Κυριακὴ Β΄ Λουκᾶ (Λουκ. 6,31-36)

Δύο ὁμιλίες τoῦ Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου.
Ἡ πρώτη εἶναι σὲ pdf. Πατῆστε τὸν τίτλο για νὰ τὴν διαβάσετe

ΓΡΗΓΟΡΕΙΤΕ

(ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΦΩΤΙΣΤΟΥ ΤΗΣ ΑΡΜΕΝΙΑΣ). pdf

ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΟΥΜΕ;

«Εἶπεν ὁ Κύριος· Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως» (Λουκ. 6,31)

Ὑπάρχουν, ἀγαπητοί μου, ἐχθροὶ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ κατηγοροῦν συνεχῶς. Καὶ τί λένε; Μία ἀπὸ τὶς κατηγορίες εἶνε, ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν ἀνταποκρίνεται στὶς ἀπαιτήσεις τῶν καιρῶν, εἶνε ξένη στὶς ταλαιπω­ρίες τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου· ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο ἐνδιαφέρεται μόνο γιὰ τὴν πέρα τοῦ τά­φου ζωὴ καὶ ἀδιαφορεῖ γιὰ τὴν παροῦσα· ὅτι μὲ τὰ κηρύγματα περὶ παραδείσου καὶ κολάσε­ως στρέφει τὸ νοῦ στὸ μεταφυσικὸ κόσμο καὶ ὑπνωτίζει τὸ λαό, ποὺ πέφτει θῦμα διαφόρων ἐκμεταλλευτῶν. Τί ἔχουμε ν᾿ ἀπαντήσουμε;
Ἀπαντοῦμε. Ἡ Ἐκκλησία δὲ θὰ παύσῃ νὰ κη­ρύττῃ, ὅτι πέρα τοῦ τάφου ὑπάρχει ζωή, αἰώνι­­ος ζωή, κι ὅτι ἡ παροῦσα ζωὴ ἐν συγκρίσει μὲ τὴν αἰωνιότητα εἶνε μία σταγόνα τοῦ ὠκεανοῦ. Ἀλλ᾿ ἐνῷ ἡ Ἐκκλησία δείχνει τὸν οὐρανὸ καὶ λέει ὅτι ὁ προορισμὸς τοῦ ἀνθρώπου εἶνε ἡ αἰ­ωνιότης, ἐν τούτοις δὲν παύει νὰ ἐνδιαφέρεται καὶ γιὰ τὴν παροῦσα ζωή. Κηρύττει, ὅτι καν­είς δὲν μπορεῖ νὰ εἰσέλθῃ στὴν αἰώνιο ζωή, ἂν δὲν ζήσῃ ἐδῶ, τὰ λίγα αὐτὰ χρόνια ποὺ τοῦ ὥ­ρισε ὁ Μεγαλοδύναμος, σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά του τὸ ἅγιο. Ἡ ἐπίγειος ζωὴ δίνει τὸ εἰσιτή­ριο γιὰ τὴν αἰωνιότητα. Γι᾿ αὐτὸ ἡ πίστις μας κηρύττει τὴν ἀξία τῆς παρούσης ζωῆς.
Ζῇς σὰν κτῆνος; τότε εἶνε κλειστὲς οἱ πύλες τοῦ παραδείσου· ὅπως λέει κάπου ὁ ποιητὴς Δάντης, δὲν μποροῦν νὰ εἰσέλθουν ἐκεῖ ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν βορβορώδη τὴν ψυχή. Ἕνα χοῖρο δὲν τὸν βάζεις στὸ σαλόνι, καὶ στὸ παλάτι τοῦ Θεοῦ, τὸ σαλόνι τῆς αἰωνιότητος, δὲν μπορεῖ νὰ εἰσέλθῃ μία ψυχὴ κτηνώδης καὶ ἀκάθαρτη. Πρέπει νὰ ζῇς σὰν ἄνθρωπος. «Ἀ­λήθεια, χαριτωμένο πλάσμα ὁ ἄνθρωπος, ὅ­ταν εἶνε ἄνθρωπος», ὅπως ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας (Μένανδρος). Τὰ πόδια σου θὰ πατοῦν ἐ­δῶ στὴ γῆ, ἀλλὰ τὰ μάτια σου νὰ τά ᾿χῃς στραμμένα στὸν οὐρανό. Νὰ ζῇς ἀνεβαίνον­τας διαρκῶς τὴν κλίμακα τῆς τελειοποιήσεως, τῆς θεώσεως, ὥστε νὰ γίνῃς υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Θεὸς κατὰ χάριν.
Ἡ πίστι μας λοιπὸν δὲν περιφρονεῖ τὴν ἐπί­γειο ζωή. Γιὰ μᾶς ἡ ζωὴ αὐτὴ εἶνε βάθρο τῆς αἰωνιότητος. Ἀπόδειξις ὅτι ὁ Χριστὸς δίνει με­γάλη σημασία στὴν ἐπίγειο ζωή, στὸ πῶς θὰ ζήσουμε, εἶνε τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Τί λέει;

* * *

Τὸ εὐαγγέλιο θεσπίζει ἕνα νόμο, ποὺ ῥυθμί­ζει τὶς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους. Εἶ­νε νόμος ἄριστος. Δὲν μοιάζει μὲ τοὺς ἐλλιπεῖς νόμους τῶν κοινοβουλίων τοῦ κόσμου τούτου, ποὺ μοιάζουν μὲ φάμπρικες. Ὅπως ὁ φοῦρνος βγάζει καρβέλια, ἔτσι τὰ κοινοβούλια τῶν κρα­τῶν βγάζουν νόμους. Ἀφ᾿ ὅτου ἐμεῖς γίναμε ἐ­λεύθερο κράτος, ἔχουμε βγάλει –γιά μετρῆ­στε– 20.000 νόμους! ὑπὸ συνταγματικὴν βασι­λείαν, ὑπὸ δημοκρατίαν, ὑπὸ δικτατορίαν, ὑπὸ ὀ­χλοκρατίαν… Χιλιάδες νόμοι, μὲ ἄρθρα, μὲ παραγράφους, μὲ διατάξεις. Νόμοι στρυφνοί, ποὺ σπᾶνε τὰ κεφάλια τους νομικοὶ καὶ ἀρεο­παγῖτες γιὰ νὰ τοὺς δώσουν κάποια ἑρμηνεία.
Νόμοι ἀτελεῖς. Ἀλλὰ ὁ νόμος τοῦ Κυρίου; Τέ­λειος. Καὶ ἁπλός· μόνο δώδεκα λέξεις! καὶ δὲν ὑπάρχει ζυγαριὰ νὰ ζυγίσουμε τὴν ἀξία τους. Εἶνε ὁ νόμος ποὺ λύνει ὅλα τὰ προβλήματα. Ἀ­κοῦστε τὶς δώδεκα λέξεις του· «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖ­τε αὐτοῖς ὁμοίως» (Λουκ. 6,31). Ὦ ἄνθρωποι, λέει, ὅ­πως θέλετε νὰ συμπεριφέρωνται οἱ ἄλλοι σ᾿ ἐ­σᾶς, ἔτσι νὰ συμπεριφέρεστε κ᾿ ἐσεῖς σ᾿ αὐτούς. Ὑπάρχει νόμος ἁπλούστερος καὶ εὐκολώτερος; Τὸν καταλαβαίνουν καὶ οἱ πιὸ ἀγράμματοι.
Ἂν καὶ εἶνε τόσο εὐκολονόητος, ἀναφέρω μερικὰ παραδείγματα, ποὺ δείχνουν ἀξία του.

* * *

Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, εἶνε διπλός, ψυχὴ καὶ σῶμα. Γι᾿ αὐτὸ ἔχει καὶ πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνάγκες. Γιὰ νὰ ζήσῃ πάνω στὴ γῆ, χρειάζεται ὡρισμένα πράγματα. Εἴτε βασιλιᾶς εἶσαι εἴτε ἀσκητὴς εἴτε Διογένης μέσα στὸ πιθάρι σου, ἔχεις ἀνάγκες. Ποιές εἶν᾿ αὐτές;
⃝ Ἡ περιουσία. Ὅταν λέμε περιουσία, δὲν ἐν­νοοῦμε μεγάλα κεφάλαια, ἑταιρεῖες καὶ ἐπιχειρήσεις ἀπὸ ἀτιμίες καὶ κλεψιές. Ὄχι, τέτοια περιουσία δὲν εὐλογεῖ ὁ Χριστός. Εὐλογεῖ τὸ γεωργό, τὸ βοσκό, τὸν ἐργάτη, τὸν ὑπάλληλο, τὸ στρατιώτη, τὸν ἀξιωματικό…, κάθε ἐργασία ποὺ γίνεται μὲ ἱδρῶτα. Εὐλογεῖ τὶς μικρὲς τίμιες οἰκονομίες. Προτιμότερο φτωχὸς μὲ τὸ Χριστὸ παρὰ ἑκατομμυριοῦχος μὲ τὸ διάβολο. Ἀλλ᾿ ὅσο φτωχὸς καὶ νὰ εἶσαι, θὰ ἔχῃς μιὰ καλύβα, ἕνα ζευγάρι παπούτσια, ἕνα ροῦχο, μερικὰ χρήματα γιὰ τ᾿ ἀναγκαῖα. Καὶ σ᾿ ἐρωτᾷ τώρα ὁ Χριστός· Θέλεις ὁ ἄλλος νὰ κλέψῃ τὸ πορτοφόλι σου; νὰ σὲ ἀδικήσῃ; νὰ ἐργάζεσαι καὶ νὰ μὴ σὲ πληρώνῃ; Θέλεις νὰ πάῃ τὴ νύχτα στὸ κτῆμα σου καὶ νὰ ξερριζώσῃ τὰ δέν­τρα; νὰ βάλῃ φωτιὰ νὰ κάψῃ τὴν καλύβα σου; γενικὰ νὰ σὲ ζημιώσῃ; Δὲν θέλεις. Ὅπως λοι­πὸν ἐσὺ δὲ θέλεις ὁ ἄλλος νὰ σὲ ζημιώσῃ στὴν περιουσία σου, ἔτσι κ᾿ ἐσὺ δὲν ἐπιτρέπεται νὰ ἀδικῇς καὶ νὰ ζημιώνῃς τὸν ἄλλο.
⃝ Ἀλλὰ παραπάνω ἀπὸ τὴν περιουσία εἶνε κάποιο ἄλλο ἀγαθό· εἶνε ἡ ζωή, ἡ ὑγεία τοῦ ἀν­θρώπου. Καὶ μᾶς ἐρωτᾷ ὁ Κύριος· Θέλεις ὁ ἄλ­λος νὰ νοθεύῃ τὸ γάλα ἢ ἄλλα τρόφιμα; θέ­λεις στὸ φαγητό σου νὰ ῥίξῃ δηλητήριο; θέλεις νὰ δημιουργῇ κλῖμα ἀνθυγιεινὸ εἰς βάρος σου; θέλεις νὰ πάρῃ κλαδευτήρι, νὰ σοῦ κόψῃ τ᾿ αὐτὶ ἢ τὴ μύτη, νὰ σοῦ ξερριζώσῃ τὴ γλῶσσα, νὰ σὲ ἀκρωτηριάσῃ, νὰ μείνῃς ἀνά­πηρος; θέλεις νὰ πάρῃ πιστόλι νὰ σὲ σκοτώσῃ; Ὄχι ὄχι, ἀπαντοῦν ὅλοι ἀνεξαιρέτως. Ἔ λοιπόν, πάνω σ᾿ αὐτὸ τὸ «ὄχι» θεμελιώνεται ὁ νόμος τοῦ Χρι­στοῦ μας. Ὅπως ἐσὺ θέλεις ὁ ἄλλος νὰ σεβα­στῇ τὴ ζωή σου, ἔτσι κ᾿ ἐσὺ νὰ σεβαστῇς τὴ ζωή του, ποὺ εἶνε ἡ βάσι τῆς ὑπάρξεως.
⃝ Τὸ ἕνα λοιπὸν εἶνε ἡ περιουσία, τὸ ἄλλο ἡ ζωή. Παραπάνω ὅμως κι ἀπὸ τὰ λεφτὰ κι ἀπὸ τὴ ζωὴ –γιὰ μᾶς τοὐλάχιστον τοὺς Ἕλληνες– εἶνε, ἀγαπητοί μου, ἡ τιμή, ἡ ὑπόληψις τοῦ κα­θενὸς καὶ τῆς οἰκογενείας. Καὶ πάλι σ᾿ ἐρωτᾷ ὁ Κύριος· Θέλεις ὁ ἄλλος νὰ σὲ κατηγορῇ στὸ καφφενεῖο καὶ νὰ σὲ διασύρῃ; θέλεις νὰ πάρῃ ψεύτικο ὅρκο στὸ δικαστήριο καὶ νὰ σὲ παρα­στήσῃ ἔνοχο; θέλεις νὰ εἶσαι ἐσὺ στὸ ἐξωτερικό, καὶ νὰ γράψῃ κάποιος στὴ γυναῖκα σου ὅ­τι ἀσωτεύεις; θέλεις, τὴν ὥρα ποὺ εἶσαι στὴ δουλειά, νὰ τρυπώσῃ ὁ ἄλλος στὸ σπίτι σου σὰν τὸ φίδι καὶ νὰ ἀτιμάσῃ τὴ γυναῖκα σου, τὴν κόρη σου, τὴν ἀδερφή σου; Τὰ θέλεις αὐ­τά; Ὄχι ὄχι! ἀπαντᾷ ἡ ἁγνὴ ψυχὴ τοῦ Ἕλληνος, ποὺ πάντοτε ὑπεράνω τοῦ χρήματος καὶ αὐτῆς τῆς ζωῆς ἔθετε τὸ φιλότιμο, τὴν τιμὴ καὶ ὑπόληψι. Ὅπως λοιπὸν ἐσὺ δὲ θέλεις ὁ ἄλ­λος νὰ θίξῃ τὴν οἰκογενειακή σου τιμή, ἔτσι κ᾿ ἐσὺ μὴ θίξῃς τὴν τιμὴ καὶ ὑπόληψί του.

* * *

Αὐτὰ ποὺ εἴπαμε εἶνε, ἀγαπητοί μου, ἡ μία ὄψις τοῦ νομίσματος, ἡ ἀρνητικὴ πλευρά. Ὑ­πάρχει καὶ ἡ θετικὴ πλευρά. Ποιά δηλαδή; Ἐ­σύ, ὄχι μόνο δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνῃ ὁ ἄλλος κακό, ἀλλὰ θέλεις καὶ νὰ σοῦ κάνῃ καλό. Πει­νᾷς; θέλεις νὰ σοῦ δώσῃ ψωμί. Διψᾷς; θέλεις νὰ σοῦ δώσῃ νερό. Εἶσαι γυμνός; θέλεις νὰ σοῦ δώσῃ ἕνα ροῦχο. Εἶσαι ἄρρωστος; θέλεις ὁ ἄλλος νὰ σὲ ἐπισκεφθῇ καὶ νὰ σοῦ δώσῃ φάρ­μακο. Πέθανε κάποιος δικός σου; θέλεις οἱ ἄλλοι νὰ ἔρθουν νὰ σὲ παρηγορήσουν. Ἔ λοιπόν· ὅπως στὶς δυσκολίες σου περιμένεις οἱ ἄλλοι νὰ σπεύδουν κοντά σου, ἔτσι κ᾿ ἐσὺ νὰ σπεύδῃς κοντά τους στὶς δυσκολίες τους.
Πάνω σ᾿ αὐτὸ τὸ νόμο ἂς στηρίξουμε τὶς σχέσεις μας μὲ ὅλους. Ὠνομάστηκε «χρυσὸς κανόνας». Καὶ λένε, ὅτι ἕνας αὐτοκράτορας τοῦ πρώτου αἰῶνος μετὰ Χριστόν, ἀπ᾿ ὅλους τοὺς νόμους ποὺ τοῦ ὑπέδειξαν οἱ σοφοί του, προέκρινε αὐτόν, τὸ νόμο τοῦ Χριστοῦ, καὶ δι­έταξε νὰ τὸν γράψουν σὲ πινακίδες παν­τοῦ· «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄν­θρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως».
Ἂν εἶχα δικαίωμα, θὰ πήγαινα στὰ Ἡνωμένα Ἔθνη, ποὺ δὲν βρίσκουν λύσεις καὶ τὰ προ­βλήματά τους ἔγιναν κουβάρι μπερδεμένο, καὶ πάνω ἀπὸ ᾿κεῖ ποὺ συνεδριάζουν θὰ ἔγραφα· «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄν­θρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». Δι­ότι αὐτὸ ἔχει ἐφαρμογὴ γιὰ ἄτομα, γιὰ οἰκογένειες, πολὺ δὲ περισσότερο γιὰ τὰ μικρὰ καὶ τὰ μεγάλα ἔθνη. Ἐὰν ἐφαρμοζόταν, τότε αὐ­τὴ ἡ γῆ θὰ γινόταν παράδεισος.
Καὶ ἔπειτα λένε, ὅτι τάχα τὸ Εὐαγγέλιο δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ τὴν ἐπίγειο ζωή; Ὄχι. Τὸ Εὐ­αγγέλιο, ὅπως εἶπε ἀκόμα κι ὁ Κοραῆς, εἶνε ἡ συν­ταγὴ τῆς ἐπιγείου καὶ οὐρανίου εὐτυχίας.
Θέλεις νὰ ζήσῃς εὐτυχής; Θέλει ἡ οἰκογένεια, ἡ κοινωνία, τὰ ἔθνη νὰ ζήσουν εὐτυχεῖς καὶ πάνω στὰ πλάτη καὶ μήκη τοῦ πλανήτου μας νὰ πετᾷ πάντοτε τὸ περιστέρι τῆς εἰρήνης; Αὐτὸ τὸ νόμο ἂς τηρήσουμε. Τότε εἰρήνη καὶ εὐτυχία θὰ βασιλεύῃ, πρὸς δόξαν τῆς Ἐκκλησίας, εἰρήνην τῆς ἀνθρωπότητος, καὶ εὐτυχί­αν ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν 2-10-1977