Κυριακὴ μετὰ Χρ. Γέννησιν (Γαλ. 1,11-19)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου Καντιώτη

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ»

«Γνωρίζω ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον…» (Γαλ. 1,11)

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, Κυριακὴ με­τὰ τὴν Χρι­στοῦ Γέννησιν, ὁ ἀπόστολος ποὺ ἀκούσαμε ὁμιλεῖ περὶ «τοῦ εὐαγγελίου» (Γαλ. 1,11). Ὁ ἀ­πό­στολος Παῦλος θέλει νὰ προφυλάξῃ τοὺς Χρι­στιανοὺς ἀπὸ τὴν διαστρέβλωσι τοῦ ἱεροῦ εὐ­αγγελίου· καὶ προηγουμένως ἔκανε λόγο πε­ρὶ «ἄλλων εὐαγγελί­ων» («ἕτερον εὐαγγέλιον» ἔ.ἀ. 1,6), ποὺ ἀποτελοῦν πλαστογράφησι τοῦ πρα­γματικοῦ εὐαγγελίου. Γι᾽ αὐτὸ θὰ μιλήσουμε περὶ τοῦ μοναδικοῦ εὐαγγελίου, ἐν ἀντιθέ­­σει καὶ ἀντιπαραβολῇ πρὸς τὰ «ἕτερα εὐαγγέλια» ποὺ κηρύττει ὁ κόσμος. Τὸ θέμα εἶνε εὐ­ρὺ καὶ χρειάζεται ὥρα πολλή· θὰ προσπαθήσω νὰ τὸ ἀναπτύξω κάπως συνεπτυγμένα.

* * *

Τί σημαίνει «εὐαγγέλιον»; Καὶ ἡ λέξι αὐτὴ εἶνε τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσης, ποὺ μπο­ρεῖ καὶ ἐκφράζει καὶ τὶς λεπτότερες ἀποχρώσεις τῆς ἀνθρωπίνης διανοίας. Εὐαγγέλιον εἶ­νε ἡ κα­λὴ – εὐχάριστη εἴδησι. Ὑπάρχουν στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μερικὲς λέξεις ποὺ δὲν μποροῦν νὰ μεταφραστοῦν· μένουν ἔτσι ἀμετάφραστες, στὸ κάλλος τοῦ ἀρχαίου λόγου.
Ἡ λέξι «εὐαγγέλιον» ὑπῆρχε καὶ πρὸ Χριστοῦ, καὶ ὑπάρχει πάντοτε, ὡς καλὴ – εὐ­χάρι­στη εἴδησι. Οἱ καλὲς – εὐχάριστες εἰδήσεις εἶ­­νε ἀνάλογα μὲ τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς ἐπιθυμίες. Ὅ­σοι ἄν­θρω­ποι, τόσες καὶ ἐπιθυμίες, τόσες ἄ­ρα καὶ οἱ κα­λὲς εἰ­δήσεις. Θέλετε παραδείγματα;
⃝ Ἂν ἕνα πλοῖο κινδυνεύῃ στὸν ὠκεανὸ κι ὁ ἀ­σύρματος ἐκπέμπῃ τὸ S.O.S. – «σώσατε τὰς ψυχάς μας», γιὰ τοὺς ἐπιβάτες ποὺ φοβοῦν­ται ὅτι θὰ τοὺς φάῃ ἡ μαύρη θάλασ­σα, ἡ καλὴ εἴδησι εἶνε, ν᾿ ἀκούσῃ ὁ ἀσυρματι­στὴς ὅτι ἔρ­χονται ἄλλα πλοῖα νὰ τοὺς σώσουν.
⃝ Ἂν κάποιος εἶνε χρεωμένος καὶ παρὰ τὶς προ­σπάθειές του δὲν μπο­ρῇ ν᾽ ἀνταπο­κριθῇ στὴν ὀ­φειλὴ καὶ πιέζεται, καὶ ξαφνικὰ βρεθῇ κά­ποιος πρόθυμος νὰ ἐξοφλήσῃ τὸ πο­σό, αὐτὸ γι᾽ αὐ­­τὸν εἶνε εὐαγγέλιο, εὐχάριστη εἴδησι.
⃝ Ἂν ἕνας ἄλλος πάσχῃ ἀπὸ ἀνίατη ἀσθένεια, οἱ για­τροὶ τὸν ἔχουν πλέον ἀπελπίσει, καὶ ἀ­νοίγοντας τὸ ῥαδιόφωνο ἀκούσῃ ὅτι βρέθηκε τὸ φάρμακο ποὺ θεραπεύει τὴ μάστιγά του, ἡ εἴδησι αὐτὴ εἶνε γι᾿ αὐτὸν χαρᾶς εὐαγγέλιο.
⃝ Κι ἂν ὑποθέσουμε ὅ­τι κάποιος ἔχει καταδικασθῆ εἰς θάνατον κι ἀπὸ στιγμὴ σὲ στιγμὴ περιμένῃ νὰ τὸν πάρουν στὸν τόπο τῆς ἐκτελέσε­ως, ποιά ἆ­ραγε θὰ ἦ­ταν γι᾽ αὐτὸν εὐχάριστη εἴδησι; μήπως νὰ τοῦ ποῦν ὅτι τοῦ ἔπεσε τὸ πρῶτο λαχεῖο, ἢ νὰ τοῦ ἑ­τοιμάσουν ἕνα καλὸ φαγητό, ἢ νὰ μάθῃ ὅτι κάποιος συγγενὴς τοῦ ἄ­φησε μιὰ με­γάλη κληρονο­μιά; Τίποτε ἀπ᾿ αὐ­τά. Γι᾿ αὐ­τὸν εὐαγγέλιο θὰ ἦταν, νὰ τρέξῃ κάποιος νὰ τοῦ ἀ­ναγγεί­λῃ, ὅτι πρὶν λίγα λεπτὰ ὁ βασιλιᾶς ὑ­πέγραψε γι᾽ αὐτὸν διάταγμα χάριτος.
Ἡ εὐχάριστη λοιπὸν εἴδησι εἶνε· γιὰ τὸ ναυ­αγὸ ὅτι ἔρχεται ναυαγοσωστικό, γιὰ τὸν χρε­ωμένο ὅτι βρέθηκε φιλάνθρωπος ἐξοφλητής, γιὰ τὸν ἀσθενῆ ὅτι ἀνακαλύφθηκε τὸ φάρμακό του, γιὰ τὸν μελλοθάνα­­το ὅ­τι ὑπεγράφη δι­άτα­γμα χάριτος. Καταλάβατε;

Θέλησα μὲ παραδείγματα νὰ σᾶς δώσω μία σκιὰ τοῦ μεγαλείου τῶν ἡμερῶν ποὺ δι­ανύουμε. Διότι, ἀδελφοί μου, ἀπ᾽ ὅ­λες αὐτὲς τὶς εἰδήσεις ἡ ἀνώτερη ποὺ μπορεῖ ν᾽ ἀκού­σῃ ἀνθρώπου αὐτί –γιὰ ἐκείνους ἐννοεῖ­ται ποὺ πιστεύουν– εἶνε αὐτὴ ποὺ ἀκούσα­με τὴ νύχτα τῶν Χριστουγέννων· ἡ εἴ­δησι ποὺ μετέ­δωσε ὁ ἄγγελος ὄχι σὲ φιλοσό­φους τῆς Ἀ­καδημίας οὔτε σὲ συγκλητικοὺς τῆς ῾Ρώ­­μης, ἀλλὰ –ἐδῶ εἶνε τὸ μεγαλεῖο– σὲ βοσκοὺς τῆς Βηθλεέμ. Ἡ εἴδησι αὐτὴ λέει· «Ἰδοὺ εὐ­αγ­γελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγά­λην, ἥτις ἔσται παν­τὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμε­ρον σωτήρ, ὅς ἐ­στι Χριστὸς Κύριος…» (Λουκ. 2,10-11). Νά γιατί αὐ­τὸ εἶνε ὄντως «εὐαγγέλιον»· μᾶς φέρνει τὴ μεγά­λη εἴδησι, ὅτι γεννήθηκε ὁ Σωτήρας μας.
Ἀλλὰ γιὰ νὰ δοκιμάσῃ κανεὶς αὐτὴ τὴ χαρά, ὅτι γεννήθηκε ὁ Σωτήρας του καὶ Σωτήρας ὅ­λου τοῦ κόσμου, εἶνε ἀ­νάγκη – τί; νὰ συν­αισθανθῇ τὴν ἀθλία του κατάστασι· νὰ νιώσῃ καὶ νὰ πα­ραδεχθῇ, ὅτι αὐτὸς εἶνε σὲ χειρότερη μοῖ­­­ρα ἀ­πὸ τὸ ναυαγό, ἀπὸ τὸν χρεωμένο, ἀπὸ τὸν καρ­κινοπαθῆ, ἀπὸ τὸν μελλοθάνατο. Ὅ­πως ὁ ναυ­αγὸς χαίρεται γιατὶ ἔφθασε ὁ ναυαγοσώ­στης, ὅ­πως ὁ χρεωμένος χαίρεται γιατὶ βρέθηκε ἕνας φιλάνθρωπος εὐεργέτης, ὅπως ὁ ἄρρωστος χαίρε­ται γιατὶ ἀνακαλύφθηκε τὸ φάρμακό του, ὅπως ὁ μελλο­θάνατος χαίρεται γιατὶ ὑπεγράφη δι­ά­ταγμα χά­ριτος, ἔτσι ἀδελφοί μου –ἂν πιστεύουμε ὅ­τι ἐκτὸς ἀπὸ τὸ σῶ­μα, τὸ φθαρτὸ τοῦτο περί­βλη­μά μας, ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλ­λο ἄ­υλο καὶ ἀθάνατο καὶ συναισθανώμεθα ὅτι τοῦτο κιν­δυνεύει–, ἔ­τσι μύριες φο­ρὲς περισσότερο θὰ χαροῦμε καὶ θὰ δοξάσουμε καὶ θὰ προσ­κυνήσουμε τὸ Χριστό, ποὺ μᾶς ἔσωσε ἀπὸ τὸ μέγα κακό, τὴν ἁμαρτία.
Αὐτὴ λοιπὸν εἶνε ἡ ἔννοια τοῦ «εὐαγγελίου»· «ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ».

* * *

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, οἱ πολλοὶ δὲν ἀκοῦ­νε δυστυχῶς τὴν εὐχάριστη αὐτὴ εἴδησι· τ᾽ αὐ­­τιά τους εἶνε φραγμένα, τά ᾿χει φράξει ὁ δι­άβο­λος μὲ βουλοκέρι. Ἀλλοῦ στρέφονται. Ἔ­χουν τὰ αὐτάκια τους τεντωμένα ν᾿ ἀκούσουν «ἕτερα εὐαγγέλια» (Γαλ. 1,6). Διότι, ἐκτὸς τοῦ αἰ­ωνί­ου καὶ ἀθανάτου εὐαγγελίου, κυκλοφοροῦν ἄλ­λα «εὐαγγέλια», ποὺ τάζουν ὑποσχέσεις στὴν κουρασμένη ἀνθρωπότητα, στὸν ἄνθρωπο τὸν πιεσμένο ἀπὸ τὰ ἄγχη καὶ τὰ προβλήματά του (τὰ ἀτομικά, οἰκογενειακά, ἐθνικά, παγκόσμια), τὸν ἄνθρωπο ποὺ κουράστηκε μέσα ἀπὸ δύο φρικτοὺς παγκοσμίους πολέμους. Ἔρχονται τώρα κάποιοι ἄλλοι καὶ κηρύττουν «ἄλλα εὐ­αγγέλια». Δὲν εἶνε τοῦ παρόντος νὰ τὰ παρου­σιάσω· θὰ χρειαζόταν ἕνα εἰ­δικὸ κήρυγμα ἐ­πάνω στὰ «ἕτερα εὐαγγέλια» ποὺ προσφέρει ὁ κόσμος. Ἡ Ἐκκλησία λέει «Ἐκ τοῦ κατὰ Ματ­θαῖον» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Μᾶρκον», ἢ «Ἐκ τοῦ κα­τὰ Λουκᾶν» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην ἁγίου Εὐ­αγγελίου…»· ὁ διάβολος ἀνοίγει τὰ δικά του «εὐαγγέλια» καὶ λέει «Ἐκ τοῦ κατὰ Νῦ…» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Φῖ…» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Μῦ…» – δὲν θέλω ν᾽ ἀναφέρω τὰ ὀνόματα. Καὶ αὐτὴ τὴν ὥρα τὰ αὐτάκια ὅλων εἶνε ἐκεῖ· στήνουν τὸ αὐτί τους ν᾽ ἀκούσουν τὸν ἄλφα ἢ τὸν βῆ­τα, ποὺ ὑ­πόσχονται μὲ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο τρόπο νὰ τοὺς δώσουν τὴ χαρὰ καὶ εὐτυχία.
Εἶνε γεγο­νὸς –γιὰ νὰ εἴμαστε τίμιοι–, ὅτι μέσα στὰ «εὐ­αγγέλια» αὐτὰ τοῦ κόσμου ὑ­πάρχουν καὶ μερικὲς σταγόνες ἀλήθειας, ἀ­λήθειας ποὺ εἶ­νε κλεμμένη ἀπὸ τὸ αἰώνιο Εὐ­αγγέλιο τοῦ Χρι­στοῦ. Ἀλλὰ οἱ λίγες αὐτὲς σταγόνες δὲν φτάνουν γιὰ νὰ ξεδιψάσουν τὸν ἄν­θρωπο, δὲν μπο­ροῦν νὰ ἱκανοποιήσουν τοὺς βαθύτερους – ἐν­δόμυχους πόθους του. Εἶνε ἀν­επαρκῆ τὰ «εὐ­αγγέλια» αὐτά· ὁ χρόνος θ᾽ ἀποδείξῃ, ὅτι περι­έχουν σκουριὰ καὶ γι᾽ αὐτὸ θὰ χαθοῦν. Ἐνῷ πάνω στὸν οὐρανὸ καὶ κάτω στὴ γῆ καὶ παν­τοῦ δὲν ὑπάρχει τίποτε ἄλλο· ὁ κόσμος θὰ πει­σθῇ, ὅτι ἕνα καὶ μόνο εὐαγγέλιο ὑπάρχει, τὸ Εὐαγγέλιο ποὺ κήρυξε ὁ Χριστὸς καὶ ἑρμήνευσαν οἱ ἀπόστολοι καὶ ὁ Παῦλος, καὶ διέδωσαν στὸν κόσμο οἱ πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας.
Λένε μερικοὶ εἰρωνικά· Αὐτὰ «τῷ καιρῷ ἐ­κείνῳ»… Ὄχι, κύριε· ὑπάρχουν μερικὰ πρά­γματα, ὅπως τὸ ὀξυγόνο ἢ τὸ νερὸ ἢ ὁ ἥλιος, ποὺ δὲν παλιώνουν. Ἔτσι καὶ πολὺ πε­ρισσότερο τὸ Εὐαγγέλιο. Ποιός μπορεῖ νὰ πῇ ὅτι αὐ­τὰ πάλιωσαν; Ὁ ἥλιος δὲν παλιώνει· πάν­τοτε ὅλοι θὰ ἔχουμε τὴν ἀνάγκη του. Παραπά­νω ὅ­μως ἀπὸ τὸν ἥλιο αὐτὸν εἶνε ὁ ἄλλος ἥ­λιος, ὁ «Ἥ­λιος τῆς δικαιοσύνης». Ὁ ἥλιος τοῦτος θὰ σβήσῃ καὶ τὰ ἄστρα θὰ πέσουν σὰν τὰ φύλλα· ὁ ἄλλος Ἥλιος δὲν θὰ σβήσῃ ποτέ, εἶ­νε αἰώνιος. Ἥλιος εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ τὸ ἅγιο Εὐαγγέλιό του.

* * *

Τὰ λόγια αὐτά, ἀδελφοί μου, σᾶς τὰ εἶπα ἀ­πὸ πίστι στὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ στὸ αἰώνιο Εὐαγγέλιό του. Αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιο κρατῆστε το. Κάψτε ἐφημερίδες περιοδικὰ βιβλία τοῦ κόσμου. Βυθισθῆτε – κο­λυμ­πῆ­στε στὸ Εὐαγγέλιο, καὶ θὰ βγῆτε ἀετοί. Δὲν εἶνε λόγια αὐτά, πρέπει νὰ δοκιμάσῃς, γιὰ νὰ πιστέψῃς ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο εἶνε τὸ μοναδι­κὸ φάρμακο, ὁ βασιλιᾶς τῶν βιβλίων, ἡ πιὸ εὐ­χάριστη εἴδησι. Κι ἀφοῦ πιστέψῃς, νὰ ζήσῃς τὸ Εὐαγγέλιο, νὰ γίνῃ ὁ κανόνας τοῦ βίου σου. Προχωρῶ· τὸ Εὐαγγέλιο δὲν εἶνε μόνο γιὰ τὴν ἁγία τράπεζα· τὸ Εὐαγγέλιο νὰ μπῇ παντοῦ, καὶ στὰ σπίτια καὶ στὰ σχολεῖα καὶ στὰ παν­επι­στήμια καὶ στὴ βουλὴ καὶ στὰ παλάτια καὶ στὸ στρατὸ καὶ στὰ δικαστήρια· ὄχι ἁπλῶς στὴν ἕ­δρα ἀλλὰ στὶς καρδιὲς τῶν δικαστῶν.
Νὰ γίνουμε λαὸς τῆς Βίβλου, λαὸς τοῦ Εὐ­αγγελίου. Ἂς ἔχουν οἱ ἄλλοι τὰ «ἕτερα εὐαγγέλια»· ἐμεῖς νὰ κρατήσουμε αἰωνίως τὸ Εὐ­αγ­γέλιο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ καθένας μας νὰ τὸ ἐφαρμόζῃ, ὥστε ἡ ζωή του, ἡ ἀτομικὴ καὶ ἡ οἰκογενειακή, νὰ γίνῃ ἕνα εἰκονογραφημένο Εὐαγγέλιο, ποὺ μὲ ὅλες τὶς σελίδες του θὰ διδάσκῃ, ὅτι ὁ Ἰησοῦς δὲν ἦταν μόνο «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ», ἀλλὰ καὶ σήμερα ζῇ καὶ θριαμβεύει· ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀθανασίου Ἄνω Κυψέλης – Ἀθηνῶν τὴν 29-12-1963. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 25-11-2013.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ θὰ μπορῆτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 91α΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)