Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΖ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2306

Κυρ. Πατέρων Δ΄ Οἰκ. Συνόδου (Τίτ. 3,8-15)
19 Ἰουλίου 2020
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Βαλε κ᾽ εσυ υπογραφη!

«Πιστος ο λογος» (Τίτ. 3,8)

Ἡ θρησκεία, ἀγαπητοί μου, ἡ πίστι στὸ Θεὸ καὶ ἡ λατρεία του, εἶνε ἕνα ἀπὸ τὰ θεμελι­ώδη γνωρίσματα τοῦ ἀνθρώ­που. Ἄνθρωπος χωρὶς θρη­­­σκεία εἶνε κάτι ἀφύσικο, κάτι ἐπικίνδυνο· εἶνε ἕνα θηρίο. Ἅμα βλέπε­τε ἄ­θρησκο ἄνθρωπο, φεύγετε μακριά.
Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ στὴν ἀρ­χαιότητα ποὺ ὁ ἄν­θρωπος πα­ρουσιάστηκε πάνω στὴ γῆ μέχρι σήμερα ἡ ἀνθρωπότητα πάντοτε καὶ παν­τοῦ θρησκεύει· καὶ στὸ Βόρειο Πόλο, καὶ στὴν διακεκαυμένη ζώνη· καὶ ὁ ἀγράμματος, καὶ ὁ ἐ­­πι­στήμονας· καὶ ὁ λευκός, καὶ ὁ μαῦρος· κι αὐ­τὸς ποὺ μένει στὴν καλύβα, κι αὐτὸς ποὺ κατοι­κεῖ στὸν οὐρανοξύστη· καὶ ὁ πρωτό­­γονος, καὶ ὁ διαστημάνθρωπος. Τὸ εἶχαν παρατηρήσει καὶ οἱ ἀρχαῖοι. Ὁ Πλούταρ­χος π.χ. λέει· Ὅ­που κι ἂν πᾷς, δὲν θὰ βρῇς λαὸ νὰ μὴ θρησκεύῃ (βλ. ἐπιστ. πρὸς Κολώτην τὸν Ἐπικούρειον ΧΧΧΙ,4· Μιχ. Ἰατροῦ, Πόθεν καὶ διατί σ. 199). Καν­είς δὲν μπορεῖ νὰ ζήσῃ χωρὶς θρησκεία.
Ὑπάρχουν πολλὲς θρησκεῖες. Ἄλλες ἔχουν σβήσει, ὅπως ἐκείνη τῶν προγόνων μας ἀ­π᾽ τὴν ὁποία ἔμειναν μόνο τὰ μάρμαρα καὶ ἡ Ἀ­κρόπολις, καὶ ἄλλες ποὺ ζοῦν ἀκό­μα καὶ τὶς ἀκολου­θοῦν ἑκατομμύρια. Θρησκεύουν καὶ οἱ Εὐ­ρωπαῖοι, καὶ οἱ Ἀμερικανοί, καὶ οἱ Γιαπωνέ­ζοι, καὶ οἱ Ἰνδοί, καὶ οἱ Κινέζοι…, ὅλος ὁ κόσμος.
Γεννᾶται τὸ ἐρώτημα· ἆραγε ἀπὸ τὸ πλῆ­θος ὅλων τῶν θρησκειῶν ποιά εἶνε ἡ ἀληθινή;
Στὴν ἐ­ποχή μας παρουσιάστηκαν κάτι μον­­τέρνοι θε­­ολόγοι, ποὺ λένε· Ὅποια θρησκεία καὶ νά ᾽χῃς, καλὴ εἶνε· ὅλες εἶνε καλές…. Ὅ­πως, δηλαδή, πᾷς σ᾽ ἕνα κατάστημα καὶ διαλέ­­γεις, ἔτσι μπορεῖς νὰ μπῇς καὶ μέσα στὶς θρησκεῖες καὶ νὰ διαλέξῃς· ἀπὸ ὅλες αὐ­τὲς νὰ πάρῃς ὅ,τι σοῦ φαίνεται καλὸ καὶ νὰ φτειά­ξῃς τρόπον τινὰ ἕνα χαρμάνι, τὸ ὁποῖο τ᾽ ὀ­νο­μάζουν πανθρησκεία, ὥστε μέσα σ᾽ αὐ­τὴν νὰ συναντῶνται ὅλοι. Λίγο ἀπ᾽ ὅλα δηλαδή.

Ἀλλ᾽ αὐτὸ δὲν εἶνε σωστό. Γιατὶ ἂν ὅλες οἱ θρησκεῖες ἦταν καλές, τότε ὁ Χριστὸς δὲν θὰ ἐρχόταν στὸν κόσμο νὰ μᾶς διδάξῃ· δὲν ὑπῆρ­χε ἀνάγκη νὰ δημιουργηθῇ ἄλλη μιὰ θρησκεία, ἔ­φταναν αὐτὲς ποὺ ὑπῆρχαν· γιὰ νὰ κατεβῇ ὁ Χριστὸς στὴ γῆ καὶ νὰ ἐνανθρωπήσῃ, σημαί­νει ὅτι αὐτὸ ἦταν ἀναγκαῖο, ἔπρεπε νὰ μᾶς δώσῃ τὴ μία καὶ μόνη ἀληθινὴ θρησκεία.
Ποιά λοιπὸν εἶνε αὐτὴ ἡ θρησκεία; Ἀπαν­τᾷ ἡ σημερινὴ ἑορτή· ἡ Κυριακὴ τῶν ἁγίων πατέ­ρων αὐτὸ ἀκριβῶς σαλπίζει. Ἀ­παντοῦν ὄχι ἕ­νας καὶ δύο ἅγιοι, ἀλλὰ οἱ πατέ­ρες καὶ διδάσκαλοι τῶν ἑπτὰ Οἰκουμενι­κῶν Συνόδων, ὅ­πως λέει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης. Καὶ πρὸ τῶν πατέρων ἀ­παντᾷ ὁ ἀπόστολος Παῦ­λος· καὶ τί λέει σήμερα· «Πιστὸς ὁ λόγος» (Τίτ. 3,8). Τί θὰ πῇ «ὁ λόγος ποὺ κηρύττουμε εἶνε πιστός»; Ὅτι ἡ πίστι μας εἶ­νε ἀξιόπιστη, εἶνε ἡ ἀ­ληθινή. Μέσα δηλαδὴ στὰ ψέματα καὶ τὶς πλά­νες ποὺ ὑπάρχουν, μέσ᾽ στὰ χίλια «νομίσματα» ποὺ κυ­κλοφοροῦν, ὑ­πάρχει μία πίστι ποὺ εἶ­νε ἡ ἀλήθεια, καθαρὸ χρυσάφι· κι αὐτὴ εἶ­νε ἡ θρησκεία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτὴ τὴν πίστι μὴν ἔχεις καμμιά ἀμφιβολία. Ἂν ἀμ­φιβάλλῃς λίγο γι᾽ αὐ­τὴ τὴ θρησκεία, τότε μὴν πα­τᾷς στὴν ἐκκλησία. Ὄ­χι, δὲν σὲ δέχεται ἔτσι ὁ Χριστός! Νά ᾽χῃς ἀ­πόλυτη πεποίθησι, ὅτι ἡ πίστι μας εἶνε ἀληθινή.
–Αὐτά, θὰ μοῦ πῇ κάποιος, νὰ τὰ λὲς στοὺς ἀγράμ­ματους. Ἐγὼ πῆγα σχολεῖο, ἄνοιξα βιβλία, ξέρω γλῶσσες. Ἐγώ, γιὰ νὰ πιστέψω, θέ­λω ἀποδείξεις, θέλω νὰ δῶ ντοκουμέντα.

* * *

Ἂν ὑπάρχῃ, ἀγαπητοί μου, μιὰ θρησκεία μὲ ἀποδείξεις, αὐτὴ εἶνε ἡ δική μας. Ἂν μπο­ρῇς να μετρήσῃς τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου, τότε μπορεῖς νὰ μετρήσῃς καὶ τὶς ἀποδείξεις ποὺ ἔχει ἡ ἁγία μας θρησκεία.
Ἡ πίστι μας δὲν εἶνε χθε­σινή· ἔχει μεγάλη ἱστορία. Ὅπως ὁ πολυ­έ­­λεος κρέμεται μὲ μιὰ ἁ­λυσίδα ἀπὸ τὸν τροῦλλο, ἔτσι καὶ ἡ πίστι μας κρέμεται ἀπὸ μιὰ χρυσῆ ἁλυσίδα, ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τὸν πρῶτο ἄνθρωπο τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα, περνάει ἀπὸ τὸν Ἀ­βραάμ, τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα, τὴν ἔ­ρημο, τὸ Σινὰ μὲ τὸ Δεκάλογο, τὰ ὄ­ρη καὶ τὶς πεδιάδες τῆς Ἁ­γίας Γῆς, τὸ ναὸ τοῦ Σολομῶντος· περνάει ἀπὸ τὸν Ἰορδάνη, τὸ Γολγοθᾶ, τὶς φυ­λακὲς καὶ τ᾽ ἀμφιθέατρα τῶν μαρτύρων, τὰ ἀ­σκητήρια τῶν ὁσίων· διαβαίνει χῶρες καὶ αἰῶνες καὶ φτάνει ὣς ἐμᾶς· ἔχει ἄπειρους κρίκους καὶ ἀδιάσπαστη συνέχεια.
Ἔχει λοιπὸν ἄπειρες ἀποδείξεις. Δὲν ἔχω καιρὸ ἀλλ᾽ οὔτε κ᾽ ἐσεῖς ἔ­χετε ὄρεξι. Ὁ σημε­ρινὸς κόσμος ἔχει ὄ­ρεξι γιὰ τὸν διάβολο, μά δὲν ἔχει ὄρεξι γιὰ τὸ Χριστό, κ᾽ ἐγὼ δὲν ἔχω δι­άθεσι νὰ σᾶς κουράσω ὥστε νὰ λέτε, Πότε θὰ τελειώσῃ ὁ ἱεροκήρυκας! Μὲ λίγα λόγια μόνο θὰ σᾶς πῶ, γιατί ἡ πίστι μας εἶνε ἀληθινή.
«Πιστὸς ὁ λόγος», λέει ὁ ἀπόστολος Παῦ­­­λος. Μὴν ἔχεις οὔτε μόριο ἀμφιβολίας γιὰ τὴν πίστι μας. Μελέτησε τὰ κείμενα τῶν θρησκει­ῶν κι ἀφοῦ μαζέψῃς τί λένε ὅλοι οἱ λαοί, πάρε ζυγαριὰ καὶ βάλε ἀπ᾽ τὸ ἕνα μέρος τὰ βιβλία τους κι ἀπὸ τὸ ἄλλο τὸ Εὐαγγέλιο. Θὰ δῇς, ὅ­τι τὰ λίγα λόγια τοῦ Εὐαγγελίου βαραίζουν ἀ­συγκρίτως περισσότερο ἀπὸ τὶς διάφο­ρες θρη­σκεῖες τοῦ κόσμου τούτου. Ποιός μπορεῖ νὰ τὰ φτάσῃ; Ἄφθαστα, ἀσύγκριτα τὰ λόγια του.
«Πιστὸς ὁ λόγος». Κάποτε οἱ φαρισαῖοι ἔ­στειλαν ὑπηρέτες νὰ συλλάβουν τὸ Χριστὸ τὴν ὥρα ποὺ ἐκεῖνος δί­δασκε. Αὐτοὶ προσηλώ­θηκαν στὰ λό­για του ὅ­πως ἡ μέλισσα ὅταν τρυγᾷ ἐπάνω στὸν ἀνθὸ κι ὅπως τὸ βρέφος ὅ­ταν θηλάζει στὸ μαστὸ τῆς μάνας του. Καὶ στ᾽ ἀ­φεντικὰ ἀπήντησαν· «Οὐ­δέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗ­τος ὁ ἄνθρωπος» (Ἰω. 7,46). Ὁ λόγος του πείθει καὶ ἀφοπλίζει.
«Πιστὸς ὁ λόγος». Γιατὶ αὐτὰ ποὺ εἶπε ὁ Χριστὸς δὲν ἦταν θεωρίες· ὁ βίος του εἶνε ἅ­γιος, «ἡ ἀρετή του ἐκάλυψε τοὺς οὐρανούς» (Ἀμβ. 3,3). Εἶπε «Μὴ θησαυρίζετε θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς» (Ματθ. 6,19)· καὶ ὁ ἴ­διος ἦ­ταν ὁ πιὸ φτωχός, ὁ ἀ­κτήμων. Εἶπε «Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέ­ρα σου» (Μᾶρκ. 7,10 κ.ἀ.)· καὶ ὁ ἴδιος πάνω ἀπ᾽ τὸ σταυ­ρὸ φρόν­τισε τὴν Παν­αγία Μητέρα του. Εἶ­πε, ν᾽ ἀγαποῦμε καὶ τὸν ἐ­χθρό (βλ. Ματθ. 5,44. Λουκ. 6,27-28,35), καὶ συγχώρησε τοὺς δημίους του· «Πάτερ, ἄ­φες αὐτοῖς», εἶπε (Λουκ. 23,34). Εἶπε καὶ ἔπραξε.
«Πιστὸς ὁ λόγος». Οἱ προρρήσεις του βγαίνουν. Στὰ Ἰεροσόλυμα εἶπε γιὰ τὸ ναὸ τοῦ Σο­λομῶντος, ὅτι δὲν θὰ μείνῃ «λίθος ἐπὶ λίθον» (βλ. Ματθ. 24,2. Μᾶρκ 13,2), καὶ ὄντως ὅλα γκρεμίστη­καν· καὶ μέχρι στιγμῆς οἱ τόσο πλούσιοι Ἑ­βραῖοι δὲν μπόρεσαν νὰ χτίσουν νέο ναό. Οἱ προφητεῖες του πραγματοποιοῦνται.
«Πιστὸς ὁ λόγος». Γιατὶ ὁ Χριστὸς ἔκανε κάνει καὶ θὰ κάνῃ θαύματα. Ἀμέτρητα τὰ θαύματά του ὅπως ἀμέτρητες εἶνε οἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς, οἱ σταγόνες τῆς βροχῆς, τὰ ἄστρα τ᾽ οὐρανοῦ. Καὶ ὄχι μόνο τὰ δικά του ἀλλὰ καὶ τῶν ἀποστόλων, τῶν ἁγίων, τῶν πιστῶν.
«Πιστὸς ὁ λόγος». Γιατί; Δὲν σᾶς εἶπα τίπο­τα· γιατὶ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ εἶνε σὰν τὸ δυναμίτη. Ὅπως ὁ δυναμίτης σπάει τὸ γρανί­τη, ἔτσι τὰ λόγια του σπᾶνε καρδιές. Γιά διαβάστε· φονιᾶδες μετανόησαν, διεφθαρμένες γυναῖκες σωφρόνησαν, λῃστὲς ἔγιναν ἐλεήμο­νες. Ὦ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ποὺ παίρνεις τὸ κάρβουνο καὶ τὸ κάνεις διαμάντι, παίρνεις τὸ λύκο καὶ τὸν κάνεις ἀρνί, παίρνεις τὸ κοράκι καὶ τὸ κάνεις περιστέρι!
«Πιστὸς ὁ λόγος» τέλος – γιατί; Γιατὶ ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἵδρυσε τὴν Ἐκκλησία του, ἔπεσαν πάνω της ὅλα τὰ θηρία, ποτάμι αἷ­μα χύθηκε, διῶκτες καὶ αἱρεσιάρχες τὴν πολέμησαν, μὰ δὲν μπόρεσαν νὰ κάνουν τίποτα. Ἂν ἡ θρησκεία μας ἦταν ἀνθρώπινο κατασκεύ­ασμα, θὰ εἶχε διαλυθῆ. Καὶ νὰ σᾶς πῶ μιὰ πικρὴ ἀλήθεια ἐδῶ ποὺ ἔφτασα; Ἂν ἡ θρησκεία μας ἦ­ταν κατασκεύασμα τῶν παπάδων καὶ τῶν δεσποτάδων, ἐμεῖς οἱ ῥασοφόροι μὲ τὰ σκάνδαλά μας θὰ τὴν εἴχαμε διαλύσει. Μὰ δὲν εἶ­νε ἔργο ἀνθρώπινο, ἔχει ῥίζα θεϊκή. Κι ἂν ἀ­κόμη ὁ διάβολος κάνῃ πανστρατιά, δὲν θὰ μπορέσῃ ποτέ νὰ τὴν καταλύσῃ. Μπορεῖ νὰ γκρεμίσῃ τὶς ἐκκλησιὲς καὶ νὰ κρεμάσῃ τοὺς παπᾶδες, μὰ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας θὰ μείνῃ εἰς αἰῶνας αἰώνων. Ἡ νίκη ἀνήκει στὸ Χριστό! (πρβλ. Ἀπ. 5,5· 6,2· 17,14· Α΄ Ἰω. 5,4-5· Ἰω. 16,33).

* * *

Μά…, μά… Τί «μά»; ὑπάρχει ἀκόμα «Μά»; «Πιστὸς ὁ λόγος» φωνάζει ὁ Δαυΐδ, «Πιστὸς ὁ λόγος» φωνάζει ὁ Παῦλος, «Πιστὸς ὁ λόγος» φωνάζει ὁ Πέτρος, «Πιστὸς ὁ λόγος» φω­νάζουν μυριάδες ἁγίων, «Πιστὸς ὁ λόγος» φωνά­ζει τὸ αἷμα. Δὲν πιστεύετε σ᾽ ἐμένα; Αὐτὴ ἡ γῆ ποὺ πατοῦμε, κάθε σπιθαμή της –δὲν μιλάω γιὰ ἄλλα ἔθνη, μιλάω γιὰ τὸ μικρὸ τοῦτο ἔ­θνος –, στὸ Μοριά, στὴ ῾Ρούμελη, στὸ Μεσολόγ­γι, στὴν Ἤπειρο, στὴ Μακεδονία, στὰ νησιά, στὴν Κρήτη καὶ στὴν Κύπρο, ὅπου νὰ σκαλί­σῃς, θὰ βρῇς κάτω ὀστᾶ ἁγίων καὶ μαρτύρων ποὺ θυσιάστηκαν γιὰ τὸ Χριστό. «Πιστὸς ὁ λό­γος». Ἔλα, Χριστιανέ, νὰ βάλῃς κ᾽ ἐσὺ τὴν ὑ­πογραφή σου κάτω ἀπὸ τὸ «Πιστεύω» τῆς Ἐκ­­κλησίας μας, καὶ ὅλοι μαζὶ νὰ ποῦμε·
«Χριστέ, σὲ τοῦτα τ᾽ ἄπιστα καταραμένα χρόνια,
ποὺ δὲν πιστεύουν τίποτα οὔτε ἀγαποῦν κανένα» (Ἀχ. Παράσχος), ἐγὼ πιστεύω. «Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀ­πιστίᾳ» (Μᾶρκ. 9,24). «Πιστὸς ὁ λόγος»· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἄγνωστο ἱ. ναὸ τῶν Ἀθηνῶν τὴν Κυριακὴ 18-7-1965 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 13-6-2020.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ δὲν μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς συντομεύσεις· δὲν ἔχει συμ­περιληφθῆ ἕως τώρα στὴν σειρὰ «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868).