Περίοδος Δ΄ – Ἔτος Κ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 984
Κυριακὴ Ἁγ. Πάντων (Ἑβρ. 11,33 – 12,2)
Τοῦ Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου

Εμπαιγμος

«Ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον…»
(Ἑβρ. 11,36)

Τὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ἀγαπητοί μου, ἱστορεῖ τὴν ἄθλησι καὶ τὰ μαρτύρια τῶν ἁγίων Πάντων. Ποιόςδὲν θαυμάζει τὴν καρτερία τους;

Μὴ λησμονοῦμε ὅμως, ὅτι οἱ σωματικοὶ πόνοι ποὺ ὑπέμειναν ἦταν ἕνα μέρος μόνο τοῦ μαρτυρίου τους. Οἱ ἅγιοι Πάντες εἶχαν κ᾿ ἕ­ναν ἄλλο πόνο νὰ ὑπομείνουν. Καὶ αὐτὸς εἶνε ὁ ἐμπαιγμός. Γι᾿ αὐτὸ τώρα δὲν θὰ σᾶς μιλήσω γιὰ τὰ φοβερὰ σωματικά τους μαρτύρια. Θὰ σᾶς μιλήσω μόνο γιὰ τὸν ἐμπαιγμό, γιὰ τὴν κοροϊδία, ποὺ ὑπέμειναν οἱ ἅγιοι Πάντες, σύμφωνα μ᾿ αὐτὰ ποὺ λέει ὁ σημερινὸς ἀπόστολος.

* * *

«Ἐμπαιγμῶν», λέει, «καὶ μαστίγων πεῖραν ἔ­λαβον» (Ἑβρ. 11,36), δοκίμασαν δηλαδὴ τὸν ἐμπαι­γμό. Ποιός εἶνε αὐτὸς ὁ ἐμπαιγμός; Ἂν ἀνοίξουμε τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, θὰ δοῦμε ὅτι πολ­λοὶ ἱεροὶ ἄνδρες ἔγιναν ἀντικείμενο γελοιότητος καὶ χλευασμοῦ.
⃝ Παράδειγμα πρῶτο

ὁ Νῶε. Ἦταν δίκαιος. Πίστευε στὸ Θεὸ καὶ ἔλεγε στοὺς συγχρόνους του νὰ παύσουν ν᾿ ἁμαρτάνουν. Ἐκεῖνοι τὸν ἐνέπαιζαν, τὸν κορόιδευαν. Κι ὅταν ὁ Νῶε τοὺς εἶπε ὅτι ἔρχεται τιμωρία καὶ τὸν εἶ­δαν νὰ φτειάχνῃ καράβι στὴν ξηρά, αὐτοὶ δι­ασκέδαζαν καὶ ἔλεγαν· Τρελλάθηκε ὁ Νῶε…
⃝ Ἐνεπαίχθη λοιπὸν ὁ Νῶε ἀπὸ τὴν γενεά του τὴν ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη. Ἐνεπαίχθη ἐπίσης ὁ Λὼτ ὁ δίκαιος μέσα στὰ Σόδομα καὶ Γόμορρα.
⃝ Ἐνεπαίχθη ἀκόμη ὁ Ἰώβ. Ὅταν τὸν εἶδαν φτωχό, δυστυχισμένο, ἄρρωστο, τοῦ εἶπαν· Τί σὲ ὠφέλησαν οἱ δικαιοσύνες σου καὶ ἡ πίστι σου;… Κι αὐτὴ ἀκόμα ἡ γυναίκα του τοῦ εἶπε τὸν πιὸ πικρὸ λόγο· «Βλαστήμα τὸ Θεό, καὶ πέθανε». Αὐτὸς ὅμως ἀπήντησε· Γυναίκα ἄφρον, ὄχι μόνο δὲν τὸν βλαστημῶ, ἀλλὰ καὶ τὸν ὑμνῶ καὶ τὸν δοξάζω. «Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ ἕως τοῦ αἰ­ῶνος» (βλ. Ἰὼβ 1,21). Ἐνεπαίχθη, μὰ αὐτὸς δὲν γόγγυσε, ἀλλὰ δοξολόγησε τὸ Θεό.
⃝ Ἐνεπαίχθη καὶ ὁ Δαυῒδ ἀπὸ καθάρματα τῆς ἐποχῆς του ὅπως ὁ Σεμεΐ, ποὺ τὸν ὕβριζε καπηλικῶς. Ἐνεπαίχθησαν δηλαδὴ ὅλοι οἱ προ­φῆτες. Δὲν ὑπάρχει δίκαιος τῆς παλαιᾶς διαθήκης ποὺ νὰ μὴν ἐνεπαίχθη ἀπὸ τοὺς συγχρόνους του.
Ἀλλὰ γιατί πᾶμε μακριά; Ποιός εἶνε, ἀδελφοί μου, ὁ ἀρχηγός μας; ποιός εἶνε τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα γιὰ μᾶς; Εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ἔ λοιπόν, τί τοῦ ἔκανε ὁ κόσμος; τοῦ ἔστρωσε λουλούδια νὰ περάσῃ; Ἐν­επαίχθη καὶ ὁ Χριστός. Καὶ ἐνεπαίχθη ὅσο καν­είς ἄλλος στὸν κόσμο. Οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ φαρισαῖοι ἄνοιξαν τὰ στόματά τους καὶ τί δὲν εἶπαν ἐναντίον του! Ποιόν πιστεύετε; ἔ­λεγαν στὸ λαό· αὐτόν; αὐτὸς εἶνε «υἱὸς τοῦ τέκτονος», παιδὶ τοῦ μαραγκοῦ (Ματθ. 13,55). Τί τὸν πιστεύ­ετε αὐτόν; εἶνε «φίλος τελώνων καὶ ἁ­μαρτωλῶν», εἶνε «φάγος καὶ οἰνοπότης», ἀ­κό­μα καὶ «δαιμόνιον ἔχει» (Ματθ. 11,19)· αὐτὸς δηλαδή, ὁ ἀρχηγὸς τῶν ἀγγέλων, ὠνομάστηκε ἀρ­χηγὸς τῶν δαιμόνων (πρβλ. Ματθ. 9,34· 12,24. Μᾶρκ. 3,22. Λουκ. 11,15). Καὶ σὲ μιὰ περίπτωσι εἶπαν, ὅτι «τρελλάθηκε» (Μᾶρκ. 3,21)!
Ἀλλὰ ἡ κατ᾿ ἐξοχὴν ἡμέρα τῶν ἐμπαιγμῶν, τῆς ἐξουθενώσεως καὶ τοῦ ἐξευτελισμοῦ τοῦ Χριστοῦ εἶνε ἡ Μεγάλη Παρασκευή. Τότε οἱ Ἰ­ουδαῖοι μαζεύτηκαν κάτω ἀπὸ τὸ πραιτώριο, κι ὅταν ὁ Χριστὸς εἶπε ὅτι, Ἐγὼ εἶμαι βασιλεὺς ἀλλὰ πολὺ διαφορετικὸς ἀπὸ τοὺς βασιλιᾶδες τοῦ κόσμου («ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου» Ἰω. 18,36), τότε τὸν πῆραν οἱ στρατιῶτες καὶ ἀφοῦ τὸν ἔγδυσαν τοῦ φόρεσαν μιὰ ψεύτικη χλαμύδα. Ἐπάνω στὸ κεφάλι του, ἀντὶ νὰ βάλουν στέμμα, ἔβαλαν ἕνα ἀγκάθινο στεφάνι. Στὸ χέρι τοῦ ἔδωσαν ἕνα καλάμι, καὶ κατόπιν γονάτισαν μπροστά του περιπαικτικά. Τὸν ἔφτυναν, τὸν βλαστημοῦσαν καὶ τοῦ ἔλεγαν «Χαῖρε, ὁ βασιλεὺς» ἡμῶν (Ματθ. 27,29. Μᾶρκ. 15,18. Ἰω. 19,3). Κι ὅταν ἀνέβηκε ἐπάνω στὸ σταυρό, περνοῦσαν ἀπὸ κάτω καὶ τὸν ἔφτυναν μικροὶ – μεγάλοι. Τὸν ἔφτυναν ἀ­κόμα κι αὐτοὶ οἱ συγκατάδικοί του· «Τὸ δ᾿ αὐ­τὸ καὶ οἱ λῃσταὶ οἱ συσταυρωθέντες αὐτῷ ὠ­νείδιζον αὐτόν», τὸν ἐνέπαιζαν (Ματθ. 27,44. Μᾶρκ. 15,32).
Ἰδού λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ὅτι καὶ αὐτὸς ὁ Χριστός, ὁ ἀρχηγὸς τῆς πίστεώς μας, μέσα στὸν ἄπιστο καὶ διεφθαρμένο κόσμο ἔγινε ἀν­­τικείμενο χλευασμοῦ, ἐξευτελισμοῦ καὶ ὀνειδισμοῦ.

* * *

Καὶ μέχρι σήμερα ἐξακολουθεῖ ὁ ἐμπαι­γμός. Ναί, ἀδελφοί μου· ἐμπαίζονται τὰ ὅσια καὶ ἱερά, ἐμπαίζονται οἱ εὐσεβεῖς. Δὲν τὸ καταλάβαμε σὲ ποιά ἐποχὴ ζοῦμε. Τὰ εἶπε ὁ Θεός. Ἀγοράστε Ἀποκάλυψι καὶ διαβάστε, νὰ δῆ­τε σὲ ποιά χρόνια εἴμαστε. Εἶνε τὰ χρόνια τοῦ Νῶε, («ὥσπερ αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε» Ματθ. 24,37), τὰ χρόνια τοῦ Λώτ, τὰ χρόνια ποὺ μᾶς περιμένει ἡ μεγάλη καταστροφὴ γιὰ ὅλες τὶς ἁ­μαρτίες καὶ τοὺς ἐμπαιγμούς μας.
Κοιτάξτε νὰ δῆτε. Ἐὰν ἕνας νέος εἶνε μον­τέρνος, πηγαίνῃ στὰ κέντρα διασκεδάσεως, περνάῃ τὶς νύχτες του μὲ γύναια ἁμαρτωλά, ἔχῃ τὸ σπίτι του μόνο ὡς ξενοδοχεῖο ὕπνου καὶ φαγητοῦ, τρέχῃ στὰ γήπεδα καὶ δίνῃ κλωτσιὲς στὴ μπάλλα, αὐτὸς θεωρεῖται σπουδαῖ­ος καὶ ὅλοι τὸν χειροκροτοῦν. Ἐὰν ἕνας νέος ἀγαπᾷ τὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα του, γυρίζῃ στὸ σπίτι μόλις βραδιάσῃ, κρατάῃ τὸ Εὐαγγέλιο στὰ χέρια του, αὐτὸν ὅλοι τὸν κοροϊδεύουν· Ὤ τὸν καλόγερο! λένε. Τὸν τεντυμπόη τὸν ὑψώνουν μέχρι τρίτου οὐρανοῦ· τὸ παιδὶ ποὺ πιστεύει στὸ Θεὸ ζητοῦν νὰ τοῦ ῥίξουν χιόνι καὶ νὰ τὸν ἐξουθενώσουν. Ἐὰν μία νέα εἶνε μοντέρνα, ἐὰν τώρα τὸ καλοκαίρι πετάῃ τὰ ροῦχα της καὶ ἐκθέτῃ τὶς σάρκες της σὰν τὰ κρέατα ποὺ κρεμᾶνε στὰ κρεοπωλεῖα, ἐὰν τρέχῃ στὰ κέντρα, στὰ πάρτυ καὶ στὰ χοροδιδασκαλεῖα, ὁ κόσμος τὴ θαυμάζει καὶ λέει· Τί μοντέρνο καὶ προωδευμένο κορίτσι!…. Ἂν μία κόρη ντύνεται σεμνά, πιστεύῃ στὸ Χριστό, πηγαίνῃ στὴν ἐκκλησία, λατρεύῃ τὸ Θεὸ καὶ προσκυνᾷ τοὺς ἁγίους, τότε λένε· Ὤ τὴν «παπαδιά», τὴν καθυστερημένη!… Στὴ γενεά μας λοιπὸν ἐμπαίζεται ὁ εὐσεβὴς καὶ τιμᾶται ὁ ἀσεβής.
Ἂν μπῆτε σὲ λεωφορεῖο ἢ καράβι ἢ ἀεροπλάνο καὶ κάνετε τὸ σταυρό σας, θὰ γελάσουν οἱ μοντέρνοι. Ἂν καθήσετε στὸ ἑστιατόριο καὶ κάνετε τὸ σταυρό σας, θὰ σᾶς εἰρωνευθοῦν.
Στὰ παλιὰ τὰ εὐλογημένα χρόνια, ὅταν ἔ­βλεπαν παπᾶ στὸ δρόμο, ἔτρεχαν καὶ φιλοῦ­σαν τὸ χέρι του. Τώρα, μόλις παρουσιαστῇ πα­πᾶς, τὸν χλευάζουν καὶ κάνουν ἀπρεπεῖς χειρονομίες. Ἀλλὰ θὰ ᾿ρθῇ ὥρα ποὺ ἡ Ἑλλὰς δὲν θά ᾿χῃ παπᾶδες. Γιατί ὁ νέος νὰ γίνῃ πα­πᾶς; γιὰ νὰ τὸν ἐμπαίζῃς ἐσὺ καὶ νὰ τὸν ἐξευτελίζῃς μὲ τὶς αἰσχρὲς χειρονομίες σου;
Τὸ προεῖπε ἡ Γραφή· Θὰ παρουσιαστοῦν «ἐμπαῖκται» (Β΄ Πέτρ. 3,3. Ἰούδ. 18)! Καὶ ἰδού, γέμισε ὁ κόσμος ἐμπαῖκτες. Κοροϊδεύουν τὰ ὅσια καὶ τὰ ἱερά.
Σὲ κάποια ἐνορία ἑώρταζε ὁ ναός, καὶ βγῆ­καν μὲ τὰ ἑξαπτέρυγα νὰ κάνουν λιτανεία συνοδείᾳ τῆς μουσικῆς τοῦ δήμου. Καὶ ἐνῷ ἔ­ψαλλαν τὰ ἐκκλησιαστικὰ ᾄσματα καὶ ἡ ἀτμόσφαιρα ἦταν ἱερά, καὶ ἐνῷ ὅλοι ἔπρεπε τὴν ὥρα ἐκείνη νὰ παρακαλοῦν τὸ Θεὸ νὰ μᾶς λυπηθῇ καὶ νὰ μὴ ῥίξῃ φωτιὰ νὰ μᾶς κάψῃ γιὰ τὶς πορνεῖες τὶς μοιχεῖες καὶ τὶς βλαστήμιες μας· τὴν ὥρα ἐκείνη, ποὺ ὁ λαὸς συνώδευε τὴν εἰκόνα, κάποιος «σφύριξε» τὴν εἴδησι, ὅτι νίκησε μία ὁμάδα στὸ φουτ-μπώλ. Τότε ἡ μου­σικὴ τοῦ δήμου ἀλλάζει ἀμέσως «σκοπὸ» καὶ ἀρχίζει νὰ παίζῃ μιὰ κοσμικὴ μελῳδία, ἐνῷ διαρκοῦσε ἀκόμα ἡ λιτανεία καὶ ἐνῷ συνώδευαν τὴν ἱερὰ εἰκόνα! Καταντήσαμε ἐμπαῖ­κτες…
Στὰ χρόνια αὐτά, ἀδέρφια μου, «στῶμεν καλῶς»! Μέσα στὴ γενεά μας αὐτή, γενεὰ Σοδόμων καὶ Γομόρρας, γενεὰ ἀπίστων καὶ διεφθαρμένων ἀνθρώπων, γενεὰ πονηρὰ καὶ δι­ε­στραμμένη ἀπ᾿ ἄκρου εἰς ἄκρο, «στῶμεν κα­λῶς»! Σὰν στρατιώτης ποὺ κρατάει τὴ σημαία τοῦ Χριστοῦ, ἂς σταθοῦμε καλῶς!
Κι ἂν ἀκόμα μείνῃς ἕνας, ἀδελφέ μου, μὴν ἀπογοητευ­θῇς. Κι ἂν ἀκόμα ὅλη ἡ πόλις ἢ τὸ χωριό σου, μὲ τόσους κατοίκους, ἀρνηθοῦν τὸ Χριστό, σὺ μὴν τὸν ἀρνηθῇς. Κι ἂν ἀκόμη πάνω στὸ κάθε σπίτι ὑψωθῇ ἡ παντιέρα τοῦ διαβόλου, στὸ δικό σου τὸ σπίτι νὰ μὴν ὑψω­θῇ. Ἕνας νὰ μείνῃς, πίστευε στὸ Θεό! Γιατὶ μπορεῖ νὰ εἶνε ψέματα τὰ ἄστρα, ψέματα ὁ ἥ­λιος, ψέματα ὁ κόσμος, ψέματα καὶ οἱ βασιλιᾶ­δες, ψέματα τὰ παλάτια, ὅλα νὰ εἶνε ψέματα· ἕνα δὲν εἶνε ψέμα, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Μέρος ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας, ποὺ ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Παντελεήμονος Τράχωνες – Γλυφάδας (σήμερα Ἁλίμου τῆς ἱ. μητροπόλεως Ν. Σμύρνης) τὴν 9-6-1963. Καταγραφή, διαίρεσις καὶ σύντμησις 22-6-2003, ἐπανέκδοσις 4-5-2014. Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 80β΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλ. 23850-28868)