Ἀπόσπασμα «Χριστιανικης Σπίθας» φυλ. 267, Δεκέμβιος 1963
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Β΄ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1. https://youtu.be/HCaCTF0GUY4

2. https://youtu.be/NC38l7V8Xv0

3. https://youtu.be/8QPIOwRJhOI

———-

——–

Καὶ ὁ μὲν καθαρὸς ἀέρας, τὰ διαυγῆ καὶ κελαρύζοντα ὕδατα, τὰ παντοειδῆ φυτὰ καὶ ἄνθη, οἱ λειμῶνες καὶ οἱ κῆποι, τὰ παρθένα δάση, τὰ σμήνη τῶν μελισσῶν καὶ ὠδικῶν πτηνῶν, οἱ ἀπορρῶγες βράχοι, ἡ χιονοσκεπὴς κορυφὴ τοῦ Ἄθωνος, ἡ περικυκλοῦσα τὴν χερσόνησον θάλασσα ἀποτελοῦν τὸ φυσικὸ περιέχον ἤ περιβάλλον τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τὸ δὲ πνευματικὸν περιέχον ἤ περιβάλλον ποῖον;
Τὸ πνευματικὸν περιβάλλον τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀποτελοῦν ἄψυχα καὶ ἔμψυχα. Ἄς κάμωμεν ἐκ τῶν προτέρων μίαν παρατήρησιν. Ὑπάρχουν ἐν τῶ Ἁγίω Ὄρει ἄψυχα, τὰ ὁποῖα εὐλαβῶς θεώμενα καὶ μελετώμενα εἶνε πολλῶν ἐκεῖ ἐμψύχων ζωηρότερα, ὅπως ὑπάρχουν καὶ ἔμψυχα ἐκεῖ ποὺ δὲν διαφέρουν νεκρῶν παρὰ κατὰ τοῦτο μόνον, ὅτι ἔχουν τὸ ὄνομα ὅτι ζοῦν…

Τὰ ἱερὰ λείψανα

Τὸ πνευματικὸν περιβάλλον τοῦ Ἁγίου Ὄρους συνιστοῦν τὰ ἑξῆς στοιχεῖα:
1 – . Οἱ νεκροί. Οἱ νεκροί; Ναί! Οἱ νεκροί. Αὐτοὶ ἐξασκοῦν ἐπιρροὴν τεραστίαν ἐπὶ τῶν ζώντων. Ἀλλὰ τίνες οἱ νεκροί; Οἱ ἐν Κυρίω ὁσίως τὸν ἐπίγειον βίον τελευτήσαντες. Τούτων τὰ σκηνώματα, τὰ ὀστᾶ, τὴν ἱερὰν κόνιν φιλοξενεῖ ἡ γῆ τῆς ἱερᾶς χερσονήσου μέχρι τῆς Δευτέρας τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας, ὅτε ἡ ἀρχαγγελικὴ σάλπιγξ θὰ σαλπίση καὶ οἱ νεκροὶ θὰ ἐγερθοῦν ἐκ τῶν μνημείων των. Νεκρῶν ἀναμνήσεις εἶνε τὰ ἱερὰ λείψανα ὁσίων, μαρτύρων, παλαιοτέρων καὶ νεωτέρων, πατέρων καὶ διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας. Οὐδαμοῦ τῆς ἑλληνικῆς γῆς – διατὶ ὄχι καὶ τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου; – ὑπάρχει τόσον πλῆθος ἱερῶν λειψάνων ὅσον ἐν τῶ Ἁγίω Ὄρει. Δὲν ὑπάρχει Ἱ. Μονή, σκήτη καὶ κελλίον, ποὺ νὰ μὴ ἐπιδεικνύη ὡς θησαυροὺς ἀνεκτιμήτου ἀξίας λείψανα ἁγίων. Ἀλλʼ εἶνε ὅλα έκεῖ τὰ λείψανα ἀληθινά; Ἐρωτοῦν σήμερον πολλοί. Διότι ὑπάρχουν δύσπιστοι, οἱ ὁποῖοι ἀποροῦν πῶς τόσον πλῆθος λειψάνων ἔχει συγκεντρωθῆ εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἀλλʼ ἐάν τις ἤθελεν ἀνοίξει τὴν ἐκκλησιαστικὴν ἱστορίαν καὶ ἴδει ὁποία κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους τοῦ Χριστιανισμοῦ τιμὴ ἀπεδίδετο εἰς τὰ ἱερὰ τῶν μαρτύρων λείψανα ἐπὶ τῶν ὁποίων ἐθεμελιοῦντο καὶ θεμελιοῦνται μέχρι σήμερον τὰ ἱερὰ θυσιαστήρια τῶν Ναῶν˙ ἐὰν προσέτι ἤθελε λάβει ὑπʼ ὄψιν τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ μοναχοὶ κατὰ τοὺς ἐνδόξους χρόνους τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας ὡς ἱεραπόστολοι περιοδεύοντες ἐπιμελῶς περισυνέλεγον πᾶν ὅ,τι ὑπενθύμιζε τὴν ἐκ τοῦ κόσμου διάβασιν τῶν ἁγίων καὶ μαρτύρων καὶ τὸ μετέφερον χαίροντες καὶ ἀγαλλόμενοι εἰς τὰς Μονὰς τῆς Μετανοίας των ὡς πολύτιμον κειμήλιον, ὡς καὶ τὸ ἄλλο γεγονὸς ὅτι μετὰ τὴν πτῶσιν καὶ διάλυσιν τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας πλεῖστα ὅσα λείψανα ἱερεῖς καὶ λαϊκοὶ τὰ ἐνεπιστεύθησαν, ὡς εἰς ἀσφαλῆ τράπεζαν, εἰς τὰς Ἱ. Μονάς, τότε ἡ ἀπορία, πῶς τόσα ἱερὰ λείψανα εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος ἔχουν συγκεντρωθῆ, θέλει διαλυθῆ. Οἱ εὐλαβεῖς μοναχοὶ ἦσαν συλλέκται ἱερῶν λειψάνων. Ἀλλʼ οἱ σήμερον,

ἐν τῶ αἰῶνι τούτω τῆς ὕλης καὶ τῶν πλέον περιέργων καὶ περιττῶν ἐνασχολήσεων, εἶνε μανιώδεις συλλέκται διαφόρων εὐτελῶν, εὐτελεστάτων ἀντικειμένων, ὡς οἱ γραμματοσυλλέκται, οἱ ὁποῖοι εἶνε πρόθυμοι νὰ δώσουν ὁλόκληρον περιουσίαν διὰ νʼ ἀγοράσουν ἕνα σπάνιον παλαιὸν γραμματόσημον. Τὸ περισυλλέγειν γραμματόσημα Ἀργεντινῆς καὶ Βενεζουέλας θεωρεῖται σπουδαῖον, ἀλλὰ τὸ περισυλλέγειν ἱερὰ λείψανα ἀναμφισβητήτου γνησιότητος ἐκ τῶν τόπων τῶν μαρτύρων καὶ ἀσκήσεων τῶν ἁγίων ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν μυκτηρίζονται σήμερον ὡς ἐνέργεια ἀνθρώπων καθυστερημένων… Οἱ τοιοῦτοι, ἐὰν εἶχον ἐξουσίαν, θὰ παρέδιδον εἰς τὸ πῦρ ὅλα ἀνεξαιρέτως τὰ ἱερὰ λείψανα, ἀλλὰ θὰ ἐξανίσταντο ὡς θηρία ἄγρια ἐὰν ἐτόλμα τις νὰ κατακαύση μίαν σπάνιαν συλλογὴν γραμματοσήμων των. Οὐαί σοι, κόσμε!
Ἡ ἐκ τῶν κοιμητηρίων τῶν ἁγίων, ὡς καὶ ἐκ τῶν ἱερῶν λειψάνων προερχομένη φωνή, φωνὴ αἰωνιότητος, φωνὴ διδάσκουσα πῶς πρέπει νὰ ζῆ καὶ νʼ ἀποθνήσκη ὁ ἄνθρωπος, ἐξακολουθεῖ νὰ εἶνε συγκλονιστικὴ διὰ τὰς ψυχὰς ἐκείνας, εἰς τὰς ὁποίας ἡ κανδήλα τῆς πίστεως καίει ἀκόμη τὸ ἱλαρὸν φῶς.
Ὅστις θέλει νὰ ἴδη ὁποῖα ἱερὰ λείψανα φυλάσσονται εἰς ἑκάστην τῶν Ἱ. Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἄς μελετήση τὸ βιβλίον τοῦ Γερασίμου ἱερομονάχου ἐκ τῆς Ἰβηρικῆς σκήτης τοῦ Προδρόμου ὑπὸ τὸν τίτλον Προσκυνητάριον τοῦ Ἁγίου Ὄρους (Βιβλιοπωλεῖον Σάββα ἱερομονάχου Καρυαί, Ἅγιον Ὄρος 1949).

Αἱ εἰκόνες

2 – . Αἱ εἰκόνες. Τὸ Ἅγιον Ὄρος ἔχει πλῆθος εἰκόνων τῆς Βυζαντινῆς τέχνης, εἰκόνων, τὰς ὁποίας ἐζωγράφισαν χείρες ἀσκητῶν, πιστῶν τέκνων τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Διὰ τοὺς ζωγράφους τούτους, οἱ ὁποῖοι ἐζωγράφισαν τὰς ὡραιοτέρας εἰκόνας τῶν Ἱ. Μονῶν, ποὺ προκαλοῦν θρησκευτικὸν δέος καὶ κατάνυξιν τῶν προσκυνητῶν, ἡ ζωγραφικὴ δὲν ἦτο ἐπάγγελμα, ἀλλʼ ἀποστολή. Πρὶν λάβουν τὸ πινέλον καὶ ἀρχίσουν νὰ ζωγραφίζουν, προπαρασκευάζοντο πνευματικῶς. Ἐνήστευον, προσηύχοντο, ἐμελέτων τὰς Γραφὰς καὶ τοῦς βίους τῶν ἁγίων. Ἀνεμίγνυον τὰ δάκρυά των μὲ τὰ χρώματα. Εἰς τοὺς ζωγράφους αὐτοὺς μὲ βαθεῖαν συναίσθησιν τῆς τέχνης ἔχουν ἐφαρμογὴν οἱ ἑξῆς λόγοι νεωτέρου φιλοσόφου: «Διὰ νὰ ζωγραφίση κανείς, λέγει, τὸν Χριστὸν χρειάζεται ἐρημικὰς ὥρας, ἐρημικὰς ἡμέρας, ἐρημικὰ χρόνια. Πρέπει νὰ εἶνε μόνος μὲ τὸν ἑαυτόν του, μόνος μὲ τὸν Θεόν του, νὰ ἁγιάζη καθημερινῶς τὸν ἑαυτόν του, νὰ εἶνε ἀπηλλαγμένος ἀπὸ κάθε τι τὸ εὐτελὲς καὶ ταπεινόν. Τὀτε κατέρχεται εἰς τὴν ψυχήν του τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, τότε ἀναπαύεται μέσα εἰς τὸ αἰώνιον καὶ βλέπει καὶ νοιώθει τὸν Λυτρωτήν».
Ἐκ τῶν ταπεινῶν ἐργαστηρίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους προῆλθον ἔξοχα δημιουργήματα, εἰκόνες τῆς Βυζαντινῆς τέχνης, τινὲς τῶν ὁποίων, ὡς λέγει δόκιμος ἁγιογράφος τῶν ἡμερῶν μας, εἶνε «ἀνεπαναλήπτου μοναδικότητος», δηλαδή, εἶνε εἰκόνες ποὺ δὲν θὰ ἠμπορέση τις ἄλλος νὰ τὰς ὑπερβῆ εἰς τὴν ἔκφρασιν.
Αἱ εἰκόνες αὐταὶ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ὀρθῶς παρετήρησέ τις, ἦσαν τὰ μοναδικὰ βιβλία τοῦ ἀγραμμάτου λαοῦ μας ἐν καιρῶ τῆς Τουρκοκρατίας. Ὁ ἐπισκέπτης τότε τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅστις εἶχεν ἐντὸς τοῦ στῆθους του σπινθῆρα εὐσεβείας, ὅταν εἰσήρχετο εἰς τοὺς Ναοὺς καὶ ἔβλεπεν ἐπὶ τῶν τοίχων νὰ ζωγραφίζεται εἰς ἀλλεπαλλήλους εἰκόνας ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας, τῶν ἁγίων καὶ τῶν μαρτύρων τῆς Πίστεως, ἐδιδάσκετο καὶ ἐφρονηματίζετο. Οἱ ἀγράμματοι ἠρώτων τοὺς μοναχοὺς τί ἐσήμαινον τὰ ὅσα ἐζωγραφίζοντο ἐπὶ τῶν εἰκόνων καὶ οἱ μοναχοί, λαμβάνοντες ἀφορμὴν ἐκ τῶν εἰκόνων, παρέδιδον εἰς τοὺς προσκυνητὰς θαυμάσιον μάθημα Ὀρθοδόξου Κατηχήσεως, ὅπερ ἔμενεν ἀνεξίτηλον ἐντὸς τῆς καρδίας τῶν οὕτω πως διδασκομένων. Ὡρισμέναι δὲ εἰκόνες, διὰ τῶν ὁποίων εἰκονίζονται ζωηρῶς τὸ τέλος τοῦ κόσμου, ἡ μέλλουσα κρίσις, ὡς καὶ αἱ τιμωρίαι τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι διέπραξαν ἐν τῆ ζωῆ βαρύτατα ἁμαρτήματα, θανάσιμα ἁμαρτήματα, χωρίς ποτε διʼ αὐτὰ νὰ χύσουν ἕν δάκρυον μετανοίας, αἱ εἰκόνες αὐταὶ ἐξηγούμεναι ἐνεποίουν βαθεῖαν ἐντύπωσιν εἰς τοὺς προσκυνητὰς καὶ ὁ θεῖος φόβος ἐνεφυτεύετο εἰς τὰς καρδίας των. Οὕτως ἡ πίστις καὶ ἡ ἠθικὴ ἐδιδάσκετο διὰ τῶν εἰκόνων.
Ἀλλʼ ὄχι μόνον ἄριστα ἐποπτικὰ μέσα Ὀρθοδόξου διδασκαλίας ἦσαν καὶ εἶνε αἱ εἰκόνες, ὅσαι ζωγραφίζονται μὲ τὰς ὁδηγίας τῆς θείας Τέχνης, ἀλλὰ καὶ ἰδιαιτέραν χάριν ἔχουν. Ναί! Ὅσοι προσέρχονται καὶ ἀσπάζονται εὐλαβῶς τὰς ἱερὰς εἰκόνας, τούτων νοῦς καὶ καρδία διὰ τῶν ὁρατῶν αὐτῶν μέσων, τῶν εἰκόνων, πτεροῦνται καὶ ἀναβιβάζονται εἰς τὰ ὕψη. Οἱ εὐλαβεῖς προσκυνηταὶ βλέπουν νοερῶς τὰ ἱερὰ πρόσωπα, ὦν τὰς εἰκόνας ἀσπάζονται, καὶ παρακαλοῦν ταῦτα ἐν πίστει ὡς θὰ τὰ παρεκάλουν, ἐὰν οἱ προσκυνηταὶ ἔζων εἰς χρόνον καθʼ ὅν ἐν σαρκὶ ἔζησαν τὴν ἐπὶ γῆς ζωήν των οἱ ἅγιοι καὶ ὁ ἀρχηγὸς τῶν ἁγίων, ὁ Χριστός, ὅστις Θεὸς ὦν ἀόρατος, ἄνθρωπος γενόμενος ἐγένετο ὁρατὸς καὶ τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη. Ὁ ἀρνούμενος τὴν εἰκονογράφησιν τοῦ Χριστοῦ θὰ καταλήξη καὶ εἰς τὴν ἄρνησιν τοῦ θείου μυστηρίου τῆς ἐνανθρωπήσεως. Ἡ πίστις εἶνε ἡ καὶ διὰ μέσου τῶν εἰκόνων θαυματουργοῦσα δύναμις. Ἄνευ τῆς πίστεως τῆς ἐν ἀγάπη ἐνεργουμένης οὐδεμία ὠφέλεια προέρχεται ἐκ τῆς ἀπλῆς θέας καὶ τοῦ τυπικοῦ ἀσπασμοῦ τῶν εἰκόνων.
Ὅστις θέλει νὰ γνωρίση ὁποῖον ἀνεκτίμητον πλοῦτον ἰερῶν εἰκόνων περικλείει τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἄς μελετήση τὸ βιβλίον ὑπὸ τὸν τίτλον «Ἀνωτέρα ἐπισκίασις ἐπὶ τοῦ Ἄθω, ἥτοι διήγησις περὶ τῶν Ἁγίων καὶ θαυματουργῶν τοῦ ἐν Ἄθω δοξασθεισῶν εἰκόνων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ ἄλλων ἁγίων» (Βιβλιοπωλεῖον Σάββα ἱερομονάζου, Καρυαί, Ἅγιον Ὄρος 1957).

Τὰ βιβλία

3 – . Τὰ βιβλία. Εἰς τὰς Ἱ. Μονὰς τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἰς ἰδιαίτερα διαμερίσματα φυλάσσονται τὰ βιβλία, βιβλία ἔντυπα καὶ βιβλία χειρόγραφα ἤ κώδικες καλούμενοι. Τὰ ἐντυπα ἀνέρχονται εἰς 100.000. Πλοῦτος πνευματικὸς μέγας, ποὺ θὰ ἦτο διπλάσιος καὶ τριπλάσιος, ἐὰν οἱ ξένοι ὑπὸ τὸ πρόσχημα τοῦ προσκυνητοῦ ἐπισκεπτόμενοι τὸν ἱερὸν τόπον διʼ ἀπατηλῶν μέσων δὲν ἐσύλουν τὰς βιβλιοθήκας τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Τὰ κλαπέντα βιβλία εἶνε πολλά. Σπουδαιότατοι κώδικες ἁγίας Γραφῆς, λειτουργικῶν βιβλίων καὶ Παετρικῶν λόγων καὶ ὁμιλιῶν κατὰ τοὺς ἀνωμάλους καιροὺς ποὺ διῆλθε τὸ ἔθνος ἡμῶν, καὶ μαζὺ καὶ τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἐκλάπησαν καὶ ἀντί βαρυτάτου τιμήματος ἐπωλήθησαν εἰς τὴν Δύσιν καὶ ἤδη κοσμοῦν τὰς βιβλιοθήκας Ρώμης, Λονδίνου καὶ Ρωσσίας. Οἱ κώδικες οὗτοι ἀνήκουν εἰς τὴν πνευματικὴν ἰδιοκτησίαν τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί, ἐὰν ὑπῆρχεν ἐντροπὴ ἐν τῶν κόσμω, θὰ ἔπρεπε νὰ ἐπιστραφοῦν. Ἀλλά, διὰ νὰ εἴπωμεν τὴν ἀλήθειαν, ποτὲ Κυβέρνησις τοῦ μοναδικοῦ ἐν τῶ κόσμω Ὀρθοδόξου Βασιλείου δὲν ἐμερίμνησε διὰ τὴν ἐπιστροφὴν τῶν κλαπέντων τούτων θησαυρῶν, ἀξίας ἀπείρως ἀνωτέρας τῆς ἀξίας ἀγαλμάτων τοῦ ἀρχαίου κόσμου.
Ποῖοι ἔγραψαν τὰς χιλιάδας αὐτὰς τῶν χειρογράφων κωδίκων, πολλοὶ τῶν ὁποίων εἶνε καὶ ἐξόχως εἰκονογραφημένα βιβλία; Ποῖοι ἄλλοι παρὰ οἱ ἥρωες, οἱ ταπεινοὶ μοναχοὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους, οἱ τὴν καλλιγραφίαν ἔχοντες ὡς ἱερὰν διακονίαν. Αὐτοὶ ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς δόξης τοῦ Ἁγίου Ὄρους, διὰ νὰ ὁμιλήσωμεν μὲ τὴν σύγχρονον γλῶσσαν, εἶχον ἀνοίξει τὸ μεγαλύτερον τυπογραφεῖον τοῦ κόσμου. Ἀπὸ πρωίας μέχρι βαθείας νυκτὸς ἐπάνω εἰς τὰ ἀρχαῖα κείμενα τῆς ἱερᾶς ἀλλὰ καὶ τῆς θύραθεν σοφίας μὲ ἀξιοθαύμαστον ὑπομονὴν ἀντέγραφον, καὶ ἐκ τῶν ἁγίων των χειρῶν ἐξήρχοντο καὶ Εὐαγγέλια καὶ Ἀπόστολοι καὶ Λειτουργικὰ βιβλία καὶ λόγοι καὶ ὁμιλίαι Πατέρων καὶ ἀρχαῖα συγγράμματα φιλοσόφων καὶ ποιητῶν, καὶ ἐκυκλοφόρουν εἰς τὸν κόσμον. Ἡ ἀντιγραφὴ βιβλίων ἐθεωρεῖτο ἐκ τῶν σπουδαιοτέρων διακονημάτων τοῦ μοναχοῦ. Διὸ καὶ ἡ πρὸς μοναχὸν τότε ἡ ζωηρὰ προτροπή: Γράφε, μελέτα, ψάλλε, στέναζε, προσεύχου, σιώπα.
Καὶ τώρα ἐφθάσαμεν εἰς τὸ στοιχεῖον ἐκεῖνο, ὅπερ κατʼ ἐξοχὴν δημιουργεῖ τὸ πνευματικὸν περιβάλλον τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Καὶ τὸ στοιχεῖον αὐτὸ εἶνε ἀπαραίτητον, ανευ τοῦ ὁποίου δὲν νοεῖται Ἅγιον Ὄρος, εἶνε Ο ΜΟΝΑΧΟΣ.

Ὁ μοναχὸς

4 – . Ὁ μοναχός. Καὶ ἄλλοτε μᾶς ἐδόθη ἡ ἀφορμὴ νὰ γράψωμεν περὶ μοναχικῆς ζωῆς (ἴδε τὰ ὑπʼ ἀριθμ. 217 καὶ 250 φύλλα τῆς «Σπίθας») καὶ ἴσως εἰς τὸ προσεχὲς μέλλον, ἐὰν ὁ Θεὸς θελήση, πλατύτερον περὶ αὐτῆς νὰ ὁμιλήσωμεν καὶ γράψωμεν. Ἑδῶ τόσον μόνον λέγομεν, ὅτι ἡ παρθενικὴ ζωὴ εἶνε θεοφύτευτον δένδρον, ὅπερ ἐφύτευσεν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἰπών˙ «Οὐ πάντες χωροῦσι τὸν λόγον τοῦτον, ἀλλʼ οἷς δέδοται. Εἰσὶν εὐνοῦχοι, οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτω, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι, οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι, οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν. Ὁ δυνάμενος χωρεῖν χωρείτω» (Ματθ. 19, 12).
Ἕνας δὲ κλάδος τῆς παρθενικῆς ζωῆς, τῆς κατὰ Χριστὸν ἀγαμίας, ὑπὸ ποικίλα σχήματα δρώσης ἐν τῆ στρατευομένη Ἐκκλησία, εἶνε καὶ ἡ ἐν τῆ ἐρήμω μοναχικὴ ζωή, τῆς ὁποίας ἐξαίρετον ἄνθος ἡ ἁγιορειτικὴ ζωή. Ἡ ἐν τῆ ἐρήμω μοναχικὴ ζωὴ εἶνε ἡ μίμησις τῆς ἐπὶ τοῦ Καρμηλίου Ὄρους ζωῆς τοῦ πυρφόρου προφήτου, τοῦ προφήτου Ἡλιού, εἶνε ἡ μίμησις τῆς ζωῆς τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου καὶ πρὸ παντὸς τῆς ἐν ἐρήμω κατὰ διαστήματα παραμονῆς τοῦ Κυρίου, εἶνε ἡ διʼ ἀγώνων ἐσωτερικῆς καθάρσεως ἄνοδος εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Θαβωρείου Ὄρους, ἔνθα ἔκθαμβοι γενόμενοι οἱ τρεῖς μαθηταὶ διὰ τοῦ στόματος τοῦ Πέτρου παρεκάλουν τὸν Κύριον λέγοντες˙ «Κύριε, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι» (Ματθ. 17, 4). Καὶ δὲν εἶνε, νομίζομεν, ἄνευ βαθυτέρας σημασίας τὸ ἐπὶ τῆς κορυφῆς τοῦ Ἄθωνος ὑπὸ τοῦ ἀοιδίμου Πατριάρχου Ἰωακεὶμ Γ΄, ἀνεγερθὲν ναΐδριον τὸ τιμώμενον ἐπʼ ὀνόματι τῆς Θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τὸ Θαβώρειον πρέπει νὰ ζοῦν οἱ μονάζοντες. Ἀλλὰ ἄς μὴ λησμονοῦν, οἱ εἰς τὸ Θαβὼρ τῆς θείας Μεταμορφώσεως ἀνερχόμενοι μοναχοί, οἱ διὰ ἐσωτερικῆς ἐλλάμψεως θεαταὶ τοῦ ἀκτίστου φωτός, ὅτι ἡ μεγάλη μάχη, ἡ σκληρὰ καὶ ἐκτεταμένη μὲ νεκροὺς καὶ τραυματίας, ἀλλὰ καὶ μὲ ἥρωας τῆς πίστεως καὶ ἀρετῆς, δίδεται εἰς τὰ κράσπεδα τοῦ Ὄρους, δίδεται μέσα εἰς τὴν ἀνθρωπίνην κοινωνίαν, μέσα εἰς τὸν κόσμον, εἰς τὸν ὁποῖον ἔζησε τὸ πλεῖστον τῆς ζωῆς ὁ Θεάνθρωπος ἱδρυτής, τὸ ἀθάνατον πρότυπον τῆς ζωῆς τῶν πιστῶν ὅλων τῶν αἰώνων. Καὶ ὑπὲρ αὐτῶν τῶν μαχομένων ἐν τῶ κόσμω χριστιανῶν πρέπει νὰ προσεύχωνται διαρκῶς οἱ μοναχοί, οἱ εἰς τὸ θαβώρειον ὄρος, τὸ Ἅγιον Ὄρος, ζῶντες. Ναί! Νὰ προσεύχωνται ὅπως ἄλλοτε προσηύχετο ὁ Μωϋσῆς, ὅτε ὁ παλαιὸς Ἰσραὴλ ἠγωνίζετο σκληρὸν ἀγῶνα κατὰ τῶν νέων Ἀμαλὴκ (Ἔξοδ. Ιζ΄ 8-16). Ὅταν δὲ λέγωμεν μοναχόν, ἐννοοῦμεν τὸν ἀληθινὸν μοναχόν, τοῦ ὁποῖου τὴν εἰκόνα μᾶς δίδει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος εἰς τὰ ὀλίγα αὐτὰ σπουδαιότερα λόγια του: «Μοναχός ἐστι τάξις καὶ κατάστασις ἀσωμάτων, ἐν σώματι ὑλικῶ καὶ ῥυπαρῶ ἐκτελουμένη. Μοναχός ἐστιν ὁ μόνων τῶν τοῦ Θεοῦ ἐνταλμάτων ἐχόμενος, ἐν παντὶ καιρῶ, καὶ τόπω, καὶ πράγματι. Μοναχός ἐστι βία φύσεως διηνεκής, καὶ φυλακὴ αἰσθήσεων ἀνελλειπής. Μοναχός ἐστι ἡγνισμένον σῶμα, κεκαθαρμένον στόμα, καὶ πεφωτισμένος νοῦς. Μοναχός ἐστιν κατώδυνος ψυχή, ἐν διαρκεῖ μνήμη θανάτου ἀδολεσχοῦσα, ἐγρηγορυΐα τε καὶ ὑπνώττουσα» – Καὶ ἐρωτᾶται ἤδη˙ Ὑπάρχουν σήμερον τοιοῦτοι μοναχοί; Καὶ μὲ τὸ ἐρώτημα αὐτὸ εἰσερχόμεθα εἰς τὸ μέρος ἐκεῖνο τοῦ ἄρθρου, εἰς τὸ ὁποῖον καθὼς ἐν ἀρχῆ ὑπεσχέθημεν, καλούμεθα νὰ εἴπωμεν ὡρισμένας ἀληθείας.

Συνεχίζεται

——–

Ἐπιστολή ἀπό Κατουνάκια, 29-12-1978

Ο διάβολος βάλλει πονηρίας σ’ όσους τον ακούνε. Ο Θεός όμως έδωκε το όνομά Του δια να μαστίζουμε τον διάβολον. Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλόν. Μη αμελήσωμεν την προσευχή μας…..
http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?cat=128