Κυριακὴ ΛΒ΄ [ΙΕ΄ Λουκ.] (Α΄ Τιμ. 4,9-15)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΝΑ ΜΕΙΝΗΣ, ΜΕΙΝΕ ΠΙΣΤΟΣ!

Κάθε φορά, ἀγαπητοί μου, ποὺ γίνεται θεία λειτουργία, διαβάζονται δύο ἱερὰ ἀναγνώ­σματα, εὐαγγέλιο καὶ ἀπόστολος. Καὶ τὰ δύο περιέχουν λόγια μεγάλα καὶ ὑψηλά, ποὺ ἐὰν ὁ ἄνθρωπος τὰ ἐφήρμοζε ἡ γῆ θὰ γινόταν παράδεισος. Σήμερα θὰ προσπαθήσω –μὲ ἁπλᾶ λόγια ὥστε νὰ μὲ καταλάβουν καὶ οἱ πιὸ ἀ­γράμματοι– νὰ ἐξηγήσω ἕνα λόγο ἀπ᾽ αὐ­τὰ ποὺ ἀκούσαμε· λόγο ὄχι ἀπὸ τὸ εὐαγγέλιο (τὸ γνωστὸ περὶ Ζακχαίου), ἀλλὰ ἀπὸ τὸν ἀπό­στολο. Ἡ πρώτη φράσι ποὺ εἶπε σήμερα ὁ ἀ­πόστολος εἶνε· «Πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀπο­δο­χῆς ἄξιος» (Α΄ Τιμ. 4,9). Τί σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά;
Ὁ ἀπόστολος ἀπευθύνεται στὸ μαθητή του Τιμόθεο ποὺ ἐγκατέστησε ἐπίσκοπο στὴν Ἔ­φε­σο, τὴ μεγάλη πόλι τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, καὶ τοῦ λέει· Παιδί μου, πρόσεχε, πρόσεχε. Δεξιὰ – ἀριστερά, παντοῦ, παραμονεύουν ἐχθροὶ ποὺ ζητοῦν ν᾽ ἁρπάξουν τὸν πολύτιμο θησαυρό. Καὶ ὁ θησαυρὸς δὲν εἶνε διαμάντια, χρυσάφι, ἀ­σή­μι· εἶνε ἡ πίστις μας. Πρόσεχε τὴν πίστι. Δι­ότι ἡ πίστις μας δὲν εἶνε ψεύτικη· εἶνε ἡ μόνη ἀληθινή, στὴν ὁποία πρέπει νὰ δώσουμε ὅλη τὴν ἐμπιστοσύνη μας. Ὁ λόγος της εἶνε ἀξιόπιστος, «πιστὸς ὁ λόγος». Πρέπει νὰ πιστέψου­με, νὰ παραδεχθοῦμε αὐτὰ ποὺ διδάσκει ἡ Ἐκ­κλησία μας. Δὲν ὑπάρχουν, ναὶ δὲν ὑπάρχουν στὸν κόσμο ἄλλα λόγια πιὸ ὡραῖα ἀπὸ ἐ­κεῖνα ποὺ δίδαξε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

* * *

Τί δίδαξε ὁ Χριστός; Μᾶς δίδαξε, ὅτι·
⃝ Ὑπάρχει Θεός. Ναί ὑπάρχει, εἰς πεῖσμα τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ἀθέων καὶ τῶν ὑλιστῶν ποὺ μόνο ὕλη πιστεύουν· ὑπάρχει ἡ ἀνωτέρα δύναμις ποὺ κυβερνᾷ τὸν κόσμο ὁλόκληρο, κι αὐτὴ εἶ­νε ὁ Θεός. Ὅλα μαρτυροῦν ὅτι ὑπάρχει Θεός, ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα ἕως τὰ μικρότερα. Κ᾽ ἕνα μυρμήγκι ἀκόμα. Ξέρεις τί εἶνε τὸ μυρμήγκι; Ἕνα ἐργοστάσιο, φοβερὸ ἐργοστάσιο. Κι ὅπως δὲν μπορεῖς νὰ πῇς ὅτι ἕνα ἐργοστάσιο φύτρωσε μόνο του στὴ γῆ, ἔτσι δὲν μπορεῖς νὰ πῇς κι ὅτι ἕνα μυρμηγκάκι, ποὺ τὸ ἐξετάζουν οἱ ἐπιστήμονες καὶ μένουν κατάπληκτοι, ἔγινε μόνο του. Ὅλοι μαζὶ οἱ ἐπιστήμο­νες νὰ μαζευτοῦν, ἕνα μυρμηγκάκι δὲν φτειά­νουν. Ὅλα τὰ ἔκανε ὁ Θεός· καὶ μυρμήγκια καὶ μέλισσες καὶ ἀρνιὰ καὶ δέντρα καὶ ποτάμια καὶ θάλασσες καὶ ἥλιο καὶ φεγγάρι, ὅλα προέρχονται ἀπὸ τὸ Θεό.
⃝ Μᾶς δίδαξε λοιπὸν ὁ Χριστὸς ὅτι ὑπάρχει Θεός. Κι ὄχι μόνο ὅτι ὑπάρχει, ἀλλὰ καὶ ὅτι ἔ­χει σπλάχνα οἰκτιρμῶν, εἶνε πατέρας γεμᾶ­τος στοργὴ καὶ ἐνδιαφέρον. Ἂν κάθε πατέρας ἀ­γαπᾷ τὸ παιδί του, πολὺ περισσότερο ὁ Θεὸς ἐ­μᾶς, ποὺ εἴμαστε ὅλοι παιδιά του ἀγαπημένα.
⃝ Μᾶς δίδαξε ἀκόμα ὁ Χριστός, ὅτι ὁ Θεὸς εἶνε ἕνας, ἀλλὰ ὁ ἕνας Θεὸς εἶνε τρία πρόσω­πα, Πατὴρ Υἱὸς καὶ ἅγιον Πνεῦμα – ἁγία Τριάς, ἐλέησον τὸν κόσμον σου. Αὐτὸ πιστεύουμε ἐ­μεῖς. Οἱ μωαμεθανοὶ πιστεύουν στὸν Ἀλ­λὰχ καὶ ἄλλοι ἀλλοῦ· ἐμεῖς διαφέρουμε ἀπ᾿ ὅ­λα τὰ θρησκεύματα, διότι πιστεύουμε στὴν ἁγία Τριάδα – Πάτερ Υἱὲ καὶ Πνεῦμα, ἐλέησον τὸν κό­σμον σου. Αὐτὴ εἶνε ἡ πίστι μας, φυτεμένη στὴν καρδιά μας καὶ λάμπει σὰν ἄστρο φωτεινό.
⃝ Δίδαξε ἀκόμα ὁ Χριστός μας, ὅτι τὸ ἕνα πρό­σωπο τῆς ἁγίας Τριάδος, ὁ Υἱός, κατέβηκε ἀ­πὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ ἐδῶ στὴ γῆ καὶ φόρεσε σάρκα ἀνθρωπίνη ἀπὸ τὰ πάναγνα αἵματα τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἔγινε ἄνθρωπος σὰν κ᾽ ἐμᾶς πλὴν τῆς ἁμαρτίας. Κήρυξε, θαυματούργησε, ὑπέμεινε τὰ φρικτὰ πάθη ποὺ περιγράφουν τὰ εὐαγγέλια, σταυρώθηκε, ἀνα­στήθηκε καὶ ἀναλήφθηκε στοὺς οὐρανούς. Καὶ ὅλα αὐτά, γιὰ νὰ σώσῃ τὸν ἄνθρωπο.
⃝ Δίδαξε ἀκόμα ὁ Χριστός μας, ὅτι ἵδρυσε τὴν ἁγία του Ἐκκλησία, μὲ τὰ ἑπτὰ μυστήριά της μὲ τὰ ὁποῖα ἁγιάζεται κάθε πιστός.
⃝ Δίδαξε ἀκόμα ὁ Χριστός μας, ὅτι θὰ ἔρθῃ πάλι. Ναὶ θὰ ἔρθῃ – δὲν εἶνε ψέμα, εἶνε ἀλήθεια. Ὅσο εἶστε βέβαιοι ὅτι αὔριο ξημερώνει Δευτέρα, τόσο νὰ εἶστε βέβαιοι ὅτι θὰ ἔρθῃ μία «ἡμέρα μεγάλη καὶ ἐπιφανής» (Ἰωὴλ 3,4. Πράξ. 2,20), κατὰ τὴν ὁποία ὁ Χριστὸς θὰ ἔρθῃ, ὄχι πλέον ὡς νήπιο ὅπως πρῶτα στὴ Βηθλεέμ, ἀλλὰ ὡς βασιλεύς. Θὰ στήσῃ παγκόσμιο δικαστήριο καὶ ἐνώπιόν του θὰ δικαστοῦμε ὅλοι οἱ ἄνθρω­ποι ὅ­λων τῶν αἰώνων, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ μέχρι τὸν τε­λευταῖο, ἄντρες καὶ γυναῖκες, μικροὶ καὶ με­γάλοι· καὶ ἄλλοι μέν, «οἱ τὰ ἀγαθὰ ποιήσαν­τες», θὰ ἀπέλθουν «εἰς ζωὴν αἰώνιον», «οἱ δὲ τὰ φαῦλα πράξαντες» καὶ ἀμετανόητοι, ποὺ δὲν ἔρριξαν ποτέ ἕνα δάκρυ γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους, «ἀπελεύσονται εἰς κόλασιν αἰώνιον» (Ἰω. 5,29. Ματθ. 25,46). «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος· ἀμήν» (Σύμβ. πίστ. 11-12).

* * *

Αὐτὰ δίδαξε ὁ Χριστός, καὶ αὐτὰ διδάσκου­με κ᾽ ἐμεῖς καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ αἰ­ῶνες. –Μὰ εἶνε ἆραγε αὐτά ἀληθινά;… Ἡ ἀ­πάν­τησις εἶνε· «Πιστὸς ὁ λόγος», εἶνε ἀληθινὰ αὐτά, ἔχουν ἀποδείξεις. Ποιός τὸ βεβαιώνει;
⃝ «Πιστὸς ὁ λόγος». Τὸ βεβαιώνουν τὰ θαύμα­τα. Καμμιά ἄλλη θρησκεία δὲν ἔχει τὰ θαύμα­τα ποὺ ἔχει ἡ Ἐκκλησία μας. Ἐγὼ ἀπορῶ πῶς ὑπάρχουν ἄπιστοι. Θαύματα ποὺ ἔκανε ὁ Χριστός, οἱ ἀπόστολοι, οἱ ἅγιοι καὶ οἱ μάρτυρες. Καὶ μέχρι σήμερα, ἂν καὶ λιγόστεψε ἡ πίστις, γίνονται θαύματα. Ἂν εἶσαι ἄπιστος, πήγαινε νὰ δῇς τὰ θαύματα ποὺ κάνει στὴν Κέρκυρα ὁ ἅγιος Σπυρίδων, στὴν Κεφαλονιὰ ὁ ἅγιος Γεράσιμος, στὴ Ζάκυνθο ὁ ἅγιος Διονύσιος, στὴν Τῆνο ἡ Παναγιά. Γονάτισε καὶ μέσ᾿ στὸ σπίτι σου, προσευχήσου μὲ πίστι, καὶ θὰ δῇς ὅτι καὶ σήμερα γίνονται μεγάλα θαύματα.
⃝ «Πιστὸς ὁ λόγος». Τὸ βεβαιώνουν οἱ προφητεῖες. Πολλὰ ἀπ᾽ αὐτὰ ποὺ λέει τὸ Εὐαγγέ­λιο ἔγιναν· ἔγιναν καὶ θὰ γίνουν. Ὁ Χριστός, σὲ χρόνο ποὺ δὲν ὑπῆρχε ἀκόμη Χριστιανισμός, ἱδρύοντας τὴν Ἐκκλησία του εἶπε ὅτι «καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. 16,18)· κι ὅλοι οἱ δαίμονες ἂν βγοῦν καὶ πολεμήσουν τὴν Ἐκκλησία, δὲ θὰ μπορέσουν νὰ τὴ γκρεμίσουν. Καὶ ὁ λόγος του ἐπαληθεύεται.
⃝ «Πιστὸς ὁ λόγος». Τὸ βεβαιώνουν τὰ θαύμα­τα, τὸ βεβαιώνουν οἱ προφητεῖες, τὸ βεβαιώνουν οἱ ἀλλαγὲς τῆς μετανοίας. Ἐὰν σᾶς πῶ ὅ­τι ἕνας λύκος ἔγινε ἀρνί, ποιός θὰ τὸ πιστέ­ψῃ; «Ὁ λύκος τρίχα ἀλλάζει, γνώμη δὲν ἀλλάζει». Κι ὅμως σήμερα τὸ εὐαγγέλιο, ἂν προσέ­ξατε, διηγεῖται ἕνα τέτοιο θαῦμα, ὅτι ἕνας λύκος ἔ­γινε ἀρνί. Εἶνε ὁ Ζακχαῖος, ποὺ ὡς ἀρχιτελώ­νης ἀδικοῦ­σε τὴν κοινωνία, ἅρπαζε, πλού­τιζε – θησαύ­ριζε. Καὶ ξαφνικὰ ὁ λύκος αὐτὸς γίνεται ἀρνί. Πῶς; Ὅταν εἶδε καὶ πίστεψε στὸ Χριστὸ ἄλλαξε, ὁ ἀνελεήμων ἔγινε φιλάνθρωπος.
⃝ «Πιστὸς ὁ λόγος». Τὸ βεβαιώνει ἀκόμη τὸ αἷ­μα τοῦ μαρτυρίου. Ποταμοὶ αἱμάτων χύθηκαν γιὰ τὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ οἱ μάρτυρες, ποὺ ἑορτάζουμε καθημερινῶς, ἀποτελοῦν πιστὴ ἀπόδειξι τῆς ἀληθείας τοῦ Εὐαγγελίου.

* * *

Ἔτσι εἶνε ἡ πίστι μας, ἀγαπητοί μου. Μεγά­λη καὶ ὑψηλή, ἀήττητη καὶ ἀθάνατη. Μπορεῖ καὶ τὰ ἄστρα νὰ πέσουν καὶ τὰ ποτάμια νὰ ξεραθοῦν, κι ὁ χάρτης τῆς Εὐρώπης νὰ ἀλλάξῃ ἑ­κατὸ φορές, καὶ βασιλεῖες καὶ αὐτοκρατορί­ες νὰ σβήσουν. Ἕνα θὰ μείνῃ αἰώνιο· ἡ πίστις τῶν πατέρων μας. «Πιστὸς ὁ λόγος».
Ὄχι ἕνα τοῖς ἑκατό, ὄχι δύο, ὄχι δέκα, ὄχι πενήντα, ἀλλὰ ἑκατὸ τοῖς ἑκατό, ἑκατὸν ἕνα τοῖς ἑκατὸ εἶνε ἀληθινὴ ἡ πίστι μας. Μπορεῖ νὰ ἀμφιβάλλῃς ὅτι ὑπάρχεις ὁ ἴδιος, νὰ ἀμ­φιβάλλῃς ὅτι ὑπάρχει ἥλιος καὶ ἄστρα, νὰ ἀμφιβάλλῃς γιὰ ὅλα· γιὰ ἕνα μὴν ἀμφιβάλλεις, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε αἰώνιος. «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι» (Ματθ. 24,35).
«Πιστὸς ὁ λόγος». Σ᾽ αὐτὴν τὴν ἁγία πίστι, τὴ γεμάτη χάρι καὶ θαύματα, ἀνήκουμε οἱ ἁ­μαρτωλοὶ ὅλοι μας. Ἀνήκουν γενεὲς γενεῶν. Μικρὸ πρᾶγμα εἶνε ὅτι τετρακόσα – πεντακόσα χρόνια κάτω ἀπὸ τὸ γιαταγάνι τοῦ Τούρκου ἔμειναν πιστοί; Σ᾿ αὐτὴ τὴν πίστι ἀνήκουμε.
Ζοῦμε σὲ χρόνια ἄσχημα, ἀδέρφια μου. Ὁ σα­τανᾶς πολεμάει μὲ τὶς φάλαγγές του νὰ ξερρι­ζώσῃ τὴν πίστι. ῾Ραδιόφωνο, τηλεόρασι, τύπος, κράχτες ἀθεΐ­ας καὶ ὑλισμοῦ, δάσκαλοι καὶ καθηγηταὶ κηρύττουν παντοῦ πὼς δὲν ὑ­πάρχει τίποτε παρὰ ὕλη καὶ μόνο ὕλη. Ὄχι! Ὁ ἄν­θρω­πος δὲν εἶνε μόνο στομάχι, κοιλιὰ καὶ ἔντερα· εἶνε καὶ πνεῦμα – ψυχὴ ἀθάνατη. Καὶ τὸ μόνο ποὺ μπορεῖ νὰ τὸν στηρίξῃ καὶ νὰ τὸν παρηγορήσῃ εἶνε ἡ πίστι τῶν πατέρων μας.
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς προφήτευσε ὅ­τι θὰ ᾿ρθοῦν χρόνια ποὺ οἱ ἄνθρωποι θὰ κλείσουν τὰ αὐτιά τους στὸ Εὐαγγέλιο καὶ θὰ τ᾽ ἀ­νοί­ξουν στὸν διάβολο καὶ τοὺς κράχτες του. Ἀ­πευθύνομαι σ᾽ ἐσᾶς καὶ σᾶς παρακαλῶ· σὲ τοῦτα τὰ δύσκολα χρόνια, μείνετε πιστοὶ καὶ ἀφωσι­ωμένοι στὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ. Κι ἂν ἔρ­θουν μέρες ποὺ κι ὁ πατέρας σου κ᾽ ἡ μητέρα σου καὶ τ᾽ ἀδέρφια σου καὶ ὅλοι ἀρνηθοῦν τὴν πίστι καὶ μείνῃς μόνος, – ἕνας νὰ μείνῃς, νὰ κρατή­σῃς γερά! Καὶ νὰ ξέρῃς, ὅτι ὁ ἕνας θὰ νικήσῃ. Δὲ θὰ νικήσῃ ἡ ἀθεΐα καὶ ἡ ἀπιστία, θὰ νικήσῃ ὁ Χριστός· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας˙ ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Βασιλείου Φιλώτα – Ἀμυνταίου τὴν 29-1-1984