ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΦΩΣ

«Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. 5,14)

ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἡ μνήμη τῶν τριῶν μεγάλων διδασκάλων τῆς Ἐκκλησί­ας μας Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστό­μου. Δὲν θὰ μιλήσουμε γιὰ τὸν βίο καὶ τὸ ἔρ­γο τους· θὰ ῥίξουμε μόνο ἕνα βλέμμα στὴν ἀρ­χὴ τῆς περικοπῆς ποὺ ὡρίσθηκε ὡς εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς.

Εἶνε ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν Ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία. Λέει ἐκεῖ ὁ Κύ­ριος ἀπευθυνόμενος στοὺς μαθητάς του, ὄχι μόνο τοὺς δώδεκα ἀλλὰ καὶ τοὺς πιστοὺς ὅλων τῶν αἰώνων· «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου», σεῖς εἶστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου (Ματθ. 5,14). Ομιλεῖ γιὰ τὸ φῶς, ποὺ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ ὡραιότερα κτίσματα τοῦ Θεοῦ.

* * *

Τὸ φῶς, ἀγαπητοί μου, εἶναι δύο εἰδῶν, ὑ­λι­κὸ καὶ πνευματικό. Τὸ ὑλικὸ φῶς· πηγὴ καὶ κέντρο του εἶναι ὁ ἥλιος, τὸ καταπληκτικὸ αὐ­τὸ οὐράνιο σῶμα. Ἐρευνοῦν οἱ ἀστρο­νόμοι, ἀλλὰ δὲ μπο­ροῦν νὰ βροῦν τὴν βαθυτέρα σύστασί του. Μὲ τί καίει; μὲ ξύλα, μὲ πετρέλαιο, μὲ βενζί­νη, μὲ πυρηνικὴ ἐνέργεια; Ἄγνωστο. Φαίνεται σὰν μιὰ μπάλλα σὰν αὐτὲς ποὺ παίζουν τὰ παιδιά, ἀλλὰ οἱ εἰδικοὶ λένε, ὅτι εἶναι ἕ­να ἑκατομμύριο τριακόσες φο­ρὲς μεγαλύ­τε­ρος ἀπὸ τὴ γῆ, καὶ ἡ θερμοκρα­σία του φτάνει σὲ χιλιάδες βαθμούς. Τὸ φῶς του μᾶς ἔρχεται διανύον­τας ἰλιγγιώδη ἀ­πόστασι, ποὺ εἶναι ῥυ­θμισμέ­νη μὲ ἀ­κρίβεια. Ἂν πλησίαζε πιὸ κοντά, ἡ γῆ θὰ γινό­ταν στάχτη· ἐὰν πάλι ἀπομακρυνόταν, τότε θὰ γινόταν ὅλη ἕνας παγετώνας. Ὁ ἥλιος κρατιέται σὲ μία κανονικὴ θέσι στὸ δι­άστημα. Καὶ τὸ σπου­δαῖο, ποὺ τὸ λέει ὁ Κύρι­ος στὸ Εὐαγγέλιο· παρέχει τὸ φῶς καὶ τὴ θερ­μότητά του δωρεὰν παρακαλῶ, καὶ σὲ ὅλους ἀδιακρίτως! (βλ. Ματθ. 5,45). Κ᾽ ἐμεῖς ἀχάριστοι, δὲ λέμε στὸ Θεὸ ἕνα εὐχαρι­στῶ. Γι᾽ αὐτὸ στὴν ἐκ­κλησία βλέπετε ὅτι τῆς θ. Λειτουργίας προηγεῖται ἡ Δοξολογία. Τί λέμε ἐκεῖ· «Δόξα σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς»· δόξα σ᾽ ἐσένα, Κύριε, ποὺ ἔκανες τὸ φῶς. Ἂν θε­λήσῃ ὁ Θεὸς καὶ σβήσῃ ὁ ἥλιος, ἀλλοίμονό μας! Καὶ μπορεῖ νὰ τὸ κά­νῃ. Μὲ ὅση εὐκολία σβήνεις ἐσὺ τὴ λάμπα τοῦ σπιτιοῦ σου, μὲ τόση ἐκεῖνος μπορεῖ νὰ σβήσῃ τὸν ἥλιο. Καὶ τὸν ἔσβησε κάποτε ἐπὶ τρεῖς ὁ­λόκληρες ὧρες. Πό­τε; Τὴ Μεγάλη Παρασκευή, ὅταν σταυρώ­θηκε ὁ Χριστός· τότε «ἀπὸ ἕκτης ὥρας σκό­τος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐ­νάτης» (Ματθ. 27,45). Ὁ ἥλιος λοιπὸν δωρεάν, ἐνῷ ἡ δική μας ἡ Δ.Ε.Η. σ᾽ ὅποιον δὲν ἔ­χει χρήματα κόβει τὸ ῥεῦμα. Φαντάζεστε τί θά ᾽πρεπε νὰ δίνουμε ἂν πληρώναμε καὶ τὸν ἥλιο;

Ἀλλ᾽ ἐκτὸς τοῦ ὑλικοῦ φωτός, ὑπάρχει καὶ πνευματικὸ φῶς. Καὶ τὸ πνευματικὸ φῶς εἶναι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· «Ἐγὼ εἶ­μαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου», εἶπε ὁ ἴδιος (Ἰωάν. 8,12). Φῶς ὁ Χριστός, ἥλιος πνευματικός. Τὰ Χριστούγεννα ψάλαμε, ὅτι οἱ μάγοι «ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο σὲ προσκυνεῖν, τὸν Ἥλιον τῆς δικαιο­σύνης» (ἀπολυτ.). Μὲ μία διαφορά· ὁ ἥλιος αὐτός, ὅπως λέει ἡ ἐπιστήμη, μιὰ μέρα θὰ σβήσῃ, θὰ δώ­σῃ τὴν τελευ­ταία του λάμψι, ἐνῷ ὁ Χριστὸς δὲ θὰ σβήσῃ ποτέ, τὸ φῶς του εἶναι ἀθάνατο.

⃝ Ὁ Χριστὸς εἶνε φῶς μὲ τὴ διδασκαλία του. Μιὰ διδασκαλία ἀκατάλυτη, ὅπως λέει καὶ τὸ εὐαγγέλιο σήμερα (βλ. Ματθ. 5,18). Οἱ διδασκαλίες τοῦ Πλάτωνος, τοῦ Ἀριστο­τέ­λους καὶ τῶν ἄλ­λων εἶνε πυγολαμπίδες μπροστὰ στὸ φῶς τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ. «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ πα­ρέλ­θωσι» (Ματθ. 24,35). Ἦρθε στὴ μητρόπολι ἕ­νας μοντέρνος νέος καὶ ζητοῦσε ἄδεια γάμου. Τοῦ λέω· ―Ἐσύ, μὲ τὶς ἀντιλήψεις ποὺ ἔ­χεις, νὰ κάνῃς πολιτικὸ «γάμο», γιὰ νὰ μπο­ρῇς νὰ παίρνῃς γυναῖκες ὅσες θέλεις. ―Ἔ τώρα, λέει, ὅλα ἀλλά­ζουν. ―Τί εἶπες; λέω. Ὑ­πάρχουν καὶ μερι­κὰ ποὺ δὲν ἀλλάζουν. Ὁ ἥλιος π.χ. δὲν ἀλ­λά­ζει· θὰ φωτίζῃ μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος. Ἔτσι καὶ ἡ ἁγία μας πίστι· θὰ ἐξακολουθῇ νὰ φω­τίζῃ μὲ τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ «πάντα ἄνθρω­πον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (εὐχ. α΄ ὥρας).

⃝ Φῶς λοιπὸν ὁ Χριστὸς μὲ τὴ διδασκαλία του, φῶς ἀκόμη μὲ τὰ θαύματά του. Ἂν μετρᾷς τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ, τότε θὰ μπορέ­σῃς νὰ με­τρήσῃς καὶ τὰ θαύματα ποὺ ἔκανε, κάνει καὶ θὰ κάνῃ μέχρι τέλους ὁ Κύ­ριος. Αὐτὰ ἀποδει­κνύουν, ὅτι ζῇ καὶ βασιλεύει εἰς τοὺς αἰῶνας.

⃝ Πρὸ παντὸς ὅμως ὁ Χριστός μας εἶνε φῶς μὲ τὸν ἅγιο βίο του. Ὁ ἥλιος ἔχει κηλῖδες, ὅ­πως λένε οἱ ἀστρονόμοι· ἀλλὰ ὁ Χριστὸς εἶ­νε ἀκηλίδωτος. Εἶνε ὁ μόνος ἄνθρωπος ποὺ ἔ­ζη­­σε πάνω στὸν πλανήτη μας καὶ εἶπε «Τίς ἐξ ὑ­μῶν ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;» (Ἰωάν. 8,46), ποιός ἀπὸ σᾶς μπορεῖ νὰ μὲ ἐλέγξῃ γιὰ κάποια ἁ­μαρτία; Κανείς. Κι αὐτὸς ἀκόμη ὁ Ἰού­δας, ποὺ τὸν πρόδωσε, συναισθάνθηκε τὸ ἁ­μάρτημά του καὶ ὡμολόγησε· «Ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα ἀ­θῷον» (Ματθ. 27,4).

⃝ Τέλος, καὶ μετὰ τὴν ἀνάληψί του ὁ Χριστὸς ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ἥλιος μὲ τὴν Ἐκκλησία του, ποὺ φωτίζει τοὺς λαούς. «Οὐρανὸς πολύφωτος», λέγεται ἡ Ἐκκλησία (κοντ. 13ης Σεπτ.), καὶ γι᾽ αὐτὸ σὲ μερικοὺς ναοὺς ζωγραφίζουν στὴν ὀροφὴ ἀστέρια. Πνευματικὸς οὐρανὸς εἶναι ἡ Ἐκκλησία μὲ φῶτα τοὺς ἁγίους της. Ἡ Παναγία εἶναι ἡ ὡραία σελήνη, ἀστέρια οἱ ὅσιοι καὶ μάρτυρες, ἰδιαιτέρως δὲ οἱ πατέρες ―ὅ­πως οἱ ἑορτάζοντες σήμερα Τρεῖς Ἱεράρχαι―, λέγονται «ἀστέρες πολύφωτοι τοῦ νο­ητοῦ στερεώματος» (δοξ. ἁγ. Πατ.).

* * *

Ἐμεῖς, ἀγαπητοί μου, τί εἴμαστε ἆραγε; Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἰσχύει καὶ γιὰ μᾶς· «Σεῖς εἶστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου», μᾶς λέει. Πρέπει δηλαδὴ κ᾽ ἐμεῖς νὰ γίνουμε φῶς.

Ἐμεῖς δὲν εἴμαστε οὔτε ἀστέρια, οὔτε φεγγάρια βέβαια, οὔτε ἥλιοι ἀ­σφαλῶς. Δὲν μπορεῖς λοιπόν, ἀδελφέ μου, νὰ γί­νῃς ἕνα μεγάλο φῶς; Κάνε τότε κάτι ἄλλο. Μιὰ κινέζικη παροιμία λέει· «Ἀντὶ νὰ κατηγορῇς τὸ σκο­τάδι, ἄναψε ἕνα κεράκι». Κ᾽ ἕνα κεράκι ἀκόμα εἶναι χρήσιμο. Διηγοῦνται περιστατικά, ποὺ μέσα σὲ φοβερὸ σκοτάδι ἕνα κεράκι ἔσωσε ἀνθρώπους ἀπὸ ναυάγια καὶ ἄλλες τραγικὲς καταστάσεις. Γίνε ἕνα κεράκι λοιπὸν κ᾽ ἐσύ.

⃝ Φῶς στὴν οἰκογένεια μὲ τὴν ἀνατροφή. Εἶ­σαι πατέρας; Νὰ μὴν ἀκούγεται ἀπὸ τὸ στόμα σου ἄσχημος λόγος, αἰσχρὰ λέξις, καμμία βλα­σφημία. Εἶσαι μάνα; Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέει· Δὲν θὰ σὲ ὀνομάσω μάνα ἐπειδὴ γέννησες, γιατὶ καὶ τὰ ζῷα καὶ τὰ θηρία γεννοῦν – αὐτὸ εἶνε φαινόμενο φυσικὸ ποὺ νομοθέτησε ὁ Θεός. Ὄχι λοιπὸν ἡ γέννησι ἀλλὰ ἡ ἀνατροφὴ θὰ σὲ ἀναδείξῃ μητέρα. Ἔτσι οἱ γονεῖς θὰ γίνετε φῶς ποὺ θὰ λάμπῃ στὸ σπίτι.

⃝ Φῶς ἔπειτα στὸ σχολεῖο μὲ τὴν ἀγωγή. Εἶ­σαι δάσκαλος, εἶσαι καθηγητής; Πέρα ἀπὸ τὸ μυαλὸ καὶ τὶς γνώσεις καλλιεργῆστε στοὺς μαθητάς σας τὴν καρδιὰ καὶ τὸ φρόνημα. Ἔ­χε­τε βέβαια σήμερα ν᾽ ἀντιμετωπίσετε ἕνα ἄλλο κλίμα. Ἐλάχιστοι ἀπὸ τοὺς συναδέλφους σας ἐκκλησιάζονται. Ποῦ εἶναι τὰ παλιὰ τὰ χρόνια τὰ ἀλησμόνητα, ποὺ τέτοιες ἅγιες μέρες ἑωρ­τάζοντο μεγαλοπρεπῶς! Τώρα, ὅταν ἡ ἑορτὴ πέσῃ Σάββατο ἢ Κυριακή, ζητοῦν νὰ ἑορτά­ζε­ται τὴν Παρασκευή, νὰ μὴ χάσουν τὴν ἀργία. Ἄνθρωποι ἐν πολλοῖς ἀστοιχείωτοι ―ποὺ ἂν ζοῦσε ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος θὰ ὥ­ριζε ἐπιτροπὴ νὰ τοὺς περάσῃ ἀπὸ ἐξέτασι― ἔχουν τὴν ἀξίωσι νὰ ἀλλάξουν καὶ τὴν ἡμέρα ἑορτῆς τῆς Ἐκκλησίας. Σεῖς ὅμως προσπαθῆστε, καὶ ὁ Θεὸς θὰ εἶναι βοηθός σας.

⃝ Φῶς λοιπὸν ὁ δάσκαλος ἢ καθηγητής, ἀλλὰ φῶς καὶ ὁ μαθητὴς ἢ φοιτητὴς μὲ τὸ παράδει­γμά του. Ἕνα παιδὶ ἢ ἕ­νας νέος ποὺ πιστεύει στὸ Χριστό, εἴτε μαθη­τὴς γυμνασίου – λυκείου εἴτε φοιτη­τὴς πανεπιστημίου, εἶναι φῶς μέσα σ᾽ αὐ­τὸ τὸν κό­σμο. Στὴ Γαλλία κυκλοφόρησε ἕνα βιβλίο (μεταφράστηκε καὶ στὰ ἑλληνικά) μὲ τίτλο «Τὸ φῶς τοῦ βουνοῦ». Διηγεῖται τὴ ζωὴ ἑνὸς μαθητοῦ ποὺ πίστευε στὸ Χριστό, ἐνῷ ὁ δάσκαλός του, οἱ καθηγηταὶ καὶ οἱ συμμα­θη­ταί του δὲν πί­στευαν καὶ τὸν κορόιδευαν – ὅ­πως ἐδῶ ὅποιο παιδὶ στὸ σχολεῖο τολμᾷ νὰ πῇ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ τὸ φωνάζουν «πα­πᾶ»· ἀλλ᾽ αὐτὸς μὲ τὴν ὑπέροχη στάσι του κα­τώρ­θωσε νὰ ἑλ­κύσῃ ὅλο τὸ περιβάλλον του. Ἐκεῖ βλέπεις τί μπορεῖ νὰ κάνῃ ἕνα παιδί.

⃝ Ἀλλὰ φῶς καὶ στὸ στρατὸ μὲ τὴν ἄσκησι καὶ ἐκπαίδευσι. Εἶσαι ὁπλίτης ἢ ἀξιωματικός; Ὁ Πλαστήρας στὴ Μικρὰ Ἀσία δὲν ἐπέτρεπε σὲ κανέναν στὸ σύνταγμά του νὰ βλαστημήσῃ. Τὸ ἴδιο ὁ ναύαρχος Παῦλος Κουντουριώτης στὸ θωρηκτὸ «Ἀβέρωφ». Τὸ ἴδιο καὶ ὁ Κολοκοτρώνης στὰ παλληκάρια του. Αὐτοὶ εἶνε πρότυπα γιὰ κάθε Ἕλληνα στρατιωτικό.

* * *

Φῶς, ἀγαπητοί μου, ἦταν ἡ πατρίδα μας καὶ φῶς πρέπει νὰ μείνῃ πάντοτε. Χώρα τοῦ ἀνεσπέρου φωτός, τὸ ὁποῖο νὰ ἀκτινοβολῇ σὲ ὅ­λο τὸν κόσμο. Καὶ σήμερα, ποὺ ἑορτάζουμε τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἂς εὐχηθοῦ­με ὅλοι νὰ λάβουμε μιὰ ἀκτῖνα ἀπὸ τὸ ἄδυτο φῶς ποὺ λέγεται Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ Ναζωραῖ­ος· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(Oμιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνς π. Αυγουστίνου Καντιώτου στον ιερό ναὸ του Ἁγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης 30-1-1994 ἡμέρα Κυριακή)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟ ΣΤΑ ΡΟΥΜΑΝΙΚΑ ΑΠΟ monahul Leontie

**********************************************************************************

MITROPOLITUL AUGUSTIN DE FLORINA,

Omilie la pericopa evanghelică a celor Trei Ierarhi:

SĂ FIM LUMINĂ!

“Voi sunteţi lumina lumii”  (Matei 5,14)
Astăzi, iubiţii mei, este pomenirea celor trei mari Dascăli ai Bisericii noastre Vasile cel Mare, Grigorie Teologul şi Ioan Gură de Aur. Nu vom vorbi despre viaţa şi lucrarea lor. Vom arunca doar o privire asupra începutului pericopei ce a fost rânduită ca citire evanghelică a sărbătorii de astăzi. Este un fragment din Predica de pe Munte. Zice acolo Domnul către ucenicii Săi, nu doar spre cei doisprezece, ci şi către  credincioşii din toate veacurile: ’’Voi sunteţi lumina lumii ’’ (Matei 5, 14).
Vorbim despre lumină, care este una din cele mai frumoase zidiri ale lui Dumnezeu.

***

Lumina, iubiţii mei, este de două feluri: materială şi spirituală.
Lumina materială. Cauză şi centru al ei este soarele, acest corp ceresc uimitor. Astronomii cercetează, dar nu pot să afle compoziţia lui cea mai profundă. Cu ce arde? Cu lemne, cu petrol, cu benzină, cu energie nucleară? Nu se ştie. Apare ca o minge, cum sunt cele cu care se joacă copiii, dar specialiştii spun că este de un milion trei sute de ori mai mare decât Pământul, iar temperatura lui ajunge la mii de grade. Lumina lui ajunge la noi, străbătând o distanţă uluitoare, care este stabilită cu exactitate. Dacă ar veni prea aproape, pământul s-ar transforma în cenuşă; dacă, iarăşi, s-ar îndepărta, atunci s-ar transforma în întregime într-un gheţar. Soarele se menţine într-o poziţie regulată ca distanţă. Şi cel mai important  este ceea ce spune Domnul în Evanghelie: oferă lumina şi căldura lui în dar – poftim – şi tuturor, fără deosebire! (vezi Matei 5, 45).
Şi noi, nemulţumitori, nu-I spunem lui Dumnezeu un “mulţumesc’’. De aceea, în biserică, vedeţi că înainte de dumnezeiasca Liturghie este Doxologia. Ce zicem acolo? ’’Slavă Ţie, Celui ce ne-ai arătat lumina!’’; Slavă Ţie, Doamne, Care ai făcut lumina. Dacă Dumnezeu ar vrea să stingă soarele, vai de noi! Şi poate să o facă. Cu câtă uşurinţă stingi becul la tine acasă, tot aşa El poate să stingă soarele. Şi l-a stins odată timp de trei ore întregi. Când? În Marea Vineri, când a fost răstignit Hristos. Atunci, “de la ceasul al şaselea întuneric s-a făcut peste tot pământul până la ceasul al nouălea’’ (Matei 27, 45). Aşadar, soarele se oferă gratuity, pe când D.E.I. a noastră, celui care nu are bani îi taie curentul. Imaginează-ţi ce-ar trebui să dăm, dacă ar trebui să plătim şi pentru soare! Dar în afară de lumina materială, există şi lumina spirituală. Lumina spirituală este Domnul nostru Iisus Hristos .’’Eu sunt Lumina lumii’’, a zis El însuşi (Ioan 8, 12).
Lumina este Hristos, Soare duhovnicesc. La Naşterea Domnului am cântat, că magii ’’de la stea s-au învăţat să se închine Ţie, Soarelui dreptăţii’’ (Tropar). Cu o diferenţă: Acest soare – cum zice ştiinţa, într-o zi se va stinge, îşi va da cea din urmă strălucire, dar Hristos nu se va stinge niciodată, lumina Lui este nemuritoare.
Hristos este lumină prin învăţătura Lui.
O învăţătură incontestabilă, cum zice şi Evanghelia astăzi (vezi Matei 5, 18). Învăţăturile lui Platon, Aristotel şi ale altora sunt licurici în faţa luminii învăţăturii lui Hristos. ’’Cerul şi pământul vor trece, dar cuvintele Mele nu vor trece ’’(Matei 24, 35).
A venit la Mitropolie un tânăr modern şi cerea permisiunea de căsătorie. Îi zic:
– Tu, cu convingerile pe care le ai, faci ’’căsătorie’’ civilă, ca să poţi să iei femei câte vrei.
– Ei, acum, zice, toate se schimbă.
– Ce-ai spus? Zic: Există şi câteva lucruri care nu se schimbă. Soarele, de pildă, nu se schimbă; va lumina până la sfârşitul lumii. Aşa şi sfânta noastră credinţă: va continua să lumineze cu lumina lui Hristos ’’pe tot omul care vine în lume’’(Rugăciunea Ceasului Întâi).
Aşadar, Hristos este lumină prin învăţătura Sa, dar este lumină şi prin minunile Sale. Când vei număra stelele cerului, atunci vei putea să numeri şi minunile pe care le-a făcut, le face şi le va face până la sfârşit Domnul. Acestea demonstrează că este El este viu şi că împărăţeşte în veci.
Însă înainte de toate Hristosul nostru este lumină prin sfânta Lui vieţuire. Soarele are pete – aşa cum spun astronomii; dar Hristos este nepătat. Este singurul om care a trăit pe planeta noastră şi a spus: ’’Cine dintre voi mă vădeşte de păcat? ’’(Ioan 8, 46). Nimeni. Şi până şi Iuda care L-a vândut, a conştientizat păcatul său şi a mărturisit: ’’Am păcătuit vânzând sânge nevinovat’’( Matei 27, 4).
În sfârşit, şi după Înălţarea Sa, Hristos continuă să fie soare prin Biserica Sa, care luminează popoarele. „Cer mult luminos” se numeşte Biserica (Condac, 13 septembrie) şi de aceea, în unele biserici pe boltă se zugrăvesc stele. Biserica este un cer duhovnicesc, având ca lumini pe Sfinţii ei. Preasfânta (Fecioară Maria) este luna cea frumoasă, stele sunt Cuvioşii şi Martirii, dar în mod deosebit Părinţii – ca cei Trei Ierarhi sărbătoriţi azi – numindu-se “stele multluminoase ale tăriei celei înţelegătoare” ( Slava… Sfinţilor Părinţi).

***

Noi, iubiţii mei, oare ce suntem? Cuvântul lui Hristos este valabil şi pentru noi: ’’Voi sunteţi lumina lumii’’, ne spune. Adică trebuie şi noi să devenim lumină. Noi nu suntem nici stele, nici luni – desigur – nici sori, cu siguranţă. Deci, fratele meu: Nu poţi să fii o mare lumină? Fă atunci altceva. Un proverb chinezesc zice: ’’În loc să judeci întunericul, aprinde o lumânărică’’. Până şi o lumânărică este folositoare. Se istorisesc întâmplări, în care într-un întuneric groaznic, o lumânărică a mântuit oameni de la naufragii şi alte situaţii tragice. Fii şi tu o lumânărică!
Lumină în familie prin creştere. Eşti tată? Să nu se audă din gura ta cuvânt ruşinos, vorbă ruşinoasă, nicio înjurătură. Eşti mamă? Sfântul Ioan Gură de Aur zice: Nu te voi numi mamă, pentru că ai născut, pentru că şi animalele şi fiarele nasc. Acesta este un fenomen natural pe care l-a legiuit Dumnezeu. Aşadar, nu naşterea,  ci educaţia te va arăta mamă. În felul acesta voi, părinţii, veţi deveni lumină care va lumina în casă.
Apoi, Lumină în şcoală prin educaţie. Eşti învăţător, eşti profesor? Pe lângă minte şi cunoştinţe cultivaţi-le elevilor voştri inima şi cugetarea. Desigur, astăzi aveţi de înfruntat un alt climat. Foarte puţini dintre confraţii voştri vin la biserică. Unde sunt memorabilele vremuri de demult, în care astfel de sfinte zile se sărbătoreau cu mare cuviinţă?! Acum, când sărbătoarea cade sâmbăta sau duminica, cer să se sărbătorească vineri, să nu piardă „arghia”, adică ziua liberă, nelucrarea. Oameni – în mare măsură ignoranţi,  că dacă ar trăi Elefterie Venizelos, ar fi numit o comisie pentru a-i examina – au pretenţia să schimbe şi ziua de sărbătoare a Bisericii. Voi însă încercaţi, iar Dumnezeu vă va ajuta.
Aşadar, Lumină învăţătorul sau profesorul, dar lumină şi elevul sau studentul prin exemplul său. Un copil sau un tânăr care crede în Hristos, fie elev de gimnaziu-liceu, fie student la Universitate, este lumină în această lume. În Franţa a circulat o carte (a fost tradusă şi în greceşte) cu titlul ’’Lumina muntelui’’, în care se istoriseşte viaţa unui elev care a crezut în Hristos; însă învăţătorul, profesorii şi colegii lui nu credeau şi-şi băteau joc de el – ca şi aici orice copil îndrăzneşte să rostească numele lui Hristos la şcoală îl strigă  „popa’’; dar acesta, prin minunata sa purtare, a reuşit să atragă întreg anturajul său. Acolo poţi să vezi ce poate face un copil.
Dar lumină şi în armată prin antrenament şi educaţie
Eşti soldat sau ofiţer? Plastiras, în Asia Mică, nu îngăduia nimănui prin Constituţia lui să blasfemieze. La fel, amiralul Pavlos Kunturiotis pe cuirasatul ’’Averof’’. La fel şi Kolokotronis voinicilor săi. Ei sunt modelele pentru fiecare soldat elin.

***

Iubiţii mei, lumină a fost patria noastră şi lumină trebuie să rămână pururea. Ţară a luminii neînserate, care va străluci în întreaga lume. Iar astăzi, când prăznuim sărbătoarea celor Trei Ierarhi, să ne rugăm ca toţi să primim o rază din Lumina cea neînserată care se numeşte Iisus Hristos Nazarineanul, pe Care, copii ai elinilor, lăudaţi-L şi-L preaînălţaţi întru toţi vecii. Amin.

+ Episcopul Augustin

(Omilia Mitropolitului de Florina, P. Augustinos Kantiotis în Sfânta Biserică a Sfântului Panteleimon, Florina, 30.01.1994, zi de duminică)

(traducere din elină: monahul Leontie)