Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΣΤ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2208

Τῆς ἁγίας Παρασκευῆς
Παρασκευὴ 26 Ἰουλίου 2019
Toυ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Θυσια εξ αγαπης

Ποιά, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἡ ἁγία Παρασκευή, ποὺ ἑορτάζουμε; ποιός εἶνε ὁ βίος της, τὰ ἔργα καὶ τὰ θαύματά της; Δὲν εἶνε εὔκολο νὰ τὰ διηγηθῇ κανεὶς λεπτομερῶς. Ἂς πλησι­άσουμε εὐλαβῶς τὴν ἱερὰ μορφή της.

* * *

Ἡ ἁγία Παρασκευὴ γεννήθηκε στὴν πρωτεύουσα τοῦ ἀρχαίου κόσμου, τὴ ῾Ρώμη, ἐπὶ αὐτοκράτορος Ἀντωνίνου (138-161 μ.Χ.). Οἱ εὐκατάστατοι γονεῖς της, ὁ Ἀγάθων καὶ ἡ Πολιτεία, ἦ­ταν Χριστιανοί, ἀλλὰ ἄτεκνοι. Ἔταξαν λοιπόν, ἂν ἀποκτήσουν παιδί, νὰ τὸ ἀφιερώσουν στὸν Κύριο. Ὁ Θεὸς τοὺς ἔδωσε πράγματι αὐ­τὴ τὴν κόρη· καὶ ἐπειδὴ γεννήθηκε ἡμέρα Πα­ρασκευὴ τῆς ἔδωσαν καὶ τὸ ὄνομα Παρασκευή. Τὴν ἀνέθρε­ψαν χριστιανικά. Ἀλλὰ τὸ κορίτσι αὐτὸ εἶχε τὸ δυσ­τύχημα νὰ πεθάνουν καὶ οἱ δύο γονεῖς της ὅ­ταν ἐκείνη ἦταν ἀκόμη μικρή. Εἶχε ὅμως τὴ μεγάλη εὐλογία, ὅτι ἡ πίστι στὸ Χριστὸ εἶχε ῥιζώσει ἐγκαίρως μέσα της.
Καθὼς μεγάλωνε, ἡ ἀγάπη στὸν Κύριο ἄναψε φωτιὰ στὴν ψυχή της. Ἡ ἁγία αὐ­τὴ φλόγα, ποὺ δὲν εἶνε ἀπὸ τὴ γῆ ἀλλ᾽ ἀνάβει ἀπὸ τὸν οὐρανό, εἶνε τό­σο δυνατή, ὥστε ὅλα τὰ ποτάμια δὲν μποροῦν νὰ τὴ σβήσουν (πρβλ. ᾎσμ. 8,7). Εὐτυχι­σμέ­νοι ὅσοι τὴν αἰσθάνον­ται.

Ἀγάπησε τὸ Χριστὸ μὲ ὅλη τὴν καρδιά της. Ὄχι ἁπλῶς μὲ λόγια, ἀλλὰ καὶ μὲ ἔργα. Ἀπόδειξις ὅ­­τι, ὅταν ἄκουσε στὸ Εὐαγγέλιο τὴ φωνή του «Πώ­λη­σόν σου τὰ ὑ­πάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς…» (Ματθ. 19,21), ἀν­ταποκρίθηκε. Ἐὰν σήμερα ἡ φωνὴ αὐτὴ ἀ­κουστῇ καὶ στὴν κοινωνία μας, θὰ ὑ­πάρχουν ἆραγε ψυχὲς ν᾽ ἀνταποκριθοῦν; Ἡ ἁ­γία Παρασκευή, ἡ ὀρφανὴ καὶ κληρονόμος μεγάλης περιουσί­ας, μοίρασε τὰ ὑπάρχοντά της στοὺς φτωχούς.
Ἀσπάστηκε τὴ μοναχικὴ ζωὴ καὶ ἄρχισε νὰ κηρύττῃ τὸ Χριστὸ στὴ ῾Ρώμη καὶ τὴν γύρω περιοχή. Ἵ­δρυσε παρθενῶνα, στὸν ὁποῖο συγ­κεντρώθηκαν κορίτσια ποὺ ἀγαποῦσαν τὸν Κύ­ριο, καὶ ἔκανε μία ἱεραποστολικὴ ἀδελφότητα, ποὺ ὁ σκοπός της ἦταν νὰ ἐλεῇ τοὺς φτωχοὺς καὶ νὰ διδάσκῃ τὶς γυναῖκες. Μὲ τὸ καλὸ παράδει­γμα, ποὺ ἔδινε ἡ ἀδελφότης αὐτή, καὶ μὲ τὰ φλογερὰ κηρύγματα τῆς ἁγίας Παρασκευ­ῆς καὶ τῶν συντρόφων της πολλὲς εἰδωλολά­τρισσες γυναῖκες πίστεψαν στὸ Χριστό.
Ἔλαμπε σὰν ἄστρο τῆς αὐγῆς ἡ ἁγία, σὰν ἄγγελος. Ἄλλες γυναῖκες καὶ κοπέλλες τοῦ καιροῦ της ἦταν ντυμένες στὸ μετάξι. Οἱ πατρίκιες στὴ ῾Ρώμη καὶ οἱ κυρίες τῶν μεγάλων οἰκογενει­ῶν ἔβλεπε κανεὶς μὲ τὰ κοσμή­ματά τους νὰ φέρουν ἐπάνω τους ὁλόκληρη περιουσία. Γιατὶ ὑπάρχουν γυ­ναῖκες ματαιόδοξες· ὅ­πως ἡ χελώνα φέρει ἐ­πάνω της ὅλο τὸ σπίτι της, ἔτσι κι αὐτὲς κουβαλοῦν μαζί τους ὅ­λη τὴν περιουσία τοῦ ἀντρός τους.
Ἡ ἁγία Παρασκευὴ δὲν φοροῦσε μεταξωτά· εἶχε μιὰ ἄλλη στολή, ἄφθαρτη καὶ αἰ­ώνια, ἦταν ντυμένη μὲ τὴ σεμνότητα, μιὰ ἐνδυμασία ποὺ δὲν τὴν φθείρει ὁ χρόνος.
Ἄλλες γυναῖκες καὶ τότε ἀλλὰ καὶ μέχρι σή­μερα προσπαθοῦν νὰ φανοῦν ὡραῖες ἐξωτερικά. Βάφουν μὲ κραγιόνια καὶ ποῦδρες τὰ χείλη, τὰ μάγουλα, τὰ φρύδια, τὶς βλεφαρίδες. Ἀλλ᾽ ἐ­ὰν μὲ ρωτήσετε, ποιᾶς γυναίκας μάτια εἶ­νε τὰ ὡραιότερα, θὰ σᾶς ἀπαντήσω, ὅτι τὰ ὡ­ραιότερα γυναικεῖα μάτια εἶνε ἐκεῖνα ποὺ δα­κρύζουν ὅταν ἀκούσουν τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ὅταν προσεύχωνται, ὅταν βλέπουν τὸν ἐπιτάφιο καὶ τὰ ἅγια τῶν ἁγίων. Τέτοια ὀμορφιὰ εἶχε ἡ ἁγία Παρασκευή. Δὲν χρησιμοποίησε ποτέ ἄλλα καλλυντικὰ παρὰ μόνο τὰ δάκρυα, ποὺ ἔτρεχαν ἀπὸ τὰ μάτια της ὅταν τὰ μεσάνυχτα σηκωνόταν καὶ προσ­ευχόταν κάτω ἀπὸ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ· αὐτὰ γίνον­ταν διαμάντια πολύτιμα, ποὺ τὰ ἔπαιρναν ἄγ­γελοι καὶ τὰ μετέφεραν στὸν παράδεισο γιὰ νὰ στολίσουν τὸ στέμμα τῆς παρθενίας της.
Ἄλλες γυναῖκες βάζουν στὰ αὐτιά τους σκουλαρίκια πολύτιμα, πανάκριβα. Ἀλλ᾽ ἐὰν μὲ ρωτήσετε, ποιᾶς γυναίκας αὐτιὰ εἶνε τὰ ὡραιότερα, θὰ σᾶς πῶ· Δὲν εἶνε τὰ αὐτιὰ ἐ­κείνων ποὺ στολίζονται μὲ τέτοια σκουλαρίκια, ποὺ καταστρέφονται ἢ κλέβονται· τὰ ὡ­ραι­ότερα γυναικεῖα αὐτιὰ εἶνε ἐκεῖνα ποὺ στρέφονται πρόθυμα ν᾽ ἀκούσουν τὴ φωνὴ τοῦ συ­ζύγου τους, καὶ πρὸ παντὸς ἐκεῖνα ποὺ εἶ­νε πρόθυμα, ὅπως τὰ αὐτιὰ τῆς ἁγίας Παρασκευῆς, νὰ ὑπακούσουν στὴ φωνὴ τοῦ Εὐαγγελίου, στὴ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ εἶπε· «Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσον­τες αὐτόν» (Λουκ. 11,28).
Ἄλλες γυναῖκες στὴν ἐποχή της, ὅπως οἱ βασίλισσες τῆς ῾Ρώμης, φοροῦ­σαν στὴ μέση τους ζώνη πολυτελέστατη· γιὰ τὴν ἁγία Παρασκευὴ ζώνη ἦταν ἡ ἐγκράτεια μὲ τὴν ὁποία ζοῦσε. Αὐτὰ ἦταν τὰ στολίδια τῆς ἁγίας Παρασκευῆς, καὶ ἔτσι πρέπει νὰ στολίζωνται ὅλες οἱ γυναῖκες καὶ τὰ κορίτσια ποὺ θέλουν νὰ ὀνομάζωνται ὀρθόδοξες Χριστιανές.
Ἡ δρᾶσις της ὅμως προεκάλεσε ἀντίδρασι· εἶνε ὁ νόμος τῆς ζωῆς. Ὅποιος ἀγωνίζεται θὰ πολεμηθῇ. Μόνο οἱ νεκροὶ δὲν πολεμοῦνται. Ὅσοι στὸν κόσμο αὐτὸν ἀγωνίζονται «τὸν καλὸν ἀγῶνα» (Α΄ Τιμ. 6,12), θὰ συναντήσουν ὁπωσδήποτε τὴν ἀντίδρασι τοῦ ἐχθροῦ. Τὰ κακὰ παιδιὰ πετροβολοῦν ὄχι στὰ ἄκαρπα ἀλλὰ τὰ καρποφόρα δέντρα· καὶ ἡ ἁγία Παρασκευή, ποὺ ἦταν ἕνα δέντρο γεμᾶτο ἀπὸ καρπούς, ἦ­ταν ἑπόμενο νὰ δεχθῇ τὸν πετροπόλεμο τῶν ὀργάνων τοῦ σατανᾶ.
Τὴν πολέμησαν προπαν­τὸς οἱ Ἑβραῖοι, ποὺ ἀνέκαθεν ἐχρεύονται τὸν Χριστιανισμό. Δύο ἀπὸ αὐτοὺς κατήγγειλαν στὸν βασιλέα Ἀντω­νῖ­νο, ὅτι μία γυναίκα ταράζει τὸ βασίλειό του κι ὅτι, ἂν αὐτὴ συνεχίσῃ ἔτσι, δὲν θὰ μείνῃ ἄνθρωπος ποὺ νὰ μὴν πιστεύῃ στὸ Χριστό. Μὲ διαταγὴ τοῦ Ἀντωνίνου συλλαμβάνεται ἡ ἁγία Παρασκευή, ὁδηγεῖται ἐμπρὸς στὸν αὐ­το­κράτορα. Αὐτὸς ἔμεινε κατάπληκτος μπροστὰ στὴ φυσικὴ ὀμορφιά της καὶ τῆς πρότεινε· –Ἀρνήσου τὸ Χριστὸ καὶ θὰ σὲ κάνω βασί­λισσα. Ἐκείνη ἀπήν­τησε· –Θὰ ἤμουν πολὺ ἀ­νόητη ν᾽ ἀρνηθῶ τὸ φῶς καὶ νὰ δεχτῶ τὸ σκοτάδι, ν᾽ ἀρνηθῶ τὸ Χριστὸ καὶ νὰ προσκυνήσω τὸν διάβολο, γιατὶ διάβολος εἶνε τὰ εἴδωλα. Προσπάθησε πάλι μὲ γλυκὰ λόγια καὶ ὑποσχέ­σεις νὰ τὴν κάμψῃ· στάθηκε ἀδύνατο. –Σοῦ δίνω προθεσμία τριῶν ἡμερῶν, νὰ σκεφτῇς ὡριμότερα καὶ ν᾽ ἀποφασίσῃς, ἢ νὰ γίνῃς βασίλισσα ἢ θὰ ὑποστῇς μαρτύριο. –Βασιλιᾶ, μὴν κοπι­άζεις, τοῦ λέει· ὄχι τρεῖς, ἀλλὰ τριάν­τα μέρες καὶ τριάντα χρόνια νὰ μοῦ δώσῃς, δὲν ἀλλάζω γνώμη· ὅ,τι ἔχεις νὰ κάνῃς κάν᾽ το ἀμέσως.
Βλέπετε, ἀγαπητοί μου, πῶς μιὰ γυναίκα στάθηκε ἀτρόμητη; Ὅποιος πιστεύει ἀληθινὰ καὶ ἀγαπάει τὸ Χριστό, εἴτε γυναίκα εἴτε ἄν­τρας, δὲν φοβᾶται οὔτε θέλγητρα οὔτε φόβη­τρα, οὔτε ἀνθρώπους οὔτε διάβολο οὔτε τὸν κόσμο ὅλο. Ὁ πραγματικὸς Χριστιανὸς εἶ­νε ἕ­νας ἥρωας, γιατὶ τὸ Εὐαγγέλιο ἀναδεικνύει ἥ­ρωες. Ἡρωίδα καὶ βράχος πίστεως ἀκλόνητος ἀναδείχθηκε ἡ ἁγία Παρασκευή.
Τὸ μαρτύριό της εἶνε ἀπὸ τὰ πιὸ συγκινητι­κά. Ἀναφέρω μόνο μία λεπτομέρειά του. Ὁ Ἀν­τωνῖνος διέταξε νὰ στήσουν καζάνι καὶ μέσα σ᾽ αὐτὸ νὰ βράζουν πίσσα. Καὶ ἐνῷ ἡ πίσσα κό­χλαζε, ῥίχνει τὴν ἁγία μέσα στὸ καζάνι. Πολλοὶ δὲν τὸ πιστεύουν· δικαίωμά τους· ἐμεῖς πι­στεύουμε στὸ Χριστὸ καὶ στὰ θαύματα τῶν ἁ­γίων. Μόλις μπῆκε στὸ καζάνι ἡ ἁγία, ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ κ᾽ ἐκεῖνος ὁ κοχλασμὸς μεταβλήθηκε σὲ δροσιά, σὰν νὰ ἦταν δροσε­ρὸ νερό! Ὁ Ἀντωνῖνος μένει κατάπληκτος. Ἀπορεῖ· μήπως πρόκειται γιὰ ἀπάτη; –῾Ράν­τι­σέ με μ᾽ αὐτό, τῆς λέει. Ἐκείνη ῥάντισε τὸ πρόσωπό του μὲ τὶς χοῦφτες της, κι ὁ αὐτοκρά­τορας τυφλώθηκε, γδάρθηκε ὅλη ἡ ὄψι του, καὶ ἄρχισε νὰ παρακαλῇ τὴν ἁγία. Ἐκείνη μὲ τὴν προσευχή της τὸν θεράπευσε καὶ τότε ὁ κό­σμος φώναξε· –Μέγας καὶ ἀληθινὸς ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν! Χιλιάδες ἄνθρωποι πίστεψαν τὴν ἡμέρα τοῦ μαρτυρίου της.
Τελικὰ ὁ μὲν Ἀντωνῖνος πίστεψε, ἀλλὰ ὁ δι­άδοχός του συνέχισε τὸ διωγμὸ ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν καὶ ἐπ᾽ αὐτοῦ μαρτύρησε ἡ ἁγία. Στρατιώτης τὴν ὡδήγησε στὸν τόπο τῶν ἐκτελέσεων· ἄστραψε τὸ ξίφος του, ἐκόπη ἡ τιμία κεφαλή της, ἀλλὰ ἡ ἁγία ψυχή της πέτα­ξε σὰν περιστέρι στοὺς οὐρανούς, γιὰ νά ᾽νε μαζὶ μὲ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, τοὺς ἁγίους καὶ τοὺς ἀγγέλους, καὶ νὰ δέεται ὑπὲρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν.

* * *

Τί ἔκανε, ἀγαπητοί μου, μιὰ γυναίκα! Συγ­κλόνισε ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ τί κάνουμε ἐμεῖς σήμερα, κλῆρος καὶ λαός; Ἐν συγκρίσει μ᾽ ἐ­κείνην δὲν κάνουμε τίποτε. Μὲ ἀφορμὴ λοι­πὸν τὴ μνήμη της ἂς φιλοτιμηθοῦμε νὰ διδαχθοῦμε ὅσο μποροῦμε ἀπ᾽ τὸ παράδειγμά της· νὰ ζήσουμε οἱ ἴδιοι σὰν Χριστιανοὶ καὶ νὰ ἐρ­γασθοῦμε στὸν κύκλο μας φιλοτίμως.
Ἂς παρακαλέσουμε τὴν ἁγία Παρασκευή. Κι ἂς ἀνάψουμε ἕνα κερὶ ὄχι μόνο γιὰ τὴν οἰ­κογένεια καὶ τὰ παιδιά μας, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας· νὰ συνεχίσῃ νὰ βαδίζῃ στὸ δρόμο τοῦ Χριστοῦ, γιατὶ τότε μόνο θὰ εἶνε εὐτυχισμένη. Ὁ Κύριος μαζί μας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. μονὴ Ἁγ. Παρασκευῆς Μηλοχωρίου – Ἑορδαίας Τετάρτη 26-7-1967)