ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ – ΑΘΗΝΑΙ

«Χριστιανικὴ Σπίθα ἀρ. φ. 93 Απρίλιος 1949
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

   «Καὶ ὡς ἤγγισεν (ὁ Χριστός) ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπʼ αὐτῆ, λέγων ὅτι εἰ
ἔγνως καὶ σύ, καὶ γε ἐν τῆ ἡμέρα σου ταύτη, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! Νῦν δὲ ἐκρύβη
ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου˙ ὅτι ἥξουσιν ἡμέραι ἐπὶ σὲ καὶ περιβαλοῦσιν οἱ ἐχθροί σου χάρακά
σοι καὶ περικυκλώσουσί σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν ἐν σοί λίθον
ἐπὶ λίθω ἀνθʼ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς επισκοπῆς σου» (Λουκ. 19, 41-44).

Ἱεροσόλυμα! Σιών! Πόλις τοῦ Θεοῦ! Δίδαξε τὰς Ἀθήνας καὶ ὁλόκληρον τὴν Πατρίδα μας. Ἀλλὰ πῶς;

Ἄς ἀναπαραστήσωμεν μίαν σκηνὴν ἀπὸ τὴν ζωὴν τοῦ Θεανθρώπου, ὅπως αὕτη ἐξετυλίχθη πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν μας κατὰ τὴν Μ. Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν Του. Βεβαίως ἡ Μ. Ἑβδομὰς τοῦ 1949 παρῆλθε. Παρῆλθε ἐν μέσω τοῦ πόνου καὶ τῶν δακρύων τῆς Ἑλληνικῆς φυλῆς. Ἀλλὰ ἡ ἀνάμνησις τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου δὲν πρέπει νὰ εἶναι ἕνα εἶδος στιγμιαίας κινηματογραφικῆς προβολῆς, ἡ ὁποία εὐκόλως λησμονεῖται, ἀλλὰ μία διαρκὴς ψυχικὴ στροφὴ καὶ ἐνατένισις τοῦ πιστοῦ καθʼ ὅλον τὸ ἔτος πρὸς τὸν Ἐσταυρωμένον. Ὅστις «ἔπαθεν ὑπὲρ ἡμῶν, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμὸν ἵνα ἐπακολουθήσετε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ». (Α’ Πέτρ. 2, 21).

  *   *   *

Ὁ Χριστὸς διὰ τὴν τελευταῖαν φορὰν ἀναβαίνει εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. Ἐκ τῆς Βηθανίας, ὡραίου προαστείου τῆς πρωτευούσης τοῦ Ἰουδαϊκοῦ ἔθνους, μίαν πρωΐαν, τὴν Κυριακὴν τῶν Βαΐων, συνοδευόμενος ἀπὸ τὸ μικρὸν ἐπιτελεῖον τῶν 12 ἀσήμων συνεργατῶν Του ἐκκινεῖ ὁ Βασιλεὺς τοῦ κόσμου, ὁ Μέγας Κατακτητὴς τῶν ἀνθρωπίνων καρδιῶν. Σκοπὸς τῆς πορείας του ταύτης, ἀπόφασίς του σταθερὰ καὶ ἀμετάκλητος εἶνε νὰ δώση τὴν ΜΑΧΗΝ, τὴν μάχην τὴν σπουδαιοτέραν ἐξ ὅλων τῶν μαχῶν ποὺ ἀναφέρει ἠ παγκόσμιος Ἱστορία, τὴν μάχην, τῆς ὁποίας τὰ ἀπείρως εὐεργετικὰ ἀποτελέσματα θὰ ἐπεκτείνωνται καὶ ὁλοὲν θὰ εὐρύνωνται μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων ἕως ὁτου «πᾶν γόνυ κάμψη ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων» (Φιλιπ. 2, 10). Ὁ Χριστὸς θὰ δώση τὴν μάχην μέσα εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. Θὰ τὴν δώση μὲ ὅπλα ἐντελῶς διαφορετικὰ ἀπʼ ἐκεῖνα ποὺ χρησιμοποιοῦν οἱ ἑκάστοτε δορυκτήτορες τῆς γῆς. Θὰ συντρίψη τὴν κεφαλὴν τοῦ Ὄφεως καὶ θὰ στήση εἰς τὸν λόφον τοῦ Γολγοθᾶ τὴν σημαίαν τῆς ἐλευθερίας τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἔκτοτε οὐδέποτε θὰ ὑποσταλῆ.
Ὁ Χριστὸς προχωρεῖ. Ἡ πόλις δὲν φαίνεται. Ἐκρύπτετο ὄπισθεν τοῦ ὄρους τῶν Ἐλαιῶν. Ἀλλὰ μόλις ἡ συνοδεία ἔφθασεν εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους, ἰδοῦ ἡ πόλις παρουσιάζεται εἰς τὰ ὄμματα τοῦ Χριστοῦ. Ὁποῖον μεγαλοπρεπὲς πανόραμα! Διότι τὰ Ἱεροσόλυμα τὴν έποχὴν ἐκεῖνην δὲν ἦτο ἡ σημερινὴ μικρὰ πόλις, τὴν ὁποίαν παρʼ ὀλίγον θὰ μετέβαλεν εἰς σωρὸν ἐρειπίων ὁ μεταξὺ Ἐβραίων καὶ Ἀράβων τελευταῖος πόλεμος, ἀλλὰ ἦτο μία ἀπὸ τὰς ὡραιοτέρας πόλεις καὶ ἐθεωρεῖτο ἕνα ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ ἀρχαίου κόσμου. Τείχη ἰσχυρὰ μὲ πολυαρίθμους πύργους, κῆποι μὲ τὰ εὐωδέστατα ἄνθη τῆς ἀνατολῆς, ὡραῖαι οἰκεῖαι, μέγαρα, ἀνάκτορα, μεταξὺ τῶν ὁποίων διεκρίνοντο οἱ μεγαλοπρεπεῖς κατοικίαι τῶν ἀρχιερέων Ἅννα καὶ Καϊάφα, τὸ Ρωμαϊκὸν Δικαστήριον – τὸ Πραιτώριον -, ὑπεράνω δὲ ὅλων τῶν θεαμάτων ὁ μοναδικὸς εἰς μεγαλοπρέπειαν Ναὸς τοῦ Ἰσραήλ, τοῦ ὁποίου ἡ ὀροφὴ ἐκαλύπτετο μὲ λεπτὰ φύλλα χρυσοῦ ποὺ ἐκαμνον νʼ ἀντανακλοῦν αἱ ἀκτῖνες τοῦ πρωϊνοῦ ἡλίου. Τοιαύτη ἦτο ἡ μαγικὴ θέα τῆς πρωτευούσης τοῦ Ἰσραήλ, ὥστε ὁ ξένος ὀδοιπόρος ὅστις διὰ πρώτην φορὰν τὴν ἔβλεπε νὰ προβάλη ὡς νύμφη λαμπρῶς κεκοσμημένη, ἐκράτει τὸν χαλινὸν τοῦ ἵππου του καὶ ἵστατο ἐπὶ πολὺ ἀποθαυμάζων τὸ μεγαλεῖον τῆς πόλεως.
Ὁ Χριστὸς ρίπτει τὸ βλέμμα εἰς τὴν ὡραίαν αὐτὴν πόλιν, ἀλλὰ ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Θείου Διδασκάλου δὲν ἐξέρχονται ἐπιφωνήματα χαρᾶς καὶ θαυμασμοῦ. Ὁ Χριστός, σημειώνει ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, «ἰδῶν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπʼ αὐτῆ».
Ὁ Χριστὸς κλαίει! Διατί; Διότι εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ Καρδιογνώστου προσέπιπτε ἄλλη εἰκών, ἡ εἰκὼν τοῦ ψυχικοῦ κόσμου, ἡ δὲ εἰκὼν τοῦ ψυχικοῦ κόσμου ποὺ περιέκλειε ἡ πόλις ἦτο ἐντελῶς διάφορος ἀπὸ τὴν ὡραίαν εἱκόνα ποὺ παρουσίαζε ἡ λαμπρότης τῶν οἰκειῶν, τῶν μεγάρων, τῶν ἀνακτόρων, τοῦ Ἱ. Ναοῦ. Ἐξωτερικῶς ἡ πόλις ἦτο κοῦκλα, ἀλλἀ ἐσωτερικῶς… πανοῦκλα. Ἐξωτερικῶς ἐφαίνετο ὡς λαμπρὸν «μῖγμα χρυσοῦ καὶ χιόνος» ἀλλὰ ἐσωτερικῶς ἦτο πλήρης βορβόρου καὶ ψυχικὴς ἀκαθαρσίας. Συμφώνως μὲ τὴν βαθυτάτην διδασκαλίαν τοῦ Χριστοῦ μία πόλις δὲν λέγεται ὡραία ἀπὸ τὴν ρυμοτομίαν καὶ τὰς μεγαλοπρεπεῖς οἰκοδομάς της, διότι ἐνδέχεται μέσα εἰς τὰ καλλιμάρμαρα μέγαρα νὰ κατοικοῦν Ἄνναι καὶ Καϊάφαι καὶ Ἡρῶδαι καὶ Νέρονες, ἀλλὰ ὡραία θὰ ὀνομασθῆ ἐὰν εἰς τὴν πόλιν ὑπάρχη ψυχικὴ ρυμοτομία, ἐάν, δηλαδή, δικαιοσύνη καὶ ἀγάπη καὶ ἀλήθεια βασιλεύουν εἰς τὰς ψυχὰς τῶν κατοίκων της. Ἄλλως, ἀδελφέ, προτιμότερον νὰ κατοικῆς εἰς τὰ σπήλαια ὡς τρωγλοδύτης, παρὰ νὰ κατοικῆς εἰς πόλεις, εἰς τὰς ὁποίας κατοικοῦν ἀνθρώπινα κτήνη μὲ τὴν λαιμαργίαν τῶν χοίρων, μἐ τὴν ἀρπακτικότητα τοῦ ἱέρακος, μὲ τὴν αἱμοβορίαν τοῦ λύκου, μὲ τὴν ἀγριότητα τῆς τίγρεως καὶ τὴν ἐκδικητικότητα τῆς καμήλου. Καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα ἀπὸ ἀπόψεως ψυχῶν ἦτο μάνδρα θηρίων.
«Ἰδῶν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπʼ αὐτῆ». Ὁ Χριστὸς κλαίει, διότι εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν εἶχον συσσωρευθῆ ἀνομίαι, ἀδικίαι, ἐγκλήματα τεράστια τῶν κατοίκων της, ποὺ ἐκάλυπτον μὲ τὸν πέπλον τῆς κολακείας καὶ τῆς ὑποκρισίας οἱ ἀνάξιοι διάδοχοι τοῦ Μωϋσέως καὶ τῶν μεγάλων προφητῶν, οἱ τυφλοὶ ὁδηγοὶ τοῦ λαοῦ, οἱ Γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ ἀρχιερεῖς οἱ ὁποῖοι ἐφαίνοντο ὅτι ἔζων διὰ τὴν θρησκείαν, ἀλλὰ ἐν πραγματικότητι ἔζων ἀπὸ τὴν θρησκείαν, ἐκμεταλλευόμενοι τὸ εὐγενέστερον καὶ τὸ ὑψηλότερον τῶν συναισθημάτων τῆς ἀνθρώπινης καρδίας.
Ὁ Χριστὸς κλαίει διὰ τὴν ἠθικὴν κατάπτωσιν, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν σκληρότητα καὶ τὴν ἀμετανοησίαν τῶν ψυχῶν. Οὐδαμοῦ τῆς Ἰουδαίας συνήντησε τόσην ἀντίδρασιν ὅσην εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. Ἐνῶ κατʼ ἐπανάληψιν ἐπεσκέφθη τὴν πόλιν καὶ μὲ τὴν ὑπέροχον διδασκαλίαν Του καὶ μὲ τὰ πρωτοφανῆ καὶ τεράστια θαύματα ἐκάλει τοῦς κατοίκους εἰς μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφήν, ἡ πόλις σκληρὰ ὡς γρανίτης, ὑπερήφανος διὰ τὸν Ναόν της, τοῦς Ραββίνους της, διὰ τὰς σχολὰς, διὰ τὰς ἐθνικὰς της παραδόσεις, περιεφρόνησε Ἐκεῖνον ὅστις τῆς προσέφερε τὸ μοναδικὸν φάρμακον τῆς σωτηρίας. Οὔτω ἡ πόλις δὲν ἐνόσει ἁπλῶς, ἀλλὰ καὶ ἐμίσησε τὸν Ἰατρόν της. Ἤθελε νʼ ἀποθάνη ἐν ταῖς ἁμαρτίαις της. Φοβερὰ εἰκὼν ἠθικῆς αὐτοκτονίας!
«Ἰδῶν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπʼ αὐτῆ». Ἀλλὰ εἰς τὰ δάκρυα τοῦ Ἰησοῦ διὰ τὴν ἠθικὴν διαφθορὰν καὶ ἀμετανοησίαν τῶν κατοίκων προστίθενται καὶ νέα δάκρυα. – Εἰς τὸ προφητικὸν του ὄμμα ὡς ἄμεσος συνέχεια τῆς προηγουμένης εἰκόνος φαίνεται τώρα ἡ μαύρη, ἡ σκοτεινὴ ὡς ὁ Ἄδης εἰκὼν τῆς καταστροφῆς τῆς πόλεως, μιὰς καταστροφῆς τὴν ὁποίαν σπανίως ἀναφέρουν τὰ χρονικὰ τῆς Ἱστορίας. Ὁ Χριστὸς προφήτευσεν, ὅτι ἡ πόλις, τὸ ἴνδαλμα τῆς Ἰσραηλιτικῆς ψυχῆς, θὰ πολιορκηθῆ πανταχόθεν, ὡς μὲ κλοιὸν σιδηροῦν, θὰ κυριευθῆ, θὰ πέση εἰς χεῖρας ἐχθρῶν, οἱ ὁποῖοι μηδὲ κόκκον οἴκτου ἔχοντες θὰ σφάξουν τὰ τέκνα της, θὰ τὴν ἀνασκάψουν ἐκ θεμελίων καὶ ἐκ τῶν μεγαλοπρεπῶν ἐκείνων οἰκοδομῶν δὲν θὰ μείνη λίθος ὄρθιος – Καὶ ἡ προφητεία αὐτὴ ἡ ὁποία ἐν μέσω λυγμῶν ἠκούσθη ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Θεανθρώπου, μετὰ 50 περίπου ἔτη ἐξεπληρώθη κατὰ τὸν πλέον τραγικώτερον τρόπον. Οἱ ἐπιστήμονες, ἀναγνώσατε τὰς σελίδας τῆς Ἰουδαϊκῆς Ἱστορίας, τὴν ὁποίαν συνέγραψε ὁ Ἰώσηπος καὶ θὰ φρίξητε! Ὅσοι ἀπὸ τοὺς κατοίκους δὲν ἀπέθανον ἀπὸ τὴν ἀπερίγραπτον πεῖναν, ἡ ὁποία ἔκαμνε τὰς μητέρας νὰ ψήνουν καῖ νὰ τρώγουν τὰ τέκνα των, ἐκάησαν, ἐσφάγησαν, ἐσταυρώθησαν κατὰ χιλιάδας καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἐπωλήθησαν εἰς τὰς ἀγορὰς τῆς Ἀνατολῆς ὡς τὰ εὐτελέστερα τῶν κτηνῶν. Ἐκεῖ ποὺ ὑψώνοντο τὰ μέγαρα τοῦ Ἄννα καὶ τοῦ Καϊάφα καὶ τῶν λοιπῶν πνευματικῶν ἀρχηγῶν τοῦ Ἰσραήλ, ἐπέρασε βαρὺ τὸ ἀλέτρι Ρωμαίου στρατηγοῦ διὰ τὴν ἰσοπέδωσιν τῶν χωμάτων. Ἡ πόλις παρουσίαζε φρικώδη εἰκόνα. Πᾶς ὅστις θὰ τὴν ἐπεσκέπτετο ὁσονδήποτε καὶ ἐὰν τὴν γνώριζε πρότερον, δὲν θὰ τὴν ἀνεγνώριζε πλέον καὶ θὰ ηρώτα: «Ποῖα εἶνε ἡ πόλις αὕτη;».
Ἰδοῦ διατὶ ὁ Χριστὸς «ἰδῶν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπʼ αὐτῆ».
Ἀλλʼ ἡ καταστροφὴ τῆς πρωτευούσης τοῦ Ἰουδαϊκοῦ ἔθνους ἡ ὁποία εἶνε ἀναμφισβήτητον ἱστορικὸν γεγονὸς ἀφήνει φωνὴν πρὸς ὅλα τὰ σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος: «Ἔνδοξοι πόλεις, πρωτεύουσαι ἐθνῶν, προσέξατε μήπως ἔχετε καὶ σεῖς τὸ τέλος τῆς πόλεως ταύτης».
Καὶ ἤδη ἐκ τῶν Ἱεροσολύμων ὡς Ἕλληνες ἄς μεταβῶμεν εἰς τὰς Ἀθήνας.

 *  *  *

Τὸ 1859 προερχόμενος ἐκ Κωνσταντινουπόλεως ἔφθασεν εἰς Ἀθήνας ἕνας φλογερὸς κῆρυξ τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ἀπόστολος Μακράκης. Θείω ζήλω κινούμενος ἐπεθύμει ὅπως καὶ ἀπὸ τῶν ἀμβώνων τῶν Ἱ. Ναῶν καὶ ἀπὸ τῶν βημάτων τῶν πλατειῶν «ἐξηγήση τὸ ἐν Χριστῶ μεγαλεῖον τῆς φυλῆς μας» καὶ ἐλκύση εἰς ἐπιστροφὴν καὶ μετάνοιαν τὴν πρωτεύουσαν καὶ διὰ τῆς πρωτευούσης ὁλόκληρον τὴν Ἑλλάδα, τῆς ὁποίας οἱ κάτοικοι παρασυρόμενοι ἀπὸ τὰ ὑλιστικὰ ρεύματα τῆς Δύσεως ἀπεμακρύνοντο ὁσημέραι ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξον πίστιν. Πρὸς τοῦτο ἐζήτησε νὰ ὁμιλήση εἴτε εἰς στοὺς Ἱ.Ναοὺς, εἴτε εἰς τὰς πλατείας. Δὲν τῶ ἐπετράπη οὔτε ὑπὸ τοῦ τότε Μητροπολίτου, οὔτε ὑπὸ τῆς Κυβερνήσεως. Κατόπιν τῆς διπλῆς αὐτῆς ἀρνήσεως ἔστειλε εἰς ἐφημερίδα τῶν Ἀθηνῶν σπουδαιότατον ἄρθρον διὰ τοῦ ὁποίου ἐξέθετε τὴν ἠθικὴν καὶ θρησκευτικὴν κατάστασιν τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας καὶ προέλεγε ἡ μεγάλη ἐκείνη ψυχὴ ὅτι τρομεραὶ συμφοραὶ θὰ ἐνσκήψουν εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἐφʼ ὅσον ἡ Ἑλλὰς δὲν δέχεται τὰ πρὸς σωτηρίαν φάρμακα τοῦ μόνου Ἰατροῦ καὶ Σωτῆρος αὐτῆς Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ ἡ ἐφημερὶς εἰς τὴν ὁποίαν ἀπεστάλη τὸ ἄρθρον δὲν τὸ ἐδημοσίευσε, διότι οἱ λόγοι του ἀπεφάνησαν σκληροὶ καὶ δὲν θὰ ἔπρεπε νʼ ἀνησυχήση ὁ Ἑλληνικὸς λαός! Κόσμε! Ἀγαπᾶς τὴν κολακείαν καὶ ὄχι τὴν πικρὰν ἀλήθειαν!
Ὁ Μακράκης τότε ἐξετίναξε τὸν κονιορτὸν τῶν ὑποδημάτων καὶ περίλυπον ἀνεχώρησεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ὁ ἀγνὸς πατριώτης. Ἀλλὰ τὶ ἡφαίστειον εἶναι ἡ ἀγάπη πρὸς τὴν Πατρίδα! Μετὰ μίαν ἑξαετίαν ἐπανῆλθε εἰς τὰς Ἀθήνας καὶ τὴν φορᾶν αὐτήν, εὐτυχέστερος, ἔστησε τὸ βῆμα του εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ τὰς πλατείας τῆς πρωτευούσης καὶ μὲ δύναμιν μεγάλη ἐκάλει τὸν λαὸν εἰς μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφήν. Ἀλλʼ ἐναντίον τοῦ γνησίου κήρυκος τούτου τοῦ Εὐαγγελίου, ὅστις ἐζήτει τὴν διὰ Χριστοῦ ἀνάπλασιν τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους ἠγέρθησαν παραδόξως ἀρχιερεῖς, καθηγηταὶ θεολογίας, ἱεροκήρυκες, ὑπουργοὶ καὶ πρωθυπουργοὶ καὶ οὕτω μίαν ἡμέραν – ὁ Διδάσκαλος συνελήφθη καὶ ἐρρίφθη εἰς τὰς φυλακὰς ὡς κοινὸς κακοῦργος. Ἡ ἡμέρα ἐκείνη ἦτο κρίσιμος διὰ τὰς τύχας τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Διότι ἐὰν τὴν ἡμέραν ἐκείνην ὁλόκληρος ὁ Ἀθηναϊκὸς λαὸς ἠγείρετο ὡς εἰς ἄνθρωπος καὶ διεμαρτύρετο καὶ ἐζήτει τὴν ἀπελευθέρωσιν τοῦ ἀγνοῦ ἰδεολόγου καὶ μαχητοῦ, ὁ Μακράκης θὰ περιεβάλλετο καὶ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ λαοῦ καὶ θὰ ἐχώρει εἰς τὴν πραγματοποίησιν τοῦ ἰδεώδους του, ὅπερ ὡς εἴπομεν ἦτο ἡ διὰ Χριστοῦ σωτηρία τοῦ ἔθνους. Ἀλλὰ δυστυχῶς ὁ Μακράκης δὲν ὑπεστηρίχθη ὅσον ἔπρεπε ἀπὸ τὸν Ἀθηναϊκὸν λαόν, ὅστις παρεσύρετο ἀπὸ τοὺς ἐπιτηδείους δημαγωγοὺς οἱ ὁποῖοι καὶ ἐκμεταλλεύοντο αἰσχρῶς τὴν ψῆφον του. Καὶ αὐτοὶ οἱ στενοὶ συνεργάται διὰ διαφόρους προφάσεις τὸν ἐγκατέλειψαν καὶ διέσπασαν τὴν παράταξιν τοῦ γενναίου μαχητοῦ τοῦ Χριστοῦ. Ὦ! Καὶ ἐὰν ἔμεναν ὁλοι πλησίον του καὶ ἠγωνίζοντο ὅπως ἠγωνίζετο καὶ αὐτὸς μέχρι ἐσχάτων, ὁ Μακράκης θὰ ἐκέρδιζε τὴν ἱστορικήν του μάχην καὶ ἡ Ἑλλὰς θὰ ἦτο σήμερον μία Χριστιανικὴ πολιτεία.
Αὐτὸ ποὺ γράφομεν εἶναι μιὰ μεγάλη ἀλήθεια ποὺ ὅσον θὰ περνοῦν τὰ ἔτη ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς θὰ τὴν συναισθάνεται βαθύτερα καὶ θὰ κλαίη διότι ἡ Ἑλλὰς δὲν ἐδέχθη ἐγκαίρως τὴν πρόσκλησιν τὴν ὁποίαν διὰ τοῦ ἐκλεκτοῦ Του ὀργάνου ἀπηύθυνε πρὸς αὐτὴν ὁ Κύριος.
Ἀλλὰ καὶ πρὸ τοῦ ἀειμνήστου Μακράκη ἐνεμφανίσθησαν εἰς τὴν Ἑλλάδα καὶ ἄλλοι καὶ δὴ δύο ἀποστολικοὶ ἄνδρες, ὁ Παπουλᾶκος καὶ ὁ Φλαμιᾶτος, οἱ ὁποῖοι πλήρεις ζώσης πίστεως ἤλεγξαν τὴν ἀποστασίαν τοῦ Ἔθνους, τὴν διαφθορὰν τῶν ἀρχόντων καὶ ἐκάλουν μετὰ δακρύων τὸν λαὸν εἰς μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφήν. Ἀλλὰ καὶ πάλιν ἐκινήθησαν αἱ σκοτειναὶ ἐκεῖναι δυνάμεις τοῦ Ἅδου, αἱ ὁποῖαι ἀπὸ τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς Ἑλλάδος ἐργάζονται διὰ νὰ μὴ παγιωθῆ ἐδῶ χριστιανικὴ κατάστασις καὶ οἱ δύο αὐτοὶ κήρυκες τοῦ Χριστοῦ συνελήφθησαν, ἐρρίφθησαν καὶ ἀπέθανον εἰς τὰς φυλακάς. Ἔμειναν ὅμως ἐλεύθεροι καὶ ἀκαταδίωκτοι ὅλοι οἱ κήρυκες τῆς ἀθεΐας καὶ τοῦ ὑλισμοῦ.
Ἔτσι ἐχάθησαν σπουδαῑαι εὐκαιρίαι διὰ τὴν ἐκχριστιάνισιν τῆς Πατρίδος μας. Τὸ κακὸν δὲν ἐδέχθη κτυπήματα ἰσχυρὰ καὶ οὕτω ἐξήπλωσε τὰς ρίζας του εἰς ὅλον τὸν όργανισμὸν τοῦ Ἔθνους. Καὶ ὡς ἀποτέλεσμα τῆς τοιαύτης ἀποστασίας ἡ ὁποία κατεδίωξε τοὺς γνησίους τοῦ Θεοῦ ἀπεσταλμένους, ἦλθον τὰ ποικίλα δεινὰ τῆς Ἑλλάδος, τῶν ὁποίων ἀποκορύφωσις εἶναι ὁ Δεκέμβριος τοῦ 1944 ὅτε αἱ Ἀθῆναι, ὅπως τὰ Ἱεροσόλυμα, ἐκινδύνευσε νὰ καταστραφῆ ἐξ ὁλοκλήρου καὶ νὰ πνιγῆ εἰς τὸ αἶμα τῶν κατοίκων της.
Ἑλλὰς! «Εἰ ἔγνως καὶ σὺ… τὰ πρὸς εἰρήνην σου!». Ἐάν, δηλαδή, ἐδέχεσο τὰς προσκλήσεις τοῦ Θεοῦ, ἐὰν ἤκουες τὰς προφητικὰς φωνὰς τῶν μεγάλων τέκνων σου, ἐὰν ἐφήρμοζες τὸ Χριστιανικὸν πρόγραμμα ποὺ κατήρτισεν ἐν σοφία ὁ Μακράκης, σήμερον δὲν θὰ ἐσπαράσσεσο ἀπὸ τὸν ἄθεον Κομμουνισμόν. Διότι τὸ κόκκινον θηρίον ζῆ, αὐξάνει καὶ γιγαντώνεται ἐκεῖ ποὺ εὑρίσκει τροφήν, τροφὴ δὲ τοῦ θηρίου τούτου εἶναι αἱ κοινωνικαὶ ἀδικίαι ἀλλὰ ἀδικίαι δὲν θὰ ὑπῆρχον εἰς μίαν χώραν ἡ ὁποῖα θὰ εἶχε διαποτισθῆ μέχρι τοῦ τελευταίου κυττάρου της ἀπὸ τὸ γνήσιον πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ κηρύττοντος: «Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσανται» (Ματθ. 5, 6). Καὶ ἰδίαν ἐφημερίδα ὑπὸ τὸν τίτλον «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ» ἐξέδιδε ὁ ἀείμνηστος, διὰ νὰ ἐξάρη τὴν ἰδέαν τῆς δικαιοσύνης ὡς κοινωνικῆς ἀρετῆς ἀπαραιτήτου διὰ τὴν ζωὴν τοῦ Ἔθνους.

☼

Χριστιανοὶ Ἕλληνες! Πολλάκις ἀπὸ τῆς πρώτης ἀπελευθερώσεώς της (1829) διὰ ἐκλεκτῶν του δούλων ἐπεσκέφθη τὴν Πατρίδα μας ὁ Κύριος καὶ τὴν ἐκάλεσε νὰ τεθῆ ὑπὸ τὴν χρηστόν Του ζυγόν. Ἄς κλαύσωμεν καὶ ἄς πενθήσωμεν, διότι δὲν ἔτεινε πάντοτε ἡ Ἑλλὰς ὦτα εὐήκοα εἰς τὰς Θεϊκὰς προσκλήσεις. Ἀλλὰ καὶ ἄς εὐχαριστήσωμεν τὸν Κύριον διότι ὑπάρχει ἀκόμη εἰς τὴν διάθεσίν μας ἐλάχιστον περιθώριον χρόνου (καὶ γε ἐν τῆ ἡμέρα σου ταύτη) τὸ ὁποῖον δυνάμεθα νὰ ἐκμεταλλευθῶμεν ἐντατικῶς, νὰ πολλαπλασιάσωμεν τὰς δυνάμεις μας διὰ νὰ σώσωμεν τὴν Ἑλλάδα μας, νὰ τὴν σώσωμεν διὰ τοῦ μόνου Σωτῆρος της, Τοῦ Χριστοῦ.
Ἀλλὰ πρὸς τοῦτο χρειάζονται ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΜΑΧΗΤΑΙ. Ἡ μάχη ἡ ὁποῖα θὰ δοθῆ εἰς ὅλους τοῦς τομεῖς τῆς ζωῆς τοῦ Ἔθνους διὰ νὰ κερδηθῆ ἡ Ἑλλὰς ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ, θὰ εἶναι σκληρὰ καὶ ἐπίμονος. Τὰ δαιμόνια ποὺ 120 χρόνια ἐφώλιασαν εἰς τὸν τόπον τοῦτον δὲν εἶνε εὔκολον νὰ ἐκβληθοῦν. Διότι κυρίως ἐτράφησαν καὶ ἐγιγαντώθησαν ἐξ αἰτίας τῆς ἀδρανείας καὶ τῆς χλιαρότητος τῶν ὀργάνων τῆς Ἐκκλησίας, μιᾶς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἐγέννησε ἄλλοτε Μ. Βασιλείους καὶ Χρυσοστόμους.
Εἴθε ἀπʼ ἄκρου εἰς ἄκρου τῆς Ἑλλάδος νʼ ἀκουσθῆ ἰσχυρὰ ἡ ἐγερτήριος σάλπιγξ, ἡ ὁποία θὰ ἐγείρη ἐκ τοῦ ὕπνου τὰς κοιμωμένας συνηδείσεις, θὰ κινητοποιήση τοὺς πάντας καὶ τὰ πάντα διὰ τὴν ριζικὴν ἐπιστροφὴν τοῦ Ἔθνους πρὸς τὸν Χριστόν.
Ἄλλως, ἐὰν ἐξ ἀμελείας μας χαθῆ καὶ τὸ ὀλίγον χρονικὸν διάστημα, τὸ ὁποῖον μᾶς δίδει ἡ μακροθυμία τοῦ Θεοῦ, τότε, χωρὶς νὰ εἶμαι προφήτης, ἀλλὰ στηριζόμενος ἐπάνω εἰς τὸν ἀδιάψευστον λόγον τοῦ Θεοῦ, βλέπω Δὲν βλέπετε σεῖς; Τί; … Εἶνε σκοτεινὴ ἡ εἰκών, ὥστε ἀποστρέφω τοὺς ὀφθαλμούς, κλαίω γονατίζω, γονατίσετε καὶ σεῖς καὶ ἄς προσευχηθῶμεν ἀδελφοί, ὅλοι ὅσοι πονοῦμεν τὸν τόπον, ἄς προσευχηθῶμεν μὲ ἀναστεναγμούς, μὲ δάκρυα, μὲ λυγμούς: Κύριε, Σῶσον τὴν Ἑλλάδα. Μὴ συναπολέσης μετʼ ἀσεβῶν τὴν Πατρίδα μας.
ΕΛΛΑΣ! «Εἰ ἔγνως καὶ σύ, καὶ γε ἐν τῆ ἡμέρα σου ταύτη, ΤΑ ΠΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗΝ ΣΟΥ!»