ὁ Θεὸς θὰ δικάσῃ τὸν κόσμο, θὰ πραγματοποιηθῇ.
Πότε θὰ γίνῃ αὐτό; ποιά μέρα; ποιά ὥρα; ποιά στιγμή; Ἄγνωστο. Ὅπως εἶνε ἄγνωστη ἡ ὥρα τοῦ σεισμοῦ, ἔτσι καὶ ἡ ἡμέρα τῆς κρίσε­ως. Σὲ μιὰ ὥρα ποὺ γλεντοῦν καὶ ὀργιάζουν, ποὺ βλαστημοῦν τὸ Θεό, ποὺ κλέβουν καὶ ἀτι­μάζουν, ποὺ ἀσχημονοῦν καὶ κυλιοῦνται στὸ βόρβορο, τέτοια ὥρα θὰ ἔρθῃ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς γιὰ νὰ μᾶς κρίνῃ.
Πῶς θὰ γίνῃ ἡ κρίσις; Ἡ Γραφὴ μὲ φοβερὲς εἰκόνες λέει τί θὰ προηγηθῇ. Ὁ ἥλιος θὰ σκοτι­σθῇ, θὰ σβήσῃ σὰν κερί. Τὰ ἄστρα θὰ πέσουν σὰν τὰ φύλλα τοῦ δέντρου στὸ σφοδρὸ ἄνεμο, τὰ βουνὰ θὰ λειώσουν σὰν μολύβι, τὰ ποτάμια θὰ ξεραθοῦν. Καὶ τότε θὰ φανῇ σημεῖ­ον μέγα, ὁ τίμιος σταυρός. «Ὄψονται εἰς ὃν ἐξ­εκέντησαν», ἀκοῦμε τὴ Μεγάλη Παρασκευή (Ἰω. 19,37)· ὅτι θὰ δοῦν, λέει, τὸ σημεῖον τοῦ Ἐ­σταυρωμένου. Ἄγγελοι καὶ ἀρχάγγελοι θὰ συν­οδεύουν, καὶ τότε θὰ παρουσιασθῇ ὁ Κριτὴς τοῦ κόσμου· ὄχι πλέον ὡς ἀδύναμο νήπιο, ἀλλὰ ὡς κυρίαρχος τοῦ σύμπαντος. «Ὤ ποία ὥρα τότε» (αἶν. Κυρ. Ἀπόκρ.), ἀδελφοί μου!
«Καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάν­τα τὰ ἔθνη» (Ματθ. 25,32). Ἄνθρωποι φτωχοὶ καὶ ἄ­ση­μοι, ἀλλὰ καὶ ἐπίσημοι· βασιλεῖς, αὐτοκράτορες καὶ τύραννοι ποὺ σκόρπισαν τὸν τρόμο καὶ τὸ φόβο, ἀλλὰ καὶ φτωχοὶ καὶ ἀπένταροι ποὺ δὲν ἔχουν ψωμὶ νὰ φᾶνε· ῥακένδυτοι καὶ ζητιάνοι, ἀλλὰ καὶ πλούσιοι ποὺ διασκεδάζουν μὲ πολυτέλεια καὶ χλιδή· ἀγράμματοι ποὺ δὲν μποροῦν νὰ βάλουν τὴν ὑπογραφή τους, ἀλλὰ καὶ ἐπιστήμονες, Πλάτωνες καὶ Ἀριστοτέληδες καὶ Ἀϊνστάιν· γυναῖκες ἀλλὰ καὶ ἄντρες· μικρὰ παιδιά, ἀλλὰ καὶ ἀσπρομάλληδες γέρον­τες· Ἀνατολὴ καὶ Δύσι, Βορρᾶς καὶ Νότος, ὅ­λες οἱ γλῶσσες καὶ οἱ φυλές, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ μέχρι τὸν τελευταῖο θνητό, ὅλοι σὰν θάλασσα μὲ ἄπειρα κύματα, θὰ εἴμαστε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Καὶ ὁ Χριστὸς θὰ δικάσῃ· καὶ θὰ πῇ στοὺς μὲν «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου…», στοὺς δὲ «Πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον…» (ἔ.ἀ.).
Ἀπίστευτα αὐτά; Ἀλλὰ εἶνε πραγματικότης. Ὅσο βέβαιο εἶνε ὅτι αὔριο ξημερώνει Δευτέρα, ἔτσι εἶνε βέβαιο κι ὅτι θὰ ἔρθῃ ἡ ἡ­μέρα ἐκείνη. «Ἔστι δίκης ὀφθαλμὸς ὃς τὰ πάνθ᾿ ὁρᾷ», ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας. Ὑπάρχει ἕνα μάτι ποὺ τὰ βλέπει ὅλα, ἕνα αὐτὶ ποὺ τ᾿ ἀκούει ὅλα, κ᾿ ἕνα χέρι ποὺ τὰ γράφει ὅλα. Ναί, θὰ ἔρθῃ ἐκείνη ἡ στιγμή.

* * *

Ἀδελφοί μου! Κ᾿ ἐγὼ ποὺ τὰ λέω κ᾿ ἐσεῖς ποὺ τ᾿ ἀκοῦτε νὰ προετοιμαστοῦμε γιὰ τὴν ἡ­μέρα αὐτή. Νὰ ἔχουμε ἕτοιμη τὴν ἀπολογία μας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ὁ Θεὸς διὰ πρεσβειῶν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου νὰ μᾶς ἐλεήσῃ. Κανείς μας νὰ μὴν ἀ­κούσῃ τὸν κεραυνό «Πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον…», ἀλλὰ ὅλοι ν᾿ ἀκούσουμε τὴ χαρμόσυνη φωνὴ «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡ­τοι­μασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου»· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγίου Ἰωάννου Πτολεμαΐδος 1-3-1981)