Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου «ΣΥΝΟΔΙΚΑ»
Μέρος Α΄. Περιέχει ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ – ΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ στὴν Ἱερά Σύνοδο, σελ. 54-59

8. ΜΗ ΑΜΕΛΗΣΩΜΕΝ ΝΑ ΕΠΙΛΗΦΘΩΜΕΝ

(Συνεδρία τῆς 18-11-1988)

  ΕΧΩ κάτι πολύ σοβαρὸν νὰ εἴπω, ἀλλʼ ἐὰν τὸ εἴπω ἀμέσως ὑπάρχει φόβος νὰ παρεξηγηθῶ, ὅτι δὲν τὸ λέγω ἐξ ἀγάπης πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν ἀλλʼ ἐκ προσωπικῶν λόγων. Διὰ τοῦτο προτάσσω τὰ ἐξῆς ὡς εἶδος ἐξομολογήσεως.
Ὁ ὑποφαινόμενος δημοσιογραφῶ ἐπὶ 50 καὶ πλέον ἔτη εἰς περιοδικά, τὸ δὲ δημοσιογραφικὸν ὄργανον διὰ τοῦ ὁποίου ἐκφράζω τὰς προσωπικάς μου πεποιθήσεις εἶνε μικρὰ μηνιαία ἐφημερίς, ἡ «Χριστιανικὴ Σπίθα». Ἐὰν ἔχετε τὴν ὑπομονὴν νʼ ἀναγνώσετε ὅλα τὰ ἐκδοθέντα φύλλα τῆς «Χριστ. Σπίθας», κατὰ τὸ μακρὸν αὐτὸ διάστημα δὲν θὰ εὕρετε οὔτε ἕνα φύλλον εἰς τὸ ὁποῖον νὰ ἀσχολοῦμαι μὲ τὰ κατὰ καιροὺς ἐκρηγνυόμενα σεξουαλικὰ σκάνδαλα ἀρχιερέων, πρεσβυτέρων καὶ διακόνων. Ὄχι διότι θεωρῶ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα τὰ παντὸς εἴδους ἁμαρτήματα τῆς σαρκός, ἀλλὰ διότι, λόγω τῶν συνθηκῶν ὑπὸ τὰς ὁποίας ταῦτα διαπράττονται, πλὴν τῶν ἐπʼ αὐτοφώρω συλλαμβανομένων, εἶνε υσαπόδεικτα, καὶ καταγγέλων τις ταῦτα κινδυνεύει νὰ ἀδικήση τὴν ἀλήθειαν καὶ νὰ ἐμπέση εἰς τὸ κρῖμα τῆς διαβολῆς καὶ τῆς συκοφαντίας. Ἀλλὰ καὶ λόγος τις τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου μὲ διδάσκει. Ὁ ἱερὸς οὗτος πατήρ, ὁμιλῶν περὶ Δαυΐδ καὶ Γιεζί, παρατηρεῖ ὅτι ὁ μὲν Δαυΐδ, διαπράξας τὸ ἁμάρτημα τῆς μοιχείας, ἠράσθη ἐμψύχου ὄντος, γυναικός, πρὸς τὴν ὁποίαν ἐκ φύσεως ἔλκεται ὁ ἀνήρ, ὁ δὲ Γιεζί, ὑπηρέτης τοῦ Ἐλισσαίου (βλ. Β΄ Βασ. 5, 20-27), δεχθεὶς παρὰ τὴν ἀπαγόρευσιν τοῦ προφήτου ἀμοιβήν, ἠράσθη ἀψύχου πράγματος, τοῦ χρήματος. Ἔρως σαρκός. Ἔρως χρημάτων. Κατὰ τὸν ἱ. Χρυσόστομον βαρύτερος ὁ ἔρως τῶν τριάκοντα ἀργυρίων.
Ἀπόδειξις τῆς τακτικῆς ταύτης, ἥν τηρῶ ἐπὶ τῶν φημολογουμένων ἑκάστοτε σαρκικῶν παρεκτροπῶν κληρικῶν, εἶνε καὶ τὸ ἐξῆς. Ὅτε πρὸ 30 καὶ πλέον ἐτῶν ἡ Μυτιλήνη ἐσείετο ἀπὸ ἕνα τοιοῦτον σκάνδαλον, καὶ ἐκατηγορεῖτο δημοσία ὁ ἀπὸ Δυρραχίου μητροπολίτης της Ἰάκωβος, παρὰ τὰς πιέσεις πολλῶν δὲν ἀνεμείχθην εἰς τὴν συγκεκριμένην ἐκείνην περίπτωσιν, ἐξ ἀφορμῆς τῆς ὁποίας ἔγραψα καὶ ἄρθρον μὲ τὴν ἐπιγραφὴν «Ἐλεγκταὶ ἀλλʼ ὄχι ἐκπωματισταί» (ἰδὲ ἡμέτερον βιβλίον «Ὁ ἔλεγχος», Ἀθῆναι 1983, σελ. 40-45), διὰ τοῦ ὁποῖου ἐλέγχω τὴν ἄνευ ἀποδεικτικῶν στοιχείων ἐκσφενδονιζομένην κατηγορίαν κατὰ κληρικοῦ ἐπὶ ἀνηθικότητι. Εἰς δὲ τὴν ἀπὸ καθηγητικῆς ἕδρας θεολογικῆς σχολῆς ἐνώπιον φοιτητῶν ἐκφρασθεῖσαν ἀπορίαν σεβαστοῦ καθηγητοῦ τῆς θεολογίας, διατὶ ὁ Καντιώτης δὲν ἤλεγξε τότε τὸν μητροπολίτην Μυτιλήνης διὰ τὸ ἐκραγὲν σκάνδαλον, φοιτητὴς τῆς θεολογικῆς σχολῆς, ὅστις ἐγνώριζε τὰς ἀρχάς μας, ἀπήντησεν εὐστόχως λέγων˙ «κ. καθηγητά, ὁ π. Αυγουστῖνος εἰς περιπτώσεις, κατὰ τὰς ὁποίας δὲν ὑπάρχουν ἀποδεικτικὰ στοιχεῖα ποὺ νὰ θεμελιώνουν τὴν κατηγορίαν, προτιμᾶ τὴν σιωπήν˙

ἐλέγχει δὲ τὰ ὑπεράνω τοῦ ὀμφαλοῦ ἁμαρτήματα, καὶ ἀφήνει εἰς ἄλλους τὸν ἔλεγχον τῶν κάτω τοῦ ὀμφαλοῦ διαπραττομένων ἁμαρημάτων…». Λόγω ἐλλείψεως ἀποδεικτικῶν στοιχείων καὶ εἰς περίπτωσιν ἄλλου τινὸς κληρικοῦ κατηγορηθέντος διὰ σαρκικὸν ἁμάρτημα ἐτήρησα τὴν ἀνωτέρω ἀρχήν μου. Υπηρετῶν ὡς πρωτοσύγκελλος (1935-1942) εἰς τὴν ἱ. Μητρόπολιν Αἰτωλοακαρνανίας, εἰς ἀνακριτικὸν ἔγγραφόν μου δὲν ἠθέλησα νὰ χαρακτηρίσω ὡς ἀποδεδειγμένως ἔνοχον τὸν κληρικὸν ἐκεῖνον, ἀλλʼ ἐζήτησα βαθυτέραν ἔρευναν τῆς ὅλης ὑποθέσεως. Διὰ τὴν θέσιν μου δὲ ταύτην προεκάλεσα τὴν ὀργὴν τοῦ ἀειμνήστου γέροντός μου μητροπολίτου Ἱεροθέου Παρασκευοπούλου, ὅστις καὶ ἔσχισεν ἐνώπιόν μου τὴν ἀναφορὰν καὶ ἔρριψεν αὐτὴν εἰς τὸν κάλαθον τῶν ἀχρήστων. Ἀλλὰ κατόπιν ἐντόνου διαμαρτυρίας μου μεταμεληθεὶς νύκτωρ ἐζήτησε τὸν γραμματέα Καλλίνικον Ποῦλον, τὸν μετὰ ταῦτα ἀείμνηστον ἤδη μητροπολίτην Ἐδέσσης καὶ Πέλλης, καὶ διέταξεν αὐτὸν νὰ περισυλλέξη καὶ συγκολλήση τὰ τεμάχια τοῦ ἐγγράφου μου, ὡς σαφῶς τοῦτο φαίνεται εἰς τὸν δικαστικὸν φάκελλον τοῦ κληρικοῦ Μπουζαλάκου, ὅστις τηρεῖται εἰς τὸ ἀρχεῖον τοῦ γραφείου τῶν ἐκκλησιαστικῶν δικαστηρίων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Τὸ συγκολληθὲν τοῦτο ἀνακριτικὸν ἔγγραφον κατὰ παράκλησίν μου ἀνεσύρθη ἐκ τοῦ ἀρχείου καὶ ἐπεδείχθη εἰς σᾶς κατά τινα συνεδρίαν τοῦ παρελθόντος μηνὸς ἐξ ἀφορμῆς ἄλλου τινὸς γεγονότος. Ἔπεσα δὲ ἐκ τῆς θέσεως τοῦ πρωτοσυγκέλλου ὑπερασπίζων τὴν θέσιν, ὅτι πρέπει οἱ κληρικοὶ νὰ δικάζωνται ἐπὶ τῆ βάσει ἀδαμαντίνης ἀρχῆς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου, τῆς μαρτυρίας δηλονότι δύο μαρτύρων αὐτηκόων καὶ αὐτοπτῶν ἀδιαβλήτου ἤθους.
Ὡς βλέπετε, ἅγιοι ἐν Χριστῶ ἀδελφοί, ἐπὶ τοῦ θέματος τούτου ἡ θέσις μου εἶνε κρυσταλλίνη.
Μετὰ λοιπὸν τὴν ἐξήγησιν ταύτην ἔρχομαι εἰς θέμα σοβαρόν, τὸ ὁποῖον ἀνέκυψεν εἰς βάρος ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἐσχάτως ἐκλεγέντων μητροπολιτῶν, τοῦ ἐκλεγέντος ὡς μητροπολίτου διὰ τὴν νῆσον Λῆμνον Ἱεροθέου Γαρυφάλλου. Ἄς σημειωθῆ ὅτι οὐδεμίαν πρὸς τὸν κληρικὸν τοῦτον τρέφω ἀντιπάθειαν. Ἀκόμη ὅτι εἰς πρότασιν γενομένην εἰς ἐμὲ ὑπὸ σοβαροῦ παράγοντος τῆς Ἱεραρχίας, ἵνα διὰ τὴν κενὴν θέσιν τῆς ἱ. Μητροπόλεως προβάλω ὡς ὑποψήφιον τὸν ἡμέτερον πρωτοσύγκελλον, ἠρνήθην, ἵνα μὴ διὰ τῆς προβολῆς ταύτης ἔλθω εἰς σύγκρουσιν μὲ τὸν ἀγαπητὸν ἐν Χριστῶ ἀδελφὸν μητροπολίτην Κοζάνης κ. Διονύσιον, ὅστις ἀπὸ ἐτῶν ἐπεθύμει τὴν ἐπισκοποποίησιν τοῦ εἰρημένου κληρικοῦ. Ἀλλʼ ὕστερον ἀπὸ τὰ ἀορίστως φημολογούμενα κατὰ τοῦ εἰρημένου κληρικοῦ ὑπὸ ἐκδότου καθημερινῆς ἐφημερίδος, λέγεται ὅτι ὑπεβλήθη κατʼ αὐτοῦ καὶ μήνυσις κοινοποιηθεῖσα διὰ δικαστικοῦ κλητῆρος καὶ εἰς τὴν Ἱ. Σύνοδον. Ἐρωτῶ δὲ τὸν ἅγιον ἀρχιγραμματέα˙ Ἐλλήφθη τοιαύτη μήνυσις; (Ὁ ἀρχιγραμματεὺς ἐνώπιον τῆς Ἱ. Συνόδου ἀπήντησε˙ Ναί).
Ἀλλὰ διατί, αὕτη, ἐρωτῶ ἐκ νέου, δὲν προσεκομίσθη ἐνώπιον τῆς Ἱ. Συνόδου πρὸς λῆψιν ἀποφάσεως;…
Κατὰ τὸ ἐκκλησιαστικὸν δίκαιον, μέχρι ἀκόμη καὶ τῆς τελευταίας στιγμῆς πρὸ τῆς χειροτονίας κληρικοῦ ἐὰν ὑποβληθῆ ἔγγρφος μήνυσις μὲ συγκεκριμένα στοιχεῖα κατηγορίας, ἡ ἀνωτάτη ἐκκλησιαστικὴ ἀρχή, λαμβάνουσα γνῶσιν τῆς μηνύσεως ὑποχρεοῦται ὅπως ἀναβάλη τὴν χειροτονίαν καὶ διατάξη ἀνακρίσεις πρὸς πλήρη διαλεύκανσιν τοῦ ὅλου θέματος. Ἡ δὲ νεωτέρα ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία μαρτυρεῖ ὅτι τοιαύτην γραμμὴν ἠκολούθησεν ἡ Ἱ. Σύνοδος καὶ πρὸ πολλῶν ἐτῶν προκειμένου περὶ ἐκλεγέντων ὡς ἐπισκόπων, Χαλκίδος μὲν τοῦ Εὐγενίου Δεπάστα, Λαρίσης δὲ τοῦ Ἀθανασιάδου. Ὁ μὲν πρῶτος ἐμηνύθη ὡς μέλος ὡς μέλος μασονικῆς στοᾶς, ὁ δὲ δεύτερος διότι μετέφρασε βιβλίον περιέχον ὑλιστικὰς ἀντιλήψεις. Τούτων ἡ Ἱ. Σύνοδος ἀνέβαλε τὰς χειροτονίας καὶ διέταξεν ἀνακρίσεις. Καὶ ὁ μὲν πρῶτος ἐξ αὐτῶν, ἀφοῦ ὑπέβαλε γραπτὴν δήλωσιν ὅτι δὲν εἶνε μασόνος, ὕστερον ἐχειρονήθη˙ ὁ δὲ δεύτερος, κατηγορηθεὶς ὑπὸ τοῦ ἀειμνήστου Μιχαὴλ Γαλανοῦ, ἔκρινε προτιμότερον νὰ παραιτηθῆ.
Αὐτὴν τὴν κανονικὴν γραμμὴν πρέπει νὰ ἀκολουθήση καὶ ἐν προκειμένω ἡ Ἱ. Σύνοδος. Δὲν νὰ ἀναλάβη τὴν χειροτονίαν τοῦ ἐψηφισμένου ἐπισκόπου Λήμνου, νὰ διατάξη νομίμους καὶ κανονικὰς ἀνακρίσεις καί, τὸ σπουδαιότερον, ἐπειδὴ ἡ κατηγορία ἐδημοσιεύθη ἀπὸ τῶν στηλῶν τῆς καθημερινῆς ἐφημερίδος «Ἐλεύθερη Ὥρα», ἀνεγράφη δὲ καὶ εἰς ἄλλας ἐφημερίδας, ὡς καὶ εἰς τὴν «Αὐριανήν», τὴν «Μεσημβρινήν» καὶ τὴν «Βραδυνήν», καὶ ἔλαβε διαστάσεις καὶ ἡ νῆσος Λῆμνος εἶνε ἀνάστατος, δὲον ὁ ἐψηφισμένος ἐπίσκοπος νὰ καταγγείλη ἐπὶ συκοφαντία τὸν μηνυτὴν του Γρηγόριον Μιχαλόπουλον εἰς τὰ ποινικὰ δικαστήρια, ὡς ἔπραξαν καὶ ἄλλοι ἀρχιερεῖς διαβληθέντες διὰ τοῦ τύπου. Καὶ τότε πᾶς ἀγαπῶν τὴν Ἐκκλησίαν θὰ αἰσθανθῆ χαράν, ἐὰν ἐν δικαστηρίω ἀποδειχθοῦν ὅτι τὰ ὅσα ἐδημοσιεύθησαν κατὰ τοῦ κατηγορουμένου εἶνε ψευδῆ καὶ ἀνυπόστατα. Ἐὰν ὅμως ἤθελεν ἀποδειχθῆ ἐνοχή, τότε πῶς θὰ δυνηθῆ οὗτος ὡς μητροπολίτης νὰ ἀσκήση ἀρχιερατικὰ καθήκοντα καὶ νὰ ποιμάνη τὸν λαόν τοῦ Θεοῦ;
Ἡ ὑπόθεσις, ὡς βλέπετε, εἶνε πολὺ σοβαρὰ καὶ πρέπει νὰ τύχη μεγάλης προσοχῆς. Τὸ πνευματικὸν συμφέρον τοῦ ἐκλεγέντος καὶ ὅλης ἐν γένει τῆς Ἐκκλησίας εἶνε, ἡ ὑπόθεσις αὕτη νὰ διαλεκυανθῆ πλήρως καὶ τότε μόνον ὁ ἐκλεγεὶς νὰ μεταβῆ εἰς Λῆμνον καὶ ἀναλάβη καθήκοντα, πρᾶγμα τὸ ὁποῖον καὶ εὐχόμεθα ὁλοψύχως.
Εἶπον ταῦτα ἐνώπιόν σας, ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῶ ἀδελφοί, ἐν καθαρῶ συνειδότι, ἄνευ φόβου καὶ πάθους, καὶ παρακαλῶ ἐπὶ τοῦ θέματος τούτου νὰ ληφθοῦν ἀμέσως ἀποφάσεις.
Σημείωσις: Μετὰ τὴν ἀγόρευσιν ταύτην ἠγέρθη θύελλα ἐν τῆ Ἱ. Συνόδω. Ἀρχιερεύς τις ἐξεσφενδόνισε κατʼ ἐμοῦ βαρυτάτην κατηγορίαν, ὅτι ὁ ὑποφαινόμενος, οὕτως ὁμιλῶν ἐν τῆ Ἱ. Συνόδω, ἀποδεικνύεται ἔχων διεσαλευμένας τὰς φρένας καὶ πρέπει νὰ παραπεμφθῆ εἰς ψυχιατρικὴν ἐξέτασιν… Ἀνἐζησαν καὶ διʼ ἐμὲ αἱ φρικταὶ ἡμέραι τῆς δικτατορίας, ὅτι διʼ ἀσκηθέντα δημοσίως ἔλεγχον κατὰ τὸν κρατούντων ἐξ ἐπόψεως καθαρῶς ἐκκλησιαστικῆς, ἐστάλησαν εἰς Φλώριναν ὡς γνωστὸν τρεῖς καθηγηταὶ τῆς ἰατρικῆς ἵνα μὲ ἐξετάσουν! Ἐσείσθη δὲ τότε τὸ πανελλήνιον καὶ ξένα εἰδησεογραφικὰ πρακτορεῖα μετέδωκαν τὴν φοβερὰν εἴδησιν εἰς τὸ ἐξωτερικόν. Τὸ ἱστορικὸν τῆς ὅλης ὑποθέσεως δύναται νὰ ἀναζητήση τις εἰς τὸ βιβλίον μας «Ἐξέστημεν;», τὸ ὁποῖον, ἐξαντληθὲν πρὸ πολλοῦ, φαίνεται ὅτι εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ ἐπανεκδώσω εἰς Β΄ ἔκδοσιν.