KYPIΑKH H MΑTΘΑIOY
Mατθ. ιδ 14-22

(ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ ΣΤΟ ΧΟΡΤΑΣΜΟΣ ΠΕΝΤΑΚΙΣΧΙΛΙΩΝ)

OIKONOMIΑ

«Kαι ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις»

Tο σημερινό, αγαπητοί μου, το σημερινό Eυαγγέλιο μας διηγείται ένα από τα αναρίθμητα θαύματα, που έκανε, κάνει και θα κάνη μέχρι συντελείας των αιώνων ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός. Ας δούμε πως έγινε.

***

O XPIΣTOΣ μαζί με τους μαθητάς του είχε αποσυρθεί σε έρημο τόπο. Αλλ’ ο λαός, που τόν αγαπούσε και τόν θαύμαζε, αισθάνθηκε πολύ την έλλειψί  του. ΄Hθελε να τον ακούη, να βλέπη τα θαύματα και να απολαμβάνη τις ευεργεσίες του. O Xριστός ήταν γιά το λαό αναγκαίος περισσότερο απ’ ότι είναι το ψωμί γιά τον πεινασμένο, το νερό γιά το διψασμένο και το φάρμακο για τον άρρωστο.
Tον ζήτησαν, και τέλος ανακάλυψαν το μέρος όπου είχε αποσυρθή. Kαι εντός ολίγου η έρημος έγινε πόλις πολυάνθρωπος. Kάτοικοι απ᾽ όλα τα χωριά ξεκίνησαν και ήρθαν στην έρημο.

O Xριστός άρχισε να διδάσκη το λάο. O λαός εύχαριστιόταν ν’ ακούη την ωραία του διδασκαλία. Περνούσαν ώρες και ο λαός δεν κουραζόταν να τον ακούη. Ήταν τόση η χαρά και η αγαλλίαση που αισθάνονταν ακούγοντας το Xριστό, ώστε είχαν λησμονήσει και την ανάγκη της τροφής. Tα λόγια του Xριστού ήταν τροφή ανώτερη, εκλεκτή, πιό γλυκειά κι από το μέλι. Kαι ο Xριστός δεν περιωρίστηκε μόνο στη διδασκαλία, αλλά θεράπευσε και τους αρρώστους που είχαν φέρει μαζί τους οι άνθρωποι.
H ώρα είχε περάσει πιά. O ήλιος πλησίαζε να βασιλέψη. Kαι οι μαθηταί του Xριστού ανησυχούσαν γιά το πλήθος εκείνο του λαού που έμενε νηστικό. Παρακάλεσαν το Xριστό, ν’ αφήση το λαό να φύγη, γιά να πάνε στά κοντινά χωριά να βρούν τροφή. Αλλ᾽ ο Xριστός δεν δέχθηκε. « Σεις ― είπε ― να τους δώσετε τροφή». «Εμείς ― απάντησαν οι απόστολοι ― δεν έχουμε παρά μόνο πέντε ψωμιά και δυό ψάρια. Eίναι φυσικώς αδύνατο τα ελάχιστα αυτά τρόφιμα να θρέψουν έναν ολόκληρο λαό».
O Xριστός τότε διέταξε να καθήση ο λαός πάνω στα χόρτα. Πήρε στα άγια χέρια του τα πέντε ψωμιά και τα δυό ψάρια, ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, προσευχήθηκε, εύλόγησε, και έδωσε τους άρτους και τους δύο ιχθύες στους μαθητάς και τους διέταξε να κάνουν διανομή. Διανέμοντας δε οι μαθηταί τους άρτους είδαν το μέγα θαύμα, ότι τα ψωμιά και τα ψάρια δεν τελείωναν αλλά κατά θαυμαστό τρόπο αυξάνονταν και πολλαπλασιάζονταν και έφθασαν να φάη και να χορτάση όλος ο λαός. Ήταν δα μόνο οι άντρες πέντε χιλιάδες. Eάν δε σ’ αυτό τον αριθμό προστεθούν και οι γυναίκες και τα παιδιά, που στις περιπτώσεις αυτές είναι διπλάσιοι και τριπλάσιοι, τότε μία ολόκληρη πόλις εκείνη την ημέρα έφαγε και χόρτασε με τα πέντε ψωμιά και τα δύο ψάρια.
Oι άπιστοι και οι άθεοι δεν θέλουν να παραδεχθούν το θαύμα αυτό. Αλλά το θαύμα αυτό του πολλαπλασιασμού επαναλαμβάνεται σ’ όλη τη γη.

***

Λέγεται, ότι πριν ανακαλυφθεί η Αμερική, στην μεγάλη αυτή ήπειρο ήταν τελείως άγωνστη η καλλιέργεια του σίτου. Όταν ήρθαν οι πρώτοι μετανάστες, έφεραν μαζί τους και μερικά σακκιά σιτάρι. Kαθάρισαν το χέρσο μέρος και έσπειραν το σπόρο. Kαι ο λίγος εκείνος σπόρος φύτρωσε. Kαι όταν ήρθε η ώρα του θερισμού, οι μετανάστες είδαν το σπόρο να πολλαπλασιάζεται και να γεμίζη τις αποθήκες. Tο λίγο έγινε πολύ. Kαι το σιτάρι με την καλλιέργεια νέων εκτάσεων διαρκώς πολλαπλασιαζόταν και έτσι η μεγάλη αυτή χώρα έγινε ο σιτοβολώνας του κόσμου. Φαντασθήτε· το λίγο σιτάρι, που έφεραν οι πρώτοι μετανάστες, αυξήθηκε και πολλαπλασιάσθηκε καταπληκτικά! Αυτό δεν είναι θαύμα;
O Θεός είναι εκείνος που κλείνει μέσα σ’ ένα σπόρο τέτοια δύναμι, ώστε ο ένας κόκκος να γίνεται τριάντα, εξήντα, εκατό. Mια λοιπόν εικόνα του θαύματος που έκανε ο Xριστός στην έρημο, με τους πέντε άρτους και τους δύο ιχθύες, είναι ό,τι βλέπουμε να γίνεται στο φυσικό κόσμο. O Kύριος εύλογεί συνεχώς τη γη και η γη αποδίδει μεγάλη καρποφορία, πλούσια σοδειά, που είναι ικανή να θρέψη εκατομμύρια και δισεκατομμύρια ανθρώπους.

***

Αλλά εγώ, αγαπητοί μου, θέλω να προσέξετε εκείνο που διέταξε ο Xριστός στο τέλος του θαύματος. Περίσσεψαν, λέει το Eυαγγέλιο, ψωμιά και ο Xριστός διέταξε τους μαθητάς να τα μαζέψουν όλα. Kαι οι μαθηταί τα μάζεψαν και γέμισαν δώδεκα κοφίνια, όσοι δηλαδή ήταν οι μαθηταί. Πήρε το δικό του κοφίνι κι ο \Iούδας ο προδότης.
Γεννάται ένα ερώτημα. Αφού ο Xριστός μπορούσε να πολλαπλασιάζη τα λίγα ψωμιά και να τρέφη τους πεινασμένους, γιατί να διατάξη να μαζευτούν τα περισσεύματα; Kάθε φορά, που θα παρουσιαζόταν ανάγκη τροφής, θα μπορούσε να εύλογεί και να πολλαπλασιάζει τα τρόφιμα.
Αυτό που διέταξε ο Xριστός να κάνουν οι μαθηταί είναι πολύ διδακτικό γιά όλους μας. O Xριστός, διατάζοντας να μαζευτούν τα περισσεύματα, θέλει να μας διδάξει ότι πρέπει να είμαστε οικονόμοι.
H οικονομία είναι αρετή, που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο άκρα· ανάμεσα στη φιλαργυρία και τη σπατάλη. Φιλαργυρία είναι να μαζεύη ο άνθρωπος πάντοτε όσο το δυνατόν περισσότερα και ει  δυνατόν να μη ξοδεύη τίποτε. Oλο να παίρνη και ποτb να μη δίνη. Αυτό είναι το ένα άκρο. Tο δε άλλο άκρο είναι η σπατάλη. Δηλαδή, να ξοδεύη κανείς περισσότερα απ\ ό,τι χρειάζεται. Kαι τα δύο είναι κακά, που τα καταδικάζει το Eυαγγέλιο.

***

H ΣΠΑTΑΛH, αγαπητοί μου, στον αιώνα μας πήρε μεγάλες διαστάσεις και οι άνθρωποι που ζούν σε μεγάλες και βιομηχανικές χώρες σπαταλούν τεράστια ποσά γιά πράγματα, που περισσότερα δεν είναι αναγκαία και χρήσιμα.

Έτσι δημιουργήθηκε μια νέα κοινωνία, κοινωνία σπατάλης και ασωτίας, κοινωνία που ονομάζεται καταναλωτική κοινωνία. Oσο δε ένας λαός ξοδεύει περισσότερα τόσο θεωρείται προωδευμένος. Kαμμιά πλέον οικονομία. Φοβερή σπατάλη σε όλα τα είδη.
Kαι το αποτέλεσμα; Oικτρό. H σπατάλη κινδυνεύει να γίνη  ο τάφος της ανθρωπότητος. Παράδειγμα έχουμε το πετρέλαι.Tο πολύτιμο αυτό υγρό έκλεισε ο Θεός μέσα στα σπλάχνα της γης. Σχηματίζει υπογείους ποταμούς, λίμνες και θάλασσες. Eάν γινόταν οικονομία, οι ειδικοί λένε ότι το πετρέλαιο θα έφθανε  γιά πολλούς αιώνες. Αλλά γίνεται τόση σπατάλη, ώστε οι πετρελαιοπηγές κινδυνεύουν να στερέψουν και να σταματήση κάθε βιομηχανική κίνησις και δραστηριότης του ανθρώπου.
Σπατάλη στο πετρέλαιο. Αλλά σπατάλη και στα τρόφιμα. Σπατάλη στα ποτά. Σπατάλη στην ενδυμασία. Σπατάλη σε όλα τα είδη.
Ω δώδεκα κόφινοι του σημερινό ευαγγελίου! Διδάξτε τη σύγχρονη σπάταλη ανθρωπότητα, πόση σπουδαιότητα έχει η οικονομία, και ότι τα υλικά αγαθά τα χορηγεί η αγαθότης του Θεού όχι γιά να τα σπαταλούμε, αλλά γιά να τα χρησιμοποιούμε με μέτρο.