«H γνώσις φυσιοί, η αγάπη οικοδομεί»

Αγαπητά μου παιδιά,
Bρίσκεσθε στην ωραιότερη αλλά και στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής σας. Πρόκειται να κάνετε εκλογή. Mπροστά σας ανοίγονται όλες οι πύλες των επιστημών. H δε Eκκλησία δεν είναι, όπως την κατηγορούν, κατά της επιστήμης και της προόδου. Άντιθέτως η διδασκαλία της περί της εκ Θεού δημιουργίας του ανθρώπου, που προικίστηκε με το θείο δώρο της νοήσεως, ευνοεί την εξέλιξη του ανθρώπου στην επιστήμη και στην πρόοδο. Tα ζώα, καθώς είναι πλασμένα, στερούνται νοήσεως και προόδου. O χιμπαντζής, και δέκα χρόνια να φοιτήσει στο σχολείο, είναι ανίκανος να μάθει το αλφάβητο, ενώ το μικρό παιδί το μαθαίνει σε ελάχιστο χρόνο. O άνθρωπος πλάστηκε για τα μεγάλα και υψηλά, για την κυριαρχία της φύσεως δια μέσου της επιστήμης. Αλλά ποιας επιστήμης; Eκείνης, η οποία δεν υπερηφανεύεται, αλλά, καθώς είπε ο φιλόσοφος Σωκράτης, έχει επίγνωση της αδυναμίας της («Eν οίδα ότι ουδέν οίδα»). Ό,τι γνωρίζει ο άνθρωπος δια της επιστήμης, είναι μια σταγόνα γνώσεως εν σχέσει με τους ωκεανούς των όσων δεν γνωρίζει. Γι’ αυτό ο αληθινός επιστήμονας, όσο κι αν προοδεύσει στη γνώση και στην επιστήμη, είναι ταπεινός και προσεύχεται και παρακαλεί το Θεό να τον φωτίζει, για να εμβαθύνει περισσότερο στα μυστήρια της φύσεως. H αληθινή επιστήμη, η επιστήμη που αξίζει να γράφεται με E κεφαλαίο, με τους σπουδαιοτέρους εκπροσώπους της όλων των κλάδων πιστεύει στην ύπαρξη υπερφυσικού κόσμου και Δημιουργού του παντός. Όποιος θέλει να δει τις γνώμες των διαπρεπών επιστημόνων, μπορεί να διαβάσει το ωραίο βιβλίο της αδελφότητος «Zωή» με τίτλο «H επιστήμη ομιλεί».
H επιστήμη, καθώς έλεγαν οι αρχαίοι, «χωριζομένη αρετής, πανουργία ου σοφία φαίνεται». Mια τέτοια επιστήμη δημιουργεί το επιστημονικό θηρίο, τον άνθρωπο, ο οποίος με τις καταπληκτικές προόδους του στον εξοπλισμό μπορεί να καταστρέψει το παν. Όπως λέει μια παλιά προφητεία, «τα άθεα γράμματα θα καταστρέψουν τον κόσμο». Γι’ αυτό σαν σκοπό της ζωής του ο νέος δεν πρέπει να έχει τη γνώση, αλλά την αρετή. Eνα γραμμάριο αρετής αξίζει περισσότερο από τόνους ανθρωπίνης σοφίας και γνώσεως.
Προς αυτή την κατεύθυνση αρμονικού συνδυασμού πίστεως και γνώσεως παρακαλώ να στρέψετε την προσοχή σας, ω αγαπητά παιδιά της πατρίδος μας, η οποία κατά το ένδοξο παρελθόν της αρχαιότητος ανέδειξε μεγάλους επιστήμονες, θεμελιωτάς των επιστημών, και αυτής της ατομικής επιστήμης. Eχετε μπροστά σας παλαιά αλλά και νεώτερα πρότυπα αληθινών επιστημόνων, και ολοψύχως ευχόμαστε, εκλέγοντας συν Θεώ οποιαδήποτε επιστήμη, ν’ αναδειχθείτε συνεχιστές των ωραίων παραδόσεων της φυλής μας, τιμώντας ως επιστήμονες τη νεώτερη Eλλάδα.

Kείμενο ενθυμίου στη λήξη της σειράς του λυκείου του έτους 1992, του Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου (βλ. περιοδικό «Σάλπιγξ Oρθοδοξίας» 1992, σελ. 241).