«ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑ

Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου
———-

———-

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

• Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου. Ἐκφωνήθηκε ἀπό τὸν Ραδιοφωνικό Σταθμὸ Λαρίσης, στὶς 13.3.1949 Ἐδημοσιεύθη ἀπομαγνητοφωνημένο εἰς τὸ φυλλάδιο τοῦ περιοδικοῦ «Σάπφειρος» της Λάρισας, στις 16.3.1949. Περιέχεται καὶ στὸ βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου «Ἐκ τοῦ Ἀνεσπέρου Φωτός», Ἔκδοση 1950

Ἀγαπητοὶ ἀκροαταί, ἡ Α΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ὀνομάζεται Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, γιατί κατ’ αὐτὴ την λαμπρὰ πανήγυρι ἐτελεῖτο καὶ τελεῖται ἀκόμη εἰς ὡρισμένα μέρη τῆς Ὀρθοδοξίας ὅπου ἀκμάζει τὸ πῦρ τῆς νικηφόρου πίστεως. Μετὰ τὴν δοξολογίαν τῆς σημερινῆς ἡμέρας σύμπας ὁ κλῆρος καὶ ὁ λαὸς κάμνουν ἱερὰν λιτανείαν, ἐξέρχονται τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, ὑψώνουν τὸν Τίμιον Σταυρὸν καὶ τὰς Ἱερὰς εἰκόνας, ψάλλουν τὸ ἀπολυτίκιον: «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα Σου προσκυνοῦμεν, Ἀγαθέ, αἰτούμενοι συγχώρησιν τῶν πταισμάτων ἡμῶν Χριστὲ ὁ Θεὸς» καὶ εἰς τὸ τέλος τῆς ἱερᾶς λιτανείας μνημονεύονται τὰ ὀνόματα ὅλων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι μὲ σύνθημα Ὀρθοδοξία ἤ θάνατος ἠγωνίσθησαν ἐπὶ τῶν ἐπάλξεων τῆς Ἐκκλησίας διὰ μέσου τῶν αἰώνων διὰ νὰ κρατήσουν ἀκεραίαν καὶ ἀνόθευτον τὴν πίστιν. Τούτων τῶν ἀναριθμήτων ἡρώων τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν φωτεινὸν νέφος λάμπον ὡς οὐράνιον σέλας εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, τελεῖται τὸ ἱερὸν μνημόσυνον. Τούτους ἀνευφημοῦμεν λέγοντες: «τῶν τῆς Ὀρθοδοξίας προμάχων εὐσεβῶν, βασιλέων, ἁγιωτάτων Πατριαρχῶν, Ἀρχιερέων, Διδασκάλων, Μαρτύρων, Ὁμολογητῶν, αἰωνία ἡ μνήμη». Χάρις εἰς τοὺς ἀτρύτους κόπους καὶ θυσίας τῶν ἀειμνήστων αὐτῶν ἀνδρῶν ἔχομεν ἡμεῖς σήμερον τὸν ἀνεκτίμητον αὐτὸν θησαυρὸν ποὺ λέγεται ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ.
Δι’ αὐτὴν τὴν Ὀρθοδοξίαν καυχώμεθα ἐν Κυρίῳ ἡμεῖς οἱ Χριστιανοὶ Ἕλληνες. Ἀλλὰ τὶ εἶνε αὐτὴ ἡ Ὀρθοδοξία ὑπὲρ τῆς ὁποίας ποταμοὺς αἱμάτων ἔχυσε τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων; ― Ἰδοὺ ἐρώτημα, ἰδοὺ θέμα ποὺ ἀξίζει νὰ ἀπασχολήσῃ πάντα Ἕλληνα, διότι ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶνε τι τὸ ἀδιάφορον διὰ τὴν Ἑλλάδα, δὲν εἶνε παρονυχίς τις, ἀλλὰ ἀποτελεῖ τὸν πολύτιμον ἀδάμαντα τῆς Ἑλλάδος.
ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ! Ποῖος ἐκκλησιαστικὸς ρήτωρ θὰ ἠδύνατο νὰ ἐκφωνήσῃ σήμερον τὸν πανηγυρικόν σου; Θὰ ἔπρεπε ν’ ἀναστηθοῦν σήμερον ἐκ τῶν τάφων ὁ Μ. Ἀθανάσιος, ὁ ἱερὸς Φώτιος καὶ Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς διὰ νὰ σαλπίσουν μὲ τὰς διατόρους σάλπιγγάς των πρὸς ὅλον τὸ Ὀρθόδοξον ποίμνιον τό:«φύλακες γρηγορεῖτε», νὰ ἀφυπνίσουν καὶ εἰς τὰ στήθη τῶν πλέον ἀδιαφόρων σημερινῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων τὴν κοιμωμένην συνείδησιν τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὤ μακάρια πνεύματα! Πόσον βαθειὰ εἴχατε σεῖς εἰς τὰς καρδίας σας τὴν ἰδέαν τῆς Ὀρθοδοξίας!

Ἡ δὲ ἰδέα, ἡ καρδία τῆς ὀρθοδοξίας, εὑρίσκεται εἰς ἐκεῖνο ποὺ φωνάζει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, ὁ διαπρύσιος κῆρυξ τοῦ χριστιανισμοῦ, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος:« Ἀδελφοί, στήκετε κααὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἅς ἐδιδάχθητε ετε διὰ τοῦ λόγου ετε δι’ ἐπιστολῆς ἡμῶν» (Β Θεσσαλ. 2,15).
Σύμφωνα μὲ τὸ κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων ὁ χριστιανισμὸς δὲν εἶνε μία ἐφεύρεσις ἀνθρωπίνης διανοίας ἡ ὁποία δύναται νὰ τροποποῆται καὶ ν’ ἀλλοιοῦται ἀνὰ κάθε εἰκοσιτετράωρον. Δὲν εἶνε μία ἁπλῆ φιλοσοφία, ἀπὸ ἐκείνας αἱ ὁποῖαι λάμπουν εἰς τὸν οὐρανὸν τῆς φιλοσοφίας ὡς φωτεινὰ μετέωρα σκέψεως καὶ ἔπειτα σβύνουν καὶ ἐξαφανίζονται εἰς τὸ ἔρεβος. Ὁ Χριστιανισμὸς εἶνε κάτι ἀπείρως περισσότερον. Εὶνε δύναμις ὑπερφυσική. Εἶνε ἀποκάλυψις ἑνὸς ὁλοκλήρου κόσμου ἀληθειῶν, εἰς τὰς ὁποίας δὲν ἠδύνατο νὰ ἀνέλθῃ μόνον του τὸ ἀνθρώπινον πνεῦμα μὲ τὰς πτέρυγας τῆς διανοήσεως. Ὅταν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἐκθαμβος πρὸ τοῦ μεγαλείου ποὺ ἔλαμπε ἀπ’ ὅλας τὰς πλευρὰς τῆς ζωῆς τοῦ Θείου Διδασκάλου προέβη εἰς τὴν ὁμολογίαν, ὅτι Σὺ εἰ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, ὁ Θεάνθρωπος εἶπε:«Μακάριος εἶ Σίμων-Ἰωνᾶ ὅτι σάρξ καὶ αἶμα οὐκ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ’ ὁ Πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς Οὐρανοῖς» (Μαθ. 16,17) δηλαδή: Πέτρε ! Σὲ μακαρίζω διότι αὐτὸ ποὺ ὁμολογεῖς, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, δὲν εἶνε κάτι ποὺ σὲ ἐδίδαξαν οἱ ἄνθρωποι, δὲν εἶνε καιρὸς μελέτης καὶ φιλοσοφικῆς σκέψεως, ἀλλὰ ἀποκάλυψις, ἄνωθεν φωτισμός, ποὺ σὲ κάνει νὰ βλέπῃς ὅτ,ι δὲν ἠμποροῦν νὰ ἰδοῦν ὅλοι οἱ φιλόσοφοι τοῦ κόσμου. Κράτει λοιπὸν καλὰ τὴν ὁμολογίαν σου, τὴν πίστιν σου ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ ἡ πίστις θὰ γίνῃ ὁ βράχος ὁ ἀσάλευτος, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον θὰ οἰκοδομήσω τὴν Ἐκκλησίαν μου, καὶ ἡ ἐκκλησία μου, ἡ ὁποία στηρίζεται ἐπὶ τῆς πίστεως αὐτῆς, θὰ μείνῃ ἀσάλευτος. Αὑτὴ ἡ ἐκκλησία θὰ πολεμηθῇ μὲ λύσσαν ἀφάνταστον, ἀλλ’ ὅλαι αἱ σκοτειναὶ δυνάμεις ποὺ θὰ ἐκβράσῃ ὁ ἅδης διὰ νὰ τὴν διαλύσουν, θὰ συντριβοῦν ὡς κύματα λυσσαλέα ἐπάνω εἰς τὸν βράχον αὐτόν. Θὰ διαλυθοῦν εἰς ἀφροὺς μίσους, θὰ κονιορτοποιηθοῦν, καὶ ἡ Ἐκκλησία ἡ Ὀρθόδοξος, ἡ ὁποία θὰ κρατῇ τὴν ὀρθὴν περὶ ἐμοῦ πίστιν, θὰ ὑψώσῃ νικηφόρως τὴν σημαίαν της εἰς τὰ πέρατα τοῦ κόσμου. «Πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς».
Καὶ ἡ ἱστορία 20 αἰώνων, οἱ ὁποῖοι ἔκτοτε διέρρευσαν, ἐπαληθεύει τὴν μεγάλην αὐτὴν προφητείαν τοῦ Κυρίου. Πολέμιοι τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως παρουσιάσθησαν πολλοί, ἀναρίθμητοι, οἱ ὁποῖοι παρ’ ὅλα τὰ ποικίλα μέσα ποὺ ἐχρησιμοποίησαν ἕνα εἶχον κοινὸν ἀντικειμενικὸν σκοπόν: τὴν παντελῆ διάλυσίν της. Μὲ τὸ πῦρ καὶ μὲ τὸν σίδηρον καὶ μὲ φρικτὰ καὶ ἀνομολόγητα μαρτύρια ἠγωνίσθησαν νὰ ἐξαλείψουν τὴν πίστιν τρομοκρατοῦντες καὶ φονεύοντες ἀθρόως τοὺς ὀπαδοὺς τῆς πίστεως αὐτῆς ἀλλ’ οὐδὲν κατώρθωσαν. Ἀλλ’ ὅπου ἔπιπτεν ἕνας ἐκεῖ 1,2,3,50,100,200 ἠγείροντο διὰ νὰ τὴν ὑπερασπίσουν καὶ ἡ Ὀρθοδοξία ἔρριπτε καθημερινῶς τὰς ρίζας της εἰς Ἀνατολὴν καὶ Δύσιν καὶ ὑψώνετο ὡς δένδρον πάγκαλον καὶ καρποφόρον καὶ ὑπὸ τὴν σκιὰν αὐτοῦ μυριάδες ψυχῶν ἐν ἑνίστόματι καὶ μιᾷ καρδίᾳ ὕμνουν καὶ ἐδοξολόγουν τὸν ἐν Τριάδι Θεὸν καὶ ὁ Χριστιανισμὸς παρουσιάζεται ἡνωμένος· ἡνωμένος μέσα εἰς τοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ὡς Μήτηρ φιλόστοργος εἶχε συγκεντρώσει ὑπὸ τὰς πτέρυγας αὑτῆς ὅλα τὰ τέκνα της. Διὰ τὴν ἔνδοξον αὐτην Ἐκκλησίαν ἠδύνατο ὁ ἐκκλησιαστικὸς ποιητὴς νὰ εἴπῃ:«Ἆρον κύκλῳ τοὺς ὀφθαλμούς σου, Σιών, καὶ ἴδε· ἰδοὺ γὰρ ἥκασί σοι Θεοφεγγεῖς ὡς φωστῆρες ἐκ δυσμῶν καὶ βορρᾶ καὶ θαλάσσης καὶ εώας τὰ τέκνα σου, ἐν σοὶ εὐλογοῦντα Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας».
Ἀλλὰ ἀλλοίμονον! Ἐναντίον τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, ἐπετέθησαν ἄλλης φύσεως ἐχθροὶ καὶ πολέμιοι. Αὐτοὶ δὲν ἦσαν δεδηλωμένοι ἐχθροὶ ὅπως οἱ πρῶτοι. Αὐτοὶ μέσα εἰς τὴν ὀρθοδοξίαν εἶχον γεννηθῇ καὶ γαλουχηθῆ. Εἰς τὸ μητρῷον τῆς ὀρθοδοξίας ἦσαν γραμμένα τὰ ὀνόματά των. Εἰς ὅλας τὰς ἱερὰς συνάξεις ἐλάμβανον μέρος. Ἐκοινώνουν τῶν ἀχράντων μυστηρίων καὶ παραδέχοντο ἀδιστάκτως ὅ,τι ὑπὸ τὸν φωτισμὸν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐδίδασκε ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καὶ ἦσαν ἕτοιμοι ὑπὲρ αὐτῆς νὰ μαρτυρήσουν. Ἀλλ’ αἴφνης τὰς καρδίας αὐτῶν συνετάραξε τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα τῆς ὑπερηφανείας. Ἤθελον, δηλαδὴ αὐτοὶ ὡς ἀνώτερα δῆθεν πνεύματα, μὲ τὸν πῆχυν τῆς λογικῆς νὰ μετρήσουν τὰ δόγματα, τὰς θεμελιώδεις ἐκείνας ἀληθείας ἐπὶ τῶν ὁποίων στηρίζεται τὸ οἰκοδόμημα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἤθελον μὲ τὸ μικρὸν κύπελλον τῆς διανοίας των νὰ ἐκκενώσουν τὸν ἄπειρον ὠκεανὸν τῆς γνώσεως τοῦ ἐν Τριἀδι Θεοῦ. Ἤθελον μὲ τὰς ἀσθενεῖς πτέρυγάς των ὡς ἄλλοι ἴκαροι νὰ διπλεύσουν τὰς ἄχανεῖς ἐκτάσεις τοῦ ἀπείρου καὶ ἔτσι ὑπερήφανοι διὰ τὰς διανοητικάς των πτήσεις εἰς τὸν κόσμον τοῦ μυστηρίου παρουσιάσθησαν μίαν ἡμέραν εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν καὶ εἶπον μὲ στόμφον:«Μέχρι χθὲς συνεφωνούσαμεν μαζί σου εἰς ὅλα τὰ σημεῖα τῆς διδασκαλίας σου. Ἀλλὰ τώρα ὄχι. Αὐτὸ ἐδῶ τὸ σημεῖον τῆς διδασκαλίας σου μᾶς εἶνε ἀκατάληπτον. Τὸ ἄλλο πρέπει νὰ τροποποιηθῇ ὥστε νὰ γίνῃ καταληπτὸν ἀπὸ τὴν ἀνθρωπίνην διάνοιαν. Τὸ τρίτον πρέπει ν’ ἀπορριφθῇ…».
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐκάλεσε τὰ τέκνα ποὺ διεφώνησεν μὲ τὴν διδασκαλίαν καὶ προσεπάθησε νὰ τὰ πείσῃ ὅτι ἡ γραμμὴ τὴν ὁποίαν ἀκολουθεῖ εἶνε ἡ γραμμὴ ποὺ ἐχάραξε ὁ Θεάνθρωπος ἱδρυτής της καὶ ὅτι πᾶσα παρέκκλισις ἐστω καὶ ἐλαχίστη ἀπὸ τὴν γραμμὴν αὐτὴν θὰ δημιουργήσῃ ρῆγμα εἰς τὴν παράταξιν τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ κίνδυνον νοθεύσεως τῆς ἐξ ἀποκαλύψεως Θείας διδασκαλίας. Ἀλλ’ αὐτοὶ δυστυχῶς μὲ πεῖσμα ἑωσφόρου ἐπέμενον εἰς τὰς ἑτεροδιδασκαλίας των καὶ παρέσυρον καὶ ἄλλους. Τότε ἡ Ὀρθοδοξία συνεκάλεσε τὰς Οἰκουμενικὰς Συνόδους καὶ ἐκεῖ ἐκλήθησαν οἱ ἑτεροφρονοῦντες καὶ ἀνέπτυξαν τὰς ἰδέας των καὶ κατόπιν συζητήσεως καὶ ἐρεύνης πολλῆς καὶ ὑπὸ τὸν φωτισμὸν τοῦ Παναγίου Πνεύματος αἱ ἰδέαι των ὡς προσκρούουσαι εἰς τὴν διδασκαλίαν τῆς μιᾶς Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἀπερρίφθησαν καὶ κατεδικάσθησαν, αὐτοὶ δὲ ἐφόσον μετὰ τὴν ἀπόφασιν τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων ἐξηκολούθουν ἐπιμένοντες εἰς τὰς ἐσφαλμένας ἰδέας των ἀπεκόπησαν ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ὡς μέλη γαγγραινώδη, ὡς ἀνιάτως νοσήσαντες, διεγράφησαν ἀπὸ τὰ μητρῷα τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ἤρχοντο πλέον εἰς οὐδεμίαν πνευματικὴν ἐπαφὴ μὲ τοὺς καταδικασθέντας ὑπὸ τῆς κοινῆς συνειδήσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἐθεωροῦντο πνευματικῶς νεκροί.
Αὐτοὶ οἱ καταδικασθέντες καὶ διαγραφέντες ἐκ τῶν μητρώων τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπετέλεσαν τὰς αἱρετικὰς Ἐκκλησίας αὐταὶ αἱ ὁποῖαι διεφώνησεν καὶ ἀπεσπάσθησαν ἀπὸ τὸν κορμὸν τῆς Ὀρθοδοξίας, εἰς στιγμὰς πνευματικῆς ἀνανήψεως καὶ διὰ στόματος Θεολόγων των ὁμολογοῦν ὅτι τὸ καθαρόν, τὸ διαυγές, τὸ κρυστάλλινον πνεῦμα τοῦ Χριστιανισμοῦ διετηρήθη εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν.
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία! Αὑτὴ ἐστάθη ὡς λυδία λίθος, εἰς τὴν ὁποίαν ἐδοκιμάσθησαν καὶ δοκιμάζονται μέχρι σήμερον ὅλαι αἱ ἑτεροδιδασκαλίαι τῶν αἱρετικῶν. Αὐτὴ ὑψώθη ὡς πύργος ἀπόρθητος καὶ ἐδέχθη τὰς μανιωδεστέρας ἐπιθέσεις τῶν ἐχθρῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ. Αὐτὴ προσέφερε καὶ προσφέρει τὰ περισσότερα θύματα εἰς τὸν ἀγῶνα ἐναντίον τοῦ Ἀντιχρίστου. Αὐτὴ εἶνε ἐκείνη, ἡ ὁποία δὲν ἐδέχθη οὐδένα συμβιβασμὸν μὲ τὴν πλάνην. Δὲν ἐπέτρεψε οὔτε ἕνα ἰῶτα νὰ προστεθῇ ἤ ν’ ἀφαιρεθῇ ἀπὸ τὸ σύμβολον τῆς πίστεως. Ἑνθυμηθῆτε πρὸς στιγμὴν τοὺς ἀγῶνας του Μ. Ἀθανασίου, τοῦ ἤρωος, τοῦ προμάχου τῆς Ὀρθοδοξίας ἐναντίον τῶν ἀρειανῶν. Ὀμοιούσιος τῷ Πατρί, εἶνε ὁ Ἰησοῦς Χριστος ― ἐπρότεινον συμβιβαστικῶς οἱ αἱρετικοί. Ὄχι! Ἀπαντᾷ ἡ παράταξις τῆς Ὀρθοδοξίας μὲ ἀρχηγὸν τὸν Μ. Ἀθανάσιον. Δὲν εἶνε ὁ ὁμοιούσιος ἀλλὰ «ὁ ὁμοούσιος τῷ Πατρί, δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο». Δὲν ἠθέλησαν νὰ προστεθῇ το ἰῶτα αὐτὸ τῶν αἱρετικῶν. Καὶ δι’ ἕνα ἰῶτα ἐπάλαισε ὁ Μ. Ἀθανάσιος ἐπὶ ἥμισυ αἰῶνα καὶ ἐσείσθη Ἀνατολὴ καὶ Δυση. Σχολαστικισμοί! Θὰ πουν σήμερα πολλοὶ ποὺ σκέπτονται ἀπολύτως ὑλιστικὰ καὶ δὲν δύνανται νὰ εἰσδύσουν εἰς τὸ βαθὺ νόημα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ἀλλά, κύριοι, ἐὰν ἡ Ὀρθοδοξία ἐδέχετο τότε νὰ προστεθῇ τὸ ἰῶτα ἐκεῖνο τῶν ἀρειανῶν, ὅλον τὸ οἰκοδόμημα τοῦ Χριστιανισμοῦ ποὺ στηρίζεται ἐπὶ τῆς Θεότητος τοῦ Κυρίου θὰ κατέρρεε εἰς ἐρείπια καὶ ὁ Χριστιανισμὸς θὰ ἐξεφυλίζετο εἰς μίαν ἁπλῆν φιλοσοφίαν, τὴν ὁποίαν ἐκήρυξεν ἄνθρωπος καὶ ὄχι Θεός.
Ἡ Ὀρθοδοξία, ἀγαπητοί, ὁμοιάζει μὲ ἕνα θαυμάσιον οἰκοδόμημα, τοῦ ὁποίου οἱ διάφοροι λίθοι εἶνε μαζὶ μὲ τὸν θεμέλιον λίθον κατὰ τοιοῦτον τρόπον συνδεδεμένοι, ὥστε καὶ ἕνα λιθαράκι ἐὰν άφαιρεθῇ ἀπὸ τὸ ὅλον οἰκοδόμημα, κινδυνεύει νὰ καταρρεύσῃ ὅλη ἡ οἰκοδομή. Περίεργον ἀλλ’ ἀληθές. Ἀρκεῖ νὰ ρίψητε ἕνα βλέμμα εἰς ἐκείνους ἐκ τῶν ὀρθοδόξων οἱ ὁποῖοι ἐπηρεαζόμενοι ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῶν αἱρετικῶν διδασκαλιῶν ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὰ ἱερὰ ἤθη καὶ ἔθιμα τῆς ὀρθοδοξίας μας. Σήμερον ἀπορρίπτουν τὴν νηστείαν. Αὐριον τὰςἀκολουθίας. Μεθαύριον θὰ περιφρονήσουν τὰς ἱερὰς εἰκόνας καὶ τὰ σεπτὰ σύμβολα τῆς πίστεως καὶ οὕτω θυσιάζοντες καθημερινῶς εἰς τὸν βωμὸν τοῦ μοδερνισμοῦ «τὰ μικρὰ καὶ ἐλάχιστα δόγματα» θὰ φθάσουν εἰς τὸ θλιβερὸν σημεῖον νὰ μὴ κρατοῦν πλέον μαζί των ἀπὸ τὸν θησαυρὸν τῆς Ὀρθοδοξίας τίποτε ἄλλο παρὰ μόνον τὸ ὄνομα τοῦ Ὀρθοδόξου. Κλαύσατε, ἀδελφοί, καὶ θρηνήσατε τοὺς Ὀρθοδόξους αὐτοὺς οἱ ὁποῖοι ἀπὸ ἕνα πνεῦμα σνομπισμοῦ τοῦ αἰῶνος μας, ἀνεπαισθήτως πολάκις, ἀπεμακρύνθησαν ἀπὸ τὰς βάσεις καὶ τὰ θεμέλια τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ περιπλανῶνται εἰς τὰς Σαχάρας τῶν διαφόρων αἱρέσεων καὶ εἶνε σήμερον λίγο ἀπ’ ὅλα. Μόνον Ὀρθόδοξοι δὲν εἶνε καὶ ἄς φωνάζουν καὶ ἄς διαμαρτύρωνται ὅτι εἶνε ὀρθόδοξοι.
Ἀλλὰ ἐὰν ὡρισμένοι Ἕλληνες ἔγιναν θύματα τῶν διαφόρων προπαγανδῶν καὶ ἀπελάκτισαν τὴν Μητέρα αὑτῶν Ἐκκλησίαν, τὴν σωτήριον Κιβωτὸν τοῦ ἔθνους ἐν ἡμέραις δουλείας, εὐτυχῶς ἡ μεγίστη πλειοψηφία τοῦ Ἑλληνικοῦ παραμένει Ὀρθόδοξος. Μὲ μόνην τὴν διαφοράν, ὅτι ἡ τιμία αὐτὴ λέξις ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ δὲν ἔχει συνειδητοποιηθεῖ εἰς τὰς ψυχὰς τῶν Ἑλλήνων ὅπως θὰ ἔπρεπε. Δὲν ἐδιδάχθη δυστυχῶς ὁ λαός μας τὶ σημαίνει Ὀρθοδοξία. Εἰς τοῦτο βεβαίως πταίουν πολλοί. Δὲν ἔχομεν ὥραν οὔτε εἶνε ὁ καιρὸς κατάλληλος διὰ νὰ ἐξετάσωμεν τὰ ποικίλα ατια, ἕνεκα τῶν ὁποίων ἡ Ὀρθοδοξία μὲ τὰ 4 Πατριαρχεῖα δὲν ἔχει πλέον τὴν λάμψιν τῶν ἐνδόξων χρόνων. Ἴσως ἄλλοτε τὸ θέμα αὐτὸ νὰ μᾶς ἀπασχολήσῃ, διότι, ὡς επομεν καὶ εἰς τὴν ἀρχὴν τῆς ὁμιλίας, ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε ὁ πολύτιμος, ὁ ἀνεκτίμητος ἀδάμας τῆς Ἑλλάδος μας καὶ οὐαὶ ἐὰν ἡ Ἑλλὰς ἀπολέσῃ τὸν ἀδάμαντα αὐτόν. Θ’ ἀπολέσῃ τότε τὴν ψυχήν της.
Ἀλλ’ ὄχι! Ἡ Ἑλλὰς δὲν θ’ ἀπολέσῃ τὸν ἀδάμαντα. Σήμερον Κυριακὴν τῆς Ὀρθοδοξίας μετὰ συγκινήσεως καὶ ἱερωτάτων παλμῶν καρδίας ἀναπολοῦμεν τοὺς χιλιετεῖς ἀγῶνας τοῦ Βυζαντίου, τὰς ἡρωϊκὰς μορφὰς τῶν Ἀθανασίων, τῶν Φωτίων, τῶν Μάρκων Εὐγενικῶν τῶν Γρηγορίων Παλαμᾶ τὰς ἑκατοντάδας τῶν Ἱερῶν Θυμάτων, τὰ ὁποῖα προσέφερε διὰ νὰ μείνῃ ἡ γωνιὰ αὕτη Ὀρθόδοξος, καὶ ἐμπνεεόμενοι ἀπὸ τὸ παράδειγμα τούτων πάντες οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες ὁπουδήποτε τῆς ὑφηλίου καὶ ἐὰν εὑρισκώμεθα ἄς εμεθα πάντοτε ἐν ἐγρηγόρσει καὶ ἐν ἐπιφυλακῇ, ἄς ἔχωμεν τὰ μάτια μας δεκατέσσαρα διὰ νὰ μὴ μᾶς ἐξαπατήσουν αἱ διάφοροι προπαγάνδαι ποὺ ὀργιάζουν δυστυχῶς σήμερον εἰς τὴν πολυπαθῆ μας πατρίδα καὶ ἀνταλλάξωμεν τὸν γνήσιον θησαυρὸν τῆς Ὀρθοδοξίας μὲ τὰ εὐτελῆ καὶ κίβδηλα νομίσματα τῶν αἱρέσεων τὰ ὁποῖα λάμπουν ἐξωτερικῶς ὡς καθαρὸς χρυσός, ἀλλὰ ἐὰν ἀφαιρέσωμεν ἀπ’ αὐτῶν τὸ χρυσὸν ἐπίχρισμα οὐδὲν ἄλλο μένει ἤ σκωρία καὶ μόλυβδος». Χρυσὸς καθαρὸς 24 καρατίων εἶνε μόνον ἡ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΜΑΣ.
Ἀδελφοὶ Ἕλληνες! Δὲν μισοῦμεν οὐδένα ἀλλόθρησκον καὶ ἑτερόδοξον. Ἀλλὰ δὲν δυνάμεθα νὰ περιφρονήσωμεν τὴν ἱερὰν παρακαταθήκην μας. Καυχώμεθα ἐν Κυρίῳ ὅτι εμεθα Ὀρθόδοξοι ἀνήκοντες εἰς τὴν παλαιὰν μαρτυρικὴν καὶ ἔνδοξον Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ. Κατ’ ἐξοχὴν σήμερον ἡμέραν τῆς Ὀρθοδοξίας ἄς ἀνανεώσωμεν τὴν ἀπόφασίν μας διὰ νὰ ζήσωμεν καὶ ἀποθάνωμεν ὡς ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ ἔχοντες ὡς σύνθημα τὸ σύνθημα: ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ἤ ΘΑΝΑΤΟΣ.