Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΑ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 1840

Κυρ. Γ΄ Νηστ. Σταυρ/σεως (Ἑβρ. 4,14 – 5,6)
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

«Κρατωμεν της ομολογιας» (Ἑβρ. 4,14)

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, βρισκόμαστε στὴ μέ­ση τῆς Τεσσαρακοστῆς. Μεγάλη ἑ­ορτή, Τρίτη Κυριακὴ Νη­στειῶν-τῆς Σταυροπροσκυνήσεως.
Ὅσα λέγονται (ἀπολυτίκιο, ὕμνοι, τροπάρια, ἀπόστολος, εὐαγγέλιο), ὅλα διδάσκουν μεγά­λα μαθήματα. Ὅποιος ἔχει αὐτὶ μυστικὸ ἀκούει, ὅ­ποιος ἔχει μάτια βλέπει, ὅποιος ἔχει καρδιὰ αἰσθάνεται, καὶ ὅποιος ἔχει γλῶσσα ψάλλει· «Τὸν σταυρόν σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν σου ἀνάστασιν δοξάζομεν» (ἀντὶ τρισαγ.).
Ὠκεανὸς τὰ διδάγματα. Ἀπ᾽ ὅλα αὐτὰ ἂς ἐξ­ετάσουμε μία μόνο λέξι τοῦ σημερινοῦ ἀποστόλου, τὴ λέξι «ὁμολογία». «Κρατῶμεν», λέει, «τῆς ὁμολογίας» (Ἑβρ. 4,14). Τί σημαίνει «ὁμολογία»;

* * *

Ὑπάρχει ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ κόσμου, καὶ ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ Θεοῦ.
Ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ κόσμου. Ὅπως τώρα τελευταῖα ἀκούγεται γιὰ τὰ δάνεια ποὺ κάνει τὸ κράτος, εἶνε γνωστὸ τί σημαίνει ὁμο­λογία καὶ ὁμολογιοῦ­χοι. Τὸ κράτος, ὁποιοδήποτε κράτος, ὅταν βρεθῇ στὴν ἀνάγκη, στρέφε­ται στοὺς πολῖτες του καὶ λέει· Ζη­τῶ τὰ χρήματά σας. Καὶ ὑ­πόσχεται τόκους, κληρώσεις, λα­χνούς. Κι ὁ λαουτζῖκος δίνει ἐμπιστοσύνη, ἀνοίγει τὸ κομπόδεμά του καὶ ἐμπιστεύεται τὶς οἰκονομίες του στὸ κράτος. Καὶ τὸ κράτος; Δίνει ἕνα χαρτί, μία ὁμολογία, πάνω στὴν ὁποία γράφει ἕνα νούμερο. Εἶνε δύσκολο νὰ γράψῃ ἕνα νούμερο; Κατόπιν ὅμως ὅταν ἔρ­χεται ἡ ὥρα νὰ ἐξοφλήσῃ, –δὲν κάνω καμμία πο­λιτικὴ αὐτὴ τὴν ὥρα, ὁμιλῶ γενικὰ γιὰ ὅλα σχε­δὸν τὰ κράτη–, τὸ ψυχρὸ κράτος, ἀ­φοῦ κατα­βροχθίσῃ τὰ ἑκατομμύρια τοῦ λαοῦ, κλείνει τὶς θυρίδες τῶν τραπεζῶν καὶ ἀρνεῖ­ται νὰ δώ­σῃ ὁ,τιδήποτε ἢ δίνει ψίχουλα. Ἔτσι οἱ ὁ­μολο­γίες καταντοῦν κουρελόχαρτα· γιὰ νὰ ἐπαληθεύσῃ πάλι ὁ λόγος τῆς Γραφῆς «Μὴ πεποί­θατε ἐπ᾽ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία» (Ψαλμ. 145,3).
Ἀλλὰ ἡ ὁμολογία ποὺ δίνει ὁ Θεός! Θὰ θελήσετε ἆραγε σήμερα νὰ πάρετε μιὰ ὁμολογία; σήμερα, ἑορτή, θὰ βγῆτε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία παίρνοντας μιὰ τέτοια ὁμολογία; ὁμολογία ποὺ τὴν ὑπογράφει ὄχι ὁ ἄλφα ἢ βῆτα κυβερ­νήτης κράτους ἀλλ᾽ ὁ­μολογία ποὺ ὑπογράφει μὲ τὸ αἷμα του – ποιός· «ὁ βασιλεὺς τῶν βασιλευόντων καὶ κύρι­ος τῶν κυριευόντων» (Α΄ Τιμ. 6,15)! Καταλαβαίνετε αὐτὰ ποὺ σᾶς λέω; Δὲν ἀνέ­βηκα ἐδῶ γιὰ νὰ περά­σῃ ἡ ὥρα ἢ νὰ σᾶς ψυχαγω­γήσω· ἦρθα νὰ διαμαρτυρηθῶ, γιατὶ ἀμελεῖτε καὶ ἀδιαφορεῖτε γιὰ τὰ μεγάλα καὶ αἰώνια.

Ἀδελφοί, «κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας». Ἡ «ὁ­μολογία», γιὰ τὴν ὁποία ὁμιλεῖ ὁ ἀπόστολος, τί εἶνε; Ἐκ μέ­ρους μὲν τοῦ Θεοῦ εἶνε βεβαίω­σις, ἀσφαλὴς βεβαίωσις, πὼς ὅ,τι ὑπόσχεται θὰ μᾶς τὸ δώσῃ. Ὑπόσχεται π.χ. «Οὐ μὴ σὲ ἀ­νῶ οὐδ᾽ οὐ μὴ σὲ ἐγκαταλίπω»· παιδί μου, δὲν θὰ σ᾽ ἐγ­καταλείψω ποτέ. Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θε­οῦ εἶνε τὸ «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν καὶ ἐπείνα­σαν, οἱ δὲ ἐκζητοῦντες τὸν Κύριον οὐκ ἐ­λαττωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ» (Ψαλμ. 33,11). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θεοῦ εἶνε τὸ «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν» (Παρ. 19,17). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ εἶνε ἡ βεβαίωσις ὅτι ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς «δὲν παίρνει πίσω τὸ λόγο του», ὅπως ἔλεγε ὁ γερο – Κολοκοτρώ­νης. Οἱ ἄνθρωποι καὶ τὰ κράτη ἀνακαλοῦν τὶς ὑπο­σχέσεις τους, ὁ Θεὸς ὄχι. «Πᾶς ὃς ἂν ὁμολογή­σῃ ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀν­θρώπων, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁμολογήσει ἐν αὐτῷ ἔμ­προσθεν τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ»· ἐάν, παιδί μου, λέει, μὲ ὁμολογήσῃς ἐμ­πρὸς στοὺς ἀνθρώπους, θὰ σὲ ὁμολογήσω καὶ ἐγὼ ἐνώπιον τῶν ἁγίων ἀγγέλων (Λουκ. 12,8).
Ὁμολογία δὲ ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου τί εἶνε; Ὅπως τὸ παιδάκι ἔχει ἐμπιστοσύνη τυφλὴ στὴ μάνα του, γιατὶ ξέρει ὅτι ποτέ αὐτὴ δὲν θὰ τοῦ δώσῃ κάτι ἐπιβλαβές, ἔτσι ὁ Χριστιανὸς ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του ἀπολύτως στὰ χέρια τοῦ Θε­οῦ. Ὁμολογία θὰ πῇ· ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος νὰ παραδοθῇ στὸ Θεό· ὁ νοῦς νὰ πῇ «Κύριε, δέ­χομαι ὅ,τι διδάσκεις», ἡ καρδιὰ νὰ πῇ «Κύριε, σ᾽ ἀγαπῶ», ἡ θέλησι νὰ πῇ «Κύριε, ὑ­ποτάσσο­μαι στὸ θέλημά σου», καὶ ἡ γλῶσσα νὰ ψάλ­λῃ «Αἴ­νει, ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον» (Ψαλμ. 145,1). Ὁ­μο­λογία λοιπὸν ἴσον πίστις, καὶ ὁμολογῶ ἴ­σον πι­στεύω. Αὐτὸ ἐννοοῦμε καὶ στὸ Πιστεύω ὅ­ταν λέμε «Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁ­μαρτι­ῶν» (Σύμβ. πίστ. ἄρθρ. 10). Ἐφιστῶ ἰδιαιτέρως τὴν προσο­χὴ στὸ ὅτι ὁμολογία εἶνε ἡ πίστις ἡ ὀρθόδοξος.
Δύο σημεῖα τονίζει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Τὸ ἕνα εἶνε σκοτεινό, τὸ ἄλ­λο φωτεινό· τὸ ἕνα ὁμολογία θλιβερή, τὸ ἄλλο ὁμολογία φωτεινή.
Ἡ θλιβερὴ ὁμολογία εἶνε, ὅτι ὅλοι ἀνεξαιρέτως, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα μέχρι σήμερα καὶ μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος, ὅλα τὰ πλήθη τῶν ἀνθρώπων πλὴν ἑνός, γιὰ τὸν ὁποῖο κάνει λόγο σήμερα ὁ ἀπόστολος (βλ. Ἑβρ, 2,11-18), ὅλοι διατελοῦμε ὑπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας. Μερικοὶ ἐπιπόλαιοι λένε· Ἐγὼ δὲν εἶμαι ἁμαρτω­λός· τί ἔκανα; δὲν σκότωσα, δὲν ἔκλεψα, δὲν ἀτίμασα… Λοιπόν; εἶσαι ἐν τάξει; Ἐὰν τὸ λὲς αὐτό, δὲν κατάλαβες γρῦ ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ καράβι πνίγεται βέβαια ὅταν πέσῃ πάνω σ᾽ ἕνα βράχο, ἀλλὰ πνίγεται κι ὅταν στὰ ὕφαλά του ἀνοίξῃ μιὰ μικρὴ τρύπα. Ὁ ἄνθρωπος δὲν πνίγεται μόνο σὲ βάθος ἑκατὸ ἢ χίλια μέτρα· πνίγεται καὶ σὲ μιὰ πιθαμὴ κάτω ἀπ᾽ τὸ νερό. Ὁ ἄνθρωπος πεθαίνει ὄχι μόνο ἀπὸ μιὰ μεγά­λη ἀσθένεια ἀλλὰ κι ἀπὸ ἕνα μικρόβιο. Τί σημαίνουν ταῦτα; ὅτι φτάνει ἕνα μικρόβιο ἁμαρτί­ας νὰ μᾶς καταστήσῃ ἁμαρτωλούς.
Εἴμαστε λοιπὸν ἁμαρτωλοί. Καὶ μόνο ἁμαρτωλοί; εἴμαστε καὶ ἔνοχοι. Ἔνοχοι στὴ συνείδησί μας, ἔνοχοι ἀπέναντι στοὺς ἄλλους τοὺς ὁποίους ἀδικοῦμε, ἔνοχοι προπαντὸς ἐμπρὸς στὸν ἅγιο Θεό· γι᾽ αὐτὸ ὁ Δαυΐδ, ἐκ μέρους ὅ­λης τῆς ἁμαρτωλῆς ἀνθρωπότητος, θρηνεῖ καὶ λέει ἐκεῖνο τὸ ἄφθαστο «Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα» (Ψαλμ. 50,6).
Καὶ ὁ ἔνοχος προκαλεῖ τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶνε παιχνίδι, εἶνε κάτι τρομερό· «φοβε­ρὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶν­τος» (Ἑβρ. 10,31). Ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ χρησιμοποιήσῃ ποικίλα μέσα γιὰ τιμωρία· «ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καὶ εὐρύχω­ρος» (Ψαλμ. 103,25) εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καλύψῃ τοὺς ἀ­σεβεῖς μὲ τὰ κύματά της, ἡ γῆ εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καταπιῇ τοὺς βλάστημους καὶ ἀχάριστους.
Αὐτὴ εἶνε ἡ θλιβερὴ διαπίστωσις, εἴμαστε ἁ­μαρτωλοὶ καὶ ἔνοχοι· ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ τὸ φω­τεινὸ σημεῖο. Τὰ κακά, ποὺ εἶνε ἕτοιμα νὰ πέσουν στὰ κεφάλια μας, ἀποτρέπονται καὶ τὸ μαῦρο σύννεφο τῆς μελαγχολίας καὶ ἀπελπισίας διαλύεται – ποῦ, ἀδελφοί μου; Ἂς δοξάσουμε τὸ Θεό. Νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι εἴμαστε ἁμαρτωλοί – τὸ ἕνα· ἀλλὰ συγχρόνως νὰ ὁμολο­γήσουμε τὸ ἄλλο, ὅτι ὑπάρχει ἰατρός, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ὑπάρχει ἀσθένεια, ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ φάρμακο, τὸ τίμιο αἷμα του. Ναί, ἀ­δελφοί. Ὅσο δύσκολο εἶνε νὰ τὸ ἐννοήσῃ ὁ ἄνθρωπος, τόσο ὅμως εἶνε βέβαιο καὶ ἀληθινό, ὅτι στὸ φρικτὸ Γολγοθᾶ ὁ Υἱὸς τῆς Θεοτόκου προσέφερε τὸν ἑαυτό του ὑψίστη θυσία, «ὑ­πὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας» (θ. Λειτ. Μ. Βασ., καθαγ.).
Ὅσο πολλὰ καὶ μεγάλα κι ἂν εἶνε τὰ ἁμαρτήματά σας, μὴ φοβηθῆτε. Φτάνει μιὰ σταγόνα – ἕνα ἠλεκτρόνιο ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ σβήσουν ὅ­λα. «Τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ …κα­θαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α΄ Ἰω. 1,7). Αὐτὸ λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Ἐνῷ μᾶς φο­βί­ζει γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, δημιουργεῖ μέσα μας τὴν ἐλπίδα γιὰ τὴν «αἰωνίαν λύτρωσιν» (Ἑβρ. 9,12), ὅτι διὰ τοῦ Χριστοῦ ὑπάρχει λύτρωσις. Ἂς φω­νάζουν οἱ ἄπιστοι, ἂς λυσσοῦν τὰ σκυλιὰ τοῦ ᾅ­δου· κανείς δὲν θὰ μπορέσῃ νὰ κλονίσῃ τὸ θρό­νο τοῦ Χριστοῦ. Ὁ δὲ θρόνος τοῦ Χριστοῦ μας εἶνε ὁ τίμιος σταυρός. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Βασιλεὺς τοῦ κόσμου ῥίχνει τὸ βλέμμα ἐπάνω στὴν ἁ­μαρτωλὴ ἀνθρωπότητα καὶ τὸ αἷμα του λυτρώνει καὶ σῴζει τὸν κόσμο. Νά, ἀγαπητοί μου, ἡ ὁμολογία· ἡ θλιβερὴ ἀλλὰ καὶ ἡ φωτεινή.

* * *

Ἕνας διδάσκαλος τῆς Ἐκκλη­σίας μας λέει, ὅτι ἂν κάποιος γλιστρώντας κατρακυλᾷ στὴν ἄ­βυσσο, καὶ πιάσῃ τὸ σκοινὶ ποὺ τοῦ ῥίχνουν, σῴ­ζεται. Ναί, ἀδελφοί μου, ἄ­βυσσος εἶνε ὁ κόσμος, ἡ ἀνθρώπινη καρδιά, τὰ πάθη· «ἄβυσσος ἄ­βυσ­σον ἐπικαλεῖται εἰς φωνὴν τῶν καταρρακτῶν σου» (Ψαλμ. 41,8). Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς μᾶς ἔρριξε σκοινί. Ἂς ἁρπάξουμε τὸ σκοινὶ τῆς σωτηρίας ποὺ κρεμά­ει ἀπὸ πάνω μας ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Ἂς πιάσουμε σφιχτὰ αὐτὸ τὸ σχοινί· «κρατῶ­μεν τῆς ὁμολογίας»! Δὲν ὑπάρχει στὸν κόσμο ἄλλο ὄ­νομα ἱκανὸ νὰ μᾶς σώσῃ παρὰ μόνο ὁ Χριστός (βλ. Πράξ. 4,12). «Κρατῶ­μεν τῆς ὁμολογίας», ἂς κρατοῦ­με τὴν πίστι, ὅπως κρατάει τὸ σχοινὶ ἐκεῖνος ποὺ δὲν θέλει νὰ γλιστρήσῃ στὴν ἄβυσσο.
Τὸ σχοινὶ αὐτό, ἀδελφοί μου, ποὺ ἦταν ἀ­σύντριπτο, γιὰ τὴν ἀπιστία καὶ τὰ σκάνδαλά μας ἔχει καταντήσει σήμερα λεπτὴ κλωστή. Ἀπὸ μιὰ κλωστὴ κρέμεται ὁ κόσμος. Ἡ πίστι ἔ­χει ἀδυνατίσει. Κι ὁ διάβολος ζητᾶ νὰ κόψῃ μὲ ψαλίδια τὴ χρυσῆ κλωστή, ποὺ εἶνε ἡ Ὀρθοδο­ξία μας. Ἂς κρατήσουμε κα­λά. Μακάριος ὅ­ποιος σήμερα κρατάει τὴν κλωστή, αὐτὴ τὴν ἄγκυρα. «Κρα­τ­ῶμεν τῆς ὁμολογίας»! γιὰ νὰ φθάσουμε στὸν οὐρανό, κ᾽ ἐκεῖ νὰ δοξάζουμε Πατέρα Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα εἰς αἰῶνας αἰώνων· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Δημητρίου Ν. Ἑλβετίας – Ἀθηνῶν τὴν 17-3-1963 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 21-2-2014.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 73β΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)