Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΔ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. Φύλλου 2041

Κυριακὴ Α΄ Λουκᾶ (Λουκ. 5,1-11)
24 Σεπτεμβρίου 2017
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

ΣYNΩΣΤΙΣΜΟΣ

‘Εγένετο δε τω τον όχλον ‘επικεῖσθαι αὐτῷ τοῦ ἀκούειν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ…» (Λουκ. 5,1)

Κόσμος πολύς, ἀγαπητοί μου, συνωστισμός. Ποῦ; στὴν ἐκ­κλησία; Ἔτσι θά ᾽πρεπε, ἀλλὰ δυστυχῶς στοὺς 100 Χριστιανοὺς 2 μό­νο ἐκ­κλησι­άζονται· οἱ ἄλλοι 98 ποῦ βρίσκονται;
� Καὶ ἐνῷ στὸ ναὸ τὸ ἐκκλησίασμα εἶ­νε τόσο ἀ­­ραιό, κάπου ἀλλοῦ ὑπάρχει κόσμος πο­λύς. Πήγαινε στὰ γήπεδα· δὲν ξέρω τί δαιμόνιο κατέ­λαβε τοὺς ἀν­θρώπους καὶ κάθονται ἐκεῖ ὧ­ρες ὁλόκληρες, εἴτε εἶνε καλοκαί­ρι κι ὁ ἥ­λιος λειώνει τὴν ἄσφαλτο εἴ­τε εἶνε χειμώνας καὶ βρέχει ἢ χιονίζει· συνωστισμός, ποιός νὰ μπῇ μέσα, καὶ τὰ εἰσιτήρια μαύρη ἀγορά.
� Συνωστισμὸς ποῦ ἀλλοῦ;

Θυμᾶμαι ἕνα χωρικὸ ἀπὸ τὰ μέρη τοῦ Ὀλύμπου ποὺ κατέβηκε γιὰ πρώτη φορὰ στὴ Λάρισσα, εἶδε κόσμο ἔξω ἀπὸ ἕνα κινηματο­γράφο καὶ ἀ­συνήθιστος ὁ τσο­πᾶ­νος σὲ τέτοια θεάματα ρώτησε· Τί γίνεται ἐ­δῶ, καρβέ­λια μοιράζουνε;… (Στὰ χρόνια τῆς Κατο­χῆς ἔξω ἀπ᾽ τὰ ἀρτοποιεῖα οἱ ἄνθρωποι ἔκα­ναν οὐρὰ γιὰ νὰ πάρουν 20 μὲ 30 δρά­μια ψω­μά­κι κ᾽ οἱ ἐκκλησιὲς δὲν εἶχαν οὔτε γιὰ νὰ μοιράσουν ἀν­τίδωρο. Τότε καὶ οἱ φανατικοὶ καπνι­σταὶ ἔ­καναν οὐρὰ γιὰ νὰ πάρουν δυὸ τσιγά­ρα). Οὐ­ρὰ λοιπὸν ἔξω ἀπ᾽ τὸν κινηματο­γράφο κι ὁ τσο­πᾶ­νος ἀποροῦσε, γιατί τόσος κόσμος «μαν­τρί­ζε­ται» ἐκεῖ. Ποῦ νά ᾽ξερε τί ἀτιμί­­ες καὶ τί ἐγ­κλήματα βλέπουν στὴν ὀ­θόνη. (Ὅ­ταν ὁ ῾Ρῶ­σος Κροῦ­τσεφ ἐπισκέφθη­κε τὴν Ἀ­μερι­κὴ –δὲν ἀνήκω σὲ κόμμα­τα καὶ δὲν ἀ­σπάζομαι τὴν ἰδε­ολογία τοῦ κομμουνισμοῦ, ἀλ­λὰ πρέ­πει νὰ τὸ ἐκτι­μήσουμε– τὸν πῆγαν καὶ στὸ Χόλ­λυγουντ νὰ τοῦ δείξουν ταινία· καὶ τότε, αὐ­τὸς ὁ ἄθεος, τὸ θεώρη­σε ντροπὴ νὰ κοιτά­ζῃ τὰ γυμνὰ καὶ σκέ­πασε τὰ μάτια του· ἔτσι τὸν πῆρε ὁ φακός. Ἔρ­χονται δη­λαδὴ οἱ ἄ­­πιστοι νὰ μᾶς διδάξουν ἠθική, κ᾽ ἐσὺ ὁ Ἕλ­ληνας καὶ Χριστια­νὸς μὲ τὸ Εὐαγγέλιο τί κάνεις! Γι᾽ αὐτὸ ἐγὼ ὁ παπᾶς δὲν πρέπει νὰ σ᾽ ἀφήσω νὰ κοινωνήσῃς· δὲν μπορεῖ στὴν ἐκκλησιὰ νὰ βλέπῃς τὰ ἅγια τῶν ἁγί­ων καὶ μετὰ ἐκεῖ νὰ βλέπῃς τὰ αἴσχη).
� Οὐρὰ λοιπὸν στὸν κινηματογράφο. Θέλετε νὰ δῆτε κι ἄλλη οὐρά; Δὲν βγαίνετε βρα­δινὲς ὧρες νὰ δῆτε τί κόσμος πλημμυρίζει τὰ νυχτε­ρι­νὰ κέντρα διασκεδάσεως σὲ σημεῖο ποὺ νὰ μὴ βρίσκουν καρέκλα νὰ καθήσουν; Ἐκεῖ ξένοι διεφθαρ­μένοι τύποι, μαζὶ μὲ δικούς μας ἐκμεταλλευτάς, ἐμπορεύον­ται τὰ κατώτερα ἀνθρώπινα ἔνστικτα μὲ δέλεαρ ἀτίμου κέρδους τὶς ἐπαίσχυντες ἡδο­νές.
Ὡραῖα λοιπόν, Χριστιανέ! Οὐρὰ ἔξω ἀπὸ τὰ γήπεδα, τοὺς κινηματογράφους, τὰ κέντρα δι­ακεδάσεως, καὶ μόνο στὴν ἐκκλησιὰ οἱ θαμῶ­νες ἔμειναν λίγοι· κι αὐτοί, ἐνῷ περνᾶνε τὰ ἅ­για καὶ σείεται γῆ καὶ οὐρανός, δὲν ἔχουν συν­αίσθησι. Στὸν κινημα­τογράφο εἶνε προσηλωμέ­νοι μὲ ἄκρα σιγή, μὲ τὰ μάτια τεν­τωμένα ἕτοι­μα νὰ βγοῦν ἀπὸ τὶς κόγχες καὶ τ᾽ αὐτιά τους χωνὶ γιὰ ν᾽ ἀκούσουν τὰ αἴσχη, καὶ στὴν ἐκκλη­σία ὁ ἕνας χασμουριέται, ὁ ἄλλος κοιτάει τὸ ρολόι, κι ὁ ἄλλος κουβεντιάζει. Τί τὴν περάσα­με τὴν ἐκ­κλησία; «Ὡς φοβερὸς ὁ τόπος οὗ­τος» (Γέν. 28,17). Ἂν πιστεύουμε ὅτι ὄντως αὐτὸ τὸ τετρά­γωνο δὲν εἶνε τετράγωνο γῆς ἀλλὰ εἶνε κάτι οὐράνιο καὶ θεῖο, τότε νὰ μπαίνουμε στὴν ἐκ­κλησιά· εἰ δὲ μή, ἂν δὲν αἰσθάνεσαι ῥῖγος ἱε­ρὸ καὶ ἅγιο, ἀνατριχίλα στὸ κορμί σου, προτι­­μότερο νὰ κάθεσαι στὸ σπιτάκι σου.

* * *

Σήμερα ὅμως βλέπω συνωστισμὸ εὐλογημένο. Τὸν βλέπω ὄχι μὲ τὴν ὅρασι ἀλλὰ μὲ τὴν πνευματικὴ θεωρία. Θέλετε νὰ τὸν δῆτε κ᾽ ἐ­σεῖς; Στὰ σπίτια σας βάλτε φωτιὰ καὶ κάψτε βρώμικα περιοδικὰ καὶ ἐφημερίδες, πάρτε στὰ χέρια σας τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο Εὐαγγέλιο –ν᾽ ἁ­γιάσετε κ᾽ ἐσεῖς καὶ τὰ παιδιά σας κι ὅλο τὸ σπί­τι σας– κι ἀνοῖξτε νὰ διαβάσετε ἀπὸ τὸ κα­τὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιο τὴν περικοπὴ κεφάλαιο 5ο, στίχους 1 – 11 (Λουκ. 5,1-11)· εἶνε τὸ σημερινὸ εὐαγ­γέ­λιο. Ἐκεῖ θὰ δῆτε ἕναν ἅγιο συνωστισμό. Ποιόν;
Ἄκουσαν, λέει, ὅτι κάπου θὰ μιλοῦσε ἕνας δάσκαλος, ἕνας ἱεροκήρυκας. Μὰ τί ἦταν αὐ­τός! ὅσοι αἰῶνες κι ἂν περάσουν, δὲν θὰ παρουσιαστῇ στὸν κόσμο ἄλλος σὰν αὐτόν· ἦταν – ποιός, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ἐδίδασκε, κι ὅπως τὸ μελίσσι τρέχει στὸν ἀνθὸ ν᾽ ἀπομυζήσῃ τὸ νέκταρ, ὅπως τὸ βρέφος ζητάει τὸ μαστὸ τῆς μάνας γιὰ νὰ θηλάσῃ τὸ γάλα, ὅ­πως ἡ διψασμένη γῆ ῥουφάει τὸ νερό, ἔτσι κ᾽ ἐ­κεῖ οἱ ἁπλοϊκὲς ψυχές, ποὺ δὲν εἶχαν τὸν ἐγωισμὸ καὶ τὴν ὑπερηφάνεια τῶν φαρισαίων καὶ τῶν σαδδουκαίων, ἔτρεξαν ὅλοι κον­τά του. Ὁ Θεῖος διδάσκαλος δὲν δίδασκε σὲ καμμιὰ ἐκ­κλη­σία μὲ μάρμαρα καὶ πολυελέους, οὔτε σὲ καμ­μιὰ ἐπίσημη αἴθουσα· τόπος διδασκαλίας γιὰ τὸ Χριστὸ ἔγινε τὸ ἀκρογιάλι· ἐκεῖ στὴν ἀμ­μουδιά – ἐ­κεῖ ποὺ συχνὰ σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἁ­μαρτάνουν, ἐκεῖ βρισκόταν ὁ Χριστὸς καὶ γύ­ρω του μα­ζεύτηκε κόσμος «πατεῖς με – πατῶ σε». Κ᾽ ἐκεῖ­νος ἔκανε ἄμβωνα τὸ πλοιάριο· ἀ­νέβηκε σ᾽ αὐ­τό, ζήτησε νὰ τ᾽ ἀπομακρύνουν λίγο ἀπ᾽ τὴ ἀ­κτή, κι ἀπὸ ᾽κεῖ ἔκανε τὴ διδασκαλία. Κ᾽ ἦταν τέτοια ἡ χάρι τοῦ λόγου του, ὥστε μικροὶ – μεγάλοι ἄκουγαν ὅλοι ἀφωσιωμένοι τὰ λόγια του.
Συνωστισμὸς λοιπὸν ἐκεῖ, εὐλογημένος συ­ν­ωστισμός. Καὶ τώρα νὰ ἔλθουμε σ᾽ ἐμᾶς.

* * *

Δὲν θά ᾽πρεπε, ἀγαπητοί μου, μὲ τέτοια προ­­­θυμία ὅπως τότε στὴν παραλία τῆς Γεννη­σαρέτ, νὰ τρέχουμε κ᾽ ἐμεῖς τώρα στὴν ἐκκλησία;
Μὰ ἀκούω ἀντιρρήσεις·
⃞ Ἂν ζούσαμε στὶς μέρες τοῦ Χριστοῦ –ἔ­τσι λένε πολλοί–, ἀσφαλῶς θὰ τρέχαμε κ᾽ ἐ­μεῖς κοντά του νὰ τὸν ἀκούσουμε…
Λάθος κάνετε. Ἡ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ ἀκούγε­­ται καὶ σήμερα. Πέρασαν ἀπὸ τότε καὶ θὰ περάσουν ἀκόμα πολλὰ χρόνια· ἀλλὰ ἕως ὅ­του θὰ ὑπάρχουν ἄστρα καὶ ἥλιος καὶ κῦμα καὶ ὀ­ξυγόνο, ἕως ὅτου ὑπάρχει ἡ γῆ ποὺ πατοῦμε, ἡ φωνὴ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ θὰ ἀ­κούγεται. Ποῦ θὰ ἀκούγεται; Μέσα στὴν ἐκ­κλησία τὴν ὥρα τῆς λατρείας. Ἂν πιστεύῃς, τὰ τροπάρια, ὁ ἀπόστολος, τὸ εὐ­αγγέλιο, οἱ εὐχές, ὅλα αὐτὰ εἶνε ἡ φωνὴ τοῦ Κυρίου.
⃞ Εἶνε ἀλήθεια ὅτι κ᾽ ἐγὼ ὁ ἴδιος πῆγα σὲ μιὰ ἐκκλησία στὴν Ἀθήνα καὶ εἶδα μόνο δέκα ἀν­θρώπους. Ἀφοῦ ἐκήρυξα, βγῆκα ἔξω λυπημέ­νος. Φωνάζω ἕνα γέρο καὶ τοῦ λέω· Τί ἄνθρωποι κατοικοῦν ἐδῶ; –Πῶς, πάτερ, νὰ ἐρχώμαστε στὴν ἐκκλησία; ὁ νεωκόρος βλαστημάει, οἱ ψαλ­τάδες τραγουδοῦν καὶ σὲ νυχτερινὰ κέν­τρα, ἀπ᾽ τὸ λαρύγγι τους βγαίνει κι ὁ Θεὸς βγαίνει κι ὁ διάβολος, οἱ ἐπίτροποι κλέβουν, οἱ παπᾶ­δες δὲν πιστεύουν· διῶξε τους αὐτοὺς ἂν μπο­ρῇς, φέρε ἄλλους, καὶ τότε θὰ δῇς…
Τί νομίζετε, τὸν δικαιολόγησα; Τὸν ἄφησα νὰ μιλήσῃ καὶ μετὰ εἶ­πα· –Δὲ μοῦ λές, γέρον­τα· ἂν οἱ ἐνορῖτες ἀ­κούσουν, ὅτι ἐδῶ τὴν ἄλλη Κυ­ριακὴ θὰ ἔρθῃ κάποιος πλούσιος καὶ θὰ μοιράσῃ σ᾽ ὅλους ἀπὸ μιὰ λίρα, τί θὰ κάνουν; –Ὤ, λέει, θὰ σηκωθοῦν καὶ θὰ ᾽ρθοῦν ὅλοι, καὶ οἱ γριὲς καὶ οἱ λεχῶνες. –Κι ἂν αὐτὸς ποὺ θὰ μοι­ράζῃ τὶς λίρες, λέω, εἶνε ἄ­σχημος ἢ κοντὸς ἢ ψηλὸς ἢ μαῦρος ἢ κίτρινος ἢ πληγιασμένος ἢ λεπρός, ἐσὺ θὰ τὴν πάρῃς; –Τί μ᾽ ἐνδιαφέρει, λέει· ἐγὼ τὴ λίρα θέλω, ἀστειεύεσαι;…
«Ὁ μῦθος δηλοῖ». Δὲν ξέρω τί εἶν᾽ ὁ παπᾶς ἔ­ξω· μπῆκε στὴν ἐκκλησιά, φόρεσε τὰ ἄμ­φια, τελεῖ τὴ θεία λειτουργία; Ἂς εἶνε καὶ λε­πρός, κρατάει καὶ μοιράζει λίρες πνευματικές, λόγια χρυσᾶ. Ὁ Δαυῒδ λέει· Ἀγάπησα τὸ λόγο σου, Κύριε, «ὑπὲρ χρυσίον», παραπάνω κι ἀπ᾽ τὸ χρυσάφι (Ψαλμ. 118,127). Τὰ λόγια τῆς Ἐκκλησίας εἶνε λόγια Χριστοῦ σωτήρια, μὴν κοιτᾷς τί εἶνε ἀ­πὸ ἀπόψεως ἠθικῆς αὐτὸς ποὺ τὰ προφέρει.
⃞ Μπᾶ, ὡραῖες θεωρίες λέτε ἐσεῖς οἱ παπᾶδες γιὰ νὰ σκεπάσετε τὰ σκάνδαλά σας. Καὶ τὰ λὲς ἐσὺ ὁ παπ᾽-Αὐγουστῖνος, ὁ γνωστὸς γιὰ τοὺς ἀγῶνες σου ὑπὲρ καθάρσεως τῆς Ἐκκλησίας;
Μάλιστα, ἀγαπητοί μου, ἐγὼ τὰ λέω. Γιατὶ πρέπει νὰ ἀγωνιζώμεθα ν᾽ ἀνεβῇ ψηλὰ ἡ Ἐκ­κλησία μας, νὰ εἶνε ἀστερισμὸς Ὠρίωνος ποὺ θὰ φωτίζῃ Ἀνατολὴ καὶ Δύσι, ἀλλὰ δὲν εἶνε τὰ σκάνδαλα ὁ βαθύτερος λόγος, γιὰ τὸν ὁποῖο οἱ ἄνθρωποι δὲν ἔρχονται στὴν ἐκκλησιά. Κι ἂν ἀκόμη κάνουμε παπᾶδες σὰν τὸν ἅγιο Χαράλαμπο καὶ δεσποτάδες σὰν τὸ μέγα Βασίλειο, κι ἂν ἡ Ἐκκλησία μας γεμίσῃ ἀπὸ ἀγγέλους καὶ ἀρχαγγέλους, αὐτὸς πού ἔχει μέσα του τὸν διάβολο καὶ τότε δὲν θὰ πατήσῃ.
Γιατί; Γιατὶ βρισκόμαστε σὲ χρόνους χαλεπούς, ποὺ προφήτευσε ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, χρόνια ἀπιστίας καὶ δι­αφθορᾶς, χρόνια ποὺ προφήτευσε καὶ ὁ ἅγι­ος Κοσμᾶς λέγοντας· «Θά ᾽ρθουν μέρες ποὺ θ᾽ ἀδειάσουν οἱ ἐκκλησιές, κι ὅταν ἀδειάσουν οἱ ἐκκλησιὲς θὰ γεμίσουν οἱ φυλακές». Σ᾽ αὐτὲς τὶς ἡμέρες φτάσαμε.

* * *

Ὅλοι, ἀγαπητοί μου, νὰ προσπαθήσουμε μὲ σύνθημα· ἂν ὁ διάβολος ζητάῃ νὰ διώξῃ τοὺς Χριστιανοὺς ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, ἐμεῖς μὲ φιλό­τιμο, μὲ ὄρεξι, μὲ ἐνθουσιασμὸ ν᾽ ἀγωνιστοῦ­με νὰ γεμίσουν πάλι οἱ ἐκκλησιές, νὰ ἀ­δειάσουν τὰ κέντρα τῆς διαφθορᾶς καὶ οἱ κινηματογρά­φοι, νὰ γίνῃ πάλι ἡ Ἑλλὰς ὀρθόδοξο βασίλειο πρὸς δόξαν τῆς ἁγίας Τριάδος· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀνδρέα Πετραλώνων – Ἀθηνῶν τὴν 25-9-1966 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 22-8-2017.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 143β΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868).